Cơ Sở Lý Luận Luận Văn Thạc Sĩ Trường Đại Học Kinh Tế Và Quản Trị Kinh Doanh Đã chia sẻ đến cho các bạn nguồn tài liệu hoàn toàn hữu ích đáng để xem và theo dõi mà các bạn không nên bỏ qua. DỊCH VỤ VIẾT THUÊ ĐỀ TÀI TRỌN GÓI ZALO TELEGRAM : 0934.573.149 TẢI FLIE TÀI LIỆU – LUANVANTOT.COM

1. DỊCH VỤ VIẾT THUÊ ĐỀ TÀI TRỌN GÓI ZALO TELEGRAM : 0934.573.149
TẢI FLIE TÀI LIỆU – LUANVANTOT.COM
Cơ Sở Lý Luận Luận Văn Thạc Sĩ
Trường Đại Học Kinh Tế Và Quản
Trị Kinh Doanh
Chương 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ BẢO HIỂM Y TẾ
Tại chương này, tác giả sẽ tập trung làm rõ các cơ sở lý luận và cơ sở
thực tiễn về bảo hiểm y tế, bảo hiểm y tế hộ gia đình cũng như nội dung, chính
sách, bản chất vai trò của chúng.
1.1. Cơ sở lý luận
1.1.1. Một số khái niệm về bảo hiểm và bảo hiểm y tế
* Khái niệm bảo hiểm
Mặc dù bảo hiểm đã có nguồn gốc và lịch sử phát triển khá lâu đời, nhưng
do tính đặc thù của loại hình dịch vụ này, cho đến nay vẫn chưa có một định
nghĩa thống nhất về bảo hiểm. Theo các chuyên gia bảo hiểm, một định nghĩa
đầy đủ và thích hợp cho bảo hiểm phải bao gồm việc hình thành một quĩ tiền tệ
(quĩ bảo hiểm), sự hoán chuyển rủi ro và phải bao gồm cả sự kết hợp số đông
các đơn vị đối tượng riêng lẻ, độc lập chịu cùng một rủi ro như nhau tạo thành
một nhóm tương tác.
Có rất nhiều định nghĩa khác nhau về bảo hiểm. Theo Dennis Kessler: Bảo
hiểm là sự đóng góp của số đông vào sự bất hạnh của số ít. Theo Monique Gaullier:
Bảo hiểm là một nghiệp vụ qua đó, một bên là người được bảo hiểm cam đoan trả
một khoản tiền gọi là phí bảo hiểm thực hiện mong muốn để cho mình hoặc để
cho người thứ ba trong trường hợp xảy ra rủi ro sẽ nhận được một khoản đền bù
các tổn thất được trả bởi một bên khác: đó là người bảo hiểm. Người bảo hiểm
nhận trách nhiệm đối với toàn bộ rủi ro và đền bù các thiệt hại theo các phương
pháp của thống kê. Tập đoàn bảo hiểm AIG của Mỹ định nghĩa: Bảo hiểm là một
cơ chế, theo cơ chế này, một người, một doanh nghiệp hay một tổ chức chuyển

2. DỊCH VỤ VIẾT THUÊ ĐỀ TÀI TRỌN GÓI ZALO TELEGRAM : 0934.573.149
TẢI FLIE TÀI LIỆU – LUANVANTOT.COM
nhượng rủi ro cho công ty bảo hiểm, công ty đó sẽ bồi thường cho người được bảo
hiểm các tổn thất thuộc phạm vi

3. DỊCH VỤ VIẾT THUÊ ĐỀ TÀI TRỌN GÓI ZALO TELEGRAM : 0934.573.149
TẢI FLIE TÀI LIỆU – LUANVANTOT.COM
7
bảo hiểm và phân chia giá trị thiệt hại giữa tất cả những người được bảo hiểm.
Các định nghĩa trên hoặc quá thiên về góc độ xã hội, hoặc quá thiên về góc độ
kinh tế, kĩ thuật, ít nhiều cũng còn thiếu sót, chưa phải là một khái niệm bao
quát, hoàn chỉnh.
Nói một cách chính xác, bảo hiểm là một dịch vụ tài chính, dựa trên cơ
sở tính toán khoa học, áp dụng biện pháp huy động nhiều người, nhiều đơn vị
cùng tham gia xây dựng quỹ bảo hiểm bằng tiền để bồi thường thiệt hại về tài
chính do tài sản hoặc tính mạng của người được bảo hiểm gặp phải tai nạn rủi
ro bất ngờ.
Tập đoàn bảo hiểm AIG (Mỹ) định nghĩa: “Bảo hiểm là một cơ chế, theo
cơ chế này, một người, một doanh nghiệp hay một tổ chức chuyển nhượng rủi
ro cho công ty bảo hiểm, công ty đó sẽ bồi thường cho người được bảo hiểm
các tổn thất thuộc phạm vi bảo hiểm và phân chia giá trị thiệt hại giữa tất cả
những người được bảo hiểm”.
Theo Luật kinh doanh bảo hiểm của Việt Nam (ban hành ngày
09/12/2000) thì “kinh doanh bảo hiểm là hoạt động của doanh nghiệp bảo hiểm
nhằm mục đích sinh lợi, theo đó doanh nghiệp bảo hiểm chấp nhận rủi ro của
người được bảo hiểm, trên cơ sở bên mua bảo hiểm đóng phí bảo hiểm để doanh
nghiệp bảo hiểm trả tiền bảo hiểm cho người thụ hưởng hoặc bồi thường cho
người được bảo hiểm khi xảy ra sự kiện bảo hiểm."
Như vậy, để có một khái niệm chung nhất về bảo hiểm, chúng ta có thể
đưa ra định nghĩa: “Bảo hiểm là một sự cam kết bồi thường của người bảo hiểm
với người được bảo hiểm về những thiệt hại, mất mát của đối tượng bảo hiểm
do một rủi ro đã thoả thuận gây ra, với điều kiện người được bảo hiểm đã thuê
bảo hiểm cho đối tượng bảo hiểm đó và nộp một khoản tiền gọi là phí bảo
hiểm”.

