Duurzaam vastgoedbeleid
overstijgt het gebouw
Het energiegebruik in de bebouwde omgeving is verantwoordelijk voor circa 35%
van de CO2-uitstoot in Nederland. Veel gemeenten en maatschappelijke organisaties
staan voor een belangrijke keuze: gaan ze voor een ‘beleid van duurzaam vastgoed’
of voor een ‘duurzaam vastgoedbeleid’?
Stadsgesprek #6 van Schatbewakers een introductie van 'het kralenspel' by Jos Kessels. Een verkenning van een werkmethodiek voor 150 weken Schatbewakers | Zoetermeer
3 Things Every Sales Team Needs to Be Thinking About in 2017Drift
Thinking about your sales team's goals for 2017? Drift's VP of Sales shares 3 things you can do to improve conversion rates and drive more revenue.
Read the full story on the Drift blog here: http://blog.drift.com/sales-team-tips
Stadsgesprek #6 van Schatbewakers een introductie van 'het kralenspel' by Jos Kessels. Een verkenning van een werkmethodiek voor 150 weken Schatbewakers | Zoetermeer
3 Things Every Sales Team Needs to Be Thinking About in 2017Drift
Thinking about your sales team's goals for 2017? Drift's VP of Sales shares 3 things you can do to improve conversion rates and drive more revenue.
Read the full story on the Drift blog here: http://blog.drift.com/sales-team-tips
MN heeft in de afgelopen jaren een stevige basis gelegd in haar mvb-beleid met het uitsluitingsbeleid, stembeleid, een
dialoogprogramma en een steeds verder gaande integratie van ESG.
Natuurlijk verder - Rijksnatuurvisie 2014Geert Elemans
Kern van de natuurvisie is een omslag in denken: van natuur beschermen tégen
de samenleving naar natuur versterken mét de samenleving. Door scheiding en
isolatie van natuur te vervangen door vervlechting en wederzijdse versterking wil
het kabinet een effectieve invulling geven aan de natuurdoelen die Nederland
internationaal heeft afgesproken. De visie bevat geen extra beleid of nieuwe
regelgeving. Spanningen die kunnen optreden tussen economische activiteiten en
natuurregelgeving worden benoemd en van mogelijke oplossingen voorzien.
Centrale stelling in de natuurvisie is: natuur en economie profiteren van elkaar.
Congres Succesvol de gemeentelijke organisatie vernieuwen - De workshopsBerenschot
Op 25 mei organiseert Berenschot het congres 'Succesol de gemeentelijke organisatie vernieuwen'. In deze presentatie vindt u de workshops die gegeven zullen worden. Meer informatie en aanmelden kan via www.berenschot.nl/gemeentelijke-opgaven
2008 - Bedrijven als sprinkhanenplaag - Real Estate MagazineJacques Van Dinteren
De ideeën rond duurzame bedrijventerreinen hebben in het verleden vrij sterk gestalte gekregen langs de lijn van de ecologie. De maatschappelijke en economische invalshoeken mogen echter niet worden vergeten. Juist de gebrekkige aandacht voor grondkosten en investeringen in gebouwen (als economisch aspect) heeft geleid tot een weinig duurzaam gebruik van bedrijventerreinen.
2008 - Bedrijven als sprinkhanenplaag - Real Estate MagazineJacques Van Dinteren
De ideeën rond duurzame bedrijventerreinen hebben in het verleden vrij sterk gestalte gekregen langs de lijn van de ecologie. De maatschappelijke en economische invalshoeken mogen echter niet worden vergeten. Juist de gebrekkige aandacht voor grondkosten en investeringen in gebouwen (als economisch aspect) heeft geleid tot een weinig duurzaam gebruik van bedrijventerreinen.
Vastgoedjournaal artikel wanneer treft de bouw een totale disruptie interview...Willem Adriaanssen
“Wanneer treft de bouw een totale disruptie?”
Enkele vragen aan Willem Adriaanssen, partner bij HEVO, over zijn ambities voor het vakgebied. Dit is het eerste interview in een serie met toonaangevende spelers uit de vastgoed wereld.
