Gidsje met tips voor de regio Groede, Sluis en Cadzand. Het verhaal in het hart van het gidsje heb ik ook geschreven, zo trots!

1. West-Zeeuws-Vlaanderen
MOOIE
KORTING
OP FIETS­
ARRANGEMENTEN,
REISGIDS &
­MUSEUM
INSPIRATIE AFSTAPADRESSEN OVERNACHTEN AANBIEDINGEN
Over de leuke
dingen van
het fietsen
TUSSENSTOP
IN GEZELLIG GROEDE
WORSTELING MET HET WATER
VAN EEN ‘LANDJE APART’

2. Toptips
Op de fijne website
annex reisgids Hello
Zeeland vind je goeie
tips voor fietstochten
langs leuke afstap­
adresjes.
hellozeeland.com

3. 0
WillemBlauw
Culinaire hotspots
Spetters van chef Laurent Smallegange is een culinaire
hotspot aan de jachthaven in Breskens. Naast Spetters
biedt Eb&Food ’s middags een laagdrempelige kennismaking
met de gastronomische keuken. restaurantspetters.nl
In West-Zeeuws-
Vlaanderen, de
meest zuidelijke
kustlijn van ons
land, heb je nog
alle ruimte op het
strand. En dankzij
de invloed van de
levensgenieters uit
Vlaanderen kun je
er ook lekker eten.
Kortom, perfect
voor een zomerse
­fiets­vakantie.
Nieuwe beachclub
Strandpaviljoen De Piraat in
Cadzand-bad is nu de leuke
beachclub Captain’s Para-
dise. Met zicht op de nieuwe
jachthaven vanaf het terras.
captainsparadise.nl
Handvol huisjes
Vanuit je authentieke huisje
met tuin en ligbad in het
gehucht Turkeye zit je zo op
het knooppuntennetwerk.
Zoek naar Wit Huisje Zee­
land en Lief Huisje Zeeland
op airbnb.nl
Coverfoto’s:Photographics,LindaKorsten
Wist je dat...
• …Zeeuws-Vlaanderen
een ‘landje apart’ is,
met een zelf ontwor-
pen vlag en een eigen
volkslied?
• …het enige Nederlandse
stadhuis met een bel-
fort, een Vlaamse klok-
kentoren, in Sluis staat?
Het is nu een interactief
museum. belfortsluis.nl
Agenda
• De Slag om de Schelde
75 jaar, is tot 31 oktober
2019 in het Visserij­
museum Breskens.
­museumbreskens.nl
• Fietsexcursie door
Waterdunen, op 10
en 24 september vanaf
’t Hof Waterdunen.
hetzeeuwselandschap.nl
WalterVercruysse
3SEPTEMBER 2019 FietsActief
tips

4. Van verdronken polders en
vijandelijke invasies
Strand, mooie oude plaatsjes en al even mooie fietspaden:
­fietsen door West-Zeeuws-Vlaanderen is een feest. Maar het
land draagt ook de sporen van brute invasies. Oorlogen en het
woeste Noordzeewater hebben het landschap getekend.
Tekst productie Linda Korsten / Tekstbureau Link co
Tijd verstrijkt anders aan
zee. Het lijkt wel alsof de
klok soms even stopt, of
zelfs terugloopt. Dat komt
voor een deel doordat het
landschap nauwelijks veran-
dert. Het herinnert je mis-
schien wel aan vakanties uit
je jeugd: eindeloze zomer-
dagen met lauwwarme
limonade en zand dat
knarste tussen je tanden.
Gek genoeg is het altijd
weer veel te snel tijd om
naar huis te gaan. Tenzij
je een geluksvogel bent,
zoals wij, en in een strand-
huisje mag slapen. Tegen
de tijd dat de zon onder-
gaat hebben we het strand
haast voor onszelf. In de
schemering verzachten de
contouren. De duinen van
Walcheren lijken net bergen
in een ver en exotisch land.
De vuurtoren van Dishoek
knipoogt in de verte. We
vallen in slaap bij het geluid
van de branding.
Hier bij Groede hebben
ze de strandhuisjes goed
­aangepakt en er geen rom-
meltje van gemaakt, zoals
op veel andere plaatsen.
De huisjes moesten van
de gemeente passen in het
landschap, vandaar het bij-
zondere ontwerp. De ronde
achterkant doet denken aan
Omnaaruit
te­kijken:een
­terrasjeinGroede
DanieldeKievith
West-Zeeuws-Vlaanderen special
4 FietsActief SEPTEMBER 2019

