GIẢI PHẪU SINH DỤC NAM - THS. BS. LÊ THỊ LINH

1. GIẢI PHẪU
HỆ SINH DỤC NAM
THS. BS. LÊ THỊ LINH
TRƯỜNG ĐẠI HỌC Y KHOA VINH

2. MỤC TIÊU BÀI HỌC
1. Mô tả vị trí, hình thể, liên quan, cấu tạo, mạch
máu và thần kinh của các cơ quan sinh dục
nam.
2. Nêu được các liên hệ chức năng và lâm sàng
thích hợp.

3. Thành phần cơ quan sinh dục nam:
 Các cơ quan sinh dục trong
- Tinh hoàn.
- Đường dẫn tinh: gồm
- Các tuyến sinh dục.
 Các cơ quan sinh dục ngoài.
Mào tinh.
Ống dẫn tinh.
Ống phóng tinh.
Niệu đạo.
Bìu
Dương vật TINH HOÀN
DƯƠNG
VẬT
NIỆU
ĐẠO
ỐNG DẪN
TINH
TÚI TINH
ỐNG
PHÓNG
TINH
KHỚP
MU
MÀO
TINH
TUYẾN TIỀN
LIỆT

4. 1. CÁC CƠ QUAN SINH DỤC TRONG
1.1. TINH HOÀN
- Chức năng: sinh ra tinh trùng và tiết nội
tiết tố nam Testosterol.
1.1.1 Vị trí
- Trong bìu.
- Trái thấp hơn phải.
TINH
HOÀN
BÌU
Phải Trái
DƯƠNG
VẬT

5. TINH HOÀN LẠC CHỖ
TINH
HOÀN
Tinh hoàn trong ổ bụng
ỨNG DỤNG LÂM SÀNG

6. 1.1.2. Hình thể ngoài của tinh hoàn
- Hình elip, hơi dẹt theo hướng
trong – ngoài.
- Có 2 mặt: Trong, ngoài.
- Có 2 bờ: Trước, sau.
- Có 2 cực: Trên, dưới.
CỰC
TRÊN
CỰC DƯỚI BỜ
TRƯỚC
BỜ SAU

7.  Tinh hoàn được bọc
3 lớp:
- Áo bọc tinh hoàn.
- Áo trắng.
- Áo mạch.
1.1.3. Hình thể trong của tinh hoàn
ÁO BỌC
TINH
HOÀN
ÁO
TRẮNG
TINH
HOÀN

8. ỐNG
SINH
TINH
ỐNG
THẲNG
LƯỚI
TINH
MÔ KẼ
MÀO
TINH
ỐNG
XUẤT
LƯỚI
TINH
ÁO
TRẮNG
 Tiểu thùy.
- Ống sinh tinh xoắn.
- Ống sinh tinh thẳng.
- Mô kẽ.
 Lưới tinh hoàn.
 Ống xuất.

9. SỰ DI CHUYỂN CỦA TINH HOÀN

10. 1.2. ĐƯỜNG DẪN TINH.
1.2.1. Mào tinh.
 Vị trí: Cực trên và sau của tinh hoàn.
 Hình thể ngoài: Gồm 3 phần.
- Đầu: Gắn lên cực trên tinh hoàn bằng
các ống xuất.
- Thân: Ở giữa liên quan đến bờ sau tinh
hoàn.
- Đuôi: Dính vào cực dưới tinh hoàn.
ĐẦU
THÂN
ĐUÔI

11.  Hình thể trong:
- Tiểu thùy mào tinh
- Ống mào tinh
- Ống lạc trên
- Ống lạc dưới
ỐNG
LẠC
TRÊN
ỐNG
DẪN
TINH
CÁC
ỐNG
XUẤT
ỐNG MÀO
TINH
LƯỚI
TINH
ỐNG
SINH
TINH

12. 1.2.2. Ống dẫn tinh
 Ống cơ: Vận chuyển tinh trùng từ mào
tinh đến ống phóng tinh.
 Dài: 40 cm, đường kính từ 2 – 3mm, rộng
khoảng 0,5 mm.
 Đường đi: 4 đoạn
- Đoạn bìu
- Đoạn thừng tinh
- Đoạn bẹn
- Đoạn chậu hông
ĐOẠN
CHẬU
HÔNG
ĐOẠN
BẸN
ĐOẠN
THỪNG
TINH
ĐOẠN
BÌU

