Opleiding duikassistent

1. Benaderen, ophalen en aan wal brengen van een slachtoffer :
Brandweer Kortrijk

2. Basisprincipes bij reddingsacties :
Situatie inschatten en rekening houden met :
Aanwezigheid van andere redders of omstaanders
Informeer naar aantal slachtoffers
Positie van de slachtoffers
Slachtoffer binnen het bereik van de waterkant (uitvoeren van droge redding)
Afstand vanaf de kant tot het slachtoffer
Toestand slachtoffers
Bewust / onbewust
Zwemcapaciteit
Beschikbare reddingsmiddelen :
Omstandigheden
Diepte
Stroming
Weer
Plaats te water gaan
Plaats slachtoffer uit water halen
Extra gevaren ( sluizen, sterke stroming,
Brandweer Kortrijk

3. Naderen, oppikken en behandelen slachtoffer :
Slachtoffer benaderen tegen de wind, tegen eventuele golven en tegen de
stroming in. (Praktisch soms moeilijk)
Slachtoffer indien mogelijk horizontaal uit water halen (schepbrancard ed.)
Aantal andere mogelijkheden om slachtoffer aan boord te hijsen zijn mogelijk
( roltechniek, soptechniek, ed)
Opgelet indien slachtoffer van boord gehaald dient te worden :
2 personen die de boot tegen de kant houden
1 persoon neemt slachtoffer in Rautec
1 persoon neemt benen van slachtoffer
2 personen op de wal die slachtoffer overnemen.
Brandweer Kortrijk

4. Gebruik van reddingsmiddelen aan de wal :
Proberen eerst droge redding met hulpmiddelen :
Reddingsboei
Reddingsbal
Reddingslijn
Touw
Bootshaak
Drijvend voorwerp
Brandweer Kortrijk

5. Bevrijdingstechnieken :
Naderen en vastgrijpen van een drenkeling :
Al zwemmend voortdurend oogcontact houden met slachtoffer (ogen boven water)
Blijf uit de bewegingscirkel van het slachtoffer (vastgrijpen)
Probeer het slachtoffer langs achter te benaderen, zwem rond het slachtoffer of
duik er onder door.
Brandweer Kortrijk

6. Bevrijdingsgrepen :
Aantal mogelijke bevrijdingsgrepen :
Brandweer Kortrijk
Enkele polsgreep
Dubbele polsgreep van boven
Dubbele polsgreep van onderen
Voorwaartse omklemming
Achterwaartse omklemming
Borstgreep
Lendengreep
Achterwaartse borstgreep

7. Informatief (uitleg over de bevrijdingsgrepen) :
Enkele polsgreep
Brandweer Kortrijk
De drenkeling pakt hierbij de pols van de
redder vast, met één of twee handen.
Zorg dat de afstand tussen jou en
drenkeling zo groot mogelijk is en blijft.
Plaats de vuist van de arm waarmee je
bent vastgepakt op de borst van de
drenkeling en duw van je af (ruimte maken).
Trek daarna je hand in een cirkelbeweging
snel boven water omhoog, in de richting van
je schouder.
Jouw arm komt zo onder de oksel van de
drenkeling. De drenkeling ligt nu met de rug
naar je toe.
Je kunt de drenkeling nu vervoeren. De
greep die je nu hebt, is de houdgreep. Maar
je kan natuurlijk ook overpakken naar een
andere vervoersgreep.

8. Dubbele polsgreep van onderen :
Brandweer Kortrijk
De drenkeling pakt
tegelijkertijd uw beide
polsen van onderen vast.
Je zal minimaal één hand
moeten loskrijgen om je
te bevrijden.
Pak met je rechterhand de
rechterpols van de drenkeling
vast, precies over het
polsgewricht. Houd nu met deze
hand de pols van de drenkeling
vast. Draai nu snel je linkerarm
in de richting van de duim van
de drenkeling
De drenkeling kan de duim niet
meebewegen, want je hebt de
drenkeling bij de pols vast. De
duim zal ombuigen en je hebt
één arm vrij
Plaats nu je rechtervuist op
de borst van de drenkeling
en duw af.
Trek je hand weer naar je
schouder
De drenkeling draait om
Je kunt weer slepen

9. Brandweer Kortrijk
Dubbel polsgreep van boven
De drenkeling pakt hierbij
ook beide polsen van de
redder vast, maar nu van
boven. De bevrijding is
echter hetzelfde:
Pols vastzetten
Andere arm richting de
duim draaien
Afduwen op de borst van
de drenkeling
Arm richting schouder
trekken
De drenkeling draait om
Slepen