4. DỊCH VỤ VIẾT THUÊ ĐỀ TÀI TRỌN GÓI ZALO TELEGRAM : 0934.573.149
TẢI FLIE TÀI LIỆU – LUANVANTOT.COM
8
* Khái niệm bảo hiểm y tế
Bảo hiểm y tế là bảo hiểm chống lại các nguy cơ phát sinh các chi phí ý
tế giữa các cá nhân. Bằng cách ước lượng rủi ro tổng thể của dịch vụ chăm sóc
sức khỏe và hệ thống y tế chi phí, trong một số nhóm mục tiêu, doanh nghiệp
bảo hiểm có thể phát triển một cấu trúc tài chính thông thường như phí bảo
hiểm hay biên chế thuế hàng tháng để đảm bảo rằng tiền có sẵn để trả cho các
quyền lợi chăm sóc sức khỏe quy định trong hợp đồng bảo hiểm.
Theo Hiệp hội Bảo hiểm y tế của Mỹ, bảo hiểm y tế đươc định nghĩa là
“bảo hiểm cung cấp các khoản thanh toán cho bệnh tật, chấn thương bảo gồm
cả bảo hiểm thiệt hại do tai nạn, chi phí y tế, khuyết tật hay tai nạn tử vong.”
Bảo hiểm y tế là một bộ phận cấu thành của pháp luật về về an sinh xã hội.
BHYT là hình thức bảo hiểm được áp dụng trong chăm sóc sức khỏe và là một
trong 9 nội dung của bảo hiểm xã hội (BHXH) được quy định tại công ước
102 ngày 28/06/1952 của Tổ chức lao động quốc tế (ILO) về các tiêu chuẩn
tối thiểu cho các loại trợ cấp BHXH.
Theo Khoản 1, điều 2 Luật Bảo hiểm y tế số 25/2008/QH12 ngày
14/11/2008 do Quốc hội ban hành: “Bảo hiểm y tế là hình thức bảo hiểm áp
dụng trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe, không vì mục đích lợi nhuận, do Nhà
nước tổ chức thực hiện và các đối tượng có trách nhiệm tham gia theo quy định
của Luật này”.
Khái niệm về BHYT dược trình bày trong cuốn Từ điển Bách Khoa Việt
Nam I xuất bản năm 1995 của Nhà xuất bản từ điển Bách Khoa - trang số 151
như sau: “Bảo hiểm y tế là loại bảo hiểm do Nhà nước tổ chức và quản lý nhằm
huy động sự đóng góp của các cá nhân, tập thể và cộng đồng xã hội để chăm lo
sức khỏe, khám chữa bệnh cho nhân dân”.

5. DỊCH VỤ VIẾT THUÊ ĐỀ TÀI TRỌN GÓI ZALO TELEGRAM : 0934.573.149
TẢI FLIE TÀI LIỆU – LUANVANTOT.COM
9
* Các loại hình bảo hiểm y tế tại Việt Nam
Có 2 loại hình BHYT tồn tại ở Việt Nam đó là: BHYT tự nguyện và
BHYT bắt buộc.
BHYT bắt buộc là loại hình BHYT chỉ áp dụng với một nhóm đối tượng
nhất định, thường là khu vực có tiềm lực kinh tế, có thu nhập ổn định. Tiêu chí
để định mức đóng BHYT thường được tính theo % thu nhập của người tham
gia bảo hiểm, người có thu nhập cao thì đóng nhiều nhưng việc hưởng chế độ
BHYT lại dựa trên sự kiện pháp lý (ốm đau, tai nạn) theo quy định của pháp
luật.
BHYT tự nguyện là loại hình BHYT thứ 2 đang được thực hiện ở nước
ta. So với BHYT bắt buộc, BHYT tự nguyện có số lượng tham gia đông đảo,
đa dạng về thành phần và nhận thức xã hội, có điều kiện kinh tế và nhu cầu
chăm sóc sức khỏe khác nhau. BHYT tự nguyện được triển khai theo địa giới
hành chính (áp dụng cho hộ gia đình, tổ chức triển khai theo cấp xã, phường,
thị trấn) và theo nhóm đối tượng.
BHYT tự nguyện gồm nhiều loại hình khác nhau như: bảo hiểm khám
chữa bệnh (KCB) nội trú, bảo hiểm KCB ngoại trú, bảo hiểm bổ sung cho loại
hình BHYT bắt buộc, BHYT cộng đồng, BHYT hộ gia đình, và các loại BHYT
khác.
Khung mức đóng BHYT tự nguyện được xác định theo khu vực và theo
nhóm đối tượng. Cùng một đối tượng tham gia nhưng mức đóng ở thành thị sẽ
cao hơn nông thôn (thành thị 320,000 đồng/ năm, nông thôn 240,000đồng/
năm), học sinh sinh viên có mức đóng thấp hơn các đối tượng khác (thành thị
120,000 đồng/năm, nông thôn 100,000 đồng/năm).
1.1.2. Khái niệm về BHYT hộ gia đình
Theo luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật BHYT năm 2008 thì
BHYT là “hình thức bảo hiểm bắt buộc được áp dụng đối với các đối tượng

6. DỊCH VỤ VIẾT THUÊ ĐỀ TÀI TRỌN GÓI ZALO TELEGRAM : 0934.573.149
TẢI FLIE TÀI LIỆU – LUANVANTOT.COM
10
theo quy định của Luật này để chăm sóc sức khỏe, không vì mục đích lợi nhuận
do Nhà nước tổ chức thực hiện”. Đối tượng tham gia BHYT được sắp xếp lại
theo 5 nhóm dựa vào chủ thể phải trả tiền mua BHYT, trong đó bổ sung thêm
đối tượng tham gia BHYT là hộ gia đình. Cũng theo quy định này thì hộ gia
đình được định nghĩa là “bao gồm toàn bộ người có tên trong sổ hộ khẩu hoặc
sổ tạm trú”. Điều này cũng có nghĩa tất cả các thành viên trong gia đình đều
phải mua BHYT, nói cách khác là 1 thành viên trong gia đình chỉ có thể có thẻ
BHYT nếu tất cả những thành viên khác trong gia đình cùng mua.
Như vậy có thể nói, BHYT hộ gia đình là hình thức bảo hiểm bắt buộc
được áp dụng cho những người có tên trong cùng một sổ hộ khẩu hoặc sổ tạm
trú để chăm sóc sức khỏe không vì mục đích lợi nhuận do nhà nước tổ chức
thực hiện.
1.1.3. Bản chất, vai trò của BHYT hộ gia đình
Việc mua bảo hiểm y tế theo hộ gia đình không bắt buộc với tất cả các
nhân khẩu trong một hộ. Quy định này chỉ áp dụng cho những người tự nguyện
muốn tham gia bảo hiểm y tế, còn không áp dụng cho những đối tượng trong
hộ gia đình đã tham gia theo hình thức khác. Và để khuyến khích tham gia bảo
hiểm y tế theo hộ gia đình, Luật cũng quy định, người thứ nhất đóng tối đa bằng
4,5% mức lương cơ sở, người thứ hai, thứ ba, thứ tư đóng lần lượt bằng 70%,
60%, 50% mức đóng của người thứ nhất, từ người thứ 5 trở đi đóng bằng 40%
mức đóng của người thứ nhất. Do vậy, nếu một hộ gia đình có 5 người ở khu
vực đô thị loại 1, thì người đầu tiên mua với giá 621.000 đồng, người thứ hai
mua với giá bằng 70% người đầu, người thứ ba là 60%, người thứ tư là 50%,
người thứ năm trở đi là 40%. Tổng mức tiền hộ gia đình 4 người phải bỏ ra khi
mua bảo hiểm y tế cả năm là hơn 1,7 triệu đồng; hộ có 5 người chi phí gần 2
triệu đồng.

