Παρουσίαση της 5ης ενότητας του Τρίτου Μέρους της Ιστορίας Β Γυμνασίου

1. Ενότητα 5 (σσ 41-42)
H ΒΥΖΑΝΤΙΝΉ ΕΠΟΠΟΙΪΑ. ΕΠΙΚΟΊ ΑΓΏΝΕΣ
ΚΑΙ ΕΠΈΚΤΑΣΗ ΤΗΣ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΊΑΣ

2. ΒΥΖΑΝΤΙΝΉ ΑΝΤΕΠΊΘΕΣΗ (10ΟΣ -11ΟΣ ΑΙ)
Στρατηγοί -
αυτοκράτορες
Ιωάννης
Τζιμισκής
Νικηφόρος
Φωκάς
Βασίλειος
Β’

3. ΣΤΡΑΤΗΓΟΣ-ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΑΣ
 Με ποιόν αυτοκράτορα συνδέθηκε ο όρος
αυτός για πρώτη φορά;
 Ποιες ομοιότητες παρατηρείτε σε σχέση με το
γεωγραφικό προσανατολισμό της βυζαντινής
αντεπίθεσης;
 Ποιες είναι οι διαφορές;

4. ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ
 Ηράκλειος
 Ανατολικά
 Πέρσες (ενώ τώρα Άραβες)

5. ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΝΙΚΗΦΟΡΟΥ ΦΩΚΑ ΣΤΟΝ ΧΑΛΙΦΗ
 Στη μάχη της κλεισούρας οι μαχητές σου τράπηκαν σε
φυγή σαν κοπάδι ζώων. [...] Τα ψηλά κτίρια γκρεμίστηκαν
και τα ερειπιά τους, κάποτε ακμαία κέντρα, έχουν γίνει
ακατοίκητη έρημος. Μόνο η κραυγή της κουκουβάγιας και
ο αντίλαλος της στις κολόνες αντηχούν στην ερημιά.
 Η Αντιόχεια δεν είναι μακριά. Σύντομα θα φτάσω εκεί με
πολυάριθμο στρατό [...]. Εσύ που κατοικείς τις αμμώδεις
ερήμους, να' σαι καταραμένος! Γύρνα στη χώρα Σάνα, την
πρώτη σου πατρίδα. Σύντομα θα κατακτήσω την Αίγυπτο
με το σπαθί μου κι ο πλούτος της θα γεμίσει το
θησαυροφυλάκιο μου [...].
 Θα κατακτήσω όλη την Ανατολή και τη Δύση και θα
διαδώσω παντού τη θρησκεία του σταυρού.

6. ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΠΑΡΑΘΕΜΑΤΟΣ
 Α) Πραγματοποίησε ο Νικηφόρος Φωκάς τις
απειλές του;
 Β) Ποιόν αυτοκράτορα σας θυμίζει η πολιτική
του (ανάκτηση ρωμαϊκών εδαφών) και πώς
ονομάζεται αυτή η πολιτική;
 Πώς θα χαρακτηρίζατε το Νικηφόρο Φωκά
μέσα από την επιστολή;
 Γιατί η Αίγυπτος ήταν τόσο σημαντική;

7. ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ
 Όχι (ανέκτησαν τις μεγαλονήσους Κρήτη
(961) και Κύπρο (965), τις πόλεις της Κιλικίας
και τμήματα της Συρίας και της Παλαιστίνης)
 Ιουστινιανός (με τη διαφορά πως ο
Ιουστινιανός κινήθηκε δυτικά κατά των
Γερμανών)- reconquista
 Υπερβολικά φιλόδοξος-ανεδαφικές βλέψεις
 Σιτοβολώνας της αυτοκρατορίας μέχρι την
αραβική κατάκτηση

8. ΑΓΩΝΑΣ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΤΩΝ ΒΟΥΛΓΑΡΩΝ
 864:εκχριστιανισμός Βουλγάρων από Βόρη
 Συμεών:893-927 σπούδασε στην
Κων/πολη και έλαβε ελληνική παιδεία
 «βασιλέας Βουλγάρων και Ρωμαίων»-
πολιορκία Κωνσταντινούπολης (πότε έχει
ξανασυμβεί;)-επιθυμία ηγεμονίας σε ένα
βουλγαροβυζαντινό κράτος

9. ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ ΤΟΥ ΣΥΜΕΩΝ

10. ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ ΤΟΥ ΣΑΜΟΥΗΛ
 997-1014
 Μεταφορά πρωτεύουσας βουλγάρικου
κράτους στην Οχρίδα
 Ήττες Βουλγάρων από Βασίλειο Β’
 Σπερχειός (997)-Κλειδί (1014)
 Υποταγή Βουλγάρων-διαίρεση χώρας σε δύο
θέματα

11. ΝΙΚΗ ΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ ΣΤΟ ΚΛΕΙΔΙ-ΘΑΝΑΤΟΣ
ΣΑΜΟΥΗΛ

12. ΧΑΡΤΗΣ ΤΗΣ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑΣ ΕΠΙ ΣΑΜΟΥΗΛ

13. ΗΤΤΑ ΒΟΥΛΓΑΡΩΝ ΣΤΟ ΣΠΕΡΧΕΙΟ

14. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ
Οφέλη από
στρατιωτικές
επιτυχίες
Διεθνές κύρος
βυζαντινού
κράτους
Οικονομική
ευμάρεια
Αυτοπεποίθηση
και περηφάνεια
στους
υπηκόους

15. ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ Β’
 Προβλήματα:α) σύγκρουση με
μεγαλογαιοκτήμονες (κεντρόφυγες τάσεις)
 Προβλήματα με «βαρβάρους»
 Με τη βοήθεια Ρώσων συντρίβει την ανταρσία
των δυνατών
 Επιλογή κατάλληλων και έμπιστων
συνεργατών

16. ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ
 Αγώνας κατά των Βουλγάρων
 Μήπως σας θυμίζει κάτι η πολιτική του;

17. ΑΠΑΝΤΗΣΗ
 Τον Ιουστινιανό (Στάση Νίκα-περιορισμός
μεγαλογαιοκτημόνων-κωδικοποίηση
νομοθεσίας)
 Αφού ξεκαθαρίζει το εσωτερικό
μέτωπο, αφιερώνεται στην
εξωτερική πολιτική του (ανάκτηση
Δύσης από Γερμανούς)

18. ΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΝΟ ΚΡΑΤΟΣ ΤΟ 1015