Discovery en disclosure
•Download as PPT, PDF•
0 likes•1,111 views
Deze workshop is gehouden tijdens Legal Business Day op 8 september 2011. Sinds een wetswijziging in 2002 heeft de mogelijkheid om aanspraak te kunnen maken op allerhande bescheiden een grote vlucht genomen. Naar verwachting zal dit zich doorzetten en zal de verplichting om informatie te verstrekken een nog prominentere rol in het rechtsverkeer krijgen. Gevolg: partijen zullen rekening moeten houden met een verplichting tot informatievoorziening, ook als er (nog) geen geschil bestaat. Maar er verandert ook veel als zich een geschil voordoet: waar vroeger het accent op de informatievoorziening in een procedure lag, zal dat in de toekomst veel meer verschuiven naar de preprocedurele fase. In deze verdiepingssessie gingen onze experts vanuit de procesrechtelijke en praktische invalshoek in op deze ontwikkelingen en op de gevolgen voor de dagelijkse praktijk.
Recommended
More Related Content
Viewers also liked
Viewers also liked (6)
Similar to Discovery en disclosure
Similar to Discovery en disclosure (18)
More from DLA Piper Nederland N.V.
More from DLA Piper Nederland N.V. (20)
Recently uploaded
Recently uploaded (8)
Discovery en disclosure
- 2. Discovery en disclosure In hoeverre zijn (proces)partijen verplicht informatie prijs te geven? Gerard Endedijk Ernst Gras Jente Marie Bruins Slot Deze presentatie is beschikbaar op legalbusinessday.nl
- 5. Waar moet aangesproken partij op voorbereid zijn? Niet van toepassing Partij Exhibitieplicht (binnen geding) Gevolgtrekking die rechter geraden acht , art. 162 Rv Rechter of partij (erfgenamen, deelgenoten in gemeenschap, vennoten, schuldeisers in faillissement) Openlegging boeken en administratie Partij Tegenover wederpartij Rechter Rechter Verzoeker Niet van toepassing Bewijsbeslag Vernietiging vonnis door herroeping, art. 382 Rv Geen bedrog plegen (informatie achterhouden of verzwijgen kán bedrog zijn) Gevolgtrekking die rechter geraden acht, art. 22 en 88 Rv Verschijnen ter comparitie, antwoorden, gevraagde bescheiden aanleveren Stelling wordt gepasseerd,tegenpartij krijgt gelijk, art. 149 Rv Mededelingsplicht algemeen, stellingen voldoende motiveren Gevolg niet naleving Verplichtingen
- 13. Contact Gerard Endedijk Ernst Gras Jente Marie Bruins Slot E: gerard.endedijk@dlapiper.com T: 020 5419 854 E: ernst.gras@dlapiper.com T: 020 5419 365 E: jentemarie.bruinsslot@dlapiper.com T: 020 5419 392
- 14. legalbusinessday.nl Twitter mee over Legal Business Day: #LBD11 #dlapiper
Editor's Notes
- Informatie + mededelingsplichten van procespartijen Baseren op Arrest Batava / Salomonsky NJ 1926/228 Salomonsky ontvangt van Batava op grond van daartoe strekkende overeenkomst jaarlijkse toelage onder voorwaarde dat hij belangen van Batava niet zou schade. Of deze voorwaarde is ingetreden, staat krachtens overeenkomst ter beoordeling van de RvC van Batava. Op zeker moment staakt Batava betalingen na oordeel RvC dat Salomonsky belangen van Batava heeft geschaad. Salomonsky vordert in rechte doorbetaling van de toelage. Batava weigert de redenen van besluit RvC toe te lichten, stellende dat het aan Salomonsky als eiser is te stellen en te bewijzen dat hij de belangen van Batava heeft geschaad. Hof oordeelt dat stellingen van Salomonsky door Batava onvoldoende gemotiveerd zijn besproken. Hoge Raad laat dit oordeel in stand, overwegende dat "het Hof (…) terecht geen verder bewijs heeft verlangd van elke bewering, welke Batava onvoldoende had weersproken (…)."
