Opleiding duikassistent

1. Vaartuigen, wetgeving en signalisatie
Brandweer Kortrijk

2. Boten en motoren
Soorten reddingsvaartuigen
Verschillende types.
Meest gebruikt is de RIB.
Niet zinkbare boot is afgeleid van de “Zodiac”.
Opblaasbare tubes en polyester romp.
Motoren : 2-takt en 4-takt
Dienen te voldoen aan bepaalde emissienormen.
Voordeel 2-takt : na koude start onmiddellijk volledig vermogen.
4-takt dient eerst warm te draaien alvorens deze zijn volle
vermogen kan benutten.
Brandweer Kortrijk

3. Reglementering
Brandweerdiensten vallen on der de wettelijke reglementering
“beroepsvaart binnenwateren”. In deze reglementering wordt een
uitzondering verleend op het bezit van een vaarbrevet voor
schippers van schepen van de brandweer. De brandweer dient zelf
in te staan voor de vaarbekwaamheid van haar personeel.
Brandweervaartuigen dienen te voldoen aan volgende
voorwaarden :
Prioritair zijn : Blauw zwaailicht
Opschrift brandweer dragen op de voorsteven met de vermelding
van de naam van het korps en de gemeente.
De Belgische vlag voeren.
Brandweer Kortrijk

4. Verplichte boortdocumenten en uitrusting :
Eén of meerdere roeispanen
Voor elke persoon aan boord, binnen handbereik reddingsvest
Dodemansknop
Een touw van 30 meter
Eén of meer meertouwen van 10 meter
Een anker
Een hoosvat of handpomp
Misthoorn of toeter
Goedgekeurde poederblusser
Bootshaak
Waterdichte EHBO kist
Navigatieverlichting
Lichtgevende boei bij nachtvaarten
Electrische lamp (lichtseinen)
Getijdenboekje en kaart van inzetgebied
Exemplaar van algemeen reglement der scheepvaartwegen
Brandweer Kortrijk

5. Navigatieverlichting van een vaartuig
Te gebruiken tussen zonsondergang en zonsopgang en gedurende de dag bij slecht
zicht.
Welke :
Toplicht (wit), vooraan 225° zichtbaar
Boordlicht stuurboord (rechts) = Groen 112.5° zichtbaar
Boordlicht bakboord (links) = Rood 112.5° zichtbaar
Heklicht (wit), achteraan 135° zichtbaar
Ankerlicht (wit), 360°
Bijkomende lichten:
Typeschepen of manouevreerproblemen en zijn van alle kanten te zien
Brandweer Kortrijk

6. Verlichting van werkboten
Pontons, baggerboten, zandzuigers duiden steeds aan aan welke kant je wel of niet
kunt passeren.
De niet vrije kant = 1 rood rondom schijnend licht (overdag = 1 rode bol)
De vrije kant 2 rondom schijnende lichten (overdag = 2 groene ruiten)
Brandweer Kortrijk

7. Bij werken in uitvoering aan boten
Aangeven dat men maar langs één kant doorvaart mogelijk is :
Brandweer Kortrijk

8. Geen hinderlijke waterbeweging :
Rood boven wit rondom schijnende lichten (overdag rood-wit bord)
Brandweer Kortrijk

9. Schip waarvan de ankers een gevaar voor de scheepvaart kunnen zijn :
Brandweer Kortrijk
In bedrijf zijnde werktuig waarvoor de ankers een gevaar kunnen zijn voor de
scheepvaart

10. Verlichting bij vervoer van gevaarlijke stoffen :
1 blauw rondom schijnend licht (10 meter afstand bewaren) = vervoer van licht
ontvlambare produkten.
2 blauwe lichten onder elkaar (50 meter afstand bewaren ) = vervoer van ammoniak
of gelijkgestelde stof.
3 blauwe lichten onder elkaar ( 100 meter afstand houden ) = vervoer van ontplofbare
stoffen
Hoe gevaarlijker de lading hoe meer blauwe lichten. Tijdens de dag worden de
blauwe lichten vervangen door blauwe kegels.
Brandweer Kortrijk

