SlideShare a Scribd company logo
B d d a v KETEKNIKANPERTANIAN
PENOEMBANW ALGORITMA tR4AGERRQCESSING UNTUK
MENOUGA KEMASAKAN BUAHM M W SE-R
(Developmnt of Image Processing Algorithm for Detmining theMstutity of
FmshMangasteen)
DMing~uhandy',Usman~hmad*
Abstract
One of important factor in post harvest handling is cropping at correct maturity
level. Fruit maturity relates to age pluck vegetableor fruit to be harvested have old
enough or not yet. Grading represent dissociation of p d u c t becomes some p u p
quality of pursuant to maturity level, size measure, color, form, heavy, teHure,
aroma and freedom from foreign object or dirt.
The objective of this research is to predict the maturity of fresh mangosteen by
means of an image processing algorithm. tn this study, bur stages of maturity
(120, 126, 132 and 138 days seer flowering) were used as objects with
30,37,40,40 samples for each stages of maturity.7Re images data were collected
using a CCD Camera and then processed by an image pmssing program to
analyze the relationship between the maturity and the color, size, and shape of
fruits,
The result showed linear relationshipbetween the maturity and the color index
(RGB) with a coefficientdeterminationof 0.8159 for blue, but not for red and green.
As a result, the developed image processing pmgram can be used to classify the
fresh mangosteens based on their maturity usingblue index with 70%precicion.
Key words :mangosteen, image processing, color index, maturity
PENDAHULUAN
Buah manggis merupakan buah
tropis yang mendapatjulukan ratu buah
ZQueen of Fruits) karena keistimewaan
dan kelezatan yang dimilikinya. Satuhu
(1999) menyebutkan bahwa permintaan
buah manggis dari pasar luar negeri
sebanyak 200 ton setiap bulan belum
dapat dipenuhi, dikarenakan banyak
kendala dalam penyediaan buah
manggis s w r yang berkuaiitasekspor.
Sirlah satu faktor penting dalam
penanganan .pasca panen adalah
pemanenan pada tingkat kemasakan
yang tepat. Kemasakan buah berkaitan
dengan umur petik buah atau sayuran
yang akan dipanen telah ~ukuptua
atau beium. Tingkat kemasakan yang
tepat akan sangat mernudahkandalam
penyimpanan buah dan menentukan
kualitas buah itu sendiri. Pemutuan
merupakan pemisahan produk mnjadi
beberapa kelompok mutu berdasarkan
tingkat kemasakan, ukuran, warna,
hntuk, berat, tekstur, aroma dan
kebebasan dari kotaran atau benda
asing.
Tujuan Penelitian
Penelitian ini bertujuan untuk
mencari hubungan antara parameter-
1
Staf P e w Jurusan Teknik PertanianUniversitasLampung
St& &usan Tasknik Pertanian lnstitut PertanianBogor
Z '
Vol. 17 No. 2, Aaustus 2003
pararn&kr visual yang diukur dengan
metode image prowswng dengan
parameter-parameter kemasakan yang
diukur secara langsung yang meliputi
warna buah, kekerasan, dan kadar
gula, serta rnenguji program kornputer
Yang dibangun datam
mengelornpokkan buah manggis segar
sesual kelompok umur petiknya.
TlNJAUAN PUSTAKA
BotaniManggis
&tah dari tanaman manggis
(Garcinia mangostana L) rnerupakan
buah buni yang rnempunyai kulit tebal
namun mudah pecah, biji dengan
berlapis daging yang mempunyai rasa
manis asam. Buah rnanggis berukuran
kecil, berwarna cokiat, merah hingga
keunguan bila telah rnasak dan
mempunyai getah berwarna kuning,
semakin masak kandungangetah buah
manggis sernakin berkurang (Saluhu,
1999). Setiap juring rnempunyai bakal
biji, namuntidak semua bakal biji dalarn
juring akan menjadi biji. Umumnya biji
dalam juring sebanyak 1-2 buah
(Martin, 1980). Ashari (1995)
menyatakan bahwa buah manggis akan
masak setelah berumur 100-120 hari
setelah bunga rnekar (SBM). Menurut
Sunarjono (1997) buah manggis dipetik
setelah berwarna merah kehitaman,
kira-kira 120hai SBM.
Image Processing
lrnage Processing merupakan
proses pengoiahan dan anelisis citra
yang banyak melibatkan persepsi
visual. Citra yang dimaksud adalah
citra digital untuk membedakannya
dengan citra lain seperti foto dan lain-
lain. Proses hi rnempunyai data
masukan dan inforrnasi keluaran yang
berbentukcitra.
Hanya citra yang berbentuk digital
yang dapat diproses oleh komputer
digital, data citra yang dimasukkan
berupa nilai-nilai integer yang
rnenunjukkan nilai intensitas cahaya
atau tingkat keabuan setiap pixel. Citra
digital dapat diperoleh secara otomatik
dari siatern penangkap citra
rnembentuk suatu matriks di rnana
elemen-elemennya menyatakan nilai
intensitas cahaya pada suatu himpunan
diskrit dari titik. Citra f (x,y) disirnpan
dalwn rnemori komputer atau
penyimpan bingkai dalarn bentuk
m a y N x M dari contoh diskrit
dengan jarak yang sama sebagai
berikut :
I I
Setiap elernen dari array di atas
disebut pixel yang rnerupakan suatu
daerah empat persegi kecil dengan
ukuran tertentu dan menunjukkan
harga intensitas keabuan pixel pada
IoKasi yang bersangkutan. Ukuran
pixel ini sering disebut sebagai resofusi
pixel. Citra masukan diperoleh melalui
suatu karnera yang di dalamnya
terdapat suatu alat digitasi yang
mengubah citra rnasukan berbentuk
analog rnenjadi citra digital. Alat
digitasi ini dapat berupa penjelajahan
sbd-state yang menggunakan matriks
sel yang sensitif terhadap cahaya yang
rnasuk, dimana citra yang direkam
rnaupun sensor yang digunakan
rnernpunyai kedudukan atau posisi
yang tetap.
Alat masukan ciha yang umum
digunakan adatah kamera CCD
(Charge Coupled Device), dl mana
sensor citrzl dari atat ini menghasilkan
keluaran berupa citra analog shingga
dibutuhkan proses digitasi dengan
menggunakan alat digitasi seperti yang
telah disebutkan di atas. Komponen
utarna dari perangkat keras image
processing secara digW adalah
komputer dan alat peKaga. Komputer
tersebut bisa dari jenis komputer multi
guna atau dari jenis khusus yang
dirancang untuk pengolahan citra
B- KETEKNIKANPERTANIAN
digital. Pengolahan image processing Model warna RGB dapat juga
pada umumnya dilakukan dari pixel dinyatakan dalam bentuk indeks warna
yang sifatnya paralelpipe lined. RGB dengan rumus sebagai berikut :
lndekswarna merah(Id) =RI(R+G+B) .....(4)
Warna
Model warns telah banyak IndekS hijau(l,,.) =GI(R+G+B) .....(5)
dikembangkan oleh para ahli seperti lndekswarna biru(Iblw)=BI(R+G+B) ..........(6)
model RGB (Red. Green .Blue), model Dengan R, dan masing-masing
(Cyan' merupakan besaran yang menyatakan
YCbCr (Luminasie, dan dua kom~onen nilai intensitas rnerah, hijau dan
krominasi Cb dan Cr) dan HSI (Hue,
biru.
Saturation, Intensity). Model warna
RGB meru~akanmodelwarns pokok
Angka Fourier (~ourfer~erc~p~or)
aditif dimana warna dibentuk dengan
Angka Fourier digunakan untuk
mengkombinasikan energi cahaya dari menganalisis manggis, Angka
ketiga warns dalam berbagai Fourier dapat menentukan bentuk dari
perbandingan.
Display komputer suatu benda yang tidak beraturan
menggunakan model warns RGB' dalam bidang selama benda tersebut
Model warns merupakan tidak terputus atau patah. Untuk
model warna subtraktif di mana warna
menghitung angka Fourier harus
dibentuk dengan cars menyerap ditentukan dulu pusat berat dari objek.
(menghilangkan) berbagai kom~onen Menurut Nash (1972) titik pusat
cahaya putih. Model warna ini banyak gravitasi dari suatu bends dapat
diaplikasikan dalam sistem printer dituliskan sebagai
warna.
berikut :
Model warna HSI yang menyatakan
warna sebagai Hue, Saturation dan
lntensity merupakan model warna yang
paling sesuai dengan persepsi
manusia. lntensity (I) merupakan nilai
abu-abu dari pixel dalam citra hitam-
putih. Nilai Hue dapat diaplikasikan
untuk membedakan antara obyek dan
latar belakang. Saturation (kejenuhan)
yang tinggi dapat menjadi jaminan nilai
hue cukup akurat dalam membedakan
obyek dan latar belakang. Namun
karena display komputer menggunakan
model warna RGB dalam
merepresentasikan warna maka nilai
pengolahan warna yang dihasilkan
dalam model warna RGB. Untuk
beberapa keperluan model warna RGB
dapat ditransformasikan ke model
warna HSI. Ahmad (2000) menuliskan
beberapa persamaan penting untuk
proses tranformasi tersebut :
I= (R+G+B)/3...........................................(1
Cos H =[2R-G-B]I~[(R-G)' + (R-B)(G-B)]~.'....(2)
X
Gambar I. Penampang untuk
menghitungpusat berat (Nash, 1972).
U,a Vol. 17 NO.2, A ~ U S ~ U S2003
- j/r.dx
X =
- IP.Y-~YY = Di mana :
A A
Sebutir biji dapat diwakilkan oleh
sebuah bidang 2 diiensi seperti pada
Gambar 2. Bentuk biji dapat
diperkirakan dari rangkaian
(persamaan) Fourier dengan jari-jari
sudut R (0)sebagaifungsi sudut 0 pada
titik pusat gravitasi (center of gravity).
Pusat Gravitasi
iGambar 2. llustrasi profil rnaksimum 2
dimensi dari butir beras.
RangkaianFourier'dapatdinyatakan
sebagaiberikut :
di mana :
4~ =tingkatsudut
N =koefisien harmonis
2;rc
@ = - dimana j = 1,2,.........L.
1
R(@)=jail-jari sudut
Ro adalah jari-jari rata-rata dari
obyek berbentuk lingkaran, nilai dari
koefisien RP sama dengan 0. RN
tercakup di dalqm karakteristik bentuk
ljutir padi yang rumit (kerumitan dalam
karakteristik bentuk biji), oleh karena itu
koefisien ini dapat dianggap sebagai
faktor pembeda dari butir padi. Untuk
menghilangkan perbedaan dalam
bidang dua dimensi dari sampel yang
sama, semua koefisien Fourier R
dinormalkan dengan hubungan
Rnonnalusd= RdRo, supaya identifikasi
koefisien tidak tergantung pada ukuran
bidangdua dimensi terukur.
Persamaan yang digunakan dalam
penelitian ini mengacu kepada
persamaan-persamaan yang ditulis
oleh Ehrlich, R et.a1(1970), yaitu :
PersamaanFourierdapat dit&kan
Dimam :
&lam bentuk polar
L = Banyaknyatitik pada obyek
N= Banyaknyammor harmonis
Evaluasi Kinerja Tarik Traktor Tangan Dengan Bahan Bakar Minyak Kelapa Murni
Evaluasi Kinerja Tarik Traktor Tangan Dengan Bahan Bakar Minyak Kelapa Murni
Evaluasi Kinerja Tarik Traktor Tangan Dengan Bahan Bakar Minyak Kelapa Murni
Evaluasi Kinerja Tarik Traktor Tangan Dengan Bahan Bakar Minyak Kelapa Murni
Evaluasi Kinerja Tarik Traktor Tangan Dengan Bahan Bakar Minyak Kelapa Murni
Evaluasi Kinerja Tarik Traktor Tangan Dengan Bahan Bakar Minyak Kelapa Murni