Auteur: Leon Teunissen
De balans tussen een comfortabel en een bijna energieneutraal gebouw Fmm nr 2...Willem Adriaanssen
De balans tussen een comfortabel en een bijna energieneutraal
gebouw
Naar verwachting wordt in het Bouwbesluit geëist dat vanaf 2018 nieuwe overheidsgebouwen bijna
energieneutraal zijn, en vanaf 2020 ook alle andere nieuwe gebouwen. Maar hoe zorg je ervoor dat
die gebouwen ook comfortabel voor de eindgebruikers zijn en dat de onderhoudskosten te dragen
zijn? Willem Adriaanssen en Rob Kersten van HEVO zetten hun visie hierover uiteen.
More Related Content
Similar to Duurzaamheidswaarde duurzaam vastgoedbeleid overstijgt het gebouw artikel HEVO 2015 in bouwstenen publicatie maatschappelijk vastgoed van waarde
MN heeft in de afgelopen jaren een stevige basis gelegd in haar mvb-beleid met het uitsluitingsbeleid, stembeleid, een
dialoogprogramma en een steeds verder gaande integratie van ESG.
Natuurlijk verder - Rijksnatuurvisie 2014Geert Elemans
Kern van de natuurvisie is een omslag in denken: van natuur beschermen tégen
de samenleving naar natuur versterken mét de samenleving. Door scheiding en
isolatie van natuur te vervangen door vervlechting en wederzijdse versterking wil
het kabinet een effectieve invulling geven aan de natuurdoelen die Nederland
internationaal heeft afgesproken. De visie bevat geen extra beleid of nieuwe
regelgeving. Spanningen die kunnen optreden tussen economische activiteiten en
natuurregelgeving worden benoemd en van mogelijke oplossingen voorzien.
Centrale stelling in de natuurvisie is: natuur en economie profiteren van elkaar.
Congres Succesvol de gemeentelijke organisatie vernieuwen - De workshopsBerenschot
Op 25 mei organiseert Berenschot het congres 'Succesol de gemeentelijke organisatie vernieuwen'. In deze presentatie vindt u de workshops die gegeven zullen worden. Meer informatie en aanmelden kan via www.berenschot.nl/gemeentelijke-opgaven
2008 - Bedrijven als sprinkhanenplaag - Real Estate MagazineJacques Van Dinteren
De ideeën rond duurzame bedrijventerreinen hebben in het verleden vrij sterk gestalte gekregen langs de lijn van de ecologie. De maatschappelijke en economische invalshoeken mogen echter niet worden vergeten. Juist de gebrekkige aandacht voor grondkosten en investeringen in gebouwen (als economisch aspect) heeft geleid tot een weinig duurzaam gebruik van bedrijventerreinen.
2008 - Bedrijven als sprinkhanenplaag - Real Estate MagazineJacques Van Dinteren
De ideeën rond duurzame bedrijventerreinen hebben in het verleden vrij sterk gestalte gekregen langs de lijn van de ecologie. De maatschappelijke en economische invalshoeken mogen echter niet worden vergeten. Juist de gebrekkige aandacht voor grondkosten en investeringen in gebouwen (als economisch aspect) heeft geleid tot een weinig duurzaam gebruik van bedrijventerreinen.
Similar to Duurzaamheidswaarde duurzaam vastgoedbeleid overstijgt het gebouw artikel HEVO 2015 in bouwstenen publicatie maatschappelijk vastgoed van waarde (20)
Vastgoedjournaal artikel wanneer treft de bouw een totale disruptie interview...Willem Adriaanssen
“Wanneer treft de bouw een totale disruptie?”
Enkele vragen aan Willem Adriaanssen, partner bij HEVO, over zijn ambities voor het vakgebied. Dit is het eerste interview in een serie met toonaangevende spelers uit de vastgoed wereld.
Auteur: Leon Teunissen
De balans tussen een comfortabel en een bijna energieneutraal gebouw Fmm nr 2...Willem Adriaanssen
De balans tussen een comfortabel en een bijna energieneutraal
gebouw
Naar verwachting wordt in het Bouwbesluit geëist dat vanaf 2018 nieuwe overheidsgebouwen bijna
energieneutraal zijn, en vanaf 2020 ook alle andere nieuwe gebouwen. Maar hoe zorg je ervoor dat
die gebouwen ook comfortabel voor de eindgebruikers zijn en dat de onderhoudskosten te dragen
zijn? Willem Adriaanssen en Rob Kersten van HEVO zetten hun visie hierover uiteen.