5. Alleenvoorechte
geluksvogels

6. een golf, de grote glazen
wand weerspiegelt steeds
veranderende luchten. Fijn
om te weten: de huisjes
zijn duurzaam gebouwd
en voorzien van allerlei
energie­besparingen. Je
bent hier immers te gast
in de natuur.
Waterdunen
Het is maar goed dat het
fietsen een feest is hier in
West-Zeeuws-Vlaanderen.
Anders zaten we de hele
dag naar de zee te kijken.
Prachtige fietspaadjes lei-
den je langs tal van mooie
plekken. Met al die slinge-
rende weggetjes en oude
dijkhuisjes lijkt de tijd ook
in het achterland af en toe
stil te staan. Toch is er hier
veel veranderd de afgelo-
pen eeuwen. Het Zwin, op
de grens van Nederland en
België, was vroeger de han-
delsroute richting Brugge.
Nu is het een natuurgebied
waar het zeewater alleen bij
vloed binnenstroomt. Een
nieuw natuurgebied vind je
vlakbij Groede: Waterdunen,
aangelegd als onderdeel
van het kustversterkings-
project. Dijken en duinen
zijn versterkt om een super-
storm te kunnen weerstaan,
die eens in de vierduizend
jaar kan voorkomen.
Dat het land hier regelmatig
is geteisterd door de zee,
zie je overal om je heen. Net
onder Nieuwvliet-Bad vind
je nog een bijzonder gebied:
de Verdronken Zwarte Pol-
der. In 1802 overstroomde
de Zwarte Polder, vandaar
de mysterieuze naam. De
zee spoelt nog steeds naar
binnen via de slufter, een
opening in de duinenrij.
Door de overgang van zand
naar klei en van zout tot
zoet water komt er een
enorme rijkdom aan vogels
en planten voor.
Vanaf het fietspad op de
dijk heb je een waanzin-
nig uitzicht. Het lijkt wel
Normandië of Kroatië, met
dat uitgestrekte strand, de
baaitjes en kreken.
Prins Maurits
Het weidse landschap is
sereen, maar draagt de spo-
ren van woeste oorlogen en
dijkdoorbraken. Een mooi
VerserkannietPrachtigefietspaden
Dankzij Cats droge
voeten in Groede
De schrijver Jacob Cats (1577-
1660) woonde een paar jaar
in Groede, aan de Catsweg.
Hij gebruikte zijn vermogen
om hier dijken en polders aan
laten te leggen. Tegenwoordig
kijkt hij als beeld, zittend op
een stoel naast de kerk, naar
de omliggende terrassen. In
de kerk vind je een historische
preekstoel, geschonken door
zijn familie.
Photographics
6 FietsActief SEPTEMBER 2019
West-Zeeuws-Vlaanderen special

7. fietspad leidt vlak langs de
Zwartegatse Kreek, dichtbij
Groede. Toen de dijk door-
brak bij de Allerheiligen-
vloed van 1570 werd hier
een getijdengeul gevormd.
Hoe groot die was, blijkt
wel uit het feit dat Prins
Maurits hier in 1604 met
een invasievloot aan kon
meren tijdens de Tachtig­
jarige Oorlog. ‘De vloot
lant hier meest,’ schreef
de bekende cartograaf
­Floris Balthasar op zijn
kaart van het gebied.
Hier in het westen van
Zeeuws-Vlaanderen zijn
veel ­verdedigingswerken
aangelegd tijdens de
vestingen en liniedijken,
duiken telkens weer op
tijdens je fietstocht. Zo liet
Maurits bij Retranchement
(Frans voor ‘verschansing’)
twee forten bouwen. Fort
Nassau en de wallen zijn
nog steeds goed te zien.
Bij Bakkersdam kom je langs
de Linie, een vaarweg die
in de 17e eeuw als water­
linie werd gebruikt. Er werd
een hele reeks schansen
langs gebouwd, waar-
van de meeste weer zijn
­verdwenen. Maar op een
fietskaart zijn ze nog te
herkennen aan de vierkante
vlekjes groen, omzoomd
door een hoekige weg.
Tip: pap zeggen
Zeker proeven in het leuke
Groede: Groese Paptaart, een
soort puddingbroodje. Het werd
vroeger als lekkernij door de
landeigenaren aan de boeren
aangeboden als die hun pacht
kwamen betalen. Kenners
bestellen het ‘meej bruune
suuker’!
7SEPTEMBER 2019 FietsActief
­Tachtigjarige Oorlog (1568-
1648), door beide strijdende
partijen: de Noordelijke
Nederlanden en de Spaanse
kroon. Deze Staats-Spaanse
Linies, een keten van forten,
DevuurtorenvanBreskens
isgemaaktvangietijzer

