BÀI MẪU Khóa luận thẩm định giá, HAY, 9 ĐIỂM

DỊCH VỤ VIẾT KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP
ZALO/TELEGRAM 0917 193 864
VIETKHOALUAN.COM
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ
TP. HCM KHOA KẾ TOÁN – TÀI
CHÍNH – NGÂN HÀNG
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP
LIÊN HỆ TẢI BÀI KẾT BẠN ZALO:0917 193 864
WEBSITE: VIETKHOALUAN.COM
ZALO/TELEGRAM: 0917 193 864
MAIL: BAOCAOTHUCTAPNET@GMAIL.COM
HOÀN THIỆN KỸ THUẬT CHỌN MẪU TRONG
KIỂM TOÁN BÁO CÁO TÀI CHÍNH TẠI CÔNG TY
TNHH KIỂM TOÁN VÀ THẨM ĐỊNH GIÁ ASIA
DRAGON (ADAC)
Ngành: KẾ TOÁN
Chuyên Ngành: KẾ TOÁN-KIỂM TOÁN

VIETKHOALUAN.COM
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ
TP. HCM KHOA KẾ TOÁN – TÀI
CHÍNH – NGÂN HÀNG
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP
HOÀN THIỆN KỸ THUẬT CHỌN MẪU TRONG
KIỂM TOÁN BÁO CÁO TÀI CHÍNH TẠI CÔNG TY
TNHH KIỂM TOÁN VÀ THẨM ĐỊNH GIÁ ASIA
DRAGON (ADAC)
Ngành: KẾ TOÁN
Chuyên Ngành: KẾ TOÁN-KIỂM TOÁN
Giảng viên hướng dẫn: THS. THÁI THỊ NHO
Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thị Thu Trinh
MSSV: 1311181153 Lớp: 13DKKT06
TP. Hồ Chí Minh, 2017

VIETKHOALUAN.COM
LỜI CAM ĐOAN
Tôi cam đoan đây là đề tài nghiên cứu của tôi. Những kết quả và các số liệu trong khóa
luận tốt nghiệp được thực hiện tại công ty TNHH Kiểm Toán Và thẩm Định Giá Asia
Dragon, không sao chép bất kỳ nguồn nào khác.
Tôi hoàn toàn chịu trách nhiệm trước nhà trường về sự cam đoan này.
TP. Hồ Chí Minh, ngày 03 tháng 07 năm 2017
Nguyễn Thị Thu Trinh
i

VIETKHOALUAN.COM
LỜI CẢM ƠN
Trong quá trình thực hiện khóa luận, tôi đã gặp không ít khó khăn để có thể hoàn thành
nếu như không có sự giúp đỡ và chỉ bảo tận tình của THS. THÁI THỊ NHO. Tôi xin chân
thành cảm ơn THS. THÁI THỊ NHO đã nhiệt tình giúp đỡ trong thời gian qua, tạo điều kiện
để tôi có thêm vốn hiểu biết và học hỏi được nhiều điều từ kiến thức sâu rộng, góp phần làm
giàu thêm hành trang cho tương lai.
Tôi cũng xin được cảm ơn quý thầy cô các bộ môn đã cung cấp cho tôi thêm kiến thức để
bổ trợ cho việc thực hiện bài luận, cảm ơn nhà trường đã tạo điều kiện cho tôi được thực
hiện bài luận này để tôi được cọ xát với thực tế tích lũy được khá nhiều kinh nghiệm cho
công việc sau này.
Bên cạnh sự giúp đỡ của các thầy cô, tôi còn nhận được sự hỗ trợ nhiệt tình của các anh,
chị trong Công ty TNHH Kiểm Toán Và Thẩm Định Giá Asia Dragon. Sự chia sẻ kinh
nghiệm thực tế của các anh, chị đã giúp tôi nắm vững kiến thức đã học cũng như những điều
hay trong lĩnh vực Kiểm Toán. Tôi xin chân thành cảm ơn và gửi lời chúc sức khỏe cùng với
sự thành đạt đến các anh, chị cũng như quý công ty ngày càng phát triển để khẳng định vị trí
của mình trong nền kinh tế nước nhà.
TP.HCM, ngày 03 tháng 07 năm 2017
ii

VIETKHOALUAN.COM
iii

VIETKHOALUAN.COM
iv

VIETKHOALUAN.COM
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
ADAC Công ty TNHH Kiểm Toán Và Thẩm Định Giá Asia
Dragon (Asia Dragon Auditing And Appraisal Firm)
BCTC Báo cáo tài chính
BCKT Bằng chứng kiểm toán
BCKQHĐKD Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh
CN Chi nhánh
CMA Cumulative Monetary Amount
CMKT Chuẩn mực kiểm toán
CĐKT Cân đối kế toán
CĐPS Cân đối phát sinh
HTKS Hệ thống kiểm soát
HĐKT Hợp đồng kiểm toán
KTV Kiểm toán viên
KSNB Kiểm soát nội bộ
TNHH Trách nhiệm hữu hạn
v

VIETKHOALUAN.COM
DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 2.1: Minh họa về phân nhóm trong chọn mẫu kiểm toán
Bảng 2.2: Tỉ lệ sai lệch chấp nhận được đối với các mức đánh giá rủi ro kiểm soát
Bảng 4.1 Bảng công việc cụ thể của KTV A về việc chọn mẫu và kiểm tra mẫu đối với
khoản mục tiền mặt tại công ty X.
Bảng 4.2 Những nghiệp vụ lớn bất thường của khoản mục tiền tại công ty X được KTV cân
nhắc chọn lựa
Bảng 4.3 Bảng công việc cụ thể của KTV A về việc chọn mẫu và kiểm tra mẫu đối với
khoản mục phải thu khách hàng tại công ty TNHH X.
vi

VIETKHOALUAN.COM
DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ
Sơ đồ 3.1 Sơ đồ tổ chức quản lý của ADAC
Sơ đồ 4.1: Quy trình kiểm toán BCTC tại công ty ADAC
Sơ đồ 4.2: Quy trình lập kế hoạch kiểm toán tại ADAC
vii

VIETKHOALUAN.COM
DANH MỤC CÁC HÌNH ẢNH
Hình 4.1 Mẫu chọn trên khoảng cách mẫu phần hành hàng tồn kho
Hình 4.2 Mẫu chọn dưới khoảng cách mẫu phần hành hàng tồn kho
viii

VIETKHOALUAN.COM
MỤC LỤC
CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU................................................................................................................................1
1.1. Lý do chọn đề tài.............................................................................................................................................1
1.2. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài...............................................................................................................2
1.3. Đối tượng nghiên cứu...................................................................................................................................2
1.4. Phương pháp nghiên cứu. ..........................................................................................................................2
1.5. Phạm vi nghiên cứu của đề tài.................................................................................................................3
1.6. Những đóng góp khoa học của đề tài...................................................................................................3
1.7. Nội dung của đề tài. .......................................................................................................................................3
CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CÁC KỸ THUẬT CHỌN MẪU TRONG KIỂM
TOÁN BÁO CÁO TÀI CHÍNH.......................................................................................................................4
2.1 Khái niệm về chọn mẫu trong kiểm toán:.........................................................................................4
2.2 Các khái niệm liên quan đến chọn mẫu kiểm toán:......................................................................4
2.2.1. Tổng thể:...............................................................................................................................................4
2.2.2. Đơn vị lấy mẫu:.................................................................................................................................5
2.2.3. Cỡ mẫu:.................................................................................................................................................5
2.2.4. Mẫu đại diện:......................................................................................................................................5
2.2.5. Rủi ro chọn mẫu:...............................................................................................................................5
2.2.6. Rủi ro không do chọn mẫu:..........................................................................................................6
2.2.7. Sai phạm cá biệt:...............................................................................................................................6
2.3. Yêu cầu đối với chọn mẫu kiểm toán:.................................................................................................6
2.4. Chọn mẫu thống kê và chọn mẫu phi thống kê:............................................................................7
2.4.1. Chọn mẫu thống kê:.........................................................................................................................7
ix

VIETKHOALUAN.COM
2.4.2. Chọn mẫu phi thống kê:.................................................................................................................7
2.4.3. So sánh chọn mẫu thống kê và chọn mẫu phi thống kê: .................................................8
2.5. Các phương pháp lựa chọn các phần tử của mẫu:.......................................................................8
2.5.1. Chọn mẫu xác suất:..........................................................................................................................8
2.5.1.1. Chọn mẫu ngẫu nhiên:....................................................................................................................8
2.5.1.2 Chọn mẫu hệ thống:.......................................................................................................................12
2.5.2. Chọn mẫu phi xác suất:................................................................................................................13
2.5.2.1. Chọn mẫu theo khối: .....................................................................................................................13
2.5.2.2. Chọn mẫu theo nhận định:..........................................................................................................13
2.6. Kỹ thuật phân nhóm trong chọn mẫu kiểm toán........................................................................14
2.7. Quy trình chọn mẫu khi thực hiện thử nghiệm kiểm soát: ...................................................15
2.7.1. Lập kế hoạch: ...................................................................................................................................15
2.7.1.1. Xác định các mục tiêu của những thử nghiệm kiểm tra: ...............................................15
2.7.1.2. Xác định sự sai lệch từ chính sách và thủ tục kiểm soát:..............................................16
2.7.1.3. Xác định tổng thể:...........................................................................................................................16
2.7.1.4. Xác định đơn vị mẫu:....................................................................................................................17
2.7.1.5. Xác định kích cỡ mẫu:..................................................................................................................17
2.7.2. Thực hiện chọn mẫu:.....................................................................................................................19
2.7.3. Đánh giá mẫu chọn:.......................................................................................................................19
2.7.3.1. Tính toán kết quả chọn mẫu:......................................................................................................19
2.7.3.2. Thực hiện phân tích sai lệch:.....................................................................................................20
2.7.3.3. Đưa ra kết luận cuối cùng:..........................................................................................................20
2.8. Quy trình chọn mẫu khi thực hiện thử nghiệm cơ bản:..........................................................20
x

VIETKHOALUAN.COM
CHƯƠNG 3: TỔNG QUAN VỀ CÔNG TY TNHH KIỂM TOÁN VÀ THẨM ĐỊNH GIÁ
ASIA DRAGON......................................................................................................................................................23
3.1. Giới thiệu chung về công ty.....................................................................................................................23
3.2. Lịch sử hình thành và phát triển..........................................................................................................24
3.3. Mục tiêu và lĩnh vực hoạt động của công ty. .................................................................................24
3.4. Tổ chức bộ máy quản lý của công ty..................................................................................................26
3.5. Giới thiệu về bộ phận phòng kiểm toán của công ty.................................................................28
3.6. Thuận lợi, khó khăn và phương hướng phát triển. ...................................................................28
3.7. Chính sách, chế độ kế toán và kiểm toán áp dụng tại công ty.............................................29
CHƯƠNG 4: THỰC TRẠNG VẬN DỤNG KỸ THUẬT CHỌN MẪU TRONG KIỂM
TOÁN BCTC TẠI CÔNG TY TNHH KIỂM TOÁN VÀ THẨM ĐỊNH GIÁ ASIA
DRAGON ...................................................................................................................................................................30
4.1. Khái quát chung về quy trình kiểm toán BCTC tại công ty TNHH Kiểm Toán và
Thẩm Định Giá Asia Dragon:.........................................................................................................................30
4.1.1. Lập kế hoạch kiểm toán:..............................................................................................................30
4.1.2. Thực hiện kiểm toán: ....................................................................................................................31
4.1.3. Hoàn thành cuộc kiểm toán: ......................................................................................................33
4.2. Chọn mẫu trong thử nghiệm kiểm soát :.........................................................................................33
4.2.1. Giới thiệu quy trình chọn mẫu trong thử nghiệm kiểm soát do công ty TNHH
Kiểm Toán Và Thẩm Định Giá Asia Dragon thực hiện : ..............................................................33
4.2.1.1. Lập kế hoạch chọn mẫu:..............................................................................................................33
4.2.1.2. Thực hiện chọn mẫu :....................................................................................................................35
4.2.1.3. Đánh giá mẫu đã chọn :................................................................................................................35
4.2.2. Thực tế vận dụng kỹ thuật chọn mẫu trong thử nghiệm kiểm soát của ADAC tại
công ty khách hàng:........................................................................................................................................36
xi