More Related Content

Similar to Evaluasi Kinerja Tarik Traktor Tangan Dengan Bahan Bakar Minyak Kelapa Murni

Chap 3 - Dasar Pengolahan Citra
Chap 3 - Dasar Pengolahan CitraChap 3 - Dasar Pengolahan Citra
Chap 3 - Dasar Pengolahan Citra
Dhanar Intan Surya Saputra
 
04-Digitalisasi-citra.pptx
04-Digitalisasi-citra.pptx04-Digitalisasi-citra.pptx
04-Digitalisasi-citra.pptx
nyomans1
 
Materi 2 mengenal jenis citra
Materi 2 mengenal jenis citraMateri 2 mengenal jenis citra
Materi 2 mengenal jenis citra
dedidarwis
 
Slide minggu 6 (citra digital)
Slide minggu 6 (citra digital)Slide minggu 6 (citra digital)
Slide minggu 6 (citra digital)
Setia Juli Irzal Ismail
 
Pengolahan Citra Digital Dengan Menggunakan MATLAB
Pengolahan Citra Digital Dengan Menggunakan MATLABPengolahan Citra Digital Dengan Menggunakan MATLAB
Pengolahan Citra Digital Dengan Menggunakan MATLAB
Simesterious TheMaster
 
Pcd 9
Pcd 9Pcd 9
Pcd 9
dedidarwis
 
Multimedia 2 image
Multimedia 2   imageMultimedia 2   image
Multimedia 2 image
Nani Wulan
 
pembentukan citra (pengolahan citra digital)
pembentukan citra (pengolahan citra digital)pembentukan citra (pengolahan citra digital)
pembentukan citra (pengolahan citra digital)khaerul azmi
 
pembentukan citra (pengolahan citra digital)
pembentukan citra (pengolahan citra digital)pembentukan citra (pengolahan citra digital)
pembentukan citra (pengolahan citra digital)
khaerul azmi
 
Jurnal Article <search>
Jurnal Article <search>Jurnal Article <search>
Jurnal Article <search>
Deprilana Ego Prakasa
 
Pengolahan citra digital adalah teknologi visual yang digunakan untuk mengama...
Pengolahan citra digital adalah teknologi visual yang digunakan untuk mengama...Pengolahan citra digital adalah teknologi visual yang digunakan untuk mengama...
Pengolahan citra digital adalah teknologi visual yang digunakan untuk mengama...
HendroGunawan8
 
Slide Pengolahan Citra 4
Slide Pengolahan Citra 4Slide Pengolahan Citra 4
Slide Pengolahan Citra 4
Sita Anggraeni
 
Pcd 2
Pcd 2Pcd 2
Pcd 2
dedidarwis
 
Pengolahan Citra Diskusi Pertemuan Ke-2.pdf
Pengolahan Citra Diskusi Pertemuan Ke-2.pdfPengolahan Citra Diskusi Pertemuan Ke-2.pdf
Pengolahan Citra Diskusi Pertemuan Ke-2.pdf
HendroGunawan8
 

Similar to Evaluasi Kinerja Tarik Traktor Tangan Dengan Bahan Bakar Minyak Kelapa Murni (16)

Chap 3 - Dasar Pengolahan Citra
Chap 3 - Dasar Pengolahan CitraChap 3 - Dasar Pengolahan Citra
Chap 3 - Dasar Pengolahan Citra
 
04-Digitalisasi-citra.pptx
04-Digitalisasi-citra.pptx04-Digitalisasi-citra.pptx
04-Digitalisasi-citra.pptx
 
Materi 2 mengenal jenis citra
Materi 2 mengenal jenis citraMateri 2 mengenal jenis citra
Materi 2 mengenal jenis citra
 
Slide minggu 6 (citra digital)
Slide minggu 6 (citra digital)Slide minggu 6 (citra digital)
Slide minggu 6 (citra digital)
 
9 f43e4d cd01
9 f43e4d cd019 f43e4d cd01
9 f43e4d cd01
 
Jenis-Jenis Format Citra
Jenis-Jenis Format CitraJenis-Jenis Format Citra
Jenis-Jenis Format Citra
 
Pengolahan Citra Digital Dengan Menggunakan MATLAB
Pengolahan Citra Digital Dengan Menggunakan MATLABPengolahan Citra Digital Dengan Menggunakan MATLAB
Pengolahan Citra Digital Dengan Menggunakan MATLAB
 
Pcd 9
Pcd 9Pcd 9
Pcd 9
 
Multimedia 2 image
Multimedia 2   imageMultimedia 2   image
Multimedia 2 image
 
pembentukan citra (pengolahan citra digital)
pembentukan citra (pengolahan citra digital)pembentukan citra (pengolahan citra digital)
pembentukan citra (pengolahan citra digital)
 
pembentukan citra (pengolahan citra digital)
pembentukan citra (pengolahan citra digital)pembentukan citra (pengolahan citra digital)
pembentukan citra (pengolahan citra digital)
 
Jurnal Article <search>
Jurnal Article <search>Jurnal Article <search>
Jurnal Article <search>
 
Pengolahan citra digital adalah teknologi visual yang digunakan untuk mengama...
Pengolahan citra digital adalah teknologi visual yang digunakan untuk mengama...Pengolahan citra digital adalah teknologi visual yang digunakan untuk mengama...
Pengolahan citra digital adalah teknologi visual yang digunakan untuk mengama...
 