8. Verdwenen dorpen
Wat ook meteen opvalt
als je je fietskaart goed
bestudeert, is al die kreken
die je in het achterland
tegenkomt. Vaak zijn het
resten van dijkdoorbraken,
die kilometers landinwaarts
doorlopen. De Nieuwkerk-
sche kreek is bijvoorbeeld
ontstaan bij een doorbraak,
dat zie je aan de hoge steile
oevers. Maar je fietst ook
langs oude getijdekreken,
die te breed waren om in te
polderen. Mooi om te zien
zijn de vele dijkjes bij het
gehucht Marolleput – vlak-
bij een leuke theetuin, In
de Morelleput. Ze vormen
samen het bewijs dat hier
een brede kreek is ‘opge-
rold’, door steeds kleine
stukjes in te polderen.
Als je die dijken en kreken
zo bekijkt, is het ineens
niet meer zo’n gek idee
dat veel van de dorpen in
West-Zeeuws-Vlaanderen
vroeger eilanden waren.
Het gebied werd regelmatig
overspoeld. Tal van dorpen
verdwenen in de zee. Toch
vind je hier ook de oudste
stad van Zeeland: Aarden-
burg. Hier lag van het jaar
175 tot 270 een Romeins
Castellum, een fort voor wel
300 soldaten.
Nu stap je in Aardenburg
vooral af vanwege de Sint
Bavokerk, het enige voor-
beeld van Schelde-gotiek
in Nederland. De kerk werd
gebouwd in de tiende eeuw,
maar is in de Tachtigjarige
Oorlog en ook in de Tweede
Wereldoorlog grotendeels
verwoest. Tijdens de res-
tauratie in 1949 werden
hier bij toeval grafkelders
blootgelegd. Oude bewo-
ners van Aardenburg ver-
haalden vaak over mooie
schilderingen die hier onder
de grond zouden moeten
­liggen. Ze bleken gelijk te
hebben: in de kerk zijn nu
de prachtig beschilderde
­veertiende-eeuwse sarco-
fagen te zien, opgegraven
uit de diepte.
Terrasjesgenoeg!
WOORDEN SCHIETEN TEKORT
In Sluis fiets je langs mooie veer-
tiende-eeuwse vestingwerken. De
stervorm is goed te beleven vanaf
de fiets. Door de verzanding van
het Zwin raakte Sluis achterop.
De stad speelde nog wel een rol
in de Staats-Spaanse Linies, maar
bloeide pas weer echt op toen in de
twintigste eeuw Franse klooster­
orden naar Sluis trokken. Op zon-
dag kregen de leerlingen bezoek
van hun familie: sindsdien zijn de
winkels in Sluis open op zondag.
Je vindt er veel leuke terrasjes en
winkels. Op het Walplein in Sluis
staat het borstbeeld van Johan
Hendrik van Dale, schoolmeester
in Sluis en auteur van het Groot
Woordenboek van de Nederlandse
Taal. Echt leuk vond hij het schrij-
ven van het woordenboek niet: ‘Het
schrijven van een woordenboek
is een ondankbaar, een verdrietig
werk. Is er veel, dat men heeft
opgenomen of verbeterd, er is nog
veel meer dat men vergeten heeft,
dat de aandacht ontsnapt is en
alzoo onverbeterd is gebleven.’
ZEEUWS LANDSCHAP
Mooi vakantiepark: Landal Strand
Resort Nieuwvliet-Bad, met ruime
Zeeuwse huizen in een hersteld
krekenlandschap. Met fietsverhuur.
landal.nl
PRAKTISCH
Ook slapen op het strand?
De Panoramahuisjes worden ver-
huurd door Strandcamping Groede,
waar je ook fietsen kunt huren.
panoramahuisje.nl
Meer informatie over
West-Zeeuws-Vlaanderen:
vvvzeeland.nl
8 FietsActief SEPTEMBER 2019
West-Zeeuws-Vlaanderen special