Duurzaam bouwen en aanbesteden sportaccommodaties seminar bouwstenen voor soc...Willem Adriaanssen
Duurzaam bouwen en aanbesteden sportaccommodaties seminar bouwstenen voor sociaal 13 10 2016 presentatie Hevo Willem Adriaanssen over slim aanbesteden. Wat een slimme bouworganisatievorm, contractvorm en manier van aanbesteding is hangt sterk van de context van het project. Integrale contractvormen bieden wel mooie mogelijkheden om een optimale prijs-kwaliteit verhouding te realiseren, gecombineerd met gegarandeerde duurzame prestaties in de gebruiksfase.
De routekaart van HEVO voor Duurzaam maatschappelijk vastgoed, helpt gemeenten en maatschappelijke organisaties om grip te krijgen op hun vastgoedportefeuille en deze duurzaam te ontwikkelen.
Pps netwerk sport 12 november 2015 realisatie van duurzame sportaccomodaties...Willem Adriaanssen
Pps netwerk sport 12 november 2015. Realisatie van duurzame sportaccommodaties presentatie HEVO Van strategische huisvestingsvisie naar succesvolle realisatie van een kwalitatieve en duurzame sportaccommodatie.
Tomorrow at work 10 11 2015 subsessie hevo willem adriaanssen zo voert u de c...Willem Adriaanssen
Zo voert u de circulaire economie door in uw huisvesting.
Wat is circulaire huisvesting?
Cradle to Cradle en andere duurzaamheidsconcepten
Effect van een gezond binnenmilieu in uw kantoor.
Wat vinden uw medewerkers van waarde.
Nieuwe verdienmodellen en contracten in de circulaire economie
Gezocht: een vrijwilliger voor Fondsenwerving voor de Technische school In Gu...Willem Adriaanssen
Ben jij de vrijwilliger die meehelpt om de Technische School in Guatemala draaiende te houden?
Sinds de start in 2010 gaan ongeveer 160 leerlingen per jaar naar de Technische school voor een beroepsopleiding in de richting autotechniek, computertechniek of koken.
In Januari start het nieuwe schooljaar en daar is nog veel geld voor nodig ,omdat de leerlingen maar een deel zelf kunnen betalen.
Help jij mee in de fondsenwerving voor dit schooljaar?
De inzet van vrijwilligers is harder nodig dan ooit.
De Nederlandse Overheid geeft namelijk in 2016 nog minder uit aan ontwikkelingshulp, zodat we vrijwel alle gelden zelf binnen moeten halen met acties en werving bij fondsen.
Meer informatie op www.florayuda.nl. Aanmelden als vrijwilliger via willem@florayuda.nl !
Bent u degene die een leerling een beurs geeft om in januari te starten met h...Willem Adriaanssen
Helpt u de leerlingen van de Technische School in Guatemala met de laatste Stap naar Zelfredzaamheid?
Voor € 33,- per maand kunnen deze leerlingen in 2 jaar hun opleiding afronden en zelf hun inkomen verdienen!
In Januari start het nieuwe schooljaar en daar is nog veel geld voor nodig ,omdat de leerlingen maar een deel zelf kunnen betalen.
Helpt u mee om dit mogelijk te maken?
Uw steun is harder nodig dan ooit. De Nederlandse Overheid geeft steeds minder geld aan medefinancieringsorganisaties, die de Technische school al sinds de start in 2010 steunen met allerlei succesvolle projecten.
Meer informatie op www.florayuda.nl. Aanmelden als donateur via willem@florayuda.nl !
Artikel schooldomein; Expertmeeting ontregelen in het bouwproces van onderwij...Willem Adriaanssen
Heeft de crisis iets veranderd aan de spel- en speelregels binnen het bouwproces? Wordt er
efficiënter gebouwd of hebben de partijen binnen de keten hun wonden gelikt en gaan ze weer op
de traditionele wijze het bouwproces inrichten? Meerdere perspectieven op het thema ontregelen toegepast op onderwijshuisvesting, met een bijdrage van HEVO.