7. DỊCH VỤ VIẾT THUÊ ĐỀ TÀI TRỌN GÓI ZALO TELEGRAM : 0934.573.149
TẢI FLIE TÀI LIỆU – LUANVANTOT.COM
11
Tuy nhiên, sau 5 tháng triển khai thi hành Luật Bảo hiểm y tế (sửa đổi)
đã phát sinh nhiều vướng mắc do quy định pháp luật, cũng như từ cán bộ giải
quyết thủ tục mua bảo hiểm y tế ở cấp cơ sở. Đối với quy định của luật, việc
mua bảo hiểm y tế theo hộ gia đình dù đã giúp giảm mức đóng khá nhiều so với
việc mỗi thành viên tự mua, nhưng vẫn là thách thức với những hộ thu nhập
thấp. Bởi với thu nhập của một hộ thuần nông tại các tỉnh còn khó khăn, ngay
cả bố trí kinh phí để mua bảo hiểm y tế cho một thành viên đã không dễ. Vì thế,
khi số kinh phí tham gia bảo hiểm y tế tăng từ 3 - 4 lần so với trước đây thì họ
càng có ít cơ hội hơn.
Bên cạnh đó, với quy định mới, khi đăng ký mua bảo hiểm y tế tự nguyện,
cá nhân đăng ký phải khai đầy đủ thông tin các thành viên trong hộ gia đình về
số thẻ và loại hình tham gia (ví dụ bảo hiểm y tế học sinh, sinh viên, hưu trí).
Yêu cầu như vậy khiến thủ tục tham gia BHYT ngày càng trở nên rắc rối. Thực
tế, trong một hộ gia đình có người đã tham gia bảo hiểm y tế bắt buộc, song vì
một số lý do đang phải chờ để tiếp tục được gia hạn, thì thẻ bảo hiểm của những
đối tượng này sẽ không được chấp nhận để loại ra khỏi danh sách những người
phải mua theo hộ gia đình. Những đối tượng này chắc chắn sẽ không muốn
tham gia theo hình thức mới, vì thủ tục để chuyển đổi không đơn giản. Ngay cả
khi cán bộ lưu động đồng ý chỉ cần xác nhận của nơi làm, nhưng nếu doanh
nghiệp không đồng ý xác nhận, thì thành viên gia đình cũng không thể tham gia
bảo hiểm y tế. Ngoài ra, người dân cũng gặp khó khăn trong việc việc xác minh
tạm vắng đối với người đang công tác, du học, làm việc ở nước ngoài; người
có hộ khẩu hoặc đăng ký tạm trú tại địa phương nhưng chuyển đến nơi khác
làm việc, sinh sống.
Nắm bắt kịp thời những vướng mắc này, Bộ Y tế đã ban hành nhanh một
số văn bản hướng dẫn thực hiện chế độ gia hạn thẻ, hướng dẫn thủ tục mua bảo
hiểm y tế gia đình, kéo dài thời gian áp dụng bắt buộc... Song khó khăn với

8. DỊCH VỤ VIẾT THUÊ ĐỀ TÀI TRỌN GÓI ZALO TELEGRAM : 0934.573.149
TẢI FLIE TÀI LIỆU – LUANVANTOT.COM
12
người tham gia bảo hiểm y tế vẫn chưa giảm, vì những văn bản hướng dẫn chưa
bao phủ hết các vướng mắc phát sinh, trong khi, cán bộ thực hiện lại hiểu sai quy
định, nên áp dụng không đúng tinh thần của luật. Ví dụ như, Luật Bảo hiểm y tế
(sửa đổi) quy định, người tham gia bảo hiểm y tế tự nguyện trước thời điểm
1.1.2015 có thể lựa chọn gia hạn thẻ hoặc mua cùng gia đình, chỉ người mới tham
gia mới bắt buộc theo hộ gia đình. Nhưng các cán bộ thực hiện lại bắt buộc cá
nhân đã tham gia muốn tiếp tục phải theo hộ gia đình. Điều này cũng có hạn chế
đó là nếu chỉ cần một cá nhân trong gia đình không muốn tham gia, thì người đã
mua từ trước sẽ không được tiếp tục gia hạn thẻ. Cá biệt, ngay cả khi họ được giải
quyết được phép tiếp tục gia hạn thẻ, thì dù vẫn chưa hết thời hạn xem xét (trong
3 tháng kể tính từ lúc thẻ hết hạn), nhưng cán bộ không rõ vì lý do nào vẫn yêu
cầu mua thẻ mới. Vì thế, người tham gia đã mất hết khoảng thời gian được tích
lũy trước đó, cũng như các ưu đãi liên quan như: tiếp cận y tế công nghệ cao, tăng
mức giảm trừ chi phí khám chữa bệnh.
Những vướng mắc này cũng không phải chưa được tiên lượng, mà nhiều
ĐBQH đã đề cập trong quá trình xem xét, thông qua Luật Bảo hiểm y tế (sửa đổi).
Khi đó, cơ quan chủ trì soạn thảo Luật này (Bộ Y tế) đã nêu rõ, bản chất của bảo
hiểm y tế không phải quỹ tương trợ, mà là cơ chế tài chính để chia sẻ rủi ro giữa
cộng đồng những người tham gia.Vì thế, ngay bản thân trong một hộ, các thành
viên phải có trách nhiệm đối với nhau, sau đó có trách nhiệm với cộng đồng, rồi
từ đó cộng đồng mới có trách nhiệm với cá nhân. Việc luật hóa hình thức tham gia
bảo hiểm y tế theo hộ gia đình cũng là để khắc phục tình trạng chỉ chọn mua cho
những người ốm, người bị bệnh mạn tính. Tiếp thu ý kiến ĐBQH, Bộ Y tế cũng
khẳng định sẽ rà soát, chỉnh lý, bổ sung một số quy định nhằm tạo điều kiện thuận
lợi nhất cho người tham gia bảo hiểm y tế.
Bản chất của bảo hiểm y tế là số đông bù cho số ít nên mỗi cá nhân cần
biết chia sẻ rủi ro với người khác. Nhưng điều này không thể là lý do để biện

9. DỊCH VỤ VIẾT THUÊ ĐỀ TÀI TRỌN GÓI ZALO TELEGRAM : 0934.573.149
TẢI FLIE TÀI LIỆU – LUANVANTOT.COM
13
minh cho những hạn chế nêu trên. Mặt khác, bảo hiểm y tế cũng là hỗ trợ cuối
cùng cho những người không có khả năng chi trả cho việc khám chữa bệnh.
Với những đối tượng này, nếu chậm giải quyết các vướng mắc phát sinh trong
quá trình thực hiện Luật Bảo hiểm y tế (sửa đổi), thì họ cũng không có lựa chọn
khác để bảo vệ sức khỏe, tính mạng của mình. Do đó, các cơ quan chức năng
cần nhanh chóng tháo gỡ những vướng mắc của bảo hiểm y tế theo hộ gia đình,
tạo điều kiện cho mọi người dân đều được tham gia.
1.1.4. Nguyên tắc hoạt động của BHYT hộ gia đình
a) Thủ tục gia hạn thẻ, đăng ký tham gia
* Đối với các trường hợp đã tự nguyện tham gia BHYT năm 2014 có thẻ
BHYT hết hạn sử dụng từ 31/01/2015 trở đi
- Người có thẻ cần gia hạn lập Tờ khai tham gia BHXH, BHYT (TK01-
TS) và Danh sách đăng ký tham gia BHYT (D01-HGD). Việc kê khai danh
sách đăng ký tham gia BHYT (mẫu D01-HGD) chỉ cần đại diện hộ gia đình
(không nhất thiết là chủ hộ). Người kê khai phải chịu trách nhiệm về nội dung
kê khai đó, nếu kê khai sai thì phải chịu trách nhiệm trước pháp luật và bồi hoàn
chi phí khám chữa bệnh (nếu có phát sinh).
+ Đối với các trường hợp đang tham gia BHYT, khi kê khai Danh sách
đăng ký tham gia (mẫu D01-HGĐ), tại cột (số 5) chỉ cần ghi có thẻ thuộc đối
tượng nào. Ví dụ: Nếu có thẻ BHYT theo diện Hưu trí, học sinh sinh viên ,
người lao động đang làm việc, thì tại cột (số 5) ghi “hưu trí”, “học sinh sinh
viên”, “đang làm việc”.
+ Đối với người lao động đang làm việc tại các doanh nghiệp nợ BHXH,
BHYT nên chưa được cấp thẻ thì tại cột ghi chú (số 8) ghi rõ “do đơn vị nợ
chưa được cấp thẻ BHYT”.

