1. PRODUKSIYON AT KITA NG
PAMBANSANG EKONOMIYA
By:
SALGIE P. SERNAL
Teacher – 1

2. Final Goods
- Ito ang mga produkto na hindi na kailangang iproseso upang maging
yaring produkto
Intermediate Goods
- Mga produktong kailangan iproseso upang maging yaring
produkto.

3. PAGSUKAT NG PRODUKSIYON AT PAMBANSANG KITA
Paano nasusukat ang produksiyon at pambansang kita?
Nasusukat ito sa pamamagitan ng GNP at GDP.
Ano ang pambansang kita o Gross National Product
(GNP)?
Ay ang halaga ng kabuuang ng mamamayan ng isang
bansa sa loob at labas ng pambansang ekonomiya.
Ano angGross Domestic Product (GDP)?
Ay ang halaga ng kabuuang produksiyon sa loob ng
pambansang ekonomiya.

4. Bilang mga panukat ng pambansang kita, ang GNP at GDP ay tinatawag na
National Income Accounts/Accounting.
TATLONG PAMAMARAAN NG PAG SUKAT NG
NATIONAL INCOME ACCOUNTING/GNP at GDP
• Pamamaraang gastusin o Expenditure Approach
• Pamamaraan ng Kita o Income Approach
• Value Added Approach

5. Expenditure Approach
• Sinusukat ng pamamaraang gastusin ang
pinaggagamitan ng kita ng pambansang ekonomiya.
GNP = C + I + G + (X – M) + NFIA
GNP = GDP + NFIA

6. GNP = C + I + G + (X – M) + NFIA
C = personal consumption expenditure
G = government consumption
I = capital formation
X = export revenues
M = import spending
(X-M)= balance of trade o net exports
NFIA = net factor income from abroad
NFIA = kita ng pambansang ekonomiya mula sa mga salik ng
produksyon na nasa ibang bansa – pambayad sa dayuhang ekonomiya
para sa angkat na mga salik ng produksiyon

7. NEDA – National
Economic &
Development Authority
NSCB – National
Statistical Coordination
Board

8. Pambansang Kita sa Pamamaraan ng Gastusin
DETALYE 2005
I. Personal Consumption Expenditure (C) 3,773,325
II. Government Consumption (G) 524,351
III. Capital Formation (I)
A. Fixed Capital
1. Construction
2. Durable Equipment
3. Breeding Stocks and Orchard Development
B. Changes in Stocks
846,671
IV. Exports (X)
A. Merchandise Exports
B. Non-factor Services
2,496,563
V. Bawas: Imports (M)
A. Merchandise Imports
B. Non-factor Services
2,533,872
VI. Statistical Discrepancy 272,213
GROSS DOMESTIC PRODUCT (GDP) ?
VII. Net Factor Income from Abroad (NFIA) 416,440
GROSS NATIONAL PRODUCT (GNP) ?
Source: NSCB, 2005 Philippine Statistical Yearbook

9. NET FACTOR INCOME FROM ABROAD (NFIA)
 Kilala din sa tawag na Net Factor Income from the Rest of the World
1. Inflow – mga salik ng produksyon na iniluluwas sa mga
dayuhang ekonomiya kung saan kumikita ang pambansang
ekonomiya
2. Outflow – mga salik ng produksyon na inaangkat mula sa
mga dayuhang ekonomiya
• Ang difference ng nakwentang inflow at outflow ang
sinasabing NFIA

10. NET FACTOR INCOME FROM ABROAD (NFIA) NG PILIPINAS
Sa milyong piso, presyo sa kasalukuyang panahon)
DETALYE 2007
INFLOW (export)
Compensation
Property Income
Kabuuang Bayarin
762, 496
113,511
876,007
OUTFLOW (export)
Compensation
Property Expense
Kabuuang Bayarin
274,929
274,929
NET FACTOR INCOME 601,078

11. INCOME APPROACH
Sinusukat ang lahat ng kita ng mga salik ng
produksiyon.
GNP = capital consumption allowance +
indirect business tax + compensation of
employees + rents + interests +
proprietor’s income + corporate
income taxes + dividends +
undistributed corporate profits

12. PAMAMARAAN NG VALUE ADDED
Sinusukat dito ang karagdagang halaga ng
produksiyon ng bawat sector ng ekonomiya.
MGA SEKTOR NG EKONOMIYA
• Agrikultura (Agriculture), Pangingisda (Fishery) at
Paggugubat ( Forestry)
• Industruya (Industry)
• Paglilingkod ( Service)

13. PORMULA SA PAGSUKAT NG PAMBANSANG KITA
SA PAMAMARAAN NG VALUE ADDED
GDP = Agriculture + Industry + Service
GNP = NFIA + GDP

14. Bago masukat ang pambansang kita sa
pamamaraan ng value added.
Kailangan munang sukatin ang value added sa bawat
antas ng produksiyon.

15. PAGTATAYA
Ipagpalagay na ang mga datos sa ibaba ay batay sa pambansang kita ng isang hypothetical
na bansa. Saguting ang mga tanong sa ibaba.
Pambansang kita
(sa milyong piso, presyo sa kasalukuyang panahon)
Personal Consumption Goods Expenditure (C ) 3,500
Government Consumption ( G ) 560
Capital Formation ( I ) 800
Exports 2,100
Imports 1, 950
NFIA 480