2. I. Nhện
II. Tơ nhện
1. Tơ nhện tự nhiên
a. Cấu trúc tơ
b. Đặc tính
c. Cách lấy tơ
2. Tơ nhện nhân tạo
III. Ứng dụng trong ngành dệt
3. Nhện là loài động vật không xương
sống, ăn thịt, một số ít loài nhện ở
Trung Mỹ ăn cỏ
Khoảng 40000 loài
Hầu hết các loài nhện đều giăng
tơ
Nhện góa phụ đen
golden silk orb-weaver
4. •Đường kính trung bình khoảng 0.15
micrometer
• Đường kính nhỏ nhất khoảng 0.02
micrometer
•Có sắc óng ánh dưới ánh nắng.
CẤU TRÚC
•Là protein có lượng axit amin lớn như
glycine, analin- 2 axit amin nhỏ nhất, không
chứa các nhóm phụ cồng kềnh liên kết
chặt chẽ với nhau.
•Cấu trúc hình học của tơ nhện cũng gồm
nhiều mối liên kết giữa các nguyên tử Hidro
với nhau
Chịu được những tác động lớn.
Liên kết hydrogen trong cấu trúc mảng beta
5. ĐẶC TÍNH
•Độ dai lớn, có thể kéo dài 30-40% chiều dài nguyên thủy trong khi nylon 20%.
•Nhẹ hơn và đàn hồi tốt gấp 3 lần sợi Kevdar (chất liệu làm quần áo chống
đạn)
•Bền hơn thép ít nhất 5 lần. Chống thấm nước tốt
•Hấp thụ một lượng lớn lực tác động cho dù kích thước và khối lượng vô cùng
khiêm tốn.
7. Các nhà khoa học trên thế giới đã bắt tay nghiên cứu cho ra tơ
nhện nhân tạo dựa trên tính chất và đặc điểm cấu tạo của tơ nhện
tự nhiên.
Việc nuôi nhện để lấy tơ phục vụ cho các nhu cầu con người rất
khó, vì các con nhện ăn thịt lẫn nhau nên chúng ta không thể nuôi
ở quy mô lớn được.
8. Các nhà khoa học trên thế giới đã nghiên cứu và cho ra nhiều loại tơ
nhân tạo bằng nhiều cách khác nhau.
Năm 1990 hãng Lewis của quân đội Mỹ đã xác định được 2 gen cần
thiết để tạo tơ nhện.
Năm 2000 Nhà khoa học Nexia đã đưa gen tơ nhện vào tế bào tuyến
sữa của dê, họ lấy sữa tinh lọc protein và vắt chúng vào ống nhỏ, nơi
chúng hình thành sợi tơ siêu khỏe gần bằng với tơ nhện tự nhiên có
tên là Biosteel.
9. Các nhà khoa học thuộc Đại học Wyoming (Mỹ) đã cấy một chuỗi
gene của nhện vào tằm. Tằm được biến đổi gene có thể nhả tơ có
chứa các protein tơ nhện, đàn hồn và dai hơn nhiều so với tơ tằm
bình thường.
10. Công ty Bolt Threads đã nghiên cứu theo công nghệ sinh học:
•Từ một vi sinh vật, các nhà khoa học sẽ biến đổi gen có thể sản xuất
hàng tấn protein tơ nhện thông qua quá trình lên men nấm.
•Sử dụng hệ thống cơ khí nhằm “vắt” thủ công dung dịch tơ protein ướt
thông qua các lỗ phun nhủ, tạo nên những “sợi” dung dịch siêu mảnh.
•Các sợi tơ này tiếp tục được thả vào hóa chất để “biến” thành tơ nhện
nhân tạo.
Trong quá trình sản xuất , sợi
tơ nhện được tháo từ cuộn tơ
để thả vào dung dịch lỏng
11. Trong khi đó ở Nhật người ta sử dụng các gene tổng hợp để khiến vi
khuẩn tạo ra fibroin- một loại cấu trúc protein được tìm thấy trong tơ
nhện, sau đó họ sử dụng công nghệ để nuôi vi khuẩn và dệt fibroin
thành vải.
12. Công ty Spiber của Nhật đã tạo
ra loại sợi nhân tạo dựa trên
cấu trúc của tơ nhện có tên là
Qmonos.
Loại sợi nhân tạo này được sử
dụng để tạo nên một loại vải
siêu nhẹ, siên bền và đã được
may thành một chiếc váy
13. Với những đặc tính vượt trội, tơ nhện hứa hẹn là một vật liêu
của tương lai đặc biệt là đối với ngành dệt may.
Từ thế kỉ 19, người ta đã dùng sợi tơ nhện vàng để
dệt(radnetzsponnen) để dệt những tấm áo choàng có màu vàng
long lanh, dai bền.
14. Không chỉ trong ngành dệt may mà sợi tơ nhện còn dùng được
trong nhiều lĩnh vực khác như:
+ Trong y học: băng vết thương,đang nghiên cứu dùng tơ nhện
làm dây nối thần kinh, nuôi cấy tim.
+ Làm dây đàn piano, túi khí trong ô tô
+ Làm nên những sợi cáp vững chắc có độ đàn hồi tốt được sử
dụng trong các tình hướng thàm họa