1. سایت جامع آثار فمینیستی
www.daadaar.com
روابط جنسی و اسب تروآ ( کل مقاله شامل بخش اول و دوم ) نــام مقــالـه
دکتر حمیدرضا شیرمحمدی نویسنده مقاله
8 تـعـداد صفحه
81/90/5831 تاریــخ تحـریر
سایت گویا نـــام سـایـت
http://news.g00ya.com url آدرس
Print search Prev 1 Next Full Exit
2. روابط جنسی و اسب تروآ، از ایدز تا سقط جنین
در این نوشته 1 در پی آنیم تا نشان دهیم حاملگی ناخواسته و سقط جنین از یک طرف و بیماریهای مسری مقاربتی چون ایدز از طرف دیگر از
ِ
معضالت قابل توجه بشرِ امروزند. امروزه نظر بر این است که حل این مشکالت تنها توسط موعظههای اخالقی برای اجتناب از روابط جنسی نامشروع
ِ
امکان پذیر نیست و ترویج و اشاعه دانش و مهارتهای استفاده از موادِ ضدِ بارداری نقش بسیار موثری در کاهش تلفات و هزینههای جبران ناپذیرِ ناشی
ٔ
از سقط جنین و ایدز خواهد داشت.
چندی پیش وقتی معلوم شد خانم Keisha Castle-Hughesبازیگر ۶1 ساله با استعداد نقش مریم باکره در فیلم ( Nativityاین بار نه از روح القدس
که ) از دوست پسر ۹1 ساله خود حامله شد جهان و واتیکان که خود را برای جلسه افتتاحیه فیلم آماده میکرد در بُهت و حیرت فرو رفتند به طوری که
ٔ ٔ ٔ
شخص پاپ مجبور شد از شرکت در این مراسم خودداری کند. کارگردان فیلم به شوخی دربارهٔ او میگوید : به هر حال او دو تا از سه نقطه نظر واتیکان
در این باره را رعایت کرده است : "هم ضد حاملگی استفاده نکرده و هم بچه را ننداخته است !". اما پشت این طنز تلخ سوال مهم بدون جوابی خودنمایی
ِ ِ
ِ ِ
میکند که یافتن پاسخ برای آن کمی دشوار مینماید. آیا حتی فرو رفتن در نقش مقدس و معنوی مریم باکره هم نتوانسته مانع از روابط جنسی ( کنترل
نشده ) و در نهایت حاملگی ناخواسته در یک نوجوان ۶1 ساله شود ؟چرا ؟
ِ
روابط جنسی کنترل نشده یکی از مهمترین معضالت امروزی جهان محسوب میشود که گسترش ایدز ( در کنار دیگر بیماریهای آمیزشی ) و حاملگی
ِ
ناخواسته و سقط جنین از بارزترین عوارض آن محسوب میشود. یکی از مسائل بسیار قابل توجه در برخورد با این دو موضوع، سردرگمی و تعارض
ِ
حل ناشدنی است که سردمداران حکومت و سیاست جهانی در نحوهٔ برخورد و پیشگیری از آن داشتهاند. نگاه اجمالی به آمار ایدز و سقط جنین در ایران
و جهان میتواند دورنمای محدودی از قله کوه یخی را آشکار کند که قسمت قابل توجهی از آن هنوز بر ما پنهان مانده است.
ٔ
Print search Prev 2 Next Home Full Exit
3. آمار ایدز در ایران و جهان
بنا به آمار سازمان بهداشت جهانی در سال ۴۰۰۲ میالدی حدود ۰۴ میلیون انسان مبتال به ویروس ایدز وجود داشته است که ۵ میلیون از آنان در
یک سال قبل به آن مبتال شدهاند و قسمت اعظم آنان را ساکنان جنوب قارهٔ آفریقا ( مثل آفریقای جنوبی ) و جنوب و جنوب شرقی آسیا ( مانند هند )
ِ
تشکیل میدهند. تخمین زده میشود که از ابتدای بروز این بیماری در ۵۲ سال پیش تاکنون حدود 1۳ میلیون انسان درنتیجه ابتال به ایدز جان باختهاند.
از کل تعداد مبتالیان به ویروس ،HIVحدود ۷1 میلیون را زنان، حدود ۰۲ میلیون را مردان و حدود ۳ میلیون را نیز کودکان تشکیل میدهند. حدود ۰۹
درصد از این مبتالیان فاقد دسترسی به امکانات مناسب درمان ضدِ ویروس ایدز هستند.
ِ
در ایران نیز از سال ۶۶۳1 ( که با گزارش اولین موردِ ابتال به ویروس HIVدر یک کودک ۶ ساله مبتال به هموفیلی ) توجه وزارت بهداشت به حضور
ایدز در ایران جمع شد آمار آلودگی به ویروس و بیماری ایدز همواره سیرِ صعودی داشته است. سال ۴۸۳1 با ثبت رسمی حدود ۷۸۰۳ فردِ جدیدِ مبتال
به ایدز رکورد دار تعداد موارد جدید رسمی مبتال به ایدز در ایران بوده است.