VIETKHOALUAN.COM
4.2.2.1. Kỹ thuật chọn mẫu áp dụng trong chương trình kiểm toán tiền mặt: ......................36
4.2.2.2. Kỹ thuật chọn mẫu áp dụng trong chương trình kiểm toán hàng tồn kho :...........39
4.3. Chọn mẫu trong thử nghiệm chi tiết: ................................................................................................41
4.3.1. Chọn mẫu phi thống kê trong thử nghiệm chi tiết:..........................................................42
4.3.1.1. Giới thiệu quy trình chọn mẫu do ADAC thực hiện:......................................................42
4.3.1.2. Thực tế vận dụng kỹ thuật chọn mẫu trong thử nghiệm chi tiết của ADAC tại
công ty khách hàng :.......................................................................................................................................44
4.3.2. Chọn mẫu theo phương pháp giá trị tiền tệ lũy kế (CMA):.........................................48
4.3.2.1. Giới thiệu về kỹ thuật chọn mẫu CMA:................................................................................48
4.3.2.2. Thực tế vận dụng kỹ thuật chọn mẫu CMA:.......................................................................50
CHƯƠNG 5: NHẬN XÉT VÀ KIẾN NGHỊ...........................................................................................56
5.1. Nhận xét:............................................................................................................................................................56
5.1.1. Ưu điểm:.............................................................................................................................................56
5.1.2. Hạn chế:..............................................................................................................................................58
5.2. Giải pháp hoàn thiện kỹ thuật chọn mẫu trong kiểm toán BCTC do công ty TNHH
Kiểm Toán Và Thẩm Định Giá Asia Dragon thực hiện: .................................................................59
5.2.1. Sử dụng chọn mẫu thuộc tính trong thử nghiệm kiểm soát:........................................60
5.2.2. Kết hợp giữa chọn mẫu phân tầng tài sản và chọn mẫu CMA trong thử nghiệm
chi tiết:..................................................................................................................................................................63
5.2.3. Kết hợp chọn mẫu trong thử nghiệm kiểm soát và thử nghiệm cơ bản:.................64
KẾT LUẬN:..............................................................................................................................................................66
TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC
xii

VIETKHOALUAN.COM
CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU
1.1 Lý do chọn đề tài
Trong nền kinh tế thị trường ngày một phát triển như hiện nay thì nhu cầu thông tin đóng
vai trò vô cùng quan trọng cho mọi đối tượng bởi vì nó là cơ sở để đưa ra những quyết định.
Riêng đối với doanh nghiệp thì thông tin tài chính luôn được nhiều đối tượng quan tâm với
những mục đích khác nhau nhưng tất cả đều mong rằng những thông tin đó phải trung thực
và hợp lý nhằm đảm bảo đưa ra các quyết định được đúng đắn và mang lại hiệu quả cao.
Nhưng những thông tin trên BCTC của các doanh nghiệp không phải khi nào cũng trình bày
và phản ánh trung thực kết quả hoạt động kinh doanh cũng như tình hình thực trạng vốn của
nó. Chính vì thế, muốn các thông tin trên BCTC có độ tin cậy cao cần phải được kiểm tra và
xác thực. Trước tình hình đó, hoạt động kiểm toán ra đời, đặc biệt là tổ chức kiểm toán độc
lập đã góp không nhỏ cho nền kinh tế với việc cung cấp dịch vụ kiểm toán và tư vấn cho
những đối tượng quan tâm đến số liệu thông tin tài chính. Nhờ vào hoạt động kiểm toán mà
những đối tượng quan tâm có được số liệu trung thực và khách quan.
Và kiểm toán BCTC chính là một trong những hoạt động chủ yếu và quan trọng mà công
ty kiểm toán thường cung cấp cho khách hàng. Nhưng để hoàn thành tốt mục tiêu kiểm toán,
KTV cần kiểm tra, soát xét tất cả các khoản mục và bộ phận cấu thành nên BCTC. Trong
điều kiện giới hạn về thời gian và nguồn lực KTV không thể tiến hành kiểm tra chi tiết và
toàn bộ dữ liệu kế toán. Vì vậy, yêu cầu đặt ra là phải áp dụng các kỹ thuật chọn mẫu vào
trong quá trình thực hiện kiểm toán BCTC.
Cũng như các vấn đề khác của kiểm toán, CMKT có các quy định về việc lấy mẫu kiểm
toán, cũng như các thủ tục chọn mẫu khác. Tuy nhiên việc áp dụng và vận hành kỹ thuật chọn
mẫu như thế nào còn tùy thuộc vào đặc điểm, điều kiện cụ thể của từng công ty kiểm toán.
Nhận thức được tầm quan trọng của kỹ thuật chọn mẫu trong kiểm toán BCTC và với mong
muốn được nghiên cứu và tìm hiểu sâu về khía cạnh này của công ty, tác giả đã quyết định chọn
đề tài “Hoàn thiện kỹ thuật chọn mẫu trong kiểm toán BCTC tại công ty Kiểm Toán Và
Thẩm Định Giá Asia Dragon (ADAC)” làm đề tài nghiên cứu cho khóa luận của
mình.
1

VIETKHOALUAN.COM
1.2 Mục tiêu nghiên cứu của đề tài
Tìm hiểu các lý luận về kỹ thuật chọn mẫu trong kiểm toán BCTC
Tìm hiểu và phân tích các kỹ thuật chọn mẫu mà các kiểm toán viên công ty TNHH Kiểm
Toán Và thẩm Định Giá Asia Dragon thực hiện tại công ty khách, từ đó nêu ra được những mặt
ưu điểm cũng như hạn chế của các kỹ thuật chọn mẫu đang được áp dụng tại công ty
Đề xuất các kiến nghị, giải pháp nhằm hoàn thiện kỹ thuật chọn mẫu trong kiểm toán
BCTC tại công ty TNHH Kiểm Toán Và Thẩm Định Giá Asia Dragon.
1.3 Đối tượng nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của đề tài là các kỹ thuật chọn mẫu trong kiểm toán BCTC tại
công ty TNHH Kiểm Toán Và Thẩm Định Giá Asia Dragon.
1.4 Phương pháp nghiên cứu
Phương pháp thu thập số liệu:
Thu thập tài liệu, hồ sơ năm nay và các năm trước liên qua đến kỹ thuật chọn mẫu trong
kiểm toán BCTC tại công ty Kiểm Toán Và Thẩm Định Giá Asia Dragon.
Quan sát quá trình các KTV tiến hành chọn mẫu và phỏng vấn KTV về quy trình tiến
hành chọn mẫu trong thực tế.
Trực tiếp tham gia kiểm toán với vai trò là trợ lý kiểm toán.
Thu thập nghiên cứu các chuẩn mực, chế độ kế toán và kiểm toán Việt Nam hiện hành
cùng với các tài liệu chuyên ngành liên quan như giáo trình, sách báo, các bài nghiên cứu
khoa học,… về kỹ thuật chọn mẫu trong kiểm toán BCTC.
Phương pháp xử lý số liệu:
Sau khi thu thập số liệu người viết tiến hành tổng hợp, phân tích, đối chiếu số liệu và vận
dụng các kiến thức sẵn có cùng với kinh nghiệm thực tế đã tích lũy được về kỹ thuật chọn
mẫu trong kiểm toán BCTC để từ đó có cái nhìn khái quát hơn về đề tài.
2

VIETKHOALUAN.COM
1.5 Phạm vi nghiên cứu
Đề tài thực hiện nghiên cứu trong phạm vi về các kỹ thuật chọn mẫu trong kiểm toán
BCTC tại công ty Kiểm Toán Và Thẩm Định Giá Asia Dragon vào thời gian từ ngày
01/01/2016 đến ngày 31/12/2016.
Thời gian nghiên cứu khóa luận: 15/03/2017 – 30/06/2017
1.6 Những đóng góp khoa học của đề tài
Trong nghiên cứu kinh tế - xã hội, người ta thường phải dựa trên cơ sở của tài liệu mẫu
để nghiên cứu và đi đến kết luận. Tuy nhiên để kết quả có thể tin tưởng được thì việc chọn
mẫu phải được tiến hành một cách khoa học.
Không chỉ những người làm công tác nghiên cứu mà cả những người cần ra quyết định
trong kinh doanh, trong sản xuất cũng cần phải trang bị cho mình những kiến thức cơ bản về
lý thuyết chọn mẫu để đánh giá tính tin cậy và tính giá trị của mẫu thông tin trước khi đưa ra
quyết định cần thiết.
1.7 Nội dung của đề tài
Kết cấu nội dung của đề tài bao gồm những phần sau:
CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU
CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CÁC KỸ THUẬT CHỌN MẪU TRONG KIỂM
TOÁN BÁO CÁO TÀI CHÍNH
CHƯƠNG 3: TỔNG QUAN VỀ CÔNG TY TNHH KIỂM TOÁN VÀ THẨM ĐỊNH GIÁ
ASIA DRAGON (ADAC)
DRAGON (ADAC)
CHƯƠNG 5: NHẬN XÉT VÀ KIẾN NGHỊ
3

VIETKHOALUAN.COM
CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CÁC KỸ THUẬT CHỌN MẪU
TRONG KIỂM TOÁN BÁO CÁO TÀI CHÍNH
2.1 Khái niệm về chọn mẫu trong kiểm toán
Chọn mẫu là việc lựa chọn một số phần tử gọi là mẫu từ một tập hợp gọi là tổng thể, để
nghiên cứu và đánh giá mẫu, sau đó dựa vào những đặc trưng của mẫu để rút ra những suy
đoán về đặc trưng của toàn bộ tổng thể.
Lấy mẫu kiểm toán là áp dụng các thủ tục kiểm toán trên số phần tử ít hơn 100% tổng số
phần tử của một số dư tài khoản hay một loại nghiệp vụ, sao cho mọi phần tử đều có cơ hội
được chọn. Lấy mẫu sẽ giúp KTV thu thập và đánh giá các đặc trưng của phần tử được
chọn, nhằm hình thành hay củng cố kết luận về tổng thể (Theo chuẩn mực kiểm toán Việt
Nam-VSA 530). Lấy mẫu có thể tiến hành theo phương pháp thống kế hoặc phi thống kê.
Trong quá trình thực hiện chọn mẫu KTV thường đặc biệt quan tâm tới tính hiệu quả của
thủ tục kiểm soát, tính chính xác của quá trình xử lý nghiệp vụ và tính chính xác của các số
dư tài khoản, tính đầy đủ của các loại chi phí.
2.2 Các khái niệm liên quan đến chọn mẫu kiểm toán
2.2.1 Tổng thể
Tổng thể chung là một tập hợp bao gồm tất cả các phần tử hoặc đơn vị thuộc đối tượng
nghiên cứu. Tổng thể mẫu: là bộ phận của tổng thể chung gồm những đơn vị được chọn ra
theo một số thủ tục nào đó để thu thập thông tin trong cuộc điều tra mẫu. Mỗi một phần tử
trong tổng thể được gọi là đơn vị tổng thể. Tập hợp các đơn vị mẫu được gọi là một mẫu. Số
lượng các đơn vị được chọn ra trong mẫu được gọi là quy mô mẫu.
Trong kiểm toán, tổng thể có thể hiểu là toàn bộ dữ liệu mà từ đó KTV chọn mẫu để đánh
giá và đi đến kết luận. Ví dụ tất cả các phần tử trong một loại chi phí. Một tổng thể có thể được
chia thành nhiều nhóm hoặc các tổng thể con và mỗi nhóm đều được kiểm tra riêng biệt.
Theo CMKT - VSA 530 mục 36, KTV phải đảm bảo tính phù hợp và đầy đủ của tổng thể.
4

