Gramatika sa Filipino

1. ANEKDOTA

2. Si Mullah Nassreddin ay kilala sa tunay na pangalang Nasreddin
Hodja, isang pilosopo noong ika-13 siglo. Pinaniniwalaan na ang
kaniyang sinilangang-bayan ay matatagpuan ngayon sa bansa ng
Turkey. Kilala si Nassreddin dahil sa kaniyang nakatutuwang mga
kuwento at anekdota. Siya’y may matalas na pag-iisip, ngunit palagi
siyang tampulan ng biruan. Ang “Mullah” ay isang titulo na
ibinibigay sa matatalinong Muslim. Halos lahat ng Muslim ay
pamilyar sa mga kuwento ni Nassreddin. Kahit ang mga Muslim sa
Tsina ay alam din ang – kaniyang mga anekdota, at sa wikang
Tsino ang pangalan niya ay “Afanti.”
2

3. ANEKDOTA
Ang anekdota ay isang kuwentong nakawiwili at
nakatutuwang pangyayari sa buhay ng isang
tao. Layon nitong makapagpabatid ng isang
Magandang karanasan na kapupulutan ng aral.
Ito’y magagawa lamang kung ang karanasan o
mga pangayari ay makatotohanan.
3

4. Isang maikling akda ang anekdota.
Dapat na makakukuha ng interes ng
mambabasa ang bawat pangungusap.
Dapat na kapana-panabik ang
panimulang pangungusap.
Ang isang magandang panimula ay
magbibigay ng pagganyak sa
mambabasa at makahihikayat na
ipagpatuloy ang pagbasa ng anekdota

5. MGA HAKBANG SA
PAGSULAT NG
ANEKDOTA

6. 1. Alamin ang paksa o layunin sa
paggagamitan ng personal na anekdota.
Piliin ang pangyayari sa iyong buhay na
angkop sa paksa at layunin. Dapat ay
makatotohanan at may isang paksa.
2. Alalahanin ang mga detalye sa
pangyayaring ilalahad mo sa iyong
anekdota.
6

7. 3. Sa paglalahad ng iyong anekdota ay
huwag munang sasabihin a g kasukdulan
upang hindi mawala ang pananabik ng
mga mambabasa.
4. Sa pagwawakas ay dapat isaalang-
alang ang kakintalang maiiwan sa mga
mambabasa.
7

8. ILANG KATANGIAN
NG ANEKDOTA
8

9. A. May isang paksang
tinatalakay. Ito ay dapat
mabigyan ng kahulugan sa
ideyang nais ilahad.
B. Ang isang anekdota ay
nagdudulot ng ganap na
pagkaunawa sa kaisipang nais
nitong ihatid sa mga
mambabasa. Di dapat mag-iwan
ng anumang bahid ng pag-
aalinlangan na may susunod
pang mangyayari.
9
KATANGIAN NG ANEKDOTA

10. 10

11. MARAMING SALAMAT SA
MAHUSAY NA PAKIKINIG!

12. PAGSASALAYSAY
• Ang pagsasalaysay ay isang diskurso na naglalatag ng
mga karanasang magkakaugnay. Pagkukuwento ito ng
mga kawi-wiling pangyayari, pasulat man o pasalita.
• Itinuturing ito na pinakamasining, pinakatanyag, tampok na
paraan ng pagpapahayag.
• Ito rin ang sinasabing pinakamatandang uri ng
pagpapahayag sapagkat dito nagsimula ang Alamat o
epiko, at mga kuwentong bayan ng ninunong mga Pilipino
maging sa ibang bansa man.

13. ILAN SA DAPAT ISAALANG-ALANG SA PAGPILI NG PAKSA
1. Kawilihan ng Paksa – Dapat ay likas na napapanahon; may
mayamang damdaming pantao, may kapana-panabik na
kasukdulan
2. Sapat na Kagamitan – Mga datos na pagkukunan ng mga
pangyayari.
3. Kakayahang Pansarili – Ang pagpili ng paksa ay naaayon din sa
kahusayan, hilig, at layunin ng manunulat.

