3. MAKROEKONOMIKS
Pag-aaral o pagsusuri sa kabuuang galaw ng kalagayan ng
ekonomiya; pag-aaral sa kabuuang gawi at kaasalan ng
pambansang kalagayang pang-ekonomiko.
LAYUNIN
Mataas na
Produksiyon
Mataas na
Employment
Rate
Mahusay na
Pakikipagkalakal
ang Panlabas
Matatag na
Presyo sa
Malayang
Pamilihan
PATAKARAN (Policy Instruments)
Patakarang
Piskal
Patakaran sa
Pananalapi
Patakaran sa
Dayuhang
Pakikipagkalakalan
Patakaran sa
Kinikita
4. John Maynard Keynes
o Neoclassicist, British
Economist
o Ama ng Makabagong
Ekonomiks
o “ The Theory of
Employment, Interest,
and Money”
o Teoryang
Rebolusyonaryo
5. PAMBANSANG EKONOMIYA
• Tumutukoy sa lagay ng ekonomiya ng
isang bansa
• Ito ay pag-aaral kung natutugunan ba ng
mga mamamayan ang kanilang mga
pangangailangan o hindi.
• Kung hindi, paano ito malulutas?
6. Mataas na Produksiyon
Real GNP
Pagsukat ng GNP sa hindi
nagbabagong presyo
(constant prices) para sa
isang taon.
Nominal GNP
Pagsukat sa aktuwal na
presyo (current prices) na
umiiral sa pamilihan.
Potensiyal GNP (Gross National Product)-
Target ng bansa na makakuha ng mataas na bilang ng
produksiyon kada taon habang matatag pa ang presyo.
8. Matatag na Presyo sa
Malayang Pamilihan
❑ Stable ang inflation rate
❑Maayos na dumadaloy ang salapi sa sirkulasyon
❑ Matatag ang piso, hindi nababawasan ang kakayahan
ng mamimili na makabili ng produkto at serbisyo
❑ Nalalaman ang kung ilan ang takdang dami ng na
nakonsumo ng mamimili sa mga tiyak na kalakal o
produkto
❑ Basket of Goods (pangunahing pangangailangan)
9. Matatag na Presyo sa
Malayang Pamilihan
❑ Consumer Price Index – karaniwang tumitiyak na
panukat sa pangkalahatang lebel ng presyo na
nakapaloob sa Basket of Goods (pangunahing
pangangailangan)
10. Mahusay na Pakikipagkalakalang
Panlabas o Pandaigdigang
Pangkalakalan
• Dahil sa matinding kompetisyon ng mga kalakal sa
pandaigdigang pamilihan, sinisikap ng
makroekonomiks na maging balanse ang pag-aangkat
(import) at pagluluwas (export) upang maayos na
dumaloy ang kalakal sa pandaigdigang pamilihan.
• Ang pagbaba ng piso kontra dolyar (peso
devaluation) ay may malaking epekto sa kalakalan.
12. Kapag mababa ang halaga
ng piso kontra dolyar,
nadaragdagan ang gastusin
sa produksiyon at maaaring
dahilan ng pagtataas ng
presyo ng kalakal. Kapag
mataas ang presyo ng
kalakal, magbabawas ng
produksiyon at
magtatanggal ng mga
manggagawa.
This Photo by Unknown Author is licensed under CC BY
14. PATAKARANG PISKAL
• Patakarang nagtatakda ng mga lebel ng pagbubuwis at
paggastos upang mapatatag ang pambansang ekonomiya.
• Sa patakarang ekspanyonari (easy money policy), kapag
bagsak ang ekonomiya, ang pamahalaan ay gagastos para
sa pagbili ng kalakal at paglilingkod.
(recession)
• Sa patakarang konstraksiyonari (tight money policy),
masigla ang ekonomiya ng bansa, tataas ang salapi sa
kalakalan at pagdami ng demand ng tao. (boom)
15. • Apektado ang suplay kung marami ang demand. Ang mataas
na demand ay magdudulot ng implasyon o mataas na presyo ng
kalakal at paglilingkod. Dahil dito, magbabawas ang
pamahalaan, kompanya, at sambahayan ng kanilang gastusin.
17. Patakaran sa Pananalapi
• Tumutukoy ito sa mga Patakaran ng Bangko Sentral
sa pamamahala ng pera, kredito, at mga bangko ng
bansa.
• Ang Bangko Sentral (BSP) ang itinuturing na
“bangko ng mga bangko”.
• Tanging ang BSP ang nagtatakda ng dami ng salapi na
ilalabas sa sirkulasyon.
22. Takdang Aralin:
Sagutin ang Pamprosesong Kasanayan na matatagpuan
sa pahina 239 ng inyong batayang aklat sa Ekonomiks.
Isulat ang sagot sa kwaderno.
24. Francois Quesnay
o Tableau Economique
o French Economist
o Physiocrats Leader
o Naniniwala sa
kahalagahan ng
kalikasan
This Photo by Unknown Author is licensed under CC BY-SA
25. PAIKOT NA DALOY NG
EKONOMIYA
(CIRCULAR FLOW MODEL)
o Economic Model
o Ipinapakita ang ugnayan ng
sambahayan, bahay-kalakal, at
pamahalaan sa tulong ng iba’t ibang
pamilihan.