VIETKHOALUAN.COM
2.2.2 Đơn vị lấy mẫu
Là các phần tử riêng biệt cấu thành tổng thể. Ví dụ: Số dư nợ phải trả người bán, phải thu
khách hàng, số dư của tài khoản ngân hàng hoặc hóa đơn mau vào của các loại chi phí.
Đơn vị lấy mẫu có thể là một đơn vị tiền tệ, một đơn vi hiện vật hoặc số lượng.
2.2.3 Cỡ mẫu
Tập hợp những phần tử được chọn ra làm đại diện trong quá trình khảo sát một đặc điểm
hay một dấu hiệu nào đó của tổng thể thường được gọi là một mẫu.
Số phần tử có trong một mẫu thường gọi là kích thước mẫu hay cỡ mẫu, thường khá nhỏ
hơn so với tổng thể chọn mẫu.
Theo CMKT - VSA 530 mục 41 và 42 KTV phải đảm bảo rủi ro kiểm toán do áp dụng
phương pháp lấy mẫu giảm xuống mức có thể chấp nhận được khi xác định cỡ mẫu. Cỡ mẫu
ảnh hưởng bởi rủi ro kiểm toán. Rủi ro có thể chấp nhận đươc càng thấp thì cỡ mẫu cần thiết
càng lớn.
Cỡ mẫu được xác định theo phương pháp thống kê hoặc xét đoán nghề nghiệ của KTV
phải khách quan trong mọi trường hợp.
2.2.4 Mẫu đại diện
Mẫu đại diện là mẫu mang những đặc trưng của tổng thể. Chẳng hạn, qua kiểm soát nội
bộ có 2% hóa đơn thanh toán bằng tiền mặt trên hai mươi triệu đưa vào chi phí. Nếu trong
100 hóa đơn chọn ra 10 hóa đơn để kiểm tra thấy có đúng ba hóa đơn như thế thì chọn là
mẫu đại diện.
2.2.5 Rủi ro chọn mẫu
Khi chọn mẫu rủi ro chọn mẫu luôn phát sinh. Là rủi ro mà kết luận của kiểm toán viên
dựa trên việc kiểm tra mẫu có thể khác so với kết luận đưa ra nếu kiểm tra toàn bộ tổng thể
với cùng một thủ tục kiểm toán. Rủi ro lấy mẫu có thể dẫn tới hai loại kết luận sai như sau:
 Kết luận rằng các kiểm soát có hiệu quả cao hơn so với hiệu quả thực sự của các kiểm
soát đó (đối với thử nghiệm kiểm soát), hoặc kết luận rằng không có sai sót trọng yếu
5

VIETKHOALUAN.COM
trong khi thực tế lại có (đối với kiểm tra chi tiết). Kiểm toán viên quan tâm chủ yếu
đến loại kết luận sai này vì nó ảnh hưởng đến tính hữu hiệu của cuộc kiểm toán và có
thể dẫn đến ý kiến kiểm toán không phù hợp.
 Kết luận rằng các kiểm soát có hiệu quả kém hơn so với hiệu quả thực sự của các
kiểm soát đó (đối với thử nghiệm kiểm soát), hoặc kết luận rằng có sai sót trọng yếu
trong khi thực tế lại không có (đối với kiểm tra chi tiết). Loại kết luận sai này ảnh
hưởng đến hiệu quả của cuộc kiểm toán vì thường dẫn tới các công việc bổ sung để
chứng minh rằng kết luận ban đầu là không đúng.
Rủi ro chọn mẫu có thể giảm bằng cách tăng cỡ mẫu.
2.2.6 Rủi ro không do chọn mẫu
Là rủi ro khi kiểm toán viên đi đến một kết luận sai vì các nguyên nhân không liên quan
đến chọn mẫu. Nguyên nhân của rủi ro này thường là do khả năng của KTV (trí lực và thể
lực). Ví dụ KTV có thể hiểu sai vấn đề, sử dụng sai thủ tục kiểm toán, sử dụng bằng chứng
không thích hợp hay không nhận diện được sai sót trọng điểm.
KTV và công ty có thể kiểm soát rủi ro không do chọn mẫu và có khả năng làm giảm rủi
ro không do chọn mẫu giảm tới mức có thể chấp nhận được thông qua việc lập kế hoạch và
giám sát việc thực hiện một cách chu đáo, đồng thời phải thực hiện các thủ tục kiểm soát
chặt chẽ và thích hợp với công việc kiểm toán.
2.2.7 Sai phạm cá biệt
Là một sai sót hay sai lệch được chứng minh là không đại diện cho các sai sót hay sai
lệch của tổng thể.
2.3 Yêu cầu đối với chọn mẫu kiểm toán
Chọn mẫu kiểm toán trên cơ sở sử dụng các đặc trưng mẫu để suy rộng ra đặc trưng của
toàn bộ tổng thể. Như vậy, yêu cầu cơ bản của chọn mẫu là phải chọn được mẫu đại diện.
Một mẫu đại diện là mẫu mà các đặc điểm của mẫu cũng giống như đặc điểm của tổng thể.
6

VIETKHOALUAN.COM
Trên thực tế KTV không biết mẫu có tính đại diện hay không dù sau đó tất cả các thử
nghiệm đều được thực hiện. Tuy nhiên KTV có thể tăng khả năng đại diện của mẫu bằng
cách thận trọng khi thiết kế, lựa chọn và đánh giá mẫu.
Khi thiết kế một mẫu kiểm toán, KTV phải xtác giả xét mục đích của thủ tục kiểm toán
và các tính chất của tổng thể được lấy mẫu.
KTV phải xác định cỡ mẫu đủ lớn để giảm rủi ro lấy mẫu xuống một mức thấp có thể
chấp nhận được.
KTV phải lựa chọn các phần tử của mẫu theo một phương thức nào đó để mỗi đơn vị lấy
mẫu trong tổng thể đều có cơ hội được.
2.4 Chọn mẫu thống kê và chọn mẫu phi thống kê
2.4.1 Chọn mẫu thống kê
Chọn mẫu thống kê là việc sử dụng kỹ thuật tính toán toán học để tính kết quả thống kê
có hệ thống.
Chọn mẫu thống kê có hai đặc điểm sau:

Các phần tử được chọn ngẫu nhiên vào mẫu.



Sử dụng lý thuyết xác suất thống kê để đánh giá kết quả mẫu bao gồm cả việc định
lượng rủi ro chọn mẫu.

Ưu điểm của chọn mẫu thống kê:

Đòi hỏi có sự tiếp cận rõ ràng và chính xác đối với đối tượng kiểm toán



Kết hợp chặt chẽ việc đánh giá mối quan hệ trực tiếp giữa kết quả của mẫu chọn với
tổng thể trong cuộc kiểm toán.


KTV phải chỉ rõ các đánh giá cụ thể hay rủi ro và mức trọng yếu.

2.4.2 Chọn mẫu phi thống kê
Chọn mẫu phi thống kê là phương pháp chọn mẫu không có một hoặc hai đặc điểm của
phương pháp chọn mẫu thống kê. Việc lựa chọn mẫu sẽ dựa vào phán xét nghề nghiệp của
7

VIETKHOALUAN.COM
KTV chứ không dựa vào lý thuyết xác suất. Do đó, các kết luận được tiếp cận với các tổng
thể trên một căn cứ phán đoán nhiều hơn.
2.4.3 So sánh chọn mẫu thống kê và chọn mẫu phi thống kê
Chọn mẫu thống kê và chọn mẫu phi thống kê là hai cách tiếp cận chọn mẫu trong kiểm
toán. Cả hai cách nếu được áp dụng hợp lý đều có thể cung cấp đủ các bằng chứng có hiệu
lực.
Giống nhau là cả hai cách đều bao gồm 3 bước:

Lập kế hoạch chọn mẫu



Thực hiện chọn mẫu và thực hiện kiểm tra chọn mẫu



Đánh giá kết quả

Khác nhau:
Chọn mẫu thống kê Chọn mẫu phi thống kê
Chọn mẫu thống kê có thể xác định được rủi Trong chọn mẫu phi thống kê, KTV không
ro chọn mẫu trong giai đoạn lập kế hoạch về xác định được rủi ro chọn mẫu. Các phần tử
mẫu và đánh giá kết quả thông qua việc vận được chọn vào mẫu là những phần tử là
dụng các quy tắc toán học. những phần tử mà KTV cho rằng sẽ cung cấp
thông tin tốt nhất cho tình huống nghiên cứu.
Kết luận về tổng thể sẽ được KTV đưa ra dựa
trên cơ sở đã qua căn nhắc và phán xét.
2.5 Các phương pháp lựa chọn các phần tử của mẫu
2.5.1 Chọn mẫu xác suất
2.5.1.1 Chọn mẫu ngẫu nhiên
Chọn mẫu ngẫu nhiên là một phương pháp lựa chọn các phần tử vào mẫu theo nguyên
tắc mỗi phần tử trong tổng thể đều có cơ hội như nhau để được chọn vào mẫu.
8

VIETKHOALUAN.COM
Trong chọn mẫu ngẫu nhiên không có sự phân biệt giữa các phần tử tổng thể nên chọn
mẫu ngẫu nhiên được vận dụng khi các phần tử trong tổng thể được đánh giá là tương đối
đồng đều về khả năng sai phạm, về quy mô… Tuy nhiên, mẫu được chọn ngẫu nhiên không
nhất thiết sẽ là mẫu đại diện vì có khả năng mẫu chọn được không chứa những đặc tính
giống như đặc tính của tổng thể.
Chọn mẫu ngẫu nhiên có thể được thực hiện với việc sử dụng bảng số ngẫu nhiên hay
theo chương trình máy tính.
a. Chọn mẫu dựa trên bảng số ngẫu nhiên:
Một trong những cách chọn mẫu ngẫu nhiên trực quan nhất là chọn mẫu sử dụng bảng số
ngẫu nhiên.
Bảng số ngẫu nhiên là một bảng liệt kê ngẫu nhiên các chữ số độc lập, được sắp xếp dạng
bảng biểu để làm dễ dàng cho việc lựa chọn các số ngẫu nhiên nhiều chữ số. Bảng này được sắp
xếp thành các cột và dòng theo kiểu bàn cờ, mỗi số ngẫu nhiên gồm năm chữ số thập phân.
Bảng số ngẫu nhiên được xây dựng bởi Hiệp hội Thương mại Liên quốc gia Hoa Kỳ.
Công dụng đích thực của bảng ngẫu nhiên rất quan trọng, nhằm đảm bảo cho quy trình
chọn lựa một mẫu ngẫu nhiên.
Quy trình chọn mẫu theo bảng số ngẫu nhiên gồm bốn bước sau:
Bước 1: Định Lượng đối tượng kiểm toán bằng hệ thống con số duy nhất.
Mục tiêu của định lượng đối tượng kiểm toán là gắn cho mỗi phần tử của tổng thể với
một con số duy nhất và từ đó ta có thể có được mối quan hệ giữa các số duy nhất trong tổng
thể với bảng số ngẫu nhiên.
Thông thường đối tượng kiểm toán (các chứng từ, tài sản…) đã được mã hóa trước bằng
con số duy nhất. Chẳng hạn, có 5000 các khoản phải thu từ khách hàng và được đánh số thứ
tự từ 0001 đến 5000. Khi đó, bản thân các con số thứ tự trên là các đối tượng chọn mẫu.
Tuy nhiên, trong một số trường hợp KTV có thể cần thiết phải đánh số lại cho tổng thể để có
thể có một hệ thống số duy nhất tương thích với bảng số ngẫu nhiên. Chẳng hạn, nếu các
9

