Viêm loét dạ dày tá tràng

1. THUỐC ĐIỀU TRỊ BỆNH
VIÊM LOÉT DẠ DÀY TÁ
TRÀNG
DS.CKI Lê Thị Tố Loan

2. Mục tiêu
Trình bày được
công dụng, cách
dùng, liều dùng,
chống chỉ định
của các thuốc có
trong bài.
Hướng dẫn được
người bệnh trong
cộng đồng sử
dụng thuốc an
toàn, hiệu quả.
Trình bày được
cách phân loại
thuốc điều trị loét
DD-TT
.

3. THUỐC ĐIỀU TRỊ BỆNH DẠ DÀY

4. THUỐC ĐIỀU TRỊ
LOÉT DẠ DÀY-TÁ
TRÀNG

5. Sơ lược về bệnh loét dạ dày-tá tràng
Là một bệnh phổ biến trên thế giới
và ở Việt Nam, gặp ở tất cả các lứa
tuổi nhưng thường mắc nhiều ở độ
tuổi từ 30-40.
Ở Việt Nam chiếm 7-10% dân số
 Nam mắc nhiều hơn nữ(1,3:1)
 Loét tá tràng nhiều hơn loét dạ
dày(5:1)

6. Một số hình ảnh về bệnh loét dạ dày-tá tràng

7. Nguyên nhân gây loét dạ dày-tá tràng
Quá trình hủy
hoại niêm mạc:
HCl,pepsin,rượu
,NSAID,vi
khuẩn
Helicobacter
Pylori(HP),….
Quá trình bảo vệ
niêm mạc:
Chất
nhầy,NaHCO3,
Prostaglandin(PG
E2),…
Viêm loét dạ dày-tá tràng.

8. Vi khuẩn Helicobacter Pylori
• Vi khuẩn
Helicobacter
Pylori(HP) là nguyên
nhân quan trọng gây
ra bệnh viêm loét dạ
dày-tá tràng.
• HP là loại xoắn
khuẩn,sống trên lớp nhày
niêm mạc dạ dày.Trong số
những người bị viêm loét
dạ dày thì tỉ lệ do vi khuẩn
này gây ra tới 70-90%.

9. Vi khuẩn Helicobacter Pylori
HP thường lây
truyền qua đồ đựng
thực phẩm,bàn chải
đánh răng và nụ
hôn.Ăn thực phẩm
không sạch cũng là
một trong những
nguyên nhân lây
nhiễm vi khuẩn này.

10. Đặc điểm của bệnh loét dạ dày-tá tràng
Đau bụng trên
hoặc vùng
thượng vị; ợ
hơi, ợ chua,
buồn nôn, nôn
Đói cũng đau,
no cũng đau.
Đau tăng khi ăn
các thức ăn như:
chuối tiêu, dứa,
dưa chua,….
Xuất huyết: phân
đen,mịn như cà phê
hoặc nôn ra máu đỏ,
da xanh tái, tim đập
nhanh, vã mồ hôi,
giảm huyết áp
Viêm loét dạ dày
  

11. Đặc điểm của bệnh loét dạ dày-tá tràng
Đau vùng thượng
vị: đau dữ dội, đau
rát, đau như bị cào,
gặm, hoặc đau âm ỉ,
đầy bụng hoặc cảm
giác cồn cào như
đói
Cơn đau giảm
khi ăn thức
ăn. Cơn đau
lại đến sau khi
ăn 1,5-3 giờ
Cơn đau làm bệnh
nhân tỉnh giấc ban
đêm. Có thể kéo
dài vài ngày đến
vài tháng.
Viêm loét tá tràng
  

12. Các nhóm thuốc điều trị loét dạ dày-tá tràng
Nhóm thuốc hạn chế
quá trình bài tiết dịch
vị:
_Kháng Acid(Antacid):
Maalox,Varogel,…
_Ức chế bơm proton:
Omeprazol,
Pantoprazol,….
_Kháng receptor H2-
histamin:
Nizatidine,Cimetidin
,….
Nhóm thuốc
tăng cường
yếu tố bảo
vệ:
Sucralfat,
Bismuth
Subsalycilat,
Thuốc chống
co thắt Dd-
ruột: atropin;
drotaverin
(No-spa)
Nhóm trị nhiễm
khuẩn HP:
_Kháng sinh:
Amoxicyclin,
Tetraciclin,…
_Nhóm imidazol:
Metronidazol,
Tinidazol,…

13. Nhóm thuốc ức chế quá trình bài tiết dịch vị
Nhóm thuốc kháng Acid(Antacid):
 Thường sử dụng: Nhôm hydroxid(Aluminium
hydroxid):Al(OH)3, Magne hydroxid(Magnesium
hydroxid):Mg(OH)2
 Định nghĩa: Thuốc làm pH dịch dạ dày tăng lên
làm mất hoạt tính của pepsin

14. Nhóm thuốc ức chế quá trình bài tiết dịch vị
Nhóm thuốc kháng Acid(Antacid):
 Natri hydrocarbonat:
 CĐ: Làm thuốc kiềm hóa trong nhiễm toan chuyển
hóa; kháng acid trong đau dạ dày do thừa acid dịch vị
CCĐ: viêm loét đại trực tràng; suy tim; phù; tăng HA…