Slide Pengolahan Citra 4
Slide Pengolahan Citra 4Slide Pengolahan Citra 4
Slide Pengolahan Citra 4
 
Pcd 2
Pcd 2Pcd 2
Pcd 2
 
Pengolahan Citra Diskusi Pertemuan Ke-2.pdf
Pengolahan Citra Diskusi Pertemuan Ke-2.pdfPengolahan Citra Diskusi Pertemuan Ke-2.pdf
Pengolahan Citra Diskusi Pertemuan Ke-2.pdf
 

More from Repository Ipb

Proceedings icaia 2015_yandra_367-373
Proceedings icaia 2015_yandra_367-373Proceedings icaia 2015_yandra_367-373
Proceedings icaia 2015_yandra_367-373
Repository Ipb
 
Peta ipb
Peta ipbPeta ipb
Peta ipb
Repository Ipb
 
Proceedings icaia 2015_yandra_367-373
Proceedings icaia 2015_yandra_367-373Proceedings icaia 2015_yandra_367-373
Proceedings icaia 2015_yandra_367-373
Repository Ipb
 
SUPERABSORBEN HASIL PENCANGKOKAN DAN PENAUTAN SILANG FRAKSI ONGGOK DENGAN AKR...
SUPERABSORBEN HASIL PENCANGKOKAN DAN PENAUTAN SILANG FRAKSI ONGGOK DENGAN AKR...SUPERABSORBEN HASIL PENCANGKOKAN DAN PENAUTAN SILANG FRAKSI ONGGOK DENGAN AKR...
SUPERABSORBEN HASIL PENCANGKOKAN DAN PENAUTAN SILANG FRAKSI ONGGOK DENGAN AKR...
Repository Ipb
 
TEKNOLOGI SEPARASI BAHAN AKTIF TEMULA W AK MENGGUNAKAN BIOPOLIMER TERMODIFIKA...
TEKNOLOGI SEPARASI BAHAN AKTIF TEMULA W AK MENGGUNAKAN BIOPOLIMER TERMODIFIKA...TEKNOLOGI SEPARASI BAHAN AKTIF TEMULA W AK MENGGUNAKAN BIOPOLIMER TERMODIFIKA...
TEKNOLOGI SEPARASI BAHAN AKTIF TEMULA W AK MENGGUNAKAN BIOPOLIMER TERMODIFIKA...
Repository Ipb
 
TEKNOLOGI SEPARASI BAHAN AKTIF TEMULA W AK MENGGUNAKAN BIOPOLIMER TERMODIFIKA...
TEKNOLOGI SEPARASI BAHAN AKTIF TEMULA W AK MENGGUNAKAN BIOPOLIMER TERMODIFIKA...TEKNOLOGI SEPARASI BAHAN AKTIF TEMULA W AK MENGGUNAKAN BIOPOLIMER TERMODIFIKA...
TEKNOLOGI SEPARASI BAHAN AKTIF TEMULA W AK MENGGUNAKAN BIOPOLIMER TERMODIFIKA...
Repository Ipb
 
PEMBUATAN ARANG DARI SAMPAH ORGANIK DENGAN CARA KARBONISASI MENGGUNAKAN REAKT...
PEMBUATAN ARANG DARI SAMPAH ORGANIK DENGAN CARA KARBONISASI MENGGUNAKAN REAKT...PEMBUATAN ARANG DARI SAMPAH ORGANIK DENGAN CARA KARBONISASI MENGGUNAKAN REAKT...
PEMBUATAN ARANG DARI SAMPAH ORGANIK DENGAN CARA KARBONISASI MENGGUNAKAN REAKT...
Repository Ipb
 
IDENTIFIKASI SENYAWABIOAKTIFANTIFEEDANT DARIASAPCAIRHASILPIROLISISSAMPAHORGAN...
IDENTIFIKASI SENYAWABIOAKTIFANTIFEEDANT DARIASAPCAIRHASILPIROLISISSAMPAHORGAN...IDENTIFIKASI SENYAWABIOAKTIFANTIFEEDANT DARIASAPCAIRHASILPIROLISISSAMPAHORGAN...
IDENTIFIKASI SENYAWABIOAKTIFANTIFEEDANT DARIASAPCAIRHASILPIROLISISSAMPAHORGAN...
Repository Ipb
 
THERMAL EFFECT ON APATITE CRYSTAL SYNTHESIZED FROM EGGSHELL’S CALCIUM
THERMAL EFFECT ON APATITE CRYSTAL SYNTHESIZED FROM EGGSHELL’S CALCIUMTHERMAL EFFECT ON APATITE CRYSTAL SYNTHESIZED FROM EGGSHELL’S CALCIUM
THERMAL EFFECT ON APATITE CRYSTAL SYNTHESIZED FROM EGGSHELL’S CALCIUM
Repository Ipb
 
STUDI PRODUKSI PEKTIN ASETAT SEBAGAI BAHAN BAKU LEMBARAN BIOPLASTIK
STUDI PRODUKSI PEKTIN ASETAT SEBAGAI BAHAN BAKU LEMBARAN BIOPLASTIKSTUDI PRODUKSI PEKTIN ASETAT SEBAGAI BAHAN BAKU LEMBARAN BIOPLASTIK
STUDI PRODUKSI PEKTIN ASETAT SEBAGAI BAHAN BAKU LEMBARAN BIOPLASTIK
Repository Ipb
 
THERMOGAVIMETRIC-DIFFERENTIAL ANALYSIS PADA MINERAL TULANG MANUSIA
THERMOGAVIMETRIC-DIFFERENTIAL ANALYSIS PADA MINERAL TULANG MANUSIATHERMOGAVIMETRIC-DIFFERENTIAL ANALYSIS PADA MINERAL TULANG MANUSIA
THERMOGAVIMETRIC-DIFFERENTIAL ANALYSIS PADA MINERAL TULANG MANUSIA
Repository Ipb
 
SINTESIS POLIOL SEBAGAI BAHAN DASAR PEMBENTUK POLIURETAN BERBASIS MINY AK JAR...
SINTESIS POLIOL SEBAGAI BAHAN DASAR PEMBENTUK POLIURETAN BERBASIS MINY AK JAR...SINTESIS POLIOL SEBAGAI BAHAN DASAR PEMBENTUK POLIURETAN BERBASIS MINY AK JAR...
SINTESIS POLIOL SEBAGAI BAHAN DASAR PEMBENTUK POLIURETAN BERBASIS MINY AK JAR...
Repository Ipb
 
EKSTRAK SAPOGENIN AKAR KUNING SEBAGAI HEPATOPROTEKTOR PADA MENCIT YANG DIINDU...
EKSTRAK SAPOGENIN AKAR KUNING SEBAGAI HEPATOPROTEKTOR PADA MENCIT YANG DIINDU...EKSTRAK SAPOGENIN AKAR KUNING SEBAGAI HEPATOPROTEKTOR PADA MENCIT YANG DIINDU...
EKSTRAK SAPOGENIN AKAR KUNING SEBAGAI HEPATOPROTEKTOR PADA MENCIT YANG DIINDU...
Repository Ipb
 
