Download luận văn đồ án tốt nghiệp với đề tài: Hoàn thiện tổ chức công tác kế toán nhập khẩu hàng hoá tại công ty cổ phần xuất nhập khẩu kỹ thuật – TECHNIMEX, cho các bạn có thể tham khảo Nhận viết luận văn đại học, thạc sĩ trọn gói, chất lượng, LH ZALO=>0909232620 Tham khảo dịch vụ, bảng giá tại: https://baocaothuctap.net

1. 1
LỜI NÓI ĐẦU
Sự phát triển không ngừng của nền kinh tế thế giới trong xu hướng
quốc tế hoá mạnh mẽ đã khiến cho mỗi quốc gia trở thành một mắt xích
không thể thiếu trong dây truyền hệ thống kinh tế thế giới, không một quốc
gia nào có thể tồn tại và phát triển mà không tham gia vào phân công lao động
quốc tế và trao đổi hàng hoá với bên ngoài. Trong quá trình hội nhập vào xu
thế phát triển chung đó, ngoại thương trở thành một lĩnh vực kinh tế quan
trọng, thông qua hoạt động ngoại thương các mối liên hệ được thiết lập và
thực hiện trên cơ sở phát huy tiềm năng thế mạnh của mỗi nước. Chính vì thế
hoat động ngoại thương trong đó có nhập khẩu giữ vai trò vô cùng quan trọng
trong nền kinh tế quốc dân cũng như trong chiến lược phát triển kinh tế của
mỗi quốc gia nói chung và của Việt Nam nói riêng.
Việt Nam chúng ta là một nước đang trên đà phát triển. Mặc dù qua gần
15 năm mở cửa, các mối quan hệ hợp tác về thương mại, khoa hoc kỹ thuật
giữa Việt Nam và các nước trên thế giới không ngừng được tăng cường và mở
rộng nhưng trình độ khoa học kỹ thuật, công nghệ cũng như trình độ tổ chức
sản xuất của ta vẫn chưa theo kịp các nước trên thế giới. Chúng ta vẫn còn
thiếu rất nhiều các dây chuyền công nghệ, các trang thiết bị hiện đại. Do đó để
từng bước hiện đại hoá nền sản xuất trong nước và đảm bảo đời sống của
người dân không ngừng được nâng lên thì một trong những vấn đề quan trọng
nhất là phải tổ chức tốt các hoạt động nhập khẩu để đáp ứng nhu cầu tiêu
dùng của thị trường trong nước, khắc phục những yếu kém về mặt kỹ thuật,
công nghệ sản xuất, tạo sức mạnh cho xuất khẩu, phục vụ cho công cuộc công
nghiệp hoá - hiện đại hoá đất nước.
Trong điều kiện hiện nay, để hoạt động kinh doanh nhập khẩu có hiệu
quả thì đòi hỏi các doanh nghiệp phải chủ động, nhanh nhạy nắm bắt và thoả
mãn kịp thời nhu cầu thị trường. Muốn làm được điều đó thì hệ thống hạch
toán kế toán của đơn vị phải thực sự hoạt động có hiệu quả. Bởi vì hạch toán
là công cụ không thể thiếu trong quản lý kinh tế nói chung và trong hoạt động
kinh doanh nhập khẩu nói riêng, với chức năng thu thập, xử lý và cung cấp
thông tin nó cung cấp một cách chính xác, đầy đủ, kịp thời về tình hình sản
xuất kinh doanh, làm cơ sở cho việc gia quyết định kinh doanh phù hợp.

2. 2
Nhận thức rõ tầm quan trọng của vấn đề nhập khẩu nói chung và công
tác kế toán nhập khẩu nói riêng kết hợp với thời gian tìm hiểu thực tế tại công
ty cổ phần xuất nhập khẩu kỹ thuật em đã lựa chọn đề tài nghiên cứu : “ Hoàn
thiện tổ chức công tác kế toán nhập khẩu hàng hoá tại công ty cổ phần xuất
nhập khẩu kỹ thuật – TECHNIMEX”.
Được sự hướng dẫn tận tình của cô giáo, Tiến sĩ Trương Thị Thuỷ và
sự giúp đỡ của các anh chị phòng tài chính kế toán của công ty TECHNIMEX
em đã hoàn thành luận văn tốt nghiệp của mình
Luận văn được trình bày gồm ba phần chính :
Chương I: Những vấn đề lý luận chung về kế toán nhập khẩu hàng hoá
tại các doanh nghiệp kinh doanh xuất nhập khẩu.
Chương II: Thực trạng kế toán hoạt động nhập khẩu hàng hoá tại công
ty cổ phần xuất nhập khẩu kỹ thuật-TECHNIMEX
Chương III: Hoàn thiện kế toán hoạt động nhập khẩu tại công ty cổ
phần xuất nhập khẩu kỹ thuật-TECHNIMEX.
Do hiểu biết còn hạn chế nên luận văn của em sẽ không tránh khỏi
những thiếu sót, em kính mong được sự góp ý chỉ bảo của cô giáo.
Em xin chân thành cảm ơn!

3. 3
CHƯƠNG I
NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CHUNG VỀ TỔ CHỨC CÔNG TÁC KẾ TOÁN
NHẬP KHẨU HÀNG HOÁ TẠI CÁC DOANH NGHIỆP KINH DOANH
XUẤT NHẬP KHẨU.
1.1Nhập khẩu hàng hoá và vai trò của nó trong hoạt động kinh doanh ở
các doanh nghiệp kinh doanh xuất nhập khẩu cũng như trong toàn bộ
nền kinh tế Quốc dân
Sự phân công lao động Quốc tế ngày càng rõ nét khiến các Quốc gia
xích lại gần nhau hơn. Mỗi quốc gia được tự nhiên ban tặng những lợi thế
nhất định tạo thành thế mạnh kinh tế của mỗi quốc gia đó. Nhưng nếu chỉ dựa
vào sản xuất trong nước thì không thể cung cấp đầy đủ hàng hoá, dịch vụ đáp
ứng như cầu sản xuất tiêu dùng. Vì vậy để thúc đẩy sự tăng trưởng của nền
kinh tế thì ngoài những hàng hoá là thể mạnh, mỗi quốc gia cần nhập khẩu
những hàng hoá thiết yếu khác phục vụ cho sản xuất và tiêu dùng. Ngược lại
trên cơ sở khai thác tiềm năng, lợi thế vốn có sản xuất những mặt hàng thế
mạnh, một mặt phục vụ nhu cầu trong nước, mặt khác xuất khẩu phần thặng
dư ra nước ngoài thu ngoài tệ để nhập khẩu những thứ trong nước có nhu cầu
nhưng không thể đáp ứng. Như vậy do nhu cầu phát triển của nền kinh tế mà
nảy sinh ra nhu cầu trao đổi hàng hoá giữa các quốc gia với nhau hay hoạt
động nhập khẩu là yêu cầu khách quan của tất cả các nền kinh tế.
Là một mặt của hoạt động ngoại thương, nhập khẩu là việc mua hàng
hoá của các tổ chức kinh tế nước ngoài và tiêu thụ hàng hoá nhập khẩu ở thị
trường nhập khẩu hoặc tái xuất khẩu, được thực hiện bởi các doanh nghiệp
kinh doanh xuất nhập khẩu. Một số quan điểm kinh tế cho rằng nhập khẩu ảnh
hưởng không tốt tới sự phát triển của nền kinh tế, làm tăng trưởng tỷ lệ thất
nghiệp. Về một mặt độc lập mà xét thì quan điểm này đúng vì tiêu dùng nhiều
hàng ngoại nhập sẽ làm giảm mức cầu về hàng hoá nôị địa dẫn tới ảnh hưởng
không tốt tới sản xuất trong nước. Tuy nhiên xét trên tầm vĩ mô thì nhập khẩu
lại khuyến khích sản xuất hiệu quả, giá thành thấp, là động lực cho sản xuất
hàng hoá xuất khẩu. Thực tế cho thấy trong xu hướng toàn cầu hoá, các nền
kinh tế của các quốc gia ngày càng phụ thuộc lẫn nhau, hoạt động ngoại

4. 4
thương nói chung, hoạt động xuất nhập khẩu nói riêng càng ngày càng phát
triển mạnh mẽ.
Đối với một nước đang phát triển như Việt Nam thì hoạt động xuất
nhập khẩu có một vị trí hết sức quan trọng trong nền kinh tế quốc dân.
Thứ nhất: nhập khẩu góp phần đẩy mạnh sự đổi mới trang thiết bị và công
nghệ sản xuất làm cho lực lượng sản xuất và trình độ sản xuất được nâng cao,
giúp đẩy nhanh quá trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá. Bên cạnh đó, nhập
khẩu còn giúp chúng ta tranh thủ khai thác thế mạnh về vốn, kỹ thuật, trình độ
quản lý của các nước phát triển, mở rộng quan hệ đối ngoại, trao đổi liên kết
kinh tế giữa nước ta và các nước khác.
Thứ hai: nhập khẩu cũng có tác động tích cực thúc đẩy xuất khẩu vì đối với
một số hàng xuất khẩu đòi hỏi phải có nguồn nguyên liệu đầu vào thông qua
nhập khẩu. Một số chính sách nhập khẩu hợp lý đối với nguyên vật liệu, máy
móc, thiết bị phục vụ sản xuất sẽ góp phần làm tăng năng suất, hạ giá thành,
cải tiến chất lượng, tạo tính cạnh tranh cho sản phẩm xuất khẩu.
Thứ ba: hoạt động nhập khẩu thúc đẩy sản xuất có hiệu qủa. Nhập khẩu tạo
sức cạnh tranh lành mạnh, khuyến khích các nhà sản xuất trong nước cải tiến
kỹ thuật, hạ giá thành, nâng cao chất lượng sản phẩm, đa dạng hàng hoá, mẫu
mã; từ đó đưa nền sản xuất nội địa đi lên. Thứ tư nhập khầu là một bộ phận
của cán cân xuất nhập khẩu, là một chỉ tiêu đánh giá trình độ phát triển của
một quốc gia.
Trong điều kiện nền kinh tế hiện nay của nước ta, nhập khẩu giữ vai trò
cực kì quan trọng. Tuy nhiên nhập khẩu tràn lan khối lượng lớn gây lãng phí
nguồn ngoại tệ, kìm hãm sản xuất trong nước và là nguyên nhân của nạn thất
nghiệp. Chính vì thế, muốn tận dụng tốt mặt tích cực của hoạt động nhập
khẩu thì chúng ta phải có những chính sách hợp lý về nhiều mặt, đặc biệt là
chính sách thuế có phân biệt.
Còn riêng đối với các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực xuất nhập
khẩu, tuỳ thuộc vào đặc điểm kinh doanh, hoạt động nhập khẩu có vai trò
khác nhau. Những doanh nghiệp thiên về nhập khẩu thì vai trò của nhập khẩu
tại các doanh nghiệp này rất rõ ràng.
Nhập khẩu là nguồn cung cấp hàng hoá rất quan trọng cho đầu ra của
doanh nghiệp. Thông qua nhập khẩu doanh nghiệp có được nguồn hàng cung
cấp cho thị trường trong nước và tạo doanh thu. Việc tổ chức tốt quá trình

5. 5
nhập khẩu, làm ra những mặt hàng đối tác cung ứng hợp lý giúp doanh nghiệp
thu được mức chênh lệch cao.
Để có thể hoạt động trong lĩnh vực xuất nhập khẩu đòi hỏi các doanh
nghiệp phải có hiểu biết sâu sác về thị trường quốc tế, những hiểu biết này chỉ
có được thông qua nghiên cứu, tìm hiều thực tế, từ đó phát hiện ra những cơ
hội kinh doanh. Những cơ hội này chính là sự chênh lệch giá cả giữa hai thị
trường, nếu giá cả trong nước thấp hơn ta có hoạt động xuất khẩu và ngược lại
ta có hoạt động nhập khẩu. Những doanh nghiệp kinh doanh xuất nhập khẩu
thông qua các hợp đồng gia công quốc tế thì nhập khẩu là nguồn dưỡng khí
của doanh nghiệp. Hầu hết các nguyên liệu chính phục vụ cho quá trình gia
công đều được thông qua quá trình nhập khẩu từ đối tác. Hoạt động của các
doanh nghiệp này phụ thuộc rất nhiều vào nhập khẩu, nếu không có nguyên
liệu nhập khẩu thì sẽ không có hàng xuất khẩu.
Nhận thức được những vai trò to lớn của nhập khẩu không chỉ đối với
các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực này mà còn đối với cả nền kinh tế
quốc dân hiện nay mà Đảng và Nhà nước ta rất quan tâm, chú trọng đến hoạt
động xuất nhập khẩu, đặc biệt là nhập khẩu thiết bị, dây chuyền công nghệ
tiên tiến phục vụ cho sản xuất và cho quá trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá
đất nước.
1.2 Đặc điểm của hoạt động nhập khẩu hàng hoá trong các doanh nghiệp
kinh doanh xuất nhập khẩu
1.2.1 Các điều kiện dao dịch cơ bản trong buôn bán quốc tế
Hoạt động nhập khẩu diễn ra giữa hai quốc gia, vì có sự xa cách về mặt
địa lý dẫn đến những phát sinh ảnh hưởng tới việc giao nhận hàng hoá theo
hợp động đã kí. Để đảm bảo lợi ích cho các bên tham gia hợp đồng xuất nhập
khẩu, hạn chế những rủi ro, thiệt hại cho các chủ thể nói trên trong qúa trình
đàm phán ký kết hợp đồng nhập khẩu các bên cần quan tâm đến hàng loạt các
vấn đề như: điều kiện và tiền tệ, địa điểm thanh toán, thời gian thanh toán,
phương thức thanh toán… Những vấn đề này thường được gọi chung là các
điều kiện cơ sở giao hàng.
Các điều kiện cơ sở giao hàng do phòng thương mại quốc tế soạn thảo
ra nhằm giải thích một cách thống nhất các tập quán thông lệ quốc tế khi giao
hàng, nó là cơ sở cho các bên ký kết cũng như thực hiện các hợp động ngoại

