Ang awiting-bayan o kantahing-bayan ay isang uri ng sinaunang panitikang Pilipino, na naging tanyag bago ang pagdating ng mga Espanyol. Kadalasang naglalarawan ang mga ito ng pang-araw-araw na buhay, damdamin, at karanasan ng mga tao, at may iba't ibang uri tulad ng oyayi, soliranin, at kundiman. Mahalaga ang pag-aaral ng mga kantahing-bayan dahil nagtatampok ito ng diwang makata, tunay na kalinangan ng lahing Pilipino, at mga damdaming nagmula sa puso ng bayan.

2. Ano ang Awiting-bayan?
Ang awiting-bayan na tinatawag ding
kantahing-bayan ay isa sa mga uri ng
sinaunang panitikang Pilipino na naging
popular bago pa man dumating ang mga
Espanyol.

3. Ang mga awiting-bayan ay mga awit ng
mga Pilipinong ninuno at hanggang ngayon
ay kinakanta o inaawit pa rin. Halimbawa ng
mga awiting ito ay Leron, Leron Sinta,
Dalagang Pilipina, Bahay Kubo at
Paruparong Bukid.

4. Ang karaniwang paksa ng mga
awiting-bayan ay ang pang-
araw-araw na pamumuhay ng
mga tao sa isang bayan.

5. Masasalamin sa mga ito ang
mga kaugalian, karanasan,
pananampalataya at gawain o
hanapbuhay.

6. Taglay rin ng awiting-bayan ang iba’t ibang
damdaming umiiral:
1. kaligayahan sa panahon ng tagumpay at
pag-ibig.
2. kalungkutan sa panahon ng pagluluksa at
kabiguan.
3. galit sa gitna ng isang digmaan o labanan.

7. Taglay rin ng awiting-bayan ang iba’t ibang
damdaming umiiral:
4. maging ng kapanatagan ng kalooban
habang gumagawa ng mga pangkaraniwang
gawain tulad ng pagtatanim, pamamangka,
pagluluto at iba pa.

8. 1. Oyayi o Hele
Ilan sa mga karaniwang uri ng awiting-bayan ang
sumusunod:
 awit ito sa pagpapatulog ng bata.
 Ang Oyayi ay tumutukoy sa liriko ng awit
at ang “hele” ay ang paraan ng pag-ugoy
sa duyan.

9. Halimbawa:
“Ili, Ili, Tulog Anay”
Ili,Ili,Tulog Anay.
Wala Diri Imong anay.
Kadto tienda bakal papay.
Ili, ili, tulog anay.

10. Halimbawa:
“Tahan na Bunsong Mahal”
Tahan na bunsong mahal
Matulog na sa kandungan
Hihintayin ang tatay
Humanap ng kani’t ulam.

11. 2. Soliranin
 awit sa paggaod o pamamangka
Sagwan, tayo’y sumagwan
Ang buong kaya’y ibigay
Malakas ang hangin
Baka tayo’y tangayin,
Pagsawa’y pagbutihin.

12. 3. Maluway
awit sa sama-
samang paggawa

14. 4. Diyona
5. Kundiman
 awitin sa panahon ng
pamamanhikan o sa kasal
awit ng pag-ibig sa mga Tagalog.
Ang isa pang uri nito ay ang
pananapatan o mga awiting inaawit
kapag dumadalaw o nanghaharana ang
binata sa kanyang nililiyag o nililigawan.

16. 6. Kumintang
7. Sambotani
 awit ng pakikidigma o
pakikipaglaban
awit ng pagtatagumpay
8. Dalit
awit na panrelihiyon o himno ng
pagkadakila sa Maykapal

18. 9. Dung-aw
10. Balitaw
 awit sa patay ng mga Ilokano
awit ng pag-ibig na ginagamit sa
panghaharana ng mga Bisaya
11. Kutang-kutang
mga awiting karaniwang
inaawit sa mga lansangan.

20. 12. Pangangaluluwa
 awit sa araw ng mga patay
ng mga Tagalog.
13. Talindaw
isa pang uri ng awit sa
pamamangka

21. Tatlong dahilan ng kahalagahan ng
pag-aaral ng mga Kantahing-bayan
1. Ang mga kantahing-bayan ay
nagpapakilala ng diwang
makata.
2. Ang mga kantahing-bayan
natin ay nagpapahayag ng
tunay na kalinangan ng lahing
Pilipino.

22. 3. Ang mga kantahing-bayan ay
mga bunga ng bulaklak ng
matulaing damdaming galing sa
puso at kaluluwang bayan.

23. 3. Ang mga kantahing-bayan ay
mga bunga ng bulaklak ng
matulaing damdaming galing sa
puso at kaluluwang bayan.

24. Paalala:
Maghanda sa Ikalawang Maikling Pagsusulit.
Magdala rin ng kagamitang pansining tulad
ng colored paper, bond paper, krayola,
gunting, pandikit, lapis at cartoon ng gatas o
mga folder na hindi na ginagamit.

25. Gawain:
Pumili ng isang uri ng awiting
bayan. Pagkatapos, lumikha ng
sariling liriko (awit) na
nagpapakita ng uring iyong
napili. Isulat ito sa colored/bond
paper.

26. Gawain:
Ito ay dapat binubuo
ng 1 saknong lamang.
Pamantayan sa Pagmamarka
Orihinalidad………...…………. 5
Malikhain…………………......…5
Kalinawan ng Mensah….......…5
KABUUAN….………………..15