10. Brandweer Kortrijk
Voorwaartse omklemming
De drenkeling pakt de redder
hierbij met beide armen stevig
om je nek beet. De drenkeling
omhelst je als het ware,
waarbij de ellebogen van de
drenkeling op de schouders
van de redder rusten. Trek je
schouders op.
Pak met je linkerarm de
drenkeling vast op
zijn/haar rug, ter hoogte
van zijn/haar middel,
bijvoorbeeld aan de
broeksrand of het badpak
Plaats nu je rechterhand
om de mond van de
drenkeling en sluit neus
en mond af.
Duw vervolgens de
drenkeling van je af. De
drenkeling zal loslaten,
vanwege pijn of een
tekort aan lucht.
Laat dan je hand los van
de neus en mond en
draai daarna (dus eerst je
rechterhand loslaten!)
met je linkerarm de
drenkeling om, door aan
de kleding te trekken.
Vang de drenkeling op
door met je rechterarm
een haak te maken en
deze onder de oksel van
de drenkeling te steken.
De drenkeling ligt nu op
de rug en je kan
hem/haar slepen, door
over te pakken naar een
vervoersgreep.

11. Brandweer Kortrijk
Achterwaartse omklemming
De drenkeling omhelst de
redder van achteren. Trek je
schouders op.
Pak met beide handen de
onderliggende arm van de
drenkeling vast. In het voorbeeld
gaan we ervan dat dit de
rechterarm van de drenkeling is.
Met je linkerhand pak je de
rechterpols van de drenkeling vast,
zodat je de arm van de drenkeling
kan strekken. Je rechterhand pakt
de rechterelleboog van de
drenkeling vast, met je duim aan
de binnenkant van de elleboog en
je vingers aan de buitenkant.
Daarna draai je gezicht
naar links en dan duik je
onder de elleboog van de
drenkeling door...
...terwijl je de drenkeling
over je heen tilt.
Hierdoor zal de
drenkeling draaien en
kom jij achter de
drenkeling terecht.
Pak nu met je vrije hand
de pols van de drenkeling
vast, zodat je daarna
veilig de andere arm van
de drenkeling kan
loslaten.
Daarna kan je de
drenkeling in een
vervoersgreep pakken en
hem/haar naar de kant
slepen.

12. Brandweer Kortrijk
Voorwaartse omklemming
De drenkeling pakt de redder
vast van voren en omklemt
met beide armen de borstkas
en de armen van de redder.
Plaats je handen op de schouders
van de drenkeling. Duw in een
snelle beweging met je ellebogen
de armen van de drenkeling
omhoog...
...terwijl je onder de
armen van de drenkeling
door duikt.
Draai de drenkeling een
halve slag, door aan
hem/haar te trekken met
één arm. Maak met je
vrije arm een haak en
vang de drenkeling netjes
op.
De drenkeling is nu
gedraaid en jij bent achter
de drenkeling.
Daarna overpakken naar
een vervoersgreep.

13. Brandweer Kortrijk
De lendengreep
De drenkeling pakt de redder hier
ook van voren vast en omklemt
weer met beide armen de armen
van de redder, alleen nu op het
niveau van de buik. Lager dus dan
bij de borstgreep.
Zet beide vuisten in
de buik van de
drenkeling en duw
af.
Plaats daarna je
rechterhand op neus en
mond van de drenkeling.
Duw de drenkeling met je
rechterarm van je af,
terwijl je je linkerarm laat
afglijden over de
rechterarm van de
drenkeling. Haal daarna
je rechterhand van de
mond van de drenkeling
af en pak met deze hand
de rechterpols van de
drenkeling. Nu kan je met
je linkerhand de
drenkeling loslaten.
Til met je rechterhand de
rechterpols van de
drenkeling naar boven en
naar rechts, waardoor de
drenkeling omdraait.
Met je vrije linkerhand
kan je drenkeling
opvangen. Daarna kan je
loslaten met je
rechterhand en de
drenkeling in een goede
vervoersgreep pakken.
Leg daarna je linkerarm
op de rechterschouder
van de drenkeling.

14. Vervoersgrepen :
Aantal mogelijke vervoersgrepen :
Brandweer Kortrijk
Kopgreep
Polsgreep
Okselgreep
Okselnekgreep
Zeemansgreep

15. Vervoersgrepen :
Kopgreep :
Brandweer Kortrijk
Als je een rustige drenkeling moet vervoeren en hij heeft geen hoofdwond dan kan je hem
het beste vervoeren in de kopgreep.
Hoe pak je iemand vast in de kopgreep?
Je maakt kommetjes van je handen en plaatst de handen over de oren. Let op de dat de
handen over de oren zijn en dat het kommetjes zijn zodat de drenkeling geen last van zijn
oren krijgt.
Nu zet je je ellebogen in de rug zodat de buik omhoog gaat en daardoor kan de drenkeling
makkelijker kan ademen.