ِ ِ
طبق آمار ارائه شده از سوی مسئولین وزارت بهداشت و درمان ایران تعداد کل مبتالیان شناخته شده به ویروس ایدز از حدود ۳ هزار نفر در سال
ِ
۹۷ به حدود ۶ هزار نفر در سال ۲۸ و حدود ۴1 هزار نفر در سال ۵۸ رسیده که نشان میدهد شیوع آلودگی با سرعت تقریبی بیش از ۲ برابر در هر
سه سال رو به افزایش است. این در حالی است که تخمینها و آمارهای غیر رسمی از حضور حداقل ۰۷ هزار فرد مبتال به ایدز در ایران خبر میدهد که
استانهای تهران و کرمانشاه و فارس بیشترین درصد آن را به خود اختصاص دادهاند. تخمین زده میشود که هزینه درمان هر فردِ مبتال به ایدز در ایران
ٔ ِ
حدود ۰۰۶ ـ ۰۰۵ هزار تومان در ماه باشد. از نکات قابل توجه در آمار مبتالیان به ایدز این است که با وجودی که حدود ۰۸ درصد از کل ابتال به ویروس
HIVدر دنیا از راه روابط جنسی کنترل نشده ( همجنس یا غیر همجنس ) بوده است، این آمار در ایران بنا به اظهار نظر دکتر مهدی گویا ـ رئیس مرکز
ِ ِ
مدیریت بیماریهای وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ـ چیزی حدود ۴.۷ درصد بوده است ( ۴۶ درصد از طریق سرنگ مشترک آلوده، ۸.1 درصد
Print search Prev 3 Next Home Full Exit
4. از راه فراوردههای خونی آلوده، ۵.۰ درصد از مادر به جنین و ۸.۵۲ درصد از راههای ناشناخته )، چیزی که شک و شبههْ شدیدِ خود مسئولین به درستی
ِ
این آمار را برانگیخته است. حتی بر فرض اضافه کردن آمار موارد ناشناخته به گروه مبتالیان ناشی از روابط جنسی کنترل نشده باز هم این آمار ( حدود
۶۳ درصد ) با آمارهای مشابه از نقاط دیگر دنیا متفاوت است. این بدان معناست که به علل مختلف ما هنوز اطالعات درستی در مورد آمار واقعی آلودگی
ناشی از روابط جنسی کنترل نشده نداریم. همین طور بنا بر آمارِ رسمی تنها ۵.۵ درصد از آمارِ رسمی ثبت شدهٔ مراجعان مبتال به ویروس ایدز مربوط به
ِ ِ ِ
زنان بوده است که باز با آمار واقعی جهانی بسیار فاصله دارد. حقیقت این است که در ایران ثبت آمار آلودگی عمدتاً از طریق کلینیکهای ترک اعتیاد
و معتادان زندانی در زندانهای کشور مانند زندان قزل حصار یا معتادان ولگرد خیابانی بدست آمده است و تعداد مبتالیان مربوط به قشرهای مختلف
ِ
اجتماع به دالیل مختلف در این آمارها لحاظ نشده است. به عبارت دیگر سازمانهای رسمی فاقد برنامه ریزی و ساز و کارهای الزم برای تشویق مبتالیان
به مراجعه به کلینیکها و آزمایشگاههای تشخیص ویروس ایدز در ایران بودهاند.
ِ
آمار سقط جنین در ایران و جهان
بنا به آمار رسمی منتشر شده از سوی انستیتو Alan Guttmacherدر آمریکا از سال ( ۳۷۹1 که با تصویب دیوان عالی ایاالت متحده اجازهٔ سقط بدون
اخذ مجوز از دادگاه به زنان داده شد ) حدود ۵۴ میلیون موردِ رسمی سقط به ثبت رسیده است و گمان بر این است که سالیانه حدود ۰۰۰،۰۰۴1 هزار
مورد سقط در ایاالت متحده اتفاق میافتد. باالترین آمار مربوط به گروه خانمهای ۴۲ ـ ۰۲ ساله ( ۲۳ درصد ) است. حدود ۰۸ درصد از سقطها مربوط به
زنان ازدواج نکرده بوده است و ۶۴ درصد از آنان حداقل دارای سابقه یک سقط قبلی بودهاند.
مطابق آمار رسمی ارائه شده از سوی Chief Medical Officers of England and Walesدر انگلستان و ولز حدود ۰۰۴،۵۸1 مورد سقط جنین در سال
۴۰۰۲ میالدی گزارش شده است که بیشترین آن مربوط به زنان ۹1 ـ ۸1 ساله بوده است. ۸۸ درصد سقطها زیر ۳1 هفتگی رخ داده و فقط ۰۲ درصد
از آنها به دالیل پزشکی صورت گرفته است.
Print search Prev 4 Next Home Full Exit
5. آنچه مسلم است این است که به علت قانونی بودن سقط در این کشورها عوارض بیشتر محدود به صدمات روحی تحمل شده از سوی زنان است و
ِ ِ
هزینههای مربوط به سقط جنین است. هر چند جمع آوری آمارِ قابل قبول در مورد حاملگیهای ناخواسته و سقط جنین با مشکالت بیشماری همراه بوده
ِ
است، طبق محاسبات موسسه Guttmacherدر ۵۹۹1 میالدی حدود ۶۴ میلیون مورد ( تقریبا برابر با ۵،۳ درصد از کل جمعیت زنان ) سقط اجباری اتفاق
ِ
افتاده که ۰۲ میلیون آن به صورت غیر قانونی بوده است. در این میان سهم اروپای شرقی با حدود ۹درصد و اروپای غربی با 1،1 درصد از کل جمعیت
زنان بیشتر و کمتر از بقیه تخمین زده شده است. در میان کشورهایی که سقط جنین به صورت قانونی انجام میشده است ویتنام با ۳.۸ درصد و بلژیک
با 1 درصد از کل جمعیت زنان بیشترین و کمترین سهم را به خود اختصاص داده بودند.
نکته جالب توجه این است که میزان سقط جنین در کشورهای دارای محدودیتهای قانونی از کشورهایی که در آنها سقط جنین قانونی است کمتر ٔ
نبوده است اما میزان مرگ و میر و عوارض ناشی از اقدامات غیر بهداشتی افرادِ غیر مسئول بسیار باالتر بوده است. گمان بر این است که حدود یک چهارم
ِ
از کل حاملگیها در دنیا به صورت ناخواسته اتفاق میافتد. در کشورهای پیشرفته حاملگیهای ناخواسته حدود ۰۵ درصد از کل حاملگیها را تشکیل
میدهد و ۶۳ درصد از کل حاملگیها منجر به سقط میشود. در کشورهای جهان سوم این آمار به ترتیب ۶۳ و ۰۲ درصد از کل حاملگیهاست ( چرا که
خانوادهها خواستار تعداد بچه بیشتری هستند ). سهم آسیا از کل سقط جنینهای جهان حدود۰۶ درصد است. رومانیا، کوبا، ویتنام و در وحله بعد شیلی
ٔ ٔ
و پرو از کشورهای با باالترین شیوع سقط جنین در جهان هستند. روی هم رفته در جهان به ازای هر یک زن ( در هر طول عمر ) یک مورد سقط جنین
ِ
اتفاق میافتد. مطابق این بررسی پایین بودن میزان سقط جنین بیشتر ناشی از گسترش و ترویج استفاده از مواد ضد بارداری بوده است و محدودیتهای
قانونی تأثیری در کاهش سقط جنین نداشته است.
