Clasicos de bolsillo: Luciano 11

1. ναι τῷ κλύσματι – καὶ φοβερωτάτην ποιεῖ
τὴν κυματωγὴν καὶ τὸν ἦχον μέγαν, καὶ τὸ
κῦμα πολλάκις αὐτῷ ἰσομέγεθες τῷ σκο-
πέλῳ. τοιαῦτα καὶ σφᾶς καταλαβεῖν ἔφα-
σκεν ὁ ναύκληρος ἔτι καὶ νυκτὸς οὔσης καὶ
ζόφου ἀκριβοῦς. ἀλλὰ πρὸς τὴν οἰμωγὴν
αὐτῶν ἐπικλασθέντας τοὺς θεοὺς πῦρ τε
ἀναδεῖξαι ἀπὸ τῆς Λυκίας, ὡς γνωρίσαι
τὸν τόπον ἐκεῖνον, καί τινα λαμπρὸν
ἀστέρα Διοσκούρων τὸν ἕτερον ἐπικαθίσαι
τῷ καρχησίῳ καὶ κατευθῦναι τὴν ναῦν ἐπὶ
τὰ λαιὰ ἐς τὸ πέλαγος ἤδη τῷ κρημνῷ
προσφερομένην. τοὐντεῦθεν δὲ ἅπαξ τῆς
ὀρθῆς ἐκπεσόντας διὰ τοῦ Αἰγαίου πλεύσα-
ντας ἑβδομηκοστῇ ἀπ' Αἰγύπτου ἡμέρᾳ
πρὸς ἀντίους τοὺς ἐτησίας πλαγιάζοντας
ἐς Πειραιᾶ χθὲς καθορμίσασθαι τοσοῦτον
ἀποσυρέντας ἐς τὸ κάτω, οὓς ἔδει τὴν Κρή-
την δεξιὰν λαβόντας ὑπὲρ τὴν Μαλέαν
πλεύσαντας ἤδη εἶναι ἐν Ἰταλίᾳ.
{ΛΥΚΙΝΟΣ} Νὴ Δία, θαυμάσιόν τινα
20
ΛΟΥΚΙΑΝΟΥ
ΛΟΓΟΙ
1
ΔΙΟΓΕΝΟΥΣ ΚΑΙ ΑΛΕΧΑΝΔΡΟΥ
{ΔΙΟΓΕΝΗΣ} Τί τοῦτο, ὦ Ἀλέξανδρε;
καὶ σὺ τέθνηκας ὥσπερ καὶ ἡμεῖς ἅπαντες;
{ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ} Ὁρᾷς, ὦ Διόγενες· οὐ
παράδοξον δέ, εἰ ἄνθρωπος ὢν ἀπέθανον.
{ΔΙΟΓΕΝΗΣ} Οὐκοῦν ὁ Ἄμμων ἐψεύδε-
το λέγων ἑαυτοῦ σε εἶναι, σὺ δὲ Φιλίππου
ἄρα ἦσθα;
{ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ} Φιλίππου δηλαδή· οὐ
γὰρ ἂν ἐτεθνήκειν Ἄμμωνος ὤν.
{ΔΙΟΓΕΝΗΣ} Καὶ μὴν καὶ περὶ τῆς
Ὀλυμπιάδος ὅμοια ἐλέγετο, δράκοντα ὁμι-
λεῖν αὐτῇ καὶ βλέπεσθαι ἐν τῇ εὐνῇ, εἶτα
οὕτω σε τεχθῆναι, τὸν δὲ Φίλιππον ἐξηπα-
τῆσθαι οἰόμενον πατέρα σου εἶναι.
{ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ} Κἀγὼ ταῦτα ἤκουον
ὥσπερ σύ, νῦν δὲ ὁρῶ ὅτι οὐδὲν ὑγιὲς οὔτε
ἡ μήτηρ οὔτε οἱ τῶν Ἀμμωνίων προφῆται
ἔλεγον.
{ΔΙΟΓΕΝΗΣ} Ἀλλὰ τὸ ψεῦδος αὐτῶν οὐκ
98
ἁπάντων ἐσμέν.
{ΜΕΝΙΠΠΟΣ} Ὅρα, ὦ Χείρων, μὴ πε-
ριπίπτῃς σεαυτῷ καὶ ἐς τὸ αὐτό σοι ὁ
λόγος περιστῇ.
{ΧΕΙΡΩΝ} Πῶς τοῦτο φῄς;
{ΜΕΝΙΠΠΟΣ} Ὅτι εἰ τῶν ἐν τῷ βίῳ τὸ
ὅμοιον ἀεὶ καὶ ταὐτὸν ἐγένετό σοι προσκο-
ρές, καὶ τἀνταῦθα ὅμοια ὄντα προσκορῆ
ὁμοίως ἂν γένοιτο, καὶ δεήσει μεταβολήν
σε ζητεῖν τινα καὶ ἐντεῦθεν εἰς ἄλλον βίον,
ὅπερ οἶμαι ἀδύνατον.
{ΧΕΙΡΩΝ} Τί οὖν ἂν πάθοι τις, ὦ Μένιπ-
πε;
{ΜΕΝΙΠΠΟΣ} Ὅπερ, οἶμαι, φασί, συνε-
τὸν ὄντα ἀρέσκεσθαι καὶ ἀγαπᾶν τοῖς πα-
ροῦσι καὶ μηδὲν αὐτῶν ἀφόρητον οἴεσθαι.
ΜΕΝΙΠΠΟΥ ΚΑΙ ΤΕΙΡΕΣΙΟΥ
{ΜΕΝΙΠΠΟΣ} Ὦ Τειρεσία, εἰ μὲν καὶ
83

2. 2
θον πλέοντες ἢ ὡς ὁ ἀστὴρ αὐτοὺς ἔσωσεν;
{ΛΥΚΙΝΟΣ} Οὔκ, ὦ Τιμόλαε, ἀλλὰ νῦν
ἡδέως ἂν ἀκούσαιμεν.
{ΤΙΜΟΛΑΟΣ} Ὁ ναύκληρος αὐτὸς διη-
γεῖτό μοι, χρηστὸς ἀνὴρ καὶ προσομιλῆσαι
δεξιός. ἔφη δὲ ἀπὸ τῆς Φάρου ἀπάραντας
οὐ πάνυ βιαίῳ πνεύματι ἑβδομαίους ἰδεῖν
τὸν Ἀκάμαντα, εἶτα ζεφύρου ἀντιπνεύσα-
ντος ἀπενεχθῆναι πλαγίους ἄχρι Σιδῶνος,
ἐκεῖθεν δὲ χειμῶνι μεγάλῳ περιπεσόντας
δεκάτῃ ἐπὶ Χελιδονέας διὰ τοῦ Αὐλῶνος
ἐλθεῖν, ἔνθα δὴ παρὰ μικρὸν ὑποβρυχίους
δῦναι ἅπαντας. οἶδα δέ ποτε παραπλεύσας
καὶ αὐτὸς Χελιδονέας ἡλίκον ἐν τῷ τόπῳ
ἀνίσταται τὸ κῦμα, καὶ μάλιστα περὶ τὸν
λίβα, ὁπόταν ἐπιλάβῃ καὶ τοῦ νότου· κατ'
ἐκεῖνο γὰρ δὴ συμβαίνει μερίζεσθαι τὸ
Παμφύλιον ἀπὸ τῆς Λυκιακῆς θαλάττης,
καὶ ὁ κλύδων ἅτε ἀπὸ πολλῶν ῥευμάτων
περὶ τῷ ἀκρωτηρίῳ σχιζόμενος – ἀπόξυ-
ροι δέ εἰσι πέτραι καὶ ὀξεῖαι παραθηγόμε-
19
τυφλὸς εἶ, οὐκέτι διαγνῶναι ῥᾴδιον. ἅπασι
γὰρ ἡμῖν ὁμοῖα τὰ ὄμματα, κενά, μόνον δὲ
αἱ χῶραι αὐτῶν· τὰ δ' ἄλλα οὐκέτ' ἂν εἰπε-
ῖν ἔχοις, τίς ὁ Φινεὺς ἦν ἢ τίς ὁ Λυγκεύς.
ὅτι μέντοι μάντις ἦσθα καὶ ὅτι ἀμφότερα
ἐγένου μόνος καὶ ἄρρην καὶ γυνή, τῶν ποι-
ητῶν ἀκούσας οἶδα. πρὸς τῶν θεῶν τοιγα-
ροῦν εἰπέ μοι, ὁποτέρου ἡδίονος ἐπειράθης
τῶν βίων, ὁπότε ἀνὴρ ἦσθα, ἢ ὁ γυναικεῖος
ἀμείνων ἦν;
{ΤΕΙΡΕΣΙΑΣ} Παρὰ πολύ, ὦ Μένιππε, ὁ
γυναικεῖος· ἀπραγμονέστερος γάρ. καὶ δε-
σπόζουσι τῶν ἀνδρῶν αἱ γυναῖκες, καὶ
οὔτε πολεμεῖν ἀνάγκη αὐταῖς οὔτε παρ'
ἔπαλξιν ἑστάναι οὔτ' ἐν ἐκκλησίᾳ διαφέρε-
σθαι οὔτ' ἐν δικαστηρίοις ἐξετάζεσθαι.
{ΜΕΝΙΠΠΟΣ} Οὐ γὰρ ἀκήκοας, ὦ Τει-
ρεσία, τῆς Εὐριπίδου Μηδείας, οἷα εἶπεν
οἰκτείρουσα τὸ γυναικεῖον, ὡς ἀθλίας
οὔσας καὶ ἀφόρητόν τινα τὸν ἐκ τῶν ὠδί-
νων πόνον ὑφισταμένας; ἀτὰρ εἰπέ
84
εἶναι τοὺς τὴν προσποίησιν ἐκείνην ἐπικερ-
τομοῦντας, ὁρῶντας τὸν νεκρὸν τοῦ θεοῦ
ἐκτάδην κείμενον, μυδῶντα ἤδη καὶ
ἐξῳδηκότα κατὰ νόμον ἁπάντων τῶν σω-
μάτων; ἄλλως τε καὶ τοῦτο, ὃ χρήσιμον
ἔφης, ὦ Ἀλέξανδρε, τὸ διὰ τοῦτο κρατεῖν
ῥᾳδίως, πολὺ τῆς δόξης ἀφῄρει τῶν κατορ-
θουμένων· πᾶν γὰρ ἐδόκει ἐνδεὲς ὑπὸ θεοῦ
γίγνεσθαι δοκοῦν.
{ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ} Οὐ ταῦτα φρονοῦσιν
οἱ ἄνθρωποι περὶ ἐμοῦ, ἀλλὰ Ἡρακλεῖ καὶ
Διονύσῳ ἐνάμιλλον τιθέασί με. καίτοι τὴν
Ἄορνον ἐκείνην, οὐδετέρου ἐκείνων λα-
βόντος, ἐγὼ μόνος ἐχειρωσάμην.
{ΦΙΛΙΠΠΟΣ} Ὁρᾷς ὅτι ταῦτα ὡς Ἄμ-
μωνος υἱὸς λέγεις, ὃς Ἡρακλεῖ καὶ Διονύ-
σῳ παραβάλλεις σεαυτόν; καὶ οὐκ αἰσχύνῃ,
ὦ Ἀλέξανδρε, οὐδὲ τὸν τῦφον ἀπομαθήσῃ
καὶ γνώσῃ σεαυτὸν καὶ συνήσεις ἤδη νε-
κρὸς ὤν;
97

3. δὲ ἀνάλογον ἡ πρῷρα ὑπερβέβηκεν ἐς τὸ
πρόσω ἀπομηκυνομένη, τὴν ἐπώνυμον τῆς
νεὼς θεὸν ἔχουσα τὴν Ἶσιν ἑκατέρωθεν. ὁ
μὲν γὰρ ἄλλος κόσμος, αἱ γραφαὶ καὶ τοῦ
ἱστίου τὸ παράσειον πυραυγές, καὶ πρὸ
τούτων αἱ ἄγκυραι καὶ στροφεῖα καὶ περια-
γωγεῖς καὶ αἱ κατὰ τὴν πρύμναν οἰκήσεις
θαυμάσια πάντα μοι ἔδοξεν. καὶ τὸ τῶν
ναυτῶν πλῆθος στρατοπέδῳ ἄν τις
εἰκάσειεν. ἐλέγετο δὲ καὶ τοσοῦτον ἄγειν
σῖτον, ὡς ἱκανὸν εἶναι πᾶσι τοῖς ἐν τῇ Ἀτ-
τικῇ ἐνιαύσιον πρὸς τροφήν. κἀκεῖνα
πάντα μικρός τις ἀνθρωπίσκος γέρων ἤδη
ἔσωζεν ὑπὸ λεπτῇ κάμακι τὰ τηλικαῦτα
πηδάλια περιστρέφων· ἐδείχθη γάρ μοι
ἀναφαλαντίας τις, οὖλος, Ἥρων, οἶμαι,
τοὔνομα.
{ΤΙΜΟΛΑΟΣ} Θαυμάσιος τὴν τέχνην,
ὡς ἔφασκον οἱ ἐμπλέοντες, καὶ τὰ θαλάτ-
τια σοφὸς ὑπὲρ τὸν Πρωτέα. ἠκούσατε δὲ
ὅπως δεῦρο κατήγαγε τὸ πλοῖον, οἷα ἔπα-
18
ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΕΙΠΟΝΤΑ,
ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ ΕΙ ΕΝ ΛΟΓΟΙΣ
Οὐκοῦν Προμηθέα με εἶναι φής; εἰ μὲν
κατὰ τοῦτο, ὦ ἄριστε, ὡς πηλίνων κἀμοὶ
τῶν ἔργων ὄντων, γνωρίζω τὴν εἰκόνα καί
φημι ὅμοιος εἶναι αὐτῷ, οὐδ' ἀναίνομαι πη-
λοπλάθος ἀκούειν, εἰ καὶ φαυλότερος ἐμοὶ
ὁ πηλὸς οἷος ἐκ τριόδου, βόρβορός τις
παρὰ μικρόν. εἰ δὲ ὑπερεπαινῶν τοὺς
λόγους ὡς δῆθεν εὐμηχάνους ὄντας τὸν σο-
φώτατον τῶν Τιτάνων ἐπιφημίζεις αὐτοῖς,
ὅρα μή τις εἰρωνείαν φῇ καὶ μυκτῆρα οἷον
τὸν Ἀττικὸν προσεῖναι τῷ ἐπαίνῳ. ἢ πόθεν
γὰρ εὐμήχανον τοὐμόν; τίς δὲ ἡ περιττὴ
3
ἀπέσχου τῆς τοῦ Δαρείου γυναικὸς καλῆς
οὔσης, καὶ τῆς μητρὸς αὐτοῦ καὶ τῶν θυ-
γατέρων ἐπεμελήθης· βασιλικὰ γὰρ ταῦτα.
{ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ} Τὸ φιλοκίνδυνον δέ, ὦ
πάτερ, οὐκ ἐπαινεῖς καὶ τὸ ἐν Ὀξυδράκαις
πρῶτον καθαλέσθαι ἐντὸς τοῦ τείχους καὶ
τοσαῦτα λαβεῖν τραύματα;
{ΦΙΛΙΠΠΟΣ} Οὐκ ἐπαινῶ τοῦτο, ὦ
Ἀλέξανδρε, οὐχ ὅτι μὴ καλὸν οἴομαι εἶναι
καὶ τιτρώσκεσθαί ποτε τὸν βασιλέα καὶ
προκινδυνεύειν τοῦ στρατοῦ, ἀλλ' ὅτι σοι
τὸ τοιοῦτο ἥκιστα συνέφερεν· θεὸς γὰρ
εἶναι δοκῶν εἴ ποτε τρωθείης, καὶ βλέποιέν
σε φοράδην τοῦ πολέμου ἐκκομιζόμενον,
αἵματι ῥεόμενον, οἰμώζοντα ἐπὶ τῷ τραύ-
ματι, ταῦτα γέλως ἦν τοῖς ὁρῶσιν, ᾗ καὶ ὁ
Ἄμμων γόης καὶ ψευδόμαντις ἠλέγχετο
καὶ οἱ προφῆται κόλακες. ἢ τίς οὐκ ἂν
ἐγέλασεν ὁρῶν τὸν τοῦ Διὸς υἱὸν ἀποψύχο-
ντα, δεόμενον τῶν ἰατρῶν βοηθεῖν; νῦν μὲν
γὰρ ὁπότε ἤδη τέθνηκας, οὐκ οἴει πολλοὺς
96
μοι, – ὑπέμνησε γάρ με τὰ τῆς Μηδείας
ἰαμβεῖα – καὶ ἔτεκές ποτε, ὁπότε γυνὴ
ἦσθα, ἢ στεῖρα καὶ ἄγονος διετέλεσας ἐν
ἐκείνῳ τῷ βίῳ;
{ΤΕΙΡΕΣΙΑΣ} Τί τοῦτο, Μένιππε, ἐρω-
τᾷς;
{ΜΕΝΙΠΠΟΣ} Οὐδὲν χαλεπόν, ὦ Τειρε-
σία· πλὴν ἀπόκριναι, εἴ σοι ῥᾴδιον.
{ΤΕΙΡΕΣΙΑΣ} Οὐ στεῖρα μὲν ἤμην, οὐκ
ἔτεκον δ' ὅλως.
{ΜΕΝΙΠΠΟΣ} Ἱκανὸν τοῦτο· εἰ γὰρ καὶ
μήτραν εἶχες, ἐβουλόμην εἰδέναι.
{ΤΕΙΡΕΣΙΑΣ} Εἶχον δηλαδή.
{ΜΕΝΙΠΠΟΣ} Χρόνῳ δέ σοι ἡ μήτρα
ἠφανίσθη καὶ τὸ χωρίον τὸ γυναικεῖον ἀπε-
φράγη καὶ οἱ μαστοὶ ἀπεστάθησαν καὶ τὸ
ἀνδρεῖον ἀνέφυ καὶ πώγωνα ἐξήνεγκας, ἢ
αὐτίκα ἐκ γυναικὸς ἀνὴρ ἀνεφάνης;
{ΤΕΙΡΕΣΙΑΣ} Οὐχ ὁρῶ τί σοι βούλεται
τὸ ἐρώτημα· δοκεῖς δ' οὖν μοι ἀπιστεῖν, εἰ
τοῦθ' οὕτως ἐγένετο.
85