6. 6
thương. Hiện nay, điều kiện cơ sở cho giao hàng được thực hiện theo
INCOTERN 2000 gồm 13 điều kiện chia thành 4 nhóm khác nhau:
Nhóm ‘E’: người bán hàng dưới quyền định đoạt của người mua ngay
tại xưởng của người bán, nhóm này chỉ có một điều kiện là EXW.
Nhóm ‘F’: người bán được yêu cầu giao hàng hoá cho người chuyên
chở do người mua chỉ định, gồm 3 điều kiện FCA, FAS, FOB.
Nhóm ‘C’: người bán hàng kí hợp đồng vận tải nhưng không chịu
những rủi ro đối với hàng hoá sau khi đã gửi hàng hoặc bốc hàng lên tàu, gồm
4 điều kiện: CFR, CiF, CIP, CPT.
Nhóm ‘D’: người bán hàng chịu mọi phí tổn và rủi ro để đưa hàng đến
nơi, gồm 5 điều kiện: DAF, DES, DEQ, DDU, DDP
EXW: giao tại xưởng
FCA: giao cho người chuyên chở
FAS: giao dọc mạn tàu
FOB: giao qua lan can tàu
CFR: tên hàng và cước
CIP: cước phí bảo hiểm trả tới
CPT: cước trả tới
DAP: giao tại biên giới
DES: giao tại tàu
DEQ: giao tại cầu cảng
DDU: giao tại đích chưa nộp thuế
DDP: giao tại đích đã nộp thuế
Ứng với mỗi điều kiện cơ sở giao hàng là một điều kiện về giá. Tuy
nhiên do điều kiện kinh nghiệm trong hoạt động ngoại thương của chúng ta
nên trong quá trình xuất nhập khẩu chúng ta thường sử dụng các loại giá:
Giá FOB: giá giao tính đến khi hàng được xếp lên phương tiện vận
chuyển tại cảng xuất. Theo điều kiện giá này người mua phải chịu trách
nhiệm thuê tàu, chịu chi phí vận chuyển, bảo hiểm, mọi rủi ro từ khi hàng đã
qua khỏi lan can tàu đi ở cảng. Người bán có trách nhiệm giao hàng lên tàu do
người mua chỉ định, thông báo cho người mua, cung cấp các chứng từ cần
thiết. Đây là điều kiện mà các công ty xuất nhập khẩu Việt Nam thường sử
dụng khi xuất khẩu hàng hóa.

7. 7
Giá CIF: bao gồm giá FOB + chi phí bảo hiểm + cước phí vận tải. Theo
điều kiện này bên bán phải thuê tàu mua bảo hiểm cho hàng hóa ở mức tối
thiểu, rủi ro về hàng hóa vận chuyển giao tại cảng nhận.
Giá CFR: bao gồm tiền hàng và cước phí vận chuyển.
Giá DAF: giá hàng giao tại biên giới đối với mọi loại hình vận tải. Do
những yếu kém còn tồn tại cùng với tư tưởng cầu toàn sợ rủi ro nên trong
nghiệp vụ xuất nhập khẩu việc lựa chọn các điều kiện giao hàng của chúng ta
không kinh tế. Xuất FOB, nhập CIF là những điều kiện thường gặp không tạo
điều kiện cho ngành vận tải biển và ngành bảo hiểm của chúng ta phất triển.
1.2.2 Các phương thức kinh doanh nhập khẩu
Hiện nay đối với hoạt động nhập khẩu có hai phương thức cơ bản đó là
nhập khẩu theo nghị định thư và nhập khẩu ngoài nghị định thư.
* Nhập khẩu theo nghị định thư : là phương thức mà các doanh nghiệp
phải tuân theo chỉ tiêu pháp lệnh của Nhà nước thực hiện các hợp đồng kinh
tế bằng văn bản. Chính phủ Việt Nam sau khi ký nghị định thư hay hiệp định
thư với các nước khác để nhập khẩu hàng hoá sẽ giao cho các doanh nghiệp
nhập khẩu trực tiếp thực hiện. Việc thanh toán cho hợp đồng nhập khẩu theo
phương thức này do Nhà nước đứng ra trả tiền hoặc cam kết trả tiền hoặc uỷ
nhiệm cho doanh nghiệp thanh toán .
Đối với ngoại tệ thu được khi tiêu thụ hàng nhập khẩu doanh nghiệp phải
nộp vào quỹ ngoại tệ tập trung của Nhà nước thông qua tài khoản của Bộ
Thương Mại và được thanh toán bằng VNĐ tương ứng theo tỷ giá do Nhà
nước quy định. Trong điều kiện nền kinh tế thị trường hiện nay, đa số các đơn
vị kinh doanh nhập khẩu được chủ động trong hoạt động kinh doanh của mình
nên số lượng các đơn vị kinh doanh theo phương thức này rất ít chỉ trừ các
đơn vị hoạt động trong lĩnh vực đặc biệt.
* Nhập khẩu ngoài nghị định thư: là phương thức hoạt động trong đó các
doanh nghiệp nhập khẩu không theo nghị định thư hay hiệp định thư do chính
phủ ký kết nhưng vẫn nằm trong khuôn khổ pháp lý do Nhà nước quy định.
Các doanh nghiệp phải tự cân đối về tài chính, thực hiện đầy đủ nghĩa vụ với

8. 8
ngân sách Nhà nước, chủ động về giá cả hàng hoá, thị trường trong phạm vi
Nhà nước cho phép. Và các doanh nghiệp hoàn toàn cố quyền chủ động trong
tổ chức nhập khẩu từ khâu đầu tiên cho đến khâu cuối cùng. Doanh nghiệp
phải tự tìm bạn hàng, nguồn hàng, tổ chức giao dịch ký kết và thực hiện hợp
đồng trên cơ sở tuân thủ chính sách chế độ kinh tế của Nhà nước. Đối với số
ngoại tệ thu được từ tiêu thụ hàng hoá nhập khẩu doanh nghiệp không phải
nộp vào quỹ ngoại tệ tập trung mà có thể bán ở trung tâm giao dịch ngoại tệ
hoặc ngân hàng. Nhập khẩu theo phương thức này tạo cho các doanh nghiệp
điều kiện để phát huy sự năng động sáng tạo và độc lập trong hạch toán kinh
doanh phù hợp với cơ chế thị trường.
1.2.3. Các hình thức nhập khẩu
Hiện nay họat động nhập khẩu thường được thực hiện theo các hình
thức sau:
Hình thức nhập khẩu trực tiếp.
Hình thức nhập khẩu ủy thác.
1.2.3.1. Hình thức nhập khẩu trực tiếp:
Là hình thức mà các doanh nghiệp trong nước có đủ điều kiện về tài
chính, điều kiện nhân lực , điều kiện địa lý có khả năng mua hàng nhập khẩu
và được nhà nước, bộ thương mại cấp giấy phép, cho phép trực tiếp giao dịch,
kí kết các hợp đồng về nhập khẩu hàng hóa với nước ngoài và thanh toán
bằng ngoại tệ (chủ yếu là các ngoại tệ mạnh). Để nhằm phục vụ cho nhu cầu
tiêu dùng và phương trình kinh tế địa phương theo chính sách của Nhà nước.
1.2.3.2. Hình thức nhập khẩu ủy thác.
Là hình thức nhập khẩu được áp dụng đối với các doanh nghiệp có nhu
cầu nhập khẩu hàng hóa nhưng không có khả năng điều kiện hoặc chưa được
Nhà nước nhập khẩu trực tiếp nên phải nhờ doanh nghiệp nhập khẩu trực tiếp
nhập khẩu hộ. Theo hình thức này doanh nghiệp ủy thác được phép hạch toán
trị giá hàng nhập khẩu và có trách nhiệm thanh toán chi phi nhập khẩu cho
bên nhận ủy thác. Còn bên nhận ủy thác đóng vai trò là đại lý mua hưởng hoa
hồng theo thỏa thuận trong hợp đồng ủy thác mà hai bên đã kí kết. Đơn vị
nhận ủy thác có trách nhiệm nhập hàng về theo đúng số lượng , chất lượng,
mẫu mã được yêu cầu.
Kinh doanh nhập khẩu theo hình thức nào là tùy thuộc vào điều kiện cụ
thể của từng doanh nghiệp. Trên thực tế có nhiều doanh nghiệp áp dụng cả hai

9. 9
hình thức nhập khẩu trên nhằm tối đa hóa hiệu quả trong kinh doanh. Thông
thường tổ chức hoạt động nhập khẩu theo hình thức trực tiếp có lợi hơn vì
doanh nghiệp có thể chủ động nắm bắt thông tin, tìm hiểu thị trường một cách
sâu sắc và toàn diện, có điều kiện mở rộng quan hệ, uy tín với bạn hàng nước
ngoài.
1.2.4. Các phương thức thanh toán Quốc tế chủ yếu dùng trong hoạt
động nhập khẩu
Phương thức thanh toán là một yếu tố quan trọng trong việc thực hiện
hợp đồng và nó cũng ảnh hưởng tới công tác kế toán. Phương thức thanh toán
quốc tế là toàn bộ quá trình, cách thức nhận và trả tiền hàng trong dao dịch
mua bán ngoại thương giữa người nhập khẩu và người xuất khẩu. Hiện nay
trong quan hệ ngoại thương có rất nhiều phương thức thanh toán khác nhau,
tùy theo mức độ tín nhiệm và giá trị hợp đồng mà người nhập khẩu phải nhận
hình thức thanh toán do người xuất khẩu yêu cầu hoặc theo điều kiện thanh
toán theo hợp đồng ngoại thương đã kí.
1.2.4.1. Phương thức ghi sổ
Là phương thức thanh toán trong đó người xuất khẩu hàng hóa cung
ứng dịch vụ thì ghi nợ cho người nhập khẩu, theo dõi vào một cuốn sổ riêng
và việc thực hiện thanh toán các khoản nợ này sẽ được thực hiện sau một thời
kì nhất định.
1.2.4.2. Phương thức chuyển tiền
Theo phương thức này người nhập khẩu yêu cầu ngân hàng phục vụ
mình chuyển một số tiền nhất định cho người xuất khẩu theo địa điểm nhất
định trong một thời gian nhất định.
Về hình thức việc chuyển tiền của ngân hàng phục vụ người nhập khẩu có thể
bằng điện hoặc bằng thư chuyển tiền
Sơ đồ phương thức thanh toán chuyển tiền
(4)
(2) (3) (5)
(2) (3)
Ngân hàng phục vụ
người nhập khẩu
Ngân hàng phục vụ
người xuất khẩu
Người nhập khẩu Người xuất khẩu

10. 10
(1)
(1) Người xuất khẩu sau khi kí hợp đồng xuất khẩu với phương thức thanh
toán chuyển tiền sẽ giao hàng cùng bộ chứng từ cho người nhập khẩu.
(2) Người nhập khẩu sau khi nhận hàng một thời gian nhất định quy định
trong hợp đồng sẽ liên hệ với ngân hàng phục vụ mình để nhờ chuyển trả tiền
cho người xuất khẩu.
(3) Ngân hàng ghi nợ tài khoản của người nhập khẩu.
(4) Ngân hàng người nhập khẩu tiến hành chuyển tiền cho ngân hàng phục vụ
người xuất khẩu.
(5) Ngân hàng phục vụ người xuất khẩu chuyển giấy báo cho người xuất
khẩu.
1.2.4.3. Phương thức thanh toán nhờ thu
Là phương thức thanh toán mà trong đó người xuất khẩu khi đã hoàn
thành nghĩa vụ giao hàng thì tiến hành ủy thác cho ngân hàng phục vụ mình
thu hộ tiền hàng trên cơ sỏ hối phiếu do người xuất khẩu lập. Có hai hình thức
nhờ thu là: nhờ thu trơn và nhờ thu kèm chứng từ.
Nhờ thu trơn: Người xuất khẩu giao hàng và bộ chứng từ hàng hóa cho
ngừời nhập khẩu và sau đó nhập hối phiếu ủy quyền cho ngân hàng phục vụ
mình nhờ thu tiền từ người nhập khẩu.
Nhờ thu kèm chứng từ: Người xuất khẩu chỉ giao hàng cho người nhập
khẩu, sau đó nhập hối phiếu cùng bộ chứng từ hàng hóa giao cho ngân hàng
và nhờ ngân hàng thu tiền từ người nhập khẩu, bao gồm:
Nhờ thu chứng từ đổi lấy chấp nhận: theo phương thức này người nhập
khẩu khi nhận được hối phiếu có kì hạn do người xuất khẩu lập chỉ cần chập
nhận thanh toán trên hối phiếu là có thể nhận được bộ chứng từ hàng hóa.
Nhờ thu chứng từ đổi lấy sự thanh toán: Người nhập khẩu phải thanh toán tiền
hàng mới nhận được hàng hóa, quy trình như sau …
Sơ đồ 1.2: Sơ đồ phương thức thanh toán nhờ thu kèm chứng từ
(3)
(6)
Ngân hàng phục vụ
người nhập khẩu
Ngân hàng phục vụ
người xuất khẩu
Người nhập khẩu Người xuất khẩu

