Sains Tingkatan 4. Bab 6.

1. RAIHAN IZZATI BINTI ROSANIZAN

2. 1. Jenis Sokongan Pada Haiwan
2. Kaitan Saiz Rangka Luar dan
Pertumbuhan
3. Fungsi Rangka Dalam Haiwan
4. Sistem Rangka Manusia
5. Sistem sokongan dan factor kestabilan
haiwan

3. Rangka = sistem
sokongan kepada
semua jenis haiwan
3 Jenis
Sokongan
Rangka
Dalam
Rangka
Hidrostatik
Rangka
Luar

4. Rangka Dalam
 Sokongan bagi semua vertebrata
 terbina daripada tulang atau rawan
 Fungsi :
1) Menyokong berat badan
2) Melindungi organ dalaman
3) Mengekalkan bentuk badan
4) Asas Pautan bagi otot untuk menggerakkan
bahagian badan

5. Rangka Luar
 Sokongan bagi kebanyakan invertebrata
 Terdiri daripada lapisan keras kitin berlilin atau
cengkerang
 Fungsi:
1) menyokong berat badan.
2) Mengekalkan bentuk badan
3) Melindungi organ dalaman haiwan
4) Tapak perlekatan otot

6. Rangka Hidrostatik
 Haiwan invertebrata berbadan lembut
 Terdiri daripada dinding berotot yang melitupi
rongga badan yang diisi dengan bendalir
 Bendalir mengenakan tekanan pada dinding
berotot badan dalam semua arah, menyebabkan
badan haiwan tegar.
 Fungsi ;
1) Mengekalkan dan mengawal bentuk badan
2) Pergerakan

7.  Boleh diukur, dilihat dengan
membina graf unit pertumbuhan
melawan masa
 Graf dinamakan “lengkung
pertumbuhan”
 Unit = Tinggi (cm) , Isi padu
(cm3), jisim segar (g) & jisim
kering (g)

8. Semua organisma ( normal )
 berbentuk sigmoid
 Beza hanya pada corak pertumbuhan
mengikut organisma
Haiwan Rangka Luar
 Berperingkat (cth lipas, belalang)
 Kerana? Rangka luar terbina dari kitin
keras & tidak boleh mengembang
 Menyebabkan pertumbuhan haiwan
terhalang
 Solusi untuk terus membesar bagi
haiwan ini? EKSIDISIS

9.  Proses penanggalan
kulit
 Rangka luar terbentuk
di bawah rangka lama
 Udara disedut bagi
mengembangkan
badan, memecahkan
rangka lama yang
keras

10. • Pertumbuhan pesat berlaku untuk penambahan saiz organisma sebelum rangka
luar baru mengeras
• Eksidisis berperingkat sebelum mencapai peringkat dewasa
• Menyebabkan graf lengkung pertumbuhan haiwan berbentuk tangga
• Peringkat nimfa, haiwan akan makan banyak untuk bina tisu baru dan tambah
jisim
• Hormon mengawal semua peringkat ekdisis

11. Rangka Hidrostatik
dgn Pergerakan
Rangka
Hidrostatik
(dipenuhi Bendalir)
Bergerak di tanah
dgn bantuan keta
2 jenis otot pada
dinding cacing
Otot bergerak
secara antagonist
Tekanan
hidrostatik terhasil
Badan cacing
menipis dan
memanjang, cecair
ke belakang
Badan cacing
memendek,
menebal cecair
pindah ke depan
Cacing Bergerak

12.  Keta = bulu kejur pada isis
badan cacing
 2 jenis otot iaitu otot lingkar
dan otot membujur

13.  1.Pengecutan & Pengenduran otot lingkar & otot
membujur, secara berlawanan daripada bahagian
anterior ke posterior
 2. Bila, otot membujur mengecut, otot lingkar
mengendur.
 3. Badan cacing pendek & menebal
 4. Keta mengcengkam tanah
 5. Segmen lain akan memanjang dan menipis, otot
lingkar mengecut otot bujur mengendur
 6. keta melepaskan cengkaman,
 7. Badan memanjang, bergerak hadapan

14. Haiwan Vertebrata Darat
• Memerlukan rangka kuat & tegar untuk
menyokong badan
• Rangka besar & sepadan saiz badan
• Berat badan disokong lengkungan pectoral &
lengkungan pelvis
• Contoh : Gajah
• - memerlukan lengkungan pecktoral & pelvis yang
kuat untuk menyokong badan

15. Haiwan Vertebrata Akuatik
• Rangka dalam yang kecil berbanding badan
• Lengkungan pektoral & lengkungan pelvis kecil & lemah
• Contoh : Ikan paus
• Boleh membesar lebih besar dari rangkanya kerana berat badan haiwan akuatik
disokong daya apungan air

16. Burung
• Mempunyai struktur tulang
beradaptasi untuk terbang
• Tulang sternum ( tulang
dada ) yang pipih & halus
berfungsi sebagai tempat
perletakan otot
• Tulang ringan
• Tengkorak kecil
memudahkan burung
terbang

17. Terdiri daripada 206 tulang pelbagai saiz dan
bentuk
Terbahagi 2 bahagian
I. Rangka Paksi (tengkorak, Turus Vertebrata,
sternum, Tulang rusuk)
II. Rangka Apendaj ( Lengkungan Pektoral,
Tulang Tangan, Lengkungan Pelvis & tulang
kaki)

18. https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSeESB4J4Pi659sn4f-
XiHqF8fkg7PxFyOgh92vzwVgDFE7HNg/viewform?usp=sf_link

19.  Pusat Graviti = titik keseimbangan suatu sistem sokongan atau objek
 Titik keseimbangan = titik keseluruhan berat sistem sokongan atau objek
tersebut
 Haiwan yang mempunyai pusat gravity rendah lebih stabil dari haiwan
mempunyai pusat graviti tinggi
 Contoh ; zirafah kurang stabil berbanding kura kura dan buaya

20.  1. Pusat gravity – tinggi, kurang
stabil. Rendah, stabil
 Contoh : berdiri di atas kerusi
makmal dan berdiri tanpa kerusi
 2. Luas tapak – tapak besar, stabil.
Tapak kecil, rendah
 Contoh : kasut rata / flat dan kasut
tumit tinggi

21.  Zirafah – merendahkan pusat
gravity, menambahkan luas
tapak
 Kangaroo – ekor sebagai
tongkat.