4. σοφία καὶ προμήθεια ἐν τοῖς γράμμασιν;
ὡς ἔμοιγε ἱκανὸν εἰ μὴ πάνυ σοι γήϊνα ἔδο-
ξεν μηδὲ κομιδῇ ἄξια τοῦ Καυκάσου. καί-
τοι πόσῳ δικαιότερον ὑμεῖς ἂν εἰκάζοισθε
τῷ Προμηθεῖ, ὁπόσοι ἐν δίκαις εὐδοκιμε-
ῖτε ξὺν ἀληθείᾳ ποιούμενοι τοὺς ἀγῶνας.
ζῶα γοῦν ὡς ἀληθῶς καὶ ἔμψυχα ὑμῖν τὰ
ἔργα, καὶ νὴ Δία καὶ τὸ θερμὸν αὐτῶν ἐστι
διάπυρον· καὶ τοῦτο ἐκ τοῦ Προμηθέως ἂν
εἴη, πλὴν εἰ μὴ ἑνὶ διαλλάττοιτε, ὅτι μὴ ἐκ
πηλοῦ πλάττετε ἀλλὰ χρυσᾶ ὑμῖν τοῖς πολ-
λοῖς τὰ πλάσματα.
Ἡμεῖς δὲ οἱ ἐς τὰ πλήθη παριόντες καὶ
τὰς τοιαύτας τῶν ἀκροάσεων ἐπαγγέλλο-
ντες εἴδωλα ἄττα ἐπιδεικνύμεθα, καὶ τὸ
μὲν ὅλον ἐν πηλῷ, καθάπερ ἔφην μικρὸν
ἔμπροσθεν, ἡ πλαστικὴ κατὰ ταὐτὰ τοῖς
κοροπλάθοις· τὰ δ' ἄλλα οὔτε κίνησις
ὁμοία πρόσεστιν οὔτε ψυχῆς δεῖγμά τι,
ἀλλὰ τέρψις ἄλλως καὶ παιδιὰ τὸ πρᾶγμα.
ὥστε μοι ἐνθυμεῖσθαι ἔπεισι μὴ ἄρα οὕτω
4
{ΤΙΜΟΛΑΟΣ} Μηδαμῶς, ἀλλὰ προΐω-
μεν. εἰκὸς γὰρ ἤδη παρεληλυθέναι ἐκεῖνον
ἀποσοβοῦντα ἐς τὸ ἄστυ, ἐπεὶ μηκέθ' ἡμᾶς
εὑρεῖν ἐδύνατο. εἰ δὲ μή, ἀλλ' οἶδε τὴν ὁδὸν
Ἀδείμαντος, καὶ δέος οὐδὲν μὴ ἀπολειφθε-
ὶς ἡμῶν ἀποβουκοληθῇ.
{ΛΥΚΙΝΟΣ} Ὁρᾶτε, μὴ σκαιὸν ᾖ φίλον
ἀπολιπόντας αὐτοὺς ἀπιέναι. βαδίζωμεν δ'
ὅμως, εἰ καὶ Σαμίππῳ τοῦτο δοκεῖ.
ΣΑΜΙΠΠΟΣ} Καὶ μάλα δοκεῖ, ἤν πως
ἀνεῳγυῖαν ἔτι τὴν παλαίστραν καταλάβω-
μεν. ἀλλὰ μεταξὺ λόγων, ἡλίκη ναῦς, εἴκο-
σι καὶ ἑκατὸν πήχεων ἔλεγε ὁ ναυπηγός τὸ
μῆκος, εὖρος δὲ ὑπὲρ τὸ τέταρτον μάλιστα
τούτου, καὶ ἀπὸ τοῦ καταστρώματος ἐς
τὸν πυθμένα, ᾗ βαθύτατον κατὰ τὸν
ἄντλον, ἐννέα πρὸς τοῖς εἴκοσι. τὰ δ' ἄλλα
ἡλίκος μὲν ὁ ἱστός, ὅσην δὲ ἀνέχει τὴν κε-
ραίαν, οἵῳ δὲ προτόνῳ συνέχεται, ὡς δὲ ἡ
πρύμνα μὲν ἐπανέστηκεν ἠρέμα καμπύλη
χρυσοῦν χηνίσκον ἐπικειμένη, καταντικρὺ
17
{ΜΕΝΙΠΠΟΣ} Οὐ χρὴ γὰρ ἀπιστεῖν, ὦ
Τειρεσία, τοῖς τοιούτοις, ἀλλὰ καθάπερ
τινὰ βλᾶκα μὴ ἐξετάζοντα, εἴτε δυνατά
ἐστιν εἴτε καὶ μή, παραδέχεσθαι;
{ΤΕΙΡΕΣΙΑΣ} Σὺ οὖν οὐδὲ τὰ ἄλλα πι-
στεύεις οὕτω γενέσθαι, ὁπόταν ἀκούσῃς
ὅτι ὄρνεα ἐκ γυναικῶν ἐγένοντό τινες ἢ
δένδρα ἢ θηρία, τὴν Ἀηδόνα ἢ τὴν Δάφνην
ἢ τὴν τοῦ Λυκάονος θυγατέρα;
{ΜΕΝΙΠΠΟΣ} Ἤν που κἀκείναις ἐντύ-
χω, εἴσομαι ὅ τι καὶ λέγουσι. σὺ δέ, ὦ βέλ-
τιστε, ὁπότε γυνὴ ἦσθα, καὶ ἐμαντεύου
τότε ὥσπερ καὶ ὕστερον, ἢ ἅμα ἀνὴρ καὶ
μάντις ἔμαθες εἶναι;
{ΤΕΙΡΕΣΙΑΣ} Ὁρᾷς; ἀγνοεῖς τὰ περὶ
ἐμοῦ ἅπαντα, ὡς καὶ διέλυσά τινα ἔριν τῶν
θεῶν, καὶ ἡ μὲν Ἥρα ἐπήρωσέν με, ὁ δὲ
Ζεὺς παρεμυθήσατο τῇ μαντικῇ τὴν συμ-
φοράν.
{ΜΕΝΙΠΠΟΣ} Ἔτι ἔχῃ, ὦ Τειρεσία,
τῶν ψευσμάτων; ἀλλὰ κατὰ τοὺς μάντεις
86
ταφρόνητόν τι ἔργον, καὶ ὅμως οὐ διαστή-
σας αὐτοὺς οὐδὲ προδοσίαις ὠνούμενος τὰς
νίκας ἐκράτουν αὐτῶν· οὐδ' ἐπιώρκησα
πώποτε ἢ ὑποσχόμενος ἐψευσάμην ἢ ἄπι-
στον ἔπραξά τι τοῦ νικᾶν ἕνεκα. καὶ τοὺς
Ἕλληνας δὲ τοὺς μὲν ἀναιμωτὶ παρέλαβον,
Θηβαίους δὲ ἴσως ἀκούεις ὅπως μετῆλθον.
{ΦΙΛΙΠΠΟΣ} Οἶδα ταῦτα πάντα· Κλε-
ῖτος γὰρ ἀπήγγειλέ μοι, ὃν σὺ τῷ δορατίῳ
διελάσας μεταξὺ δειπνοῦντα ἐφόνευσας,
ὅτι με πρὸς τὰς σὰς πράξεις ἐπαινέσαι
ἐτόλμησεν. σὺ δὲ καὶ τὴν Μακεδονικὴν
χλαμύδα καταβαλὼν κάνδυν, ὥς φασι, με-
τενέδυς καὶ τιάραν ὀρθὴν ἐπέθου καὶ προ-
σκυνεῖσθαι ὑπὸ Μακεδόνων, ἐλευθέρων ἀν-
δρῶν, ἠξίους, καὶ τὸ πάντων γελοιότατον,
ἐμιμοῦ τὰ τῶν νενικημένων. ἐῶ γὰρ λέγειν
ὅσα ἄλλα ἔπραξας, λέουσι συγκατακλείων
πεπαιδευμένους ἄνδρας καὶ τοσούτους γα-
μῶν γάμους καὶ Ἡφαιστίωνα ὑπεραγα-
πῶν. ἓν ἐπῄνεσα μόνον ἀκούσας, ὅτι
95

5. ἀναπλέκονται ἔστε πρὸς τὸ ἐφηβικόν,
ἔμπαλιν ἢ οἱ πρόγονοι ἡμῶν, οἷς ἐδόκει κα-
λὸν εἶναι κομᾶν τοὺς γέροντας ἀναδου-
μένους κρωβύλον ὑπὸ τέττιγι χρυσῷ ἀνει-
λημμένον.
{ΣΑΜΙΠΠΟΣ} Εὖ γε, ὦ Τιμόλαε, ὅτι
ἡμᾶς ἀναμιμνήσκεις τῶν Θουκυδίδου συγ-
γραμμάτων, ἃ ἐν τῷ προοιμίῳ περὶ τῆς ἀρ-
χαίας ἡμῶν τρυφῆς εἶπεν ἐν τοῖς Ἴωσιν,
ὁπότε οἱ τότε συναπῳκίσαν.
{ΛΥΚΙΝΟΣ} Ἀτάρ, ὦ Σάμιππε, νῦν ἀνε-
μνήσθην, ὁπόθεν ἡμῶν ἀπελείφθη Ἀδείμα-
ντος, ὅτε παρὰ τὸν ἱστὸν ἐπὶ πολὺ ἔστημεν
ἀναβλέποντες, ἀριθμοῦντες τῶν βυρσῶν
τὰς ἐπιβολὰς καὶ θαυμάζοντες ἀνιόντα τὸν
ναύτην διὰ τῶν κάλων, εἶτα ἐπὶ τῆς κεραί-
ας ἄνω ἀσφαλῶς διαθέοντα τῶν κεροιάκων
ἐπειλημμένον.
{ΣΑΜΙΠΠΟΣ} Εὖ λέγεις. τί δ' οὖν χρὴ
ποιεῖν ἡμᾶς; ἐνταῦθα καραδοκεῖν αὐτόν, ἢ
ἐθέλεις ἐγὼ αὖθις ἐπάνειμι ἐς τὸ πλοῖον;
16
με Προμηθέα λέγεις εἶναι ὡς ὁ κωμικὸς
τὸν Κλέωνα· φησὶν δέ, οἶσθα, περὶ αὐτοῦ·
Κλέων Προμηθεύς ἐστι μετὰ τὰ πράγμα-
τα. καὶ αὐτοὶ δὲ Ἀθηναῖοι τοὺς χυτρέας
καὶ ἱπνοποιοὺς καὶ πάντας ὅσοι πηλουργοί
Προμηθέας ἀπεκάλουν ἐπισκώπτοντες ἐς
τὸν πηλὸν ἢ καὶ τὴν ἐν πυρὶ οἶμαι τῶν
σκευῶν ὄπτησιν. καὶ εἴ γε σοι τοῦτο βούλε-
ται εἶναι ὁ Προμηθεύς, πάνυ εὐστόχως
ἀποτετόξευται καὶ ἐς τὴν Ἀττικὴν δριμύ-
τητα τῶν σκωμμάτων, ἐπεὶ καὶ εὔθρυπτα
ἡμῖν τὰ ἔργα ὥσπερ ἐκείνοις τὰ χυτρίδια,
καὶ μικρόν τις λίθον ἐμβαλὼν συντρίψειεν
ἂν πάντα.
Καίτοι, φαίη τις ἂν παραμυθούμενος, οὐ
ταῦτα εἴκασέ σε τῷ Προμηθεῖ, ἀλλὰ τὸ
καινουργὸν τοῦτο ἐπαινῶν καὶ μὴ πρός τι
ἄλλο ἀρχέτυπον μεμιμημένον, ὥσπερ ἐκε-
ῖνος οὐκ ὄντων ἀνθρώπων τέως ἐννοήσας
αὐτοὺς ἀνέπλασεν, τοιαῦτα ζῷα μορφώσας
καὶ διακοσμήσας ὡς εὐκίνητά τε εἴη καὶ
5
βαροι κατεπλάγησάν με καὶ οὐδεὶς ἔτι ἀν-
θίστατο οἰόμενοι θεῷ μάχεσθαι, ὥστε ῥᾷον
ἐκράτουν αὐτῶν.
{ΦΙΛΙΠΠΟΣ} Τίνων δὲ ἐκράτησας σύ γε
ἀξιομάχων ἀνδρῶν, ὃς δειλοῖς ἀεὶ συνη-
νέχθης τοξάρια καὶ πελτίδια καὶ γέρρα
οἰσύϊνα προβεβλημένοις; Ἑλλήνων κρατεῖν
ἔργον ἦν, Βοιωτῶν καὶ Φωκέων καὶ Ἀθη-
ναίων, καὶ τὸ Ἀρκάδων ὁπλιτικὸν καὶ τὴν
Θετταλὴν ἵππον καὶ τοὺς Ἠλείων ἀκοντι-
στὰς καὶ τὸ Μαντινέων πελταστικὸν ἢ
Θρᾷκας ἢ Ἰλλυριοὺς ἢ καὶ Παίονας χει-
ρώσασθαι, ταῦτα μεγάλα· Μήδων δὲ καὶ
Περσῶν καὶ Χαλδαίων, χρυσοφόρων ἀν-
θρώπων καὶ ἁβρῶν, οὐκ οἶσθα ὡς πρὸ σοῦ
μύριοι μετὰ Κλεάρχου ἀνελθόντες ἐκράτη-
σαν οὐδ' εἰς χεῖρας ὑπομεινάντων ἐλθεῖν
ἐκείνων, ἀλλὰ πρὶν ἢ τόξευμα ἐξικνεῖσθαι
φυγόντων;
{ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ} Ἀλλ' οἱ Σκύθαι γε, ὦ
πάτερ, καὶ οἱ Ἰνδῶν ἐλέφαντες οὐκ εὐκα-
94
τοῦτο ποιεῖς· ἔθος γὰρ ὑμῖν μηδὲν ὑγιὲς
λέγειν.
ΜΕΝΙΠΠΟΥ, ΑΜΦΙΛΟΧΟΥ ΚΑΙ
ΤΡΟΦΩΝΙΟΥ
{ΜΕΝΙΠΠΟΣ} Σφὼ μέντοι, ὦ Τροφώνιε
καὶ Ἀμφίλοχε, νεκροὶ ὄντες οὐκ οἶδ' ὅπως
ναῶν κατηξιώθητε καὶ μάντεις δοκεῖτε,
καὶ οἱ μάταιοι τῶν ἀνθρώπων θεοὺς ὑμᾶς
ὑπειλήφασιν εἶναι.
{ΑΜΦΙΛΟΧΟΣ} Τί οὖν ἡμεῖς αἴτιοι, εἰ
ὑπὸ ἀνοίας ἐκεῖνοι τοιαῦτα περὶ νεκρῶν δο-
ξάζουσιν;
{ΜΕΝΙΠΠΟΣ} Ἀλλ' οὐκ ἂν ἐδόξαζον, εἰ
μὴ ζῶντες καὶ ὑμεῖς τοιαῦτα ἐτερατεύεσθε
ὡς τὰ μέλλοντα προειδότες καὶ προειπεῖν
δυνάμενοι τοῖς ἐρομένοις.
{ΤΡΟΦΩΝΙΟΣ} Ὦ Μένιππε, Ἀμφίλο-
χος μὲν οὗτος ἂν εἰδείη ὅ τι αὐτῷ ἀποκρι-
87