مطابق آمار بهداشت جهانی در سال ۰۰۲ سالیانه حدود ۸۶ هزار زن در اثر عوارض ناشی از سقط جنین غیر بهداشتی فوت میکنند. تقریباً تمام این
نوع سقط جنین در کشورهای جهان سوم اتفاق میافتد که برابر با ۰۲ میلیون مورد ( یکی به ازای هر ۹ مورد حاملگی ) است. همچنین پیش بینی شده
Print search Prev 5 Next Home Full Exit
6. است تا حدود ۸ میلیون زن از عوارض این گونه اعمال مانند عفونت، خون ریزی و پارگی احشای داخلی رنج میبرند.
در ایران بر اساس آمار اعالم شده از سوی دکتر شهاب الدین صدر در سال ۴۸۳1 برای 1111 زن به دالیل پزشکی مجوز سقط جنین قانونی صادر شده
است. رئیس اداره ( سالمت خانواده و ) جمعیت وزارت بهداشت طی خبری که در مردادماه ۵۸۳1 منتشر شد اعالم کرد که از حدود ۰۰۰،۰۰۲1 بارداری
زنان در ایران، ساالنه حدود ۰۰۳ هزار بارداری ناخواسته ( نزدیک به یک سوم از آنها ) رخ میدهد که نزدیک به یک سوم آنها ( حدود ۰۹هزار در سال ) به
سقط جنین منجر میشود. مطابق این آمار در ایران تنها حدود 1 درصد از کل سقطها در شرایط قانونی و کامالً بهداشتی صورت میگیرد.
تجربه جهان در بررسی عوامل موثر بر کنترل روابط جنسی
ٔ
ِ
گزارش اخیر منتشر شده در American Journal of Public Healthبر اساس مطالعه مشترک دانشگاه کلمبیا در نیویورک و انستیتو Guttmacherنشان
ٔ
داده است که میزان حاملگیهای ناخواسته در سنین ۹1 ـ ۵1 سال در آمریکا از سال ۵۹۹1 میالدی به این طرف کاهش داشته است که حدود ۶۸ درصد
از آن ناشی از توسعه فرهنگ استفاده از کاندوم در زنانی است که حاضر به خودداری از روابط جنسی نبودهاند. میزان حاملگی در گروه سنی ۹1 ـ ۵1 سال
ٔ
در دهه ۰۹۹1 ( ۰۰۰۲ ـ ۰۹۹1 میالدی ) حدود ۷۲ درصد کاهش داشته است. تنها ۴1 درصد از این افت درنتیجه تمایل بیشترِ دختران به خودداری از
ٔ ِ ٔ
رابطه جنسی بوده است.
ٔ
سیاست دولت از زمان روی کار آمدن دولت بوش همواره تأکید بر موعظه جوانان به خودداری از رابطه جنسی به جای توسعه استفاده از مواد ضد بارداری
ٔ ٔ ٔ
است. بودجه ۰۷۲ میلیون دالری داخل آمریکا تنها به کالسها و گروههایی اختصاص داده میشود که جوانان را فقط به خودداری از رابطه جنسی دعوت
ٔ ِ ٔ
کنند و حق تشویق آنها به استفاده از روشهای مختلف ضد بارداری را ندارند. خانم اسکارلت جانسون ( بازیگر سینما ) اعتقاد دارد " اگر قرار بود آمریکا
کامالً به راهی که جورج بوش خواسته بود میرفت االن هر آمریکایی حداقل باید ۶ بچه داشته باشه". بر عکس دولت بریتانیا سیاست متفاوتی در این مورد
داشته است. Gill Francesمدیر گروه دولتی Independent Advisory Group on Teenage Pregnancyبا صحه گذاشتن بر نتیجه این بررسی میگوید : این
ٔ
Print search Prev 6 Next Home Full Exit
7. ِ
نشان میدهد که ما با توسعه اطالعات و فرهنگ استفاده از مواد ضد بارداری بهترین کار را برای کاهش حاملگیهای ناخواسته در نوجوانها انجام میدهیم.
نصیحت کردن به جوانها برای اینکه دور و ور سکس نگردید دردی را دوا نمیکند و نتیجه این بررسی هم همین را نشان میدهد." با این حال بر اساس
ٔ
همین بودجه ۰۵۵ میلیون کاندوم به صورت رایگان در اختیار مردم و دیگر کشورهای جهان سوم گذاشته شده است. و در یک چرخش ۰۸1 درجه، جورج
بوش اخیراً طی یک سخنرانی در پنسیلوانیا از کاندوم به عنوان موثرترین سالح در مقابله با ایدز نام برد.
ِ
فشارها و تعارضات فرهنگی و اجتماعی
یکی از مهمترین عوامل موثر در روابط جنسی کنترل نشده تعارضات و فشارهای فرهنگی مانع در این زمینه است. همراه داشتن کاندوم یا قرصهای
ِ ِ
ِ
ضد حاملگی در کیف یک خانم ( به خصوص اگر ازدواج نکرده باشد ) از نظر دیگران با انگها و اشارات ناراحت کنندهای همراه خواهد بود. پیشنهاد به کار
بردن کاندوم از سوی هر یک از طرفین یک رابطه با احتیاطات زیادی همراه است و همیشه بیم آن میرود که دیگری این کار را نوعی توهین به خود تلقی
ِ ِ
کند. یکی از آقایان هنگامی که در موردِ رابطه جنسی اخیرش با یک زن مطلقه صحبت میکرد توضیح داد که هنگام معاشقه وقتی خواست از کاندوم
ِ ٔ
استفاده کند آن زن وی را با خشم نگاه کرد و با عصبانیت با اشاره به کاندوم سوال کرد : آیا فکر میکنی من هم از همان زنان خیابانی هستم ؟ الگوی
یک دختر خانم "نجیب"در آیینه ذهنی زنان و مردان، دختری است که هیچ گونه سابقه تماس جنسی ندارد و باید این را در نحوهٔ معاشقه و نزدیکی خود
ِ ٔ ٔ ِ ِ
ِ
نشان دهد. این امر در تعارض کامل با دانش و مهارت استفاده از کاندوم یا دیگر روشهای ضد بارداری است. تقریباً تعداد قابل توجهی از دختران با وجود
ِ
احتمال معاشقه و نزدیکی در تماسهای غیر رسمی خود به صورت ناخودآگاه از همراه بردن هر گونه وسیله بهداشتی مانند کاندوم یا قرصهای ضد بارداری
ٔ ِ ِ ِ
خودداری میکنند. در واقع همراه داشتن این وسایل به معنی پذیرش آگاهانه تجربه و تمایل به رابطه جنسی است که با احساس گناه و تشویش شدیدی
ٔ ٔ ِ
همراه خواهد بود. به همین ترتیب همین شخص ممکن است نتواند آزادنه با اشخاص مطلع در این زمینه صحبت کند. این کار به معنی اقرار ضمنی به
ِ
داشتن چنین روابطی است که با احتمال مالمتهای کالمی و یا دیگر برخوردهای ناخوشایند همراه است. بدین ترتیب به نظر میرسد بدون حل این
Print search Prev 7 Next Home Full Exit
8. تعارضات ـ حتی با در اختیار گذاردن کاندومهای رایگان در سطح مراکز بهداشتی ـ امکان کنترل مناسب روابط جنسی وجود نخواهد داشت.