PENGARUH EKSTRAK BANGLE (Zingiber cassumunar Roxb.) TERHADAP AKTIVITAS ENZIM ...
PENGARUH EKSTRAK BANGLE (Zingiber cassumunar Roxb.) TERHADAP AKTIVITAS ENZIM ...PENGARUH EKSTRAK BANGLE (Zingiber cassumunar Roxb.) TERHADAP AKTIVITAS ENZIM ...
PENGARUH EKSTRAK BANGLE (Zingiber cassumunar Roxb.) TERHADAP AKTIVITAS ENZIM ...
Repository Ipb
 
BRlKET AMPAS SAGU SEBAGAI BAHAN BAKAR ALTERNATIF
BRlKET AMPAS SAGU SEBAGAI BAHAN BAKAR ALTERNATIFBRlKET AMPAS SAGU SEBAGAI BAHAN BAKAR ALTERNATIF
BRlKET AMPAS SAGU SEBAGAI BAHAN BAKAR ALTERNATIF
Repository Ipb
 
STUDI IN VIVO KHASIAT ANTIINFLAMASI EKSTRAK HERBA SURUHAN (PEPEROMIA PELLUCID...
STUDI IN VIVO KHASIAT ANTIINFLAMASI EKSTRAK HERBA SURUHAN (PEPEROMIA PELLUCID...STUDI IN VIVO KHASIAT ANTIINFLAMASI EKSTRAK HERBA SURUHAN (PEPEROMIA PELLUCID...
STUDI IN VIVO KHASIAT ANTIINFLAMASI EKSTRAK HERBA SURUHAN (PEPEROMIA PELLUCID...
Repository Ipb
 
POTENSI MINYAK ATSIRI DAUN Cinnamomum multiflorum SEBAGAI INSEKTISIDA NAB A T...
POTENSI MINYAK ATSIRI DAUN Cinnamomum multiflorum SEBAGAI INSEKTISIDA NAB A T...POTENSI MINYAK ATSIRI DAUN Cinnamomum multiflorum SEBAGAI INSEKTISIDA NAB A T...
POTENSI MINYAK ATSIRI DAUN Cinnamomum multiflorum SEBAGAI INSEKTISIDA NAB A T...
Repository Ipb
 
ISOLASI DAN IDENTIFIKASI GOLONGAN FLAVONOID DAUN DANDANG GENDIS (Clinacanthus...
ISOLASI DAN IDENTIFIKASI GOLONGAN FLAVONOID DAUN DANDANG GENDIS (Clinacanthus...ISOLASI DAN IDENTIFIKASI GOLONGAN FLAVONOID DAUN DANDANG GENDIS (Clinacanthus...
ISOLASI DAN IDENTIFIKASI GOLONGAN FLAVONOID DAUN DANDANG GENDIS (Clinacanthus...
Repository Ipb
 
Metode Spektrofotometri UV-Vis Untuk Penentuan Barium dalam Tanah Liat dengan...
Metode Spektrofotometri UV-Vis Untuk Penentuan Barium dalam Tanah Liat dengan...Metode Spektrofotometri UV-Vis Untuk Penentuan Barium dalam Tanah Liat dengan...
Metode Spektrofotometri UV-Vis Untuk Penentuan Barium dalam Tanah Liat dengan...
Repository Ipb
 
HIGH PERFORMANCE LIQUID CHROMATOGRAPHY PROFilE OF TEMPUYUNG Sonchus arvensis ...
HIGH PERFORMANCE LIQUID CHROMATOGRAPHY PROFilE OF TEMPUYUNG Sonchus arvensis ...HIGH PERFORMANCE LIQUID CHROMATOGRAPHY PROFilE OF TEMPUYUNG Sonchus arvensis ...
HIGH PERFORMANCE LIQUID CHROMATOGRAPHY PROFilE OF TEMPUYUNG Sonchus arvensis ...
Repository Ipb
 

More from Repository Ipb (20)

Proceedings icaia 2015_yandra_367-373
Proceedings icaia 2015_yandra_367-373Proceedings icaia 2015_yandra_367-373
Proceedings icaia 2015_yandra_367-373
 
Peta ipb
Peta ipbPeta ipb
Peta ipb
 
Proceedings icaia 2015_yandra_367-373
Proceedings icaia 2015_yandra_367-373Proceedings icaia 2015_yandra_367-373
Proceedings icaia 2015_yandra_367-373
 
SUPERABSORBEN HASIL PENCANGKOKAN DAN PENAUTAN SILANG FRAKSI ONGGOK DENGAN AKR...
SUPERABSORBEN HASIL PENCANGKOKAN DAN PENAUTAN SILANG FRAKSI ONGGOK DENGAN AKR...SUPERABSORBEN HASIL PENCANGKOKAN DAN PENAUTAN SILANG FRAKSI ONGGOK DENGAN AKR...
SUPERABSORBEN HASIL PENCANGKOKAN DAN PENAUTAN SILANG FRAKSI ONGGOK DENGAN AKR...
 
TEKNOLOGI SEPARASI BAHAN AKTIF TEMULA W AK MENGGUNAKAN BIOPOLIMER TERMODIFIKA...
TEKNOLOGI SEPARASI BAHAN AKTIF TEMULA W AK MENGGUNAKAN BIOPOLIMER TERMODIFIKA...TEKNOLOGI SEPARASI BAHAN AKTIF TEMULA W AK MENGGUNAKAN BIOPOLIMER TERMODIFIKA...
TEKNOLOGI SEPARASI BAHAN AKTIF TEMULA W AK MENGGUNAKAN BIOPOLIMER TERMODIFIKA...
 
TEKNOLOGI SEPARASI BAHAN AKTIF TEMULA W AK MENGGUNAKAN BIOPOLIMER TERMODIFIKA...
TEKNOLOGI SEPARASI BAHAN AKTIF TEMULA W AK MENGGUNAKAN BIOPOLIMER TERMODIFIKA...TEKNOLOGI SEPARASI BAHAN AKTIF TEMULA W AK MENGGUNAKAN BIOPOLIMER TERMODIFIKA...
TEKNOLOGI SEPARASI BAHAN AKTIF TEMULA W AK MENGGUNAKAN BIOPOLIMER TERMODIFIKA...
 
PEMBUATAN ARANG DARI SAMPAH ORGANIK DENGAN CARA KARBONISASI MENGGUNAKAN REAKT...
PEMBUATAN ARANG DARI SAMPAH ORGANIK DENGAN CARA KARBONISASI MENGGUNAKAN REAKT...PEMBUATAN ARANG DARI SAMPAH ORGANIK DENGAN CARA KARBONISASI MENGGUNAKAN REAKT...
PEMBUATAN ARANG DARI SAMPAH ORGANIK DENGAN CARA KARBONISASI MENGGUNAKAN REAKT...
 
IDENTIFIKASI SENYAWABIOAKTIFANTIFEEDANT DARIASAPCAIRHASILPIROLISISSAMPAHORGAN...
IDENTIFIKASI SENYAWABIOAKTIFANTIFEEDANT DARIASAPCAIRHASILPIROLISISSAMPAHORGAN...IDENTIFIKASI SENYAWABIOAKTIFANTIFEEDANT DARIASAPCAIRHASILPIROLISISSAMPAHORGAN...
IDENTIFIKASI SENYAWABIOAKTIFANTIFEEDANT DARIASAPCAIRHASILPIROLISISSAMPAHORGAN...
 