- Hoofdregel: Partijen zijn verplicht de voor de beslissing van belang zijnde feiten volledig en naar waarheid aan te voeren. Wordt deze verplichting niet nageleefd, dan kan de rechter daaruit de gevolgtrekking maken die hij geraden acht. Vloeit voort uit: gezamenlijke verantwoordelijkheid van partijen - Asser waarheidsplicht - 21 Rv Civiele procedure: Wie stelt, bewijst: art. 150 Rv: met het oog op rechtsgevolg feiten stellen en of bewijzen in het eigen belang van procespartij Onvoldoende gemotiveerde betwistingen worden gepasseerd, 149 Rv In algemene zin art. 111³ en 128² Rv: zowel eiser als gedaagde moeten stellingen adstrueren met oog op effectief procederen. 111³ Rv: dagvaarding vermeldt door gedaagde tegen eiser aangevoerde weren en gronden daarvoor. 128²: gedaagde neemt met redenen omklede conclusie van antwoord = mededelingsplicht tegenover rechter. Mededelingsplicht tegenover wederpartij? Expliciet/impliciet als doorwerking van redelijkheid en billijkheid. Lastig algemene lijn te vinden. Tientallen arresten waarin van arts, ziekenhuis, notaris, effectenkantoor, maar ook van derde-beslagene / letselschadeslachtoffer meer informatie wordt verlangd.
- Mededelingsplichten in civiel geding: 1. Achterhouden informatie grond voor herroeping van vonnissen, art. 382 Rv. Vonnis herroepen als het berust op: a. bedrog door wederpartij in geding gepleegd; b. stukken waarvan valsheid na vonnis is erkend / bij gewijsde is vastgesteld; c. pij na vonnis stukken van beslissende aard in handen heeft gekregen die door toedoen van wederpartij waren achtergehouden. 2. Bij niet verschijnen, niet antwoorden, gevolgtrekkingen maken die rechter geraden voorkomen a. art. 21 Rv waarheidsplicht b. art. 22 Rv nadere informatie c. art. 88 Rv comparitie van partijen nadere inlichtingen 3. Openlegging van boeken, administratie a. art. 162 Rv (boeken, bescheiden, geschriften) b. art. 3:15j BW (administratie -> vorderen door erfgenamen (boekhouding erflater), deelgenoten in gemeenschap, vennoten, schuldeisers in geval van faillissement. 4. Exhibitieplicht, 834a Rv
- "Nee heb je, Ja kun je krijgen" Exhibitieplicht / recht op inzage van bepaalde bescheiden 843a Rv Casus: Gebaseerd op: Pres.Rb Utrecht 7 sept. 1000, NJ 1999, 284, JOR 2004, 43 (Staat / Fortis), Rb Breda, 14 jan. 2004, jo (BVR / Holla), Hof 's-Hertogenbosch, 28 sept. 2004, JOR 2005, 23 (BVR / Holla). Verkoper van aandelen verzoekt van de koper verstrekking van een due diligence rapport opgemaakt in opdracht van de koper. De koper meende namelijk dat de koper ten onrechte claims geldend wilde maken onder garanties in het koopcontract. Volgens de verkoper wist de koper bij het aangaan van de koop van inbreuken op garanties, wat zou blijken uit het due diligence rapport, zodat er geen claims zouden zijn. Verkoper was geen partij bij due diligence rapport, maar voor de beoordeling van de vordering van de koper is het wel relevant. De koper moest het rapport dan ook verstrekken. Hoewel de koper stelde dat uit het rapport niets relevants bleek over de beweerdelijke bekendheid met inbreuk op garanties. Probleem: rechtmatig belang bij kennisneming van feitelijke vaststellingen in een rapport, mar oordeel van adviseur hierover moet niet verstrekt worden. Scheiding tussen feiten en oordeel zou in dat geval kunnen worden aangebracht door onafhankelijke derde / rechter zelf te laten bepalen, zoals hiervoor aangegeven welke gegevens wel en niet verstrekt hoeven te worden. Bij due diligence rapporten die vaak grotendeels beschrijvend en deels opiniërend zijn, heeft de rechter wel uitgemaakt dat feiten en oordelen niet vallen te scheiden en dat daarom maar het hele stuk moet worden overlegd, waarbij natuurlijk een rol speelt of houder van due diligence rapport zijn bezwaren tegen verstrekking voldoende concreet en overtuigend voor het voetlicht had gebracht. Aanvankelijk werd geoordeeld date en due diligence rapport niet verstrekt diende te worden . Pres. Rb A'dam, 23 feb. 1995, 1995, 136 (Ernst & Young - Int. Nederlanden e.a.). Ernst & Young vroeg cliënte afgifte van onderzoeksrapport naar overname van Victory. Ernst & Young werd verweten dat zij overname goed had geadviseerd. Ernst & Young wilde onderzoeksrapport ontvangen om meer te weten te komen over overname. Ernst & Young ving bot: zij was geen partij bij rapport. Gevolg van verruiming van procesrecht 1 januari 2002.