11. Hulpdiensten :
Schepen van toezichthoudende ambtenaren (politie, havendienst, brandweer) tonen
zowel overdag als ‘s nachts een blauw, rondom schijnend flikkerlicht of zwaailicht.
De zone tussen 2 gepositioneerde blauwe flikkerlichten is verboden voor alle
scheepvaart.
Dit betekent concreet dat men de scheepvaart kan stilleggen door het plaatsen van 2
blauwe flikkerlichten.
Hiertoe kan men bijvoorbeeld een blauw flikkerlicht monteren op een drijvende boei
en 2 dergelijke boeien plaatsen op de vaarweg of waterloop.
Brandweer Kortrijk

12. Signalisatie op en rond waterwegen :
Verkeerstekens worden opgedeeld in volgende categorieën :
Verbodstekens
Gebodstekens
Beperkingstekens
Aanbevelingstekens
Aanwijzingstekens
Naast de verkeerstekens zijn er op de waterwegen nog een reeks geluidsseinen van
kracht op onze waterwegen (zie reglement)
Brandweer Kortrijk

13. Aanwezigheid duikers :
Heel belangrijk bij duikinterventies is dat de internationale A-vlag wordt gevoerd bij
elke duikinterventie wanneer er duikers te water zijn.
Deze vlag geeft aan het scheepvaartverkeer aan dat er duikers te water zijn en zij
dienen ruime afstand te houden van deze vlag
De A-vlag dient bij ELKE duikinterventie te worden gevoerd !!!
Brandweer Kortrijk

14. Waterkaarten en betonning binnenwater = SIGNI,
Linkeroever – rechteroever
Kijken van de bron naar de monding (stroomrichting)
Rechterzijde van de stroom = rechteroever
Linkerzijde van de stroom = linkeroever
Brandweer Kortrijk
Met de stroom mee wordt aan de linkerzijde groene ( initialen vaarwater +
oneven nummer) betonning aangebracht.
Deze tonnen zijn driehoekig en hebben een spits topteken.
Aan de rechterzijde worden rode ( initialen vaarwater + even nummer ) tonnen
geplaatst.
Deze hebben een vierkante vorm en een stomp topteken.

15. Brandweer Kortrijk
Schematische voorstelling

16. Bruggen en sluizen:
Bediening = beheerder van de waterweg (uitzondering mogelijk)
Brandweer Kortrijk
Voorbereiding bij het doorvaren van een sluis :
Wachten op aangegeven plaats tot openen sluisdeuren.
Maak 2 touwen klaar en spreek af wie de touwen in de sluis bedient
Vaar de sluis binnen en zorg dat de bootshaak binnen handbereik klaar staat
Werp het touw rond de bolders in de sluis. Voor kleine boten kan het touw
vastgehouden worden.
Vraag na hoeveel water er bijkomt of wegvloeit.
Maak de boot pas los als de motor terug draait op bevel van de bootsman
Stuurman voert het commando op de boot ongeacht zijn graad.
Stuwen en sluizen:
Stuwen worden gebruikt om het water tegen te houden en het waterniveau te
regelen via schotbalken. Sluizen of sassen worden gebruikt om schepen van
het ene waterpeil naar het andere over te brengen.

17. Reddingen in de omgeving van stuwen:
Stroming in de omgeving van stuwen is zeer
groot.
Veelal takken en aangepoeld afval opgehoopt
tegen de schotten.
Meestal in de nabijheid reddingsmateriaal
aanwezig.
Ga nooit te water in de buurt van de stuw, maar
gebruik eerst alle hulpmiddelen die voorhanden
zijn.
Indien dit niet lukt zo snel mogelijk trachten het
stuwmechanisme te stoppen door de
ophaalbare tussenschotten te laten zakken.
Als de stroming tijdelijk is uitgeschakeld kan je
te water gaan om de drenkeling al zwemmend
te redden.
Beveilig je altijd met een touw.
Brandweer Kortrijk

18. Reddingen in de omgeving van sluizen:
Sasdeur en verlaten zijn toe = geen stroming,
redding zoals in zwembad.
Eerst met hulpmiddelen, indien dit niet lukt is
dit al zwemmend.
NOOIT springen in een sluis !!!
Bij openen van de verlaten : ontstaan zeer
sterke stromingen.
Als de drenkeling zich in de buurt van deze
openingen bevindt, wordt door deze stroming
aangezogen naar de openingen.
Kan hij erdoor komt hij langs de andere zijde
naar boven.
Kan hij er niet door, blijft hij tegen de verlaten
aangedrukt.
Brandweer Kortrijk