VIETKHOALUAN.COM
nghiệp vụ đã được đánh số A.001, B.001,…thì KTV có thể dùng các con số để thay thế các
ký tự chữ cái và khi đó có thể dãy số mới là 1.001, 2.001…
Trường hợp phải đánh số lại cho đối tượng kiểm toán thì nên tận dụng các con số đã có một
cách tối da để đơn giản hóa việc đánh số. Ví dụ, trong một quyển sổ chứa các khoản mục tài sản
kiểm toán gồm 90 trang, mỗi trang gồm 30 dòng. Để có con số duy nhất, có thể kết hợp số thứ
tự của trang với số thứ tự của dòng trên mỗi trang để có số thứ tự từ 0101 đến 9030.
Bước 2: Thiết lập mối quan hệ giữa bảng số ngẫu nhiên với đối tượng được kiểm toán
đã định
Do đối tượng kiểm toán đã được định lượng bằng các con số cụ thể nên vấn đề đặt ra là
lựa chọn các số định lượng tương ứng với số ngẫu nhiên trong bảng.
Có thể có ba trường hợp xảy ra:
Thứ nhất, các con số định lượng cảu đối tượng kiểm toán cũng gồm 5 chữ số như các con
số ngẫu nhiên trong bảng. Khi đó quan hệ tương quan một đối một giữa định lượng đối
tượng kiểm toán với các số ngẫu nhiên trong bảng tự nó đã được xác lập. Việc tìm được số
ngẫu nhiên trong bảng có nghĩa phần tử nào trong tổng thể có số định lượng bằng với số
ngẫu nhiên đó thì sẽ được chọn vào mẫu.
Thứ hai, các con số định lượng của đối tượng kiểm toán gồm số lượng chữ số ít hơn 5
chữ số. Chẳng hạn, trong ví dụ nêu ở bước 1, KTV cần chọn ra 100 khoản phải thu trong số
5000 khoản phải thu đánh số từ 0001 đến 5000. Các số này là số gồm 4 chữ số. Do vậy,
KTV có thể xây dựng mối quan hệ với bảng số ngẫu nhiên bằng cách lấy 4 chữ số đầu hoặc
4 chữ số cuối của số ngẫu nhiên trong bảng. Nếu trường hợp số định lượng còn ít chữ số hơn
nữa thì có thể lấy chữ số giữu trong số ngẫu nhiên.
Thứ ba, các số định lượng của đối tượng kiểm toán có số các chữ số lớn hơn 5. Để thiết
lập mối quan hệ giữa số định lượng và số ngẫu nhiên, cần ghép thêm số chữ số còn thiếu cào
số ngẫu nhiên cho tương xứng với số chữ số của số định lượng. Khi đó, kiểm toán viên phải
xác định cột chính và cột phụ trong bảng. Chẳng hạn, với số định lượng có 7 chữ số ta cần
ghép số ngẫu nhiên ở cột chính với 2 chữ số của số ngẫu nhiên ở cột phụ.
10

VIETKHOALUAN.COM
Bước 3: Lập hành trình sử dụng bảng
Đây là việc xác định hướng đi của việc chọn các số ngẫu nhiên. Hướng đó có thể dọc
hoặc ngang, có thể xuôi hoặc ngược. Việc xác định này thuộc quyền phán quyết của kiểm
toán viên xong cần được đặt ra từ trước và thống nhất trong toàn bộ quá trình chọn mẫu. Một
vấn đề cần phải được đặc biệt quan tâm ở đây là lộ trình chọn mẫu phải được ghi chép lại
trong hồ sơ kiểm toán để khi một kiểm toán viên khác có kiểm tra lại việc chọn mẫu thì họ
cũng chọn được mẫu tương tự.
Bảng số ngẫu nhiên bao gồm rất nhiều trang. Để chọn điểm xuất phát, bảng số ngẫu
nhiên nên được mở ra một cách ngẫu nhiên và ngẫu nhiên chọn ra một số trong bảng để làm
điểm xuất phát.
Khi sử dụng bảng số ngẫu nhiên để chọn mẫu, có thể có những phần tử xuất hiện nhiều
hơn một lần. Nếu KTV không chấp nhận lần xuất hiện thứ hai trở đi thì cách chọn đó được
gọi là chọn mẫu không lặp lại (chọn mẫu thay thế). Ngược lại, chọn mẫu lặp lại (chọn mẫu
không thay thế) là cách chọn mà một phần tử trong tổng thể có thể được chọn vào mẫu nhiều
hơn một lần. Trong hầu hết các trường hợp KTV thường loại bỏ các phần tử trùng lắp, hay
nói cách khác là thường sử dụng chọn mẫu thay thế. Mặc dù chọn mẫu thay thế vẫn đảm bảo
tính ngẫu nhiên nhưng số lượng phần tử mẫu thực tế khảo sát sẽ giảm đi và lúc đó độ tin cậy
của mẫu chọn cũng giảm theo.
b. Chọn mẫu ngẫu nhiên theo chương trình máy tính:
Hiện nay,phần lớn các hãng kiểm toán đã thuê hay tự xây dựng các chương trình chọn mẫu
ngẫu nhiên qua máy vi tính nhằm tiết kiệm thời gia và giảm các sai sót trong việc chọn mẫu.
Các chương trình chuyên dụng này rất đa dạng, tuy nhiên nói vẫn tôn trọng hai bước đầu
tiên của chọn mẫu ngẫu nhiên theo bảng số ngẫu nhiên là lượng hóa đối tượng kiểm toán
bằng hệ thống con số duy nhất và xác lập mối quan hệ giữa đối tượng kiểm toán đã định
lượng với các con số ngẫu nhiên. Tuy nhiên, số ngẫu nhiên lại do máy vi tính tạo ra.
Thông thường, ở đầu vào của chương trình cần có số nhỏ nhất và số lớn nhất trong dãy số
thứ tự của đối tượng kiểm toán, quy mô mâu cần hconj và có thể cần có một số ngẫu nhiên
11

VIETKHOALUAN.COM
làm điểm xuất phát. Ở đầu ra thường là bảng kê số ngẫu nhiên theo trật tự lựa chọn hoặc
theo dãy số tăng dần hoặc cả hai. Chọn mẫu bằng chương trình máy vi tính có thể loại bỏ
được những số không thích hợp, tự động loại bỏ những phần tử bị trùng lắp và tự động phản
ánh kết quả vào giấy tờ làm việc. Song ưu điểm nối bật nhất vẫn là giảm sai sót chủ quan do
con người (rủi ro không do chọn mẫu) trong quá trình chọn mẫu.
2.5.1.2 Chọn mẫu hệ thống
Chọn mẫu hệ thống là cách chọn sao cho chọn được các phần tử trong tổng thể có
khoảng cách đều nhau gọi là khoảng cách mẫu (k). Khoảng cách mẫu này được tính bằng
cách lấy kích cỡ tổng thể chia cho kích cỡ mẫu.
Ví dụ, nếu tổng thể có kích cỡ N = 2499 đơn vị và cỡ mẫu cần chọn n =200 thì khoảng
cách mẫu (k) sẽ được tính như sau:
K = N/n = 2112/200= 10,56 (làm tròn thành 10, bởi vì thông thường phải làm tròn xuống
để có thể chọn đủ số phần tử mẫu theo yêu cầu).
Đơn vị mẫu đầu tiên được chọn một cách ngẫu nhiên trong khoảng từ phần tử đầu tiên
trong tổng thể đến phần tử cách khoảng cách mẫu một vị trí. Các đơn vị mẫu kế tiếp được
xác định bằng cách cộng đơn vị mẫu đầu tiên với khoảng cách mẫu.
Giả sử trong ví dụ trên chúng ta chọn mẫu ngẫu nhiên được điểm xuất phát là 10 thì các
đơn vị mẫu kế tiếp theo sẽ là: 20,30,40,… cho đến khi đủ 200 đơn vị mẫu sẽ là: 200.
Nguyên tắc của phương pháp này là kể từ một điểm xuất phát ngẫu nhiên được chọn sẽ
lựa chọn các phần tử cách nhau một khoảng cách cố định. Đơn vị mẫu đầu tiên được chọn
ngẫu nhiên nên mối đơn vị tổng thể ban đầu có cơ hội được chọn ngang nhau. Tuy nhiên,
sau khi đơn vị mẫu đầu tiên được chọn, mỗi đơn vị về sau lại không có cơ hội như nhau để
được chọn vào mẫu.
Ưu điểm chủ yếu cảu chọn mẫu hệ thống là đơn giản, dễ làm, dễ sử dụng. Tuy nhiên, kiểm
toán viên cần tránh thiên vị trong lựa chọn. Để tăng tính đại diện của mẫu, kiểm toán viên sắp
xếp tổng thể theo một thứ tự ngẫu nhiên. Dùng nhiều điểm xuất phát cũng là một cách tốt để hạn
chế nhược điểm của cách chọn này. Kinh nghiệm chỉ ra rằng khi ứng dụng phương pháp
12

VIETKHOALUAN.COM
chọn mẫu hệ thống thì cần phải sử dụng ít nhất 5 điểm xuất phát. Khi sử dụng nhiều điểm
xuất thì khoảng cách mẫu phải được điều chỉnh bằng cách lấy khoảng cách mẫu hiện tại
nhân với số điểm ngẫu nhiên cần thiết.
2.5.2 chọn mẫu phi xác suất
Trong chọn mẫu phi xác suất, các phần tử không có cơ hội như nhau để được lựa chọn
vào mẫu. Kiểm toán viên dựa vào nhận định nhà nghề để phán xét và quyết định chọn phần
tử nào vào mẫu.
Chọn mẫu phi xác suất bao gồm chọn mẫu theo khối (theo lô) và chọn mẫu trực tiếp.
2.5.2.1 Chọn mẫu theo khối (theo lô)
Chọn mẫu theo khối (theo lô) là việc chọn một tập hợp các phần tử kế tiếp nhau trong một
tổng thể. Trong trường hợp này, phần tử đầu tiên trong khối được chọn thì các phần tử còn lại
cũng được chọn tất yếu. Mẫu được chọn có thể là một khối liền hay nhiều khối rời gộp lại.
Việc chọn mẫu theo khối để kiểm toán các nghiệp vụ, tài sản, hoặc khoản mục chỉ được
áp dụng khi nắm chắc tình hình của đơn vị được kiểm oán và khi có số lượng các khối vừa
đủ. Do đó, trong việc xác định các mẫu cụ thể cần đặc biệt chú ý đến các tình huống đặc biệt
như: thay đổi nhân sự, thay đổi hệ thống kế toán và chính sách kinh tế, tính thời vụ của
ngành kinh doanh.
2.5.2.2 Chọn mẫu theo nhận định
Chọn mẫu theo nhận định là cách chọn các phần tử mẫu dựa trên các tiêu thức xác lập
bởi các kiểm toán viên. Các phần tử trong tổng thể không có xác suất như nhau để được
chọn vào mẫu mà kiểm toán viên chủ tâm lựa chọn các phần tử theo các tiêu thức đã xác lập.
Các tiêu thức thường được sử dụng bao gồm:

Các phần tử có khả năng sai phạm nhất: khi kiểm toán viên nhận định một số phần tử


tổng thể có khả năng sai phạm rõ ràng (ví dụ: khoản phải thu quá hạn thanh toán đã
lâu, các giao dịch có giá trị lớn bất thường hay có tính phức tạp cao) thì các kiểm toán
viên sẽ chọn ngay các phần tử đó để kiểm tra chi tiết. Cụ thể, nếu các phần tử được
13

VIETKHOALUAN.COM
chọn để kiểm tra không có sai phạm thì hầu như không có khả năng tổng thể có sai
phạm trọng yếu.

Các phần tử có đặc trưng của tổng thể: khi các kiểm toán viên muốn có mẫu đại diện


cho tổng thể sẽ sử dụng tiêu thức này. Ví dụ: mẫu các khoản chi tiền mặt có thể bao
gồm một số khoản chi tiền mặt của từng tháng, một số khoản chi tiền cho từng loại
giao dịch.


Các phần tử có quy mô tiền tệ lớn: khi mẫu bao gồm các phần tử có quy mô tiền tệ
lớn thì rủi ro của kết luận sai lầm do bỏ qua không kiểm tra các phần tử nhỏ sẽ trở
thành không đáng kể.