THERMAL EFFECT ON APATITE CRYSTAL SYNTHESIZED FROM EGGSHELL’S CALCIUM
THERMAL EFFECT ON APATITE CRYSTAL SYNTHESIZED FROM EGGSHELL’S CALCIUMTHERMAL EFFECT ON APATITE CRYSTAL SYNTHESIZED FROM EGGSHELL’S CALCIUM
THERMAL EFFECT ON APATITE CRYSTAL SYNTHESIZED FROM EGGSHELL’S CALCIUM
 
STUDI PRODUKSI PEKTIN ASETAT SEBAGAI BAHAN BAKU LEMBARAN BIOPLASTIK
STUDI PRODUKSI PEKTIN ASETAT SEBAGAI BAHAN BAKU LEMBARAN BIOPLASTIKSTUDI PRODUKSI PEKTIN ASETAT SEBAGAI BAHAN BAKU LEMBARAN BIOPLASTIK
STUDI PRODUKSI PEKTIN ASETAT SEBAGAI BAHAN BAKU LEMBARAN BIOPLASTIK
 
THERMOGAVIMETRIC-DIFFERENTIAL ANALYSIS PADA MINERAL TULANG MANUSIA
THERMOGAVIMETRIC-DIFFERENTIAL ANALYSIS PADA MINERAL TULANG MANUSIATHERMOGAVIMETRIC-DIFFERENTIAL ANALYSIS PADA MINERAL TULANG MANUSIA
THERMOGAVIMETRIC-DIFFERENTIAL ANALYSIS PADA MINERAL TULANG MANUSIA
 
SINTESIS POLIOL SEBAGAI BAHAN DASAR PEMBENTUK POLIURETAN BERBASIS MINY AK JAR...
SINTESIS POLIOL SEBAGAI BAHAN DASAR PEMBENTUK POLIURETAN BERBASIS MINY AK JAR...SINTESIS POLIOL SEBAGAI BAHAN DASAR PEMBENTUK POLIURETAN BERBASIS MINY AK JAR...
SINTESIS POLIOL SEBAGAI BAHAN DASAR PEMBENTUK POLIURETAN BERBASIS MINY AK JAR...
 
EKSTRAK SAPOGENIN AKAR KUNING SEBAGAI HEPATOPROTEKTOR PADA MENCIT YANG DIINDU...
EKSTRAK SAPOGENIN AKAR KUNING SEBAGAI HEPATOPROTEKTOR PADA MENCIT YANG DIINDU...EKSTRAK SAPOGENIN AKAR KUNING SEBAGAI HEPATOPROTEKTOR PADA MENCIT YANG DIINDU...
EKSTRAK SAPOGENIN AKAR KUNING SEBAGAI HEPATOPROTEKTOR PADA MENCIT YANG DIINDU...
 
PENGARUH EKSTRAK BANGLE (Zingiber cassumunar Roxb.) TERHADAP AKTIVITAS ENZIM ...
PENGARUH EKSTRAK BANGLE (Zingiber cassumunar Roxb.) TERHADAP AKTIVITAS ENZIM ...PENGARUH EKSTRAK BANGLE (Zingiber cassumunar Roxb.) TERHADAP AKTIVITAS ENZIM ...
PENGARUH EKSTRAK BANGLE (Zingiber cassumunar Roxb.) TERHADAP AKTIVITAS ENZIM ...
 
BRlKET AMPAS SAGU SEBAGAI BAHAN BAKAR ALTERNATIF
BRlKET AMPAS SAGU SEBAGAI BAHAN BAKAR ALTERNATIFBRlKET AMPAS SAGU SEBAGAI BAHAN BAKAR ALTERNATIF
BRlKET AMPAS SAGU SEBAGAI BAHAN BAKAR ALTERNATIF
 
STUDI IN VIVO KHASIAT ANTIINFLAMASI EKSTRAK HERBA SURUHAN (PEPEROMIA PELLUCID...
STUDI IN VIVO KHASIAT ANTIINFLAMASI EKSTRAK HERBA SURUHAN (PEPEROMIA PELLUCID...STUDI IN VIVO KHASIAT ANTIINFLAMASI EKSTRAK HERBA SURUHAN (PEPEROMIA PELLUCID...
STUDI IN VIVO KHASIAT ANTIINFLAMASI EKSTRAK HERBA SURUHAN (PEPEROMIA PELLUCID...
 
POTENSI MINYAK ATSIRI DAUN Cinnamomum multiflorum SEBAGAI INSEKTISIDA NAB A T...
POTENSI MINYAK ATSIRI DAUN Cinnamomum multiflorum SEBAGAI INSEKTISIDA NAB A T...POTENSI MINYAK ATSIRI DAUN Cinnamomum multiflorum SEBAGAI INSEKTISIDA NAB A T...
POTENSI MINYAK ATSIRI DAUN Cinnamomum multiflorum SEBAGAI INSEKTISIDA NAB A T...
 
ISOLASI DAN IDENTIFIKASI GOLONGAN FLAVONOID DAUN DANDANG GENDIS (Clinacanthus...
ISOLASI DAN IDENTIFIKASI GOLONGAN FLAVONOID DAUN DANDANG GENDIS (Clinacanthus...ISOLASI DAN IDENTIFIKASI GOLONGAN FLAVONOID DAUN DANDANG GENDIS (Clinacanthus...
ISOLASI DAN IDENTIFIKASI GOLONGAN FLAVONOID DAUN DANDANG GENDIS (Clinacanthus...
 
Metode Spektrofotometri UV-Vis Untuk Penentuan Barium dalam Tanah Liat dengan...
Metode Spektrofotometri UV-Vis Untuk Penentuan Barium dalam Tanah Liat dengan...Metode Spektrofotometri UV-Vis Untuk Penentuan Barium dalam Tanah Liat dengan...
Metode Spektrofotometri UV-Vis Untuk Penentuan Barium dalam Tanah Liat dengan...
 
HIGH PERFORMANCE LIQUID CHROMATOGRAPHY PROFilE OF TEMPUYUNG Sonchus arvensis ...
HIGH PERFORMANCE LIQUID CHROMATOGRAPHY PROFilE OF TEMPUYUNG Sonchus arvensis ...HIGH PERFORMANCE LIQUID CHROMATOGRAPHY PROFilE OF TEMPUYUNG Sonchus arvensis ...
HIGH PERFORMANCE LIQUID CHROMATOGRAPHY PROFilE OF TEMPUYUNG Sonchus arvensis ...
 

Recently uploaded

PPT PENGELOLAAN KINERJA PADA PMM SEKOLAH.pptx
PPT PENGELOLAAN KINERJA PADA PMM SEKOLAH.pptxPPT PENGELOLAAN KINERJA PADA PMM SEKOLAH.pptx
PPT PENGELOLAAN KINERJA PADA PMM SEKOLAH.pptx
AqlanHaritsAlfarisi
 
FORMAT PPT RANGKAIAN PROGRAM KERJA KM 7.pptx
FORMAT PPT RANGKAIAN PROGRAM KERJA KM 7.pptxFORMAT PPT RANGKAIAN PROGRAM KERJA KM 7.pptx
FORMAT PPT RANGKAIAN PROGRAM KERJA KM 7.pptx
NavaldiMalau
 
RPH BAHASA MELAYU TAHUN 6 SJKC 2024.pptx
RPH BAHASA MELAYU TAHUN 6 SJKC 2024.pptxRPH BAHASA MELAYU TAHUN 6 SJKC 2024.pptx
RPH BAHASA MELAYU TAHUN 6 SJKC 2024.pptx
YongYongYong1
 
Teori Fungsionalisme Kulturalisasi Talcott Parsons (Dosen Pengampu : Khoirin ...
Teori Fungsionalisme Kulturalisasi Talcott Parsons (Dosen Pengampu : Khoirin ...Teori Fungsionalisme Kulturalisasi Talcott Parsons (Dosen Pengampu : Khoirin ...
Teori Fungsionalisme Kulturalisasi Talcott Parsons (Dosen Pengampu : Khoirin ...
nasrudienaulia
 
Modul Ajar Matematika Kelas 11 Fase F Kurikulum Merdeka
Modul Ajar Matematika Kelas 11 Fase F Kurikulum MerdekaModul Ajar Matematika Kelas 11 Fase F Kurikulum Merdeka
Modul Ajar Matematika Kelas 11 Fase F Kurikulum Merdeka
Fathan Emran
 
Workshop "CSR & Community Development (ISO 26000)"_di BALI, 26-28 Juni 2024
Workshop "CSR & Community Development (ISO 26000)"_di BALI, 26-28  Juni 2024Workshop "CSR & Community Development (ISO 26000)"_di BALI, 26-28  Juni 2024
Workshop "CSR & Community Development (ISO 26000)"_di BALI, 26-28 Juni 2024
Kanaidi ken
 
