M.E.B Onaylı 45 Saatlik Eğiticinin Eğitimi Sertifika ve Kariyer Programı

1. ÖĞRENMENIN OLUŞUMU
REFERANS KARĠYER MERKEZĠ/YAĞMUR URAL

2. HER ÖĞRETMEN BĠR MODELDĠR.

3. ÖĞRENMENĠN OLUġUMU
1)Nasıl Öğreniyoruz?
Öğrenme : yaĢantı sonucunda (biliĢte ya da davranıĢta )meydana
gelen nispeten kalıcı izli değiĢmelerdir. Bireyin, baĢkaları ve çevresiyle
etkileĢim sonucunda yaĢantıların bireyde oluĢturduğu etkilerdir.
Davranış: organizmanın uyarıcılara karĢı gösterdiği her türlü tepkidir.
Gözlenebilen ve ölçülebilen her türlü tepkidir.
Ör: Yürümek, gülmek, bağırmak , düĢünmek, gibi.

4. ÖĞRENMEDE TEMEL KAVRAMLAR
UYARAN
TEPKĠ
KARġILIK
ÖĞRETMENĠN
SORU
SORMASI
PARMAK
KALDIRMA
AFERĠN
AÇLIK
BUZDOLABINA
YÖNELME
KARNINI
DOYURMA

5. DAVRANıġ
Öğrenilmemiş Davranış
DOĞUġTAN GELEN
GEÇĠCĠ
DAVRANIġLAR(
OLGUNLAġMAYA
BAĞLI DAVRANIġ
•İÇGÜDÜSEL DAVRANIŞLAR(Arının
bal yapması, kuĢların sıcak yerlere
uçması)
•REFLEKSĠF DAVRANIġLAR(Karanlıkta
göz bebeklerinin büyümesi)
•DuyuĢsal : korku, kaygı ,sevgi
• Alkol, Ġlaç, Yüksek AteĢ
• Hastalık Ġle OluĢan, Geçici
DavranıĢlar
• büyüme ve olgunlaĢma gibi
bireyin geliĢim süreciyel ortaya
çıkan davranıĢ değiĢmeler.
• ergen sakarlıkları, s esinin
kalınlaĢması, yürümek, koĢmak
Sonradan Kazanılan
(Öğrenilmiş) Davranış
ĠSTENDĠK
DAVRANIġLAR
ĠSTENMEDĠK
DAVRANIġLAR
PLANLI EĞĠTĠM
ÜRÜNÜ
DAVRANIġLAR
KÖTÜ KÜLTÜREL
KOġULLARDA
KAZANILAN
DAVRANIġLAR
GELĠġĠ GÜZEL
KÜLTÜRLENME
ÜRÜNÜ OLAN
DAVRANIġLAR
EĞĠTĠMĠN
HATALI YAN
ÜRÜNÜ OLAN
DAVRANIġLAR

6. ÖĞRENİLMİŞ DAVRANIŞIN OLUŞUMU
• Uyaran: Organizmanın duyum eĢiğini aĢarak onu
harekete geçiren iç ve dıĢ enerji ya da etkilerdir.
Organizmada tepki yaratan her türlü etkendir.
Uyaran
içsel
Susama
Ağrı
DıĢsal
Telefon sesi
IĢık

7. ÖĞRENILMIġ DAVRANıġıN OLUġUMU
• Tepki: uyarıcının etkisiyle organizmanın gösterdiği davranıĢtır.
• Karşılık: organizmanın herhangi bir uyarana yönelik olarak
verdiği tepkiye aldığı cevaptır
KarĢılık
pekiĢtirme
ceza
Görmezden
gelme

8. KARġıLıK
Pekiştirme
• DavranıĢın tekrarlanma
olasılığını arttırmak için
yapılan her türlü
faaliyettir.
• PekiĢtireç: davranıĢın
yapılma sıklığını arttıran
uyarıcılardır.
Pekiştirme
Olumlu
pekiĢtirme
HoĢa giden
uyarıcı
verme
Aferin
, Övme,
Olumsuz
pekiĢtirme
HoĢa
gitmeyen
uyarıcının
ortamdan
çıkarılmasıdır
DiĢ
çektirme, a
spirin, emzi
k,

9. PEKIġTIRME TARIFELERI
Sürekli Pekiştirme Tarifesi
Sabit Oranlı Pekiştirme
• Ġstenen davranıĢın her
sergilendiğinde pekiĢtirme
yapılmasıdır
• Yeni bir davranıĢ
kazandırılırken
kullanılmalı, sonrasında
diğer tarifelere geçilmeli.
• Organizma pekiĢtireç
alabilmek için belirli
sayıda tepkide bulunmak
zorundadır.
• Belli sayıdaki doğru
davranıĢ önemlidir.
• Çabalamaya değecek
davranıĢ önemlidir.
Ör:
Okunan her iki kitaptan
sonra sinemaya gitmek
Ör:
Annenin çocuğunu her elini
yıkadığında ödüllendirmesi