16. Vervoersgrepen :
Polsgreep :
Brandweer Kortrijk
Als de drenkeling een hoofdwond heeft of een beetje onrustig is dan pak je
de drenkeling bij de polsgreep.
Je pakt de drenkeling vanachteren bij de polsen en trekt ze daarna naar je
toe. Zodat de drenkeling weinig bewegings vrijheid heeft.

17. Vervoersgrepen :
Okselgreep :
Brandweer Kortrijk
Als de drenkeling wat onrustig is en hij heeft een wond aan een van zijn
handen. Dan kun je de drenkeling het best in de okselgreep vast pakken.
Je pakt de drenkeling onder de oksels en zorgt dat je handen horizontaal
staan. Zo kunnen je vingens niet worden afgeklemd en als de drenkeling je
hand willen afklemmen dan doet hij zichzelf pijn.

18. Vervoersgrepen :
Okselnekgre(e)p(en) ( dubbel en enkele Nelson) :
Brandweer Kortrijk
Als je een hele vervelende drenkeling hebt, dan is de okselnekgreep
(Nelson) de beste greep. Helaas kun je met deze greep iemand niet ver
vervoeren. Moet je de drenkeling ver vervoeren dan is de schoudergreep de
aangewezen greep.
Je doet je arm(en) tussen zijn oksel(s) en zet je hand(en) in zijn nek. Je
handen doe je over elkaar, zet ze niet in elkaar. Als je handen in elkaar zet
dan kan het zijn dat je ze niet meer uit elkaar krijgt. Als de drenkeling
vervelend word, dan kun je zijn gezicht in het water duwen.

19. Vervoersgrepen :
Zeemansgreep
Brandweer Kortrijk
·Achter de drenkeling liggend brengt u een arm onder een oksel
van de drenkeling, over de borst naar de andere zij, en grijpt u met
de hand de kleding vast.
·Het hoofd van de drenkeling moet zich tegen uw kin of op een
schouder bevinden om een rustiger ligging in het water te
verkrijgen.
·Met de vrije arm en benen kunt u nu voor de voortstuwing zorgen, waarbij wisselen van arm mogelijk is.
·De zeemansgreep kan op twee manieren worden uitgevoerd:
1.uw arm over de schouder van de drenkeling, het hoofd van de drenkeling zal nu op uw schouder rusten.
2.uw arm onder de oksel van de drenkeling, de drenkeling ligt hierbij hoger.
Deze methode is vooral aan te bevelen als u uw redvest heeft geactiveerd en ademlucht gebruikt.

20. Reddingen in de omgeving van stuwen:
Stroming in de omgeving van stuwen is zeer
groot.
Veelal takken en aangepoeld afval opgehoopt
tegen de schotten.
Meestal in de nabijheid reddingsmateriaal
aanwezig.
Ga nooit te water in de buurt van de stuw, maar
gebruik eerst alle hulpmiddelen die voorhanden
zijn.
Indien dit niet lukt zo snel mogelijk trachten het
stuwmechanisme te stoppen door de
ophaalbare tussenschotten te laten zakken.
Als de stroming tijdelijk is uitgeschakeld kan je
te water gaan om de drenkeling al zwemmend
te redden.
Beveilig je altijd met een touw.
Brandweer Kortrijk

21. Reddingen in de omgeving van sluizen:
Sasdeur en verlaten zijn toe = geen stroming,
redding zoals in zwembad.
Eerst met hulpmiddelen, indien dit netlukt is dit
al zwemmend.
NOOIT springen in een sluis !!!
Bij openen van de verlaten : ontstaan zeer
sterke stromingen.
Als de drenkeling zich in de buurt van deze
openingen bevindt, wordt door deze stroming
aangezogen naar de openingen.
Kan hij erdoor komt hij langs de andere zijde
naar boven.
Kan hij er niet door, blijft hij tegen de verlaten
aangedrukt.
Brandweer Kortrijk

22. Aandachtspunten:
Brandweer Kortrijk
Reddingen bij nacht :
Dubbele voorzichtigheid geboden
Verlicht het wateroppervlak
Reddingen in vijvers :
Ondiep, zeer modderig, scherpe voorwerpen
Reddingen in kanalen :
Gemiddelde diepte = 2,5 tot 5 meter
Bezoedeld en geen zichtbaarheid
Opgelet in de omgeving van sluizen
Zelfmoorden :
Willen meestal niet gered worden
Eventueel wachten tot vermoeidheid optreedt als je niet zeker bent