2.6 Kỹ thuật phân nhóm trong chọn mẫu kiểm toán:
Kiểm toán viên thường phân tổng thể thành các nhóm trước khi xác định quy mô của
mẫu cũng như thực hiện chọn mẫu. Phân nhóm là kỹ thuật phân chia tổng thể thành nhiều
nhóm nhỏ hơn (gọi là tổ hoặc tầng) mà các phân tử trong cùng một nhóm có những đặc tính
khá tương đồng nhau, thường là theo quy mô lượng tiền. Các tổng thể con sẽ được chọn mẫu
độc lập và kết quả của các mẫu được đánh giá một cách độc lập hoặc kết hợp để từ đó suy ra
kết quả của toàn tổng thể. Nhiệm vụ của kiểm toán viên là phải phân định nhóm một cách rõ
ràng để mỗi đơn vị mẫu chỉ thuộc một nhóm.
Việc phân nhóm sẽ làm giảm sự khác biệt trong cùng một nhóm và giúp kiểm toán viên
có thể tập trung vào những bộ phận chứa đựng nhiều khả năng sai phạm. Từ đó sẽ làm tăng
hiệu quả chọn mẫu vì có thể giảm được quy mô mẫu chọn. Chẳng hạn kiểm toán viên có thể
tập trung vào những khoản mục hoặc đơn vị có tính trọng yếu hay có những đặc tính đặc
biệt và bỏ qua những nhóm không quan trọng hoặc không tương thích với mục tiêu kiểm
toán. Ví dụ, khi lựa chọn các khoản phải thu để xác nhận, kiểm toán viên có thể phân tầng
đối với tổng thể và hướng kiểm tra như sau:
14

VIETKHOALUAN.COM
Bảng 2.1: Minh họa về phân nhóm trong chọn mẫu kiểm toán
Tầng Qui mô Cấu tạo của tầng Chọn mẫu
1 22 Các khoản phải thu có giá trị > 500 triệu Kiểm tra 100%
2 121 Các khoản phải thu có giá trị 100 – 500 triệu Chọn theo nhận định
3 85 Các khoản phải thu có giá trị < 100 triệu Chọn theo bảng số ngẫu nhiên
4 14 Các khoản phải thu có số dư có Kiểm tra 100%
(Nguồn: Bảng phân tầng kiểm tra mẫu của công ty TNHH Kiểm Toán Và
Thẩm Định Giá Asia Dragon- lưu hành nội bộ ADAC)
2.7 Quy trình chọn mẫu khi thực hiện thử nghiệm kiểm soát:
Chọn mẫu thuộc tính là một phương pháp chọn mẫu thống kê để ước tính tỉ lệ của một
đặc trưng trong tổng thể, phương pháp này thông dụng, phổ biến và thường xuyên được sử
dụng nhất. Trong quá trình áp dụng kỹ thuật này để kiểm tra hệ thống kiểm soát, KTV
thường cố gắng xác định tính hiệu quả của hoạt động kiểm soát nội bộ trong quan hệ với
những sai lệch so với những chính sách kiểm toán nội bộ quy định. Vì vậy, ở phần này sẽ
trình bày chọn mẫu cho thử nghiệm kiểm soát theo phương pháp chọn mẫu thuộc tính.
Trong thực hiện chọn mẫu thuộc tính cho kiểm tra hệ thống kiểm soát nội bộ, kiểm toán
viên thường thực hiện theo trình tự các bước công việc gồm: lập kế hoạch, thực hiện chọn
mẫu và đánh giá mẫu chọn.
2.7.1. Lập kế hoạch:
2.7.1.1. Xác định các mục tiêu của những thử nghiệm kiểm tra hệ thống kiểm soát:
Mục tiêu của chọn mẫu thuộc tính khi áp dụng cho kiểm tra hệ thống kiểm soát là đánh giá
tính hiệu quả của hệ thống kiểm soát nội bộ được quy định (đây là cơ sở để kiểm toán viêncó thể
dựa vào để giảm rủi ro kiểm soát xuống dưới mức tối đa). Vì vậy, kiểm toán viên cố gắng đánh
giá tỉ lệ sai lệch tồn tại cho mỗi hoạt động kiểm soát được lựa chọn cho kiểm tra.Chọn mẫu
kiểm toán cho thử nghiệm kiểm soát thường thích hợp khi thực hiện các thủ tục kiểm soát đã để
lại bằng chứng về sự thực hiện. Ví dụ: chữ ký của người chịu trách nhiệm xét duyệt cho
15

VIETKHOALUAN.COM
phép bán chịu trên các hóa đơn bán hàng. Kiểm toán viên có thể kiểm tra một mẫu các hóa
đơn bán hàng về tính hợp lệ trong việc bán chịu hàng hóa.
2.7.1.2. Xác định sự sai lệch từ chính sách và thủ tục kiểm soát:
Đối với việc kiểm tra hệ thống kiểm soát, một sự sai lệch xảy ra xuất phát từ quá trình
thực hiện hoạt động kiểm soát nội bộ đã được quy định trước. Điều này là rất quan trọng đối
với kiểm toán viên để xác định cái gì sẽ được xtác giả xét là sai lệch.
Ví dụ: Giả sử kiểm toán viên đang thực hiện một thử nghiệm kiểm soát đối với việc đo
lường các nghiệp vụ bán hàng. Một trong những hoạt động mà kiểm toán viên quyết định
thực hiện là rà soát lại các hóa đơn bán hàng đã được kiểm tra bởi một nhân viên kế toán.
Việc kiểm tra của nhân viên kế toán này bao gồm:

So sánh số lượng trên mỗi hóa đơn với các chứng từ vận chuyển;



So sánh giá trên mỗi hóa đơn với bảng giá đã được phê chuẩn;



Kiểm tra tính chính xác số học của mỗi hóa đơn;



Ký lên mỗi hóa đơn để khẳng định hóa đơn đã được kiểm tra

Trong khi thực hiện thử nghiệm kiểm soát này, kiểm toán viên có thể xtác giả một
nghiệp vụ là sai lệch nếu bất cứ một hoặc một số điều kiện sai lệch sau đây tồn tại:

Số lượng trên hóa đơn không khớp với chứng từ vận chuyển;



Giá trên hóa đơn không thống nhất với giá trên bảng giá đã phê chuẩn;



Bản sao hóa đơn không có chữ ký của nhân viên kế toán;



Hóa đơn vẫn có những sai sót về mặt số học;

Như vậy, khi thực hiện bước công việc này, kiểm toán viên phải lưu ý là các thuộc tính
và những điều kiện sai lệch cần phải được xác định rõ trước khi thực hiện các thử nghiệm
kiểm soát.
2.7.1.3. Xác định tổng thể:
Các khoản mục cấu thành số dư tài khoản hoặc các loại nghiệp vụ tạo nên tổng thể. Bởi
vì kết quả chọn mẫu có thể suy rộng cho tổng thể nên KTV cần xác định rõ tổng thể mà từ
đó mẫu được chọn ra là phù hợp với mục tiêu kiểm toán cụ thể.
16

VIETKHOALUAN.COM
Chẳng hạn, nếu KTV muốn kiểm tra tính hiệu lực của một hoạt động kiểm soát được
thiết kế nhằm khẳng định rằng tất cả các hóa đơn đã được ghi chép một cách đầy đủ (như
một khoản doanh thu) thì họ sẽ không chọn một mẫu từ nhật kí bán hàng, vì tổng thể đó bao
gồm các khoản doanh thu đã ghi sổ và có thể chúng không bao gồm những hóa đơn chưa
được ghi sổ. Thay vào đó, tổng thể được xác định làm cơ sơ chọn mẫu phải là một tổng thể
bao hàm tất cả các nghiệp vụ vận chuyển (như tập hồ sơ lưu các hóa đơn). Tổng thể như vậy
được xtác giả là tổng thể hợp lý để có thể phát hiện các sai lệch.
2.7.1.4. Xác định đơn vị mẫu:
Như đã định nghĩa ở trên, những cá thể trong tổng thể gọi là đơn vị mẫu. Một đơn vị mẫu
có thể là một văn bản, một nghiệp vụ hoặc thậm chí có thể một khoản mục trên một dòng.
Mỗi đơn vị mẫu tạo nên một phần tử của tổng thể ấy. Đơn vị mẫu này thường được xác định
trong quan hệ với hoạt động kiểm soát đang được kiểm tra.
Ví dụ: Khi xtác giả xét hoạt động kiểm soát trong phê chuẩn bán chịu, đơn vị mẫu có thể
xác định làcác chứng từ bán hàng bao gồm: đơn đặt hàng của khách hàng, hóa đơn vận
chuyển, hóa đơn bán hàng.
2.7.1.5. Xác định kích cỡ mẫu:
Trong khi sử dụng phương pháp lấy mẫu thống kê, KTV phải xtác giả xét các nhân tố để
xác định kích cỡ mẫu phù hợp. Các nhân tố mà KTV nên xtác giả xét các nhân tố để xác
định kích cỡ mẫu bao gồm: rủi ro về độ tin cậy cao vào hệ thống kiểm soát nội bộ; tỉ lệ sai
lệch chấp nhậnđược; tỉ lệ sai lệch tổng thể mong muốn; quy mô tổng thể.
a. Rủi ro về độ tin cậy cao vào hệ thống kiểm soát nội bộ:
Rủi ro về độ tin cậy vào hệ thống kiểm soát nội bộ bao gồm rủi ro do độ tin cậy thấp và rủi
ro do độ tin cậy cao vào hệ thống kiểm soát nội bộ. Tuy nhiên, đối với rủi ro về độ tin cậy thấp
vào hệ thống kiểm soát nội bộ tức là kết quả mẫu làm KTV đánh giá rủi ro kiểm soát là cao hơn
so với thực tế, do đó họ sẽ thực hiện các thử nghiệm cơ bản nhiều hơn mức cần thiết. Điều này
không mang lại hiệu quả của cuộc kiểm toán. Riêng đối với rủi ro do độ tin cậy cao vào hệ
thống kiểm soát nội bộ, tức là khả năng kết quả mẫu làm cho KTV đánh giá rủi ro kiểm
17

VIETKHOALUAN.COM
soát thấp hơn thực tế, thì họ sẽ giảm các thử nghiệm cơ bản một cách không đúng đắn dẫn
đến tính hiệu lực của kiểm toán giảm xuống.
Kiểm toán viên sẽ xác định rủi ro do độ tin cậy cao vào hệ thống kiểm soát nội bộ dựa vào
nhận định nghề nghiêp. Vì kết quả của các thử nghiệm kiểm soát đóng vai trò quan trọng trong
việc xác định nội dung, quy mô và thời gian của các thủ tục kiểm soát khác nên KTV luôn xác
định rõ mức rủi ro phải ở mức thấp từ 5% đến 10%. Nói cách khác, nếu mức rủi ro do độ tin cậy
cao vào hệ thống kiểm soát nội bộ thấp là 5% thì đồng nghĩa với mức tin cậy 95%.
b. Tỉ lệ sai lệch chấp nhận được:
KTV xác định tỉ lệ sai lệch chấp nhận dựa trên mức rủi ro kiểm soát đã đánh giá theo kế
hoạch và mức độ tin cậy dựa vào kết quả đánh giá từ mẫu. Khi mức rủi ro kiểm soát đã đánh
giá theo kế hoạch càng thấp (hoặc mức tin cậy dựa vào đánh giá từ kết quả mẫu càng cao)
thì tỉ lệ sai lệch cho phép càng thấp. Theo kinh nghiệm của các KTV, tỉ lệ sai lệch cho phép
có thể biến đổi như sau:
Bảng 2.2: Tỉ lệ sai lệch chấp nhận được đối với các mức đánh giá rủi ro kiểm soát
Mức rủi ro kiểm Mức tin cậy mong Rủi ro về độ tin cậy Tỉ lệ sai lệch cho
soát được đánh muốn từ thử nghiệm cao vào hệ thống phép
giá theo kế hoạch kiểm soát dự trên mẫu kiểm soát nội bộ
Thấp Cao 5% - 10% 2%-6%
Trung bình Thấp/Trung bình 10% 7% - 10%
Cao Thấp 10% 11% - 20%
Tối đa Không Bỏ qua thử nghiệm
(Nguồn: Bảng tỉ lệ sai lệch chấp nhận được đối với các mức đánh giá rủi ro kiểm soát của
công ty TNHH Kiểm Toán Và Thẩm định Giá Asia Dragon- lưu hành nội bộ ADAC)
c. Tỉ lệ sai lệch tổng thể dự kiến:
Tỉ lệ sai lệch dự kiến của tổng thể rất quan trọng vì nó đại diện cho tỉ lệ sai lệch mà KTV
dự kiến sẽ tìm thấy trong mẫu mà họ chọn ra từ tổng thể.
18