6. ὀφθῆναι χαρίεντα. καὶ τὸ μὲν ὅλον ἀρχι-
τέκτων αὐτὸς ἦν, συνειργάζετο δέ τι καὶ ἡ
Ἀθηνᾶ ἐμπνέουσα τὸν πηλὸν καὶ ἔμψυχα
ποιοῦσα εἶναι τὰ πλάσματα. ὁ μὲν ταῦτα
ἂν εἴποι, πρός γε τὸ εὐφημότατον ἐξηγού-
μενος τὸ εἰρημένον, καὶ ἴσως οὗτος ὁ νοῦς
ἦν τῷ λελεγμένῳ. ἐμοὶ δὲ οὐ πάνυ ἱκανόν,
εἰ καινοποιεῖν δοκοίην, μηδὲ ἔχοι τις
λέγειν ἀρχαιότερόν τι τοῦ πλάσματος οὗ
τοῦτο ἀπόγονόν ἐστιν. ἀλλὰ εἰ μὴ καὶ
χάριεν φαίνοιτο, αἰσχυνοίμην ἄν, εὖ ἴσθι,
ἐπ' αὐτῷ καὶ ξυμπατήσας ἂν ἀφανίσαιμι.
οὐδ' ἂν ὠφελήσειεν αὐτό, παρὰ γοῦν ἐμοί,
ἡ καινότης, μὴ οὐχὶ συντετρῖφθαι ἄμορφον
ὄν. καὶ εἴ γε μὴ οὕτω φρονοίην, ἄξιος ἂν
εἶναι μοι δοκῶ ὑπὸ ἑκκαίδεκα γυπῶν κεί-
ρεσθαι, οὐ συνιεὶς ὡς πολὺ ἀμορφότερα τὰ
μετὰ τοῦ ξένου αὐτὸ πεπονθότα.
Πτολεμαῖος γοῦν ὁ Λάγου δύο καινὰ ἐς
Αἴγυπτον ἄγων, κάμηλόν τε Βακτριανὴν
παμμέλαιναν καὶ δίχρωμον ἄνθρωπον, ὡς
6
φράσας τῷ Αἰγυπτίῳ ναυπηγῷ περιηγου-
μένῳ τὸ πλοῖον παρέστηκε δακρύων,
ὥσπερ εἴωθε. ταχύδακρυς γὰρ ὁ ἀνὴρ ἐς τὰ
ἐρωτικά.
{ΛΥΚΙΝΟΣ} Καὶ μὴν οὐ πάνυ καλός, ὦ
Σάμιππε, ὁ μειρακίσκος ἔδοξέ μοι, ὡς ἂν
καὶ Ἀδείμαντον ἐκπλῆξαι, ᾧ τοσοῦτοι
Ἀθήνησι καλοὶ ἕπονται, πάντες ἐλεύθεροι,
στωμύλοι τὸ φθέγμα, παλαίστρας ἀπο-
πνέοντες, οἷς καὶ παραδακρῦσαι οὐκ ἀγεν-
νές. οὗτος δὲ πρὸς τῷ μελάγχρους εἶναι
καὶ πρόχειλός ἐστι καὶ λεπτὸς ἄγαν τοῖν
σκελοῖν, καὶ ἐφθέγγετο ἐπισεσυρμένον τι
καὶ συνεχὲς καὶ ἐπίτροχον, Ἑλληνιστὶ μέν,
ἐς τὸ πάτριον δὲ τῷ ψόφῳ καὶ τῷ τῆς φω-
νῆς τόνῳ, ἡ κόμη δὲ καὶ ἐς τοὐπίσω ὁ
πλόκαμος συνεσπειραμένος οὐκ ἐλεύθερόν
φησιν αὐτὸν εἶναι.
{ΤΙΜΟΛΑΟΣ} Τοῦτο μὲν εὐγενείας, ὦ
Λυκῖνε, σημεῖόν ἐστιν Αἰγυπτίοις ἡ κόμη.
ἅπαντες γὰρ αὐτὴν οἱ ἐλεύθεροι παῖδες
15
τέον ὑπὲρ αὑτοῦ, ἐγὼ δὲ ἥρως εἰμὶ καὶ μα-
ντεύομαι, ἤν τις κατέλθῃ παρ' ἐμέ. σὺ δὲ
ἔοικας οὐκ ἐπιδεδημηκέναι Λεβαδείᾳ τὸ
παράπαν· οὐ γὰρ ἂν ἠπίστεις σὺ τούτοις.
{ΜΕΝΙΠΠΟΣ} Τί φῄς; εἰ μὴ εἰς Λε-
βάδειαν γὰρ παρέλθω καὶ ἐσταλμένος ταῖς
ὀθόναις γελοίως μᾶζαν ἐν ταῖν χεροῖν ἔχων
εἰσερπύσω διὰ τοῦ στομίου ταπεινοῦ ὄντος
ἐς τὸ σπήλαιον, οὐκ ἂν ἠδυνάμην εἰδέναι,
ὅτι νεκρὸς εἶ ὥσπερ ἡμεῖς μόνῃ τῇ γοητείᾳ
διαφέρων; ἀλλὰ πρὸς τῆς μαντικῆς, τί δαὶ
ὁ ἥρως ἐστίν; ἀγνοῶ γάρ.
{ΤΡΟΦΩΝΙΟΣ} Ἐξ ἀνθρώπου τι καὶ
θεοῦ σύνθετον.
{ΜΕΝΙΠΠΟΣ} Ὃ μήτε ἄνθρωπός ἐστιν,
ὡς φῄς, μήτε θεός, καὶ συναμφότερόν
ἐστιν; νῦν οὖν ποῦ σου τὸ θεῶν ἐκεῖνο ἡμί-
τομον ἀπελήλυθεν;
{ΤΡΟΦΩΝΙΟΣ} Χρᾷ, ὦ Μένιππε, ἐν
Βοιωτίᾳ.
{ΜΕΝΙΠΠΟΣ} Οὐκ οἶδα, ὦ Τροφώνιε, ὅ
88
{ΔΙΟΓΕΝΗΣ} Διογένους τοῦ Σινωπέως
εἴδωλον, αὐτὸς δὲ οὐ μὰ Δία “μετ' ἀθα-
νάτοισι θεοῖσιν,” ἀλλὰ τοῖς βελτίστοις τῶν
νεκρῶν σύνεστιν Ὁμήρου καὶ τῆς τοιαύτης
ψυχρολογίας καταγελῶν.
ΦΙΛΙΠΠΟΥ ΚΑΙ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ
{ΦΙΛΙΠΠΟΣ} Νῦν μέν, ὦ Ἀλέξανδρε,
οὐκ ἂν ἔξαρνος γένοιο μὴ οὐκ ἐμὸς υἱὸς
εἶναι· οὐ γὰρ ἂν τεθνήκεις Ἄμμωνός γε
ὤν.
{ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ} Οὐδ' αὐτὸς ἠγνόουν,
ὦ πάτερ, ὡς Φιλίππου τοῦ Ἀμύντου υἱός
εἰμι, ἀλλ' ἐδεξάμην τὸ μάντευμα, χρήσιμον
εἰς τὰ πράγματα εἶναι οἰόμενος.
{ΦΙΛΙΠΠΟΣ} Πῶς λέγεις; χρήσιμον
ἐδόκει σοι τὸ παρέχειν σεαυτὸν ἐξαπατη-
θησόμενον ὑπὸ τῶν προφητῶν;
{ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ} Οὐ τοῦτο, ἀλλ' οἱ βάρ-
93

7. ὀψομένους τὸ πλοῖον.
{ΛΥΚΙΝΟΣ} Νὴ Δία, καὶ Ἀδείμαντος ὁ
Μυρρινούσιος εἵπετο μεθ' ἡμῶν, ἀλλ' οὐκ
οἶδ' ὅπου νῦν ἐκεῖνός ἐστιν ἀποπλανηθεὶς
ἐν τῷ πλήθει τῶν θεατῶν. ἄχρι μὲν γὰρ
τῆς νεὼς ἅμα ἤλθομεν καὶ ἀνιόντες ἐς
αὐτὴν, σὺ μέν, οἶμαι, Σάμιππε, προῄεις,
μετὰ σὲ δὲ ὁ Ἀδείμαντος ἦν, εἶτ' ἐγὼ μετ'
ἐκεῖνον ἐχόμενος αὐτοῦ ἀμφοτέραις, καί με
διὰ τῆς ἀποβάθρας ὅλης παρέπεμψε χειρα-
γωγῶν ὑποδεδεμένον ἀνυπόδητος αὐτὸς
ὤν, τὸ ἀπὸ τούτου δὲ οὐκέτι αὐτὸν εἶδον
οὔτε ἔνδον οὔτε ἐπεὶ κατεληλύθαμεν.
{ΣΑΜΙΠΠΟΣ} Οἶσθα οὖν, ὦ Λυκῖνε,
ὅπου ἡμᾶς ἀπέλιπεν; ὁπότε, οἶμαι, τὸ ὡρα-
ῖον ἐκεῖνο μειράκιον ἐκ τῆς θαλάμης προ-
ῆλθε τὸ τὴν καθαρὰν ὀθόνην ἐνδεδυκός,
ἀναδεδεμένον ἐς τοὐπίσω τὴν κόμην ἐπ'
ἀμφότερα τοῦ μετώπου ἀπηγμένην. εἰ τοί-
νυν ἐγὼ Ἀδείμαντον οἶδα, οἶμαι, γλαφυρὸν
οὕτω θέαμα ἐκεῖνος ἰδὼν μακρὰ χαίρειν
14
τὸ μὲν ἡμίτομον αὐτοῦ ἀκριβῶς μέλαν
εἶναι, τὸ δὲ ἕτερον ἐς ὑπερβολὴν λευκόν,
ἐπ' ἴσης δὲ μεμερισμένον, ἐς τὸ θέατρον
συναγαγὼν τοὺς Αἰγυπτίους ἐπεδείκνυτο
αὐτοῖς ἄλλα τε πολλὰ θεάματα καὶ τὸ τε-
λευταῖον καὶ ταῦτα, τὴν κάμηλον καὶ τὸν
ἡμίλευκον ἄνθρωπον, καὶ ᾤετο ἐκπλήξειν
τῷ θεάματι. οἱ δὲ πρὸς μὲν τὴν κάμηλον
ἐφοβήθησαν καὶ ὀλίγου δεῖν ἔφυγον ἀναθο-
ρόντες, καίτοι χρυσῷ πᾶσα ἐκεκόσμητο
καὶ ἁλουργίδι ἐπέστρωτο καὶ ὁ χαλινὸς ἦν
λιθοκόλλητος, Δαρείου τινὸς ἢ Καμβύσου
ἢ Κύρου αὐτοῦ κειμήλιον. πρὸς δὲ τὸν ἄν-
θρωπον οἱ μὲν πολλοὶ ἐγέλων, οἱ δέ τινες
ὡς ἐπὶ τέρατι ἐμυσάττοντο. ὥστε ὁ Πτολε-
μαῖος συνεὶς ὅτι οὐκ εὐδοκιμεῖ ἐπ' αὐτοῖς
οὐδὲ θαυμάζεται ὑπὸ τῶν Αἰγυπτίων ἡ
καινότης, ἀλλὰ πρὸ αὐτῆς τὸ εὔρυθμον καὶ
τὸ εὔμορφον κρίνουσι, μετέστησεν αὐτὰ
καὶ οὐκέτι διὰ τιμῆς ἦγεν ὡς πρὸ τοῦ. ἀλλ'
ἡ μὲν κάμηλος ἀπέθανεν ἀμελουμένη, τὸν
7
εἰς ἓν συμπεφυκότες ἄνθρωπός τε καὶ
θεός.
{ΗΡΑΚΛΗΣ} Οὐ γὰρ καὶ πάντες οὕτως
σοι δοκοῦσι συγκεῖσθαι ἐκ δυεῖν, ψυχῆς
καὶ σώματος; ὥστε τί τὸ κωλῦόν ἐστι τὴν
μὲν ψυχὴν ἐν οὐρανῷ εἶναι, ἥπερ ἦν ἐκ
Διός, τὸ δὲ θνητὸν ἐμὲ παρὰ τοῖς νεκροῖς;
{ΔΙΟΓΕΝΗΣ} Ἀλλ', ὦ βέλτιστε Ἀμφι-
τρυωνιάδη, καλῶς ἂν ταῦτα ἔλεγες, εἰ
σῶμα ἦσθα, νῦν δὲ ἀσώματον εἴδωλον εἶ·
ὥστε κινδυνεύεις τριπλοῦν ἤδη ποιῆσαι τὸν
Ἡρακλέα.
{ΗΡΑΚΛΗΣ} Πῶς τριπλοῦν;
{ΔΙΟΓΕΝΗΣ} Ὧδέ πως· εἰ γὰρ ὁ μέν τις
ἐν οὐρανῷ, ὁ δὲ παρ' ἡμῖν σὺ τὸ εἴδωλον,
τὸ δὲ σῶμα ἐν Οἴτῃ κόνις ἤδη γενόμενον,
τρία ταῦτα ἤδη γεγένηται· καὶ σκόπει ὅντι-
να τὸν τρίτον πατέρα ἐπινοήσεις τῷ σώμα-
τι.
{ΗΡΑΚΛΗΣ} Θρασὺς εἶ καὶ σοφιστής·
τίς δαὶ καὶ ὢν τυγχάνεις;
92
τι καὶ λέγεις· ὅτι μέντοι ὅλος εἶ νεκρὸς
ἀκριβῶς ὁρῶ.
ΔΙΟΓΕΝΟΥΣ ΚΑΙ ΗΡΑΚΛΕΟΥΣ
{ΔΙΟΓΕΝΗΣ} Οὐχ Ἡρακλῆς οὗτός
ἐστιν; οὐ μὲν οὖν ἄλλος, μὰ τὸν Ἡρακλέα.
τὸ τόξον, τὸ ῥόπαλον, ἡ λεοντῆ, τὸ μέγε-
θος, ὅλος Ἡρακλῆς ἐστιν. εἶτα τέθνηκεν
Διὸς υἱὸς ὤν; εἰπέ μοι, ὦ καλλίνικε, νεκρὸς
εἶ; ἐγὼ γάρ σοι ἔθυον ὑπὲρ γῆς ὡς θεῷ.
{ΗΡΑΚΛΗΣ} Καὶ ὀρθῶς ἔθυες· αὐτὸς μὲν
γὰρ ὁ Ἡρακλῆς ἐν τῷ οὐρανῷ τοῖς θεοῖς
σύνεστι “καὶ ἔχει καλλίσφυρον Ἥβην,”
ἐγὼ δὲ εἴδωλόν εἰμι αὐτοῦ.
{ΔΙΟΓΕΝΗΣ} Πῶς λέγεις; εἴδωλον τοῦ
θεοῦ; καὶ δυνατὸν ἐξ ἡμισείας μέν τινα
θεὸν εἶναι, τεθνάναι δὲ τῷ ἡμίσει;
{ΗΡΑΚΛΗΣ} Ναί· οὐ γὰρ ἐκεῖνος τέθνη-
κεν, ἀλλ' ἐγὼ ἡ εἰκὼν αὐτοῦ.
89