Modul Ajar Bahasa Inggris Kelas 10 Fase E Kurikulum Merdeka
Modul Ajar Bahasa Inggris Kelas 10 Fase E Kurikulum MerdekaModul Ajar Bahasa Inggris Kelas 10 Fase E Kurikulum Merdeka
Modul Ajar Bahasa Inggris Kelas 10 Fase E Kurikulum Merdeka
Fathan Emran
 
RANCANGAN TINDAKAN UNTUK AKSI NYATA MODUL 1.4 BUDAYA POSITIF.pdf
RANCANGAN TINDAKAN UNTUK AKSI NYATA MODUL 1.4 BUDAYA POSITIF.pdfRANCANGAN TINDAKAN UNTUK AKSI NYATA MODUL 1.4 BUDAYA POSITIF.pdf
RANCANGAN TINDAKAN UNTUK AKSI NYATA MODUL 1.4 BUDAYA POSITIF.pdf
junarpudin36
 
Kelompok 2 Tugas Modul 2.1 Ruang Kolaborasi.pdf
Kelompok 2 Tugas Modul 2.1 Ruang Kolaborasi.pdfKelompok 2 Tugas Modul 2.1 Ruang Kolaborasi.pdf
Kelompok 2 Tugas Modul 2.1 Ruang Kolaborasi.pdf
JALANJALANKENYANG
 
Materi 2_Benahi Perencanaan dan Benahi Implementasi.pptx
Materi 2_Benahi Perencanaan dan Benahi Implementasi.pptxMateri 2_Benahi Perencanaan dan Benahi Implementasi.pptx
Materi 2_Benahi Perencanaan dan Benahi Implementasi.pptx
ahyani72
 
Modul Ajar Matematika Kelas 8 Fase D Kurikulum Merdeka - [abdiera.com]
Modul Ajar Matematika Kelas 8 Fase D Kurikulum Merdeka - [abdiera.com]Modul Ajar Matematika Kelas 8 Fase D Kurikulum Merdeka - [abdiera.com]
Modul Ajar Matematika Kelas 8 Fase D Kurikulum Merdeka - [abdiera.com]
Fathan Emran
 
KKTP Kurikulum Merdeka sebagai Panduan dalam kurikulum merdeka
KKTP Kurikulum Merdeka sebagai Panduan dalam kurikulum merdekaKKTP Kurikulum Merdeka sebagai Panduan dalam kurikulum merdeka
KKTP Kurikulum Merdeka sebagai Panduan dalam kurikulum merdeka
irvansupriadi44
 
Juknis Materi KSM Kabkota - Pendaftaran[1].pdf
Juknis Materi KSM Kabkota - Pendaftaran[1].pdfJuknis Materi KSM Kabkota - Pendaftaran[1].pdf
Juknis Materi KSM Kabkota - Pendaftaran[1].pdf
HendraSagita2
 
POWERPOINT ASAS PERMAINAN CATUR MSSD.pptx
POWERPOINT ASAS PERMAINAN CATUR MSSD.pptxPOWERPOINT ASAS PERMAINAN CATUR MSSD.pptx
POWERPOINT ASAS PERMAINAN CATUR MSSD.pptx
cikgumeran1
 
Materi 1_Bagaimana Kita Memaknai Sekolah yang Berkualitas_ (ss versi kab_kot)...
Materi 1_Bagaimana Kita Memaknai Sekolah yang Berkualitas_ (ss versi kab_kot)...Materi 1_Bagaimana Kita Memaknai Sekolah yang Berkualitas_ (ss versi kab_kot)...
Materi 1_Bagaimana Kita Memaknai Sekolah yang Berkualitas_ (ss versi kab_kot)...
ahyani72
 
pelayanan prima pada pelanggan dan karyawan
pelayanan prima pada pelanggan dan karyawanpelayanan prima pada pelanggan dan karyawan
pelayanan prima pada pelanggan dan karyawan
EvaMirzaSyafitri
 
Defenisi Anak serta Usia Anak dan Kekerasan yang mungki terjadi pada Anak
Defenisi Anak serta Usia Anak dan Kekerasan yang mungki terjadi pada AnakDefenisi Anak serta Usia Anak dan Kekerasan yang mungki terjadi pada Anak
Defenisi Anak serta Usia Anak dan Kekerasan yang mungki terjadi pada Anak
Yayasan Pusat Kajian dan Perlindungan Anak
 
GERAKAN KERJASAMA DAN BEBERAPA INSTRUMEN NASIONAL PENCEGAHAN KORUPSI.pptx
GERAKAN KERJASAMA DAN BEBERAPA INSTRUMEN NASIONAL PENCEGAHAN KORUPSI.pptxGERAKAN KERJASAMA DAN BEBERAPA INSTRUMEN NASIONAL PENCEGAHAN KORUPSI.pptx
GERAKAN KERJASAMA DAN BEBERAPA INSTRUMEN NASIONAL PENCEGAHAN KORUPSI.pptx
fildiausmayusuf1
 
AKSI NYATA TRANSISI PAUD-SD : PENGUATAN DI TAHUN AJARAN BARU
AKSI NYATA TRANSISI PAUD-SD : PENGUATAN DI TAHUN AJARAN BARUAKSI NYATA TRANSISI PAUD-SD : PENGUATAN DI TAHUN AJARAN BARU
AKSI NYATA TRANSISI PAUD-SD : PENGUATAN DI TAHUN AJARAN BARU
junaedikuluri1
 
ANALISIS PENCEMARAN UDARA AKIBAT PABRIK ASPAL
ANALISIS PENCEMARAN UDARA AKIBAT PABRIK ASPALANALISIS PENCEMARAN UDARA AKIBAT PABRIK ASPAL
ANALISIS PENCEMARAN UDARA AKIBAT PABRIK ASPAL
Annisa Syahfitri
 

Recently uploaded (20)

PPT PENGELOLAAN KINERJA PADA PMM SEKOLAH.pptx
PPT PENGELOLAAN KINERJA PADA PMM SEKOLAH.pptxPPT PENGELOLAAN KINERJA PADA PMM SEKOLAH.pptx
PPT PENGELOLAAN KINERJA PADA PMM SEKOLAH.pptx
 
FORMAT PPT RANGKAIAN PROGRAM KERJA KM 7.pptx
FORMAT PPT RANGKAIAN PROGRAM KERJA KM 7.pptxFORMAT PPT RANGKAIAN PROGRAM KERJA KM 7.pptx
FORMAT PPT RANGKAIAN PROGRAM KERJA KM 7.pptx
 
RPH BAHASA MELAYU TAHUN 6 SJKC 2024.pptx
RPH BAHASA MELAYU TAHUN 6 SJKC 2024.pptxRPH BAHASA MELAYU TAHUN 6 SJKC 2024.pptx
RPH BAHASA MELAYU TAHUN 6 SJKC 2024.pptx
 
Teori Fungsionalisme Kulturalisasi Talcott Parsons (Dosen Pengampu : Khoirin ...
Teori Fungsionalisme Kulturalisasi Talcott Parsons (Dosen Pengampu : Khoirin ...Teori Fungsionalisme Kulturalisasi Talcott Parsons (Dosen Pengampu : Khoirin ...
Teori Fungsionalisme Kulturalisasi Talcott Parsons (Dosen Pengampu : Khoirin ...
 