10. DỊCH VỤ VIẾT THUÊ ĐỀ TÀI TRỌN GÓI ZALO TELEGRAM : 0934.573.149
TẢI FLIE TÀI LIỆU – LUANVANTOT.COM
14
- Khi đến nộp thủ tục tại các Đại lý thu BHYT, cần mang theo: Bản chính
sổ hộ khẩu hoặc sổ tạm trú (để đối chiếu và được trả lại ngay).Việc sao chụp
thẻ BHYT để nộp kèm theo Danh sách đăng ký tham gia BHYT trong
trường hợp 100% thành viên hộ gia đình đều tham gia BHYT là cơ sở để xác
định ngay việc giảm trừ mức đóng BHYT theo quy định tại Điểm g Khoản 1
Điều 2 Nghị định số 105/2014/NĐ-CP ngày 15 tháng 11 năm 2014 của Chính
phủ.
- Thời hạn của thẻ BHYT có giá trị sử dụng kể từ ngày đầu tháng sau nếu
lập danh sách và nộp tiền trước ngày 20 của tháng trước. Thời hạn sử dụng thẻ
và mức đóng tiền BHYT căn cứ vào thời hạn sử dụng sau cùng của thẻ BHYT
đã cấp, đang còn hạn sử dụng của thành viên tham gia BHYT trong hộ.
* Đối với các trường hợp mới bắt đầu tham gia BHYT theo Hộ gia đình
từ ngày 01/01/2015 và trường hợp tham gia không liên tục từ 3 tháng trở lên
trong năm tài chính.
- Thủ tục như trên.
- Thẻ BHYT được cấp có giá trị sau 30 ngày kể từ ngày lập thủ tục và
nộp tiền theo quy định.
* Gia hạn thẻ
- Nếu gián đoạn từ 3 tháng trở lên trong năm tài chính: Đóng lại từ đầu
(thẻ BHYT có giá trị sử dụng sau 30 ngày).
- Nếu gián đoạn dưới 3 tháng: Phải nộp tiền (ở đại lý) trước ngày 20
của tháng thứ 2 (sau tháng gián đoạn) và thẻ có giá trị ngay tháng sau.
VD: Thẻ hết hạn từ 31/12/2014, nếu nộp tiền trước ngày 20/02/2015 thì sẽ
được cấp thẻ để sử dụng từ 01/3/2015.Khi tính thời gian tham BHYT liên tục 5
năm (để không đồng chi trả khi có số tiền cùng chi trả chi phí KCB trong

11. DỊCH VỤ VIẾT THUÊ ĐỀ TÀI TRỌN GÓI ZALO TELEGRAM : 0934.573.149
TẢI FLIE TÀI LIỆU – LUANVANTOT.COM
15
năm lớn hơn 6 tháng lương cơ sở), là thời hạn sử dụng ghi trên thẻ BHYT lần
sau nối tiếp với ngày hết hạn sử dụng thẻ lần trước (trong trường hợp thời gian
gián đoạn không quá 03 tháng).
b. Đăng ký khám, chữa bệnh
- Có quyền đăng ký khám bệnh, chữa bệnh bảo hiểm y tế ban đầu tại cơ
sở khám bệnh, chữa bệnh theo hướng dẫn của cơ quan Bảo hiểm xã hội.
- Được thay đổi cơ sở đăng ký khám bệnh, chữa bệnh ban đầu vào đầu
mỗi quý (đăng ký trước ngày 20 của tháng cuối của quý trước).
- Tên cơ sở khám bệnh, chữa bệnh bảo hiểm y tế ban đầu được ghi
trong thẻ bảo hiểm y tế.
c. Thủ tục khám, chữa bệnh
- Khi đến khám bệnh, chữa bệnh phải xuất trình thẻ bảo hiểm y tế với
giấy tờ (có ảnh) chứng minh về nhân thân của người đó.
- Trường hợp cấp cứu, được khám bệnh, chữa bệnh tại bất kỳ cơ sở khám
bệnh, chữa bệnh nào và phải xuất trình thẻ bảo hiểm y tế cùng với giấy tờ tủy
thân có ảnh trước khi ra viện.
- Trường hợp chuyển tuyến điều trị, phải có hồ sơ chuyển viện của cơ sở
khám bệnh, chữa bệnh.
- Trường hợp khám lại theo yêu cầu điều trị, người tham gia bảo hiểm y
tế phải có giấy hẹn khám lại của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh.
1.1.5. Nội dung chính sách bảo hiểm y tế hộ gia đình
* Đối tượng tham gia bảo hiểm y tế (BHYT) theo hộ gia đình
Theo quy định của Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật BHYT
năm 2014 và các văn bản hướng dẫn thi hành quy định tham gia BHYT theo hộ
gia đình như sau:

12. DỊCH VỤ VIẾT THUÊ ĐỀ TÀI TRỌN GÓI ZALO TELEGRAM : 0934.573.149
TẢI FLIE TÀI LIỆU – LUANVANTOT.COM
23
- Hộ gia đình tham gia BHYT: bao gồm toàn bộ người có tên trong sổ hộ
khẩu hoặc sổ tạm trú (trừ trường hợp đã tham gia BHYT của nhóm đối tượng
khác).
+ Đối với người sinh sống trong cùng hộ gia đình, không có tên trong sổ
hộ khẩu nhưng có đăng ký tạm trú từ 12 tháng theo quy định của pháp luật thì
vẫn thuộc đối tượng bắt buộc tham gia BHYT theo hộ gia đình.
+ Đối với người có tên trong sổ hộ khẩu nhưng không có mặt tại địa
phương và có khai báo tạm vắng từ 12 tháng theo quy định của pháp luật thì
không tính là đối tượng tham gia BHYT theo hộ gia đình.
- Mức đóng BHYT
+ Từ ngày 01/01/2015 mức đóng BHYT là 4,5% mức lương cơ sở do
Nhà nước quy định. Cụ thể là:
1.150.000 đồng x 4,5% x 12 tháng = 621.000 đồng.
+ Khi tham gia BHYT theo hộ gia đình thì từ người thứ hai trở đi được
giảm mức đóng tương ứng là 70%, 60%, 50% và 40% so với mức đóng của
người thứ nhất. Cụ thể là:
Người thứ nhất: 1.150.000 đồng x 4.5% x 12 tháng = 621.000 đồng.
Người thứ hai: 621.000 đồng x 70% = 434.700 đồng.
Người thứ ba: 621.000 đồng x 60% = 372.6000 đồng.
Người thứ tư: 621.000 đồng x 50% = 310.000 đồng.
Người thứ năm: 621.000 đồng x 40% = 248.400 đồng.
Từ người thứ sáu trở đi mức đóng như người thứ năm.
+ Đối tượng đã tham gia BHYT tự nguyện năm 2014 thì thời hạn sử dụng
thẻ đến hết thời gian sử dụng ghi trong thẻ. Hết thời gian sử dụng thẻ nếu đối