11. 11
(5) (4) (7) (2)
(5) (4) (1) (7)(2)
(1) Người xuất khẩu sau khi kí hợp đồng, trong đó quy định phương thức
thanh toán là nhờ thu kèm chứng từ sẽ giao hàng không kèm theo chứng từ
cho người nhập khẩu.
(2) Người, xuất khẩu chuyển hối phiếu cùng với bộ chứng từ cho ngân hàng
phục vụ mình uỷ thác thu.
(3) Ngân hàng phục vụ người xuất khẩu chuyển hối phiếu kèm chứng từ cho
ngân hàng phục vụ người nhập khẩu để nhờ thu.
(4) Ngân hàng phục vụ người nhập khẩu chuyển hối phiếu và bộ chứng từ cho
người nhập khẩu đổi lấy tiền.
(5) Người nhập khẩu chuyển trả tiền cho ngân hàng phục vụ mình.
(6) Ngân hàng phục vụ người nhập khẩu chuyển tiền cho ngân hàng người
xuất khẩu.
(7) Ngân hàng phục vụ người xuất khẩu gửi giấy báo cho người xuất khẩu.
1.2.4.4. Phương thức thanh toán tín dụng chứng từ
Là một thỏa thuận trong đó một ngân hàng đáp ứng những yêu cầu của
khách hàng cam kết sẽ trả một số tiền I’ định cho một người khác hoặc chấp
nhận hối phiếu do người này kí phát trong phạm vi số tiền đó khi người này
xuất trình cho ngân hàng một bộ chứng từ thanh toán phù hợp với những quy
định đề ra trong thư tín dụng.
Sơ đồ 1.3 : Sơ đồ phương thức thanh toán tín dụng chứng từ
(2) (2)
(5) (5)
(6)
(1) (7) (8) (6) (5) (3)
(4)
Ngân hàng L/C Ngân hàng thông báo
Người nhập khẩu Người xuất khẩu

12. 12
(1) người nhập khẩu làm đơn xin mở L/C và gửi cho ngân hàng mở L/C yêu
cầu mở L/C cho người xuất khẩu hưởng.
(2) Căn cứ vào đơn xin mở L/C ngân hàng mở L/C tiến hành mở L/C và
chuyển cho ngân hàng thông báo mở L/C.
(3) Khi nhận được thông báo này, ngân hàng thông báo sẽ thông báo cho
người xuất khẩu toàn bộ nội dung của thông báo về việc mở L/C và khi nhận
được bản gốc L/C thì chuyển ngay cho người xuất khẩu.
(4) Người bán nếu chấp nhận L/C thì tiến hành giao hàng, ngược lại thì đề
nghị người mua và ngân hàng mở L/C sửa đổi và bổ xung L/C cho phù hợp
với hợp đồng mới giao hàng.
(5) Sau khi giao hàng, người bán lập bộ chứng từ theo yêu cầu của L/C xuất
trình cho ngân hàng mở L/C thông qua ngân hàng thông báo để đòi tiền.
(6) Ngân hàng mở L/C kiểm tra bộ chứng từ, nếu phù hợp với L/C thì trả tiền
cho người bán, nếu không phù hợp thì từ chối thanh toán và gửi trả lại toàn bộ
chứng từ cho người xuất khẩu.
(7) Ngân hàng mở L/C đòi tiền người nhập khẩu và chuyển bộ chứng từ hàng
hoá cho người nhập khẩu.
(8) Người mua kiểm tra chứng từ nếu thấy phù hợp với L/C thì hoàn trả tiền
cho ngân hàng mở L/C , ngược lại thì từ chối trả tiền.
Thông qua trình tự tiến hành các bước ta thấy quá trình giao dịch giữa
người nhập khẩu, người nhập khẩu và ngân hàng ta thấy sự vận động chặt chẽ
hai luồng tiền và hàng. Ngoài ra ta còn thấy hai mặt vừa độc lập vừa phụ
thuộc giưa L/C và hợp đồng nhập khẩu. Chúng dộc lập ở chỗ ngân hàng chỉ
căn cứ vào đơn xin mở L/C của bên nhập khẩu để tiến hành mở L/C mà
không hề quan tâm đến hợp đồng xuất nhập khẩu, và tiến hành thanh toán cho
bên xuất khẩu khi bộ chứng từ thỏa mãn các điều kiện của L/C kể cả khi các
điều kiện này trái với hợp đồng. Tuy nhiên chúng lại phụ thuộc nhau ở chỗ
L/C được thảo ra trên cơ sở các điều khoản của hợp đồng đã kí.
Tính chặt chẽ trong quy trình thanh toán khiến phương thức thanh toán
bằng L/C có độ tin cậy rất cao. Tuy nhiên phương thức này cũng có một số
hạn chế đó là sự phức tạp và độ chi phí cao phải trả cho ngân hàng phục vụ.
Mặt khác khi mở L/C người nhập khẩu phải kí một khoản tiền tương ứng 10 -
100% giá trị hợp đồng tùy mức độ tín nhiệm của ngân hàng với người xin mở

13. 13
L/C. Đây chính là khoản vốn mà người nhập khẩu phải ứ đọng tại ngân hàng
trong quá trình thực hiện hợp đồng xuất nhập khẩu.
1.2.5. Các phương tiện thanh toán chủ yếu dùng trong hoạt động nhập
khẩu
1.2.5.1. Sec
Là một tờ lệnh trả tiền vô điều kiện do một khách hàng kí phát ra lệnh
cho ngân hàng trích từ tài khoản của mình để trả cho người có tên trên sec
hoặc trả theo lệnh của người đó hoặc trả cho người cẫm sec một số tiền nhất
định.
1.2.5.2. Kỳ phiếu
Kỳ phiếu do người nhập khẩu lập ra trong đó cam kết sau một thời gian
sẽ thanh toán toàn bộ số tiền ngân hàng nhập khẩu cho người xuất khẩu.
1.2.5.3. Hối phiếu
Là một tờ lệnh trả tiền vô điều kiện do một người ký phát cho một
người khác, yêu cầu người này khi nhận được nó phải trả ngay hoặc phải trả
vào một thời gian xác định trong tương lai một số tiền nhất định cho một
người nào đó có tên trên hối phiếu hoặc theo lệnh của người này trả cho một
người khác hoặc trả cho người cầm hối phiếu.
1.3 Những quy định đối với hàng nhập khẩu
1.3.1 Yêu cầu quản lý đối với hoạt động nhập khẩu
Nhập khẩu là hoạt động tương đối phức tạp. Nó đòi hỏi các doanh
nghiệp có một tiềm lực kinh tế đủ mạnh, có trình độ hiểu biết về nghiệp vụ
ngoại thương, tập quán kinh doanh quốc tế, luật pháp quốc tế ở một mức độ
nhất định. Trong điều kiện hiện nay, mức độ cạnh tranh giữa các doanh
nghiệp kinh doanh xuất nhập khẩu tương đối cao. Muốn hoạt động kinh
doand có hiệu qủa để đạt được các yêu cầu đề ra ở trên thì các doanh nghiệp
cần phải làm tốt các khâu quản lý.
Trong hoạt động nhập khẩu với những đặc thù riêng và vai trò quan
trọng của nó thì việc quản lý tốt các giai đoạn của quá trình nhập khẩu là rất
cần thiết. Muốn vậy phải đảm bảo các yêu cầu sau đây:
Trước khi kí kết các hợp đồng nhập khẩu, các nhà quản lý doanh
nghiệp phải nắm bắt chính xác, kịp thời nhứng thông tin về nhu cầu của thị
trường, về tình hình cung cầu của các loại hàng hoá mà doanh nghiệp dự định
sẽ mua, phải hiểu rõ và nắm vững quy luật vận động của thị trường, đặc biệt

14. 14
là về giá cả hàng hoá. Hơn nữa, các nhà quản lý còn phải quan tâm đến những
biến động khó lường của tỷ gía thị trường để có biện pháp ứng phó kịp thời,
nắm chắc các điều khoản chủ yếu trong hợp đồng: tên hàng, số lượng, phẩm
chất, giá cả, thời hạn thanh toán…
Khi thực hiện hợp đồng cac doanh nghiệp phải luôn luôn bám sát các
điều khoản của hợp đồng, tuân thủ chặt chẽ mọi điều khoản nhưng vẫn bảo
đảm mức chi phí bỏ ra tối thiểu nhằm tăng uy tín của doanh nghiệp và nâng
cao hiệu quả của kinh doanh. Cụ thể các doanh nghiệp cần thực hiện tốt từ
khâu đầu tiên là mở L/C, kiểm tra hàng hoá kĩ lưỡng cả về chất lượng và số
lượng, kiểu dáng…, trước khi nhận hàng cho đến khâu cuối cùng là thanh lý
hợp đồng.
Khi hàng nhập khẩu về kho, doanh nghiệp phải có chế độ bảo quản tốt và
quản lý, giám sát chặt chẽ số hàng đó cả về số lượng và mặt giá trị.
1.3.2 Thời hạn và phạm vi xác định hàng nhập khẩu
1.3.2.1Phạm vi hàng nhập khẩu
Hàng nhập khẩu là những hàng hoá từ nước ngoài vào nước ta thông
qua việc mua bán, trao đổi ngoại thương giữa các doanh nghiệp trong nước và
các doanh nghiệp ngoài nước. Hàng nhập khẩu vào nước ta rất đa dạng và
phục vụ cho nhiều mục đích khác nhau: phục vụ cho nhu cầu đầu tư, sản xuất,
cho tiêu dùng…, các trường hợp sau được coi là hàng nhập khẩu:
Hàng mua của nước ngoài trên cơ sở các hợp đồng ngoại thương mà
doanh nghiệp xuất nhập khẩu nước ta đã kí kết với các doanh nghiệp nước
ngoài.
Hàng hoá mà nước ngoài đưa vào nước ta để tham gia hội chợ, triển
lãm…, sau đó doanh nghiệp xuất nhập khẩu mua lại và thanh toán bằng ngoại
tệ.
Hàng hoá của nước ngoài viện trợ cho nước ta trên cơ sở các hiệp định,
nghị định thư ký kết giữa các Chính phủ Việt Nam với các nước khác, được
thực hiện thông qua các doanh nghiệp xuất nhập khẩu.
Hàng hoá mua ở nước ngoài để xuất khẩu cho nước thứ ba theo hợp
đồng đã kí giữa các bên.
1.3.2.2 Thời điểm xác định hàng nhập khẩu
Việc xác định thời điểm hàng nhập khẩu có ý nghĩa rất quan trọng
trong công tác hạch toán kế toán và thống kê. Theo thông lệ chung và nguyên

15. 15
tắc kế toán được thừa nhận thì thời điểm xác định là hàng nhập khẩu là khi
chủ hàng có quyền sở hữu cho khách hàng, khách hàng đã thanh toán và chấp
nhận thanh toán. Tuy nhiên, điều này còn phụ thuộc rất lớn vào phương thức
bán hàng và địa điểm giao nhận hàng hoá cụ thể như sau:
Nếu hàng chấp nhận vận chuyển bằng đường biển thì hàng nhập khẩu
tính từ ngày hàng hoá đến hải phận nước nhập, hải quan cảng biển đã kí xác
nhận vào tờ khai hàng nhập.
Nếu hàng hoá nhập khẩu được vận chuyển bằng đường sắt hoặc đường
bộ thì hàng nhập khẩu được tính từ ngày hàng hoá đến ga, trạm biên giới
nước nhập theo xác nhận của hải quan cửa khẩu.
Nếu hàng nhập khẩu vận chuyển bằng đường hàng không thì hàng hoá
nhập khẩu được tính từ ngày hàng hoá đến sân bay đầu tiên của nước nhập
theo xác nhận của hải quan sân bay đã hoàn thành thủ tục hải quan.
1.3.3 Những quy định về thuế quan đối với hàng nhập khẩu
Khi hàng hoá về đến cảng thì người nhập khẩu phải làm các thủ tục hải
quan như sau: Tiếp nhận và kê khai hàng hoá nhập khẩu trên cơ sở tính các
loại thuế phải nộp.
Số thuế phải nộp được tính theo công thức:
Số thuế nhập khẩu = số lượng từng mặt hàng x giá tính thuế của từng mặt
hàng x thuế xuất từng mặt hàng.
Giá tính thuế là giá CIF. Các lô hàng nhập khẩu dùng giá trị khác nhau
như giá FOB, CF…phải quy đổi sang giá CIF để tính thuế.
Hàng nhập khẩu có giá trị hợp đồng là ngoại tệ nên khi tính thuế trị giá
phải quy đổi ra tiền VIệt Nam theo tỷ giá hải quan quy định (thường là tỷ giá
do ngân hàng Nhà nước Việt Nam công bố tại thời điểm đăng kí tờ khai hàng
hoá). Tỷ giá này là không đổi kể từ khi ấn định trên tờ khai hải quan đến khi
nộp thuế là 30 hay 60 ngày và có sụ biến động của tỷ giá trên thị trường ngoại
tệ liên ngân hàng.
Số thuế GTGT của hàng nhập khẩu được xác định theo công thức:
Thuế GTGT = [giá trị mua thực tế của hàng nhập khẩu + thuế nhập khẩu] x
thuế xuất theo GTGT.
Các doanh nghiệp xuất nhập khẩu phải nộp thuế nhập khẩu và thuế
GTGT hàng nhập khẩu theo từng lần nhập khẩu. Thời hạn nộp thuế thường là
sau 30 ngày kể từ khi đăng kí tờ khai hải quan.