VIETKHOALUAN.COM
Để ước đoán tỉ lệ sai lệch dự kiến của tổng thể, KTV thường sử dụng kết quả mẫu từ năm
trước (được lưu trong hồ sơ làm việc kiểm toán). KTV cũng có thể ước đoán tỉ lệ này dựa
vào kinh nghiệm của mình với các thử nghiệm tương tự đã thực hiện đối với các cuộc kiểm
toán khác, hoặc bằng việc kiểm tra thử một mẫu nhỏ.
d. Quy mô tổng thể:
Quy mô tổng thể thường có ảnh hưởng nhỏ hoặc không có ảnh hưởng tới kích cỡ mẫu
chọn. Nó có ảnh hưởng tới kích cỡ mẫu khi tổng thể là rất nhỏ. Nếu tổng thể chứa đựng hơn
5000 đơn vị thì ảnh hưởng của quy mô tổng thể là không đáng kể.
Để giúp KTV ứng dụng chọn mẫu thuộc tính mà không cần đến các công thức toán học phức
tạp, phụ lục 2 được xây dựng để hổ trợ cho kiểm toán viên xác định kích cỡ mẫu cho thử
nghiệm kiểm soát với mức 5% và 10% rủi ro về độ tin cậy cao vào hệ thống kiểm soát nội bộ.
2.7.2. Thực hiện chọn mẫu:
Sau khi xác định được qui mô của mẫu cần chọn, KTV sẽ tiến hành việc lựa chọn các
phần tử của mẫu theo phương pháp chọn mẫu đã xác định. Khi chọn các phần tử mẫu, kiểm
toán viên cần phải chọn các phần tử bổ sung nhằm thay thế các phần tử không hợp lệ. Một
phần tử không hợp lệ là là phần tử không mang một thuộc tính cụ thể theo yêu cầu.
Khi đã chọn được mẫu, kiểm toán viên tiến hành thực hiện các thủ tục kiểm toán để tìm
ra các sai phạm của mẫu. Kiểm toán viên cần chú ý tới các dấu hiệu không bình thường,
chẳng hạn như biểu hiện của sự gian lận. Các thủ tục kiểm toán được thực hiện giống nhau
theo cùng cách thức khi chọn mẫu thống kê hay chọn mẫu phi thống kê. Kiểm toán viên
kiểm tra từng phần tử trong mẫu để xác định liệu xtác giả nó có phù hợp với định nghĩa
thuộc tính hay không và duy trì sự ghi chép về tất cả các sai phạm tìm được.
2.7.3. Đánh giá mẫu chọn:
2.7.3.1. Tính toán kết quả chọn mẫu:
Xác định các kết quả chọn mẫu trong chọn mẫu thuộc tính có thể được thực hiện bằng
chương trình máy tính hoặc các bảng chọn thuộc tính. Kiểm toán viên tính độ sai lệch mẫu và tỉ
lệ sai lệch cao nhất đã tính toán. Tỉ lệ sai lệch chọn mẫu là số sai lệch được phát hiện trong
19

VIETKHOALUAN.COM
mẫu chia cho số lượng khoản mục trong mẫu. Tỉ lệ sai lệch chọn mẫu phản ánh ước lượng
tốt nhất của KTV về tỉ lệ sai lệch tổng thể. Tỉ lệ sai lệch cao nhất đã tính toán thể hiện giới
hạn phía trê ncho tỉ lệ sai lệch tổng thể được dựa trên kích cỡ mẫu, số lượng sai lệch, về mức
rủi ro theo kế hoạch trong đánh giá rủi ro về độ tin cậy cao vào hệ thống kiểm soát nội bộ.
2.7.3.2. Thực hiện phân tích sai lệch:
Kiểm toán viên nên đánh giá những khía cạnh chất lượng của các sai lệch được nhận diện.
Điều này có liên quan đến hai vấn đề cần xtác giả xét.

Thứ nhất là bản chất của sai lệch và nguyên nhân của sai lệch.



Thứ hai là KTV nên xtác giả xét những sai lệch này có thể ảnh hưởng như thế nào tới
các giai đoạn khác của cuộc kiểm toán.

2.7.3.3. Đưa ra kết luận cuối cùng:
Trong kết luận về việc ứng dụng chọn mẫu thống kê trong thử nghiệm kiểm soát, KTV
so sánh tỉ lệ sai lệch có thể chấp nhận được với tỉ lệ sai lệch cao nhất theo tính toán.

Nếu tỉ lệ sai lệch cao nhất theo tính toán thấp hơn tỉ lệ sai lệch chấp nhận được, KTV
đưa ra kết luận: có thể tin tưởng và dựa vào hệ thống kiểm soát.



Nếu tỉ lệ sai lệch cao nhất theo tính toán lớn hơn tỉ lệ sai lệch chấp nhận được, KTV
phải kết luận: hệ thống kiểm soát đang hoạt động thấp hơn mức có thể chấp nhận
được, cho nên không thể dựa vào hệ thống kiểm soát nội bộ.

Tuy nhiên, kết luận cuối cùng về rủi ro kiểm soát đối với hệ thống kế toán sẽ được kiểm
tra dựa vào những đánh giá mang tính chuyên nghiệp của các KTV từ kết quả chọn mẫu và
những thử nghiệm kiểm soát có liên quan như phỏng vấn hay quan sát...
2.8 Quy trình chọn mẫu khi thực hiện thử nghiệm cơ bản:
Thử nghiệm cơ bản bao gồm thủ tục phân tích và kiểm tra chi tiết các nghiệp vụ và số dư.
Thử nghiệm cơ bản chỉ liên quan đến giá trị các khoản mục. Các thử nghiệm cơ bản được thiết
kế để phát hiện các gian lận và sai sót trọng yếu trên báo cáo tài chính. Do đó, kỹ thuật lấy mẫu
cho thử nghiệm cơ bản được thiết kế để ước lượng số tiền sai sót ở một số dư tài khoản.
20

VIETKHOALUAN.COM
Chọn mẫu kiểm toán cho các thử nghiệm cơ bản cũng được tiến hành qua ba bước chính:
Bước 1:
1. Xác định mục tiêu của thử nghiệm
2. Xác định tổng thể
3. Xác định đơn vị mẫu
4. Lựa chọn kỹ thuật chọn mẫu
5. Xác định kích cỡ mẫu
6. Xtác giả xét sự thay đổi trong tổng thể
7. Xác định rủi ro có thể chấp nhận được
8. Xác định sai lệch có thể bỏ qua
9. Xtác giả xét ảnh hưởng của quy mô tổng thể
Bước 2:
1. Xác định phương pháp chọn lựa các phần tử của mẫu
2. Thực hiện thủ tục kiểm toán
Bước 3:
1. Tính toán kết quả chọn mẫu
2. Thực hiện phân tích sai sót
3. Đưa ra kết luận cuối cùng
Các bước công việc thực hiện chọn mẫu kiểm toán trong thử nghiệm cơ bản được tiến hành
tương tự trong thử nghiệm kiểm soát. Trên thực tế, để thực hiện chọn mẫu kiểm toán trong thử
nghiệm chi tiết, kiểm toán viên thường áp dụng kỹ thuật chọn mẫu theo đơn vị tiền tệ.
21

VIETKHOALUAN.COM
Chọn mẫu theo đơn vị tiền tệ sử dụng lý thuyết chọn mẫu thuộc tính thể hiện kết luận
bằng đơn vị tiền tệ. Trong chọn mẫu theo đơn vị tiền tệ, mỗi đơn vị tiền tệ là một đơn vị
tổngthể. Do vậy, tổng thể sẽ là tổng số tiền lũy tiến của đối tượng kiểm toán.
Đặc điểm cơ bản của chọn mẫu theo đơn vị tiền tệ là nếu khoản mục nào có quy mô tiền
tệ càng lớn (chứa đựng càng nhiều đơn vị tổng thể) thì càng có cơ hội được chọn. Tất nhiên,
với đòi hỏi tính chính xác cao khi xtác giả xét đến tiền tệ, đặc biệt trong trường hợp có nhiều
sai lầm trong tổng thể thì kích cỡ mẫu chọn thông thường cần phải lớn. Tuy nhiên, nếu
trường hợp các khoản mục có xu hướng khai giảm giá trị thì việc áp dụng phương pháp chọn
mẫu theo đơn vịtiền tệ là không phù hợp.
Chọn mẫu theo đơn vị tiền tệ hay được sử dụng vì những lý do sau:

Chọn mẫu theo đơn vị tiền tệ tự động làm tăng khả năng của việc chọn các phần tử có
số tiền cao từ tổng thể đang được kiểm toán. Trong các cuộc kiểm toán, KTV thường
thực hiện tập trung vào những phần tử này vì nói chung chúng đại diện cho mức rủi
ro cao nhất của các sai phạm trọng yếu.


Chọn mẫu theo đơn vị tiền tệ dễ áp dụng, vì nó thuận tiện cho việc sử dụng máy tính.



Chọn mẫu theo đơn vị tiền tệ luôn luôn đtác giả lại một kết luận mang tính thống kê
là một số tiền.

Tuy nhiên, khi áp dụng chọn mẫu theo đơn vị tiền tệ cũng có một số hạn chế như: chọn
mẫu theo đơn vị tiền tệ từ các tổng thể lớn mà không có sự giúp đỡ của máy tính có thể kém
hiệu quả, trong trường hợp các khoản mục không đồng nhất về tính trọng yếu biểu hiện qua
số tiền thì chọn mẫu theo đơn vị tiền tệ có thể không phát huy tính ưu việt nói trên. Các phần
tử của tổng thể có số dư ghi sổ là 0 không có cơ hội được chọn trong quá trình chọn mẫu
theo đơn vị tiền tệ dù có thể chúng đã bị báo cáo sai, các số dư nhỏ mà bị báo cáo thiếu đáng
kể cũng có ít cơ hội được chọn vào mẫu, khả năng các số dư âm không được đưa vào mẫu,
ví dụ như các số dư Có trong các khoản phải thu hay số dư Nợ của các khoản phải trả...
Kỹ thuật chọn mẫu theo đơn vị tiền tệ cũng sử dụng các cách như chọn mẫu dựa theo
Bảng số ngẫu nhiên, chọn mẫu dựa trên chương trình máy vi tính và chọn mẫu hệ thống.
22

VIETKHOALUAN.COM
CHƯƠNG 3: TỔNG QUAN VỀ CÔNG TY TNHH KIỂM TOÁN VÀ
THẨM ĐỊNH GIÁ ASIA DRAGON
3.1. Giới thiệu chung về công ty
Sau đây là một số thông tin cơ bản về công ty:
- Tên giao dịch: Công ty TNHH Kiểm Toán Và Thẩm Định Giá Asia Dragon.
- Tên viết tắt: ADAC
- Điện thoại: (08) 37 433 886
- Fax: (08) 37 433 528
- Tác giảail: adac@adac.com.vn
- Website: http://adac.com.vn
- Địa chỉ trụ sở chính: 54 đường 56, Phường Bình Trưng Đông, Quận 2, TP.HCM.
- Mã số thuế: 0312041040
- Ngày hoạt động: 08/10/2012
- Vốn điều lệ: 3,000,000,000 USD
- Vốn đầu tư: 5,000,000,000 USD
- Loại hình doanh nghiệp: Công ty Trách nhiệm hữu hạn hai thành viên trở lên.
- Logo công ty:
Công ty TNHH Kiểm Toán Và Thẩm Định Giá Asia Dragon là một công ty năng động
với đội ngũ nhân viên nhiệt tình, tâm huyết với công việc và có trình độ chuyên môn cao.
Chất lượng dịch vụ do công ty cung cấp cho khách hàng chính là nền tảng cho giá trị của
công ty. Tầm nhìn của công ty luôn hướng đến là trở thành một trong những công ty cung
cấp dịch vụ chuyên nghiệp hàng đầu ở Việt Nam.
23