نبود ارتباط کالمی مناسب با والدین از دیگر نشانههای حضور تعارضات درونی در این موارد است. در یک نظرسنجی که توسط بی بی سی از جوانان
صورت گرفت مشخص شد حدود ۶۷ درصد از آنها امکان گفتگو با پدر و مادر خود در مورد رابطه جنسی را نداشتند ( این در حالی است که 1۴ درصد
ٔ
از والدین تصور میکردند که از این نظر آمادگی کامل برای گفتگو با بچههای خود را دارند ). نتیجه یک بررسی دیگر که در آگوست سال ۲۰۰۲ میالدی
ِ ٔ ِ
توسط بی بی سی منتشر شد حاکی از آن بود که نوجوانانی که خیلی راحت میتوانند با والدینشان در مورد رابطه جنسی حرف بزنند احتماال :ً
ٔ
• در سنین باالتر اقدام به رابطه جنسی میکنند،
ٔ
• با جفتهای کمتری رابطه دارند
ِ ِ ِ
• و از مادهٔ ضد بارداری مناسبی برای کنترل احتمال بارداری یا سرایت بیماریهای آمیزشی استفاده میکنند.
بر خالف تصورِ بعضی، گفتگو در مورد مسائل جنسی لزوماً باعث "باز شدن روی بچهها " و یا تشویق آنها به شروع سکس نمیشود. مثالً در هلند که
طبق یک بررسی ۸۵ درصد از نوجوانان اظهار کردهاند که برای گفتگو دربارهٔ مسائل جنسی مشکلی ندارند، سن اولین رابطه جنسی به طور متوسط یک
ٔ ِ
سال بیش از نوجوانان در انگلستان است.
۲
مصرف الکل و مواد مخدر
یکی از نکات قابل توجه این است که بسیاری از نوجوانان و جوانان اقرار کردهاند که تماسهای جنسی کنترل نشدهٔ خود را تحت تأثیر مصرف الکل
ِ
یا مواد مخدر صورت دادهاند. در واقع مصرف الکل هر چند با کاهش کنترل ارادی باعث کاهش احساس گناه و ناراحتی ناشی از داشتن روابط جنسی
غیر رسمی و افزایش لذت جنسی میشود اما از طرف دیگر نباید انتظار داشت که چنین فردی برای جلوگیری از انتقال ویروس ایدز یا حاملگی ناخواسته
Print search Prev 8 Next Home Full Exit
9. اقدام موثری انجام دهد.
اینها دو نمونه از گفتههایی است که بعضی نوجوانان در تماس با یک خط تلفنی در این رابطه اظهار کردهاند :
ـ ( یک دختر ۴1 ساله ) من تو یه مهمونی خیلی عرق خوردم. من اصالً یادم نمیاد با کسی سکس کردم اما دوستهام میگن داشتم. من االن
حاملهام.
ـ ( یک دختر ۶1 ساله ) من چند وقت پیش با اصرار یه پسر بزرگتر از خودم باهاش مشروب خوردم و االن دو هفته است عقب انداختم. دیروز جواب
آزمایشم مثبت شد و وقتی بهش گفتم اون زد زیر همه چیز و گفت کار من نبوده. حاال نمیدونم عاقبتم چی میشه.
ِ
ناتوانیهای زنان در انتخاب نحوهٔ روابط جنسی
هر چند در آمارهای ابتدایی ثبت شده، ابتال مردان به ویروس نسبت به زنان بیشتر است، از لحاظ نظری در یک رابطه بین زن و مرد احتمال اینکه
ِ ِ ِ ِ
زن از یک جفت آلوده مبتال به آلودگی شود حدود دو برابر احتمال آلودگی مرد از زن آلوده است. شاید یک دلیل ساده برای این امر وجود داشته باشد
ِ ِ
و آن هم تجمع ترشحات آلودهٔ مرد در واژن زن به مقدار زیاد و برای مدت قابل توجه است. این بدان معناست که احتماالً در آینده باید منتظر افزایش
ِ
نسبت آلودگی زنان نسبت به مردان بود.
ِ
اما شاید این مهمترین علت آسیب پذیری بیشتر زنان نباشد. در بسیاری از مناطق کشورهای جهان سوم دختران امکان به اصطالح "تعیین تکلیف
ِ
کردن" در رابطه جنسی خود و دیگری را ندارند. زنان حتی در صورت اطالع از رفتارهای پُر خطر، قدرت کمی برای "نه گفتن" به آنها دارند. در صورت
ِ ٔ
تمایل به استفاده از کاندوم موافقت مرد برای نصب کاندومِ مردانه کامالً ضروری است. این در حالی است که تعداد قابل توجهی از زنان متاهل ممکن
است ویروس ایدز را از شوهران آلودهٔ خود دریافت کنند. تصور اینکه زنی هنگام نزدیکی از شوهر خود که تازگی به خارج سفری داشته ( یا جزو معتادان
Print search Prev 9 Next Home Full Exit
10. تزریقی است ) تقاضای انجام آزمایش خون یا استفاده از کاندوم نماید کمی عجیب و حتی برخورنده به نظر میآید. دختران در روابط جنسی غیرِ رسمی با
ِ
جفتهای خود نیز ممکن است تحت فشارهای مشابهی قرار داشته باشند. در چند بررسی بین ۰۲ تا ۸۴ درصد از دختران ۰1 تا ۵۲ ساله اظهار داشتهاند
که اولین تماس جنسی شان به اجبار صورت گرفته است. در مطالعهای در زامبیا تنها 11 درصد از زنان گفتند که هنگام نزدیکی با همسران شان میتوانند
ِ ِ
از وی تقاضای نصب کاندوم کنند ( حتی اگر همسر در گروه پُر خطر از نظرِ احتمال ابتال به ویروس ایدز قرار داشته باشد یا آلوده به ویروس ایدز باشد ). در
کشورهای درگیر جنگهای داخلی زنان همواره یکی از مهمترین قربانیان حمالت نظامی بودهاند. کشورهایی چون یوگوسالوی، عراق، افغانستان، کامبوج،
و کنگو و بسیاری از کشورهای آفریقایی نمونهای از چنین مناطق نا امن برای زنان را تشکیل دادهاند. گمان بر این است که طی ۶ سال جنگ داخلی در
کنگو نزدیک به ۰۴ هزار زن مورد تجاوز قرار گرفتهاند ( بعضی زنان اظهار کردهاند که تا بیست بار به آنها تجاوز شده است ) و این روند همچنان رو به
افزایش است.