16. 16
1.4 Kế toán hoạt động nhập khẩu hàng hoá trong các doanh nghiệp kinh
doanh xuất nhập khẩu
1.4.1. Vai trò của kế toán nghiệp vụ nhập khẩu hàng hoá
Mỗi hoạt động kinh tế trong doanh nghiệp đều có một bộ phận kế toán
riêng theo dõi và quản lý hoạt động đó. Trong các doanh nghiệp kinh doanh
xuất nhập khẩu thì hoạt động xuất nhập khẩu là chủ yếu, ở đó kế toán hoạt
động xuất nhập khẩu có vai trò hết sức quan trọng trong hệ thống kế toán các
hoạt động của doanh nghiệp.
Xuất phát từ những đặc điểm của hoạt động kinh doanh nhập khẩu, kế
toán hoạt động kinh doanh nhập khẩu có vai trò quan trọng trong việc:
Phản ánh tình hình thực hiện kế hoạch nhập khẩu hàng hoá cả về số
lượng và chất lượng, giá trị theo từng mặt hàng, nhóm hàng giúp nhà quản trị
nắm được toàn bộ các nghiệp vụ nhập khẩu, trên cơ sở đó kiểm tra việc chấp
hành các chính sách kinh tế đối ngoại của Nhà nước trong doanh nghiệp, kiểm
tra, đánh giá qúa trình thực hiện kế hoạch nhập khẩu và tiêu thụ hạng nhập
khẩu để có biện pháp hoàn thiện công tác kinh doanh nhập khẩu thu lợi nhuận
tối đa.
Kiểm tra tình hình thanh toán giữa các bên. Vai trò này rất quan trọng
vì trong quá trình kinh doanh nói chung và tình hình kinh doanh xuất nhập
khẩu nói riêng không thể tránh khỏi tình trọng các doanh nghiệp chiếm dụng
vốn của nhau. Việc chiếm dụng vốn ảnh hưởng đến kết quả hoạt động kinh
doanh của doanh nghiệp, kế toán hoạt động nhập khẩu sẽ cung cấp các thông
tin đầy đủ về việc thanh toán với các bên nhập khẩu và những thông tin về
tình hình thanh toán trong tiêu thụ hàng nhập khẩu để tránh doanh nghiệp bị
phạt do chậm thanh toán cũng như tránh bị các doanh nghiệp khác chiếm
dụng vốn.
Kiểm tra tình hình doanh thu và chi phí: Giúp doanh nghiệp sử dụng
tiết kiệm các loại vật tư tiền vốn trong quá trình nhập khẩu. Trong cơ chế kinh
tế mới, các doanh nghiệp phải tự chủ về tài chính, các hoạt động của doanh
nghiệp phải đảm bảo thu bù chi và có lãi. Chỉ thế mới có thể tồn tại trên
thương trường. Điều này đỏi hỏi các doanh nghiệp phải hạch toán đầy đủ và
chính xác doanh thu và các chi phí trong quá trình nhập khẩu.

17. 17
Cung cấp số liệu, tài liệu cho việc điều hành hoạt động kinh doanh
nhập khẩu, kiểm tra, phân tích hoạt động kinh tế tài chính phục vụ công tác
lập kế hoạch và theo dõi việc thực hiện kế hoạch kì sau.
1.4.2. Chứng từ sử dụng
Xuất phát từ những đặc điểm của hoạt động nhập khẩu hàng hoá và căn
cứ vào hệ thống chứng từ bộ Tài chính ban hành, tập quán thương mại quốc
tế,…trong hoạt động nhập khẩu thường sử dụng các loại chứng từ chủ yếu
sau:
Hoá đơn thương mại: là chứng từ cơ bản của khâu hạch toán, là yêu
cầu cảu người bán đòi hỏi người mua phải trả số tiền ghi trên hoá đơn. Hoá
đơn thương mại là cơ sở cho việc theo dõi, thực hiện hợp đồng và khai báo
thủ tục hải quan. Hoá đơn thương mại nói rõ đặc điểm của hàng hoá, đơn giá,
tổng giá trị của hàng hoá, điều kiện cơ sở giao hàng, phương thức thanh toán
và phương tiện để chuyên chở. Hoá đơn thương mại thường lập làm nhiều bản
và dùng trong nhiều việc khác nhau như xuất trình cho ngân hàng để đòi tiền
hàng, xuất trình cho công ty bảo hiểm để tính phí bảo hiểm, xuất trình cho cơ
quan quản lý ngoại hối của nước nhập khẩu để xin cấp ngoại tệ, xuất trình cho
hải quan để tính thuế.
Vận đơn đường biển: Là một chứng từ chuyên chở băng đường biển do
người chuyên chở hoặc người đại diện của họ cấp cho người gửi hàng sau khi
đã xếp hàng lên tàu hoặc sau khi nhận hàng về để xếp. Vận đơn đường biển
có ý nghĩa hết sức quan trọng trong buôn bán quốc tế, nó là chứng từ không
thể thiếu trong thanh toán, bảo hiểm và khiếu nại.
Vận đơn đường sắt: là chứng từ vận tải co bản trong vận chuyển bằng
đường sắt. Vận đơn đường sắt có chức năng là bằng chứng của hợp đồng
chuyên chở hàng hoá bằng đường sắt và là biên lai của cơ quan đường sắt.
Vận đơn này thường dùng trong việc thanh toán tiền hàng, thông báo giao
hàng…
Vận đơn đường không: là chứng từ do cơ quan vận tải đường không
cung cấp cho người gửi hàng nhằm xác nhận việc giao hàng cho bên vận
chuyển. Vận đơn đường không cũng có ý nghĩa quan trọng, nó là chứng từ
giao nhận hàng hoá, là chứng từ thanh toán, bảo hiểm và khiếu nại.
Giấy chứng nhận bảo hiểm: Là chứng từ do tổ chức bảo hiểm cấp
nhằm hợp thức hoá họp đồng bảo hiểm và được dùng dể điều tiết quan hệ

18. 18
giữa tổ chức bảo hiểm và người được bảo hiểm. Tuỳ theo điều kiện giao hàng
mà người mua bảo hiểm có thể là bên nhập khẩu hoặc là xuất khẩu. Bảo hiểm
hàng hoá trong xuất nhập khẩu thường có bao mức A, B, C thông thường
người xuất khẩu sẽ mua bảo hiểm với mức thấp I’ theo giá CIF + 10% CFI
nếu xuất khẩu theo điều kiện CIF.
Giấy chứng nhận số lượng và trọng lượng: là chứng từ xác nhận số
lượng trọng lượng hàng hoá thực giao. Giấy chứng nhận này có thể do người
cung ứng hoặc tổ chức kiểm nghiệm hàng hoá nhập khẩu cấp tuỳ theo sự thoả
thuận của các bên trong một hợp đồng xuất nhập khẩu.
Giấy chứng nhận phẩm chất: Là chứng từ xác nhận chất lượng của
hàng hoá thực được giao, nó là bằng chứng chứng minh phẩm chất hàng hoá
phù hợp với hợp đồng. Giấy chứng nhận phẩm chất có hể do xưởng hoặc xí
nghiệp sản xuất hàng hoá hoặc cơ quan kiểm nghiệm cấp tuỳ theo điều kiện
giao hàng hay thoả thuận giữa các bên liên quan.
Giấy chứng nhận xuất xứ: là chứng từ do phòng thương mại cấp để xác
định nơi sản xuất hoặc khai thác đối với hàng hoá.
Giấy chứng nhận về vệ sinh: Do cơ quan có thẩm quyền kiểm tra chất
lượng hàng hoá hoặc y tế cấp cho chủ hàng sau khi đã kiểm tra hàng hóa và
không phát hiện ra những tác nhân gây ảnh hưởng xấu tới sức khoẻ của người
sử dụng.
Bảng kê chi phí đóng gói: là bảng kê khai tất cả hàng hoá đựng trong
kiện hàng. Phiếu đóng gói được lập ngay khi đóng gói hàng hoá tạo điều kiện
kiểm tra hàng hoá trong mỗi kiện hàng.
Ngoài ra có thể còn một số chứng từ khác trong bộ chứng từ. Tuỳ theo
yêu cầu của các bên đã kí kết trong hợp đồngxnk. Bộ chứng từ này bao gồm
rất nhiều chứng từ nhằm phục vụ cho các nghiệp vụ giao, nhận hàng hoá.
Trong thực tế kế toán viên chỉ sử dụng một số chứng từ trong số đó phục vụ
cho nghiệp vụ hạch toán ban đầu.
Ngoài ra những chứng từ trong bộ chứng từ giao nhận hàng, kế toán
hoạt động nhập khẩu hàng hoá còn sử dụng những chứng từ khác trong hạch
toán ban đầu
Phiếu nhập kho
Hoá đơn kiêm phiếu xuất nhập khẩu
Bảng kê tính thuế

19. 19
Biên lai nộp thuế
Các hóa đơn đặc thù, hóa đơn GTGT trong quá trình vận chuyển bốc
dỡ hàng hoá
Giấy tạm ứng
Giấy báo nợ, giấy báo có
Phiếu thu, phiếu thu
Tờ khai hải quan
Bảng kê chi tiết hàng nhập khẩu
Biên bản kiểm nghiệm, thừa thiếu, đổ vỡ
Biên bản quyết toán hàng với tàu
1.4.3. Tài khoản sử dụng
Song song với quá trình hạch toán ban đầu là hạch toán tổng hợp và
hạch toán chi tiết. Hạch toán tổng hợp là việc ghi chép phản ánh và giám đốc
các nghiệp vụ kinh tế ps một cách tổng hợp trên cơ sở các chứng từ cung cấp
từ khâu hạch toán ban đầu tạo ra các thông tin tổng hợp nhằm đáp ứng yêu
cầu quản lý.
Việc sử dụng một hệ thống tài khoản đầy đủ hợp lý đối với mỗi phần
hành kế toán trong doanh nghiệp giúp giảm nhẹ công việc của kế toán, giảm
bớt thời gian tổng hợp số liệu trong lập báo cáo cuối các tháng, quý và cả
năm.
Kế toán hoạt động hàng hoá sử dụng những tài khoản sau:
Tài khoản 151: Mua hàng đang đi đường
Tài khoản này nhằm phản ánh trị giá hàng hoá nhập khẩu đã có chứng
từ nhưng chưa về tới kho cuối cùng. K/c của tài khoản này như sau:
Bên nợ:
Trị giá hàng nhập khẩu về đang chờ kiểm nhận
Số thuế nhập khẩu phải nộp
Bên có:
Trị giá hàng nhập khẩu đã kiểm nhận nhập khẩu nhập kho
Trị giá hàng hoá nhập khẩu đã bán thẳng
Trị giá hàng thiếu chờ giải quyết
Số dư bên nợ: phản ánh trị giá hàng hoá nhập khẩu chưa về nhập kho cuối
tháng
Tài khoản 156: hàng hoá

20. 20
Tài khoản này phản ánh trị giá hiện có và tình hình biến động hàng hoá
nhập khẩu đã nhập kho của doanh nghiệp kết cấu của tài khoản.
Bên nợ:
Trị giá hàng nhập khẩu đã nhập kho
Thuế nhập khẩu của số hàng đã nhập kho
Chi phí vận chuyển, bốc dỡ hàng nhập khẩu đã nhập kho
Trị giá hàng thừa phát hiện trong quá trình nhập kho
Bên có:
Trị giá thực tế của hàng hoá nhập khẩu xuất kho để bán, giao đại lý ký
gửi, thuê ngoài gia công hoặc sử dụng trong doanh nghiệp
Chi phí thu mua phân bổ cho hàng nhập khẩu đã tiêu thụ trong định kì
Chiết khấu mua hàng nhập khẩu được hưởng, giảm giá hàng nhập khẩu
được hưởng
Trị giá hàng nhập khẩu trả lại sau khi đã nhập kho do hư hỏng, mất
phẩm chất.
Trị giá hàng hoá nhập khẩu bị phát hiện thiếu hụt trong kho
Số dư bên nợ:
Trị giá hàng hoá nhập khẩu còn tồn kho cuối kỳ
Chi phí mua hàng phân bổ cho hàng nhập khẩu chưa được tiêu thụ cuối
kỳ.
Tài khoản 112 (1122): tiền gửi ngân hàng
Dùng để phản ánh số hiện có và tình hình biến động của các khoản tiền
gửi của doanh nghiệp tại ngân hàng, tại kho bạc Nhà nước hoặc công ty tài
chính.
Bên nợ: các khoản tiền gửi vào ngân hàng
Bên có: các khoản rút ra từ ngân hàng
Số dư bên nợ: số tiền doanh nghiệp hiện có gửi tại ngân hàng
Ngoài ra kế toán hoạt động ngân hàng còn sử dụng một số tài khoản
khác:
Tài khoản 515 (doanh thu hoạt động tài chính) và tài khoản 635 (chi
phí hoạt động tài chính) để thay thế cho tài khoản 413 (chênh lệch tỷ giá) để
phản ánh số chênh lệch do thay đổi tỷ giá ngoại tệ.
TK111: tiền mặt

21. 21
TK133: thuế GTGT được khấu trừ
TK138 : PhảI thu khác
TK144: thế chấp ký cược ký quỹ ngắn hạn
TK157: hàng gửi đI bán
TK331: phảI trả người bán
TK333: thuế và các khoản phảI nộp nhà nước
TK338: phait trả phảI nộp khác
TK611: mua hàng( nếu doanh nghiệp áp dụng phương pháp kiểm kê
định kỳ
Ngoài ra, để phục vụ cho yêu cầu quản lý chi tiết hoạt động nhập khẩu
của chính mình các doanh nghiệp còn mở các tài khoản cấp 2, 3, 4,…
1.4.4. Kế toán hoạt động nhập khẩu hàng hoá theo từng hình thức
1.4.4.1-Nguyên tắc kế toán ngoại tệ
Thanh toán trong hoạt động xuất nhập khẩu chủ yếu bằng ngoại tệ do
vậy việc sử dụng tỷ giá hối đoái để ghi chép, phản ánh có ảnh hưởng lớn đến
kết quả các thương vụ, kế toán cần nắm rõ các nguyên tắc cơ bản sau:
- Nguyên tắc 1: Các đơn vị phải tiến hành hạch toán các nghiệp vụ kinh
tế liên quan đến hoạt động nhập khẩu thanh toán bằng ngoại tệ theo tỷ giá
thực tế do liên ngân hàng công bố tại thời điểm phát sinh nghiệp vụ.
- Nguyên tắc 2: Đồng thời với việc ghi chép các nghiệp vụ kinh tế liên
quan đến hoạt động nhập khẩu thanh toán bằng ngoại tệ ra VNĐ theo tỷ giá
thực tế thì phải theo dõi nguyên tệ chi tiết ngoài hệ thống sổ ghi kép (Tài
khoản ngoài bảng - 007) để biết số ngoại tệ biến động trong kỳ và còn lại ở
mọi thời điểm.