VIETKHOALUAN.COM
3.2. Lịch sử hình thành và phát triển
Trong năm 2010: Ông Lê Xuân Vinh sáng lập Công ty TNHH Kiểm toán và Thẩm định
giá Asia Dragon với hơn 6 nhân viên tại một văn phòng nhỏ tại Quận 1, Tp.HCM. Từ năm
2010 đến năm 2013: Nhờ sự hỗ trợ từ những tổ chức, cơ quan, khách hàng thân thuộc và
đồng nghiệp trong ngành, ADAC đã ký kết hợp đồng hợp tác với các đối tác lớn trong và
ngoài nước. Từ năm 2013 đến năm 2014: Công ty đã được các tổ chức đánh giá chuyên
nghiệp bầu chọn là một trong những Công ty kiểm toán và thẩm định giá có uy tín tại Việt
Nam. Trong năm 2015, được sự ủng hộ của Tập đoàn Tài chính A&A (Asia Business
Partners Group) – Nhật Bản. Năm 2016: ADAC được một số định chế tài chính tại khu vực
Châu Á chỉ định là đối tác hợp tác chiến lược độc quyền trong việc cung cấp các dịch vụ tài
chính. Công ty tiếp tục phát triển ổn định với gần 80 kiểm toán viên chuyên nghiệp, 500
khách hàng cá nhân, tổ chức trong và ngoài nước.
3.3. Lĩnh vực hoạt động của công ty
Công ty TNHH Kiểm toán và Thẩm định giá Asia Dragon (ADAC) là một trong những
Công ty Kiểm toán và Thẩm định giá có uy tín hàng đầu tại Việt Nam, chuyên cung cấp các
dịch vụ chuyên nghiệp về: Kế toán, kiểm toán; Thẩm định giá; Tư vấn thuế, tư vấn đầu tư;
Mua bán sát nhập doanh nghiệp và đào tạo các hoạt động tài chính cho tất cả các khách hàng
thuộc mọi thành phần kinh tế hoạt động tại Việt Nam.
Về lĩnh vực Kiểm toán: Cung cấp các dịch vụ kiểm toán luôn là thế mạnh của ADAC.
Các dịch vụ kiểm toán do ADAC cung cấp đều được lập kế hoạch và tiến hành theo các Quy
trình kiểm toán chuẩn do ADAC xây dựng dựa trên cơ sở tuân thủ các Chuẩn mực kiểm
toán, Quy chế kiểm toán độc lập và các quy định hiện hành, đồng thời có sự so sánh, đối
chiếu và vận dụng các Chuẩn mực kiểm toán quốc tế và Thông lệ được chấp nhận chung của
Quốc tế. Trong lĩnh vực này, ADAC cung cấp dịch vụ về hầu hết các mảng kiểm toán như :

Kiểm toán báo cáo tài chính.



Kiểm toán báo cáo tài chính vì mục đích thuế.



Kiểm toán hoạt động.



Kiểm toán tuân thủ.

24

VIETKHOALUAN.COM

Kiểm toán nội bộ.



Kiểm tra thông tin tài chính trên cơ sở thỏa thuận trước.



Kiểm toán báo cáo quyết toán vốn đầu tư xây dựng cơ bản.



Kiểm toán báo cáo dự toán vốn đầu tư xây dựng cơ bản

Về lĩnh vực Kế toán: Bên cạnh các dịch vụ kiểm toán, ADAC còn cung cấp các dịch vụ
kế toán. Với việc tuân thủ luật kế toán và các chuẩn mực kế toán Việt Nam, mặc dù chỉ vừa
đưa dịch vụ kê toán vào hoạt động nhưng chất lượng dịch vụ kế toán ở ADAC cung cấp
ngày càng tăng cao. Hơn thế nữa, ADAC còn gia tăng số lượng dịch vụ kế toán làm phong
phú thêm sản phẩm cung cấp cho các khách hàng. Đây là một bước phát triển dài của
ADAC, từng bước đưa thương hiệu của ADAC lên tầm cao mới. Các dịch vụ Kế toán do
ADAC cung cấp bao gồm:

Dịch vụ ghi sổ và giữ sổ kế toán.



Hướng dẫn nghiệp vụ kế toán.



Lập báo cáo tài chính định kỳ.



Chuyển đổi báo cáo tài chính theo VSA, IAS.



Thiết kế và hoàn thiện mô hình tổ chức bộ máy kế toán.

Về lĩnh vực Thuế: Đối với các công ty, thuế ngày càng đóng vai trò quan trọng do các quy
định về thuế càng ngày càng trở nên phức tạp. ADAC hỗ trợ các khách hàng về việc hoàn
thành đúng nghĩa vụ thuế với nhà nước đồng thời tận dụng triệt để các lợi thế về thuế trong
hoạt động kinh doanh để gia tăng lợi ích của các chủ sở hữu công ty. Các dịch vụ Thuế do
ADAC cung cấp bao gồm:

Tư vấn việc áp dụng chính sách thuế.



Tư vấn công tác kê khai và quyết toán thuế.



Tư vấn về các thủ tục hoàn thuế và khiếu nại về thuế.



Hỗ trợ việc cập nhật thông tin về thuế và thuế quan.

Về lĩnh vực thẩm định giá và tư vấn: Để đáp ứng được nhu cầu về thị trường ngày càng cao
đối với các doanh nghiệp là quản lý tài chính ADAC đã đẩy mạnh việc cung cấp các dịch vụ tư
vấn đề này. Thông qua việc cung cấp các dịch vụ tư vấn có hiệu quả và các khóa học cập
25

VIETKHOALUAN.COM
nhật các kiến thức mới nhất, ADAC đã tham gia thành công vào việc giúp các khách hàng
của mình thích ứng với môi trường mới. Bao gồm:

Dịch vụ thẩm định giá



Dịch vụ giám định



Tư vấn đấu giá tài sản và đấu thầu



Đánh giá rủi ro ngành nghề và doanh nghiệp



Thẩm định tình hình tài chính và giá trị tài sản tranh chấp, kiện tụng.



Dịch vụ tư vấn và đào tạo

3.4. Tổ chức bộ máy quản lý của công ty
Sơ đồ 3.1 Sơ đồ tổ chức quản lý của ADAC
(Nguồn: http://adac.com.vn/ban-tin/doi-ngu-nhan-su)
Chức năng, nhiệm vụ từng bộ phận:
Tổng Giám đốc – Ông Lê Xuân Vinh:
Ông Vinh là thành viên sáng lập ADAC. Ông trực tiếp tham gia và phụ trách tổ chức quản lý
công tác thẩm định và tư vấn, công tác kiểm toán, tư vấn về tài chính, kế toán và thuế cho các
doanh nghiệp Nhà nước, các công ty cổ phần, các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài,
... thuộc nhiều lĩnh vực hoạt động sản xuất kinh doanh khác nhau, và các dự án do các Tổ
chức nước ngoài tài trợ.
26

VIETKHOALUAN.COM
Trực tiếp hoặc liên đới chịu trách nhiệm trước pháp luật đối với các hành vi thực hiện
ngoài chức năng thẩm quyền quy định bởi điều lệ và quy chế hoạt động của công ty. Điều
chỉnh cơ chế tài chính nội bộ của công ty cho phù hợp với từng giai đoạn và kiểm soát hoạt
động toàn công ty. Thiết lập chiến lược phát triển, linh hoạt giải quyết các vấn đề cấp bách
có liên quan.
Phó tổng giám đốc – Từng phòng ban (mỗi ban có ba phó tổng giám đốc)
Trực tiếp điều hành, phân công phân nhiệm cho các chuyên viên, cộng tác viên và các
thành viên trong phòng tư vấn – đào tạo công ty về công tác tư vấn tài chính, thuế, tư vấn về
tổ chức kế toán, quản trị kế toán, hay thực hiện các công đoạn có liên quan trong các hợp
đồng kiểm toán hoặc các lớp tập trung.
Chịu trách nhiệm trước Tổng Giám đốc, liên đới chịu trách nhiệm với công ty về nội
dung, kết quả tư vấn đối với khách hàng.
Trực tiếp chịu trách nhiệm trước pháp luật đối với các hành vi sai phạm do Phó giám đốc
công ty tự ý thực hiện ngoài chức năng thẩm quyền quy định bởi điều lệ và quy chế hoạt
động của công ty.
Kết hợp với Tổng Giám đốc công ty trong công tác điều hành chung các hoạt động của
công ty.
Chủ nhiệm kiểm toán (Có hai chủ nhiệm kiểm toán)
Tổ chức đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ cho các thành viên trong phòng kiểm toán và dịch
vụ kế toán của công ty.
dung, kết quả tư vấn đối với khách hàng. Trực tiếp tham gia và phụ trách công tác kiểm
toán, tư vấn về tài chính, kế toán và thuế cho các công ty.
Giám đốc (phụ trách thẩm định giá)
Trực tiếp tham gia chỉ đạo thực hiện dự án thẩm định giá trị Doanh nghiệp
27

VIETKHOALUAN.COM
dung, kết quả thẩm định đối với khách hàng.
Trưởng phòng kiểm toán
Là người đứng đầu phòng kiểm toán, dưới còn có nhóm trưởng, kiểm toán viên và trợ lý
kiểm toán thực hiện công việc theo chỉ đạo của trưởng phòng kiểm toán.
3.5. Giới thiệu về bộ phận phòng kiểm toán của công ty
Phòng kiểm toán do Phó Tổng Giám Đốc trực tiếp điều hành bao gồm: Chủ nhiệm kiểm
toán và trưởng phòng kiểm toán, ngoài ra còn có các nhóm trưởng kiểm toán, các kiểm toán
viên và trợ lý kiểm toán.
Nhóm trưởng là người đứng đầu tổ kiểm toán, nhiệm vụ là:

Kiểm tra hệ thống kế toán và hệ thống kiểm soát nội bộ.



Tổ chức chỉ đạo cuộc kiểm toán trực tiếp tại khách hàng.



Chủ động giao dịch với khách hàng, đề nghị khách hàng cung cấp và giải trình số liệu
kiểm toán khi cần thiết.



Phân công công việc cụ thể cho các trợ lý trong nhóm kiểm toán, hỗ trợ cho các trợ lý
về mặt nghiệp vụ.



Kiểm soát chất lượng các phần hành công việc do các trợ lý thực hiện, đánh giá đề
xuất trước khi trình lên cấp trên.



Tổng hợp hoàn thiện hồ sơ kiểm toán, lập dự thảo các báo cáo kiểm toán trình duyệt
điều chỉnh dự thảo và gửi khách hàng.



Điều chỉnh lại dự thảo sau khi nhận được phúc đáp từ khách hàng để phát hành báo
cáo chính thức.

Ngoài ra, ngoài việc thực hiện chức năng chính là kiểm toán, phòng kiểm toán còn thực hiện
các chức năng khác như cung cấp dịch vụ kế toán, tư vấn thuế,…
3.6. Thuận lợi và khó khăn
Thuận lợi: Có đội ngũ nhân viên có trình độ chuyên môn cao cùng với tinh thần làm việc
nhóm ăn ý, cách bố trí của phòng kiểm toán tại công ty khá tốt, phòng làm việc sắp xếp rất
28

VIETKHOALUAN.COM
hợp lý có đầy đủ các cấp từ quản lý, nhân viên chính, trợ lý, thực tập sinh tiện cho việc trao
đổi, quản lý và giám sát. Môi trường làm việc cho nhân viên thoải mái thân thiện, đãi ngộ
cho nhân viên cao, luôn đẩy mạnh nâng cao trình độ chuyên môn nhân viên. Trong quá trình
làm việc các KTV thường xuyên trao đổi và đối chiếu kết quả đã thực hiện để kịp thời phát
hiện ra sai sót và rút ngắn thời gian kiểm toán vì giữa các khoản mục trong chu trình có mối
quan hệ qua lại với nhau
Khó khăn: số lượng nhân sự phòng kiểm toán tăng lên 5 người khiến cho phòng làm việc
trở nên hơi chật cũng phần nào gây ảnh hưởng đến chất lượng thực hiện công việc của các
thành viên trong phòng. Vào mùa kiểm toán áp lực công việc cho nhân viên khá cao. Thông
thường, khi chọn mẫu khách hàng có số dư nợ để gửi thư xác nhận, KTV chỉ chọn mẫu
những số tiền lớn mà không phân nhóm tổng thể, như vậy sẽ không giảm được cỡ mẫu đối
với một tổng thể lớn và sẽ tốn nhiều chi phí.
3.7 Chế độ chính sách kế toán và kiểm toán công ty áp dụng
Công ty TNHH Kiểm Toán Và Thẩm Định Giá Asia Dragon áp dụng Chế độ kế toán
theo thông tư số 200/2014/TT-BTC ngày 22 tháng 12 năm 2014 của Bộ Tài chính hướng
dẫn Chế độ kế toán doanh nghiệp thay thế Quyết định số 15/2006/QĐ-BTC ngày 20 tháng 3
năm 2006 của Bộ trưởng Bộ Tài chính và Thông tư số 244/2009/TT-BTC ngày 31 tháng 12
năm 2009 của Bộ Tài chính. Và Chế độ kiểm toán công ty áp dụng theo hệ thống chuẩn mực
kiểm toán Việt nam do hội kiểm toán viên hành nghề Việt nam (VACPA) ban hành. (Phụ
lục 1: Chu trình kiểm toán mẫu của VACPA)
29