Meerwaarde maatschappelijk vastgoed via Design-Demolish-Build-maintain-energy...Willem Adriaanssen
MFC Atria wordt een nieuw multifunctioneel centrum in Leusden waarin onder andere drie
basisscholen, een gymzaal en buitenschoolse opvang zullen worden gehuisvest. De bestaande
gebouwen moeten worden gesloopt en de infrastructuur rondom de kavel wordt vernieuwd inclusief
een parkeerterrein met kiss & ride-zone. Inmiddels is de, door HEVO georganiseerde, Europese DDBME-aanbesteding (Design,
Demolish, Build, Maintain & Energy) met een looptijd van 20 jaar na oplevering succesvol verlopen. Deze innovatieve manier van aanbesteden op duurzame waarde geeft opdrachtgevers veel extra kwaliteit en geeft de bouwconsortia betere mogelijkheden om hun toegevoegde waarde te leveren.
Artikel hevo adriaanssen gebruiksplezier in toekomstbesteding vastgoed voor u...Willem Adriaanssen
Gebruiksplezier in toekomstbestendig vastgoed
De huidige leegstand in onder andere kantoren, bedrijfsruimten en winkels bewijst dat er in het verleden onvoldoende gewerkt is aan het realiseren van toekomstbestendig vastgoed. Uiteraard is die toekomst niet geheel te voorspellen, maar je kunt wel anticiperen op veranderingen in de vraag en behoefte aan huisvesting. Als logisch vervolg op de duurzaamheidsgolf wordt nu hard gewerkt aan het realiseren van circulaire huisvesting met betaling op basis van prestaties. Het transformeren van bestaand vastgoed is daarbij een logische stap, waarbij gebruik wordt gemaakt van de waarde van de toegepaste materialen en systemen. Hergebruik van onderdelen van gebouwen verrast gebruikers vaak positief, maar desondanks zijn veel organisaties nog verslaafd aan nieuw. Uiteindelijk is huisvesting voor een organisatie een middel om doelen te bereiken. Gebruikers moeten daar optimaal in functioneren en de huisvesting met plezier gebruiken. Dat levert hogere gebruikers prestaties op en de organisatie zal niet willen vertrekken. De vastgoedmanager moet hier veel beter op sturen en zorgen voor slim gebruik van de huisvesting. Dit geeft o.a. een goede match van vraag en aanbod van voorzieningen en een hoge bezetting. Door gebouwen “vitaal” te houden, kan een veranderende vraag goed ingepast worden en levert het gebouw goede prestaties.
Om bestaand vastgoed toekomstbestendig te maken is het nodig om met stakeholders in een creatief proces te komen tot de optimale oplossing. Door “financieel engineering” wordt een sluitende business case gecreëerd, die gerealiseerd wordt op basis van prestatiecontracten. In die complexe materie de balans vinden vraagt om een nieuwe rol; de Huisvester.
Design-Demolisch-Build-Maintain-Energy nieuwbouw brede school mfc atria Leusd...Willem Adriaanssen
De integrale aanbesteding voor de nieuwbouw van MFC Atria van circa 2.950 m2 bvo met de onderdelen Design-Demolish-Build-Maintain-Energy is succesvol verlopen.
Het contract heeft een looptijd van bijna 22 jaar, met een exploitatieperiode van 20 jaar.
HEVO organiseerde de Europese aanbesteding volgens de methode van Best Value Procurement. Selectie op Best Value Procurement houdt in dat er grotendeels is geselecteerd op de kwaliteit van de ingediende plannen, de samenwerking, duurzaamheid en Total Cost of Ownership. Vier consortia dienden een complete inschrijving in van bijzonder hoge kwaliteit.
Meerwaarde
In een efficiënt proces met goed overleg en afstemming met gebruikers blijken de marktpartijen forse meerwaarde te kunnen realiseren door, op basis van de beschikbare budgeten voor investering, sloop, onderhoud en energieverbruik, te optimaliseren voor de gehele contractperiode. Deze meerwaarde is, zeker gezien de recente forse verhogingen van de eisen in het Bouwbesluit, opvallend.
Toepassing van de HEVO Prestatiemanager als middel om de complete vraagspecificatie te beheersen en vragen en wijzigingen inzichtelijk te houden, speelt hier een belangrijke rol in. Aannemers blijken duidelijk andere keuzes te maken als ze langjarig verbonden zijn aan en meedragen in de risico’s voor het gebouw en de gebouwprestaties.
