• Ito ang sektor na gumagabay sa buong yugto ng produksyon, distribusyon , kalakalan at pagkonsumo ng mga produkto sa loob o labas ng bansa.
• Ang sektor ng paglilingkod ay maaring pampamayanan, panlipunan, o personal.
• Sa pangkalahatan, ang paglilingkod ay ang pagbibigay ng serbisyo sa halip na bumuo ng produkto
Tumutukoy ang Gross Domestic Product (GDP) sa market value ng lahat ng tapos na mga produkto at serbisyo na ginawa sa loob ng hangganan ng isang bansa sa isang tiyak na panahon.
Ang Gross National Product (GNP) naman ay ang kita ng mga permanenteng residente ng isang bansa sa isang tiyak na panahon.
• Ito ang sektor na gumagabay sa buong yugto ng produksyon, distribusyon , kalakalan at pagkonsumo ng mga produkto sa loob o labas ng bansa.
• Ang sektor ng paglilingkod ay maaring pampamayanan, panlipunan, o personal.
• Sa pangkalahatan, ang paglilingkod ay ang pagbibigay ng serbisyo sa halip na bumuo ng produkto
Tumutukoy ang Gross Domestic Product (GDP) sa market value ng lahat ng tapos na mga produkto at serbisyo na ginawa sa loob ng hangganan ng isang bansa sa isang tiyak na panahon.
Ang Gross National Product (GNP) naman ay ang kita ng mga permanenteng residente ng isang bansa sa isang tiyak na panahon.
This lesson, describes the importance of production flow in the national economy of a certain country that explained the importance of its role in the developmental growth of a country.
Ang Kawayan (Ang Kalasag ng Kabataan, Lagitik ng Katotohanan)Bryan Ben Orcenado
Ang Opisyal na Pahayagan ng Mataas na Paaralan ng Madrid Surigao del Sur Division
Tomo 1 Bilang 1 │ Agosto 2023 - Mayo 2024. Ang pampaaralang pahayagang ito ay kuwalipikado para sa National Schools Press Conference 2024 na gaganapin sa Carcar City, Cebu ngayong Hulyo.
2. Economic Performance
- batayan kung nagagampanan
ng pamahalaan at ng iba’t ibang
sektor ang kani-kanilang gawain at
tungkulin.
3. Economic Indicators
- Ginagamit upang masukat ang
economic performance ng isang
bansa.
- Upang mailahad ang anumang
pag-unlad na narating ng isang
ekonomiya.
5. GNP
-Sumusukat sa
kabuuang
produksyon na
nagawa ng isang
bansa na
nagbubuhat sa loob
at labas ng bansa
GDP
-tumutukoy sa mga
produkto at serbisyo
na ginagawa sa
loob ng bansa
maging ito ay
produkto ng isang
dayuhan
8. FACTOR INCOME APPROACH
•Ang bawat salik ng produksyon ay
may tinatanggap na kabayaran na
nagsisilbing kita sa bawat salik.
•Kapag pinagsama- sama ito,
nakukuha ang pambansang kita o
National Income
a. Kabayaran o kita ng mga Empleyado at
Manggagawa (KEM)
b. Kita ng Entreprenyur at ng mga Ari-arian (KEA)
c. Kita ng Kompanya o Korporasyon (KK)
d. Kita ng Pamahalaan (KP)
NI = KEM + KEA + KK + KP
9. FACTOR INCOME APPROACH
• Upang masukat ang GNP, dapat na
isama ang ibang gastos sa paglikha ng
produkto at serbisyo tulad ng CCA at IBT
a. CCA (Capital Consumption Allowance)
- depresasyong pondo na inilalaan sa ppagbili
ng bagong makina at gusali kung sakaling ang mga ito
ayunti- unting nasisira o naluluma.
b. IBT (Indirect Business Taxes)
- di tuwirang buwis na ipinapataw sa mga
produkto at serbisyo na nilikha matapos ibawas ang anu
mang subsidy na ibinibigay ng pamahalaan
GNP = NI + IBT +CCA
10. FINAL EXPENDITURE APPROACH
• Kagastusan ng mga sektor ng
ekonomiya tulad ng:
Sambahayan
Pamahalaan
Kompanya
Panlabas na sektor
a. Gastusin ng Pamahalaan/ Gobyerno (G)
b. Gastusin ng Personal na Sektor (P)
c. Gastusin ng Kompanya (K)
d. Gastusin sa panlabas na sektor: Export (X),
Import (M)
e. Net Factor Income From Abroad (NFIFA)
f. Statistical Discrepancy (SD)
GNP =G +P + K + (X-M) + NFIFA +
SD
11. INDUSTRIAL ORIGIN APPROACH
• Tinatawag din itong Value Added
Approach.
• Isinasama sa pagkuwenta ang lahat
ng naiaambag ng bawat industriya
sa ating bansa
a. Agrikultura (A)
b. Industriya (I)
c. Serbisyo (S)
GDP = A + I + S
13. KAHALAGAHAN NG
PAGSUKAT NG GNP AT GDP
• Nailalarawan nito ang laki at dami ng
pinagkukunang-yaman ng isang ekonomiya.
• Mahihinuha ang kakayahan ng ekonomiya na
itaguyod ang mga pangangailangan at
kagustuhan ng bawat kasapi nito.
• Nasusuri ang pangangailangang pang-
ekonomiya na dapat unang tugunan.
• Nailalarawan kung gano kaaktibo ang bawat
sektor ng ekonomiya
• Batayan ng paglago ng pambansang
ekonomiya
14.
15. FACTOR INCOME APPROACH
PORMULA:
NI = KEM+KEA+KK+KP
= 110 + 50 + 15 + 22
= P197 MILYON
GNP = NI+IBT+CCA
= 197 + 5 + 12
= P214 MILYON
KEM= P110 M KEA= P50 M IBT = P5 M
KK= P15 M KP = P22 M CCA = P12 M
16. FINAL EXPENDITURE APPROACH
G = P30 M X = P27 M K =P59 M
P = P120 M M = P20 M SD = P3 M
NFIFA = P-5 M
PORMULA:
GNP = G+P+K+(X-M)+NFIFA+SD
= 30+120+59+(27-20)+(-5)+3
= 30+120+59+7-5+3
= P214 MILYON
17. INDUSTRIAL ORIGIN APPROACH
A = P81 M I = P85 M S = P53 M
NFIFA = P -5 M
PORMULA:
GDP = A + I + S
= 81 + 85 + 53
= P 219 MILYON
GNP = GDP+NFIFA
= 219 + (-5)
= 219 – 5
= P 214 MILYON
18.
19. I. Panuto: Isulat sa patlang kung sa GNP o GDP
nabibilang ang kinikita ng bawat personalidad ayon sa
lugar ng pinagtatrabahuhan at nationality ng mga ito.
1. Ms. KRIS AQUINO (artista at tv host) =_______
2. Mr. LIM (Chinese Investor) =_______
3. Mrs. SIONY A. LAT (Guro sa Paaralan) =_______
4. Mr. NAVARRO (DH sa DUBAI) =_______
5. Dr. OBISPO (doctor sa Tayabas) =_______
II. Essay:
1. Bakit mahalaga ang pagsukat ng GNP? Ano ang
epekto nito sa kalagayan ng ekonomiya ng bansa
at maging sa mga naninirahan dito? (5pts)
20.
21. Takdang Aralin
Panuto: Sagutan sa notebook
1. Ibigay ang kasalukuyang GNP at GDP ng
Pilipinas, analisahin ang datos at gumawa
ng sariling komento ukol dito.