- Sprake van rechtmatig belang doel: voorkomen fishing expeditions; wanneer: als eiser betreffende bescheiden nodig heeft om zijn rechtspositie te bepalen of aan de op hem rustende bewijslast te kunnen voldoen; voldoen aan stelplicht: voldoende concrete feiten en omstandigheden stellen waaruit kan worden afgeleid dat hij 'rechtmatig' belang bij inzage heeft. Doel -> voldoende aannemelijk maken. Bepaalde bescheiden: schriftelijke stukken, foto's films, geluids- en computerbestanden; bescheiden waarvan inzage wordt gevorderd: Wisselend beeld Voldoende gespecificeerd: feitelijke gegevens van de energieleverancier met betrekking tot het water-, gas- en elektriciteitsverbruik over de jaren 1998, 1999, en 2000. Hof Arnhem, 3 nov. 2009, LJN BK 9968 alles met de polissen verband houdende stukken waaruit de omvang van de dekking lijkt Hof A'dam, 9 feb. 2010, LJN BL 3710 alle (e-mail) correspondentie van [X] met [Y] en [Z] Rb. Arnhem 25 okt. 2010, NJF 2011, 489 het complete accountantsdossier van [X] met betrekking tot de jaarrekening van [Y] over de jaren 2005-2006 en 2006. Rb A'dam, 16 dec. 2010, LJN BP 3071. Onvoldoende gespecificeerd: notulen van de vergadering van raden van bestuur en commissarissen voor zover gehouden in de jaren 1997, 1998 en 2001 en voor zover betrekking hebbend op de in de memorie van grieven genoemde transacties en de verkoop door [X] van de aandelen [Y] in genoemde jaren. Hof Arnhem, 13 feb. 2007, JOR 2007/136 alle informatie - in welke vorm dan ook beschikbaar - betreffend ede (gewezen) (rechts)verhouding tussen [X] en [Y] in het bijzonder aangaande de creditnota van 19 augustus 2003, in de meest brede zin. Hof A'dam 9 nov. 2010, LJN BO 4994 verificatoire bescheiden, waaruit kan worden afgeleid welke betalingen [X] aan [Y] over de periode van 19 juli 2002 - 1 juli 2010 heeft gedaan. Rb 's-Hertogenbosch, 21 juli 2010, LJN BN 2296 de mogelijk bestaande 'overeenkomst vrijgave zekerheden', tussen [X] en [Y] en [Z] met de vermoedelijke datum 5 juli 2002. Rb Haarlem 18 aug. 2010, LJN BN 8309 het volledige kredietdossier van [X] Hof 's-Hertogenbosch 3 feb. 2009 LJN BI 7722 de e-mailberichten van de e-mailadressen van [X] en zijn secretaresse [Y] over de periode 2005-2009 Rb Arnhem 5 jan. 2011, LJN BP 1574 Partij bij een rechtsbetrekking alleen vereist dat eiser partij is bij rechtsbetrekking waarbij eiser partij is. Niet vereist dat ook degene tot wie verzoek zich richt bartij bij desbetreffende rechtsbetrekking is, bijv. due diligence rapport verbintenis uit onrechtmatige daad is ook rechtsbetrekking
- Uitzonderingen Niet gehouden te voldoen aan vordering tot inzage: 1. functioneel verschoningsrecht Personen uit hoofde van ambt, beroep of betrekking tot geheimhouding verlicht zijn: artsen, geestelijken, advocaten en notarissen Contractueel geheimhoudingsplicht valt niet onder het in art. 843a lid 3 Rv bedoelde verschoningsrecht (Rb A'dam, 11 sept. 2008, LJN BF 6587). 2. gewichtige redenen vertrouwelijke (bedrijfs)gegevens, zoals bijv. gegevens betreffende seksuele geaardheid medische status of fin. positie bestanden met privégegevens Hof Arnhem 15 juni 2010, LJN BM 8041 interne stukken ter voorbereiding op verdediging tegen vordering eiser Rb 's-Hertogenbosch 14 okt. 2003, LJN AM 7927 vertrouwelijke bedrijfsgegevens van concurrerende ondernemingen Rb Leeuwarden, 24 juni 2009, LJN BI 9925. 3. redelijkerwijs kan worden aangenomen dat behoorlijke rechtsbedeling ook zonder verschaffing van de gevraagde gegevens is gewaarborgd als bewijs ook langs andere weg kan worden verkregen, door bijv. het horen van getuigen. Rechter bepaalt zo nodig wijze van inzage Wijze waarop inzage wordt verschaft, wordt door rechter beperkt. Deze bepaling hangt nauw samen met begrip 'gewichtige reden' op basis waarvan afgifte kan worden geweigerd. Vaak wordt door wederpartij beroep gedaan op privacy, bewijsbelang en oneerlijke concurrentie: Door rechter laten aanwijzen van een derde, bijvoorbeeld notaris, die inzage zal hebben in documenten / afschrift / uittreksel daarvan laten maken. Op die manier wordt voorkomen dat aan eiser meer bekend wordt gemaakt dan voor beoogde doel noodzakelijk is. Geen sanctie Geen sanctie als gedaagde niet meewerkt. In dagvaarding zal darvoor additionele vordering tot bijv. dwangsom moeten worden opgenomen.