9. N253
N675
N674
N253
N251
N251
NOORDZEE
St
ie
rskreek
Walplein
Kruisdijk
Pietersdijk Heilleweg
Hoogstraat
Nieuwvliet
Nieuwvliet-Bad
Scherpbier
Groede
Nieuwesluis
Cadzand
Cadzand-
Bad
Oostburg
Breskens
Zuidzande
Retranchement
Sluis
Aardenburg Sint Kruis
EedeMiddelburg
Den Hoorn
Loods 10
In de Morelleput
B E L G I Ë
Z e e u w s -
V l a a n d e r e n
Het
Zwin
Y18879/1
Y10928/1
5
6
START1
2
3
4
P
k
k
k
horeca
wegwijzer
snelweg
autoweg
provinciale weg
kleine wegen
fietsroute
verkorte fietsroute
spoorlijn
Y22786
knooppunt41
k
k
k
k
k
k
14
83
10
3732
29
30
31
98
94
99
96 97
95
40
70
71 72
73
76 77
78
47
46
84
17
42
74
49
85
15
0 1 km0,5
Cartographics.nl - FietsActief - September 2019

10. l
ReggieGoole
Groede Podium
Dit park is een mooi plekje om een
terrasje te pakken, tussen Groede en
het strand. Bijzonder zijn de bunkers,
waar in WOII krijgsgevangenen en
dwangarbeiders woonden die werk-
ten aan de Atlantikwall. De bunkers
waren beschilderd als huis om ze te
camoufleren. Met infocentrum.
groedepodium.nl
1. Vanaf de start in Sluis naar rotonde en LA (Walplein),
klinkerstraat op. 1e Afslag LA ri. KP96, wordt asfalt-
weg. Later bordje Hoogstraat. Op T-kruising bij KP96
LA naar KP31 – 30 – 29.
2. Na KP29 1e afslag LA, duinpad op, later ri. KP32. Bij
KP32 – 37 – 10 – 83 – 14 – ri. 20.
3. Op schuine kruising KP-route verlaten en LA, dijk
af ri. parkeerterrein. Langs Vuurtoren van Nieuwe
Sluis. Later de dijk op en op kruising LA, ri. KP20 voor
horeca Loods Tien. Voor route hier scherp RA, fiets-
pad op, later ri. KP14. Op schuine kruising links aan-
houden, asfaltweg op en dijk naar beneden. 1e Pad
LA, asfaltpad.
4. Einde weg, op T-kruising RA fietspad op en later
langs parkeerterrein. Bij Y18879/1 LA ri. Groede. Weg
oversteken en RD, ri. KP85 – 15 – 17 – 42 – 84 – ri. 40
maar op 2e T-kruising KP-route verlaten en LA, ver-
hard pad op. Wordt later asfaltweg.
5. Einde weg, op T-kruising RA. Later ri. KP46, fietspad
op en Scherpbier uit. Bij KP46 – 47 – 78 – 77 – 76 – 73
– 49 – 74 – 72 – 71 en Aardenburg in ri. KP70 – ri. 99.
6. Bij Y10928/1 KP-route verlaten en LA (Heilleweg). 1e
afslag RA (Kruisdijk). 1e afslag LA (Pietersdijk). Later
ri. KP99 in Sluis bij KP99 – 94 – 98 – ri. 96, maar op
rotonde LA, terug naar Start.
KORTERE ROUTE
Deze route is uitgezet voor een zuidwestelijke wind,
met aan het slot wind mee. Inkorten? Vanuit Oostburg
via KP40-95-97-96 terug naar P2.
Afstand 67 km
Startpunt
parkeerterrein P2,
Sluis
Parkeren
In Sluis (P1, P2,
P3), dagtarief van
maximaal € 3,50
per dag. Route
start bij P2.
Autonavigatie
N51 18.616
E3 23.014
Afkortingen
LA = Linksaf
RA = Rechtsaf
RD = Rechtdoor
Y = Wegwijzer
PS = Paddenstoel
KP = Knooppunt
Ri. = richting
ROUTE
GROEDE
lFietsActief route-archief
Je vindt het volledige
routeverhaal plus
beschrijving en het
gps-bestand terug op
fietsactief.nl/
routesluis
Speciaal voor abonnees
10 FietsActief SEPTEMBER 2019
West-Zeeuws-Vlaanderen special