14. ILAN SA DAPAT ISAALANG-ALANG SA PAGPILI NG PAKSA
4. Tiyak na Panahon o Pook – Ang kagandahan ng isang pagsasalaysay ay
nakasalalay sa malinaw at masining na paglalarawan ng panahon at pook na
pinangyarihan nito. Kaya, mahalagang iwasan ang labis na paghaba sa
panahong sakop ng salaysay at pagbanggit ng napakaraming pook na
pinangyarihan ng salaysay.
5. Kilalanin ang mambabasa – Sumusulat ang tao hindi para lamang sa
kaniyang pansariling kasiyahan at kapakinabangan, kundi para sa kaniyang
mambabasa.

15. ANG MGA MAPAGKUKUHANAN NG PAKSA
4. Tiyak na Panahon o Pook – Ang kagandahan ng isang pagsasalaysay ay
nakasalalay sa malinaw at masining na paglalarawan ng panahon at pook na
pinangyarihan nito. Kaya, mahalagang iwasan ang labis na paghaba sa
panahong sakop ng salaysay at pagbanggit ng napakaraming pook na
pinangyarihan ng salaysay.
5. Kilalanin ang mambabasa – Sumusulat ang tao hindi para lamang sa
kaniyang pansariling kasiyahan at kapakinabangan, kundi para sa kaniyang
mambabasa.

16. ANALOHIYA

17. ANALOHIYA

18. ANALOHIYA

19. ANALOHIYA
Uri ng Analohiya
(Palasurian)
4. Sanhi at Bunga (Cause and Effect) – Ang pares ng
salitang pinagkukumpara ay magkaugnay sa nagpapakita
ng sanhi at bunga ng isang pangyayari
Halimbawa:
Baha: pagkawasak ng mga bahay

20. PAGPAPASIDHI NG DAMDAMIN
Pagpapasidhi ng Damdamin
Ang pagpapasidhi ng damdamin ay isang uri ng pagpapahayag ng saloobin o emosyon sa
paraang papataas ang nito. Nagagamit ito sa pamamagitan ng pag-iiba-iba ng mga salitang may
ugnayang sinonimo.
Halimbawa:
4. poot 4.ganid 4. pagmamahal
3. galit 3. gahaman 3. pagliyag
2. asar 2. sakim 2. pagsinta
1. Inis 1. paghanga 1. paghanga

21. PAGPAPASIDHI NG DAMDAMIN
Panuto: Ayusin ang pagkakasunod-sunod ng mga salita ayon sa sidhi ng kahulugan nito.
Lagyan ng bilang 1 hanggang 3 ang mga patlang. 1 –para sa pinakamababaw, at 3 – para sa
pinakamatindi ang digri o intensidad.
1. _____ tawa _____ ngisi _____ halakhak
2. _____ nalulugod _____ naaaliw _____nahahalina
3. _____ pagtapak _____ pagdusta _____ pagyurak
4. _____ hiyaw _____ bulyaw _____sigaw
5. _____ nangibabaw ____naghari _____namayagpag

22. PAGPAPASIDHI NG DAMDAMIN
6. _____ saya _____ tuwa ____ ligaya
7. ____ maluwang ____ malawak ____ malapad
8. ____ simot ____ said ____ ubos
9. ____ maykaya _____ marangya _____ mayaman
10. ____ hiyaw _____ bulyaw _____sigaw

23. PAGPAPAHAYAG NG LAYON O DAMDAMIN
Salita/ Parirala Matatalinhagang
Pananalita
Pang-
ugnay
Patanong/Tanong
kung ako ikaw
pangako
sumpa man
pangako
lagot ka
ganyan ang aking
palagay
inaanyayahan
mag-ingat kayo
tingnan ang tinatahak
lagot ka
itaga mo sa bato
tamaan man ako ng kidlat
pupulutin sa kangkungan
mas
wala
mali
tama
siguro
higit/na
ngunit
Ano kaya?
Puwede ka ba?