8. ἄνθρωπον δὲ τὸν διττὸν Θέσπιδι τῷ αὐλη-
τῇ ἐδωρήσατο καλῶς αὐλήσαντι παρὰ τὸν
πότον.
Δέδοικα δὲ μὴ καὶ τοὐμὸν κάμηλος ἐν
Αἰγυπτίοις ᾖ, οἱ δὲ ἄνθρωποι τὸν χαλινὸν
ἔτι αὐτῆς θαυμάζωσι καὶ τὴν ἁλουργίδα,
ἐπεὶ οὐδὲ τὸ ἐκ δυοῖν τοῖν καλλίστοιν συ-
γκεῖσθαι, διαλόγου καὶ κωμῳδίας, οὐδὲ το-
ῦτο ἀπόχρη εἰς εὐμορφίαν, εἰ μὴ καὶ ἡ
μῖξις ἐναρμόνιος καὶ κατὰ τὸ σύμμετρον
γίγνοιτο. ἔστι γοῦν ἐκ δύο καλῶν ἀλλόκο-
τον τὴν ξυνθήκην εἶναι, οἷον ἐκεῖνο τὸ προ-
χειρότατον, ὁ ἱπποκένταυρος· οὐ γὰρ ἂν
φαίης ἐπέραστόν τι ζῷον τουτὶ γενέσθαι,
ἀλλὰ καὶ ὑβριστότατον, εἰ χρὴ πιστεύειν
τοῖς ζωγράφοις ἐπιδεικνυμένοις τὰς παροι-
νίας καὶ σφαγὰς αὐτῶν. τί οὖν; οὐχὶ καὶ
ἔμπαλιν γένοιτ' ἂν εὔμορφόν τι ἐκ δυοῖν
τοῖν ἀρίστοιν ξυντεθέν, ὥσπερ ἐξ οἴνου καὶ
μέλιτος τὸ ξυναμφότερον ἥδιστον; φημὶ
ἔγωγε. οὐ μὴν περί γε τῶν ἐμῶν ἔχω δια-
8
ΠΛΟΙΟΝ Η ΕΥΧΑΙ
{ΛΥΚΙΝΟΣ} Οὐκ ἐγὼ ἔλεγον ὅτι θᾶττον
τοὺς γῦπας ἕωλος νεκρὸς ἐν φανερῷ κείμε-
νος ἢ θέαμά τι τῶν παραδόξων Τιμόλαον
διαλάθοι, κἂν εἰς Κόρινθον δέοι ἀπνευστὶ
θέοντα ἀπιέναι διὰ τοῦτο; οὕτω φιλοθε-
άμων σύ γε καὶ ἄοκνος τὰ τοιαῦτα.
{ΤΙΜΟΛΑΟΣ} Τί γὰρ ἔδει ποιεῖν, ὦ Λυ-
κῖνε, σχολὴν ἄγοντα πυθόμενον οὕτως
ὑπερμεγέθη ναῦν καὶ πέρα τοῦ μέτρου ἐς
τὸν Πειραιᾶ καταπεπλευκέναι μίαν τῶν
ἀπ' Αἰγύπτου ἐς Ἰταλίαν σιταγωγῶν;
οἶμαι δὲ καὶ σφώ, σέ τε καὶ Σάμιππον του-
τονί, μὴ κατ' ἄλλο τι ἐξ ἄστεος ἥκειν ἢ
13
{ΔΙΟΓΕΝΗΣ} Μανθάνω· ἄντανδρόν σε
τῷ Πλούτωνι παραδέδωκεν ἀνθ' ἑαυτοῦ,
καὶ σὺ νῦν ἀντ' ἐκείνου νεκρὸς εἶ.
{ΗΡΑΚΛΗΣ} Τοιοῦτό τι.
{ΔΙΟΓΕΝΗΣ} Πῶς οὖν ἀκριβὴς ὢν ὁ
Αἰακὸς οὐ διέγνω σε μὴ ὄντα ἐκεῖνον, ἀλλὰ
παρεδέξατο ὑποβολιμαῖον Ἡρακλέα πα-
ρόντα;
{ΗΡΑΚΛΗΣ} Ὅτι ἐῴκειν ἀκριβῶς.
{ΔΙΟΓΕΝΗΣ} Ἀληθῆ λέγεις· ἀκριβῶς
γάρ, ὥστε αὐτὸς ἐκεῖνος εἶναι. ὅρα γοῦν μὴ
τὸ ἐναντίον ἐστὶ καὶ σὺ μὲν εἶ ὁ Ἡρακλῆς,
τὸ δὲ εἴδωλον γεγάμηκεν τὴν Ἥβην παρὰ
τοῖς θεοῖς.
{ΗΡΑΚΛΗΣ} Θρασὺς εἶ καὶ λάλος, καὶ εἰ
μὴ παύσῃ σκώπτων εἰς ἐμέ, εἴσῃ αὐτίκα
οἵου θεοῦ εἴδωλόν εἰμι.
{ΔΙΟΓΕΝΗΣ} Τὸ μὲν τόξον γυμνὸν καὶ
πρόχειρον· ἐγὼ δὲ τί ἂν ἔτι φοβοίμην σε
ἅπαξ τεθνεώς; ἀτὰρ εἰπέ μοι πρὸς τοῦ σοῦ
Ἡρακλέους, ὁπότε ἐκεῖνος ἔζη, συνῆς
90
αὐτῷ καὶ τότε εἴδωλον ὤν; ἢ εἷς μὲν ἦτε
παρὰ τὸν βίον, ἐπεὶ δὲ ἀπεθάνετε, διαιρε-
θέντες ὁ μὲν εἰς θεοὺς ἀπέπτατο, σὺ δὲ τὸ
εἴδωλον, ὥσπερ εἰκὸς ἦν, εἰς ᾅδου πάρει;
{ΗΡΑΚΛΗΣ} Ἐχρῆν μὲν μηδὲ ἀποκρίνε-
σθαι πρὸς ἄνδρα ἐξεπίτηδες ἐρεσχηλοῦντα·
ὅμως δ' οὖν καὶ τοῦτο ἄκουσον· ὁπόσον
μὲν γὰρ Ἀμφιτρύωνος ἐν τῷ Ἡρακλεῖ ἦν,
τοῦτο τέθνηκεν καί εἰμι ἐγὼ ἐκεῖνο πᾶν, ὃ
δὲ ἦν τοῦ Διός, ἐν οὐρανῷ σύνεστι τοῖς θεο-
ῖς.
{ΔΙΟΓΕΝΗΣ} Σαφῶς νῦν μανθάνω· δύο
γὰρ φῂς ἔτεκεν ἡ Ἀλκμήνη κατὰ τὸ αὐτὸ
Ἡρακλέας, τὸν μὲν ὑπ' Ἀμφιτρύωνι, τὸν
δὲ παρὰ τοῦ Διός, ὥστε ἐλελήθειτε δίδυμοι
ὄντες ὁμομήτριοι.
{ΗΡΑΚΛΗΣ} Οὔκ, ὦ μάταιε· ὁ γὰρ
αὐτὸς ἄμφω ἦμεν.
{ΔΙΟΓΕΝΗΣ} Οὐκ ἔστι μαθεῖν τοῦτο
ῥᾴδιον, συνθέτους δύο ὄντας Ἡρακλέας,
ἐκτὸς εἰ μὴ ὥσπερ ἱπποκένταυρός τις ἦτε
91

9. 12
τείνεσθαι ὡς τοιούτων ὄντων, ἀλλὰ δέδια
μὴ τὸ ἑκατέρου κάλλος ἡ μῖξις συνέφθει-
ρεν.
Οὐ πάνυ γοῦν συνήθη καὶ φίλα ἐξ ἀρχῆς
ἦν ὁ διάλογος καὶ ἡ κωμῳδία, εἴ γε ὁ μὲν
οἴκοι καθ' ἑαυτὸν καὶ νὴ Δία ἐν τοῖς περι-
πάτοις μετ' ὀλίγων τὰς διατριβὰς ἐποιεῖτο,
ἡ δὲ παραδοῦσα τῷ Διονύσῳ ἑαυτὴν θε-
άτρῳ ὡμίλει καὶ ξυνέπαιζε καὶ ἐγελωτο-
ποίει καὶ ἐπέσκωπτε καὶ ἐν ῥυθμῷ ἔβαινε
πρὸς αὐλὸν ἐνίοτε καὶ τὸ ὅλον ἀναπαίστοις
μέτροις ἐποχουμένη τὰ πολλά. τοὺς δὲ τοῦ
διαλόγου ἑταίρους ἐχλεύαζε φροντιστὰς
καὶ μετεωρολέσχας καὶ τὰ τοιαῦτα προσα-
γορεύουσα. καὶ μίαν ταύτην προαίρεσιν
ἐπεποίητο ἐκείνους ἐπισκώπτειν καὶ τὴν
Διονυσιακὴν ἐλευθερίαν καταχεῖν αὐτῶν,
ἄρτι μὲν ἀεροβατοῦντας δεικνύουσα καὶ νε-
φέλαις ξυνόντας, ἄρτι δὲ ψυλλῶν πηδήμα-
τα διαμετροῦντας, ὡς δῆθεν τὰ ἀέρια λε-
πτολογουμένους. ὁ διάλογος δὲ σεμνο-
9
πράγματα. μικρὸν μὲν ὑμῖν, ὡς ὁρᾶτε, τὸ
σκαφίδιον καὶ ὑπόσαθρόν ἐστιν καὶ διαρρεῖ
τὰ πολλά, καὶ ἢν τραπῇ ἐπὶ θάτερα, οἰχή-
σεται περιτραπέν, ὑμεῖς δὲ τοσοῦτοι ἅμα
ἥκετε πολλὰ ἐπιφερόμενοι ἕκαστος. ἢν οὖν
μετὰ τούτων ἐμβῆτε, δέδια μὴ ὕστερον με-
τανοήσητε, καὶ μάλιστα ὁπόσοι νεῖν οὐκ
ἐπίστασθε.
{ΕΡΜΗΣ} Πῶς οὖν ποιήσαντες εὐπλοήσο-
μεν;
{ΧΑΡΩΝ} Ἐγὼ ὑμῖν φράσω· γυμνοὺς
ἐπιβαίνειν χρὴ τὰ περιττὰ ταῦτα πάντα ἐπὶ
τῆς ἠϊόνος καταλιπόντας· μόλις γὰρ ἂν καὶ
οὕτως δέξαιτο ὑμᾶς τὸ πορθμεῖον. σοὶ δέ,
ὦ Ἑρμῆ, μελήσει τὸ ἀπὸ τούτου μηδένα
παραδέχεσθαι αὐτῶν, ὃς ἂν μὴ ψιλὸς ᾖ καὶ
τὰ ἔπιπλα, ὥσπερ ἔφην, ἀποβαλών. παρὰ
δὲ τὴν ἀποβάθραν ἑστὼς διαγίνωσκε αὐτο-
ὺς καὶ ἀναλάμβανε γυμνοὺς ἐπιβαίνειν ἀνα-
γκάζων.
{ΕΡΜΗΣ} Εὖ λέγεις, καὶ οὕτω ποιήσω-
120
λυπεῖ ταῦτά σε ὑπὲρ τὴν μνήμην ἰόντα; τί
δακρύεις, ὦ μάταιε; οὐδὲ ταῦτά σε ὁ σοφὸς
Ἀριστοτέλης ἐπαίδευσεν μὴ οἴεσθαι
βέβαια εἶναι τὰ παρὰ τῆς τύχης;
{ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ} Ὁ σοφὸς ἐκεῖνος
ἁπάντων κολάκων ἐπιτριπτότατος ὤν; ἐμὲ
μόνον ἔασον τὰ Ἀριστοτέλους εἰδέναι, ὅσα
μὲν ᾔτησεν παρ' ἐμοῦ, οἷα δὲ ἐπέστελλεν,
ὡς δὲ κατεχρῆτό μου τῇ περὶ παιδείαν φι-
λοτιμίᾳ θωπεύων καὶ ἐπαινῶν ἄρτι μὲν
πρὸς τὸ κάλλος, ὡς καὶ τοῦτο μέρος ὂν
τἀγαθοῦ, ἄρτι δὲ ἐς τὰς πράξεις καὶ τὸν
πλοῦτον. καὶ γὰρ αὖ καὶ τοῦτο ἀγαθὸν ἡγε-
ῖτο εἶναι, ὡς μὴ αἰσχύνοιτο καὶ αὐτὸς λαμ-
βάνων· γόης, ὦ Διόγενες, ἅνθρωπος καὶ τε-
χνίτης. πλὴν ἀλλὰ τοῦτό γε ἀπολέλαυκα
τῆς σοφίας αὐτοῦ, τὸ λυπεῖσθαι ὡς ἐπὶ με-
γίστοις ἀγαθοῖς ἐκείνοις, ἃ κατηριθμήσω
μικρῷ γε ἔμπροσθεν.
{ΔΙΟΓΕΝΗΣ} Ἀλλ' οἶσθα ὃ δράσεις; ἄκος
γάρ σοι τῆς λύπης ὑποθήσομαι. ἐπεὶ ἐντα-
101