در صورت ابتال به ویروس ایدز نیز فشارهای اجتماعی و اَنگهای مختلف باعث آسیب پذیری بیشترِ زنان نسبت به مردان میشود. تصور اینکه زنی با
ِ
انگ رسمی آلودگی به ویروس HIVبتواند در یک خانواده، در یک محله، در محل کار یا در یک شهر به زندگی همیشگی خود ادامه دهد تصور غیرِ قابل
ِ ِ
باوری بشمار میرود. از این رو خیلی هم غیرِ طبیعی نیست که خانمها حتی در صورت احتمال یا اطمینان از ابتال حاضر به بررسی و پیگیری و علنی
کردن این راز نباشند.
ِ
ِ ِ ِ ِ ِ
امروزه دنیا متوجه این مساله شده است که بدون تقویت امکان کنترل زنان بر روابط جنسی خود امکان مهار ایدز و سقط جنین وجود ندارد، هر چند
این نتیجه به بهای نه چندان ارزانی به دست آمده است. امروزه از هر ۴ آفریقایی که به تازگی آلوده به ویروس ایدز شدهاند سه نفر زناند. در آفریقای
جنوبی از هر ۴ دختر یکی در سن ۲۲ سالگی آلوده به ویروس ایدز بوده است. در کنیا شیوع آلودگی به HIVدر زنان ۶ برابر مردان است. برنامههای ویژه
حمایت و هدایت زنان قطعاً به سرمایه گذاری نه چندان کوتاه مدت نیاز دارد. سرمایه گذاری که باید منتظرِ نتایج آن در آینده بود.
Print search Prev 01 Next Home Full Exit
11. نقش روسپیان و روسپیخانهها در کنترل روابط جنسی
توجه به نقش روسپیان در انتقال بیماریهای آمیزشی منحصر به دو دهه اخیر و گسترش بیماری ایدز نیست. گمان بر این است که از ۲۶ هزار
ٔ
روسپی که در منطقه روسپینشین شهر کِراچی در پاکستان زندگی میکنند ۶۲ درصد مبتال به یک یا چند عفونت آمیزشی هستند و تقریباً هر ۰۶ روز
ِ ٔ
یک نفر درنتیجه ابتال به این بیماریها جان خود را از دست میدهند ( این آمار در جمعیت عادی حدود ۲1 درصد است ). روسپیان این شهر را میتوان
ٔ
به ۴ دسته تقسیم کرد : روسپیان ساکن در روسپیخانه، خیابانها، کوتیخانه، و روسپیان خانگی که دارای میانگین سنی کمتری هستند. اینان روسپیانی
ِ
هستند که به صورت مخفیانه مبادرت به این کار میکنند و در صورت برمال شدن رازشان به سه گروه اول میپیوندند. دسترسی گروههای بهداشتی به این
ِ
گروه مشکلتر از بقیه است و به تازگی سعی کردهاند از طریق آرایشگران محلی با آنان ارتباط برقرار کنند. روسپیخانههای رسمی مثل اکثر جاها توسط
ِ ِ
زنی موسوم به مادام یا نایکه اداره میشوند. مادام دختران با پرداخت مبلغ هنگفتی میخرد یا آنها را برای مدت مشخصی اجاره میکند که مبلغ آن به
خودشان یا خانواده شان پرداخت میشود. مینا مسئول یکی از گروههای پیشگیری از ایدز سعی میکند مادام را این گونه به رعایت مسائل بهداشتی ترغیب
کند : "ببین مگه نمیخوای این دخترها حاال حاالها برات پول در بیارن ؟ خوب اگه اونها مریض بشن پولهایی که تو خرجشون کردی همه حروم میشه.
باید به مشتریهات هم بگی اگه از اونها خوششون میاد باید با کاندوم کارشون رو بکنند وگرنه دفعه بعد ممکنه اونها رو نبینن".
ٔ
سوناگاشی یکی از شلوغترین محلههای کَلْکَته و در برگیرنده مهمترین جمعیت روسپی هند است که حدود ۹ هزار روسپی در آن فعالیت میکنند.
ِ
"مادو" زن ۵۲ ساله نسبتا زیبایی است که به عنوان یک روسپی درجه یک در هر نزدیکی چیزی معادل هزار روپیه یا ۲۲ دالر از مشتریان خود در میآورد.
ِ ٔ ٔ
او آرزوهای دور و درازی برای آیندهٔ دختر ۴ ساله خود دارد و مشتریانش را متقاعد کرده است که اگر او را میخواهند فقط با کاندوم حاضر به نزدیکی با
آنهاست. شیوع ایدز در جمعیت ۹۴ ـ ۵1 ساله یک میلیاردی هند حدود ۹.۰ درصد است و این بدان معنی است که هندوستان یکی از مخازن مهم افراد
آلوده به ایدز در آسیاست.