13. DỊCH VỤ VIẾT THUÊ ĐỀ TÀI TRỌN GÓI ZALO TELEGRAM : 0934.573.149
TẢI FLIE TÀI LIỆU – LUANVANTOT.COM
17
tượng tiếp tục tham gia thì thực hiện cho cá nhân người đã tham gia hoặc theo
hộ gia đình. Những người còn lại trong hộ gia đình chưa tham gia BHYT khi
tham gia BHYT thì bắt buộc thực hiện theo hộ gia đình. Từ ngày 01/01/20 23
trở đi, toàn bộ những người có tên trong sổ hộ khẩu hoặc sổ tạm trú phải thực
hiện BHYT theo hộ gia đình.
- Trong giai đoạn hiện nay, khi người tham gia BHYT theo hộ gia đình
không phải trình cơ quan quản lý các loại giấy tờ để chứng minh về đặc điểm
nhân thân đối tượng, về sự tham gia BHYT của thành viên trong hộ gia đình
(không phải photocopy thẻ BHYT của thành viên hộ gia đình đã tham gia
BHYT thuộc nhóm khác); không phải xuất trình giấy tạm vắng, giấy xác nhận
ly hôn hoặc các giấy tờ khác thuộc về trách nhiệm quản lý của Ủy ban nhân dân
cấp xã).
- Đối với các thành viên tham gia BHYT theo hộ gia đình nhưng các kỳ
hạn thẻ không cùng nhau thì vận dụng mức đóng tương ứng kỳ hạn thẻ các đối
tượng trước và sau để sang năm 20 23 đối tượng tham gia theo hộ gia đình có
cùng một kỳ hạn thẻ BHYT, nhưng kỳ hạn của thẻ tối thiểu là 3 tháng, tối đa là
12 tháng.
Ví dụ: Gia đình nhà ông B có 5 người có tên trong sổ hộ khẩu trong đó
có 2 người thẻ BHYT tái tục từ tháng 2/2015 đến tháng 01/20 23 , tháng 5/2015
ba thành viên còn lại trong hộ gia đình tham gia thì thực hiện thu và cấp thẻ
BHYT có hạn thẻ từ tháng 6/2015 đến tháng 1/20 23 .
- Mức thu của các thành viên trong hộ gia đình như sau:
+ Hai người có kỳ hạn thẻ từ tháng 2/2015 đến tháng 1/20 23 , mức
đóng
4,5% mức lương cơ sở và tình là người thứ nhất đóng 100%.
+ Ba người tiếp theo mức đóng được tính 70%, 60%, 50% của người thứ
nhất.

14. DỊCH VỤ VIẾT THUÊ ĐỀ TÀI TRỌN GÓI ZALO TELEGRAM : 0934.573.149
TẢI FLIE TÀI LIỆU – LUANVANTOT.COM
18
+ Các trường hợp trên mức đóng được tính trên mức lương cơ sở do Nhà
nước quy định tại thời điểm người tham gia nộp tiền.
- Trẻ em dưới 6 tuổi thực hiện thu, cấp thẻ BHYT tính từ ngày sinh đến
khi trẻ đủ 72 tháng tuổi, khi đủ 72 tháng tuổi nhưng chưa đi học lớp một thì
được cấp thẻ tiếp đến 30/9/ của năm khi trẻ em đủ 72 tháng tuổi.
Ví dụ: Cháu Nguyễn Thị C, sinh ngày 01/01/2015 đăng ký cấp thẻ BHYT
ngày 01/3/2015 thì cấp thẻ BHYT có thời hạn từ ngày 01/01/2015 đến
31/12/2020 và thực hiện thu từ tháng 01/01/2015 đến 31/12/2020; riêng thời
gian từ 01/01/2021 đến 30/9/2021 không thu tiền đóng BHYT của cháu C
nhưng được cấp tiếp thẻ BHYT.
* Về mức hưởng bảo hiểm y tế
Người có thẻ BHYT khi đi khám chữa bệnh tại các cơ sở KCB BHYT
được hưởng các quyền lợi sau:
- Người bệnh đi KCB đúng tuyến theo quy định của Bộ y tế và có trình
thẻ BHYT. Được quỹ BHYT chi trả chi phí khám, chữa bệnh như sau:
+ 100% chi phí khám bệnh, chữa bệnh thuộc phạm vi chi trả BHYT và
không áp dụng giới hạn tỷ lệ thanh toán một số thuốc, hóa chất, vật tư y tế, dịch
vụ kỹ thuật theo quy định của Bộ trưởng Bộ y tế đối với: người hoạt động cách
mạng trước ngày 01/01/1945; người hoạt động cách mạng từ ngày 01/01/1945
đến ngày khởi nghĩa tháng 8 năm 1945; Bà mẹ Việt Nam anh hùng; thương
binh, người hưởng chính sách như thương binh, thương binh loại B, bệnh binh
suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên; thương binh, người hưởng chính
sách như thương binh, thương binh loại B, bệnh binh khi điều trị vết thương,
bệnh tật tái phát; trẻ em dưới 06 tuổi.
+ 100% chi phí khám bệnh, chữa bệnh đối với người có công với cách
mạng, cựu chiến binh; trẻ em dưới 6 tuổi; người thuộc diện trợ cấp BHXH hàng

15. DỊCH VỤ VIẾT THUÊ ĐỀ TÀI TRỌN GÓI ZALO TELEGRAM : 0934.573.149
TẢI FLIE TÀI LIỆU – LUANVANTOT.COM
19
tháng; người thuộc hộ gia đình nghèo; người dân tộc thiểu số đang sinh sống
tại vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn; người đang sinh sống tại vùng
có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn; người đang sinh sống tại xã đảo,
huyện đảo; thân nhân của người có công với cách mạng là cha đẻ, mẹ đẻ, vợ
hoặc chồng, con của liệt sỹ; người có công nuôi dưỡng liệt sỹ.
+ 100% chi phí khám bệnh, chữa bệnh tại tuyến xã.
+ 100% chi phí khám bệnh, chữa bệnh đối với trường hợp chi phí cho một
lần khám, chữa bệnh thấp hơn 15% mức lương cơ sở (hiện tại là 173 nghìn
đồng).
+ 100% chi phí khám bệnh, chữa bệnh đối với người bệnh có thời gian tham
gia BHYT 5 năm liên tục tính từ thời điểm người đó tham gia BHYT đến thời
điểm đi khám bệnh, chữa bệnh và có số tiền cùng chi trả chi phí khám bệnh, chữa
bệnh lũy kế trong năm lớn hơn 6 tháng lương cơ sở, tính từ thời
điểm tham gia BHYT đủ 5 năm liên tục, trừ trường hợp đi khám bệnh, chữa
bệnh không đúng tuyến.
+ 95% chi phí khám bệnh, chữa bệnh đối với người hưởng lương hưu,
trợ cấp mất sức lao động hàng tháng; thân nhân của người có công với cách
mạng người thuộc hộ gia đình cận nghèo.
+ 80% chi phí khám bệnh, chữa bệnh đối với các đối tượng khác.
- Đi khám chữa bệnh không đúng nơi đăng ký KCB ban đầu và không
có giấy chuyển tuyến theo quy định
Người tham gia BHYT đi khám, chữa bệnh không đúng nơi đăng ký
khám, chữa bệnh ban đầu và không có giấy chuyển tuyến (trừ trường hợp cấp
cứu và các đối tượng người nghèo, người dân tộc thiểu số đang sinh sống tại
vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn; người đang sinh sống tại

