Achtergrond over de Rijks Financien en de toepassing van een baten lasten dienst.

1. Efficiënt beheer op
de grens van
demand en supply
De overheid is aan slag!
Drs. Ing. Bob van Graft CGEIT, MCM
Directeur GDI

2. Rijks Financiën
http://server.rijksoverheidsvideo
.nl/wmv/FIN-200911-2755.wmv

3. Taakstelling !!
Terugdringen formatie
Kostenreductie 5% - 10%
Brede Heroverweging
18 Miljard
250 miljoen BV in 2011
Compacte Rijksdienst (CRD)
Programma Vernieuwing Rijksdienst
3

4. Ontstaan Rijksbegroting
• De grondwetten van 1814 en 1815 kenden een tienjarige
begroting. Daarvan maakte de begroting van de koloniën
geen deel uit, omdat het opperbestuur daarvan aan de Koning
toekwam.
• Bij de herziening van de grondwet in 1840 werd de tweejarige
begroting ingevoerd, in 1848 de jaarlijkse begroting. De
Indische begroting wordt vanaf 1867 onderworpen aan
parlementaire goedkeuring.
• De eerste miljoenennota, "Nota betreffende de toestand van
's Landsfinanciën" genaamd, werd in 1906 gepresenteerd door
minister De Meester. Voor die tijd werd de begroting
mondeling aan de Eerste en Tweede Kamer aangeboden met
een miljoenenrede.

5. De Rijksbegroting
• Tot de Rijksbegroting behoren:
• a. de begrotingen van de onderscheiden ministeries, hierna te noemen:
de departementale begrotingen;
• b. de begroting van nationale schuld;
• c. de begroting van koninkrijksrelaties, tenzij de verplichtingen, uitgaven
en ontvangsten die samenhangen met koninkrijksrelaties worden
opgenomen in de begroting van het ministerie van Binnenlandse Zaken
en Koninkrijksrelaties;
• d. de begroting van het koninklijk huis;
• e. de begroting van de hoge colleges van staat, van het kabinet van de
Koning, van het kabinet van de Gouverneur van de Nederlandse Antillen
en van het kabinet van de Gouverneur van Aruba, hierna te noemen. de
begroting van de colleges;
• f. de begrotingen van de onderscheiden begrotingsfondsen, bedoeld in
artikel 9.

6. De Rijksbegroting
• 1.Begrotingen bestaan uit een begrotingsstaat als bedoeld in artikel 4, eerste
lid, waarin zijn opgenomen de begrotingsartikelen, en een bij die staat
behorende toelichting.
• het artikelnummer;
• b. de artikelomschrijving;
• c. bruto het maximumbedrag dat voor het aangaan van verplichtingen in
het begrotingsjaar beschikbaar is;
• d. bruto het maximumbedrag dat voor het verrichten van uitgaven in het
begrotingsjaar beschikbaar is;
• e. bruto het bedrag dat aan ontvangsten in het begrotingsjaar geraamd
wordt.
• 3.De begrotingsstaten worden elk afzonderlijk bij de wet vastgesteld.
• 4. In afwijking van het derde lid kan Onze betrokken Minister besluiten de
begrotingsstaat van de departementale begroting en de begrotingsstaat van
een begrotingsfonds waarover hij het beheer voert, in één wet te laten
vaststellen

7. De Rijksbegroting
• Begrotingsvoorbereiding
• MINFIN schrijft in oktober 2011 Ministeries aan voor begroting 2013 (2.5 jaar)
• MINFIN schrijft in voorjaar 2012 Ministeries kaderbrief voor begroting 2013 (1.5
jaar) Mee/tegenvallers, beleid, CPB)
• MINFIN laat in april/mei 2013 weten wat ruimte is
• Begrotingsaanbieding
• Juni concept begroting van Ministeries naar MINFIN
• MINFIN controleert op regeerakkoord, begrotingsaanschrijving, totalenbrief
• Miljoenennota in de maak; Miljoenennota bevat de belangrijkste
beleidsvoornemens
• augustus worden de actuele economische gegevens uit deMacro Economische
Verkenning (MEV)van het CPB meegegeven
• augustus presenteren de ministeries hun definitieve begroting aan MINFIN
• Dan voor advies naar de Raad van State
• Op Prinsjesdag presenteert de minister van Financiën, namens het kabinet, de
rijksbegroting en de Miljoenennota in de Tweede Kamer