Print search Prev 11 Next Home Full Exit
12. با وجود اختصاص ۳.۹۲ میلیون دالر از طرح فوری ضد ایدز رئیس جمهوری آمریکا برای مبارزه با ایدز در هندوستان مصرف این پول با مشکل جالبی
در هند همراه است. موضوع این است که یکی از شرطهای دریافت این کمکها التزام عملی گروههای مراقبت به فعالیت رسمی ضد روسپیگری در منطقه
خود است. قولی که عمل به آن کمی دشوار مینماید. خانم راخا ماسیالمانی مسئول یکی از NGOهای فعال در این زمینه میگوید : "ما عاشق روسپیگری
نیستیم اما اون واقعیتی هست که از ابتدای خلق بشر تا حاال وجود داشته و تا ابد هم وجود خواهد داشت". هر چند روسپیگری به صورت سنتی و قانونی
مورد اعتراض شدید قرار داشته است، تجارت جنسی یکی از پُر رونقترین بازارهای تجارت جنسی در جهان را تشکیل میدهد. بنا به یک گزارش دولتی
آمار روسپیان هند در یک دهه با افزایش ۰۵ درصدی به حدود ۳ میلیون رسیده است. با توجه به آمار ۵.۸ درصدی ( معادل ۰۵۲ هزار نفری ) ابتال روسپیان
به ویروس ایدز ( ۹ برابر جمعیت عادی ) چنین رشدی به ناچار منجر به موج ویرانگر ایدز در سالهای آینده هندوستان خواهد شد. گمان بر این است که
ِ ِ
مناطق حاشیه نشین جنوب هند آمار روسپیان مبتال به حدود ۰۵ درصد و در روسپی خانههای بمبئی حتی به ۰۶ درصد از کل جمعیت روسپیان میرسد.
این در حالی است که نتیجه یک بررسی نشان داد که کمتر از نیمی از روسپیان ساکن در کلکته حتی اطالع داشتهاند که استفاده از کاندوم مانع از انتقال
ٔ
ویروس ایدز به دیگران میشود. با این حال این بیاطالعی شامل حال همه روسپیان هم نبوده است.
ٔ
برای مثال در بخش سوناگاشی آمار آلودگی روسپیان به ویروس HIVحدود ۵ درصد پایینتر از متوسط آمار مناطق دیگر هند است. در اینجا روسپیان
تحت هدایت یک کمیته محلی مبارزه با ایدز اقدام به آموزش فعال دیگر همکاران خود کردهاند. این کمیته با رد کمکهای اهدایی رئیس جمهوری آمریکا
ٔ ِ
تصمیم گرفته است که با روسپیان منطقه رابطه روشن و تنگاتنگی داشته باشد. خانم Smarajit Janaمحقق سازمان بهداشت جهانی و پایه گذار این گروه
ٔ
متوجه شد که برای مثال یکی از نگرانیهای روسپیان این بوده است که در صورت اصرار به استفاده از کاندوم مشتری به سراغ فرد دیگری برود. آنها با
آموزش و هدایت روسپیان سعی کردهاند این نقطه ضعف را از بین ببرند. بدین ترتیب در حال حاضر حدود ۵۸ درصد از روسپیان از کاندوم استفاده میکنند.
آموزشهای این کمیته حتی شامل حال خود مشتریان و دوستان و ( شاید باورتان نشود ) زنان این مشتریان هم بوده است. این کمیته با ایجاد یک صندوق
ِ
Print search Prev 21 Next Home Full Exit
13. تعاونی امکان پس اندازِ پول یا اخذ وام جهت راه اندازی کسب و کار دیگری برای روسپیان را نیز فراهم کرده است. با سیستم نظارتی این کمیته هر گونه
ِ
سوء استفاده از دختران خردسال در روسپیخانهها بالفاصله کشف و به پلیس گزارش میشود.
ترویج ناکافی استفاده از وسایل ضدبارداری
سه محورِ عمده در تشویق و ترغیب مردم و به خصوص جوانان در استفاده از کاندوم و قرصهای ضد حاملگی را میتوان به این ترتیب خالصه کرد :
• آموزش منظم جوانان از سنین نسبتاً پایینتر و افزایش دانش و مهارت جنسی آنها برای استفاده از انواع کاندومهای مردانه و زنانه
• کاهش تعارضات و فشارهای فرهنگی در مورد همراه داشتن کاندوم و یا قرصهای ضد حاملگی و استفاده به موقع از آنها
• تبلیغ انواع جدید و پُر جاذبهتر کاندومها و تذکر نقشی که این وسائل در جذاب تر کردن فعالیتهای جنسی دارند. همین طور تذکر اثرات سودمندِ
قرصهای ضد حاملگی به طور کلی ( حتی در خانمهایی که از نظر جنسی فعال نیستند )
کوشش اخیرِ دولت بریتانیا در اختصاص بودجه ۴ میلیون پوندی برای تبلیغ و تشویق جوانان به استفاده از مواد ضد بارداری هنگام فعالیتهای جنسی
ٔ
نشان از اهمیت چنین تالشهایی در مهار ایدز و سقط جنین به خصوص در گروه سنی ۴۲ ـ ۸1 سال حکایت میکند. خانم Caroline Flintوزیر بهداشت
عمومی در این باره معتقد است که : " این برنامه به منظور تشویق بیبند و باری جنسی نیست بلکه از افراد دارای فعالیت جنسی میخواهد که به خطرات
عدم استفاده از کاندوم در این روابط توجه کنند." دولت تیشرتهایی بین جوانان با این متن پخش کرده است که : "من سوزاک دارم و تو هم از من
سوزاک میگیری". مطابق آمار سازمان بهداشت جهانی در ۶۹۹1 روزانه 1 میلیون انسان مبتال به بیماریهای آمیزشی میشوند که ۰۶ درصد آنها کمتر از
۵۲ سال دارند. میزان آلودگی زنان در گروه سنی ۹1 ـ ۴1 سال تقریبا ۲ برابر مردان بوده است. گمان بر این است که از هر ۴ آمریکایی در ایاالت متحده
یکی مبتال به تب خال تناسلی است و ساالنه حدود ۵1 میلیون نفر به یکی از انواع بیماریهای آمیزشی آلوده میشوند. تقریباً میتوان گفت استفاده درست
Print search Prev 31 Next Home Full Exit
14. از کاندوم ( عالوه بر جلوگیری از حاملگی ناخواسته ) نقش منحصر بفردی در جلوگیری از توسعه انواع بیماریهای آمیزشی خواهد داشت.
ٔ
امروزه با توجه به مشکالت مربوط به استفاده از کاندومهای سنتی الستیکی انواع جدیدی از کاندوم با کارکرد و جنسهای متفاوت به بازار آمده است.
