Itong modyul ng pangkatuto ay makakatulong sa mga-aaral tungkol sa Pananakop ng mga Amerikano sa Pilipinas. Dito nakalagay ang paraan ng pananakop ng Amerikano sa Pilipinas. Dito din nakasaad ang Digmaang Pilipino-Amerikano.
Itong modyul ng pangkatuto ay makakatulong sa mga-aaral tungkol sa pananalakay ng hukbo ng mga Hapones sa Pilipinas noong Ikalawang Digmaang Pandaigdig. Dito dn makikita ang mga labanang naganap sa pagitan ng Allied Forces at Japan.
Itong modyul ng pangkatuto ay makakatulong sa mga-aaral tungkol sa Pananakop ng mga Amerikano sa Pilipinas. Dito nakalagay ang paraan ng pananakop ng Amerikano sa Pilipinas. Dito din nakasaad ang Digmaang Pilipino-Amerikano.
Itong modyul ng pangkatuto ay makakatulong sa mga-aaral tungkol sa pananalakay ng hukbo ng mga Hapones sa Pilipinas noong Ikalawang Digmaang Pandaigdig. Dito dn makikita ang mga labanang naganap sa pagitan ng Allied Forces at Japan.
Ito ay ang Aralin ng mga nasa ika-6 na baitang.
*DISCLAIMER: Ang mga nakasulat na impormasyon at mga larawan ay hindi sa akin. Salamat po sa mga nagmamay-ari.
Sa araling ito, tatalakayin natin ang mga pamamaraang ginamit ng mga Espanyol upang maipatupad ang Kolonisasyon. Pangunahin sa mga patakarang ito ang kristiyanisasyon, reduccion, tributo, encommienda, at polo y servicio o sapilitang paggawa. Tatalakayin din dito ang naging epekto ng mga patakaran sa mga katutubo at naging reaksiyon nila rito.
Sa pamamagitan ng araling ito, mabibigyang-linaw ang konsepto ng kolonisasyon kung saan mauunawaan ang mga naging layunin at pamamaraan ng mga Espanyol sa pananakop sa Pilipinas sa panahon ng kolonyalismo. Malalaman ang mga paglalakbay na inilunsad ng mga Espanyol upang makatuklas ng lupain hanggang sa makarating at makapagtatag sila ng pamayanan sa ilang bahagi ng ating kapuluan.
PAMUMUHAY SA PANAHON NG HAPONES
Naglunsad ang bansang Hapon ng isang sorpresang pag-atake sa Clark Air Base sa Pampanga noong Disyembre 8, 1941, halos sampung oras lamang matapos ang Pag-atake sa Pearl Harbor. Ang pagbobomba sa pamamagitan ng paggamit ng mga eroplano ay sinundan ng pagdating ng mga sundalong Hapones sa Luzon. Ang hukbo ng mga Pilipino at Amerikanong sundalo ay pinamunuan ni Heneral Douglas MacArthur. Dahil sa pagdami ng mga kalabang dumarating sa bansa, lumikas ang mga hukbong Pilipino at Amerikano sa Bataan at sa pulo ng Corregidor.
Ang Maynila, na idineklarang bukas na lungsod/Open City upang maiwasan ang pagkawasak nito, ngunit naging pasaway ang mga hapones at sinalakay pa rin ito ito ay pinasok ng mga Hapones noong Enero 2, 1942. Nagpatuloy ang pagtatanggol ng mga Pilipino hanggang sa pagsuko ng mga sundalong Pilipino at Amerikano sa Bataan noong Abril 9, 1942 at ang Corregidor noong Mayo 6. Karamihan sa 80,000 na mga preso ng digmaan na nahuli ng mga Hapones sa Bataan ay sapilitang pinagmartsa patungo sa isang kulungang may layo ng 105 kilometro sa Hilaga (Pampangga) . Tinatayang 10,000 mga Pilipino, 300 mga Pilipinong Intsik at 1,200 mga Amerikano ang namatay bago makarating sa destinasyon.