8. De Rijksbegroting
• Begrotingsbehandeling en vaststelling
• na Prinsjesdag begint de parlementaire behandeling van de rijksbegroting en de
Miljoenennota
• Eerst in de Tweede Kamer, die nog wijzigingen kan aanbrengen, en daarna in de
Eerste Kamer
• Begrotingsuitvoering en controle
• Nadat de begrotingen zijn aangenomen, voeren de ministeries het beleid uit en
worden de uitgaven gedaan
• Elk ministerie houdt de Tweede Kamer op de hoogte via budgettaire nota's, zoals
deVoorjaarsnota en deNajaarsnota. Ook in deMiljoenennota staat een budgettair
overzicht van de afgelopen periode.
• Begrotingscontrole en verantwoording
• Departementaal jaarverslag
- Wat is er van de plannen terecht gekomen?
- Welke prestaties zijn er geleverd?
- Welke activiteiten zijn er ondernomen?
- Wat heeft dat gekost?
• MINFIN stuurt FJR eind maart door naar deAlgemene Rekenkamer voor
goedkeuring door Tweede en Eerste Kamer

9. Het koffertje
• De Miljoenennota wordt traditiegetrouw aangeboden in een
koffertje met daarop de tekst Derde dinsdag in september
en het wapen van Nederland. Deze traditie is ontstaan toen
in 1947 minister Lieftinck van Financiën de eerste begroting
na de Tweede Wereldoorlog op een nette manier wilde
presenteren aan de Tweede Kamer. Hij had het koffertje
afgekeken van het Engelse Lagerhuis, waar dit al langer
gebeurde. Het koffertje is sinds 1947 meermalen vervangen
door een nieuwe. Overigens omvat de begroting thans veel
meer papier dan er in het koffertje past, zodat het koffertje
er eigenlijk alleen voor de 'show' is.

10. De Rijksbegroting 2012
Rijks- Verantwoordin
Overzicht Voorbereiding Uitvoering
begroting g
•Financieel
•Voorjaarsnot jaarverslag
•Miljoenennota •Najaarsnota
a •Verantwoordin
2012 •Begrotingsstaat •Belastingplan •2e
•1e gsbrief
•Begroting Suppletore
Suppletore •Jaarverslag
•Slotwet
•Financieel
•Voorjaarsnot jaarverslag
•Miljoenennota •Najaarsnota
a •Verantwoordin
2010 •Begrotingsstaat •Belastingplan •2e
•1e gsbrief
•Begroting Suppletore
Suppletore •Jaarverslag
•Slotwet
http://www.verantwoordingsdag.nl/dsresource?objectid=6629&type=pdf

11. Van VBTB naar VBB
Van beleidsbegroting tot beleidsverantwoording naar verantwoord begroten
Bron: Verantwoord Begroten
PDF document | 11 pagina's | 65 KB
Kamerstuk: Kamerbrief | 22-03-2011 | Financiën

12. Zelfstandig Bestuursorgaan (ZBO)
• Een zelfstandig bestuursorgaan (ZBO) is een bestuursorgaan
dat onder de Rijksoverheid valt, maar niet hiërarchisch
ondergeschikt is aan een minister. De betreffende minister is
dus niet verantwoordelijk voor beslissingen van een ZBO,
maar heeft wel een (beperkt) aantal bevoegdheden. Hij kan
bijvoorbeeld in sommige gevallen bestuursleden benoemen of
de begroting goedkeuren.
• Voorbeelden, COA, DUO, CBR, Kadaster

13. Baten Lastendienst
• Baten-lastendiensten (de oude naam is agentschappen) zijn
uitvoerende diensten van ministeries die zelfstandig en tegen
betaling producten of diensten aan de ministeries leveren.
• Voorwaarden
• Een (kandidaat) baten-lastendienst moet volgens de
Regeling baten-lastendiensten 2007 voldoen aan de
volgende voorwaarden:
• Er is een kostprijsmodel opgesteld dat een verband legt
tussen producten/diensten en de kosten.
• In het resultaatgerichte besturingsmodel zijn
doelmatigheidsprikkels ingebouwd.
• De doelmatigheidsontwikkeling kan worden aangetoond
door middel van kengetallen.