15. Nhóm thuốc kháng Acid(Antacid)
Nhôm hydroxyd
Tác dụng: trung hòa acid dịch vị;
băng vết loét DD; chống viêm ở niêm
mạc DD. (ko hấp thu nên ko gây
kiềm máu)
Công dụng: Viêm DD do thừa
dịch vị; loét DD-tt
TD KMM: Táo bón

16. Liều dùng-Cách dùng: 1-2 viên vào lúc đau, hoặc 1 giờ
sau bữa ăn và trước khi ngủ, tối đa 6 lần mỗi ngày,ở người
lớn.
Maalox: Al(OH)3 400mg,Mg(OH)2 400mg,Saccharose
150 mg.

Nhôm hydroxyd

17. Omeprazol
Thuốc ức chế bơm proton
Tác dụng: ức chế nhanh sự tiết
dịch vị do bất kỳ tác nhân kích thích
nào.
 Chỉ định :
Loét dạ dày, tá tràng tiến triển.
 Viêm thực quản do hồi lưu dạ dày-
thực quản.
 Hội chứng Zollinger-Ellison.
 Chống chỉ định :
Mẫn cảm với omeprazole.


18. Omeprazol
 Liều lượng_Cách dùng:
Loét dạ dày tiến triển: 1 nang
20mg/ngày, trong 4 đến 8 tuần
Loét tá tràng tiến triển: 1 nang
20mg/ ngày, trong từ 2 đến 4 tuần lễ.

19. Omeprazol
Tác dụng phụ: Buồn nôn,nhức
đầu,đầy hơi và táo bón (hiếm ).
Thỉnh thoảng có ban
 Dạng bào chế: viên
nang,viên nén bao phim,viên
nén,bột pha dung dịch tiêm.

20. Thuốc ức chế bơm proton
Lanzoprazol
Pantoprazol
Rabeprazol

21. Cimetidine
Thuốc kháng Histamin H2
 Chỉ định: Loét dạ dày-tá
tràng,hội chứng trào ngược dạ
dày-thực quản và Zollinger
Ellison
Chống chỉ định: mẫn cảm,
PNCT và cho con bú
 Tác dụng phụ: (hiếm) tiêu
chảy,mệt mỏi ,mẫn đỏ; chứng
vú to ở nam

22. Cimetidine
 Liều dùng-Cách dùng: Uống hoặc
tiêm
Loét dạ dày-tá tràng :
Ngày uống 3 lần mỗi lần 200mg-400mg
vào 3 bữa ăn và 1 lần 400mg vào buổi tối
trước khi đi ngủ, thời gian điều trị 4 - 6
tuần
Loét DD-TT tiến triển (có chảy máu):
tiêm 0,8-1,6g/ ngày x 7 ngày

23. Thuốc kháng Histamin H2
 Ranitidin: Mạnh gấp 10 lần cimetidin
Famotidin: mạnh gấp 30 lần cimetidin
 Nizatidin: tương tự ranitidin

24. Nhóm thuốc diệt HP
Bismuth Subcitrat  Chỉ định: B.S được chỉ định
trong điều trị loét dạ dày và tá
tràng; thường dùng cùng với các
thuốc khác, nhất là metronidazol
kèm với tetracyclin hoặc
amoxycilin (phác đồ tam trị liệu)
để diệt hết HP và do đó ngăn
ngừa tái phát loét tá tràng.
 Chống chỉ định:
+Quá mẫn với B.S
+Người có bệnh thận nặng, do
khả năng tích lũy bismuth
kèm theo nguy cơ gây độc.

25. Liều dùng-Cách dùng: Dùng
240mg/lần, 2 lần/ngày.Uống trước
bữa ăn.thời gian điều trị kéo dài 4
tuần
Tác dụng phụ: màu đen ở khoang
miệng và phân.
Thuốc dạng phối hợp: B.S +
tetracyclin + metronidazol
Bismuth Subcitrat

26. Các phác đồ điều trị loét dạ dày-tá tràng.
(1 ức chế bơm proton+2 thuốc kháng sinh)
Omeprazol 20mg: Dùng liều duy nhất
trong ngày.
 Clarithromycin 500mg: Dùng sáng và
tối.
 Amoxicyclin 1g: Dùng sáng và tối
Phối hợp điều trị trong 7-10 ngày
PHÁC ĐỒ 3 THUỐC

27. Các phác đồ điều trị loét dạ dày-tá tràng.

28. Các phác đồ điều trị loét dạ dày-tá tràng.
(1 thuốc ức chế bơm proton+ 1 bismuth
subsalicylat+ 2 kháng sinh)
 Omeprazol 20mg
 Bismuth Subcitrate 120mg(Trymo)
 Clarithromycin 500mg
 Amoxicyclin 1g
PHÁC ĐỒ 4 THUỐC