13. Thắt ống dẫn tinh
ỨNG DỤNG
ỐNG DẪN
TINH
DƯƠNG
VẬT
BÀNG QUANG
NIỆU
ĐẠO

14.  Ống phóng tinh: Là sự kết hợp của ống dẫn tinh
và ống tiết của túi tinh ở đáy tuyến tiền liệt.
 Xuyên qua tuyến tiền liệt.
 Đổ vào niệu đạo.
1.2.3. Ống phóng tinh
BÀNG
QUANG
ỐNG DẪN TINH
TÚI TINH
TUYẾN TIỀN LIỆT
ỐNG PHÓNG TINH
Nhìn sau
ỐNG PHÓNG TINH

15. 1.3 CÁC TUYẾN SINH DỤC
1.3.1. Túi tinh.
 Góp phần tạo nên 70% lượng tinh dịch.
 Hai túi tinh nằm giữa bàng quang và trực
tràng.
 Gần có hình tháp, dài 5cm và rộng 2 cm,
nền hướng lên trên, ra sau và sang bên.
 Đầu dưới thu hẹp vào một ống thẳng gọi
là ống tiết.
ỐNG
DẪN
TINH
TÚI
TINH
ỐNG
PHÓNG
TINH
BÀNG
QUANG

16.  Vị trí: Trong chậu hông bé, sau
phần dưới xương mu, trước bóng
trực tràng.
 Hình thể ngoài: Hình nón, 1 đáy,
1 đỉnh, 4 mặt:
- Mặt trước.
- Mặt sau.
- 2 mặt dưới bên.
1.3.2 Tuyến tiền liệt.
TUYẾN
TIỀN
LIỆT
BÀNG
QUANG
TRỰC
TRÀNG
KHỚP MU

17.  Hình thể trong:
 Nhu mô tuyến được bao bọc bởi bao xơ.
 Gồm 5 thùy:
- Thùy phải.
- Thùy trái.
- Thùy giữa.
- Thùy trước.
- Thùy sau.
THÙY GIỮA
THÙY
TRƯỚC
THÙY SAU
THÙY PHẢI

18. ỨNG DỤNG LÂM SÀNG
 PHÌ ĐẠI
LÀNH TÍNH
TUYẾN TIỀN
LIỆT.

19. 1.3.3. Tuyến hành niệu đạo
 Hình khối tròn có ĐK khoảng 1cm.
 Nằm trên màng đáy chậu, ở 2 bên
niệu đạo màng.
 Mỗi tuyến có một ống tiết dài 3
cm, chạy chếch xuống dưới và ra
trước, xuyên qua màng đáy chậu rồi
đổ vào sàn của niệu đạo xốp.
TUYẾN HÀNH NIỆU ĐẠO
MÀNG ĐÁY
CHẬU
NIỆU ĐẠO
XỐP
BÀNG
QUANG
KHỚP
MU

20. 1.4. MẠCH VÀ THẦN KINH CỦA CÁC CƠ QUAN SINH DỤC
TRONG
1.4.1. ĐỘNG MẠCH:
 Động mạch tinh hoàn:
- Tách từ ĐM chủ bụng
ngang ĐSTL II hoặc III.
- Cấp máu cho tinh hoàn và
mào tinh hoàn.
ĐỘNG
MẠCH TINH
HOÀN
ĐM CHỦ
BỤNG

21.  Động mạch ống dẫn tinh:
- Nhánh của ĐM rốn.
- Cấp máu cho ống dẫn tinh,
túi tinh và ống phóng tinh.
 Tuyến tiền liệt được cấp
máu bởi nhánh của các ĐM
bàng quang dưới và trực
tràng giữa.
ĐM CHẬU
CHUNG
ĐM BÀNG
QUANG
DƯỚI
ĐM RỐN
ĐM
TRỰC
TRÀNG
GIỮA
ĐM CHẬU
TRONG
CÁC
NHÁNH TL
CỦA ĐM
BQ DƯỚI
ĐM ỐNG
DẪN
TINH