10. τάτας ἐποιεῖτο τὰς συνουσίας φύσεώς τε
πέρι καὶ ἀρετῆς φιλοσοφῶν. ὥστε, τὸ τῶν
μουσικῶν τοῦτο, δὶς διὰ πασῶν εἶναι τὴν
ἁρμονίαν, ἀπὸ τοῦ ὀξυτάτου ἐς τὸ βαρύτα-
τον. καὶ ὅμως ἐτολμήσαμεν ἡμεῖς τὰ
οὕτως ἔχοντα πρὸς ἄλληλα ξυναγαγεῖν καὶ
ξυναρμόσαι οὐ πάνυ πειθόμενα οὐδὲ εὐμα-
ρῶς ἀνεχόμενα τὴν κοινωνίαν.
Δέδια τοίνυν μὴ αὖθις ὅμοιόν τι τῷ Προ-
μηθεῖ τῷ σῷ πεποιηκὼς φαίνωμαι τὸ θῆλυ
τῷ ἄρρενι ἐγκαταμίξας καὶ δι' αὐτὸ δίκην
ὑπόσχω. μᾶλλον δὲ καὶ κατ' ἄλλο τι τοιο-
ῦτος ἂν φανείην, ἐξαπατῶν ἴσως τοὺς
ἀκούοντας καὶ ὀστᾶ παραθεὶς αὐτοῖς κεκα-
λυμμένα τῇ πιμελῇ, γέλωτα κωμικὸν ὑπὸ
σεμνότητι φιλοσόφῳ. τὸ γὰρ τῆς κλεπτι-
κῆς – καὶ γὰρ κλεπτικῆς ὁ θεός – ἄπαγε.
τοῦτο μόνον οὐκ ἂν εἴποις ἐνεῖναι τοῖς ἡμε-
τέροις. ἢ παρὰ τοῦ γὰρ ἂν ἐκλέπτομεν; εἰ
μὴ ἄρα τις ἐμὲ διέλαθεν τοιούτους ἱππο-
κάμπους καὶ τραγελάφους καὶ αὐτὸς συ-
10
ντεθεικώς. πλὴν ἀλλὰ τί ἂν πάθοιμι; ἐμμε-
νετέον γὰρ οἷς ἅπαξ προειλόμην· ἐπεὶ τό
γε μεταβουλεύεσθαι Ἐπιμηθέως ἔργον, οὐ
Προμηθέως ἐστίν.
11
ῦθά γε ἐλλέβορος οὐ φύεται, σὺ δὲ κἂν τὸ
Λήθης ὕδωρ χανδὸν ἐπισπασάμενος πίε
καὶ αὖθις πίε καὶ πολλάκις· οὕτω γὰρ ἂν
παύσαιο ἐπὶ τοῖς Ἀριστοτέλους ἀγαθοῖς
ἀνιώμενος. καὶ γὰρ Κλεῖτον ἐκεῖνον ὁρῶ
καὶ Καλλισθένην καὶ ἄλλους πολλοὺς ἐπὶ
σὲ ὁρμῶντας, ὡς διασπάσαιντο καὶ ἀμύναι-
ντο σε ὧν ἔδρασας αὐτούς. ὥστε τὴν
ἑτέραν σὺ ταύτην βάδιζε καὶ πῖνε πολ-
λάκις, ὡς ἔφην.
ΕΡΜΟΥ ΚΑΙ ΧΑΡΩΝΟΣ
{ΕΡΜΗΣ} Λογισώμεθα, ὦ πορθμεῦ, εἰ
δοκεῖ, ὁπόσα μοι ὀφείλεις ἤδη, ὅπως μὴ
αὖθις ἐρίζωμέν τι περὶ αὐτῶν.
{ΧΑΡΩΝ} Λογισώμεθα, ὦ Ἑρμῆ· ἄμει-
νον γὰρ ὡρίσθαι καὶ ἀπραγμονέστερον.
{ΕΡΜΗΣ} Ἄγκυραν ἐντειλαμένῳ ἐκόμισα
πέντε δραχμῶν.
102
{ΠΟΛΥΣΤΡΑΤΟΣ} Σχεδὸν ἀμφὶ τὰ
εἴκοσι.
{ΣΙΜΥΛΟΣ} Ἤδη μανθάνω ἅτινά σοι
ἐκεῖνος ἐχαρίζετο.
{ΠΟΛΥΣΤΡΑΤΟΣ} Πλὴν ἀλλὰ πολὺ
ἐκείνων ἀξιώτερος κληρονομεῖν, εἰ καὶ
βάρβαρος ἦν καὶ ὄλεθρος, ὃν ἤδη καὶ
αὐτῶν οἱ ἄριστοι θεραπεύουσιν. ἐκεῖνος
τοίνυν ἐκληρονόμησέ μου καὶ νῦν ἐν τοῖς
εὐπατρίδαις ἀριθμεῖται ὑπεξυρημένος μὲν
τὸ γένειον καὶ βαρβαρίζων, Κόδρου δὲ
εὐγενέστερος καὶ Νιρέως καλλίων καὶ
Ὀδυσσέως συνετώτερος λεγόμενος εἶναι.
{ΣΙΜΥΛΟΣ} Οὔ μοι μέλει· καὶ στρατη-
γησάτω τῆς Ἑλλάδος, εἰ δοκεῖ, ἐκεῖνοι δὲ
<μὴ> κληρονομείτωσαν μόνον.
ΧΑΡΩΝΟΣ ΚΑΙ ΕΡΜΟΥ
{ΧΑΡΩΝ} Ἀκούσατε ὡς ἔχει ὑμῖν τὰ
119

11. δεθῆναί με πρὸς τὸ ἐφίππιον, εἰ μέλλω με-
νεῖν τε ἄνω καὶ ἕξεσθαι τοῦ χαλινοῦ.
{ΑΔΕΙΜΑΝΤΟΣ} Ἐγώ σοι, ὦ Σάμιππε,
ἡγήσομαι τῶν ἱππέων, Λυκῖνος δὲ τὸ δεξι-
ὸν κέρας ἐχέτω. δίκαιος δ' ἂν εἴην τυχεῖν
παρὰ σοῦ τῶν μεγίστων τοσούτοις σε μεδί-
μνοις δωρησάμενος ἐπισήμου χρυσίου.
{ΣΑΜΙΠΠΟΣ} Καὶ αὐτοὺς ἐρώμεθα, ὦ
Ἀδείμαντε, τοὺς ἱππέας, εἰ δέξονται ἄρχο-
ντά σε σφῶν γενέσθαι. ὅτῳ δοκεῖ, ὦ ἱππε-
ῖς, Ἀδείμαντον ἱππαρχεῖν, ἀνατεινάτω τὴν
χεῖρα.
{ΑΔΕΙΜΑΝΤΟΣ} Πάντες, ὡς ὁρᾷς, ὦ
Σάμιππε, ἐχειροτόνησαν.
{ΣΑΜΙΠΠΟΣ} Ἀλλὰ σὺ μὲν ἄρχε τῆς ἵπ-
που, Λυκῖνος δὲ ἐχέτω τὸ δεξιόν. οὑτοσὶ δὲ
Τιμόλαος ἐπὶ τοῦ εὐωνύμου τετάξεται.
ἐγὼ δὲ κατὰ μέσον, ὡς νόμος βασιλεῦσι
τῶν Περσῶν, ἐπειδὰν αὐτοὶ συμπαρῶσι.
προΐωμεν δὲ ἤδη τὴν ἐπὶ Κορίνθου διὰ τῆς
ὀρεινῆς ἐπευξάμενοι τῷ βασιλείῳ Διί·
40
φὴς κυβερνήτην τὸν Ἥρωνα ἢ τοῦ Νη-
ρέως ἡλικιώτην, ὃς τοσοῦτον ἀπεσφάλη
τῆς ὁδοῦ. ἀλλὰ τί τοῦτο; οὐκ Ἀδείμαντος
ἐκεῖνός ἐστι;
{ΤΙΜΟΛΑΟΣ} Πάνυ μὲν οὖν, Ἀδείμα-
ντος αὐτός. ἐμβοήσωμεν οὖν. Ἀδείμαντε,
σέ φημι τὸν Μυρρινούσιον τὸν Στρομβί-
χου.
{ΛΥΚΙΝΟΣ} Δυεῖν θάτερον, ἢ δυσχεραί-
νει καθ' ἡμῶν ἢ ἐκκεκώφωται. Ἀδείμαντος
γάρ, οὐκ ἄλλος τίς ἐστι. Πάνυ ἤδη σαφῶς
ὁρῶ, καὶ θοἰμάτιον αὐτοῦ καὶ τὸ βάδισμα
ἐκείνου, καὶ ἐν χρῷ ἡ κουρά. ἐπιτείνωμεν
δὲ ὅμως τὸν περίπατον, ὡς καταλάβωμεν
αὐτόν. ἢν μὴ τοῦ ἱματίου λαβόμενοι σε ἐπι-
στρέψωμεν, ὦ Ἀδείμαντε, οὐχ ὑπακούσει
ἡμῖν βοῶσιν, ἀλλὰ καὶ φροντίζοντι ἔοικας
ἐπὶ συννοίας τινὸς οὐ μικρὸν οὐδὲ εὐκατα-
φρόνητον πρᾶγμα, ὡς δοκεῖς, ἀνακυκλῶν.
{ΑΔΕΙΜΑΝΤΟΣ} Οὐδέν, ὦ Λυκῖνε, χα-
λεπόν, ἀλλά με κενή τις ἔννοια μεταξὺ βα-
21
οὐκ ὀλίγα τῶν ἐραστῶν ἀπολέλαυκα μονο-
νουχὶ προσκυνούμενος ὑπ' αὐτῶν· καὶ ἐθρυ-
πτόμην δὲ πολλάκις καὶ ἀπέκλειον αὐτῶν
τινας ἐνίοτε, οἱ δὲ ἡμιλλῶντο καὶ ἀλλήλους
ὑπερεβάλλοντο ἐν τῇ περὶ ἐμὲ φιλοτιμίᾳ.
{ΣΙΜΥΛΟΣ} Τέλος δ' οὖν πῶς ἐβουλεύ-
σω περὶ τῶν κτημάτων;
{ΠΟΛΥΣΤΡΑΤΟΣ} Εἰς τὸ φανερὸν μὲν
ἕκαστον αὐτῶν κληρονόμον ἀπολιπεῖν ἔφα-
σκον, ὁ δ' ἐπίστευέν τε ἂν καὶ κολακευτι-
κώτερον παρεσκεύαζεν αὑτόν, ἄλλας δὲ
τὰς ἀληθεῖς διαθήκας ἐκείνας ἔχων κατέλι-
πον οἰμώζειν ἅπασι φράσας.
{ΣΙΜΥΛΟΣ} Τίνα δὲ αἱ τελευταῖαι τὸν
κληρονόμον ἔσχον; ἦ πού τινα τῶν ἀπὸ τοῦ
γένους;
{ΠΟΛΥΣΤΡΑΤΟΣ} Οὐ μὰ Δία, ἀλλὰ νε-
ώνητόν τινα τῶν μειρακίων τῶν ὡραίων
Φρύγα.
{ΣΙΜΥΛΟΣ} Ἀμφὶ πόσα ἔτη, ὦ Πολύ-
στρατε;
118
{ΧΑΡΩΝ} Πολλοῦ λέγεις.
{ΕΡΜΗΣ} Νὴ τὸν Ἀϊδωνέα, τῶν πέντε
ὠνησάμην, καὶ τροπωτῆρα δύο ὀβολῶν.
{ΧΑΡΩΝ} Τίθει πέντε δραχμὰς καὶ ὀβο-
λοὺς δύο.
{ΕΡΜΗΣ} Καὶ ἀκέστραν ὑπὲρ τοῦ ἱστίου·
πέντε ὀβολοὺς ἐγὼ κατέβαλον.
{ΧΑΡΩΝ} Καὶ τούτους προστίθει.
{ΕΡΜΗΣ} Καὶ κηρὸν ὡς ἐπιπλάσαι τοῦ
σκαφιδίου τὰ ἀνεῳγότα καὶ ἥλους δὲ καὶ
καλῴδιον, ἀφ' οὗ τὴν ὑπέραν ἐποίησας, δύο
δραχμῶν ἅπαντα.
{ΧΑΡΩΝ} Καὶ ἄξια ταῦτα ὠνήσω.
{ΕΡΜΗΣ} Ταῦτά ἐστιν, εἰ μή τι ἄλλο
ἡμᾶς διέλαθεν ἐν τῷ λογισμῷ. πότε δ' οὖν
ταῦτα ἀποδώσειν φῄς;
{ΧΑΡΩΝ} Νῦν μέν, ὦ Ἑρμῆ, ἀδύνατον,
ἢν δὲ λοιμός τις ἢ πόλεμος καταπέμψῃ
ἀθρόους τινάς, ἐνέσται τότε ἀποκερδᾶναι
παραλογιζόμενον ἐν τῷ πλήθει τὰ πορθμε-
ῖα.
103

12. δίζοντα ὑπελθοῦσα παρακοῦσαι ὑμῶν ἐποί-
ησεν ἀτενὲς πρὸς αὐτὴν ἅπαντι τῷ λογι-
σμῷ ἀποβλέποντα.
{ΛΥΚΙΝΟΣ} Τίς αὕτη; μὴ γὰρ ὀκνήσῃς
εἰπεῖν, εἰ μή τίς ἐστι τῶν πάνυ ἀπορρήτων.
καίτοι ἐτελέσθημεν, ὡς οἶσθα, καὶ σιγᾶν
μεμαθήκαμεν.
{ΑΔΕΙΜΑΝΤΟΣ} Ἀλλ' αἰσχύνομαι ἔγω-
γε εἰπεῖν πρὸς ὑμᾶς. οὕτω γὰρ μειρακι-
ῶδες ὑμῖν δόξει τὸ φρόντισμα.
{ΛΥΚΙΝΟΣ} Μῶν ἐρωτικόν τί ἐστιν;
οὐδὲ γὰρ οὐδὲ τοῦτο ἀμυήτοις ἡμῖν ἐξαγο-
ρεύσεις, ἀλλὰ ὑπὸ λαμπρᾷ τῇ δᾳδὶ καὶ
αὐτοῖς τετελεσμένοις.
{ΑΔΕΙΜΑΝΤΟΣ} Οὐδέν, ὦ θαυμάσιε,
τοιοῦτον, ἀλλά τινα πλοῦτον ἐμαυτῷ ἀνε-
πλαττόμην, ἣν κενὴν μακαρίαν οἱ πολλοὶ
καλοῦσιν, καί μοι ἐν ἀκμῇ τῆς περιουσίας
καὶ τρυφῆς ἐπέστητε.
{ΛΥΚΙΝΟΣ} Οὐκοῦν τὸ προχειρότατον
τοῦτο, κοινὸς Ἑρμᾶς φασι, καὶ ἐς μέσον
22
κόσμει τό τε ἱππικὸν καὶ τοὺς ἀνέρας τοὺς
ἀσπιδιώτας· ἐθέλω γὰρ εἰδέναι οἷ βαδιε-
ῖσθε τοσοῦτοι ὄντες ἐξ Ἀρκαδίας ἢ ἐπὶ τί-
νας ἀθλίους πρώτους ἀφίξεσθε.
{ΣΑΜΙΠΠΟΣ} Ἄκουε, ὦ Λυκῖνε, μᾶλλον
δέ, εἴ σοι φίλον, ἀκολούθει μεθ' ἡμῶν. ἵπ-
παρχον γάρ σε τῶν πεντακισχιλίων ἀποφα-
νῶ.
{ΛΥΚΙΝΟΣ} Ἀλλὰ τῆς μὲν τιμῆς, ὦ βα-
σιλεῦ, χάριν οἶδά σοι καὶ ὑποκύψας ἐς τὸ
Περσικὸν προσκυνῶ σε περιαγαγὼν εἰς το-
ὐπίσω τὼ χεῖρε τιμῶν τὴν τιάραν ὀρθὴν
οὖσαν καὶ τὸ διάδημα. σὺ δὲ τῶν ἐρρω-
μένων τούτων τινὰ ποίησον ἵππαρχον. ἐγὼ
γάρ σοι δεινῶς ἄφιππός εἰμι καὶ οὐδὲ ὅλως
ἐπέβην ἵππου ἐν τῷ πρὸ τοῦ χρόνῳ. δέδια
τοίνυν μὴ τοῦ σαλπιγκτοῦ ἐποτρύνοντος
καταπεσὼν ἔγωγε συμπατηθῶ ἐν τῇ τύρβῃ
ὑπὸ τοσαύταις ὁπλαῖς, ἢ καὶ θυμοειδὴς ὢν
ὁ ἵππος ἐξενέγκῃ με τὸν χαλινὸν ἐνδακὼν
ἐς μέσους τοὺς πολεμίους, ἢ δεήσει κατα-
39
{ΕΡΜΗΣ} Νῦν οὖν ἐγὼ καθεδοῦμαι τὰ
κάκιστα εὐχόμενος γενέσθαι, ὡς ἂν ἀπὸ
τούτων ἀπολάβοιμι;
{ΧΑΡΩΝ} Οὐκ ἔστιν ἄλλως, ὦ Ἑρμῆ.
νῦν δὲ ὀλίγοι, ὡς ὁρᾷς, ἀφικνοῦνται ἡμῖν·
εἰρήνη γάρ.
{ΕΡΜΗΣ} Ἄμεινον οὕτως, εἰ καὶ ἡμῖν πα-
ρατείνοιτο ὑπὸ σοῦ τὸ ὄφλημα. πλὴν ἀλλ'
οἱ μὲν παλαιοί, ὦ Χάρων, οἶσθα οἷοι παρε-
γίγνοντο, ἀνδρεῖοι ἅπαντες, αἵματος
ἀνάπλεῳ καὶ τραυματίαι οἱ πολλοί· νῦν δὲ
ἢ φαρμάκῳ τις ὑπὸ τοῦ παιδὸς ἀποθανὼν ἢ
ὑπὸ τῆς γυναικὸς ἢ ὑπὸ τρυφῆς ἐξῳδηκὼς
τὴν γαστέρα καὶ τὰ σκέλη, ὠχροὶ ἅπαντες
καὶ ἀγεννεῖς, οὐδὲν ὅμοιοι ἐκείνοις. οἱ δὲ
πλεῖστοι αὐτῶν διὰ χρήματα ἥκουσιν ἐπι-
βουλεύοντες ἀλλήλοις, ὡς ἐοίκασι.
{ΧΑΡΩΝ} Πάνυ γὰρ περιπόθητά ἐστι τα-
ῦτα.
{ΕΡΜΗΣ} Οὐκοῦν οὐδ' ἐγὼ δόξαιμι ἂν
ἁμαρτάνειν πικρῶς ἀπαιτῶν τὰ ὀφειλόμε-
104
κοῦτος ὤν, ὀδόντας τέτταρας ἔχων;
{ΠΟΛΥΣΤΡΑΤΟΣ} Νὴ Δία, τοὺς ἀρί-
στους γε τῶν ἐν τῇ πόλει· καὶ γέροντά με
καὶ φαλακρόν, ὡς ὁρᾷς, ὄντα καὶ λημῶντα
προσέτι καὶ κορυζῶντα ὑπερήδοντο θερα-
πεύοντες, καὶ μακάριος ἦν αὐτῶν ὅντινα ἂν
καὶ μόνον προσέβλεψα.
{ΣΙΜΥΛΟΣ} Μῶν καὶ σύ τινα ὥσπερ ὁ
Φάων τὴν Ἀφροδίτην ἐκ Χίου διεπόρθμευ-
σας, εἶτά σοι εὐξαμένῳ ἔδωκεν νέον εἶναι
καὶ καλὸν ἐξ ὑπαρχῆς καὶ ἀξιέραστον;
{ΠΟΛΥΣΤΡΑΤΟΣ} Οὔκ, ἀλλὰ τοιοῦτος
ὢν περιπόθητος ἦν.
{ΣΙΜΥΛΟΣ} Αἰνίγματα λέγεις.
{ΠΟΛΥΣΤΡΑΤΟΣ} Καὶ μὴν πρόδηλός
γε ὁ ἔρως οὑτοσὶ πολὺς ὢν ὁ περὶ τοὺς
ἀτέκνους καὶ πλουσίους γέροντας.
{ΣΙΜΥΛΟΣ} Νῦν μανθάνω σου τὸ κάλ-
λος, ὦ θαυμάσιε, ὅτι παρὰ τῆς χρυσῆς
Ἀφροδίτης ἦν.
{ΠΟΛΥΣΤΡΑΤΟΣ} Ἀτάρ, ὦ Σιμύλε,
117