29. Các phác đồ điều trị loét dạ dày-tá tràng.

30. Phác đồ điều trị vi khuẩn Hp bậc 1: Liệu pháp trị liệu ba thuốc
– Đối tượng áp dụng: phát đồ này áp dụng với những bệnh nhân mới điều trị lần
đầu hoặc mức độ nhiễm khuẩn ở mức nhẹ.
– Thời gian áp dụng: Phát đồ điều trị bậc 1 có thời hạn loại bỏ vi khuẩn từ 7-14
ngày.
– Các liệu pháp được sử dụng như sau:
*Liệu pháp đầu tiên
Tiêu chuẩn trị liệu 3: amoxicillin (2 viên/ ngày), PPI (2 lần/ ngày), clarithromycin (2
viên/ ngày), dùng đều đặn trong vòng 7 -14 ngày.
Điều trị đồng thời: amoxicillin (2 viên/ ngày), metronidazole (2 viên/ ngày) và PPI
(2 lần/ ngày), dùng đều đặn trong 7-10 ngày.
Liệu pháp phối hợp: đây là liệu trình kép
+ 7 ngày đầu: PPI (2 lần/ ngày), amoxicillin (2 viên/ ngày)
+ 7 ngày sau: PPI (2 lần/ ngày, amoxicillin (2 viên/ ngày), metronidazole (2 viên/
ngày) và clarithromycin ( 2 viên/ ngày).
Liệu pháp có bốn thuốc bismuth gồm: PPI (2 lần/ ngày), tetracycline (4 viên/
ngày), metronidazole (2 viên/ ngày), bismuth (4 viên/ ngày) dùng đều đặn trong 10-
14 ngày.

31. * Liệu pháp trị liệu lần 2:
Liệu pháp điều trị ba thuốc có Levofloxaci: PPI (2 lần/ ngày), amoxicillin (2
viên/ ngày) và levofloxacin (1 viên/ ngày) dùng trong vòng 10 ngày.
Liệu pháp có bốn thuốc bismuth bao gồm: PPI (2 lần/ ngày), tetracycline (4
viên/ ngày), bismuth (4 viên/ ngày) và metronidazole (2 viên/ ngày), dùng trong
vòng 10- 14 ngày
* Liệu pháp đều trị lần 3:
Trị liệu 4 thuốc với Levofloxacin gồm: levofloxacin (1 viên/ ngày), bismuth (4
viên/ ngày), PPI (2 lần/ ngày), amoxicillin (2 viên/ ngày) dùng trong 10 ngày.
-Trị liệu thuốc có bismuth gồm: PPI (2 lần/ ngày), amoxicillin (2 viên/ ngày),
levofloxacin (1 viên/ ngày), bismuth (4 viên/ ngày).
– Đánh giá phác đồ điều trị Hp
Ưu điểm: Bệnh nhân bị dị ứng Penicilin có thể áp dụng phát đồ này.
Nhược điểm: Đây là phác đồ phổ biến tại Mỹ, ở Việt Nam ít sử dụng do vi khuẩn
Hp kháng Metronidazole.

32. 2/ Phác đồ điều trị vi khuẩn Hp bậc 2: Liệu pháp trị liệu 4 thuốc
– Đối tượng áp dụng: Nếu bệnh nhân đã sử dụng liệu pháp điều trị 3
thuốc nhưng không có hiệu quả, hoặc hiệu quả mang lại không cao thì
lúc này, bác sĩ sẽ đưa ra phát đồ điều trị tiếp theo với 4 thuốc.
– Thời gian áp dụng: 10-14 ngày
– Các liệu pháp được sử dụng như sau: Phát đồ này chia làm 2 loại,
có hoặc không sử dụng Bismuth.
Phác đồ 4 thuốc không sử dụng Bismuth gồm: Amoxicillin (2 viên/
ngày), PPI (2 lần/ ngày), Clarithromycin (2 viên/ ngày) và Metronidazole
(2 viên/ ngày).
Phát đồ 4 thuốc có sử dụng Bismuth gồm: Kết hợp Metronidazole
(hay Tinidazole) 4 viên/ngày, Tetracyclin 4 viên/ ngày và PPI (2
lần/ngày) (hoặc thay PPI bằng Ranitidin 150mg/2 lần/ ngày), Bismuth
120mg/ 4 viên/ ngày.
– Đánh giá phác đồ điều trị Hp
Ưu điểm: khắc phục liệu pháp trị liệu 3 thuốc
Nhược điểm: Phác đồ có thể làm tăng khả năng kháng kép của vi
khuẩn Hp, gây khó khăn cho việc nạp thuốc vì sử dụng quá nhiều thuốc
khác nhau.

33. 3/ Phác đồ điều trị vi khuẩn Hp kế tiếp
– Đối tượng áp dụng: Phác đồ này được
xem là kế tiếp nhưng đôi khi có thể dùng
ngay từ đầu với 2 liệu trình.
– Các liệu pháp được sử dụng như sau:
* Liệu pháp trị liệu đầu tiên: PPI (2
lần/ngày), Amoxicillin 2viên/ ngày.
* Liệu pháp trị liệu tiếp theo: PPI (2
lần/ngày), Tinidazole (2 viên/ngày) và
Clarithromycin (2 viên/ngày).

34. THE
END.