22. 1.4.2. TĨNH MẠCH
Các TM của tinh hoàn, ống dẫn tinh đi
kèm các ĐM.
1.4.2. THẦN KINH
- TK tự chủ của tinh hoàn tách ra từ
đám rối liên mạc treo tràng và đám rối
thận.
- Đám rối TK của ống dẫn tinh là
nhánh của đám rối hạ vị dưới.
- Đám rối tiền liệt tách ra từ đám rối
hạ vị.
ĐR HẠ
VỊ
DƯỚI
ĐR HẠ VỊ
TRÊN
ĐR LIÊN
MẠC
TREO

23. 2. CƠ QUAN SINH DỤC NGOÀI.
2.1. DƯƠNG VẬT.
2.1.1. Hình thể ngoài: Gồm 3 phần.
- Rễ dương vật.
- Thân dương vật hình trụ.
- Qui đầu dương vật: đỉnh quy đầu
có lỗ niệu đạo ngoài.
QUY ĐẦU
DƯƠNG VẬT
LỖ NIỆU
ĐẠO NGOÀI
VÀNH
CỦA QUI
ĐẦU
DA
HẬU MÔN
ĐỈNH
XƯƠNG
CỤT

24. 2.1.2. Hình thể trong:
Gồm ba khối mô cương và
các lớp bọc.
 Các tạng cương:
- 2 vật hang.
- 1 vật xốp.
VẬT
HANG
VẬT
XỐP
QUY ĐẦU
CỦA
DƯƠNG
VẬT
NGÀNH
NGỒI MU
HÀNH
CỦA VẬT
XỐP
VÁCH GIAN
HANG CỦA
MẠC BUCK

25.  Các lớp bọc dương vật: 5 lớp
- Da.
- Tổ chức tế bào nhão dưới da.
- Mạc dương vật nông.
- Mạc dương vật sâu.
- Lớp trắng.
DA
MẠC
NÔNG
MẠC
SÂU
VÁCH GIAN
HANG CỦA
MẠC BUCK
NIỆU ĐẠO
VẬT
XỐP &
LỚP
TRẮNG
CỦA NÓ
VẬT
HANG &
LỚP
TRẮNG
CỦA NÓ

26. 2.1.3 Mạch máu và thần kinh
 Mạch máu:
- Động mạch nông: nguồn gốc từ ĐM thẹn
ngoài và ĐM đáy chậu nông.
- Động mạch sâu: ĐM sâu dương vật, ĐM mu
dương vật.
- Tĩnh mạch: đổ về TM mu dương vật sâu.
 Thần kinh:
- Thần kinh mu dương vật tách ra từ TK thẹn.
- Thần kinh vật hang dương vật (hệ TK tự chủ)
TM MU DV SÂU TK & ĐM
MU DV
ĐM
SÂU
DV
TM MU
DV
NÔNG

27. 2.2 BÌU
2.2.1. Vị trí:
- Nằm dưới khớp mu, sau dương vật.
2.2.2. Cấu tạo: 7 lớp
- Da bìu
- Lớp cơ bám da
- Lớp tế bào dưới da
- Lớp mạc nông
- Lớp cơ bìu
- Lớp mạc sâu
- Lớp bao tinh hoàn. DA BÌU
TINH
HOÀN
MÀO TINH
LÁ THÀNH
CỦA LỚP BAO
T/H
MẠC TINH
TRONG
CƠ BÌU & MẠC
MẠC TINH
NGOÀI
MẠC BÌU NÔNG

28. DA BÌU
MẠC
NÔNG
MẠC
TINH
TRONG
CƠ BÌU VÀ
MẠC
MÀO TINH
XOANG
MÀO TINH
VÁCH
BÌU
VÁCH
LƯỚI
TINH
ỐNG DẪN
TINH
MẠC TINH
NGOÀI
LÁ THÀNH
TIỂU THÙY
T/H
LÁ TẠNG
ÁO TRẮNG
CỦA TINH
HOÀN

29. ỨNG DỤNG LÂM SÀNG
TRÀN DỊCH MÀNG TINH HOÀN

30. 2.2.3. Mạch và thần kinh
 Động mạch: Các nhánh ĐM thẹn ngoài, ĐM thừng tinh.
 Tĩnh mạch:
- Các TM bìu trước đổ về TM đùi
- TM bìu sau đổ về TM chậu trong.
 Thần kinh: Tách từ các dây TK chậu bẹn và TK thẹn.
 Bạch huyết: Đổ về chuỗi hạch bẹn nông.