22. 22
- Nguyên tắc 3: Nếu đơn vị có phát sinh lớn về các giao dịch ngoại tệ
nhập khẩu thì có thể sử dụng tỷ giá hạch toán để quy đổi về VNĐ để ghi chép
kịp thời, thuận tiện các giao dịch kinh tế, cuối kỳ phải điều chỉnh về tỷ giá
thực tế được công bố vào ngày cuối kỳ.
- Nguyên tắc 4: Các công nợ phải thu, phải trả người bán có gốc ngoai
tệ thì phải hạch toán rành mạch về nợ bằng nguyên tệ và quy đổi về VNĐ
theo nguyên tắc 1 và 3.
- Nguyên tắc 5: Các tài khoản có gốc ngoai tệ còn dư như TK 331,
TK111, TK 112 , ngoại tệ phải được điều chỉnh về tỷ giá thực tế cuối kỳ kế
toán . Chênh lệch tỷ giá phát sinh trong kỳ và chênh lệch đánh giá lại cuối kỳ
của các tài khoản công nợ và vốn bằng tiền được xử lý như sau:
+ Chênh lệch tỷ giá phát sinh trong kỳ được đưa vào thu nhập hoặc chi
phí hoạt động tài chính
+ Chênh lệch tỷ giá ngoại tệ đánh giá lại cuối kỳ được treo trên bảng cân
đối kế toán ở TK 413
1.4.4.2. Nguyên tắc xác định giá hàng nhập khẩu
Hàng hoá trong các doanh nghiệp xuất nhập khẩu được phản ánh trên
tài khoản kế toán và trên báo cáo kế toán theo trị giá vốn thực tế, nghĩa là toàn
bộ số tiền doanh nghiệp bỏ ra để có được số hàng hoá đó. Trị giá vốn của
hàng nhập khẩu được xác định như sau:
*Trong đó:Giá mua thực tế bằng ngoại tệ: Mua theo giá nào ghi theo giá
đó và quy ra VNĐ theo tỷ giá khoán (nếu nhập khẩu theo nghị định thư), theo
giá thực tế liên ngân hàng công bố (nếu nhập khẩu ngoài nghị định thư). ở
Việt Nam hiện nay giá hàng hoá xuất nhập khẩu thường áp dụng hai loại giá
Giá vốn thực Giá mua thực Thuế Thuế Thuế Phí Giảm giá
tế hàng nhập = tế hàng nhập + NK + TTĐB hoặc GTGT + mua hàng + bớt giá
khẩu khẩu (quy đổi hàngNK hàngNK
theo tỷ giá liên NH (nếu thuế
do NHNN VN công bố GTGT tính
tại thời điểm thanh toán vào giá hàng

23. 23
chủ yếu là giá CIF hoặc giá FOB và trong hoạt động nhập khẩu, thường thì
giá CIF hay được sử dụng hơn.
Giá FOB là giá của hàng hoá được giao tại cảng, sân bay hoặc biên giới
nước xuất khẩu (nước bán)
Giá CIF là giá của hàng hoá được giao tại cảng, sân bay hoặc biên giới
nước nhập khẩu (nước mua )
*Thuế nhập k `
Lưu ý: Nếu giá hàng NK trên hợp đồng thấp hơn giá tối thiểu thì sử dụng
đơn giá tối thiểu do Nhà nước quy định Thuế TTĐB (nếu có)
*Thuế GTGT của hàng nhập khẩu:
Thuế
GTGT
Giá
CIF
Phí vận chuyển tới nơi
giao hàng cho người mua
hàng
+
Phí bảo
hiểm hàng
NKnhập
khẩu
+
Giá thực tế hàng
nhập khẩu=
Giá
FOB
= +
Giá mua thực tế
hàng xuất khẩu
Chi phí vân chuyển bốc dỡ tới cảng
biên giới của nước xuẩt khẩu
=
Số lượng hàng
nhập khẩu
Giá tính thuế
nhập khẩu(VNĐ)
x
Thuế
suấtx
Thuế nhập khẩu
phải nộp
Số lượng hàng
nhập khẩu
Giá tính thuế
nhập khẩu
Thuế
NK
x
Thuế
suất
x +=
=
Số lượng hàng
nhập khẩu
x
Giá tính thuế
nhập khẩu
+ Thuế
NK
x
Thuế
suất
thuế
TTĐB

24. 24
 Nếu doanh nghiệp áp dụng phương pháp khấu trừ thuế và hàng
NK sử dụng để sản xuất những mặt hàng chịu thuế GTGT thì
thuế GTGT của hàng nhập khẩu không được tính vào giá vốn
thực tế của hàng NK.
 Nếu doanh nghiệp áp dụng phương thức trực tiếp khi tính thuế
GTGT hoặc hàng nhập khẩu là để sử dụng cho phúc lợi, sự
nghiệp, hoặc sản xuất những mặt hàng thuộc diện chịu thuế
GTGT thì thuế GTGT của hàng nhập khẩu được tính vào giá thực
tế của hàng NK.
ở nước ta hiện nay, các doanh nghiệp xuất nhập khẩu chủ yếu mua hàng
nhập khẩu theo giá CIF.
1.4.4.3. Kế toán hoạt động nhập khẩu trực tiếp
*Theo phương pháp kê khai thường xuyên
Sau khi kí kết hợp đồng nhập khẩu hàng hoá doanh nghiệp làm thủ tục
mở L/C tại ngân hàng do bên bán chỉ định. Doanh nghiệp tiến hành kí quỹ để
mở L/C
Nợ TK 144: tổng số tiền kí quỹ
Có TK 111 (1122), 112 (1122): số tiền kí quỹ
Có TK 311: số tiền vay ngắn hạn để ký quỹ
Đồng thời ghi có tài khoản 007: số nguyên tệ đã ký quỹ
Khi nhận được thông báo hàng về đến địa điểm giao nhận và làm thủ
tục hải quan, kế toán phương án hàng phụ thuộc quyền sở hữu của doanh
nghiệp.
Nợ TK 151 : trị giá hàng nhập khẩu (theo tỷ giá thực tế)
Có TK 331: phải trả người bán
Khi kê khai thuế nhập khẩu kế toán ghi:
Nợ TK 151: số thuế phải nộp
Có TK 333
Nếu hàng hoá thuộc đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt trong khâu
nhập khẩu, khi kê khai thuế tiêu thụ đặc biệt kế toán ghi.
Nợ TK 151: thuế tiêu thụ đặc biệt phải nộp
Có TK 3332
Giá tính thuế tiêu thụ đặc biệt là giá trị đã có thuế nhập khẩu

25. 25
Khi kê khai thuế GTGT phải nộp, kế toán ghi:
Nợ TK 133: thuế GTGT phải nộp
Có TK 3331 (33312)
Giá trị thuế GTGT là giá đã có thuế nhập khẩu và thuế tiêu thụ đặc biệt
Khi nộp các khoản thuế này kế toán ghi:
Nợ TK 3333,3332, 3331(33312): số tiền thuế đã nộp
Có TK 111, 112
Khi hàng về kho, hoặc gửi đi bán hoặc bán thẳng không qua kho, kế
toán ghi:
Nợ TK 156 (1561) nếu hàng về nhập kho
Nợ TK 157: nếu hàng gửi đi bán
Nợ TK 632 nếu hàng bán không qua kho
Có TK 151
Khi phát sinh các chi phí liên quan đến quá trình nhập khẩu hàng hoá,
kế toán ghi:
Nợ TK 156(1562): giá chưa có thuế
Nợ TK 133: thuế GTGT
Có TK 111, 112: giá thanh toán
Khi thanh toán với bên xuất khẩu
Nếu phát sinh lãi tỷ giá trong hạch toán kế toán ghi
Nợ TK 331: tỷ giá ghi sổ (thời điểm giao hàng)
Có TK 515: chênh lệch tỷ giá
Có TK 144: tỷ giá ghi trên sổ (thời điểm ký quỹ)
(tỷ giá thực tế tại thời điểm mở thư tín dụng nhỏ hơn tỷ giá thực tế tại thời
điểm giao hàng)
Và
Nợ TK 331: tỷ giá ghi trên sổ (thời điểm giao hàng)
Có TK 515: chênh lệch tỷ giá
Có TK 112 (1122): tỷ giá thực tế tại thời điểm thanh toán Đồng
thời ghi có tài khoản 007
(tỷ gía thực tế tại thời điểm giao hàng cao hơn tỷ giá thực tế tại thời điểm
thanh toán)
Nếu phát sinh lỗ tỷ giá, kế toán ghi:
Nợ TK 331: tỷ giá ghi sổ

26. 26
Nợ TK 635: chênh lệch tỷ giá
Có TK 144: tỷ giá ghi sổ
Có TK 112 (1122): tỷ giá thực tế tại thời điểm thanh toán Đồng
thời ghi đơn có tài khoản 007.
Trình tự kế toán nhập khẩu trực tiếp theo phương pháp KKTX thể hiện trong
sơ đổ 1.4
*Theo phương pháp kiểm kê định kỳ.
(1) Đầu kỳ kết chuyển trị giá hàng chưa tiêu thụ
Nợ TK 6112
Có TK 156 : Hàng tồn kho đầu kỳ
Có TK 157 : Hàng gửi bán , ký gửi đầu kỳ
Có TK 151: Hàng mua đang đi đường đầu kỳ
(2) Trong kỳ phản ánh giá trị hàng hoá nhập khẩu thêm
Nợ TK 6112
Có TK 3333 : Thuế nhập khẩu phải nộp
Có TK 331,111,112... : Giá mua và chi phí thu mua
(3) Thuế VAT của hàng nhập khẩu
Nợ TK 133
Có TK 33312
(4) Số giảm giá hàng khi mua và hàng trả lại.
Nợ TK 111,112, 331, 1388
Có TK 6112 : Trị giá mua của hàng trả lại hoặc giảm giá được
hưởng
Có TK 1331 : Thuế GTGT của hàng trả lại hoặc phần giảm giá
1.4.4.4. Kế toán nhập khẩu uỷ thác

27. 27
1.4.4.4.1. tại đơn vị giao uỷ thác
Sau khi kí hợp đồng uỷ thác nhập khẩu hàng hoá, bên uỷ thác chuyển
tiền cho đơn vị nhận uỷ thác, kế toán ghi:
Nợ TK 331
Có TK 111 (1112), 112 (1122)
Đồng thời ghi có tài khoản 007: số nguyên ngoại tệ đã chuyển
Khi nhận được giấy báo hàng đã về tới cảng giao nhận đơn vị chuyển
tiền nhờ đơn vị nhận uỷ thác nộp thuế nhập khẩu, thuế tiêu thụ đặc biệt (nếu
có) và thuế GTGT của hàng nhập khẩu, kế toán ghi:
Nợ TK 331: số tiền giao cho bên uỷ thác
Có TK 111, 112
Khi nhận bộ chứng từ hàng hoá so bên nhận uỷ thác giao, kế toán căn
cứ vào chứng từ ghi:
Nợ TK 151 (nếu hàng chưa vào kho): tỷ giá thực tế khi giao nhận
Nợ TK 156 (nếu hàng đã nhập kho): tỷ giá thực tế khi giao nhận
Có TK 331
Kế toán phản ánh phần thuế nhập khẩu và thuế tiêu thụ đặc biệt vào giá
trị lô hàng:
Nợ TK 151, 156: số thuế nhập khẩu và tiêu thụ đặc biệt đã nộp
Có TK 331
Khi phản ánh các chi phí nhờ bên nhận uỷ thác chi hộ kế toán ghi:
Nợ TK 151, 156: giá chưa thuế
Nợ TK 133: thuế GTGT
Có TK 331: giá thanh toán
Kết thúc hợp đồng đơn vị thanh toan nốt số tiền còn thiếu cho bên nhận
uỷ thác, kế toán ghi:
Nợ TK 331: số tiền còn thiếu
Có TK 111, 112
(phản ánh trình tự kế toán nhập khẩu uỷ thác tại đơn vị giao uỷ thác thông qua
sơ đồ 1.5)
1.4.4.4.2. Tại đơn vị nhận uỷ thác
Để phản ánh quan hệ thanh toán với bên giao uỷ thác kế toán sử dụng
tài khoản 3388

28. 28
Khi nhận tiền do đơn vị giao ủy thác chuyển tới, căn cứ vào chứng từ
kế toán ghi:
Nợ TK 111 (1112), 112 (1122): số tiền đã nhận
Có TK 3388
Đồng thời ghi nợ tài khoản 007: số nguyên tệ
Sau khi nhận tiền của đơn vị giao uỷ thác đơn vị tiến hành chuyển tiền
ký quỹ để mở L/C, kế toán ghi:
Nợ TK 144: số tiền ký quỹ
Có TK 111,112
Đồng thời ghi có tài khoản 007: số nguyên tệ ký quỹ
Khi nhận giấy báo hàng đã về cảng, căn cứ vào bộ chứng từ kế toán
ghi:
Nợ TK 3388
Có TK 331
Có TK 33312 : thuế GTGT của hàng nhập khẩu
Có TK 3333 : thuế nhập khẩu
Đồng thời ghi đơn nợ TK002- hàng hoá nhận giữ hộ
Khi đơn vị nhận uỷ thác đã làm xong thủ tục trả hàng cho bên giao uỷ
thác theo hợp đồng đã ký kết, kế toán ghi đơn :
Có TK 002 : hàng hoá nhận giữ hộ
Khi nhận được giấy báo nợ ngân hàng về số tiền hàng đã trả cho người
bán, kế toán ghi
Nợ TK 331-phải trả cho người bán
Nợ TK635 ( nếu lỗ tỷ giá)
Có TK 144- ký quỹ ký cược ngắn hạn
Có TK 112
Có TK 515 ( nếu lãi tỷ giá )
Đồng thời ghi đơn có TK 007
Các chi phí đơn vị nhận uỷ thác chi hộ kế toán ghi:
Nợ TK 3388
Có TK 111,112
Phản ánh số tiền hoa hồng uỷ thác được nhận kế toán ghi:
Nợ TK 3388
Có TK 5113