16. DỊCH VỤ VIẾT THUÊ ĐỀ TÀI TRỌN GÓI ZALO TELEGRAM : 0934.573.149
TẢI FLIE TÀI LIỆU – LUANVANTOT.COM
20
xã đảo, huyện đảo) có trình thẻ BHYT được quỹ BHYT thanh toán theo mức
hưởng của từng nhóm đối tượng và theo tỷ lệ như sau:
+ Tại bệnh viện tuyến Trung ương: 40% chi phí điều trị nội trú.
+ Tại bệnh viện tuyến tỉnh: 60% chi phí điều trị nội trú từ ngày
01/01/2015 đến ngày 31/12/2015; 100% chi phí điều trị nội trú từ ngày
01/01/20121 trong phạm vi cả nước.
+ Tại bệnh viện tuyến huyện: 70% chi phí KCB nội trú, ngoại trú từ ngày
01/01/2015 đến ngày 31/12/2015; 100% chi phí KCB nội trú, ngoại trú từ ngày
01/01/20 23 trong phạm vi cả nước.
+ Bỏ chi phí KCB vượt tuyến, trái tuyến ngoại trú tại tuyến tỉnh và Trung
ương.
1.1.6. Các nhân tố ảnh hưởng tới việc thực hiện bảo hiểm y tế hộ gia đình
* Các nhân tố tham khảo: Có rất nhiều tác giả đã thực hiện những
nghiên cứu liên quan đến đề tài BHYT.
Tác giả Trương Thị Phượng (2012) đã thực hiện nghiên cứu sơ cấp về đề
tài “các nhân tố ảnh hưởng đến ý định tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện của
người lao động khu vực phi chính thức tại tỉnh Phúc Yên”. Theo tác giả này, có
7 yếu tố được kiểm tra về sự ảnh hưởng tới ý định tham gia bảo hiểm xã hội tự
nguyện của người lao động khu vực phi chính thức tại tỉnh Phúc Yên đó là: ý
định, nhận thức về an sinh xã hội, thái độ của người lao động, ảnh hưởng xã
hội, hiểu biết về BHXH tự nguyện, thu nhập của người lao động, và truyền
thông.
Có thể khái quát các nhân tố ảnh hưởng tới ý định tham gia BHXH tự
nguyện của người lao động khu vực phi chính thức tại tỉnh Phúc Yên dưới sơ
đồ sau:

17. DỊCH VỤ VIẾT THUÊ ĐỀ TÀI TRỌN GÓI ZALO TELEGRAM : 0934.573.149
TẢI FLIE TÀI LIỆU – LUANVANTOT.COM
21
Ý định của người
lao động Nhận thức về an
Truyền thông sinh xã hội và bảo
hiểm xã hội
Ý định tham gia
BHXH tự nguyện của
Thái độ của người
người lao động khu
Ảnh hưởng vực phi chính thức tại lao động
xã hội tỉnh Phúc Yên
Thu nhập của người
lao động
Hiểu biết về BHXH
tự nguyện
Sơ đồ 1.1: Các nhân tố ảnh hưởng tới ý định tham gia BHXH của
người lao động khu vực phi chính thức tại tỉnh Phúc Yên
Năm 2013, tác giả Nguyễn Văn Tình cũng đã khảo sát sự ảnh hưởng của
5 nguyên tố (điều kiện kinh tế xã hội; công tác thông tin, tuyên truyền; vai trò của
hệ thống chính trị; khả năng đáp ứng, tiếp cận dịch vụ y tế; và quyền lợi khi tham
gia BHYT) tới việc thực hiện BHYT toàn dân tại Thị xã Từ Sơn, tỉnh
Bắc Ninh.
Điều kiện kinh tế
xã hội
Công tác thông tin,
Quyền lợi BHYT BHYT toàn dân
tuyên truyền
Khả năng đáp ứng Vai trò của hệ
và tiếp cận dịch vụ thống chính trị
y tế

18. DỊCH VỤ VIẾT THUÊ ĐỀ TÀI TRỌN GÓI ZALO TELEGRAM : 0934.573.149
TẢI FLIE TÀI LIỆU – LUANVANTOT.COM
Sơ đồ 1.2: Các nhân tố ảnh hưởng tới việc thực hiện BHYT
toàn dân tại Thị xã Từ Sơn, Tỉnh Bắc Ninh

19. DỊCH VỤ VIẾT THUÊ ĐỀ TÀI TRỌN GÓI ZALO TELEGRAM : 0934.573.149
TẢI FLIE TÀI LIỆU – LUANVANTOT.COM
22
Tác giả Lê Thị Luyên cũng đã đưa ra những yếu tố tác động đến việc
tham gia BHYT của người dân xã Hua La, thành phố Sơn la trong một nghiên
cứu của tác giả này vào năm 2014. Các yếu tố đó là: mức phí BHYT, mức
hưởng phí BHYT; trình độ tay nghề của bác sỹ; chất lượng thuốc được cấp theo
BHYT; thủ tục khám chữa bệnh bằng thẻ BHYT; và chất lượng kỹ thuật khám
chữa bệnh bằng BHYT.
Mức phí
Chất lượng kỹ thuật
Mức hưởng phí
KCB bằng BHYT
BHYT
Việc tham gia BHYT
của người dân xã Chất lượng dịch vụ
Thủ tục KCB bằng Hua La, thành phố khám chữa bệnh
thẻ BHYT Sơn La
Chất lượng thuốc
Trình độ tay nghề
được cấp theo
của bác sỹ
BHYT
Sơ đồ 1.3: Các nhân tố tác động tới việc tham gia BHYT của
người dân xã Hua La, thành phố Sơn La
* Các nhân tố sử dụng trong nghiên cứu
Trên đây là những nhân tố nghiên cứu mà tác giả đã tham khảo của các tiền
bối đi trước, trong nghiên cứu này của mình tác giả sẽ kiểm tra, khảo sát và phân
tích sự ảnh hưởng tới việc triển khai thực hiện BHYT hộ gia đình tại thành phố
Thái Nguyên của các yếu tố đó là: Hiểu biết về BHYT hộ gia đình, thái độ của
người dân về chăm sóc sức khỏe, thu nhập của người dân, công tác