Sumama sina Quezon at Osmeña sa mga sundalong patungong Corregidor at hindi nagtagal ay umalis sila patungong Estados Unidos, at doon pinamahalaan ang Komonwelt. Inutusan si MacArthur na pumunta sa Australia, kung saan sinimulan niya ang planong pagbabalik sa Pilipinas.
Agad na nag-organisa ang mga awtoridad ng militar ng Hapon ng bagong istraktura ng pamahalaan sa Pilipinas at itinatag ang KALIBAPI (Kapisanan sa Paglilingkod sa Bagong Pilipinas). Isinaayos nila ang Konseho ng Estado na nagpatupad ng mga pang-sibil na batas hanggang Oktubre 1943, nang ideklara nila ang Pilipinas bilang isang malayang bansa. Ang republikang nasa ilalim ng mga Hapones na pinamunuan ni Jose P. Laurel ay hindi naging popular.[23]
Ang pagsakop ng mga Hapon sa Pilipinas ay tinutulan nang maraming aktibidad ng mga gerilya. Lumaban ang pangkat ng militar ng Hukbong Katihan ng Komonwelt ng Pilipinas sa mga Hapones sa isang digmaang gerilya at kinilalang isa itong pangkat ng Hukbong Katihan ng Estados Unidos. Ang tagumpay ng pakikipaglabang ito ay ipinakita sa katapusan ng digmaan, kung saan kontrolado lamang ng mga Hapones ang labindalawa
Ito ay ang Aralin ng mga nasa ika-6 na baitang.
*DISCLAIMER: Ang mga nakasulat na impormasyon at mga larawan ay hindi sa akin. Salamat po sa mga nagmamay-ari.
Sa araling ito, tatalakayin natin ang mga pamamaraang ginamit ng mga Espanyol upang maipatupad ang Kolonisasyon. Pangunahin sa mga patakarang ito ang kristiyanisasyon, reduccion, tributo, encommienda, at polo y servicio o sapilitang paggawa. Tatalakayin din dito ang naging epekto ng mga patakaran sa mga katutubo at naging reaksiyon nila rito.
Sa pamamagitan ng araling ito, mabibigyang-linaw ang konsepto ng kolonisasyon kung saan mauunawaan ang mga naging layunin at pamamaraan ng mga Espanyol sa pananakop sa Pilipinas sa panahon ng kolonyalismo. Malalaman ang mga paglalakbay na inilunsad ng mga Espanyol upang makatuklas ng lupain hanggang sa makarating at makapagtatag sila ng pamayanan sa ilang bahagi ng ating kapuluan.
PAMUMUHAY SA PANAHON NG HAPONES
Naglunsad ang bansang Hapon ng isang sorpresang pag-atake sa Clark Air Base sa Pampanga noong Disyembre 8, 1941, halos sampung oras lamang matapos ang Pag-atake sa Pearl Harbor. Ang pagbobomba sa pamamagitan ng paggamit ng mga eroplano ay sinundan ng pagdating ng mga sundalong Hapones sa Luzon. Ang hukbo ng mga Pilipino at Amerikanong sundalo ay pinamunuan ni Heneral Douglas MacArthur. Dahil sa pagdami ng mga kalabang dumarating sa bansa, lumikas ang mga hukbong Pilipino at Amerikano sa Bataan at sa pulo ng Corregidor.
Ang Maynila, na idineklarang bukas na lungsod/Open City upang maiwasan ang pagkawasak nito, ngunit naging pasaway ang mga hapones at sinalakay pa rin ito ito ay pinasok ng mga Hapones noong Enero 2, 1942. Nagpatuloy ang pagtatanggol ng mga Pilipino hanggang sa pagsuko ng mga sundalong Pilipino at Amerikano sa Bataan noong Abril 9, 1942 at ang Corregidor noong Mayo 6. Karamihan sa 80,000 na mga preso ng digmaan na nahuli ng mga Hapones sa Bataan ay sapilitang pinagmartsa patungo sa isang kulungang may layo ng 105 kilometro sa Hilaga (Pampangga) . Tinatayang 10,000 mga Pilipino, 300 mga Pilipinong Intsik at 1,200 mga Amerikano ang namatay bago makarating sa destinasyon.