29. 29
Có TK 33311
Trình tự kế toán hoạt động nhập khẩu uỷ thác tại đơn vị nhận uỷ thác thể hiện
ở sơ đồ 1.6
1.4.5 Sổ kế toán
Sổ sách kế toán là biểu hiện của tài khoản kế toán nhằm cung cấp thông
tin một cách tổng hợp hoặc chi tiết tuỳ theo yêu cầu về thông tin tại những
thời điểm, không gian và đối tượng quản lý khác nhau của nhà quản trị.
Hệ thống sổ sách kế toán phụ thuộc vào hình thức kế toán mà doanh
nghiệp áp dụng. Tuỳ theo mỗi hình thức kế toán mà hệ thống sổ khác nhau về
số lượng sổ, kết cấu mẫu sổ, mối quan hệ giữa các loại sổ. Hiện nay có bốn
hình thức kế toán song song tồn tại:
- Hình thức nhật ký chung
- Hình thức nhật ký sổ cái
- Hình thức chứng từ ghi sổ
- Hình thức nhật ký chứng từ
Mỗi hình thức có những ưu nhược điểm riêng, việc lựa chọn áp dụng
hình thức nào phụ thuộc vào đặc điểm của mỗi doanh nghiệp. Thông thường
những doanh nghiệp nhà nước hoặc những doanh nghiệp mới cổ phần hoá
thường áp dụng hình thức kế toán nhật ký chứng từ vì hình thức này phản ánh
thông tin một cách đầy đủ nhất. Tuy nhiên hình thức kế toán này khá phức tạp
nên các doanh nghiẹp vừa và nhỏ thường áp dụng hình thức kế toán nhật ký
sổ cái vì nó đơn giản và dễ hạch toán. Còn hình thức nhật ký chung thường áp
dụng trong những doan nghiệp có sủ dụng kế toán máy
Trình tự kế toán và phương pháp gi sổ của hinh thức nhật ký chung
được khái quát như sau:
(1) Hàng ngày căn cứ vào chứng từ gốc hợp lệ ghi vào sổ nhật ký
chung.
(2) Các chứng từ liên quan đến các nghiệp vụ phát sinh lặp đi lặp lại
nhiều lần thì được ghi vào các sổ nhật ký chuyên dùng không qua sổ
nhật ký chung.
(3) Các chứng từ tiền mặt phát sinh hàng ngày phải ghi vào cả sổ quỹ
để theo dõi riêng.
(4) Ghi sổ chi tiết

30. 30
(5)(6) cuối tháng lấy số liệu từ sổ nhật ký chungvà sổ nhật ký đặc biệt
để ghi vào sổ cái các tài khoản
(7),( 8) cuối tháng hoặc cuối các quý tổng hợp số liệu trên các sổ chi
tiết và sổ cái lập bảng tổng hợp chi tiết số phát sinh và bảng đối chiếu
số phát sinh các tài khoản
(9) Đối chiếu kiểm tra bảng đối chiếu số phát sinh các tài khoản với sổ
quỹ và bảng chi tiết số phát sinh
(10) Lấy số liệu trên bảng cân đối số phát sinh các tài khoản và bảng
tổng hợp chi tiết số phát sinh để lập bảng cân đối kế toán và các báo
cáo kế toán khác
(3) (4)
(2) (1)
(3)
(5)
(7)
(9) (6)
(8)
(9)
(10) (10)
Hiện nay các doanh nghiệp đều có xu hướng sử dụng phần mềm kế
toán phục vụ cho công tác kế toán của doanh nghiệp mình nhằm giảm bớt
công việc kế toán, tiết kiệm chi phí nhân công. Phần lứn các phần mềm kế
toán được viết theo hình thức nhật ký chung. Hình thức kế toán nhật ký chung
sử dụng sổ nhật ký chung để ghi chép tất cả các nghiệp vụkinh tế phát sinh
Chứng từ gốc
Hoặc bảng tổng hợp chứng từ gốc
Nhật ký chuyên dùngSổ quỹ Sổ chi tiết
Sổ nhật ký chung
Sổ cái
Bảng đố chiếu số phát sinh các TK Bảng tổng hợp chi tiết số
phát sinh
Bảng tổng hợp cân đối và các báo cáo kế toán
khác

31. 31
theo thứ tự thời gianvà theo quan hệ đối ứng tài khoả, sau đó lấy số liệu từ sổ
nhật ký chung để ghi vào sổ cái,theo hình thức này hệ thống sổ gồm có: sổ
nhật ký chung, sổ nhật ký chuyên dù, sổ cái các tài khoản,các sổ chi tiết
Trên đây là các vấn đề lý luận cơ bản về kế toán hoạt động nhập khẩu
hàng hoá. Thực tế, hệ thống kế toán VIệt Nam vừa quy định về nguyên tắc,
phương pháp kế toán cụ thể ở mức độ nhất định áp dụng cho các doanh
nghiệp. Ngoài ra, các doanh nghiệp còn tuỳ thuộc vào đặc điểm quy mô của
hoạt động kinh doanh mà quy định thêm các điều khoản chi tiết để thuận lợi
cho hạch toán các nghiệp vụ kinh tế ps trong quá trình kinh doand của doanh
nghiệp.
Sơ đồ 1.4 : Kế toán hoạt động nhập khẩu trực tiếp ( KKTX)
TK111,112 TK144 TK331 TK151 TK156
(1) (2) `(3) (4)
TK 635
TK 515
(5)
TK3332,3333
(6) (7)
TK 33312 TK 133
(8) (9)
(10)
Chú thích
(1) Kí quỹ mở L/C
(2), (5) Thanh toán với bên nhập khẩu

32. 32
(3) Giao nhận hàng
(4) Nhập kho hàng hoá
(6) Nộp thuế nhập khẩu
(7) Kê khai thuế nhập khẩu và tiêu thụ đặc biệt
(8) Nộp thuế GTGT
(9) Kê khai thuế GTGT của hàng nhập khẩu
(10) Các chi phí trong quá trình nhập khẩu
Sơ đồ 1.5: sơ đồ kế toán nhập khẩu hàng hoá trực tiếp.
(Phương pháp KKĐK)
Sơ đồ 1.6 : Kế toán nhập khẩu uỷ thác tại đơn vị giao uỷ thác
TK 151
TK 156
TK 157
TK 3333
TK 111, 112,331
TK 611
hàng mua đang đi
đường
hàng tồn kho
đầu kỳ
Hàng gửi đi bán
đầu kỳ
Thuế nhập khẩu
phải nộp
Giá mua và chi phí
thu mua
TK 111, 112, 331, 1388
Giảm giá hàng khi
mua, hàng trả lại
TK 1331
Thuế GTGT của
hàng giảm giá
TK 33312
Thuế GTGT của
hàng nhập khẩu
TK 133

33. 33
TK 1112, 1122 TK331 TK151,156
(1)
(2)
TK635
TK515
Tk111,112
(6)
(3) TK 133
(4)
(5)
Chú thích
(1) Chuyển tiền nhờ nhập khẩu
(2) Nhận hàng
(3) Chuyển tiền nhờ nộp hộ các khoản thuế, chuyển tiền nhờ chi hộ các khoản
chi phí, thanh toán kết thúc hợp đồng
(4) Thuế GTGT của hàng nhập khẩu được khấu trừ
(5) Các chi phí ps trong quá trình nhập khẩu nhờ chi hộ, hoa hồng phải trả cho
bên nhận uỷ thác
(6) Phản ánh thuế nhập khẩu và thuế tiêu thụ đặc biệt (nếu có) vào giá trị lô
hàng
CHƯƠNG II

34. 34
THỰC TRẠNG CÔNG TÁC KẾ TOÁN HOẠT ĐỘNG NHẬP KHẨU
HÀNG HOÁ TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN XUẤT NHẬP KHẨU KỸ
THUẬT
2.1. Đặc điểm chung về công ty
2.1.1. Quá trình hình thành và phát triển của công ty
Công ty cổ phần xuất nhập khẩu kỹ thuật –TECHNIMEX trước đây là
công ty xuất nhập khẩu kỹ thuật được thành lập theo quyết định số 212 ngày
6/10/1982, là một trong hai doanh nghiệp đầu tiên thuộc UNKH và KTNN,
trụ sở chính đóng tại 70 Trần Hưng Đạo Hà Nội. Chức năng, nhiệm vụ chủ
yếu được giao là trực tiếp giao dịch quan hệ, kí kết và triển khai thực hiện các
hợp đồng về hợp tác khoa học kỹ thuật đã được thỏa thuận trong các hiệp
định, nghị định thư mà Nhà nước đã ký với các nước.
Trong 10 năm (1982 – 1992) công ty đã thực hiện các hợp đồng trao
đổi hợp tác trong lĩnh vực khoa học kỹ thuật, phối hợp tổ chức nghiên cứu các
đề tài khoa học, chuyển giao công nghệ, trao đổi chuyên gia thực tập sinh, tài
liệu khoa học với Liên Xô và các nước XHXN trước đây. Tuy giai đoạn này
doanh số và lợi nhuận khoa học không cao xong công ty đã hoàn thành tốt
nhiệm vụ chính là đào tạo được đội ngũ cán bộ có kinh nghiệm và bản lĩnh
trong sản xuất kinh doanh góp phần thực hiện thắng lợi chính sách đối ngoại
cũng như chính sách đổi mới của Đảng và Nhà nước.
Thực hiện nghị định số 388/ HĐBT, bộ trưởng bộ Khoa học công nghệ
và môi trường đã ra quyết định số 60/ QĐ ngày 16/2/1993 về việc thành lập
lại công ty xuất nhập khẩu kỹ thuật. 5/1995 thực hiện chủ trương sắp xếp lại
doanh nghiệp Nhà nước của Chính phủ, Bộ trưởng bộ khoa học và công nghệ
đã ký quyết định số 1031/ QĐ - TTCBKH sát nhập công ty ứng dụng và phát
triển năng lượng hạt nhân vào công ty xuất nhập khẩu kỹ thuật, vẫn lấy tên là
công ty xuất nhập khẩu kỹ thuật.
20/11/2001 Bộ trưởng bộ KHCN&MT đã ra quyết định số 2625/ QĐ
BKHCNMT chuyển công ty xuất nhập khẩu kỹ thuật thành công ty cổ phần
kỹ thuật xuất nhập khẩu –TECHNIMEX.
Công ty cổ phần xuất nhập khẩu kỹ thuật technimex là pháp nhân kế
thừa toàn bộ quá trình hình thành và phát triển của công ty xuất nhập khẩu kỹ
thuật,

35. 35
Tên gọi: công ty CPXNK kĩ thuật – technimex
Tên giao dịch quốc tế: technimex JSC
Trụ sở chính: 70 Trần Hưng Đạo – Hoàn Kiếm – Hà Nội
Giấy chứng nhận đăng kí kinh doand số 0103000693 do sở kế hoạch và
đầu tư thành phố Hà Nội cấp ngày 19/12/2001
Giấy chứng nhận đăng kí mã số kinh doand xuất nhập-Vốn điều lệ khi thành
lập Công ty là : 3,500,000,000đồng
Trong đó: Vốn của Cổ đông Nhà nước: 152,000,000đồng . Chiếm tỷ lệ:
4,34%
Vốn của các Cổ đông khác : 3,348,000,000đồng. Chiếm tỷ lệ:
95,66%
Chứng nhận nhập khẩu trực tiếp số 4429 do cục hải quan thành phố Hà
Nội cấp ngày 02/01/2002
.
2.1.2. Đặc điểm hoạt động của công ty
Theo điều lệ tổ chức và hoạt động của công ty do Bộ trưởng bộ KHCN
&MT ký thì phạm vi hoạt động của công ty bao gồm:
thứ nhât: kinh doanh xuất nhập khẩu vật tư máy móc, thiết bị trong các lĩnh
vực
Kinh doanh xuất nhập khẩu vật tư, máy móc, thiết bị phục vụ cho
nghiên cứu khoa học và sản xuất gồm: thiết bị công nghệ sinh học, thiết bị y
tế, thiết bị tin học, viễn thông, thiết bị hạt nhân, thiết bị lạnh.
Kinh doanh xuất nhập khẩu hoá chất tinh khiết để thí nghiệm và phục
vụ sản xuất
Kinh doanh sách, tạp chí khoa học kỹ thuật trên giấu và trên đĩa
CDROOM
Kinh doanh xuất nhập khẩu vật tư, vật liệu, thiết bị văn phòng, hàng thủ
công mỹ nghệ, máy mócKinh doanh xuất nhập khẩu hàng tư liệu tiêu dùng,
hàng tư liệu sản xuất
Thứ hai: dịch vụ khoa học kỹ thuật và chuyển giao công nghệ
Tư vấn chuyển giao công nghệ và đầu tư trong lĩnh vực công nghệ môi
trường
Xuất nhập khẩu lao động, kỹ thuật, lao động có hàm lượng chất xám
cao

36. 36
Thực hiện các dịch vụ khoa học và công nghệ trong lĩnh vực tin học,
môi trường, viễn thông, điện công nghiệp, điện dân dụng
Thi công xây lắp các công trình khoa học kỹ thuật, dân dụng, điều hoà
không khí, kỹ thuật lạnh
Nhận làm đại lý cho các tổ chức, tư nhân nứoc ngoài trong việc giới
thiệu thiết bị, sản phẩm khoa học công nghệ mới tại thị trường Việt nam.
Các hoạt động kinh và dịch vụ khoa học, công nghệ phù hợp với chức
năng của công ty và pháp luật hiện hành của nhà nước.
Có thể khẳng định rằng sau khi cổ phần hoá, không còn sự hỗ trợ của
Nhà nước về mọi mặt, tuy nhiên bằng sự nỗ lực cố gắng của mình, công ty đã
vượt qua những khó khăn trở ngại ban đầu thu được những kết quả cao trong
hoạt động sản xuất kinh doanh. Khách hàng của công ty là các tổng công ty,
viện nghiên cứu, trường đại học,… trên khắp cả nước. Nguồn hàng của công
ty được nhập từ các nước đang phát triển có kỹ thuật, trình độ công nghệ tiên
tiến với những sản phẩm nổi tiếng trong khu vực và thế giới như Nhật Bản,
Mỹ, Hàn Quốc…
Kết quả hoạt động của công ty có thể được thể hiện qua những con số
cụ thể:
1. Chỉ tiêu kế hoạch
Đơn vị : 1000đ
TT Chỉ tiêu Kế hoạch Thực hiện Đạt
1 Doanh thu 111.200.000 95.994.000 86,33%
2 Lợi nhuận ròng
trước thuế
2.900.000 2.791.000 96,24%