14. Stelsel verschil
• Bij een kasstelsel wordt een uitgave alleen begroot en
verantwoord in het jaar dat de feitelijke uitgave
plaatsvond, ook al wordt de dienst of product gedurende
meerdere jaren gebruikt
• Bij het baten/lastenstelsel worden de uitgaven en ontvangsten
opgeschreven in het jaar dat de goederen en diensten worden
gebruikt. Zo kunnen de kosten direct worden gekoppeld aan
de producten. Uit de administratie is af te leiden wat de
kosten en opbrengsten waren. Op basis hiervan kan de
kostprijs per product berekend èn doorberekend worden.
14

15. De B/L Dienst GDI Introductie:
• GDI 220 medewerkers
• 40.000 werkplekken (Justitie Active Directory)
• 2500 gebruikers kerndepartement
• Financial Competence Center (8.000 gebruikers)
• Speerpunten op:
• (ECM) Enterprise Content Management
• (ESB) Keten informatiesystemen
• (IdM) Identity Management
• (I&O) Infrastructure & Operations
15

16. Gebruikers- Klant
Ondersteuning Business Development & Projecten Contact
Servicedesk Business Development, Advies, Consultancy Account en Services
Opleidingen Projectuitvoering. Architectuur, Security Management
Demand management
Ontwikkel Diensten
Infrastructure DWO
& Diensten
Supply management
Operations Standaard werkplek IdM ERP ECM
Extra werkplek Diensten Diensten Diensten
PLATO werkplek
Active Directory Telefonie
Exchange Onderhoud Technisch Technisch
JEP
Identity Beheer Beheer Beheer
Management Licenties Licenties Content
Hosting diensten Server
Opslag
Databases
Middelware
Housing diensten
Geconditioneerde en beveiligde computervloer
WAN LAN
16

17. Direct klantdomein GDI Indirect klantdomein GDI
… DFEZ DJI DP&O DI DGJS DGRR DGPOL SG-pSG
Justitie AD
WMRIJK DGV DGOBR DGBK
Indirect klantdomein
domein DBOB-R Fasam
PNJB
Beleid & Control GDI
BZK – R
DI BZK
DGOBR
BVA ICT
DWR Regie
DJI
SSC-I DT&V
Directe
Klantdomein
Logius
PI PI PI
V&W ICTRO
IVenT
SSO-I HFD-K …
Regie CVOM
VWS
17 V&W SZW DEF EZ OM ZM
Datum oktober 2011

18. Strategisch kader
•Baten/Lastendienst
•Strategisch model
•KPI-model
•Rapportage
•Financiele architectuur
•Leonardo (Oracle EBS)
18

19. Baten/Lasten dienst
• Baten/lastendiensten (de oude naam is agentschappen)
zijn uitvoerende diensten van ministeries die zelfstandig en
tegen betaling producten of diensten aan de ministeries
leveren
• Beleidsuitvoering (doelmatigheid)
• Opdrachtgevers (1 of meer. De baten-lastendienst is
verantwoordelijk voor een efficiënte uitvoering van beleid.)
• Prijsafspraken vooraf (opdrachtgever maakt afspraken over
de output: de te leveren producten en diensten, de kwaliteit
en de prijs. Achteraf verantwoording).
• Financiële administratie (eigen begroting, eigen
vermogen, geld lenen en sparen)
• Minister is verantwoordelijk (controle DFEZ, DAD, MINFIN)
19

20. Voorwaarden Baten/lastendienst
• Een (kandidaat) baten-lastendienst moet volgens de
Regeling baten-lastendiensten 2007 voldoen aan de
volgende voorwaarden:
• Er is een kostprijsmodel opgesteld dat een verband legt
tussen producten/diensten en de kosten.
• In het resultaatgerichte besturingsmodel zijn
doelmatigheidsprikkels ingebouwd.
• De doelmatigheidsontwikkeling kan worden aangetoond
door middel van kengetallen.
20