11. Bizarium Sluis
Tegen inlevering van deze bon maak je
gratis gebruik van de audiogids t.w.v.
€ 3,- bij aankoop van een entreekaartje.
Fietsarrangement
Buitengewoon Actief
Tegen inlevering van deze bon krijg je
10% korting op de fietsarrangementen
van Buitengewoon Actief (individueel
en in groepsvorm te reserveren).
10%
KORTING
­­
KOFFIE +
PAPTAART
€4,50
Hello Zeeland-reisgids
Bestel de reisgids via de webshop met
de kortingscode hello#fietsactief en
ontvang 25% korting op je bestelling
(normaal € 7,-).
Herberg de Natte Pij
Tegen inlevering van deze bon bestel
je een koffie/thee met paptaart voor
€ 4,50 (normaal €5,65). Paptaart is een
typisch streekgerecht uit Groede,
een soort puddingbroodje!
25%
KORTING
GRATIS
AUDIO-
TOUR
11SEPTEMBER 2019 FietsActief

12. FietsActief-aanbieding
Bizarium Sluis
Een museum vol bizarre uitvindingen.
Tijdends de audiotour slepen de
­boeiende verhalen van theater­
maakster en woordkunstenaar
Maud Vanhauwaert je mee door de
wondere wereld van creativiteit.
bizarium.com
FietsActief-aanbieding
Hello Zeeland-reisgids
Hello Zeeland is een modern
vormgegeven reisgids met de fijnste
adresjes in Zeeland. Een gids vol mooie
plekken en afstaptips, met veel
fotografie en bijzondere verhalen.
hellozeeland.com
FietsActief-aanbieding
Fietsarrangement
Buitengewoon Actief
Tips voor een leuke fietstocht nodig.
Kies bijvoorbeeld ‘Fiets, proef beleef’
(25 km) vanuit Keijmel Recreatie in
­Breskens, onder begeleiding van een
gids. Nieuw is de belevingsfietstocht ‘Op
Tour met Tuur’, i.s.m. Bistro de Buut in
Schoondijke.
buitengewoon.eu
­
FietsActief-aanbieding
Herberg de Natte Pij
Begin vorige eeuw dreven Jannis van
der Walle en zijn vrouw hier een van de
vele dorpscafés van Groede. Je proeft
er nog steeds de authentieke sfeer. In
het museumstraatje Het Vlaemsche
­Erfgoed (Slijkstraat).
hotelgroede.nl
12 FietsActief SEPTEMBER 2019
25%
KORTINGGRATIS
AUDIO-
TOUR
KOFFIE +
PAPTAART
€4,5010%
KORTING

13. Fonteyn
CharlotteVisser
Gezellig Groede
Groede is een prachtig historisch plaatsje, dat
ondanks alle oorlogstumult mooi bewaard
gebleven. Reden? Tijdens de Tweede Wereld-
oorlog was het een Rode Kruis-dorp, dat niet
mocht worden aangevallen. De Markt is net
een Frans dorpsplein, met leuke terrassen.
Zoals Fonteyn, pal aan de fontein. Een lekker
stekje voor huisbereide taarten, bijzondere
lunches, en ambachtelijk ijs. Ook leuk: De
Drie Koningen, met eigen bierbrouwerij. Fiets
ook even door het authentieke Slijkstraatje,
met Het Vlaemsche Erfgoed en Boekwin-
kel­ Galerie Duo Duo. fonteyngroede.nl,
­dedriekoningen.com, het-vlaemsche-erfgoed.nl
tussenstop