Modul Ajar Matematika Kelas 11 Fase F Kurikulum Merdeka
Modul Ajar Matematika Kelas 11 Fase F Kurikulum MerdekaModul Ajar Matematika Kelas 11 Fase F Kurikulum Merdeka
Modul Ajar Matematika Kelas 11 Fase F Kurikulum Merdeka
 
Workshop "CSR & Community Development (ISO 26000)"_di BALI, 26-28 Juni 2024
Workshop "CSR & Community Development (ISO 26000)"_di BALI, 26-28  Juni 2024Workshop "CSR & Community Development (ISO 26000)"_di BALI, 26-28  Juni 2024
Workshop "CSR & Community Development (ISO 26000)"_di BALI, 26-28 Juni 2024
 
Modul Ajar Bahasa Inggris Kelas 10 Fase E Kurikulum Merdeka
Modul Ajar Bahasa Inggris Kelas 10 Fase E Kurikulum MerdekaModul Ajar Bahasa Inggris Kelas 10 Fase E Kurikulum Merdeka
Modul Ajar Bahasa Inggris Kelas 10 Fase E Kurikulum Merdeka
 
RANCANGAN TINDAKAN UNTUK AKSI NYATA MODUL 1.4 BUDAYA POSITIF.pdf
RANCANGAN TINDAKAN UNTUK AKSI NYATA MODUL 1.4 BUDAYA POSITIF.pdfRANCANGAN TINDAKAN UNTUK AKSI NYATA MODUL 1.4 BUDAYA POSITIF.pdf
RANCANGAN TINDAKAN UNTUK AKSI NYATA MODUL 1.4 BUDAYA POSITIF.pdf
 
Kelompok 2 Tugas Modul 2.1 Ruang Kolaborasi.pdf
Kelompok 2 Tugas Modul 2.1 Ruang Kolaborasi.pdfKelompok 2 Tugas Modul 2.1 Ruang Kolaborasi.pdf
Kelompok 2 Tugas Modul 2.1 Ruang Kolaborasi.pdf
 
Materi 2_Benahi Perencanaan dan Benahi Implementasi.pptx
Materi 2_Benahi Perencanaan dan Benahi Implementasi.pptxMateri 2_Benahi Perencanaan dan Benahi Implementasi.pptx
Materi 2_Benahi Perencanaan dan Benahi Implementasi.pptx
 
Modul Ajar Matematika Kelas 8 Fase D Kurikulum Merdeka - [abdiera.com]
Modul Ajar Matematika Kelas 8 Fase D Kurikulum Merdeka - [abdiera.com]Modul Ajar Matematika Kelas 8 Fase D Kurikulum Merdeka - [abdiera.com]
Modul Ajar Matematika Kelas 8 Fase D Kurikulum Merdeka - [abdiera.com]
 
KKTP Kurikulum Merdeka sebagai Panduan dalam kurikulum merdeka
KKTP Kurikulum Merdeka sebagai Panduan dalam kurikulum merdekaKKTP Kurikulum Merdeka sebagai Panduan dalam kurikulum merdeka
KKTP Kurikulum Merdeka sebagai Panduan dalam kurikulum merdeka
 
Juknis Materi KSM Kabkota - Pendaftaran[1].pdf
Juknis Materi KSM Kabkota - Pendaftaran[1].pdfJuknis Materi KSM Kabkota - Pendaftaran[1].pdf
Juknis Materi KSM Kabkota - Pendaftaran[1].pdf
 
POWERPOINT ASAS PERMAINAN CATUR MSSD.pptx
POWERPOINT ASAS PERMAINAN CATUR MSSD.pptxPOWERPOINT ASAS PERMAINAN CATUR MSSD.pptx
POWERPOINT ASAS PERMAINAN CATUR MSSD.pptx
 
Materi 1_Bagaimana Kita Memaknai Sekolah yang Berkualitas_ (ss versi kab_kot)...
Materi 1_Bagaimana Kita Memaknai Sekolah yang Berkualitas_ (ss versi kab_kot)...Materi 1_Bagaimana Kita Memaknai Sekolah yang Berkualitas_ (ss versi kab_kot)...
Materi 1_Bagaimana Kita Memaknai Sekolah yang Berkualitas_ (ss versi kab_kot)...
 
pelayanan prima pada pelanggan dan karyawan
pelayanan prima pada pelanggan dan karyawanpelayanan prima pada pelanggan dan karyawan
pelayanan prima pada pelanggan dan karyawan
 
Defenisi Anak serta Usia Anak dan Kekerasan yang mungki terjadi pada Anak
Defenisi Anak serta Usia Anak dan Kekerasan yang mungki terjadi pada AnakDefenisi Anak serta Usia Anak dan Kekerasan yang mungki terjadi pada Anak
Defenisi Anak serta Usia Anak dan Kekerasan yang mungki terjadi pada Anak
 
GERAKAN KERJASAMA DAN BEBERAPA INSTRUMEN NASIONAL PENCEGAHAN KORUPSI.pptx
GERAKAN KERJASAMA DAN BEBERAPA INSTRUMEN NASIONAL PENCEGAHAN KORUPSI.pptxGERAKAN KERJASAMA DAN BEBERAPA INSTRUMEN NASIONAL PENCEGAHAN KORUPSI.pptx
GERAKAN KERJASAMA DAN BEBERAPA INSTRUMEN NASIONAL PENCEGAHAN KORUPSI.pptx
 
AKSI NYATA TRANSISI PAUD-SD : PENGUATAN DI TAHUN AJARAN BARU
AKSI NYATA TRANSISI PAUD-SD : PENGUATAN DI TAHUN AJARAN BARUAKSI NYATA TRANSISI PAUD-SD : PENGUATAN DI TAHUN AJARAN BARU
AKSI NYATA TRANSISI PAUD-SD : PENGUATAN DI TAHUN AJARAN BARU
 
ANALISIS PENCEMARAN UDARA AKIBAT PABRIK ASPAL
ANALISIS PENCEMARAN UDARA AKIBAT PABRIK ASPALANALISIS PENCEMARAN UDARA AKIBAT PABRIK ASPAL
ANALISIS PENCEMARAN UDARA AKIBAT PABRIK ASPAL
 

