1. 20-2-2017
1
Crisismanagement met GOGME²
Kennis van het ‘systeem’
Systeemkennis: vier kernvragen…
• Context: Wat is er aan de hand?
– Kennis van risicovolle situaties
• Functie: Wie moet(en) daar wat aan doen?
– Kennis van interventiecapaciteit
• Vorm: Hoe organiseren zij dat?
– Kennis van besluitvormingsprocessen en -structuren
– Kennis van personele, facilitaire en informatievoorzieningen
• Leren: Kan dat nog beter?
– Kennis van latente systeemfouten
……………………………………………………………………………………………….
Voor het beantwoorden van die vragen is dus kennis nodig!
2. 20-2-2017
2
Kennis (Weggeman): K = f [I.EVA]
3
‘Deels onbewust vermogen om een taak uit te voeren, en dat bestaat uit
de volgende wel te onderscheiden, maar niet te scheiden elementen:
• EXPLICIETE KENNIS: “GOGME” als acroniem voor elementen
van het (gedeeld) situationeel beeld
– Informatie (weten)
• IMPLICIETE KENNIS: “GOGME” als synoniem voor competentie
c.q. (non) technical skills
– Ervaringen (kunnen, o.a. geïnternaliseerde I)
– Vaardigheden (kunnen: endogeen en exogeen)
– Attitude (willen en (van jezelf) mogen)
GOGME: BARGOENS VOOR ‘GEZOND BOERENVERSTAND’.
3. 20-2-2017
3
Hoe ‘gogme’ ben jij?
Wat wil je weten (I) bij een ontspoorde trein?
5
Maximaal 10 vragen.
Elke vraag op 1 post-it.
Zeg het maar…
• Wat is er aan de hand?
– Kennis van risicovolle situatie(s)
– Kwalificatie daarvan: incident, ramp of crisis
• Voor mijn werk hoef ik dat niet te weten en kunnen;
• Voor mijn werk wil/moet ik dat wel weten en kunnen:
– Ik weet en kan dat al, en deel die kennis met anderen:
– Ik wil/moet daar meer van weten en kunnen voor mijn werk:
» Versterken van kennis via zelfstudie;
» Versterken van kennis via (virtueel) OTO.
4. 20-2-2017
4
Zeg het maar…
• Wie moet(en) daar wat aan doen?
– Kennis van het (bestuurlijk) netwerk
• Voor mijn werk hoef ik dat niet te weten en kunnen;
• Voor mijn werk wil/moet ik dat wel weten en kunnen:
– Ik weet en kan dat al, en deel die kennis met anderen:
– Ik wil/moet daar meer van weten en kunnen voor mijn werk:
» Versterken van kennis via zelfstudie;
» Versterken van kennis via (virtueel) OTO.
5. 20-2-2017
5
FUNCTIE: WIE MOET(EN) DAAR WAT AAN DOEN?
ALGEMENE KETEN (OOV!) FUNCTIONELE KETENS (> 40!)
CENTRAAL
GEZAG/BESTUUR
(MINISTER V&J)
CENTRAAL
GEZAG/BEHEER/TOEZICHT
(VAKMINISTERS)
DECENTRAAL
GEZAG/BESTUUR
(BM óf VZ-Vr)
CdK
“RIJKSDIENSTEN”
VITALE
SECTOREN
‘BEVOLKING’ “OOV-DIENSTEN”
DECENTRAAL
GEZAG/BEHEER/TOEZICHT
(O.A. “RIJKSHEREN”)
9
Zeg het maar…
• Hoe geven zij daar vorm en inhoud aan?
– Kennis van de proces- en organisatiestructuur
– Kennis van organisatiecomponenten
• Voor mijn werk hoef ik dat niet te weten en kunnen;
• Voor mijn werk wil/moet ik dat wel weten en kunnen:
– Ik weet en kan dat al, en deel die kennis met anderen:
– Ik wil/moet daar meer van weten en kunnen voor mijn werk:
» Versterken van kennis via zelfstudie;
» Versterken van kennis via (virtueel) OTO.
7. 20-2-2017
7
Vorm: componenten organisatie
– Personele voorzieningen:
• Instroom, doorstroom en uitstroom:
– Werving & selectie;
– OTO;
– Inzetplanning.
• Personeelszorg:
– Gezondheid;
– Veiligheid;
– Welzijn.
– Facilitaire voorzieningen:
• Huisvesting;
• Services;
• Middelen;
• ICT.
– Informatievoorzieningen:
• Geoperationaliseerde elementen (GOGME) situationeel beeld;
• Applicatie voor informatiedeling (technologie/infrastructuur).
Zeg het maar…
• Kan dat nog beter?
– Kennis van (latente) systeemfouten
• Voor mijn werk hoef ik dat niet te weten en kunnen;
• Voor mijn werk wil/moet ik dat wel weten en kunnen:
– Ik weet en kan dat al, en deel die kennis met anderen:
– Ik wil/moet daar meer van weten en kunnen voor mijn werk:
» Versterken van kennis via zelfstudie;
» Versterken van kennis via (virtueel) OTO.
8. 20-2-2017
8
15
Randvoorwaardelijke processen
voor het uitvoerend werk
(Wildavsky: agent en response needs)
• Leiding & Coördinatie
– Het ketengeoriënteerd richten, (her)inrichten en (doen)
verrichten van uitvoerend, ondersteunend en verbeterwerk.
• Ondersteunend werk:
– Risico-intelligence:
• Het ketengeoriënteerd identificeren, analyseren en beoordelen van
risicovolle situaties
– Actie-intelligence:
• Het ketengeoriënteerd identificeren, analyseren en beoordelen van
interventiecapaciteit
– Verbeter-intelligence:
• Het ketengeoriënteerd identificeren, analyseren en beoordelen van
(latente) systeemfouten
16
9. 20-2-2017
9
17
Kennis moet je delen, niet bezitten!
Bij gebruik van dia’s wel s.v.p. de volgende bron vermelden:
“Crisismanagement met gogme², van Hijum en Johannink (2017)”.
@13stappenmodel
@huimpie
@hemmelhoes
18