Presentatie op workshop Naar ee ngezond en duurzaam voedselpatroon

1. Duurzaam eten
van meerwaarde naar voorwaarde
workshop “Naar een gezond en duurzaam voedselpatroon”
Ir. Corné van Dooren
Kennisspecialist Voedselkwaliteit
SS De Rotterdam, 16 november 2010

2. 2
If you ever go down Trinidad…..

3. 3
Grenzen: gebruiksruimte en welzijn (WWF Living Planet Report, 2010)
Cuba
Nederland

4. Kenmerkend aan duurzaam Cuba…
 Hoge graad zelfvoorziening
 Voedselproductie in de stad met
burgers
 Lage inputs landbouw
 …

5. Duurzaamheid:
meerwaarde was logische stap
 “Het geleidelijk verbreden …. van de voedingsvoorlichting met aspecten
van productie, milieu, dierenwelzijn en duurzaamheid is een logische
stap ….”
Verbreding Voedingsvoorlichting –advies (Van Dooren en Van Stigt Thans, 1994)
 “duidelijk draagvlak onder deskundigen voor integrale rubricering …
m.b.t. gezondheids- plus milieubelasting.”
NRLO -advies (Aiking et al., 1996)

6. Duurzaamheid:
integreren met Schijf van Vijf
 “Informatie over voedsel moet minder versnipperd”
 Bijvoorbeeld…. een soort ‘schijf van zes’ informatie geven over duurzaam
voedsel
Technology Assessment -advies aan LNV
(Van der Weijden, 2008)

7. Duurzaamheid:
noodzaak tot veranderen voedselpatroon
 “Vanuit duurzaamheidperspectief is het huidige voedselpatroon aan
verandering toe.
 Het is onontkoombaar dat westerlingen minder vlees gaan eten.”
 “Het voorlichten van burgers… is noodzakelijk maar duidelijk niet
voldoende.”
Rathenau Instituut -advies aan LNV
(Staman en Slob, 2009)

8. 8
Duurzaamheid:
adviezen in beleid vertaald
Beleidsnota Duurzaam Voedsel (2009):
 “…een productie en consumptie met respect
voor mens, dier en milieu”
 Terugdringen overconsumptie
 Sluiten van mineralenkringlopen
 Efficiënter gebruik ruimte, water, energie,
transport
 Vermindering nadelig effect op uitstoot
stoffen en CO2 (klimaat)
 Verkleinen eigen ecologische impact
(foodprint)
 Tegengaan van voedselverspilling
 Vergroten en verbeteren herkenbaarheid
 Transparantie in de keten

9. 9
Foodprint verkleinen: ecologische impact
1 Fossiel energiegebruik en broeikasgassen
2 Landgebruik
3 Watergebruik
4 Hergebruik eindige grondstoffen
5 Behoud biodiversiteit
FOOD
voedsel-
zekerheid

10. 10
Efficiënter gebruik; schaarse energie
eetbare oogst 4.600 kcal
conversie via diervoeding
(30% verlies)
1.700 kcal
voedselverliezen keten en huishouden
(26% verlies)
1.400 kcal
netto beschikbaar voor consumptie
(Nederland: 2190 kcal, VCP)
2.000 kcal
Voor 1 kcal voedsel is 10 kcal brandstof nodig! (Maynard, 2009)
(Lundqvist et al., 2008)
input fossiele energie 20.000 kcal

11. Duurzame voedselpatronen:
Onderbouwing groeit
Setting the table (Tim Lang et al., 2009)
Review 44 wetenschappelijke publicaties:
1. Reductie consumptie vlees en zuivelproducten
2. Reductie consumptie van producten met lage
voedingswaarde (maar met veel vet en suiker)
3. Reductie voedselverspilling
4. …
Idem in Zweden, Oostenrijk, België, Duitsland, etc.

12. Hoe gezond & duurzaam combineren?
April 2010, adviesaanvraag Gezondheidsraad:
 “Een advies uit te brengen over de laatste stand van de
wetenschap op het gebied van ‘Richtlijnen Duurzame Voeding’
 en handvatten voor de keuze van voedselproducten door
consumenten.”
 “Het uiteindelijke doel is een transitie te bewerkstellingen naar een
gezonder en duurzamer voedselpatroon”
Advies basis voor programmalijn Duurzaam Eten,
Voedingscentrum (2011-2014)

13. 13
Programma Duurzaam Eten:
hulpmiddelen om verspilling tegen te gaan

14. 14
Programma Duurzaam Eten:
stimuleren duurzamer consumeren
Because the future of our planet also
depends on our dietary lifestyle.
(Barilla Center for Food & Nutrition, 2010)

15. 15
Programma Duurzaam Eten:
handelingsperspectief, aanbod, nieuwe media

16. 16
Programma Duurzaam Eten:
jeugd en onderwijs is de toekomst

17. 17
dooren@voedingscentrum.nl
Bedankt voor uw aandacht!
Over naar de laatste stand van de wetenschap