برای مثال یک موسسه آلمانی در حال تهیه یک نوع قوطی مخصوص اسپری کاندوم است. نحوهٔ کار به این صورت است که مرد آلت سفت شدهاش را داخل
ِ ٔ
قوطی قرار میدهد و با فشار یک دکمه پوستهای از جنس التکس به دور آن اسپری میشود. بدین ترتیب ظرف چند ثانیه کاندومی درست به اندازه آلت
وی دور آن را خواهد گرفت. از مزایای چنین کاندومی میتوان به نصب سریع و آسان و جلوگیری از لیز خوردن آن اشاره کرد. ( قیمت دستگاه ۰۲ یورو
است و هر کارتریج این دستگاه برای ۰۲ بار استفاده با قیمت حدود ۰1 یورو به زودی وارد بازار خواهد شد ).
یکی از مشکالت کاندومهای مردانه این است که استفاده از آنها وابسته به تصمیم و ارادهٔ مردان است. تعداد قابل توجهی از مردان به دالیل زیاد از
ِ ِ ِ ِ
جمله کاهش احساس لذت جنسی و سرد بودن جنس التکس و همین طور احتمال لیز خوردن آن ( درنتیجه شل شدن موقت آلت ) مایل به استفاده از ِ
آن نیستند. استفاده از کاندومهای زنانه تا حدود زیادی میتواند این مشکل را حل کند.
کاندوم زنانه ( با مارک ) ,®Realityیک لوله یا غالف بلند است که یک سر آن باز و سر دیگر آن بسته و دارای یک حلقه برجسته در هر یک از دو سر
ٔ
است. هر چند برای کسانی که آن را ندیدهاند کمی عجیب مینماید بعد از یکی دو بار استفاده از آن کامالً عادی به نظر میرسد. زن کاندوم را از سر بسته
آن به داخل واژن میلغزاند و به کمک حلقه الستیکی آن را انتهای آن را روی سر رحم محکم میکند. سر دیگر که باز است در خارج از واژن قرار میدهد
ٔ
و محل ورود آلت مرد است و آلت از میان آن به درون واژن میلغزد بدون اینکه با دیواره آن تماس داشته باشد. برای کارکرد بهتر قبل از نزدیکی میتوان
از ژلهای نرم کنندهٔ غیر وازلینی برای لغزنده کردن دیواره آن استفاده کرد. همان طور که گفتیم از مزایای مهم این روش این است که استفاده آن وابسته
به تصمیم زن است و الستیکی نبودن آن باعث از بین رفتن حساسیت آن دسته از افرادی است که به کاندومهای الستیکی حساسیت داشتهاند.
یکی دیگر از مشکالت مربوط به مصرف قرصهای ضد بارداری احساس گناه و ناراحتی است که ناشی از پس زمینههای فرهنگی و اجتماعی سنتی
Print search Prev 41 Next Home Full Exit
15. نسبت به کاربردن موادِ ضد بارداری است. این تنشها عمدتاً با شایعات ظاهراً علمی توام میشود که حاکی از خطرناک بودن مصرف قرصهای ضد بارداری
ِ
برای سالمت خانمهاست. به عبارت دیگر احساس گناه و ناراحتی مربوط به مواد ضد بارداری با نمادهای به ظاهر منطقیتر و امروزیتری توجیه میشود.
امروز کارشناسان مربوطه توصیه میکنند که با تبلیغ و تشویق آشکار مردم میبایست بر اثرات بسیار مفیدِ مصرف قرصهای ضد بارداری حتی در زنانی
که دارای رابطه جنسی فعال نیستند تاکید کرد. به این ترتیب قُبح استفاده از قرصهای ضد بارداری به طور کلی برداشته خواهد شد.
ِ ِ ٔ
مقایسهٔ دو سیاست در برخورد با حاملگیهای ناخواسته و ایدز
در برخورد با مسائلی چون حاملگی ناخواسته و ایدز به دلیل ارتباط مستقیم این مشکالت با مساله رابطه جنسی و وجود تعارضات و دیدگاههای
ٔ ِ
متناقض در جامعه، همواره دیدگاه متحدی در بین سیاست گذاران و سیاست مداران موثر در مسائل اجتماعی وجود نداشته است.
ِ
توجه به چند محورِ مُسلم برای تصمیم گیری در نحوهٔ برخورد با این مشکالت کامالً ضروری است :
• با توجه به عوارض و هزینههای گاه جبران ناپذیر سقط جنین و ایدز، پیشگیری از حاملگیهای ناخواسته و آلودگی به ویروس ایدز سادهترین و
منطقیترین راهِ برخورد با آنهاست.
• بدون شک پرهیز از تماسهای جنسی نزدیک میتواند به جلوگیری از بروز چنین مشکالتی بیانجامد.
ِ
• توسعه فرهنگ استفاده از کاندوم و قرصهای ضد بارداری و ترویج استفاده از آنها در جامعه و به خصوص نسل جوان از مهمترین ارکان پیشگیری
ٔ
از حاملگی ناخواسته و بیماریهای عفونی آمیزشی است.
ِ ِ
اما مساله اینجاست که بین گروههای سنتی و گروههای نوگرا اتفاق نظرِ کاملی در مورد امکان تلفیق بین دو محور اخیر وجود ندارد. مساله این است
ِ ِ ِ
که در نظر گروههای سنتی ترویج رسمی دانش و مهارتهای جنسی بین جوانان به معنای ضمنی تاییدِ روابط جنسی غیر رسمی آنهاست، چیزی که
ِ
Print search Prev 51 Next Home Full Exit
16. چندان به مذاق چنین گروههایی خوش نمیآید. از آن طرف گروههای نوگرا معتقدند که موعظه جوانان برای خودداری از رابطه جنسی تا زمان ازدواج
ِ ٔ ٔ ِ
رسمی روش کارآمدی در پیشگیری از اشاعه بیماریهای مقاربتی و حاملگیهای ناخواسته و سقط جنین نیست. از لحاظ عملی سیاستهای دو حزب
ٔ ِ
مشهور جمهوریخواه و دمکرات در ایاالت متحده آمریکا نمونه بارز چنین اختالف نظرهایی است.
ٔ
حزب جمهوریخواه با نامزدی آقای جورج بوش برای جذب آرای مردم طبق معمول بر روی محافظه کاری و حفظ سنت و در جنبه نمادین آن حفظ
ٔ
ارزشهای سنتی کانون خانواده تأکید خاصی داشته است. همان طوری که پیش از این اشاره شد دولت جورج بوش با اختصاص بودجه چند صد میلیون
ٔ ِ ِ
دالری برای آموزش جوانان و کنترل روابط جنسی، گروههای خاصی را مسئول این کار کرد. یکی از مهمترین محورهای مورد تأکید در این برنامه پرهیز
از هر گونه تشویق و ترویج مصرف کاندوم یا داروهای ضد بارداری در جوانان بود. اعضاء مذهبی این گروهها موظف بودند که تنها جوانان را به پرهیز از
هر گونه رابطه جنسی نزدیک تا زمان ازدواج توصیه کرده و فواید مادی و معنوی آن را گوشزد کنند. نوجوانان شرکت کننده در این دورهها با هم برای
ِ ٔ
پرهیز از هر گونه رابطه جنسی تا زمان ازدواج هم قسم میشدند و سوگند میخوردند.