20. DỊCH VỤ VIẾT THUÊ ĐỀ TÀI TRỌN GÓI ZALO TELEGRAM : 0934.573.149
TẢI FLIE TÀI LIỆU – LUANVANTOT.COM
23
thông tin tuyên truyền, mức phí BHYT, chất lượng dịch vụ khám chữa bệnh.
Điều này có thể được khái quát rõ hơn trong sơ đồ 1.4 dưới đây:
Thu nhập của gia đình
Thủ tục KCB bằng
thẻ BHYT Thái độ của người
dân về chăm sóc
sức khỏe
Công tác triển khai
Chất lượng dịch vụ thực hiện BHYT hộ
Hiểu biết về BHYT
khám chữa bệnh gia đình tại thành phố
hộ gia đình
Thái Nguyên
Mức phí BHYT Công tác thông tin
tuyên truyền
Sơ đồ 1.4: Các nhân tố ảnh hưởng đến công tác triển khai BHYT
hộ gia đình tại thành phố Thái Nguyên
1.2. Cơ sở thực tiễn và bài học kinh nghiệm
1.2.1. Cơ sở thực tiễn
Trừ một số ít quốc gia như Việt Nam, Lào, Trung Quốc, thực hiện BHYT
theo cá nhân. Đa phần các quốc gia có trình độ kinh tế phát triển khác nhau như
Đức, Hà Lan, Hàn Quốc, Tiệp Khắc, Đài Loan đều thực hiện BHYT theo hộ gia
đình. Mô hình BHYT hộ gia đình được coi là mô hình an toàn hay có tính xã hội
cao, có tác động tương tác và sự hợp tác của nhiều bên trong việc hình thành. Mô
hình BHYT theo cá nhân không chỉ hạn chế về mặt thành viên tham gia mà còn
tạo phức tạp về thủ tục hành chính trong việc quản lý đối tượng (đối tượng quản
lý tăng cao, chi phí hành chính phức tạp, khó theo dõi chi phí đặc biệt với nhóm
người ăn theo). BHYT hộ gia đình là một tất yếu khách quan bởi

21. DỊCH VỤ VIẾT THUÊ ĐỀ TÀI TRỌN GÓI ZALO TELEGRAM : 0934.573.149
TẢI FLIE TÀI LIỆU – LUANVANTOT.COM
24
chủ gia đình sau nhu cầu tồn tại bao giờ cũng tìm kiếm một sự an toàn về sức khỏe
cho các thành viên của gia đình thông qua cơ chế BHYT, đặc biệt là phụ nữ, người
tàn tật và con cái trong gia đình mình (những người không có quan hệ lao động và
dễ bị các nhà xây dựng chính sách bỏ sót), nhằm tăng khả năng tiếp cận với dịch
vụ y tế, tránh nguy cơ nghèo hóa do ốm đau bệnh tật gây ra. Một nghiên cứu ở Mỹ
năm 2006 cho thấy, trẻ em trong các gia đình tham gia theo hộ gia đình có cơ hội
tiếp cận dịch vụ cao hơn so với trẻ em của những gia đình đóng bảo hiểm theo cá
nhân; trẻ em thuộc các gia đình không tham gia theo hộ gia đình có sự khác biệt
lớn về số lượng và loại dịch vụ sử dụng trong khi trẻ thuộc gia đình có thẻ BHYT
gia đình khá đồng nhất về nội dung này.
Quá trình thực hiện BHYT theo hộ gia đình ở các nước cho thấy có mấy
nội dung sau cần được nghiên cứu thấu đáo để đảm bảo khả năng thực thi chính
sách này tại Việt Nam
Do phần lớn các nước thực hiện BHYT theo hộ gia đình đều có sự hỗ trợ
lớn từ Chính phủ hoặc chủ sử dụng lao động cho các thành viên khác của hộ gia
đình (như vợ không đi làm, con cái, bố mẹ, người bảo hộ theo pháp luật…) nên
khái niệm này được quy định chặt chẽ theo điều kiện kinh tế xã hội ở mỗi nước.
Tuy có thể khác biệt về một vài nội dung nhưng khái niệm này ở các nước đều có
một điểm chung, một nội hàm khá thống nhất: người ăn theo là người có tên trong
sổ hộ khẩu và là người thuộc diện được miễn trừ thuế thu nhập cá nhân của lao
động chính trong gia đình. Chương trình Obama Care của nước Mỹ quy định,
người ăn theo là người độc thân có tên trong hộ khẩu, chưa có quan hệ lao động
và dưới 26 tuổi (có thể là tuổi tối đa của con cái đang theo học các trường Đại học,
Cao đẳng…). Người trên 26 tuổi phải thực hiện trách nhiệm tham gia BHYT như
một lao động chính của một hộ gia đình. Hộ gia đình có thể là nhiều người nhưng
có thể chỉ có một người duy nhất. Hộ gia đình có thể là hộ mà quan hệ giữa các
thành viên trong gia đình là quan hệ hôn nhân

22. DỊCH VỤ VIẾT THUÊ ĐỀ TÀI TRỌN GÓI ZALO TELEGRAM : 0934.573.149
TẢI FLIE TÀI LIỆU – LUANVANTOT.COM
25
chính thức và các con của họ kể các con nuôi được pháp luật công nhận nhưng
cũng có thể là người sống chung với chủ hộ được cơ quan quản lý nhân khẩu
địa phương xác nhận.
Để hộ gia đình có thể tham gia, các quốc gia đều tính mức phí chung cho
hộ gia đình ví dụ như Đức là 9,6%, Pháp 13,6% , Đài Loan 6%… Các quốc gia
khác chuyển trách nhiệm này sang cho chủ sử dụng lao động như Mỹ, hoặc chủ
sử dụng lao động hỗ trợ từ 50-100% cho người ăn theo, hoặc Chính phủ dùng
ngân sách để hỗ trợ cho toàn bộ người ăn theo trong hộ gia đình (Cộng hòa Séc)
nếu đó là trẻ em dưới 06 tuổi, vợ ở nhà không đi làm, người khuyết tật, người
già chưa có BHYT.
Tại Cộng hòa Séc, dân số khoảng 10 triệu người trong đó Quỹ BHYT
Nhà nước đang quản lý 7,5 triệu; 2,5 triệu còn lại đang tham gia với các Quỹ
BHYT tư nhân phi lợi nhuận khác. Khoảng 05 triệu trong tổng số 10 triệu dân
tham gia BHYT do Nhà nước hỗ trợ hoàn toàn. Nhiều quốc gia thực hiện hỗ
trợ tùy theo mức thu nhập của hộ gia đình.
Tại Mỹ, chương trình Obama Care khi gia đình hội đủ điều kiện chỉ phải
trả bảo hiểm trong khoảng 2% đến 9,5% tổng số thu nhập. Phần dư còn lại, nếu
có, sẽ do Chính phủ liên bang gánh vác, thông qua trợ cấp. Ví dụ: Trường hợp một
gia đình 04 người gồm cha mẹ và 02 con, có thu nhập mỗi năm $47.100, nghĩa là
bằng 200% Mức nghèo khổ - giả dụ gia đình này mua bảo hiểm sức khỏe tốn kém
$10.000/năm - thì theo quy định hiện hành, gia đình này chỉ có trách nhiệm trả đến
6,3% tổng số thu nhập (khoảng $2.967). Số còn lại $7.033 ($10.000 - $2.967) sẽ
được Chính phủ liên bang trợ cấp thông qua ngân sách Chính phủ liên bang. Một
số quốc gia Tây Âu thực hiện chính sách thu theo đầu hộ gia đình bất luận gia đình
đó có mấy người, ví dụ như 9,5%/ theo đầu hộ đăng ký với cơ quan hành chính
địa phương. Đây là chính sách buộc người