37. 37
s. Kết quả thực hiện
Đơn vị : 1000đ
TT Chỉ tiêu Năm 2003 Năm 2004 Đạt
1 Tổng doanh thu 102.481.924,33
3
95.994.000 93,67%
2 Tổng lựi nhuận trước
thuế
4.020.233,156 2.791.000 69,42%
3 Thuế thu nhập doanh
nghiệp
643.237,305 782.000 121,57%
4 Lợi nhuận sau thuế 3.376.995,851 2.009.000 59,47%
5 Vốn điều lệ 3.500.000 4.550.000 130,00%
6 Lương bình quân 3.243 3.507,236 108,15%
7 Thu nhập bình quân 3.392 3.813 112,41%
Năm 2004 công ty hoạt động kinh doanh có hiệu quả.
Chỉ tiêu doanh thu và lợi nhuận so với kế hoạch đặt ra không đạt,
nguyên nhân chủ yếu là do một số yếu tố khách quan tác động nên một số dự
án đã hoàn thành trong năm 2004nhưng doanh thu và lựi nhuận chuyển gối
sang đầu năm 2005
Trong thực tế các chỉ tiêu đều vượt so với kế hoạch đặt ra.
Dự kiến kế hoạch kinh doanh năm 2005
T
TT Lĩnh vực kinh doanh Doanh thu
Dự kiến lãi
ròng trước
thuế
1 Cung ứng các thiết bị cho các
dự án khoa học kỹ thuật
50.000.000 1.500.000.
2 Kinh doanh sách tạp chí khoa
học kỹ thuật
2.000.000 300.000
3 Hợp tác kinh doanh thiết bị
điện, thiết bị đa chức năng,
thiết bị máy công ngiệp, máy
xây dựng, thiết bị viễn thông
62.000.000 1.000.000
4 Các lĩnh vực :Hoạt động tài
chính, kinh doanh khác
1.000.000 500.000

38. 38
Tổng 115.000.000 3.300.000
2.1.3 Cơ cấu tổ chức bộ máy quán lý.
Cơ cấu tổ chức quản lý, kiểm soát và điều hành Công ty bao gồm:
- Hội đồng quản trị
- Ban kiểm soát
- Ban điều hành
- Các phòng nghiệp vụ
- Các chi nhánh -Trung tâm trực thuộc
- Văn phòng đại diện tại các địa phương ở trong nước và ở nước
ngoài
- Đại diện Công ty trước Pháp luật là Giám đốc điều hành
- Hội đồng quản trị
Hội đồng quản trị là cơ quan lãnh đạo cao nhất của Công ty giữa hai kỳ
Đại hội. Nhiệm kỳ của Hội đồng quản trị là 4 (bốn) năm. Hội đồng quản trị
của Công ty có 3 (ba) người, gồm Chủ tịch và các thành viên.
Hội đồng quản trị có quyền nhân danh Công ty để quyết định mọi vấn
đề liên quan đến mục đích, quyền lợi và nghĩa vụ của Công ty, trừ những vấn
đề thuộc thẩm quyền của Đại hội.
Hội đồng quản trị sử dụng con dấu và bộ máy của Công ty trong quá
trình hoạt động.
- Ban kiểm soát
Ban kiểm soát của Công ty có 03 (Ba) kiểm soát viên do Đại hội bầu,
trong đó ít nhất một kiểm soát viên phải có chuyên môn về kế toán.
Nhiệm kỳ của Ban kiểm soát trùng với nhiệm kỳ của Hội đồng quản trị.
Kiểm soát viên phải là cổ đông của Công ty, không được là thành viên
Hội đồng quản trị, Ban điều hành, không phải là vợ chồng hoặc người thân
thuộc trực hệ của thành viên Hội đồng quản trị, Giám đốc, Kế toán trưởng của
công ty.
- Ban điều hành
Ban điều hành công việc hàng ngày của Công ty bao gồm: Giám đốc,
các phó Giám đốc, Kế toán trưởng.
- Giám đốc Công ty

39. 39
Là người đại diện pháp nhân của Công ty trước pháp luật và trong quan
hệ với các doanh nghiệp, các tổ chức khác trong và ngoài nước.
Tổ chức quản lý và sử dụng vốn, tài sản công ty có hiệu quả, đạt được
mục tiêu do Đại hội và Hội đồng quản trị đề ra.
Căn cứ vào phương hướng phát triển của Công ty do Đại hội đề ra, xây
dựng kế hoạch dài hạn và hàng năm để trình Đại hội cổ đông quyết định.
Trong quá trình tổ chức thực hiện kế hoạch đó, Giám đốc chỉ được điều chỉnh
sau khi được Hội đồng quản trị đồng ý.
Điều hành hoạt động kinh doanh hàng ngày của Công ty, có quyền bố
trí sản xuất kinh doanh trong Công ty, quyết định những phương án kinh
doanh cụ thể.
Lựa chọn và đề nghị Hội đồng quản trị bổ nhiệm các phó Giám đốc, Kế
toán trưởng và các chức danh khác theo qui định.
Tuyển dụng, bố trí sắp xếp lao động theo yêu cầu của sản xuất kinh
doanh phù hợp với Bộ Luật Lao động.
Quyết định quy chế trả lương, thưởng và phụ cấp (nếu có) đối với
người lao động trong Công ty, kể cả cán bộ quản lý thuộc thẩm quyền bổ
nhiệm của Giám đốc.
Có quyền kỷ luật, chấm dứt hợp đồng lao động, cho thôi việc đối với
người lao động theo đúng Bộ Luật Lao động.
Chịu sự quản lý trực tiếp của Hội đồng quản trị và sự kiểm tra của Ban
Kiểm soát.
- Các phòng nghiệp vụ
Giúp việc cho Giám đốc có các Phó Giám đốc, các Trưởng phòng chức
năng và một Kế toán trưởng do Hội đồng quản trị bổ nhiệm.
+ Các Phó Giám đốc có trách nhiệm giúp Giám đốc điều hành một
hoặc một số lĩnh vực hoạt động của Công ty theo phân công của Giám đốc và
chịu trách nhiệm trước Giám đốc, Hội đồng quản trị và pháp luật về nhiệm vụ
được Giám đốc phân công thực hiện.
+ Kế toán trưởng Công ty giúp Giám đốc Côngty chỉ đạo, tổ chức thực
hiện công tác kế toán, thống kê của Công ty; có các quyền và nhiệm vụ theo
qui định của pháp luật.
+ Các Trưởng phòng trực tiếp điều hành hoạt động của phòng mình và
chịu trách nhiệm trước Giám đốc và Hội đồng quản trị về nhiệm vụ được giao

40. 40
và hoạt động của phòng trong việc cung cấp thông tin thuộc phạm vi chức
năng, phục vụ cho việc ra quyết định quản lý và chỉ đạo kinh doanh kịp thời
của Giám đốc.
 Mỗi phòng chức năng có các chức năng, nhiệm vụ rõ ràng nhưng giữa
chúng có mối quan hệ mật thiết với nhau, thể hiện từ việc cung cấp thông tin,
giao dịch, ký kết, thực hiện hợp đồng đến thanh lý hợp đồng kinh doanh nhập
khẩu của Công ty. Căn cứ Nghị quyết của Hội đồng quản trị tại phiên họp
ngày 03/01/2002, quyết định thành lập các phòng hoạt động theo Điều lệ, Quy
chế quản lý nội bộ của Công ty, quy định chức năng nhiệm vụ cụ thể như sau:
* Phòng tổng hợp: Gồm 01 trưởng phòng, 01 phó phòng và các cán bộ
nhân viên. Phòng Tổng hợp là phòng nghiệp vụ có trách nhiệm tham mưu cho
Ban Giám đốc Công ty về công tác quản lý lao động, trang bị và quản lý cơ sở
vật chất; thực hiện các nghiệp vụ về văn thư, lưu trữ, quản lý kho hàng, và hỗ
trợ các đơn vị trong Công ty về các nghiệp vụ phát sinh.
* Phòng Dự án Khoa học Kỹ thuật: gồm 01 trưởng phòng, 01 phó
phòng và các chuyên viên. Phòng Dự án Khoa học Kỹ thuật có trách nhiệm
tham mưu cho Ban Giám đốc Công ty về hoạt động triển khai các dự án khoa
học kỹ thuật; tổ chức triển khai các hoạt động kinh doanh trong lĩnh vực thiết
bị công nghệ cao.
* Phòng Kinh doanh và Xuất nhập khẩu: gồm 01 Trưởng phòng, 01
phó phòng và các chuyên viên. Phòng Kinh doanh và Xuất nhập khẩu có trách
nhiệm tham mưu cho Ban Giám đốc Công ty về hoạt động kinh doanh; tổ
chức thực hiện các hoạt động kinh doanh và nghiệp vụ xuất nhập khẩu.
* Phòng Tài chính - Kế toán: gồm 01 Kế toán trưởng, 01 phó Trưởng
phòng và các kế toán viên. Phòng Tài chính-Kế toán là phòng nghiệp vụ có
trách nhiệm tổ chức công tác kế toán, thống kê theo đúng các quy định hiện
hành của Nhà nước; tham mưu cho Ban Giám đốc Công ty về hoạt động tài
chính, kế toán.
* Trung tâm lắp đặt bảo hành thiết bị: gồm 01 Trưởng Trung tâm, 01
phó Trung tâm và các chuyên viên. Trung tâm Lắp đặt-Bảo hành thiết bị có
nhiệm vụ tổ chức, triển khai việc lắp đặt, bảo hành, bảo trì thiết bị do Công ty
cung cấp cho khách hàng.
* Văn phòng đại diện tại Tp.HCM: Căn cứ Nghị quyết của Hội đồng
quản trị tại phiên họp ngày 11/06/2002, quyết định thành lập Văn phòng đại

41. 41
diện thuộc Công ty Cổ phần Xuất nhập khẩu kỹ thuật-Technimex tại Thành
phố Hồ Chí Minh. Nội dung hoạt động của Văn phòng đại diện:
+ Trực tiếp quan hệ, giao dịch và hỗ trợ triển khai thực hiện các dự
án, các hợp đồng kinh tế của Công ty với khách hàng phía Nam.
+ Thực hiện chức năng dịch vụ sau bán hàng của Công ty.
+ Quảng bá, tìm kiếm mở rộng nguồn khách hàng cho Công ty tại
phía Nam.
Văn phòng đại diện của Công ty là đơn vị hạch toán phụ thuộc, chịu sự giám
sát và điều hành trực tiếp của Hội đồng quản trị. Cuối mỗi kỳ, niên độ phải
tổng hợp thông tin, lên các báo cáo tài
Sơ đồ 1: Tổ chức bộ máy quản lý của Công ty Cổ phần TECHNIMEX
ĐẠI HỘI ĐỒNG CỔ ĐÔNG
HỘI ĐỒNG QUẢN TRỊ
BAN GIÁM ĐỐC
BAN KIỂM SOÁT
PHÒNG
TỔNG
HỢP
PHÒNG
TÀI
CHÍNH -
KẾ TOÁN
PHÒNG
DỰ ÁN
KHOA
HỌC KỸ
THUẬT
PHÒNG
KINH
DOANH
VÀ XUẤT
NHẬP
KHẨU
TRUNG
TÂM LẮP
ĐẶT BẢO
HÀNH
THIẾT BỊ
VĂN
PHÒNG
ĐẠI DIỆN
TẠI
TP.HCM
Trung
tâm công
nghệ
sinh học

42. 42

43. 43
2.1.4. Tổ chức bộ máy kế toán
Trước khi cổ phần hoá thì mô hình tổ chức kế toán của công ty là mô
hình nửa tập trung, nửa phân tán. Sau khi cổ phần hoá, các đơn vị trực thuộc
cũ tách khỏi công ty thi môhình kế toán của công ty mang tính chất tập trung.
Bộ máy kế toán của công ty khac gọn nhẹ do việc sử dụng phần mềm
kế toán máy tính. Toàn bộ phòng tài chính kế toán có năm người gồm 4 nhân
viên và một trưởng phòng.
Tổ chức bộ máy kế toán của công ty(2.2)
Tổ chức bộ máy kế toán của công ty(2.2)
Quyền hạn, trách nhiệm của các Cán bộ phòng TC - KT
* Kế toán trưởng: Là người lãnh đạo cao nhất trong phòng TC-KT.
+ Có quyền tổ chức cơ cấu nhân sự, phân Công, đôn đốc Công việc của các
Cán bộ nhân viên trong phòng.
+ Có quyền kiểm tra tính đúng đắn của tất cả các chứng từ kế toán trước khi
trình Giám đốc duyệt.
+ Là người hoàn toàn chịu trách nhiệm trước Hội đồng quản trị Công ty, Ban
Giám đốc Công ty về tất cả các nghiệp vụ TC-KT phát sinh trong Công ty.
+ Có trách nhiệm lập các Báo cáo quyết toán tài chính 6 tháng 1 lần và các
Báo cáo quyết toán quản trị (theo yêu cầu của Hội đồng quản trị) trình lên
Ban Giám đốc Công ty.
+ Có trách nhiệm tư vấn cho Ban Giám đốc Công ty tất cả các nghiệp vụ kế
toán tài chính.
Kế toán
trưởng
Kế
toán
tiền
mặt và
công
nợ
Kế
toán
ngân
hàng
Kế
toán
hàng
hoá
Thủ
quỹ