13. ριοι, καὶ τὸ πᾶν εἰς πέντε μυριάδας ὁπλιτι-
κόν, ἱππεῖς δὲ ἀμφὶ τοὺς πεντακισχιλίους.
ἐγὼ δὲ χειροτονητὸς ὑφ' ἁπάντων προκρι-
θεὶς ἄρχων, ἄριστος εἶναι δόξας ἀνθρώπων
ἡγεῖσθαι καὶ πράγμασι χρῆσθαι. ὡς τοῦτό
γε αὐτὸ ἡδύ, μείζω εἶναι τῶν ἄλλων βασι-
λέων ἅτε ἀρετῇ προχειρισθέντα ὑπὸ τῆς
στρατιᾶς ἄρχειν, οὐ κληρονόμον γενόμενον
ἄλλου πονήσαντος ἐς τὴν βασιλείαν· ἐπεὶ
τῷ Ἀδειμάντου θησαυρῷ παραπλήσιον τὸ
τοιοῦτο, καὶ τὸ πρᾶγμα οὐχ ὅμοιον ἡδύ,
ὥσπερ ὅταν ἴδῃ τις αὐτὸς δι' αὑτοῦ κτη-
σάμενος τὴν δυναστείαν.
{ΛΥΚΙΝΟΣ} Παπαῖ, ὦ Σάμιππε, οὐδὲν
μικρόν, ἀλλὰ τὸ κεφάλαιον αὐτὸ τῶν ἀγα-
θῶν ἁπάντων σύ γε ᾔτησας, ἄρχειν ἀσπί-
δος τοσαύτης ἄριστος δὴ προκριθεὶς ὑπὸ
τῶν πεντακισμυρίων. τοιοῦτον ἡμῖν ἡ Μα-
ντίνεια θαυμαστὸν βασιλέα καὶ στρατηγὸν
ἐλελήθει ἀνατρέφουσα. πλὴν ἀλλὰ βασί-
λευε καὶ ἡγοῦ τῶν στρατιωτῶν καὶ δια-
38
κατατίθει φέρων τὸν πλοῦτον. ἄξιον γὰρ
ἀπολαῦσαι τὸ μέρος φίλους ὄντας τῆς
Ἀδειμάντου τρυφῆς.
{ΑΔΕΙΜΑΝΤΟΣ} Ἀπελείφθην μὲν ὑμῶν
εὐθὺς ἐν τῇ πρώτῃ ἐς τὴν ναῦν ἐπιβάσει,
ἐπεὶ σέ, ὦ Λυκῖνε, κατέστησα ἐς τὸ ἀσφα-
λές. περιμετροῦντος γάρ μου τῆς ἀγκύρας
τὸ πάχος οὐκ οἶδ' ὅπου ὑμεῖς ἀπέστητε.
Ἰδὼν δὲ ὅμως τὰ πάντα ἠρόμην τινὰ τῶν
ναυτῶν, ὁπόσην ἀποφέρει ἡ ναῦς τῷ δε-
σπότῃ ὡς ἐπὶ τὸ πολὺ κατ' ἔτος ἕκαστον
τὴν μισθοφορίαν. ὁ δέ μοι, Δώδεκα, ἔφη,
Ἀττικὰ τάλαντα, εἰ πρὸς τοὐλάχιστόν τις
λογίζοιτο. τοὐντεῦθεν οὖν ἐπανιὼν ἐλογι-
ζόμην, εἴ τις θεῶν τὴν ναῦν ἄφνω ἐμὴν ποι-
ήσειεν εἶναι, οἷον ἄν, ὡς εὐδαίμονα βίον
ἐπεβίωσα εὖ ποιῶν τοὺς φίλους καὶ ἐπι-
πλέων ἐνίοτε μὲν αὐτός, ἐνίοτε δὲ οἰκέτας
ἐκπέμπων. εἶτα ἐκ τῶν δώδεκα ἐκείνων
ταλάντων οἰκίαν τε ἤδη ᾠκοδομησάμην ἐν
ἐπικαίρῳ μικρὸν ὑπὲρ τὴν Ποικίλην, τὴν
23
σοι παράδοξον τοῦτο δόξει.
{ΣΙΜΥΛΟΣ} Παράδοξον, εἰ γέρων τε καὶ
ἀσθενὴς ἄτεκνός τε προσέτι ἥδεσθαι τοῖς
ἐν τῷ βίῳ ἐδύνασο.
{ΠΟΛΥΣΤΡΑΤΟΣ} Τὸ μὲν πρῶτον ἅπα-
ντα ἐδυνάμην· ἔτι καὶ παῖδες ὡραῖοι ἦσαν
πολλοὶ καὶ γυναῖκες ἁβρόταται καὶ μύρα
καὶ οἶνος ἀνθοσμίας καὶ τράπεζα ὑπὲρ τὰς
ἐν Σικελίᾳ.
{ΣΙΜΥΛΟΣ} Καινὰ ταῦτα· ἐγὼ γάρ σε
πάνυ φειδόμενον ἠπιστάμην.
{ΠΟΛΥΣΤΡΑΤΟΣ} Ἀλλ' ἐπέρρει μοι, ὦ
γενναῖε, παρὰ ἄλλων τὰ ἀγαθά· καὶ ἕωθεν
μὲν εὐθὺς ἐπὶ θύρας ἐφοίτων μάλα πολλοί,
μετὰ δὲ παντοῖά μοι δῶρα προσήγετο ἁπα-
νταχόθεν τῆς γῆς τὰ κάλλιστα.
{ΣΙΜΥΛΟΣ} Ἐτυράννησας, ὦ Πολύστρα-
τε, μετ' ἐμέ;
{ΠΟΛΥΣΤΡΑΤΟΣ} Οὔκ, ἀλλ' ἐραστὰς
εἶχον μυρίους.
{ΣΙΜΥΛΟΣ} Ἐγέλασα· ἐραστὰς σὺ τηλι-
116
να παρὰ σοῦ.
ΠΛΟΥΤΩΝΟΣ ΚΑΙ ΕΡΜΟΥ
{ΠΛΟΥΤΩΝ} Τὸν γέροντα οἶσθα, τὸν
πάνυ γεγηρακότα λέγω, τὸν πλούσιον
Εὐκράτην, ᾧ παῖδες μὲν οὐκ εἰσίν, οἱ τὸν
κλῆρον δὲ θηρῶντες πεντακισμύριοι;
{ΕΡΜΗΣ} Ναί, τὸν Σικυώνιον φῄς. τί
οὖν;
{ΠΛΟΥΤΩΝ} Ἐκεῖνον μέν, ὦ Ἑρμῆ,
ζῆν ἔασον ἐπὶ τοῖς ἐνενήκοντα ἔτεσιν, ἃ βε-
βίωκεν, ἐπιμετρήσας ἄλλα τοσαῦτα, εἴ γε
οἷόν τε ἦν, καὶ ἔτι πλείω, τοὺς δὲ κόλακας
αὐτοῦ Χαρῖνον τὸν νέον καὶ Δάμωνα καὶ
τοὺς ἄλλους κατάσπασον ἐφεξῆς ἅπαντας.
{ΕΡΜΗΣ} Ἄτοπον ἂν δόξειε τὸ τοιοῦτον.
{ΠΛΟΥΤΩΝ} Οὐ μὲν οὖν, ἀλλὰ δι-
καιότατον· τί γὰρ ἐκεῖνοι παθόντες εὔχο-
νται ἀποθανεῖν ἐκεῖνον ἢ τῶν χρημάτων
105

14. παρὰ τὸν Ἰλισσὸν ἐκείνην τὴν πατρῴαν
ἀφείς, καὶ οἰκέτας ὠνούμην καὶ ἐσθῆτας
καὶ ζεύγη καὶ ἵππους. νυνὶ δὲ ἤδη καὶ
ἔπλεον ὑφ' ἁπάντων εὐδαιμονιζόμενος τῶν
ἐπιβατῶν φοβερὸς τοῖς ναύταις καὶ μονο-
νουχὶ βασιλεὺς νομιζόμενος. ἔτι δέ μοι τὰ
κατὰ τὴν ναῦν εὐθετίζοντι καὶ ἐς λιμένα
πόρρωθεν ἀποβλέποντι ἐπιστάς, ὦ Λυκῖνε,
κατέδυσας τὸν πλοῦτον καὶ ἀνέτρεψας εὖ
φερόμενον τὸ σκάφος οὐρίῳ τῆς εὐχῆς
πνεύματι.
{ΛΥΚΙΝΟΣ} Οὐκοῦν, ὦ γενναῖε, λαβόμε-
νός μου ἄπαγε πρὸς τὸν στρατηγὸν ὥς τινα
πειρατὴν ἢ καταποντιστήν, ὃς τηλικοῦτον
ναυάγιον εἴργασμαι, καὶ ταῦτα ἐν γῇ κατὰ
τὴν ἐκ Πειραιῶς ἐς τὸ ἄστυ. ἀλλὰ ὅρα
ὅπως παραμυθήσομαί σου τὸ πταῖσμα·
πέντε γάρ, εἰ βούλει, καλλίω καὶ μείζω τοῦ
Αἰγυπτίου πλοίου ἤδη ἔχε, καὶ τὸ μέγι-
στον οὐδὲ καταδῦναι δυνάμενα, καὶ τάχα
σοι πεντάκις ἐξ Αἰγύπτου κατ' ἔτος ἕκα-
24
λεῖς τὴν ὑπόσχεσιν. ἀλλὰ σὺ ἤδη ὁ Σάμιπ-
πος εὔχου.
{ΣΑΜΙΠΠΟΣ} Ἐγὼ δὲ – ἠπειρώτης γάρ
εἰμι, Ἀρκὰς ἐκ Μαντινείας, ὡς ἴστε – ναῦν
μὲν οὐκ αἰτήσω μοι γενέσθαι, ἥν γε τοῖς
πολίταις ἐπιδείξασθαι ἀδύνατον, οὐδὲ μι-
κρολογήσομαι πρὸς τοὺς θεοὺς θησαυρὸν
αἰτῶν καὶ μεμετρημένον χρυσίον. ἀλλὰ δύ-
νανται γὰρ πάντα οἱ θεοί, καὶ τὰ μέγιστα
εἶναι δοκοῦντα, καὶ ὁ νόμος τῆς εὐχῆς ὃν
Τιμόλαος ἔθηκε φήσας μηδὲν ὀκνεῖν αἰτε-
ῖν, ὡς ἐκείνων πρὸς οὐδὲν ἀνανευόντων.
αἰτῶ δὴ βασιλεὺς γενέσθαι οὐχ οἷος
Ἀλέξανδρος ὁ Φιλίππου ἢ Πτολεμαῖος ἢ
Μιθριδάτης ἢ εἴ τις ἄλλος ἐκδεξάμενος τὴν
βασιλείαν παρὰ πατρὸς ἦρξεν, ἀλλά μοι τὸ
πρῶτον ἀπὸ λῃστείας ἀρξαμένῳ ἑταῖροι
καὶ συνωμόται ὅσον τριάκοντα, πιστοὶ
μάλα καὶ πρόθυμοι, γενέσθωσαν, εἶτα κατ'
ὀλίγον τριακόσιοι προσιόντες ἡμῖν ἄλλος
ἐπ' ἄλλῳ, εἶτα χίλιοι καὶ μετ' οὐ πολὺ μύ-
37
ἀντιποιοῦνται οὐδὲν προσήκοντες; ὃ δὲ
πάντων ἐστὶ μιαρώτατον, ὅτι καὶ τὰ τοια-
ῦτα εὐχόμενοι ὅμως θεραπεύουσιν ἔν γε τῷ
φανερῷ, καὶ νοσοῦντος ἃ μὲν βουλεύονται
πᾶσι πρόδηλα, θύσειν δὲ ὅμως ὑπισχνο-
ῦνται, ἢν ῥαΐσῃ, καὶ ὅλως ποικίλη τις ἡ κο-
λακεία τῶν ἀνδρῶν. διὰ ταῦτα ὁ μὲν ἔστω
ἀθάνατος, οἱ δὲ προαπίτωσαν αὐτοῦ μάτην
ἐπιχανόντες.
{ΕΡΜΗΣ} Γελοῖα πείσονται, πανοῦργοι
ὄντες.
{ΠΛΟΥΤΩΝ} Πολλὰ κἀκεῖνος εὖ μάλα
διαβουκολεῖ αὐτοὺς καὶ ἐλπίζει, καὶ ὅλως
“αἰεὶ θανέοντι ἐοικὼς” ἔρρωται πολὺ μᾶλ-
λον τῶν νέων. οἱ δὲ ἤδη τὸν κλῆρον ἐν σφί-
σι διῃρημένοι βόσκονται ζωὴν μακαρίαν
πρὸς ἑαυτοὺς τιθέντες. Οὐκοῦν ὁ μὲν ἀπο-
δυσάμενος τὸ γῆρας ὥσπερ Ἰόλεως ἀνηβη-
σάτω, οἱ δὲ ἀπὸ μέσων τῶν ἐλπίδων τὸν
ὀνειροποληθέντα πλοῦτον ἀπολιπόντες
ἡκέτωσαν ἤδη κακοὶ κακῶς ἀποθανόντες.
106
ἄφνω ἀπέθανον τοῦ τέγους μοι ἐπιπε-
σόντος, καὶ νῦν Ἑρμόλαος ἔχει τἀμὰ
ὥσπερ τις λάβραξ καὶ τὸ ἄγκιστρον τῷ δε-
λέατι συγκατασπάσας.
{ΔΑΜΝΙΠΠΟΣ} Οὐ μόνον, ἀλλὰ καὶ
αὐτόν σε τὸν ἁλιέα· ὥστε τὸ σόφισμα κατὰ
σαυτοῦ συντέθεικας.
{ΚΝΗΜΩΝ} Ἔοικα· οἰμώζω τοιγαροῦν.
ΣΙΜΥΛΟΥ ΚΑΙ ΠΟΛΥΣΤΡΑΤΟΥ
{ΣΙΜΥΛΟΣ} Ἥκεις ποτέ, ὦ Πολύστρα-
τε, καὶ σὺ παρ' ἡμᾶς ἔτη οἶμαι οὐ πολὺ
ἀποδέοντα τῶν ἑκατὸν βεβιωκώς;
{ΠΟΛΥΣΤΡΑΤΟΣ} Ὀκτὼ ἐπὶ τοῖς ἐνε-
νήκοντα, ὦ Σιμύλε.
{ΣΙΜΥΛΟΣ} Πῶς δαὶ τὰ μετ' ἐμὲ ταῦτα
ἐβίως τριάκοντα; ἐγὼ γὰρ ἀμφὶ τὰ ἑβδομή-
κοντά σου ὄντος ἀπέθανον.
{ΠΟΛΥΣΤΡΑΤΟΣ} Ὑπερήδιστα, εἰ καί
115