Samenwerking als gunningscriterium
Vanwege de langjarige verbintenis maakte de kwaliteit van de samenwerking onderdeel uit van de gunningscriteria.
Deze aanbesteding bewijst dat integrale prestatiecontracten ook toepasbaar zijn voor kleinere projecten.
Circulaire huisvesting artikel HEVO en Gispen in Fmm facility management maga...Willem Adriaanssen
Circulaire huisvesting op weg naar volgende stap
De circulaire economie maakt een stevige ontwikkeling door. Er zijn inmiddels voorbeelden van circulaire
gebouwen, bijvoorbeeld geïnspireerd door het Cradle-to-Cradle-gedachtegoed, maar dit zijn
nog uitzonderingen. Om van de circulaire economie een echt succes te maken, zijn ook nieuwe
businessmodellen nodig. Daarbij is ketensamenwerking essentieel.
Circulaire huisvesting op weg
naar volgende stap
cradle-to-cradle
Tekst: Peter Bekkering
De circulaire economie maakt een stevige ontwikkeling door. Er zijn inmiddels voorbeelden van circulaire
gebouwen, bijvoorbeeld geïnspireerd door het Cradle-to-Cradle-gedachtegoed, maar dit zijn
nog uitzonderingen. Om van de circulaire economie een echt succes te maken, zijn ook nieuwe
businessmodellen nodig. Daarbij is ketensamenwerking essentieel.
Nieuwe businessmodellen in de circulaire economie, het slechten van barrières en creatief omdenken. HEVO propositie voor het kantoor in 2020 op basis van een circulair serviceconcept.
Producentverantwoordelijkheid, ketensamenwerking, flexibiliteit, restwaarde en de omschakeling van bezit naar gebruik.
Duurzaam gebouwd op lokatie duurzame scholen 10 oktober 2014 presentatie hevo...
Duurzaamheidswaarde duurzaam vastgoedbeleid overstijgt het gebouw artikel HEVO 2015 in bouwstenen publicatie maatschappelijk vastgoed van waarde
1. 16 17
tekstje
Maatschappelijk Vastgoed van Waarde Maatschappelijk Vastgoed van Waarde
Duurzaam vastgoedbeleid
overstijgt het gebouw
Het energiegebruik in de bebouwde omgeving is verantwoordelijk voor circa 35%
van de CO2-uitstoot in Nederland. Veel gemeenten en maatschappelijke organisaties
staan voor een belangrijke keuze: gaan ze voor een ‘beleid van duurzaam vastgoed’
of voor een ‘duurzaam vastgoedbeleid’?
Bij het begrip duurzaamheid denken veel
mensen in eerste instantie aan energie-
verbruik, terwijl het bij duurzaamheid
draait om de balans tussen de aspecten
People, Planet en Profit. Ook bij vastgoed
ligt de focus vaak op de energieprestaties
van gebouwen. De waarde hiervan in
termen van kostenbesparing en milieu-
bescherming is weliswaar relevant, maar
staat in schril contrast tot de waarde van
een duurzaam vastgoedbeleid.
Mensen worden
productiever
Duurzaamheid gaat veel verder dan
alleen energieverbruik en CO2-uitstoot.
Duurzaamheid vertaalt zich ook in waar-
de voor de aspecten People en Profit. Die
waarde is zeker in het maatschappelijk
vastgoed evident als gekeken wordt naar
de rol van het vastgoed in het faciliteren
van essentiële primaire processen zoals
het huisvesten van onderwijs, sport,
welzijnswerk, zorg en kantoorhoudende
organisaties. Uit het rapport ‘Gezondheid,
welzijn & productiviteit in kantoren’ van
de Dutch Green Building Council blijkt dat
goede ventilatie tot een productiviteits-
stijging van 11% kan leiden. Uit het Frisse
Scholen-programma zijn vergelijkbare
resultaten gekomen voor het onderwijs.
Duurzame
waardegroei
Daarnaast is ook duurzame waarde toe
te voegen door een samenhangend
vastgoedbeleid op te stellen. Vastgoed-
management kent vaak een bottom-up
benadering; praktische vastgoedvraag-
stukken, veelal op het dagelijkse opera-
tionele vlak, worden ad hoc opgelost.