21. Strategiekaart GDI
2009-2014
21

22. Sturing op de dienstverlening GDI 2011
22

23. KPI Dashboard
Norm
Realisatie 2011
jan-febr Signaal
Norm 2011 (2M:
Kritieke succesfactor/  
Jan+Feb)
prestatie-indicator
1 Financiën
1.5 Inhuuromvang cf kader € x,1M (excl. overdacht) €x,5M €xM 
a Overgedragen inhuurquotum (€) > €x,1M €0,2M €0,6M 
b Verhouding externe op totaal uren 31% 31% 16% 
c Gemiddeld inhuurtarief €104 €104 €113 
2 Klanten en dienstverlening
2.1 Omzet nieuwe klanten en diensten €xM €x,9M -/-€x,6M 
a Voortgang bundeling BZK-ICT & SSC-I NTB 
2.2 Actualisatie PDP PDP gereed - 
2.3 Marktconformiteit (benchmark) Gelijk aan peers - 
a Kosten Max. 2% duurder - 
b Tarieven NTB - 
2.4 Klanttevredenheid Gemiddeld 7,0 7 - 
a Beheerdiensten 7,0 7 - 
b Projecten 7,0 7 - 
c Opleidingen 7,0 7 - 
d Klachten klachten: 20 3 6 
e Response klantendag > 150 deelnemers - - 
3 Processen
3.1 Verkoop & bedrijfsvoering op orde 100% getekend per 31 maart 50% 14% 
a DNO/DFA’s tijdig ondertekend 90% binnen 2 weken retour 90% 32% 
b Offertes tijdig ondertekend 90% betaald 30 dagen 90% 86% 
c Betaalgedrag 100% na 5e werkdag/maand 100% 91% 
d Urenverantwoording volledig 100% binnen 2 weken 100%
e Afhandeling klachten
3.2 Beheerprocessen op orde 100% op orde 100% 29% 
a Processen compleet in MAVIM (opzet) Processen voldoende beschreven 100% - 
b Procesuitvoering is conform (werking) Proces goed uitgevoerd 90% 90% - 
c Continue procesverbetering Verbeteringen tijdig afgehandeld 90% 
4 Innovatie en personeel
4.1 Omvang innovatie 100% investering cf Jaarplan €x,3M ? 
a Investeringen €x,8M 1.400 2.581 
b Interne projecturen 8.000 uur
23

24. Financial architecture
24

25. Dienstverlening
•Product en Dienst Portfolio
•Beheer model
•Rollen, Taken en Verantwoordelijkheden
•Service window
•Basis Service Overeenkomst
•Basis Service Overeenkomst Plus
•Dossier Afspraken en Procedures
25

26. Portfoliobeleid voor harmonisatie en standaardisatie
Domein. Domein. Spec. Hoog
35% Maatwerk
Gebruikersondersteuning
HW-componenten SW-componenten
Sector specifieke applicaties
Justitie brede applicaties
Beheer
Basis bundel software Laag
65% STD Operating System / Beheer SW / Standaard MS
HW server HW werkplek
Netwerk / infrastructuur
Inspanning Kosten
26

27. Rollen, taken en verantwoordelijken
Informatie • Strategisch en tactisch management F-processen en I-beleid Klant
Management • Richtinggevend en kaderstelling DBOB, BZK, ..
• Operationeel en tactisch niveau van I.M
Functioneel • Opdrachtverstrekking (regie) gebruikersorganisatie (DBOB) Klant / GDI
Beheer Uitvoerend deel belegd bij GDI (call-beheer) Expertise
• Ondersteuning van ECM-processen door GDI ECM-bedrijfsvoering
• Functioneel en technische ECM-kennis GDI / ECM
Applicatie • Maken, onderhouden en aanpassen van applicatie (incidenten
en changes)
Expertise
Beheer
• Kennis niveau expertise SAP, ECM, Sharepoint ECM-systeem
• Instandhouding, beheer en onderhoud van de technische GDI / I&O
Technisch
infrastructuur (netwerken, hardware, opslag en databases Expertise
Beheer (Oracle, Filenet, SQL-server)) Infra / DBMS
27

28. Service Window
17:30
18:00
23:00
24:00
0:00
7:30
7:00
Werkdagen
7*24
Niet-
werkdagen GDI oplosteam zijn beschikbaar
Werkdagen
Goud
Niet-
werkdagen Servicedesk is wel beschikbaar en wordt doorgezet naar de piket
Zilver
Werkdagen
Niet-
werkdagen Servicedesk is beschikbaar en bemenst
Brons
Werkdagen
GDI dienstverlening is beschikbaar
Niet-
werkdagen
28

29. Standaard Service
Window
18:00
17:30
23:00
24:00
0:00
7:00
7:30
Zilver
Werkdagen
Niet-
werkdagen
Legenda:
GDI dienstverlening is beschikbaar. Service desk is bemenst. Oplosteams aanwezig.
DNO geldt en de beschikbaarheid is gegarandeerd voor (standaard) 98,7% binnen Domein.
GDI dienstverlening is beschikbaar. Servicedesk is niet bemenst. Oplosteams aanwezig.
Piketnummers zijn bereikbaar voor geautoriseerde contactpersonen.
DNO geldt en de beschikbaarheid is gegarandeerd voor (Standaard) 98% binnen Domein.
GDI dienstverlening is niet beschikbaar. Servicedesk is niet bemenst. Oplosteams afwezig.
Piketnummers zijn bereikbaar voor geautoriseerde contactpersonen.
Incidenten met prioriteit Spoed worden op basis van Best Effort in behandeling genomen en behandeld door piketteams. De DNO geldt niet
(alleen Groen en Geel)
GDI dienstverlening is niet beschikbaar. Servicedesk is niet bemenst.
Piketnummers zijn niet bereikbaar, ook niet voor geautoriseerde contactpersonen.
Incidenten met prioriteit Spoed die al in behandeling zijn, worden op basis van best effort verder opgepakt. Nieuwe incidenten worden niet
in behandeling genomen.
De DNO geldt niet (alleen Groen en Geel)
29