ٔ
انستیتو Alan Guttmacherبا انجام یک بررسی بر روی ۲1 هزار نوجوان ۲1 تا ۸1 سال سعی کرد میزان کارآمدی چنین روشهایی را بررسی کند.
بر این اساس :
• این کالسها در جلوگیری از برقراری روابط جنسی تا حدود ۳ ماه اثرات محسوسی بجا گذاشته بود.
• این افراد به طور متوسط ۸1 ماه پس از ترک این کالسها اقدام به رابطه جنسی قبل از ازدواج میکردند.
ِ ٔ
• در یک دورهٔ ۶ ساله ۸۸ درصد از شرکت کنندگان اقدام به رابطه جنسی کرده بودند ( در مقابل ۹۹ درصد افرادی که در این دورهها شرکت نکرده
ٔ
بودند ).
Print search Prev 61 Next Home Full Exit
17. • آمار شیوع بیماریهای مقاربتی در هر دو گروه شرکت کننده و غیر شرکت کننده با هم برابر بود.
• و نکته مهم اینکه احتمال اینکه شرکت کنندگان در این کالسها در اولین رابطه جنسی از کاندوم یا قرص ضد بارداری استفاده کنند بسیار کمتر
ٔ ٔ
از افرادِ غیر شرکت کننده بود.
به دلیل ناکارآمدی چنین روشهایی امروزه در بریتانیا ـ که باالترین آمار حاملگی ناخواسته و سقط جنین بین کشورهای اروپایی را دارست ـ سعی
ِ
ِ
شده است که با اختصاص بودجه قابل توجهی فرهنگ استفاده از کاندوم و قرصهای ضد بارداری و همچنین مزایای مصرف آن بین جوانان ترویج و
ٔ
تشویق شود.
در کشورهای جهان دو کشور اوگاندا و تایلند از حیث بکارگیری روشهای کارآمد برای کنترل روابط جنسی و شیوع ایدز کامالً جایگاه ویژهای کسب
کردهاند. با برنامه ریزی درست و به دور از تعارض یا شعار، دولت اوگاندا موفق شد طی یک دهه تا سال ۰۰۰۲ میالدی شیوع آلودگی به HIVرا ۰۷ درصد
کاهش دهد. همچنین تعداد افرادی که اقدام به روابط جنسی کنترل نشده میکردند با کاهش ۰۶ درصدی همراه بوده است. دولت مردان اوگاندا به تبعیت
ِ ِ
از برنامههای اختصاصی دولت بوش تحت عنوان ABCکه به ترتیب به جای ( Abstinence, Be faithful& Condom useبه ترتیب پرهیز از رابطه، وفاداری به
یک جفت و استفاده از کاندوم ) بوده است سعی کردهاند به خصوص با تاکید و ترویج دو اصل اول از اشاعه ایدز بکاهند. بدین ترتیب میزان شیوع آلودگی
ٔ ِ
در زنان از ۴۹۹1 تا ۳۰۰۲ به ترتیب از ۰۲ درصد به ۳1 درصد کاهش مییابد. همین اعداد در مردان به ترتیب از ۵1 درصد به ۹ درصد کاهش نشان داده
ِ ِ
است. با این حال برخالف تصورات ابتدایی نتیجه یک تحقیق نشان داد که موعظههای اخالقی در کاهش آمار ایدز نقش چندانی نداشته است.
ٔ
• در این دوره آمار مردانی که اقدام به رابطه جنسی با دو زن یا بیشتر داشتهاند از ۸۲ درصد به ۵۳ درصد افزایش یافت.
ٔ
• تعداد مردان ۹1 ـ ۵1 سالهای که از رابطه جنسی پرهیز میکردند از ۰۶ درصد به ۰۵ درصد کاهش یافته بود ( آمار زنان در حد ۰۳ درصد ثابت
ٔ
Print search Prev 71 Next Home Full Exit
18. مانده بود ).
• متوسط سن اولین نزدیکی در مردان از 1.۷1 به ۲.۶1 و در زنان از ۹.۵1 به ۵.۵1 کاهش یافته بود.
• در ۴۹۹1 تنها ۰1 درصد از مردان اظهار داشتند که به طور مرتب در روابط جنسی با غیر همسران شان از کاندوم استفاده میکردند. این آمار در
ِ
۳۰۰۲ میالدی به ۰۵ درصد افزایش یافت. این آمار در زنان از ۲ درصد به ۸۲ درصد افزایش یافته بود.
بدین ترتیب باید گفت که یکبار دیگر این نظر که بدون اشاعه و ترویج دانش و مهارتهای جنسی الزم در استفاده از مواد ضد بارداری امکان مهار ایدز
ِ
یا سقط جنین وجود ندارد به اثبات رسید.
به نظر میرسد همچون افسانه اسب تروآ، ایدز و سقط جنین دشمنان تازه نفس بشریت اند که این بار قصد دارند سوار بر لذات جنسی ـ این هدیه
ٔ ِ ٔ
ردناکردنی خدایان ـ به داخل برج و باروی سالمت انسان رخنه کنند. آیا اگر سپاهیان تروی از وجود دشمنان در دل چنان اسب زیبایی آگاهی داشتند آیا
باز هم دروازههای شهر را برای در آغوش کشیدن آن باز میکردند ؟ انسان موجود و پاسخ به پرسشهای بیشماری دربارهٔ او باید با حزم و احتیاط فراوان
ِ
صورت بگیرد. شاید در پاسخ به چنین سوالی فقط بتوان گفت : شاید نه، شاید هم بله.
Print search Prev 81 Next Home Full Exit
19. 1. قسمت اول مقاله که میتوانید آن را در
اینجا مشاهده نمایید.
۲. قسمت دوم مقاله که میتوانید آن را در
اینجا مشاهده نمایید.
back
Print search Prev 91 Next Home Full Exit