10. PEKIġTIRME TARIFELERI
Sabit Aralıklı Pekiştirme
• PekiĢtirmenin ne zaman
Geleceğinin belli olduğu
tarifelerdir.
Ör:
Devlet memurlarının her
ayın on beĢinde maaĢ
alması
Her hafta baĢı yapılan
temizlik kontrolleri
Değişken Aralıklı Pekiştirme
• PekiĢtireçin ne zaman
geleceğinin belli
olamadığı tarifedir.
• MaaĢın bazen ayın
beĢinde bazen
yirmisinde verilmesi

11. PEKIġTIRME TARIFELERI
Değişken oranlı
• DeğiĢken sayıdaki doğru davranıĢın pekiĢtirilmesidir.
• En etkili pekiĢtirme tarifesidir.
• Kaç davranıĢtan sonra pekiĢtireç geleceği
bilinmediği için organizma sürekli aktiftir.
Ör:
Öğretmenin öğrencileri bazen üç bazen de beĢ
doğru cevap sonrası ödüllendirilmesi.

12. PEKIġTIRME TARIFELERI
Premack İlkesi
• Yaparsan yaparsın
• Kısa süreli davranıĢ
değiĢikliği
• Yapılma olasılığı yüksek
davranıĢ yapılma olasılığı
küçük davranıĢlar için
pekiĢtireç olarak kullanılır
Ör:
Ispanak yersen oyun
oynarsın.
Koşullu Anlaşma
• Yaparsan yaparım
• Uzun süreli davranıĢ
değiĢikliği
• Ortak karar söz konusu
Ör:
Zayıflarsan tatile
gönderirim.

13. CEZA
Birincil Tür Ceza
İkincil Tür Ceza
• HoĢ olmayan uyarıcının
ortama sokulmasıdır.
• Bireyin istemediği bir
durum ya da uyarıcıya
maruz kalmasıdır.
Ör:
Öğrenciye dayak
atılmas, Hakaret
Ağza biber sürme
• HoĢa giden uyarıcının
ortamdan çıkarılması
• Bireyin istediği nesne ve
durumdan mahrum
bırakılmasıdır.
Ör:
Ödevini yapmayan
çocuğun telefonunun
elinden alınması
Trafik kurallarına uymayan
Ahmet’in ehliyetinin elinden
alınması

14. CEZA UYGULAMASI DURUMUNDA DĠKKAT
EDĠLMESĠ GEREKENLER
•
•
•
•
•
KiĢi Değil, DavranıĢa Dönük Olmalıdır.
DavranıĢtan Hemen Sonra Verilmelidir.
Cezanın Konusu Açıkça Belirtilmelidir.
Tutarlı Olmalıdır.
Mümkünse Ġkinci Tür Ceza Uygulanmalıdır.
Verilen Bir Görev Üzerinden Ceza Verilmemeli, ‘Bir
Sayfa ġu Cümleyi Yaz, 20 Problem Çöz’ gibi Yöntemler
Acemi Öğretmenler Yapar.

15. CEZAYA ALTERNATĠF YÖNTEMLER
• BIKTIRMA: Ġstenmeyen DavranıĢın Yoğun Bir ġekilde
Yaptırılması
• ORTAM DEĞĠġTĠRME: Ġstenmeyen DavranıĢın Ortaya
Çıkmasına Neden Olan Uyarıcıların Yerlerinin
DeğiĢtirilmesi
• GÖRMEZDEN GELME: Ġstenmeyen DavranıĢın
PekiĢtirilmemesi, ortamdan Kalkmasını Sağlar
• ARA VERME: Bireyin Ġstenmeyen DavranıĢı Hakkında
DüĢünmesi Ġçin Bir BaĢka Ortama Bırakma.
• SÖNME: Olumsuz DavranıĢ Görmezden Gelinir veya
Cezalandırılır. DavranıĢ Sıklığında Azalma Görülür.
Zamanla DavranıĢ Ortadan Kalkar

16. ÖĞRENILMIŞ DAVRANıŞıN OLUŞUMU
.
DAVRANIġIN SONUCU
HoĢ giden uyarıcı
Ortama girer ortamdan çıkar
Olumlu pekiĢtirme
II. tip ceza
ortama girer ortamdan çıkar
ı. Tip ceza
olumsuz pek

17. ÖĞRENME ILE ILGILI TEMEL KAVRAMLAR
Öğrenilmiş Davranışlar
• Ağlayan bebeğin
annesinin sesini
duyunca susması
• BaĢı ağrıyan birinin
aspirin alması
• Yalan söylemek
• Çocuğun hemĢire
görünce ağlaması
Öğrenilmemiş Davranışlar
• Parlak bir ıĢıkta göz
bebeklerimizin büyümesi
• Burnuna karabiber kaçan
birinin hapĢırması
• Uykusu gelen birinin
hapĢırması
• Yeni doğan bebeğin
ağlaması
• Gürültü karĢısında irkilme