- Nieuwe ontwikkelingen "Van exhibitie naar discovery" Concept wetsvoorstel houdende aanpassing van het wetboek Burgerlijke Rechtsvordering in verband met de wijziging van het recht op inzage, afschrift of uittreksel van bescheiden. 1. 1 oktober 2010 gepubliceerd voor consultatie. 2. Doel: verder verruimen exhibitieplicht vastleggen mogelijkheid om ook derden (naast wederpartij) te verzoeken inzage te verschaffen; derde die beschikking heeft over bescheiden waarop aanspraak gemaakt wordt te betrekken in reeds aanhangige procedure om afschrift van die bescheiden te krijgen; ruim uitleggen 'partij bij rechtsbetrekking' met partij wordt gelijkgesteld: degene die bij rechtsbetrekking zodanig belang heeft dat hij met een partij op één lijn kan worden gesteld dus degene die stelt dat er helemaal geen rechtsbetrekking bestaat waarbij hij partij is, toch aanspraak maken op afschrift van bescheiden waarmee dit kan worden aangetoond. uitzondering: geen recht op inzage als redelijkerwijs kan worden aangenomen dat behoorlijke rechtsbedeling ook zonder verschaffing van afschrift van bescheiden is gewaarborgd - is geschrapt. 'rechtmatig belang' ook geschrapt -> alleen tekstuele aanpassing, volgens 3:303 komt niemand rechtsvordering toe zonder rechtmatig belang -> "nutteloze verwijdering die vragen oproept." Sijmonsma 843a Rv alleen functioneel verschoningsrecht voor professionele geheimhouders toevoeging familiaal + strafrechtelijk verschoningsrecht Reacties concept wetsvoorstel Overwegend positief behalve VNO NCW: geen verruiming. In praktijk geen behoefte aan verruiming. Door schrappen van aant. waarborgen vrees toename documentenverzoeken en fishing expeditions. Titel bewijs + gelijkstellen met andere bewijsmiddelen, waaronder recht om getuigen te horen. Kritiek: nog steeds onduidelijk wanneer voldoende gespecificeerd. Verwachting: eerste officiële bekendmaking definitieve wetsvoorstel niet eerder dan eind 2011. Uit beslissing om waarheidsvinding boven partij autonomie te stellen, de rechtsontwikkeling van en herbezinning op 843a Rv volgt dat vraag niet is of inzagemogelijkheid wordt vergroot, maar wanneer en hoe.
- Partijen kunnen bewijsrechtelijke discussies voorkomen door: 1. feiten en advies in dat rapport te scheiden 2. afspraken te maken over de bewijsrechtelijke betekenis van stukken zoals dat rapport 3. vertrouwelijke advocaat cliënt correspondentie expliciet als zodanig aan te duiden en te bewaren
- Bewijsbeslag Wettelijk verankerd in IE-zaken 1091 Rv Buiten IE mogelijk? Ja , beslagsyllabus Nee , Hof Leeuwarden, 's-Hertogenbosch Wettelijke basis: 730 Rv (conservatoir beslag tot afgifte) jo. 843a Rv.