Evaluasi Kinerja Tarik Traktor Tangan Dengan Bahan Bakar Minyak Kelapa Murni

  • 1. B d d a v KETEKNIKANPERTANIAN PENOEMBANW ALGORITMA tR4AGERRQCESSING UNTUK MENOUGA KEMASAKAN BUAHM M W SE-R (Developmnt of Image Processing Algorithm for Detmining theMstutity of FmshMangasteen) DMing~uhandy',Usman~hmad* Abstract One of important factor in post harvest handling is cropping at correct maturity level. Fruit maturity relates to age pluck vegetableor fruit to be harvested have old enough or not yet. Grading represent dissociation of p d u c t becomes some p u p quality of pursuant to maturity level, size measure, color, form, heavy, teHure, aroma and freedom from foreign object or dirt. The objective of this research is to predict the maturity of fresh mangosteen by means of an image processing algorithm. tn this study, bur stages of maturity (120, 126, 132 and 138 days seer flowering) were used as objects with 30,37,40,40 samples for each stages of maturity.7Re images data were collected using a CCD Camera and then processed by an image pmssing program to analyze the relationship between the maturity and the color, size, and shape of fruits, The result showed linear relationshipbetween the maturity and the color index (RGB) with a coefficientdeterminationof 0.8159 for blue, but not for red and green. As a result, the developed image processing pmgram can be used to classify the fresh mangosteens based on their maturity usingblue index with 70%precicion. Key words :mangosteen, image processing, color index, maturity PENDAHULUAN Buah manggis merupakan buah tropis yang mendapatjulukan ratu buah ZQueen of Fruits) karena keistimewaan dan kelezatan yang dimilikinya. Satuhu (1999) menyebutkan bahwa permintaan buah manggis dari pasar luar negeri sebanyak 200 ton setiap bulan belum dapat dipenuhi, dikarenakan banyak kendala dalam penyediaan buah manggis s w r yang berkuaiitasekspor. Sirlah satu faktor penting dalam penanganan .pasca panen adalah pemanenan pada tingkat kemasakan yang tepat. Kemasakan buah berkaitan dengan umur petik buah atau sayuran yang akan dipanen telah ~ukuptua atau beium. Tingkat kemasakan yang tepat akan sangat mernudahkandalam penyimpanan buah dan menentukan kualitas buah itu sendiri. Pemutuan merupakan pemisahan produk mnjadi beberapa kelompok mutu berdasarkan tingkat kemasakan, ukuran, warna, hntuk, berat, tekstur, aroma dan kebebasan dari kotaran atau benda asing. Tujuan Penelitian Penelitian ini bertujuan untuk mencari hubungan antara parameter- 1 Staf P e w Jurusan Teknik PertanianUniversitasLampung St& &usan Tasknik Pertanian lnstitut PertanianBogor Z '
  • 2. Vol. 17 No. 2, Aaustus 2003 pararn&kr visual yang diukur dengan metode image prowswng dengan parameter-parameter kemasakan yang diukur secara langsung yang meliputi warna buah, kekerasan, dan kadar gula, serta rnenguji program kornputer Yang dibangun datam mengelornpokkan buah manggis segar sesual kelompok umur petiknya. TlNJAUAN PUSTAKA BotaniManggis &tah dari tanaman manggis (Garcinia mangostana L) rnerupakan buah buni yang rnempunyai kulit tebal namun mudah pecah, biji dengan berlapis daging yang mempunyai rasa manis asam. Buah rnanggis berukuran kecil, berwarna cokiat, merah hingga keunguan bila telah rnasak dan mempunyai getah berwarna kuning, semakin masak kandungangetah buah manggis sernakin berkurang (Saluhu, 1999). Setiap juring rnempunyai bakal biji, namuntidak semua bakal biji dalarn juring akan menjadi biji. Umumnya biji dalam juring sebanyak 1-2 buah (Martin, 1980). Ashari (1995) menyatakan bahwa buah manggis akan masak setelah berumur 100-120 hari setelah bunga rnekar (SBM). Menurut Sunarjono (1997) buah manggis dipetik setelah berwarna merah kehitaman, kira-kira 120hai SBM. Image Processing lrnage Processing merupakan proses pengoiahan dan anelisis citra yang banyak melibatkan persepsi visual. Citra yang dimaksud adalah citra digital untuk membedakannya dengan citra lain seperti foto dan lain- lain. Proses hi rnempunyai data masukan dan inforrnasi keluaran yang berbentukcitra. Hanya citra yang berbentuk digital yang dapat diproses oleh komputer digital, data citra yang dimasukkan berupa nilai-nilai integer yang rnenunjukkan nilai intensitas cahaya atau tingkat keabuan setiap pixel. Citra digital dapat diperoleh secara otomatik dari siatern penangkap citra rnembentuk suatu matriks di rnana elemen-elemennya menyatakan nilai intensitas cahaya pada suatu himpunan diskrit dari titik. Citra f (x,y) disirnpan dalwn rnemori komputer atau penyimpan bingkai dalarn bentuk m a y N x M dari contoh diskrit dengan jarak yang sama sebagai berikut : I I Setiap elernen dari array di atas disebut pixel yang rnerupakan suatu daerah empat persegi kecil dengan ukuran tertentu dan menunjukkan harga intensitas keabuan pixel pada IoKasi yang bersangkutan. Ukuran pixel ini sering disebut sebagai resofusi pixel. Citra masukan diperoleh melalui suatu karnera yang di dalamnya terdapat suatu alat digitasi yang mengubah citra rnasukan berbentuk analog rnenjadi citra digital. Alat digitasi ini dapat berupa penjelajahan sbd-state yang menggunakan matriks sel yang sensitif terhadap cahaya yang rnasuk, dimana citra yang direkam rnaupun sensor yang digunakan rnernpunyai kedudukan atau posisi yang tetap. Alat masukan ciha yang umum digunakan adatah kamera CCD (Charge Coupled Device), dl mana sensor citrzl dari atat ini menghasilkan keluaran berupa citra analog shingga dibutuhkan proses digitasi dengan menggunakan alat digitasi seperti yang telah disebutkan di atas. Komponen utarna dari perangkat keras image processing secara digW adalah komputer dan alat peKaga. Komputer tersebut bisa dari jenis komputer multi guna atau dari jenis khusus yang dirancang untuk pengolahan citra
  • 3. B- KETEKNIKANPERTANIAN digital. Pengolahan image processing Model warna RGB dapat juga pada umumnya dilakukan dari pixel dinyatakan dalam bentuk indeks warna yang sifatnya paralelpipe lined. RGB dengan rumus sebagai berikut : lndekswarna merah(Id) =RI(R+G+B) .....(4) Warna Model warns telah banyak IndekS hijau(l,,.) =GI(R+G+B) .....(5) dikembangkan oleh para ahli seperti lndekswarna biru(Iblw)=BI(R+G+B) ..........(6) model RGB (Red. Green .Blue), model Dengan R, dan masing-masing (Cyan' merupakan besaran yang menyatakan YCbCr (Luminasie, dan dua kom~onen nilai intensitas rnerah, hijau dan krominasi Cb dan Cr) dan HSI (Hue, biru. Saturation, Intensity). Model warna RGB meru~akanmodelwarns pokok Angka Fourier (~ourfer~erc~p~or) aditif dimana warna dibentuk dengan Angka Fourier digunakan untuk mengkombinasikan energi cahaya dari menganalisis manggis, Angka ketiga warns dalam berbagai Fourier dapat menentukan bentuk dari perbandingan. Display komputer suatu benda yang tidak beraturan menggunakan model warns RGB' dalam bidang selama benda tersebut Model warns merupakan tidak terputus atau patah. Untuk model warna subtraktif di mana warna menghitung angka Fourier harus dibentuk dengan cars menyerap ditentukan dulu pusat berat dari objek. (menghilangkan) berbagai kom~onen Menurut Nash (1972) titik pusat cahaya putih. Model warna ini banyak gravitasi dari suatu bends dapat diaplikasikan dalam sistem printer dituliskan sebagai warna. berikut : Model warna HSI yang menyatakan warna sebagai Hue, Saturation dan lntensity merupakan model warna yang paling sesuai dengan persepsi manusia. lntensity (I) merupakan nilai abu-abu dari pixel dalam citra hitam- putih. Nilai Hue dapat diaplikasikan untuk membedakan antara obyek dan latar belakang. Saturation (kejenuhan) yang tinggi dapat menjadi jaminan nilai hue cukup akurat dalam membedakan obyek dan latar belakang. Namun karena display komputer menggunakan model warna RGB dalam merepresentasikan warna maka nilai pengolahan warna yang dihasilkan dalam model warna RGB. Untuk beberapa keperluan model warna RGB dapat ditransformasikan ke model warna HSI. Ahmad (2000) menuliskan beberapa persamaan penting untuk proses tranformasi tersebut : I= (R+G+B)/3...........................................(1 Cos H =[2R-G-B]I~[(R-G)' + (R-B)(G-B)]~.'....(2) X Gambar I. Penampang untuk menghitungpusat berat (Nash, 1972).
  • 4. U,a Vol. 17 NO.2, A ~ U S ~ U S2003 - j/r.dx X = - IP.Y-~YY = Di mana : A A Sebutir biji dapat diwakilkan oleh sebuah bidang 2 diiensi seperti pada Gambar 2. Bentuk biji dapat diperkirakan dari rangkaian (persamaan) Fourier dengan jari-jari sudut R (0)sebagaifungsi sudut 0 pada titik pusat gravitasi (center of gravity). Pusat Gravitasi iGambar 2. llustrasi profil rnaksimum 2 dimensi dari butir beras. RangkaianFourier'dapatdinyatakan sebagaiberikut : di mana : 4~ =tingkatsudut N =koefisien harmonis 2;rc @ = - dimana j = 1,2,.........L. 1 R(@)=jail-jari sudut Ro adalah jari-jari rata-rata dari obyek berbentuk lingkaran, nilai dari koefisien RP sama dengan 0. RN tercakup di dalqm karakteristik bentuk ljutir padi yang rumit (kerumitan dalam karakteristik bentuk biji), oleh karena itu koefisien ini dapat dianggap sebagai faktor pembeda dari butir padi. Untuk menghilangkan perbedaan dalam bidang dua dimensi dari sampel yang sama, semua koefisien Fourier R dinormalkan dengan hubungan Rnonnalusd= RdRo, supaya identifikasi koefisien tidak tergantung pada ukuran bidangdua dimensi terukur. Persamaan yang digunakan dalam penelitian ini mengacu kepada persamaan-persamaan yang ditulis oleh Ehrlich, R et.a1(1970), yaitu : PersamaanFourierdapat dit&kan Dimam : &lam bentuk polar L = Banyaknyatitik pada obyek N= Banyaknyammor harmonis