44. 44
+ Có trách nhiệm giải trình các số liệu kế toán với Hội đồng quản trị, Ban
Kiểm soát sau mỗi 6 tháng và với tất cả các Cổ đông tại các Đại hội đại biểu
cổ đông thường niên
* Kế toán tiền mặt và công nợ: là người trực tiếp lập các phiếu thu, chi;
tính ra tiền lương, tiền thưởng trong tháng trên cơ sở bảng chấm công của
phòng Tổng hợp; tính trích BHXH, BHYT, KPCĐ theo đúng tỷ lệ quy định.
+ Có quyền kiểm tra tính đúng đắn của các chứng từ gốc trước khi lập phiếu.
+ Có trách nhiệm giải trình các phiếu thu, chi đã lập với Kế toán trưởng.
+ Hàng tháng phải đối chiếu số phát sinh với Thủ quỹ.
* Kế toán ngân hàng: là người có trách nhiệm cập nhật toàn bộ các
chứng từ phát sinh tại ngân hàng vào phần mềm kế toán.
+ Có trách nhiệm lập và chuyển các lệnh chuyển tiền, L/C, hợp đồng tín dụng,
thư bảo lãnh... ra ngân hàng.
+ Có trách nhiệm lập các sổ cái tiền gửi ngân hàng, đối chiếu các số dư giữa
sổ phụ và sổ cái.
* Kế toán hàng hoá: là người có trách nhiệm nhận, kiểm tra toàn bộ các
chứng từ liên quan đến hàng hoá Công ty mua về, copy lưu giữ bộ chứng từ
đầu vào (hoá đơn), chuyển bản gốc các hoá đơn cho bộ phận kế toán thuế lưu
giữ.
+ Có trách nhiệm lập toàn bộ các hoá đơn hàng xuất, tính giá vốn hàng bán
kịp thời phục vụ cho công tác lập Báo cáo quyết toán.
+ Hàng tháng phải tiến hành kiểm kê đối chiếu hàng tồn kho trên sổ sách với
hàng tồn kho thực tế với Thủ kho.
* Thủ quỹ: là người bảo quản giữ gìn tiền mặt.
+ Thu, chi tiền, kiểm tra các chứng từ hợp lệ, ghi sổ quỹ hàng ngày, thường
xuyên đối chiếu số dư với kế toán tiền mặt.
+ Kiểm kê quỹ vào cuối tháng theo quy định.
+ Giúp đỡ và tạo điều kiện cho kế toán tiền mặt trong việc sắp xếp và bảo
quản chứng từ từng tháng.
Việc bố trí các cán bộ kế toán và phân định nhiệm vụ trong bộ máy kế
toán của công ty tương đối phù hợp với khối lượng công việc và đáp ứng
được yêu cầu của quản lý đặt ra. Đội ngũ kế toán của công ty không những có
trình độ, làm việc có trách nhiệm mà còn sử dụng vi tính rất thành thạo, điều

45. 45
này giúp giảm được khối lượng công việc, nâng cao năng suất lao động, đảm
bảo cung cấp số liệu một cách nhanh chóng và chính xác.
Để phản ánh toàn bộ nghiệp vụ kinh tế phát sinh, công ty áp dụng hình
thức kế toán nhật ký chung. Đây là hình thức sổ sách thích hợp với mọi loại
hình doanh nghiệp, mọi quy mô kinh doanh, thuận tiện cho việc áp dụng phần
mềm kế toán BRAVO40. Phần mềm này gồm các phân hệ kế toán sau:
Phân hệ kế toán tổng hợp
Phân hệ kế toán vốn bằng tiền: tiền mặt và tiền gửi ngân hàng
Phân hệ kế toán công nợ phải thu: phải thu từ bán hàng và thu từ các
khoản phải trả khác
Phân hệ kế toán tồn kho: theo dõi việc xuất kho, nhập kho.
Các phân hệ kế toán này được tổ chức theo một chuẩn mực kế toán
quốc tế và chế độ kế toán Việt Nam 2001. Các phân hệ được liên kết chặt
chẽ với nhau theo sơ đồ 2.3.
Dưới sự phân công của kế toán trưởng, mỗi kế toán viên theo dõi một
hoặc một số phân hệ kế toán nhất định bặng mật khẩu mõi kế toán viên chỉ
thực hiện được các bút toán theo phân hệ đã được phân công. Bút toán tổng
hợp được thực hiện bởi kế toán trưởng, kế toán trưởng có thể kiểm tra, giám
sát công việc của các kế toán viên trên máy.
Quan hệ giữa các phân hệ kế toán (2.3)
Sổ tiền mặt, tiền
gửi ngân hàng
Vốn băng tiền
Báo cáo bán hàng Phải thu
Phải trảBáo cáo mua hàng
Báo cáo xuất nhập Hàng tồn kho
Tài sản cố địnhThẻ TSCĐ bảng
tính KH
Nghiệp vụ khácSổ quỹ tiền mặt,
tiền gửi ngân hàng
Tổn
g
hợp
-Sổ chi tiết các tài
khoản
-Nhật ký chung
-sổ cái
Báo cáo tài chính
-bảng cân đối kế
toán
-kết quả hoạt động
xuất nhập khẩu
-báo cáo lưu
chuyển tiền tệ

46. 46
Đối với tất cả các chứng từliên quan đến quá trình nhập khẩu hàng hoá thì quá
trình nhập liệu đều được nhập thống nhất trên một cửa sổ “nhập chứng từ” theo trình
tự thời gian của các nghiệp vụ phát sinh
trước hết vào màn hình nhập liệu ta chọn vào ô tên của chứng từ cần nhập
Tại ô mã chứng từ : chọn mã của chứng từ cần nhập
Tại ô ngàyghi sổ :ghi ngày ghi sổ vào
Tại ô số :ghi số chứng từ vào
Tại ô hợp đồng : ghi tên số hiệu hợp đồng
Tại ô Ông bà : ghi tên của người bán
Tại ô diễn giải : diễn giải các chứng từ thể hiện nội dung đầy đủ của nghiệp vụ
kế toán
Tại cộttàikhoản : nhập số hiệu tài khoản chi tiết (TK nợ và TK có)
Tai cộtthành tiền :nhập số tiền vào đó
Xác định loại ngoại tệ phát sinh nếu có, sau đó nhập số phát sinh ngoạitệ và tỷ
giá
Cuối cùng ấn nút chấp nhận chương trình nhập số liệu và tự động vào các sổ
liên quan
2.2.Tổ chức công tác kế toán nhập khẩu hàng hoá tại công tycổ phầnxuấtnhập
khẩu
2.2.1 Chứng từ và quá trình lưu chuyển chứng từ
2.2.1.1chứng từ sửdụng :
+ Bộ chứng từ L/C trong đó gồm:
- hoá đơnthương mại
- Vận đơnđường biển
- Giấy chứng nhận xuất xứ
- Giấy chứng nhận số lượng, trọng lượng, phẩm chất
- Bảng kê đónggói
- Giấy chứng nhận kiểm định nêú có
+ Các hợp đồng đãký kết
+ Các tờ khai hàng hoá nhập khẩu
+Phiếu nhập kho
+Biên bản kiểm nhận
+Phiếu kế toán

47. 47
+Hoá đơn bán hàng
+Hoá đơn cước vận chuyển
+Hoá đơn giám định hàng hoá nhập khẩu
+Phiếu thu
. +Phiếu chi
+Giấy báo nợ, báo có của ngân hàng –sổ phụ
+Giấy đềnghị tạm ứng
+Giấy thanh toán tiền tạm ứng
+Biên bản thanh lý hợp đồng uỷ thác
+Biên lai thu tiền, trả tiền
+Thông báo thuế và quyết định điều chỉnh thuế
2.2.1.2Quá trình lưu chuyển chứng từ
Trước hết, các bộ phận tong phòng kế toán sẽ mua các mẫu chứng từ, hướng
dẫn các phòng nghiệp vụ XNKcách thức phản ánh các nghiệp vụ kinh tế tài chính
phát sinh vào các chứng từ đó.
Hàng ngày, khi có các nghiệp vụ kinh tế tài chính phát sinh thì người trực tiếp
thực hiện các nghiệp vụ đó sẽ có trách nhiệm phản ánh đầy đủ các nội dung vào các
chứng từ đó rồi đưa cho giám đốc ký duyệt. Sau khi được hoàn chỉnh chứng từ được
chuyển về cho bộ phận kế toán có liên quan ở phòng kế toán. Tại đây,các nhân viên
kế toán sẽ tiến hành kiểm tra kỹ lưỡng các yếu tốghi trên chứng từ xem chúng có đầy
đủ và đảm bảo tính hợp pháp, hợp lệ hay không. Sau đó kế toán sẽ tiến hành phân
loại, chứng từ thuộc bộ phận nào thì bộ phận áy sẽ phản ánh vào sổ sách liên quan
thông qua việc nhập số liệu chứng từ tương ứng trong máy vi tính, máy sẽ tự động xử
lý các số liệu, dữ liêu vào các sổ liên quan.Sản phẩm đầu ra tuỳ theo yêu cầu quản lý
có thể là báo các bán hàng, báo các xuất –nhập –tồn, thẻ tàisản cố định hay sổ chitiết
tài khoản,sổ cái các tài khoản, báo cáo tài chính, bảng cân đối kế toán, báo các lưu
chuyển tiền tệ, báo cáo kết quả hoạt độngkinh doanh…
Quá trinh luân chuyển cứng từ được thể hiện cụ thể theo sơ đồ sau :
Chứng từ gốc
Nhập máy tính
Các sổ sách kế toán cần thiết
(sổ chi tiết, sổ tổng hợp,
sổ nhật ký chung)

48. 48

49. 49
2.2.2 Tài khoản kế toán sử dụng
*TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ
Chi tiết: 1331 – Thuế GTGT được khấu trừ của hàng hoá, dịch
vụ.
* TK 138 (1388) – Phải thu khác (chi tiết từng đối tượng)
* TK 144 – Ký quỹ, ký cược ngắn hạn
* TK 151 – Hàng mua đang đi đường
* TK 156 – Hàng hoá (chi tiết: 1561 – Trị giá hàng mua)
* TK 311 – Vay ngắn hạn
* TK 331 – Phải trả người bán (chi tiết từng nhà cung cấp)
Chi tiết: 3311 – Phải trả người bán
: 3312 – ứng trước cho người bán
* TK 333 – Thuế và các khoản phải nộp ngân sách
Chi tiết: 3331 – Thuế GTGT đầu ra phải nộp
33311 – Thuế GTGT đầu ra phải nộp
33312 – Thuế GTGT hàng nhập khẩu
: 3333 – Thuế XNK
33332 – Thuế nhập khẩu
* TK 338 (3388) – Phải trả khác (chi tiết từng đối tượng)
* TK 511 – Doanh thu bán hàng
Chi tiết: 5111 – Doanh thu bán hàng hoá
: 5113 – Doanh thu cung cấp dịch vụ
* TK 632 – Giá vốn hàng bán
* TK 641 – Chi phí bán hàng
* TK 642 – Chi phí quản lý doanh nghiệp
2.2.3 Sổ kế toán
Hình thức kế toán mà công ty cổ phần xuất nhập khẩu sử dụng
là hình thức nhật ký chung. Hình thức kế toán này phù hợp với quy mô, đặc
điểm hoạt động kinh doanh, phù hợp với yêu cầu quản lý, tình độ nghiệp vụ
của cán bộ kế toán đặc biệt là trong điều kiện công tyđang sử dụng phần
mềm kế toán như hiện nay.
Các mẫu sổ sử dụng chủ yếu trong kế toán nhập khẩu hàng hoá :
Sổ nhật ký chung
Sổ cái

50. 50
Sổ chi tiết hàng hoá
Sổ chi tiết phải trả
Sổ chi tiết tạm ứng
Sổ theo dõi công nợ với người bán
Sổ theo dõi phí hàng nhập khẩu
Sổ tổng hợp phải trả cho người bán
2.2.4 Nội dung kế toán nhập khẩu hàng hoá
Đối với TECHNIMEX hoạt động nhập khẩu hàng hoá là một trong
những hoạt động kinh doanh chủ yếu, nó luôn chiếm tỉ trọng lớn trong tổng
kim nghạch xuất nhập khẩu của công ty. Đối tượng nhập khẩu là máy móc,
thiết bị, dụng cụ, vật tư phục vụ nghiên cứu khoa học và sản xuất. Bên cạnh
hoạt động nhập khẩu trực tiếp công ty còn nhận uỷ thác nhập khẩu cho các
công ty khác co nhu cầu nhập khẩu nhưng không có đủ điều kiện nhập khẩu.
Hình thức nhập khẩu chủ yếu dưới 3 điều kiện là CIF, C&F, FOB.Việc thanh
toán tiền hàng với nhà xuất thông qua phương thức tín dụng chứng từ (L/C),
phương thức điện chuyển tiền (TTR)
Công ty nộp thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ
Phương pháp kế toán hàng hoá được sử dụng ở công ty là phương pháp
kê khai thường xuyên. Và việc quy đổi ngoại tệ ra đồng Việt Nam để ghi sổ
kế toán được thực hiện theo tỷ giá thực tế tại thời điểm phát sinh các nghiệp
vụ.
Các chi phí phát sinh trong quá trình mua hàng nhập khẩu như :phí mở
L/C, phí mua ngoại tệ, phí vận chuyển… được hạch toán vào tài khoản 6417.
2.2.4.1 Đánh giá hàng nhập khẩu
ở công ty cổ phần xuất nhập khẩu kỹ thuật kế toán đánh giá hàng nhập
khẩu theo trị giá vốn thực tế.
Việc xác định giá vốn hàng nhập khẩu như sau:
Đối với hàng nhập khẩu bán thẳng không qua kho. Hàng nhập khẩu
tính theo giá CIF giao bán ngay tại cửa khẩu:
Trị giá vốn thưc tế Thuế thuế
hàng nhập khẩu = giá CIF + NK + TTĐB
giao bán trực tiếp (nếu có) (nếu có)
Trị giá mua
Giá CIF = thực tế của + phí bảo hiểm + phí vận chuyển