15. σου πλουσιωτέρους γενομένους ἐκπε-
σόντας ἐν βραχεῖ τῶν ἀγαθῶν ἁπάντων.
ἵνα δέ σοι καὶ τούτους ἀφῶ, τό γε ὑγιαίνειν
ἐχέγγυον οἴει σοι γενήσεσθαι καὶ βέβαιον;
ἢ οὐχ ὁρᾷς πολλοὺς τῶν πλουσίων κακο-
δαιμόνως διάγοντας ὑπὸ τῶν ἀλγηδόνων,
τοὺς μὲν οὐδὲ βαδίζειν δυναμένους, ἐνίους
δὲ τυφλοὺς ἢ τῶν ἐντοσθιδίων τι ἀλγο-
ῦντας; ὅτι μὲν γὰρ οὐκ ἂν ἕλοιο πλουτῶν
δὶς τοσοῦτον πλοῦτον ὅμοια πάσχειν Φανο-
μάχῳ τῷ πλουσίῳ καὶ θηλύνεσθαι ὡς ἐκε-
ῖνος εὖ οἶδα, κἂν μὴ εἴπῃς. ἐῶ λέγειν ὅσας
ἐπιβουλὰς μετὰ τοῦ πλούτου καὶ λῃστὰς
καὶ φθόνον καὶ μῖσος παρὰ τῶν πολλῶν.
ὁρᾷς οἵων σοι πραγμάτων αἴτιος ὁ θησαυ-
ρὸς γίγνεται;
{ΑΔΕΙΜΑΝΤΟΣ} Ἀεὶ σύ μοι, ὦ Λυκῖνε,
ὑπεναντίος· ὥστε οὐδὲ τὴν χοίνικα ἔτι
λήψῃ ἐς τέλος μου τῆς εὐχῆς ἐπηρεάζων.
{ΛΥΚΙΝΟΣ} Τοῦτο μὲν ἤδη κατὰ τοὺς
πολλοὺς τῶν πλουσίων ἀναδύῃ καὶ ἀνακα-
36
στον σιταγωγείτωσαν σιταγωγίαν, εἰ καί,
ὦ ναυκλήρων ἄριστε, δῆλος εἶ ἀφόρητος
ἡμῖν τότε γενησόμενος. ὃς γὰρ ἔτι ἑνὸς
πλοίου τουτουὶ δεσπότης ὢν παρήκουες
βοώντων, εἰ πέντε κτήσαιο πρὸς τούτῳ
τριάρμενα πάντα καὶ ἀνώλεθρα, οὐδὲ ὄψει
δηλαδὴ τοὺς φίλους. σὺ μὲν οὖν εὐπλόει, ὦ
βέλτιστε, ἡμεῖς δὲ ἐν Πειραιεῖ καθεδούμε-
θα τοὺς ἐξ Αἰγύπτου ἢ Ἰταλίας καταπλέο-
ντας ἀνακρίνοντες, εἴ που τὸ μέγα Ἀδει-
μάντου πλοῖον τὴν Ἶσίν τις εἶδεν.
{ΑΔΕΙΜΑΝΤΟΣ} Ὁρᾷς; διὰ τοῦτο
ὤκνουν εἰπεῖν ἃ ἐνενόουν, εἰδὼς ὅτι ἐν
γέλωτι καὶ σκώμματι ποιήσεσθέ μου τὴν
εὐχήν. ὥστε ἐπιστὰς μικρόν, ἔστ' ἂν ὑμεῖς
προχωρήσητε, ἀποπλευσοῦμαι πάλιν ἐπὶ
τῆς νεώς. πολὺ γὰρ ἄμεινον τοῖς ναύταις
προσλαλεῖν ἢ ὑφ' ὑμῶν καταγελᾶσθαι.
{ΛΥΚΙΝΟΣ} Μηδαμῶς, ἐπεὶ συνεμβη-
σόμεθά σοι καὶ αὐτοὶ ἐπιστάντες.
{ΑΔΕΙΜΑΝΤΟΣ} Ἀλλὰ ὑφαιρήσω τὴν
25
ΚΝΗΜΩΝΟΣ ΚΑΙ ΔΑΜΝΙΠΠΟΥ
{ΚΝΗΜΩΝ} Τοῦτο ἐκεῖνο τὸ τῆς παροι-
μίας· ὁ νεβρὸς τὸν λέοντα.
{ΔΑΜΝΙΠΠΟΣ} Τί ἀγανακτεῖς, ὦ Κνή-
μων;
{ΚΝΗΜΩΝ} Πυνθάνῃ ὅ τι ἀγανακτῶ;
κληρονόμον ἀκούσιον καταλέλοιπα κατα-
σοφισθεὶς ἄθλιος, οὓς ἐβουλόμην ἂν μάλι-
στα σχεῖν τἀμὰ παραλιπών.
{ΔΑΜΝΙΠΠΟΣ} Πῶς τοῦτο ἐγένετο;
{ΚΝΗΜΩΝ} Ἑρμόλαον τὸν πάνυ πλού-
σιον ἄτεκνον ὄντα ἐθεράπευον ἐπὶ θανάτῳ,
κἀκεῖνος οὐκ ἀηδῶς τὴν θεραπείαν προσίε-
το. ἔδοξε δή μοι καὶ σοφὸν τοῦτο εἶναι,
θέσθαι διαθήκας εἰς τὸ φανερόν, ἐν αἷς
ἐκείνῳ καταλέλοιπα τἀμὰ πάντα, ὡς κἀκε-
ῖνος ζηλώσειεν καὶ τὰ αὐτὰ πράξειεν.
{ΔΑΜΝΙΠΠΟΣ} Τί οὖν δὴ ἐκεῖνος;
{ΚΝΗΜΩΝ} Ὅ τι μὲν αὐτὸς ἐνέγραψεν
ταῖς ἑαυτοῦ διαθήκαις οὐκ οἶδα· ἐγὼ γοῦν
114
{ΕΡΜΗΣ} Ἀμέλησον, ὦ Πλούτων· μετε-
λεύσομαι γάρ σοι ἤδη αὐτοὺς καθ' ἕνα
ἑξῆς· ἑπτὰ δέ, οἶμαι, εἰσί.
{ΠΛΟΥΤΩΝ} Κατάσπα, ὁ δὲ παραπέμ-
ψει ἕκαστον ἀντὶ γέροντος αὖθις πρωθήβης
γενόμενος.
ΤΕΡΨΙΩΝΟΣ ΚΑΙ ΠΛΟΥΤΩΝΟΣ
{ΤΕΡΨΙΩΝ} Τοῦτο, ὦ Πλούτων, δίκαιον,
ἐμὲ μὲν τεθνάναι τριάκοντα ἔτη γεγονότα,
τὸν δὲ ὑπὲρ τὰ ἐνενήκοντα γέροντα Θού-
κριτον ζῆν ἔτι;
{ΠΛΟΥΤΩΝ} Δικαιότατον μὲν οὖν, ὦ
Τερψίων, εἴ γε ὁ μὲν ζῇ μηδένα εὐχόμενος
ἀποθανεῖν τῶν φίλων, σὺ δὲ παρὰ πάντα
τὸν χρόνον ἐπεβούλευες αὐτῷ περιμένων
τὸν κλῆρον.
{ΤΕΡΨΙΩΝ} Οὐ γὰρ ἐχρῆν γέροντα ὄντα
καὶ μηκέτι χρήσασθαι τῷ πλούτῳ αὐτὸν
107

16. ἀποβάθραν προεισελθών.
{ΛΥΚΙΝΟΣ} Οὐκοῦν ἡμεῖς γε προσνη-
ξόμεθα ὑμῖν. μὴ γὰρ οἴου σοὶ μὲν εἶναι
ῥᾴδιον τηλικαῦτα πλοῖα κτᾶσθαι μήτε
πριαμένῳ μήτε ναυπηγησαμένῳ, ἡμεῖς δὲ
οὐκ αἰτήσομεν παρὰ τῶν θεῶν ἐπὶ πολλοὺς
σταδίους ἀκμῆτες δύνασθαι νεῖν; καίτοι
πρῴην καὶ ἐς Αἴγιναν ἐπὶ τὴν τῆς Ἐνοδίας
τελετὴν, οἶσθα, ἐν ἡλίκῳ σκαφιδίῳ πάντες
ἅμα οἱ φίλοι τεττάρων ἕκαστος ὀβολῶν
διεπλεύσαμεν, καὶ οὐδὲν ἐδυσχέραινες
ἡμᾶς συμπλέοντας, νῦν δὲ ἀγανακτεῖς, εἰ
συνεμβησόμεθά σοι, καὶ τὴν ἀποβάθραν
προεισελθὼν ἀφαιρεῖς; ὑπερμαζᾷς γάρ, ὦ
Ἀδείμαντε, καὶ ἐς τὸν κόλπον οὐ πτύεις,
οὐδὲ οἶσθα ὅστις ὢν ναυκληρεῖς. οὕτως
ἐπῆρέ σε ἡ οἰκία ἐν καλῷ τῆς πόλεως οἰκο-
δομηθεῖσα καὶ τῶν ἀκολούθων τὸ πλῆθος.
ἀλλ' ὦγαθέ, πρὸς τῆς Ἴσιδος κἂν τὰ Νει-
λῷα ταῦτα ταρίχη τὰ λεπτὰ μέμνησο ἡμῖν
ἄγειν ἀπ' Αἰγύπτου ἢ μύρον ἀπὸ τοῦ Κα-
26
νος. εἴρηκα, καί μοι ὁ Ἑρμῆς τελεσιουργή-
σειεν αὐτά.
{ΛΥΚΙΝΟΣ} Οἶσθα οὖν, ὦ Ἀδείμαντε,
ὡς πάνυ σοι ἀπὸ λεπτῆς κρόκης ὁ πᾶς
οὑτοσὶ πλοῦτος ἀπήρτηται, καὶ ἢν ἐκείνη
ἀπορραγῇ, πάντα οἴχεται καὶ ἄνθρακές σοι
ὁ θησαυρὸς ἔσται;
{ΑΔΕΙΜΑΝΤΟΣ} Πῶς λέγεις, ὦ Λυκῖνε;
{ΛΥΚΙΝΟΣ} Ὅτι, ὦ ἄριστε, ἄδηλον
ὁπόσον χρόνον βιώσει πλουτῶν. τίς γὰρ
οἶδεν εἰ ἔτι παρακειμένης σοι τῆς χρυσῆς
τραπέζης, πρὶν ἐπιβαλεῖν τὴν χεῖρα καὶ
ἀπογεύσασθαι τοῦ ταὼ ἢ τοῦ Νομάδος
ἀλεκτρυόνος, ἀποφυσήσας τὸ ψυχίδιον
ἄπει γυψὶ καὶ κόραξι πάντα ἐκεῖνα καταλι-
πών; ἢ ἐθέλεις καταριθμήσομαί σοι τοὺς
μὲν αὐτίκα πρὶν ἀπολαῦσαι τοῦ πλούτου
ἀποθανόντας, ἐνίους δὲ καὶ ζῶντας ἀπο-
στερηθέντας ὧν εἶχον ὑπό τινος βασκάνου
πρὸς τὰ τοιαῦτα δαίμονος; ἀκούεις γάρ
που τὸν Κροῖσον καὶ τὸν Πολυκράτην πολύ
35
δυνάμενον ἀπελθεῖν τοῦ βίου παραχωρήσα-
ντα τοῖς νέοις;
{ΠΛΟΥΤΩΝ} Καινά, ὦ Τερψίων, νομο-
θετεῖς, τὸν μηκέτι τῷ πλούτῳ χρήσασθαι
δυνάμενον πρὸς ἡδονὴν ἀποθνήσκειν· τὸ δὲ
ἄλλως ἡ Μοῖρα καὶ ἡ φύσις διέταξεν.
{ΤΕΡΨΙΩΝ} Οὐκοῦν ταύτης αἰτιῶμαι
τῆς διατάξεως· ἐχρῆν γὰρ τὸ πρᾶγμα ἑξῆς
πως γίνεσθαι, τὸν πρεσβύτερον πρότερον
καὶ μετὰ τοῦτον ὅστις καὶ τῇ ἡλικίᾳ μετ'
αὐτόν, ἀναστρέφεσθαι δὲ μηδαμῶς, μηδὲ
ζῆν μὲν τὸν ὑπέργηρων ὀδόντας τρεῖς ἔτι
λοιποὺς ἔχοντα, μόγις ὁρῶντα, οἰκέταις γε
τέτταρσιν ἐπικεκυφότα, κορύζης μὲν τὴν
ῥῖνα, λήμης δὲ τοὺς ὀφθαλμοὺς μεστὸν
ὄντα, οὐδὲν ἔτι ἡδὺ εἰδότα, ἔμψυχόν τινα
τάφον ὑπὸ τῶν νέων καταγελώμενον, ἀπο-
θνήσκειν δὲ καλλίστους καὶ ἐρρωμενε-
στάτους νεανίσκους· ἄνω γὰρ ποταμῶν το-
ῦτό γε· ἢ τὸ τελευταῖον εἰδέναι γε ἐχρῆν,
πότε καὶ τεθνήξεται τῶν γερόντων ἕκα-
108
δώρῳ τὴν ἔχουσαν τὸ φάρμακον, τὴν δὲ
ἑτέραν ἐμοί, σφαλεὶς οὐκ οἶδ' ὅπως ἐμοὶ
μὲν τὸ φάρμακον, Πτοιοδώρῳ δὲ τὸ ἀφάρ-
μακτον ἔδωκεν· εἶτα ὁ μὲν ἔπινεν, ἐγὼ δὲ
αὐτίκα μάλα ἐκτάδην ἐκείμην ὑποβολιμα-
ῖος ἀντ' ἐκείνου νεκρός. τί τοῦτο γελᾷς, ὦ
Ζηνόφαντε; καὶ μὴν οὐκ ἔδει γε ἑταίρῳ ἀν-
δρὶ ἐπιγελᾶν.
{ΖΗΝΟΦΑΝΤΟΣ} Ἀστεῖα γάρ, ὦ Καλ-
λιδημίδη, πέπονθας. ὁ γέρων δὲ τί πρὸς τα-
ῦτα;
{ΚΑΛΛΙΔΗΜΙΔΗΣ} Πρῶτον μὲν ὑπετα-
ράχθη πρὸς τὸ αἰφνίδιον, εἶτα συνείς,
οἶμαι, τὸ γεγενημένον ἐγέλα καὶ αὐτός, οἷά
γε ὁ οἰνοχόος εἴργασται.
{ΖΗΝΟΦΑΝΤΟΣ} Πλὴν ἀλλ' οὐδὲ σὲ
τὴν ἐπίτομον ἐχρῆν τραπέσθαι· ἧκε γὰρ ἄν
σοι διὰ τῆς λεωφόρου ἀσφαλέστερον, εἰ καὶ
ὀλίγῳ βραδύτερος ἦν.
113

