Duiding bij rechtbankvonnis 'ronselorganisatie uit de Schilderswijk'. Gedachten zijn niet strafbaar, gedragingen wel. Vrijheid van meningsuiting is niet onbegrensd.

1. © Copyright 2015 Dagblad De Limburger / Limburgs Dagblad.
Het auteursrecht, ook ten aanzien van artikel 15 AW, wordt
uitdrukkelijk voorbehouden. Vrijdag, 11 december 2015
De aanjagers van de jeugdige Syriëgangers
door Johan van de Beek en
Claire van Dyck
E
In Nederland mag heel veel,
maar vrijheid van menings-
uiting is niet onbegrensd.
Steun uitspreken voor IS is
niet strafbaar, maar jonge-
ren ideologisch rijp maken
voor de strijd in Syrië wel.
En dat deden de Haagse jiha-
di’s, oordeelt de rechtbank.
E
r waren vooraf tal van ana-
lyses en voorspellingen die
suggereerden dat ‘Context’,
het jihadproces tegen ne-
gen moslimextremisten, eigenlijk
een mislukking was. Vanuit het per-
spectief van het Openbaar Ministe-
rie (OM) gezien dan.
De aanklacht werd bijgesteld, er
werden tussentijds verdachten vrij-
gelaten. De straffen zouden veel la-
ger gaan uitvallen dan de eisen. Bo-
vendien, zo zei één van de advoca-
ten van de verdachten - en dat was
nog vóór de recente aanslagen in
Parijs - waren de aanklachten tot
stand gekomen „in de snelkookpan
van het huidige politieke klimaat”.
Daarmee doelend op eerdere aan-
slagen en aan kracht winnend po-
pulisme dat een sterk anti-islamiti-
sche agenda hanteerde.
Als je alles op een rijtje zette, zo
was de teneur, ging het in essentie
om een stel activistische moslims
die zichzelf in de rollen van ‘journa-
list’ en ‘onderzoeker’ zagen
(‘mainstream moslim’, zo om-
schreef het boegbeeld zichzelf). Ze
waren op zoek naar de betekenis
van Islamitische Staat en de strijd
in Syrië. Daartoe plaatsten ze artike-
len op de website De Ware Religie,
waaronder oproepen om ‘het zio-
nistische volk uit te roeien’. Dat
werd soms uitgelegd als „satire”. En
honderden artikelen waarin ‘broe-
ders’ en ‘zusters’ duidelijk werd ge-
maakt dat deelname aan de jihad,
de gewapende strijd in Syrië, ver-
plicht was voor iedere moslim.
Daarmee wilden ze „een maat-
schappelijke discussie aanwakke-
ren”. Artikelen overigens die gretig
werden gelezen in radicale kringen,
ook in Maastricht waar Sultan Ber-
zel (19) en zijn Koerdische vriend
ze gebruikten als extra mentale
brandstof voor hun beider reis rich-
ting de dood. En bekeerlinge Aïcha
(18) die contact had met de predi-
ker van de groep, naar Syrië ver-
trok en later weer terugkeerde.
Maar dat alles was moeilijk te be-
wijzen, dat ronselen dus. De bewijs-
last in het Context-proces zou stui-
ten op een aantal granieten pilaren
waarop onze rechtsstaat is geba-
seerd: de vrijheid van godsdienst
en de vrijheid van meningsuiting.
Het eindresultaat was gisteren
anders: onder meer drie celstraffen
van zes jaar en één van vijf jaar
voor deelname aan een terroris-
tische organisatie die zich bezig-
hield met opruien, ronselen en het
faciliteren en financieren van jonge-
ren in hun jihadstrijd in Syrië. Op-
ruien, zo oordeelt de rechtbank,
met als doel jongeren ideologisch
rijp te maken en te werven voor de
gewapende strijd. Jongeren als Sul-
tan die vorig jaar 23 mensen dood-
de bij een zelfmoordaanslag in Bag-
dad.
De rechter maakte één ding klip
en klaar: de vrijheid van godsdienst
is absoluut. Wel zijn gedragingen
die het gevolg kunnen zijn van reli-
gieuze overtuigingen strafbaar. En
ja, de vrijheid van meningsuiting is
een groot goed, maar niet absoluut.
De grens ligt bij het inperken van
andermans vrijheden en bij haat-
zaaien en oproepen tot geweld.
Dit is ook interessant in verband
met het onderzoek naar een ver-
bod op salafistische organisaties, als
gevolg van de aangenomen motie
vorige week. Voor Ahmed Mar-
couch (PvdA) kunnen de veroorde-
lingen van de verdachten een zet in
de rug geven bij het bestrijden van
het salafisme, de fundamentalisti-
sche en fel anti-democratische stro-
ming in de islam, die volgens hem
het voorportaal van terrorisme is.
Er mag in Nederland heel veel.
Nog steeds. Je mag bijvoorbeeld ho-
moseksualiteit een ziekte noemen.
Oproepen om homo’s van hoge ge-
bouwen te gooien, mag echter niet.
Je mag in Nederland steun betui-
gen aan een terroristische organisa-
tie. Maar je mag niet oproepen om
eraan deel te nemen. De jihadi’s in
het proces zijn dus niet veroor-
deeld omdat ze de democratie afwe-
zen, geloofden in een kalifaat, sym-
pathie hadden voor de halsafsnij-
ders van IS, met IS-vlaggen door de
Schilderswijk paradeerden of de
martelaarsdood verheerlijkten. Dat
valt allemaal onder de vrijheid van
meningsuiting. De paradox (ook in
de discussie over het salafisme) is
dat ze volop gebruikmaakten van
de vrijheden die de democratische
rechtsstaat hen bood om hun af-
keer van diezelfde rechtsstaat te eta-
leren. Ook dat mag.
Waar de jihadi’s uiteindelijk over
zijn gestruikeld, is de bewezen ge-
achte conclusie van het OM dat ze
wierven voor de gewapende strijd.
En dat in georganiseerd verband.
Uiteindelijk zijn ze niet gestraft als
de ‘jonge onderzoekers’, de kuifjes
van de islam zoals ze zichzelf pro-
beerden te presenteren, maar als de
‘grote vissen’ over wie de Haagse
burgemeester Jozias van Aartsen
sprak toen ze werden opgepakt.