14. 0
Icoon in zwart-wit
Het icoon van Breskens
is een plaatje. De oudste
gietijzeren vuurtoren van
het land stamt uit 1867.
vuurtorenbreskens.nl
Met liefde
Hans Ulijn van het mooie
restaurant Delau­sanne
in IJzendijke bereidt eer-
lijk vlees met veel liefde.
delausanne.nl
EddyWestveer
Sfeervol verkocht
Wat een prachtig sfeertje
zetten de eigenaren neer
in hun antiekzaak Sold
Antiques in Breskens.
Ze reizen letterlijk stad
en land af om de perfecte
spullen te vinden. Via
­facebook.com
En nu écht sporten
Strandrestaurant Moio Beach bij Cadzand-Bad, pal aan
duinovergang 9, pak je makkelijk mee tijdens de fietsroute.
Vanaf 5 personen kun je hier verschillende beach- en
­funsporten proberen. moio.nl
Strandhotel Cadzand
Vanaf het nieuwe Strandhotel Cadzand
heb je een prachtig uitzicht. Proef de
Zeeuwse schaal- en schelpdieren van
Michelin-sterrenchef Sergio Herman bij
de bijbehorende brasserie AIRrepublic in
de jachthaven van Cadzand. strandhotel.eu
14 FietsActief SEPTEMBER 2019

15. Klimmen smullen
Beklim Molen de Brak in Sluis
voor een mooi uitzicht en
neem de tijd voor de fijne
brasserie, tearoom en win-
kel. Je proeft dat Vlaanderen
dichtbij is, met croques en
­vol-au-vent. molenvansluis.nl
SigridBulens
Geliefd bij fietsers
In de Morelleput is een uitgestrekt landgoed met BB
en theetuin. Dankzij versgebakken taarten en leuke
lunchgerechten is het een geliefde pleisterplaats
voor fietsers. Tussen Oostburg en Nieuwvliet, aan
de route. indemorelleput.nl
RijkvanSteenwijk
JoyceCaboor
Uit zee oven
Ruig is een fijn strandrestaurant
en lunchadres bij Cadzand. Over­-
dag zijn er heerlijke broodjes uit
de oven. ’s Avonds geniet je van
de Salade Ruig: gemarineerde
zalm, gerookte makreel en
­schelpen. strandruig.nl
Fietsstek
Aan het dorps-
plein van Water-
landkerkje vind
je het sfeervolle
Cocoonhuisje,
waar twee fietsen
kosteloos voor je
klaarstaan. Tussen
knooppunt 52 en
53. cocoonhuisjes.
nl/zeeland
Dit gidsje is een uitgavevan NewSkool Media B.V.
Directie: Erwin van Luit
Uitgever: Pim Osterhaus
Adres: FietsActief, Spaklerweg 53,
1114 AE Amsterdam, tel. 020–21 05 330
E-mail: redactie@fietsactief.nl
Internet: www.fietsactief.nl
Hoofdredacteur: Katalijn Verel
Productie: Linda Korsten/Tekstbureau LinkCo,
Artdirection: Ingeborg Berghuijs
Vormgeving: Marianne Wijsbeek
Eindredactie: Patrick Oxsener
Marketing: Natascha Klene, Talitha Marges
Druk: Pario Print
Klantenservice: Voor vragen over abonnementen FietsActief,
bel 085-88 85 650 (09.00 – 17.00 uur)
© 2019 Dit streekgidsje is een gratis uitgave van New Skool Media
B.V. en hoort bij FietsActief editie 7-2019. Niets uit deze uitgave
mag geheel of gedeeltelijk worden verveel­voudigd, opgeslagen in
een geautomatiseerd bestand of openbaar worden gemaakt, op
welke wijze dan ook, zonder schriftelijke toestemming van de
uitgever. De uitgever sluit iedere aansprakelijkheid voor schade
als gevolg van druk- en zetfouten uit.
15
streekfavorieten
0

16. FietsActief 8 ligt 1 november 2019 in de winkel
INSPIRATIE AFSTAPADRESSEN OVERNACHTEN AANBIEDINGEN
Over de leuke
dingen van
het fietsen
RuudSlagmolenRuudSlagmolen
MOOIE
ROUTES
+
BIJZONDERE
ADRESJES
Volgende streekgids
FIETSEN EN BIJTANKEN RONDOM TILBURG
• Proef de stilte
• Trappen van brouwerij naar klooster
• Route langs bos, heide en moerassen