Sumama sina Quezon at Osmeña sa mga sundalong patungong Corregidor at hindi nagtagal ay umalis sila patungong Estados Unidos, at doon pinamahalaan ang Komonwelt. Inutusan si MacArthur na pumunta sa Australia, kung saan sinimulan niya ang planong pagbabalik sa Pilipinas.
Agad na nag-organisa ang mga awtoridad ng militar ng Hapon ng bagong istraktura ng pamahalaan sa Pilipinas at itinatag ang KALIBAPI (Kapisanan sa Paglilingkod sa Bagong Pilipinas). Isinaayos nila ang Konseho ng Estado na nagpatupad ng mga pang-sibil na batas hanggang Oktubre 1943, nang ideklara nila ang Pilipinas bilang isang malayang bansa. Ang republikang nasa ilalim ng mga Hapones na pinamunuan ni Jose P. Laurel ay hindi naging popular.[23]
Ang pagsakop ng mga Hapon sa Pilipinas ay tinutulan nang maraming aktibidad ng mga gerilya. Lumaban ang pangkat ng militar ng Hukbong Katihan ng Komonwelt ng Pilipinas sa mga Hapones sa isang digmaang gerilya at kinilalang isa itong pangkat ng Hukbong Katihan ng Estados Unidos. Ang tagumpay ng pakikipaglabang ito ay ipinakita sa katapusan ng digmaan, kung saan kontrolado lamang ng mga Hapones ang labindalawa
2. Bataan Death March
• Ang Bataan Death March (o ang Martsa ng
Kamatayan sa Bataan) ay ang sapilitang
pagpapalakad sa mga nahuling sundalong
Pilipino at Amerikano noong Abril 9, 1942.
• Sila ay pinalakad mula sa Mariveles, Bataan
hanggang sa Camp O’Donnell sa Capas, Tarlac.
3. Bataan Death March
• Sila ay pinapalakad nang hindi pinapakain at
hindi pinapainom kaya’t ang iba sa kanila ay
namatay. Sila ay walang awang pinagpapalo ng
mga Hapon kapag sila ay nagpapahinga. Ang
mga sundalong Pilipino at mga sundalong
Amerikano ay napilitang uminom ng tubig na
galing sa imburnal dahil sa matinding
pagkagutom at pagkauhaw.
4. Bataan Death March
• 75,000 na mga Pilipino at Amerikanong
sundalo ang kabilang sa Martsa. Ang mga
sundalo ay galing sa mga nabihag noong
labanan sa Bataan. Ang bilang ng mga
sundalong maysakit at sugatan ay dahil sa
sakit, sugat o kaya’y pinatay sa saksak sa
bayonete habang lumalakad ng walang
pahinga, pagkain, at tubig.
5. Bataan Death March
• Ang mga nahuling tumatakas ay pinagbabaril.
Ang ibang nabaril ay nabuhay pa rin at sila ay
nagtungo sa iba’t-ibang lalawigan. Nadama ng
mga sundalong USAFFE (United States Army
Forces in the Far East) ang paghihirap ng mga
sundalong Amerikano at Pilipino sa martsa
dahil sa init ng araw, matinding pagkagutom at
pagkauhaw, kahinaan, at sakit.
6. Bataan Death March
• Ang Martsang ito ay hindi malilimutan ng
ating mga kababayan na nagpakita ng
pagmamahal sa bayan.
8. Ilan sa mga nakaligtas sa Bataan Death
March
•
•
•
•
•
•
•
•
Ramon Bagatsing
Bert Bank
Albert Braun
Thomas F. Breslin
Samuel Grashio
Samuel L. Howard
Edward P. King
Ray C. Hunt
9. Takda:
• Manaliksik tungkol kay Vicente Lim
• Magbigay ng dalawang Pilipinong nakaligtas sa
Bataan Death March
• Gumawa ng reaksyon tungkol sa pang-aabuso
ng mga Hapon noong Bataan Death March