Deze reactieve houding draagt uiteindelijk
niet bij aan een duurzame waarde(groei)
van vastgoed. Bij een top-downrede-
nering worden strategische keuzes op
portefeuilleniveau vertaald in plannen op
objectniveau en vervolgens op opera-
tioneel niveau. Voorwaarde hiervoor is
een duurzaam vastgoedbeleid dat de
doelstellingen vanuit het primaire proces
vertaalt in een strategisch vastgoedplan.
Routekaart
biedt houvast
Voor veel organisaties is de stap om tot
een duurzaam vastgoedbeleid te komen
een behoorlijke hoofdbreker. Er is meer
dan genoeg informatie beschikbaar op
allerlei fora, maar bij het omzetten van
deze kennis naar concreet, passend be-
leid is, naast de menselijke factor, enige
structuur wenselijk. Bijgaande routekaart
naar duurzaam vastgoedbeleid begint
bij het verkennen van de startsituatie
en daalt via het strategisch niveau voor
beleidsontwikkeling, via het tactisch
niveau voor objectontwikkeling af naar
operationeel niveau voor de uitvoering
van programma’s en scenario’s. Met de
routekaart kan een organisatie vaststellen
waar ze staat in de ontwikkeling van haar
vastgoedbeleid en welke stappen nog zijn
te nemen. De integrale benadering van
de routekaart benut de volledige potentie
van de waarde van duurzaam vastgoed-
beleid en ontstijgt daarmee het solitaire
gebouw.
Realiseren
doelstellingen
duurzaamheid
Veel maatschappelijke organisaties
hebben flinke duurzaamheidsambities. Of
deze nu een circulaire stad omvatten, een
CO2-neutrale stad, of energieneutraliteit
binnen twintig jaar, verduurzamen is niet
mogelijk zonder een strategisch plan
met een tijdshorizon van jaren. Door het
inzetten van duurzaam vastgoedbeleid
zetten gemeenten en maatschappelijke
organisaties een cruciale stap in het
bereiken van hun duurzaamheidsdoel-
stellingen. Tel daar de kostenreductie en
het maatschappelijk rendement bij op
en het mag duidelijk zijn: de waarde van
duurzaam vastgoedbeleid is veel groter
dan de waarde van duurzaam vastgoed
alleen.
Willem Adriaanssen en Michiel Verlaak,
HEVO huisvestingsadvies en
risicodragend projectmanagement
Zijn er trends en
ontwikkelingen in relatie
tot het vastgoed bekend?
Is er een actueel
(strategisch)
vastgoedbeleid?
Organisatie
vastgoedmanagement
optimaal?
Visie en doelen
duurzaamheid bekend?
Objectontwikkeling (tactisch niveau)
Programma-uitvoering (operationeel niveau)
niveau stap onderdelen actie
Vastgoedkenmerken
inzichtelijk?
Ja
1 Nee
Vastgoedprestatie
gebouw inzichtelijk?2
3
Worden de huidige
beleidsdoelen voldoende
gefaciliteerd door het
beschikbare vastgoed?
4
Vastgoed inventariseren
Ja
Nee
Ja
Nee
Ja
Nee
Aanbod (beschikbaar vastgoed)
beter afstemmen op de vraag
(beleidsdoelen)
Gebruik optimaliseren
Startsituatieverkennen
Prestaties inventariseren
Ja
5 Nee
6
7
8
Ja
Nee
Ja
Nee
Nee
9
10
11
Nee
Routekaart Duurzaam Maatschappelijk Vastgoedmanagement
Beleidsontwikkeling
(strategischniveau)
Duurzaamheidsbeleid
op portefeuilleniveau
en objectniveau bekend?
Trends en ontwikkelingen in
kaart brengen + mogelijke
effecten vastgoed
Strategisch vastgoedbeleid
op-/bijstellen
Organisatie vastgoedmanagement
verbeteren
Visie en doelen bepalen
Duurzaamheidsbeleid bepalen
Is het vastgoedgebruik
gebruik optimaal?
RoutekaartDuurzaamMaatschappelijk
Vastgoedmanagement