23. DỊCH VỤ VIẾT THUÊ ĐỀ TÀI TRỌN GÓI ZALO TELEGRAM : 0934.573.149
TẢI FLIE TÀI LIỆU – LUANVANTOT.COM
26
độc thân (thường có thu nhập trung bình cao hơn) có trách nhiệm nhiều hơn đối
với xã hội. Nhiều nước áp dụng mức đóng góp của người ăn theo như nhau
nhưng có trần cho một gia đình như Israel hoặc như Mỹ quy định các doanh
nghiệp có từ 50 lao động trở lên đều phải thực hiện BHYT cho người lao động
theo hộ gia đình.
Ở Mỹ, các gia đình khi tham gia BHYT ngoài phần hỗ trợ của Chính phủ
liên bang có thể còn được tự quyết mức hưởng, chế độ hưởng, ví dụ như mức
đồng chi trả 40%, 30% hay 0% phù hợp với điều kiện kinh tế và nhu cầu ưu
tiên của các gia đình trong các thời điểm khác nhau, hoặc một số nước áp dụng
trần đồng chi trả cho mỗi lần khám, điều trị như Đài Loan không quá 6% mức
lương trung bình toàn xã hội. Mức đồng chi trả một năm của một gia đình cũng
không quá 10% mức thu nhập chung của xã hội.
Khi thực hiện vận động tham gia theo hộ gia đình, trong nghiên cứu của
Jean Marie Abraham và đồng sự về tham gia BHYT theo hộ gia đình ở Mỹ đã chỉ
ra rằng các gia đình có thu nhập ổn định, có quan hệ hôn nhân chính thức, có nhiều
con có xu hướng dễ dàng chấp thuận tham gia theo hộ gia đình hơn là các kiểu
khuôn mẫu gia đình khác (độc thân, cùng chung sống). Độ co giãn về nhu cầu
tham gia BHYT với khả năng đóng góp của nhóm có thu nhập thấp và làm việc
cho các cơ quan Chính phủ có độ nhạy cao hơn rất nhiều so với nhóm thu nhập
cao. Nhóm có thu nhập thấp cũng không muốn tham gia BHYT với mức đồng chi
trả cao. Nói một cách khác, chỉ một thay đổi nhỏ về mức đóng hoặc quyền lợi sẽ
làm nhóm này cân nhắc dừng hoặc tiếp tục tham gia BHYT. Các nghiên cứu khác
trên thế giới cũng cho thấy chủ sử dụng lao động nào thực hiện BHYT cho cả hộ
gia đình thường có số lượng và cơ cấu công nhân như mong muốn ổn định hơn
nhiều so với các công ty thực hiện BHYT cho cá nhân.

24. DỊCH VỤ VIẾT THUÊ ĐỀ TÀI TRỌN GÓI ZALO TELEGRAM : 0934.573.149
TẢI FLIE TÀI LIỆU – LUANVANTOT.COM
27
Thẻ BHYT gia đình thường là thẻ dùng chung cho tất cả thành viên trong
gia đình với mặt trước có các thông tin cá nhân của chủ thẻ, mã quản lý của cơ
quan BHYT, thời hạn sử dụng, mức đồng chi trả; mặt sau là tên các thành viên
của gia đình (người ăn theo).
Tin học hóa thành công hệ thống cơ sở dữ liệu gia đình và hệ thống giám
định thanh toán đã làm cho hệ thống BHYT Đài loan trở thành BHYT có chi
phí quản lý bộ máy thấp nhất thế giới, chưa đến 2,9% năm 2012.
1.2.2. Bài học kinh nghiệm
BHYT hộ gia đình là một khái niệm không mới hay có thể nói nó là một
khái niệm đương nhiên trong thực thi chính sách BHYT từ nhiều năm nay ở
nhiều quốc gia. Tuy nhiên, trong tài liệu BHYT ở các nước đang phát triển như
Việt Nam thì nhóm thu nhập thấp thường quan niệm BHYT là một khái niệm
dành cho nhà giàu, họ không tin vào các sản phẩm của BHYT, họ không tin
vào cơ quan BHYT, họ không hiểu khái niệm chia sẻ rủi ro và thật sự họ thường
không đủ tiền để trang trải cho những sản phẩm mà họ không thật sự hiểu rõ về
nó. Việc vận dụng vào Việt Nam và triển khai mô hình BHYT hộ gia đình -
thường cũng dành cho đối tượng thu nhập không cao của xã hội - cũng không
ngoại lệ, do vậy cần lưu ý một số vấn đề sau:
- Vận động tham gia BHYT theo hộ gia đình là cơ hội tốt đảm bảo sự tiếp
cận dịch vụ y tế đúng lúc, kịp thời, hiệu quả và bình đẳng, đặc biệt cho người ăn
theo của người lao động ở khu vực phi chính thức vốn dĩ là những đối tượng dễ bị
bỏ sót trong các chính sách xã hội. Do vậy, cần có sự chỉ đạo thống nhất của các
ban, ngành, đoàn thể từ Trung ương đến địa phương để chính sách BHYT theo hộ
gia đình được thực hiện theo đúng yêu cầu, góp phần thực hiện
BHYT toàn dân.

25. DỊCH VỤ VIẾT THUÊ ĐỀ TÀI TRỌN GÓI ZALO TELEGRAM : 0934.573.149
TẢI FLIE TÀI LIỆU – LUANVANTOT.COM
28
- Cần quy định thống nhất về khái niệm hộ gia đình, người ăn theo làm
cơ sở cho việc quản lý, xây dựng kế hoạch tính toán, thống nhất cơ chế hỗ trợ
cho nhóm đối tượng này.
- Cần có sự tính toán của cơ quan chuyên môn về mức độ hỗ trợ cần thiết
từ Nhà nước cho nhóm hộ gia đình gồm phần lớn là lao động phi chính thức,
nông dân (nghề nặng nhọc, nguy hiểm với thu nhập không ổn định) bởi đây là
nhóm có tính thích ứng thấp với sự biến động đi lên của mức đóng góp trừ khi
có nguồn hỗ trợ khác (từ ngân sách hoặc chủ sử dụng lao động). Bài học từ
Cộng hòa Séc, Mỹ và các nước Tây Âu cho thấy chắc chắn Nhà nước phải là
nhà tài trợ chính nếu muốn duy trì hệ thống BHYT hộ gia đình một cách bền
vững cho người lao động ở khu vực phi chính thức.
- Cần xây dựng một văn hóa bảo hiểm: khái niệm này theo kinh nghiệm của
thế giới sẽ được xây dựng trên cơ sở hiểu biết và niềm tin. Hai yêu cầu này
đòi hỏi một quá trình bền bỉ, nhiều sáng tạo đặc biệt là tính thuận tiện và hữu
ích của các chương trình BHYT nhằm thay đổi quan niệm về hành vi ứng phó
với rủi ro sức khỏe một cách chủ động.
- Cần tiếp tục ứng dụng mạnh mẽ công nghệ thông tin trong quản lý đối
tượng và thanh toán với cơ sở khám, chữa bệnh, nhất là khi mô hình BHYT hộ
gia đình đang được triển khai mạnh mẽ trong cả nước.