24. PAGPAPAHAYAG NG LAYON O DAMDAMIN
1. Ginagamit ang mga initiman sa kasunod na mga
pangungusap sa pagpapayo at/o pagmumungkahi.
• Kung ako ikaw, mas pipiliin ko ang magpahinga muna.
• Ano kaya kung pumanig ka na sa amin?
• Mas makatutulong sa iyo ang masusing pag-aaral.
• Siguro makabubuting ibahin mo ang iyong panimula.
• Higit na mabuting ito ang unahin mo.
• Inaakala kong mas makabubuti kung hindi susunugin ang
mga hindi natunaw na basura.

25. PAGPAPAHAYAG NG LAYON O DAMDAMIN
2. Ang mga initiman sa sumusunod na pangungusap ay
ginagamit sa pag-aanyaya o pag-iimbita/panghihikayat.
• Halika, tingnan mo ito’t napakarikit.
• Gusto mong sumang-ayon sa aking pinaniniwalaan?
• Pwede ka ba bukas sa ating pagpaplano?.
• Inaanyayahan kitang pakatimbangin ang mga bagay-bagay.

26. PAGPAPAHAYAG NG LAYON O DAMDAMIN
3. Ang mga salita/pariralang initiman sa kasunod na mga
pangungusap ay ginagamit sa pagbababala na maaaring may
kasamang pananakot (mahalaga ang intonasyon sa pahayag)
at/o pag-aalala (may kasamang inilalarawang sitwasyon)
• Halika, tingnan mo ito’t napakarikit.
• Gusto mong sumang-ayon sa aking pinaniniwalaan?
• Pwede ka ba bukas sa ating pagpaplano?.
• Inaanyayahan kitang pakatimbangin ang mga bagay-bagay.

27. PAGPAPAHAYAG NG LAYON O DAMDAMIN
Babalang may kasamang pananakot
• Huwag kang sinungaling; kung hindi lagot ka sa akin!
• Kung hindi ka titigil, pupulutin ka sa kangkungan!
Babalang may kasamang pag-alala
• Hinay-hinay sa inyong pagsasalita, mag-ingat kayo.
• Mapanganib iyan, kaya tingnan ang tinatahak.

28. PAGPAPAHAYAG NG LAYON O DAMDAMIN
4. Ginagamit ang mga initiman sa sumusunod na pangungusap
sa panunumpa at/o pangako.
• Pangako, hindi kita iiwan.
• Sumpa man, ang iyong paniniwala ay isang malaking
pagkakamali.
• Itaga mo sa bato, ang aking winika ang katotohanan.
• Hindi ako nagsisinungaling, tamaan man ako ng kidlat.

29. PAGPAPAHAYAG NG LAYON O DAMDAMIN
5. Ginagamit ang mga initiman sa sumusunod na pangungusap
sa pagsang-ayon at pagsalungat.
• Tama, mahusay ang mga patakarang kaniyang ipinatupad.
• Ganyan din ang aking palagay, iyan ang solusyon sa
suliraning ating kinakaharap.
• Mali ang iyong ipinagdidiinang panukala.
• Walang pakinabang na maidudulot iyan.
• Ikinalulungkot ko ngunit di iyan magbubunga ng positibo.

30. TAKDANG ARALIN
Pagsasanay 1: Piliin sa teksto at epikong tinalakay ang mga
pangungusap na ginamitan ng iba’t ibang ekspresyon at ilagay
ito sa wastong kahon batay sa layon o damdaming inihahayag.
Gamitin ang pormat sa ibaba at gawin sa sagutang papel.
Pag-anyaya o pag-
iimbita
Paghihikayat
Pagbababala
(Pananakot/Pag-
aalala)
Panunumpa at/o
Pangangako
Pagpapayo at/o
Pagmumungkahi
Pagsang-ayon at
Pagsalungat