VIETKHOALUAN.COM
DRAGON
4.1 Khái quát chung về quy trình kiểm toán BCTC tại công ty TNHH Kiểm Toán
và Thẩm Định Giá Asia Dragon (ADAC)
Quy trình kiểm toán Báo cáo tài chính ở ADAC gồm 3 giai đoạn: Lập kế hoạch kiểm
toán, thực hiện kiểm toán và kết thúc kiểm toán.
Sơ đồ 4.1: Quy trình kiểm toán BCTC tại công ty ADAC
Lập kế hoạch kiểm
Thực hiện kiểm toán
Kết thúc kiểm toán
(Nguồn: http://adac.com.vn/ban-tin/kitác giả-toan-bao-cao-tai-chinh)
4.1.1 Lập kế hoạch kiểm toán:
Theo VSA 300, lập kế hoạch kiểm toán là giai đoạn đầu tiên mà các kiểm toán viên cần
thực hiện trong mỗi cuộc kiểm toán nhằm tạo ra các điều kiện pháp lý cũng như các điều
kiện cần thiết khác cho kiểm toán. Trong giai đoạn này, kiểm toán viên sẽ thu thập các bằng
chứng kiểm toán đầy đủ và có giá trị làm căn cứ để đưa ra ý kiến của mình về BCTC của
khách hàng.Không những thế, lập kế hoạch kiểm toán còn giúp hạn chế được những sai sót
và nâng cao chất lượng của cuộc kiểm toán, tạo dựng được niềm tin và uy tín đối với khách
hàng. Tại Công ty Kiểm toán và Kế toán ADAC, quy trình lập kế hoạch kiểm toán được thể
hiện ở sơ đồ sau:
30

VIETKHOALUAN.COM
Sơ đồ 4.2: Quy trình lập kế hoạch kiểm toán tại ADAC
Khách hàng
Tìm hiểu thông tin hay
Tìm hiểu Hệ thống kế toán
cập nhật thông tin
Hệ thống kiểm soát nội bộ
Ký kết hợp đồng kiểm
toán
Phân tích báo cáo tài
chính
Tham chiếu cuộc kiểm
toán năm trước
Kế hoạch kiểm toán
Tài liệu và thông tin yêu cầu khách
hàng lập
Kiểm tra KH kiểm toán
(Nguồn: http://adac.com.vn/ban-tin/qui-trinh-lam-viec-voi-adac)
4.1.2 Thực hiện kiểm toán:
Thực hiện kiểm toán là quá trình sử dụng các phương pháp kỹ thuật kiểm toán thích ứng
với đối tượng kiểm toán cụ thể để thu thập bằng chứng kiểm toán. Đó là quá trình triển khai
một cách chủ động và tích cực các kế hoạch, chương trình kiểm toán nhằm đưa ra những ý
kiến xác thực về mức độ trung thực và hợp lý của báo cáo tài chính trên cơ sở những bằng
chứng kiểm toán đầy đủ và tin cậy.
31

VIETKHOALUAN.COM
Kết cấu của một chương trình kiểm toán, bao gồm:
 Xác định mục tiêu kiểm toán:
Xét trên quan điểm kiểm toán viên, mục tiêu kiểm toán là mục tiêu mà chúng ta đặt ra
nhằm đạt được bằng chứng kiểm toán có hiệu lực về một hay nhiều cơ sở dẫn liệu báo cáo
tài chính thông qua việc thực hiện các thủ tục kiểm toán phù hợp. Cơ sở dẫn liệu báo cáo tài
chính bao gồm: tính đầy đủ, tính hiện hữu, tính chính xác, đánh giá, sở hữu và trình bày
 Xác định tài liệu yêu cầu:
Là tất cả những tài liệu cần thiết để kiểm toán trên một khoản mục trên báo cáo tài
chính.Ví dụ, đối với chương trình kiểm toán vốn bằng tiền, tài liệu yêu cầu bao gồm: biên
bản kiểm kê quỹ, xác nhận số dư ngân hàng; sổ quỹ, sổ chi tiết tiền mặt, tiền gửi ngân hàng,
sổ phụ ngân hàng, sổ cái; các chứng từ liên quan đến thu chi tiền mặt và tiền gửi ngân hàng;
các tài liệu khác có liên quan.
 Thực hiện các thủ tục kiểm toán:
Bao gồm kiểm tra các hoạt động kiểm soát, các thủ tục phân tích và kiểm tra chi tiết
thông qua các kỹ thuật kiểm toán như so sánh, tính toán, xác nhận, phỏng vấn, kiểm tra tài
liệu, quan sát và kiểm tra thực tế.
Các chương trình kiểm toán chi tiết tại ADAC bao gồm:

Chương trình kiểm toán chung;



Chương trình kiểm toán vốn bằng tiền;



Chương trình kiểm toán các khoản phải thu khách hàng;



Chương trình kiểm toán hàng tồn kho;



Chương trình kiểm toán các khoản phải trả người bán;



Chương trình kiểm toán tài sản cố định;

32

VIETKHOALUAN.COM
4.1.3 Hoàn thành cuộc kiểm toán:
Kết thúc kiểm toán là giai đoạn các kiểm toán viên sẽ tổng kết toàn bộ quá trình thực
hiện kiểm toán, nêu ra ý kiến trao đổi với khách hàng và phát hành báo cáo kiểm toán.
4.2 Chọn mẫu trong thử nghiệm kiểm soát:
4.2.1 Giới thiệu về quy trình chọn mẫu trong thử nghiệm kiểm soát do công ty
TNHH kiểm toán và Thẩm Định Giá Asia Dragon thực hiện:
Các thử nghiệm kiểm soát chỉ được thực hiện sau khi tìm hiểu hệ thống kiểm soát nội bộ
với đánh giá ban đầu là khách thể kiểm toán có hệ thống kiểm soát nội bộ hoạt động có hiệu
lực.
Thực tế, tại công ty ADAC, các thử nghiệm kiểm soát rất ít được thực hiện. Thông
thường, với các khách hàng kiểm toán năm đầu tiên, kiểm toán viên của công ty sẽ thực hiện
kiểm tra hệ thống kiểm soát nhằm đánh giá liệu hệ thống kiểm soát nội bộ có được thiết kế
và vận hành có hiệu quả hay không từ đó làm cơ sở cho cuộc kiểm toán năm sau. Quá trình
thực hiện thử nghiệm kiểm soát chủ yếu để thu thập các bằng chứng về sự thiết kế và vận
hành của hệ thống kiểm soát nội bộ, cách thức tổ chức công tác kế toán, hạch toán và lưu
chứng từ nhằm phục vụ cho việc tiến hành các thử nghiệm chi tiết phù hợp.
Kỹ thuật chọn mẫu trong thử nghiệm kiểm soát do công ty ADAC thực hiện được trình
bày dưới đây là kỹ thuật chọn mẫu phi thống kê. Quy trình chọn mẫu khái quát có ba bước
cơ bản, đó là: lập kế hoạch, thực hiện chọn mẫu và đánh giá kết quả mẫu chọn.
4.2.1.1 Lập kế hoạch chọn mẫu:
Lập kế hoạch chọn mẫu giúp kiểm toán viên có cái nhìn tổng quát để tiến hành chọn
mẫu. Tại ADAC quá trình lập kế hoạch bao gồm các công việc là xác định mục tiêu kiểm
toán, xác định các sai phạm, xác định tổng thể, xác định cỡ mẫu.
 Xác định mục tiêu thử nghiệm kiểm soát:
Tại Công ty ADAC, khi bắt đầu một cuộc kiểm toán, kiểm toán viên sẽ tiến hành tìm hiểu về
các thủ tục kiểm soát mà công ty khách hàng thực hiện, từ đó đánh giá về hệ thống kiểm
33

VIETKHOALUAN.COM
soát nội bộ của đơn vị. Nếu hệ thống KSNB được xtác giả là thiết kế và vận hành có hiệu quả,
thì kiểm toán viên sẽ tiến hành các thử nghiệm kiểm soát với các mục tiêu cụ thể. Các mục tiêu
này sẽ được xác định dựa trên hiểu biết về thủ tục kiểm soát nội bộ của công ty khách hàng mà
KTV vừa thu thập được. Chẳng hạn, thủ tục kiểm soát nội bộ của chức năng nhận hàng trong
chu trình mua hàng là thủ kho phải có trách nhiệm kiểm tra và ký tên vào Phiếu nhận
hàng/Phiếu nhập kho khi nhận hàng từ bộ phận nhận hàng đến kho, như vậy, KTV phải đặt ra
mục tiêu kiểm toán là phải kiểm tra dấu vết của việc ký nhận lên các phiếu có liên quan.
 Xác định các sai phạm:
Tại ADAC, cơ sở để các kiểm toán viên xác định sai phạm là những quy định về thủ tục
KSNB của doanh nghiệp. Theo đó, những phần tử, dấu hiệu được kiểm tra không phù hợp
với các đặc điểm đã được quy định thì được kết luận là sai phạm. Có thể thấy là việc xác
định sai phạm như vậy mới chỉ tuân theo quy định chung tương đối, chưa rõ ràng. Do đó,
trong một vài trường hợp việc kiểm tra các phần tử của mẫu là chưa chính xác, có thể bỏ sót
hoặc xác định sai các sai phạm.
 Xác định tổng thể chọn mẫu:
Từ các mục tiêu kiểm toán ở trên, kiểm toán viên sẽ xác định tổng thể để tiến hành chọn
mẫu. Mẫu được chọn sẽ là đối tượng mà KTV sẽ tiến hành kiểm tra và thu thập bằng chứng
kiểm toán.
 Xác định cỡ mẫu:
Phương pháp mà ADAC áp dụng là chọn mẫu phi thống kê nên việc xác định cỡ mẫu
không dựa trên công thức thống kê mà hoàn toàn dựa vào nhận định của bản thân kiểm toán
viên khi làm việc trực tiếp với khách hàng. Chính vì vậy, cỡ mẫu sẽ được ước tính sao cho
đảm bảo được quy mô mẫu là đủ lớn. Việc ước tính như vậy hoàn toàn dựa vào kinh nghiệm
nghề nghiệp của kiểm toán viên. Thông thường, đối với những khách hàng kiểm toán năm
đầu tiên, cỡ mẫu được chọn sẽ lớn hơn đối với các khách hàng cũ, có độ tin cậy nhất định và
nghiệp vụ phát sinh ít biến động qua các năm. Vì cỡ mẫu khá lớn nên có thể làm giảm rủi ro
do chọn mẫu.Tuy nhiên, điều này lại không mang lại ưu điểm của chọn mẫu là giảm chi phí
và tiết kiệm thời gian.
34

BÀI MẪU Khóa luận thẩm định giá, HAY, 9 ĐIỂM

BÀI MẪU Khóa luận thẩm định giá, HAY, 9 ĐIỂM

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (20)

Similar to BÀI MẪU Khóa luận thẩm định giá, HAY, 9 ĐIỂM

Similar to BÀI MẪU Khóa luận thẩm định giá, HAY, 9 ĐIỂM (20)

More from Viết Thuê Khóa Luận _ ZALO 0917.193.864 default

More from Viết Thuê Khóa Luận _ ZALO 0917.193.864 default (20)

Recently uploaded

Recently uploaded (12)

BÀI MẪU Khóa luận thẩm định giá, HAY, 9 ĐIỂM