30. Onze nieuwe service levels en de
wijze waarop die zijn vastgelegd
Hogere Service Levels
kunnen worden
afgesproken in de DNO
(e.g. Blackberry Goud)
Extra Service Levels per DNO
30

31. Contract structuur
Raamovereenkomst
DNO
Dossier Financiële
Algemene Leveringsvoorwaarden, Afspraken Product Diensten Portfolio
Inclusief Klachten Procedure DFA PDP
Dossier Afspraken
& Procedures
DAP
31

32. Besturing
•Maandelijks stellen van prioriteiten
•Wegen en Bespreken
•Klant tevredenheid
•Van gaarkeuken, via fastfood, naar a la carte
32

33. Maandelijks
prioriteitsoverzicht GDI (augustus 2011)
Operatie en Projecten Strategie Cultuur
1. Operatie (klant) 1. Implementatie Leonardo 1. Verder uitwerken resultaten P-
• DFEZ/DJI 2. Herpositionering GDI enquete en Mgt. Review
• DBOB 3. Samenwerken SSO-ICT/DWR 2. Verbeteren samenwerking
• VGM 4. Beheer Leonardo tussen verschillende
• BSG 5. Landelijk Rekencentrum afdelingen van GDI
• Justis 6. Inrichten strategische 3. Versterken managementstijl
regiepartner op ketenkoppel met meer nadruk op
2. Projecten vlakken. resultaatgerichtheid
1. Leonardo 4. Vergroten vakdeskundigheid
2. NO-Q op een aantal domeinen
3. Nieuwbouw 5. Verhogen klantbetrokkenheid/
4. Nero/DWR klantkennis van medeweker
6. Aanpak arbeidsverzuim
33
33

34. Wegen en Bespreken
Eigenaar Quota 2011 (FTE en externe inhuur) en bespreken implicaties met klanten
Harmonisatie
Klanten DFEZ/DJI IDMI/VGM 3F / 5FM
Service Levels
Partners BZK-ICT Spir-IT SSC-I SSO-V&W
Beheer Continuïteit
Kosten Workflow
Controle ERP
reductie (Digijust/-doc)
Centrum (Leonardo)
Intern
GRIP Innovatie & Culturele Doorbelasting
Justitie DWR/PNJB Verandering (DV/Telefonie)
34

35. GDI meet in 2011 de Klant
Tevredenheid op diverse wijzen
Dienst
Projecten Opleidingen
Doelgroep verlening
Raad van Opdrachtgevers (RvO)
Klanten Strategisch Klant Overleg (SKO)
(ingang D-GDI) Klantenpanel (KP)
Opdrachtgevers KTV-SLM KTV-PM
Specifieke Klant Tevredenheids Meting Specifieke Klant Tevredenheids Meting
(ingang AM/SLM/PM)
Klant Tevredenheids
Gebruikers Onderzoek (KTO) KTV-OPL
Specifieke Klant Tevredenheids Meting
(ingang Service Desk) KTV-SD a la SSO-I
35

36. Fastfood-IT
A la Carte-IT
Gebruiker kiest
Gaarkeuken-IT Internet faciliteert
Gebruiker kiest,
Organisatie faciliteert
Organisatie kiest en App’s en Widgets
faciliteert uit store
populaire
functionaliteit
SLA's, ontwerpen
ELGG Facebook
Wiki
Business Business Linked
Proces A Proces B In Twitter
HIPPO
Applicaties, Services, Wordpress Yammer
Databases Bus
Asterix Google
Middleware Databases Dropbox
(VoIP) Apps
WebDav
Commodity laag
Netwerk, werkplek (PC), email, internet, infra cloud
Lage kosten, hoge standaardisatie, zeer generiek
36

37. • GDI een ICT organisatie
binnen het publieke domein
• Samenwerking, efficiënt en
effectief op gebied van
product en portfolio
management
• Met een gebalanceerd regie
en productie model
• www.gdi.nl
• b.van.graft@gdi.minvenj.nl
37