17. τὸ ἀργυροῦν πινάκιον ἢ τὸν σκύφον ἐπιδεί-
ξεται Διόνικος ἐν τῇ πομπῇ, καὶ μάλιστα
ἐπειδὰν ὁρᾷ τοὺς οἰκέτας τοὺς ἐμοὺς ἀργύ-
ρῳ τοσούτῳ χρωμένους. τῇ πόλει δὲ ταῦτα
ἐξαίρετα παρ' ἐμοῦ ὑπῆρξεν ἄν, αἱ μὲν δια-
νομαὶ κατὰ μῆνα ἕκαστον δραχμαὶ τῷ μὲν
ἀστῷ ἑκατόν, τῷ δὲ μετοίκῳ ἥμισυ τού-
των, δημοσίᾳ δὲ ὅσα ἐς κάλλος θέατρα καὶ
βαλανεῖα, καὶ τὴν θάλατταν ἄχρι πρὸς τὸ
Δίπυλον ἥκειν κἀνταῦθά που λιμένα εἶναι
ἐπαχθέντος ὀρύγματι μεγάλῳ τοῦ ὕδατος,
ὡς τὸ πλοῖόν μου πλησίον ὁρμεῖν καταφα-
νὲς ὂν ἐκ τοῦ Κεραμεικοῦ. τοῖς φίλοις δὲ
ὑμῖν, Σαμίππῳ μὲν εἴκοσι μεδίμνους ἐπι-
σήμου χρυσίου παραμετρῆσαι τὸν οἰκο-
νόμον ἐκέλευσα ἄν, Τιμολάῳ δὲ πέντε χοί-
νικας, Λυκίνῳ δὲ χοίνικα, ἀπομεμαγμένην
καὶ ταύτην, ὅτι λάλος ἐστὶ καὶ ἐπισκώπτει
μου τὴν εὐχήν. τοῦτον ἐβουλόμην βιῶναι
τὸν βίον πλουτῶν ἐς ὑπερβολὴν καὶ τρυ-
φῶν καὶ πάσαις ἡδοναῖς ἀφθόνως χρώμε-
34
νώπου ἢ ἶβιν ἐκ Μέμφιδος, εἰ δὲ ἡ ναῦς
ἐδύνατο, καὶ τῶν πυραμίδων μίαν.
{ΤΙΜΟΛΑΟΣ} Ἅλις παιδιᾶς, ὦ Λυκῖνε.
ὁρᾷς, ὡς ἐρυθριᾶν Ἀδείμαντον ἐποίησας
πολλῷ τῷ γέλωτι ἐπικλύσας τὸ πλοῖον, ὡς
ὑπέραντλον εἶναι καὶ μηκέτι ἀντέχειν πρὸς
τὸ ἐπιρρέον;
Καὶ ἐπείπερ ἔτι πολὺ ἡμῖν τὸ λοιπόν ἐστιν
πρὸς τὸ ἄστυ, διελόμενοι τετραχῆ τὴν ὁδὸν
κατὰ τοὺς ἐπιβάλλοντας ἑκάστῳ σταδίους
αἰτῶμεν ἅπερ ἂν δοκῇ παρὰ τῶν θεῶν.
οὕτω γὰρ ἂν ἡμᾶς ὅ τε κάματος λάθοι καὶ
ἅμα εὐφρανούμεθα ὥσπερ ἡδίστῳ ὀνείρατι
ἑκουσίῳ περιπεσόντες, ἐφ' ὅσον βουλόμε-
θα, εὖ ποιήσοντι ἡμᾶς· παρ' αὐτῷ γὰρ
ἑκάστῳ ἔστω τὸ μέτρον τῆς εὐχῆς, καὶ οἱ
θεοὶ πάντα ὑποκείσθωσαν παρέξοντες, εἰ
καὶ τῇ φύσει ἀπίθανα ἔσται. τὸ δὲ μέγι-
στον, ἐπίδειξις ἔσται τὸ πρᾶγμα ὅστις ἂν
ἄριστα χρήσαιτο τῷ πλούτῳ καὶ τῇ εὐχῇ,
δηλώσει γὰρ οἷος ἂν καὶ πλουτήσας ἐγένε-
27
οἶσθα γὰρ καὶ σύ που Πτοιόδωρον τὸν
γέροντα;
{ΖΗΝΟΦΑΝΤΟΣ} Τὸν ἄτεκνον, τὸν
πλούσιον, ᾧ σε τὰ πολλὰ ᾔδειν συνόντα.
{ΚΑΛΛΙΔΗΜΙΔΗΣ} Ἐκεῖνον αὐτὸν ἀεὶ
ἐθεράπευον ὑπισχνούμενον ἐπ' ἐμοὶ τεθνή-
ξεσθαι. ἐπεὶ δὲ τὸ πρᾶγμα εἰς μήκιστον
ἐπεγίνετο καὶ ὑπὲρ τὸν Τιθωνὸν ὁ γέρων
ἔζη, ἐπίτομόν τινα ὁδὸν ἐπὶ τὸν κλῆρον
ἐξηῦρον· πριάμενος γὰρ φάρμακον ἀνέπει-
σα τὸν οἰνοχόον, ἐπειδὰν τάχιστα ὁ
Πτοιόδωρος αἰτήσῃ πιεῖν, – πίνει δὲ ἐπιει-
κῶς ζωρότερον – ἐμβαλόντα εἰς κύλικα
ἕτοιμον ἔχειν αὐτὸ καὶ ἐπιδοῦναι αὐτῷ· εἰ
δὲ τοῦτο ποιήσει, ἐλεύθερον ἐπωμοσάμην
ἀφήσειν αὐτόν.
{ΖΗΝΟΦΑΝΤΟΣ} Τί οὖν ἐγένετο; πάνυ
γάρ τι παράδοξον ἐρεῖν ἔοικας.
{ΚΑΛΛΙΔΗΜΙΔΗΣ} Ἐπεὶ τοίνυν λου-
σάμενοι ἥκομεν, δύο δὴ ὁ μειρακίσκος κύ-
λικας ἑτοίμους ἔχων τὴν μὲν τῷ Πτοιο-
112
στος, ἵνα μὴ μάτην ἂν ἐνίους ἐθεράπευον.
νῦν δὲ τὸ τῆς παροιμίας, ἡ ἅμαξα τὸν βοῦν
πολλάκις ἐκφέρει.
{ΠΛΟΥΤΩΝ} Ταῦτα μέν, ὦ Τερψίων,
πολὺ συνετώτερα γίνεται ἤπερ σοὶ δοκεῖ.
καὶ ὑμεῖς δὲ τί παθόντες ἀλλοτρίοις ἐπι-
χαίνετε καὶ τοῖς ἀτέκνοις τῶν γερόντων
εἰσποιεῖτε φέροντες αὑτούς; τοιγαροῦν
γέλωτα ὀφλισκάνετε πρὸ ἐκείνων κατορυτ-
τόμενοι, καὶ τὸ πρᾶγμα τοῖς πολλοῖς ἥδι-
στον γίνεται· ὅσῳ γὰρ ὑμεῖς ἐκείνους ἀπο-
θανεῖν εὔχεσθε, τοσούτῳ ἅπασιν ἡδὺ προα-
ποθανεῖν ὑμᾶς αὐτῶν. καινὴν γάρ τινα ταύ-
την τὴν τέχνην ἐπινενοήκατε γραῶν καὶ
γερόντων ἐρῶντες, καὶ μάλιστα εἰ ἄτεκνοι
εἶεν, οἱ δὲ ἔντεκνοι ὑμῖν ἀνέραστοι. καίτοι
πολλοὶ ἤδη τῶν ἐρωμένων συνέντες ὑμῶν
τὴν πανουργίαν τοῦ ἔρωτος, ἢν καὶ τύχωσι
παῖδας ἔχοντες, μισεῖν αὐτοὺς πλάττονται,
ὡς καὶ αὐτοὶ ἐραστὰς ἔχωσιν· εἶτα ἐν ταῖς
διαθήκαις ἀπεκλείσθησαν μὲν οἱ πάλαι δο-
109

18. το.
{ΣΑΜΙΠΠΟΣ} Καλῶς, ὦ Τιμόλαε, καὶ
πείθομαί σοι καὶ ὅταν ὁ καιρὸς καλῇ, εὔξο-
μαι ἅπερ ἂν δοκῇ. εἰ μὲν γὰρ Ἀδείμαντος
βούλεται, οὐδὲ ἐρωτᾶν οἶμαι, ὅς γε δὴ ἐν
τῇ νηῒ τὸν ἕτερον πόδα ἔχει. χρὴ δὲ καὶ
Λυκίνῳ δοκεῖν.
{ΛΥΚΙΝΟΣ} Ἀλλὰ πλουτῶμεν, εἰ τοῦτο
ἄμεινον, μὴ καὶ βασκαίνειν ἐν ταῖς κοιναῖς
εὐτυχίαις δοκῶ.
{ΑΔΕΙΜΑΝΤΟΣ} Τίς γοῦν πρῶτος ἄρξε-
ται;
{ΛΥΚΙΝΟΣ} Σύ, ὦ Ἀδείμαντε, εἶτα μετὰ
σὲ οὑτοσὶ Σάμιππος, εἶτα Τιμόλαος, ἐγὼ
δὲ ὀλίγον ὅσον ἡμιστάδιον τὸ πρὸ τοῦ Δι-
πύλου ἐπιλήψομαι τῇ εὐχῇ, καὶ τοῦτο ὡς
οἷόν τε παραδραμών.
{ΑΔΕΙΜΑΝΤΟΣ} Οὐκοῦν ἐγὼ μὲν οὐδὲ
νῦν ἀποστήσομαι τῆς νεώς, ἀλλ', ἐπείπερ
ἔξεστιν, ἐπιμετρήσω τῇ εὐχῇ. ὁ δὲ Ἑρμῆς
ὁ κερδῷος ἐπινευσάτω ἅπασιν. ἔστω γὰρ
28
δόξῃ, προκύψας ὥσπερ ὁ ἥλιος ἐκείνων μὲν
οὐδ' ἐπιβλέψομαι ἐνίους, εἰ δέ τις πένης,
οἷος ἦν ἐγὼ πρὸ τοῦ θησαυροῦ, φιλοφρονή-
σομαι τοῦτον καὶ λουσάμενον ἥκειν κελεύ-
σω τὴν ὥραν ἐπὶ τὸ δεῖπνον. οἱ δὲ ἀποπνι-
γήσονται οἱ πλούσιοι ὁρῶντες ὀχήματα,
ἵππους καὶ παῖδας ὡραίους ὅσον δισχιλί-
ους, ἐξ ἁπάσης ἡλικίας ὅ τι περ τὸ ἀνθη-
ρότατον. εἶτα δεῖπνα ἐπὶ χρυσοῦ – εὐτε-
λὴς γὰρ ὁ ἄργυρος καὶ οὐ κατ' ἐμέ – , τάρι-
χος μὲν ἐξ Ἰβηρίας, οἶνος δὲ ἐξ Ἰταλίας,
ἔλαιον δὲ ἐξ Ἰβηρίας καὶ τοῦτο, μέλι δὲ
ἡμέτερον τὸ ἄπυρον, καὶ ὄψα πανταχόθεν
καὶ σύες καὶ λαγώς, καὶ ὅσα πτηνά, ὄρνις
ἐκ Φάσιδος καὶ ταὼς ἐξ Ἰνδίας καὶ ἀλε-
κτρυὼν ὁ Νομαδικός· οἱ δὲ σκευάζοντες
ἕκαστα σοφισταί τινες περὶ πέμματα καὶ
χυμοὺς ἔχοντες. εἰ δέ τινι προπίοιμι σκύ-
φον ἢ φιάλην αἰτήσας, ὁ ἐκπιὼν ἀποφε-
ρέτω καὶ τὸ ἔκπωμα. οἱ δὲ νῦν πλούσιοι
πρὸς ἐμὲ Ἶροι δηλαδὴ ἅπαντες, καὶ οὐκέτι
33
ρυφορήσαντες, ὁ δὲ παῖς καὶ ἡ φύσις,
ὥσπερ ἐστὶ δίκαιον, κρατοῦσι πάντων, οἱ
δὲ ὑποπρίουσι τοὺς ὀδόντας ἀπομυγέντες.
{ΤΕΡΨΙΩΝ} Ἀληθῆ ταῦτα φῄς· ἐμοῦ
γοῦν Θούκριτος πόσα κατέφαγεν ἀεὶ τε-
θνήξεσθαι δοκῶν καὶ ὁπότε εἰσίοιμι ὑπο-
στένων καὶ μύχιόν τι καθάπερ ἐξ ᾠοῦ νεοτ-
τὸς ἀτελὴς ὑποκρώζων ὥστ' ἐμὲ ὅσον αὐτί-
κα οἰόμενον ἐπιβήσειν αὐτὸν τῆς σοροῦ
ἐσπέμπειν τὰ πολλά, ὡς μὴ ὑπερβάλλοιντό
με οἱ ἀντερασταὶ τῇ μεγαλοδωρεᾷ, καὶ τὰ
πολλὰ ὑπὸ φροντίδων ἄγρυπνος ἐκείμην
ἀριθμῶν ἕκαστα καὶ διατάττων. ταῦτα
γοῦν μοι καὶ τοῦ ἀποθανεῖν αἴτια γεγένη-
ται, ἀγρυπνία καὶ φροντίδες· ὁ δὲ τοσοῦτόν
μοι δέλεαρ καταπιὼν ἐφειστήκει θαπτο-
μένῳ πρῴην ἐπιγελῶν.
{ΠΛΟΥΤΩΝ} Εὖ γε, ὦ Θούκριτε, ζῴης
ἐπὶ μήκιστον πλουτῶν ἅμα καὶ τῶν τοιού-
των καταγελῶν, μηδὲ πρότερόν γε σὺ ἀπο-
θάνοις ἢ προπέμψας πάντας τοὺς κόλακας.
110
{ΤΕΡΨΙΩΝ} Τοῦτο μέν, ὦ Πλούτων, καὶ
ἐμοὶ ἥδιστον ἤδη, εἰ καὶ Χαροιάδης προτε-
θνήξεται Θουκρίτου.
{ΠΛΟΥΤΩΝ} Θάρρει, ὦ Τερψίων· καὶ
Φείδων γὰρ καὶ Μέλανθος καὶ ὅλως ἅπα-
ντες προελεύσονται αὐτοῦ ὑπὸ ταῖς αὐταῖς
φροντίσιν.
{ΤΕΡΨΙΩΝ} Ἐπαινῶ ταῦτα. ζῴης ἐπὶ
μήκιστον, ὦ Θούκριτε.
ΖΗΝΟΦΑΝΤΟΥ ΚΑΙ
ΚΑΛΛΙΔΗΜΙΔΟΥ
{ΖΗΝΟΦΑΝΤΟΣ} Σὺ δὲ, ὦ Καλλιδημί-
δη, πῶς ἀπέθανες; ἐγὼ μὲν γὰρ ὅτι πα-
ράσιτος ὢν Δεινίου πλέον τοῦ ἱκανοῦ ἐμφα-
γὼν ἀπεπνίγην, οἶσθα· παρῆς γὰρ ἀποθνή-
σκοντί μοι.
{ΚΑΛΛΙΔΗΜΙΔΗΣ} Παρῆν, ὦ Ζηνόφα-
ντε· τὸ δὲ ἐμὸν παράδοξόν τι ἐγένετο.
111