26. MGA SEKTOR SA EKONOMIYA
SAMBAHAYAN
o Sektor na binubuo ng lahat ng tao na nagnanais na
matugunan ang kanilang walang hanggang pangangailangan
at kagustuhan;
o Konsyumer ng mga tapos na produkto at kalakal
o Suplayer ng mga salik ng produksiyoj
27. MGA SEKTOR SA EKONOMIYA
BAHAY-KALAKAL
o nagiging konsyumer ng mga salik ng
produksiyon na nagmula sa sambahayan
at suplayer ng mga tapos na produkto at
kalakal
28. MGA SEKTOR SA EKONOMIYA
PAMAHALAAN
o nangongolekta ng buwis sa sambahayan
at bahay-kalakal at nagkakaloob ng
serbisyong pampubliko
29. MGA SEKTOR SA EKONOMIYA
INSTITUSYONG PINANSIYAL
o tumatanggap ng ipon at nagpapautang ng
mga pondo
30. MGA SEKTOR SA EKONOMIYA
PANLABAS NA SEKTOR
o nagbebenta/nagluluwas ng mga produkto sa ibang
bansa (export) at bumibili/ nag-aangkat (import)
31. Paikot na Daloy ng Produkto at Serbisyo
Bahay-kalakal
Sambahayan
Pamilihan ng
mga yaring
produkto
Pamilihan ng
mga salik ng
produksiyon
Lupa
Paggawa
Kapital
Entreprenyur
Produkto at
Serbisyo
32. Unang Modelo ng Pambansang
Ekonomiya: Simpleng
Ekonomiya
• Ang sambahayan at bahay-kalakal ang
pangunahing sektor sa modelong ito.
• Ang sambahayan ay ang kalipunan ng mga
mamimili sa isang ekonomiya at ang bahay-
kalakal naman ang taga-likha ng produkto
• Ang gumagawa ng produkto ay siya ring
kumokonsumo
33. Paikot na Daloy ng Salapi
Bahay-kalakal
Sambahayan
Pamilihan ng
mga yaring
produkto
(product
market)
Pamilihan ng
mga salik ng
produksiyon
(resource
market)
Lupa
Paggawa
Kapital
Entreprenyur
Produkto at
Serbisyo
upa
sahod
interes
tubo
Yaring
produkto
KITA
₱40 milyon
KITA
₱40 milyon
PAGKONSUMO
₱40 milyon
₱40 milyon
KITA
₱40 milyon
KABAYARAN
34. Ikalawang Modelo:
• Ipinagbibili o pinapaupahan ng sambahayan ang
paggamit ng kanilang lupa, lakas-paggawa, kapital,
pamamahala sa pamilihan ng salik ng produksiyon
(resource market)
• Binibili naman ito ng bahay-kalakal na ginagamit
sa paggawa ng mga produkto at serbisyo na
ipinagbibili sa sambahayan sa pamilihan ng mga
tapos na produkto at serbisyo (product market)
35. Ikalawang Modelo:
• Ang nasa labas na daloy ay nagpapakita ng kita
ng ekonomiya.
• Ginagamit ng sambayanan ang salapi sa
pagbili ng mga produkto at serbisyo sa bahay-
kalakal.
• Ginagamit ng bahay-kalakal ang kanilang
kinikitang salapi sa pagbabayad ng paggamit
36. Ikalawang Modelo:
• nila ng mga salik ng produksiyon (sahod,
renta, interes, at ang matira ay tubo para sa
may-ari ng bahay-kalakal.
37. Paikot na Daloy ng
Pag-iimpok at Pamumuhunan
Bahay-kalakal
Lupa
Paggawa
Kapital
Entreprenyur
Produkto at
Serbisyo
upa
sahod
interes
tubo
Yaring
produkto
KITA
₱40 milyon
PAGKONSUMO
₱35 milyon
₱40 milyon
KITA
₱40 milyon
KABAYARAN
Sambahayan
Pamilihan
ng mga
yaring
produkto
Pamilihan
ng mga salik
ng
produksiyon
Pamilihan ng
Kapital
PAMUMUHUNAN
₱5 milyon
IMPOK
₱5 milyon
PAMUMUHUNAN
₱5 milyon
Mga Institusyong
Pampinansiyal
38. Ikatlong Modelo: Pamilihan ng Kapital
o Pamilihang Pinansyal
• Isinasaalang alang ng sambahayan at
bahay-kalakal ang kanilang mga
desisyon sa hinaharap.
• Ang kita ng pambansang ekonomiya ay
maitatakda ng kabuuang gastusin ng
sambahayan at bahay-kalakal. Kasama
na rito ang gastusin sa pamumuhunan
39. Ikatlong Modelo: Pamilihan ng Kapital
o Pamilihang Pinansyal
Ng bahay-kalakal at ang kita ng
sambahayan sa pag-iimpok.
• Ang paglago ng pambansang
ekonomiya ay nakabatay sa mataas na
produksiyon. Ang pagtaas ng
produksiyon ay nakabatay sa paglaki ng
pamumuhunan.
40. Ikatlong Modelo: Pamilihan ng Kapital
o Pamilihang Pinansyal
o Ang pag-iimpok ay ang bahagi ng kita na
hindi ginagasta at sa halip ay inilalagak sa
bangko para sa pangangailangan sa
hinaharap. (palabas na daloy sa
ekonomiya)
o Ang pamumuhunan ay ang pagdaragdag
ng kapital para sa hinaharap upang
palawakin ang produksiyon.
41. Ikatlong Modelo: Pamilihan ng Kapital
o Pamilihang Pinansyal
o Ang pag-iimpok ng sambahayan ay
nagdudulot din ng disekwilibriyo.
o Upang maging matatag ang ekonomiya,
kailangang may sapat na ipon ang
sambayanan at sapat na dami ng bahay-
kalakal na handang mamuhunan.
42. Tungkulin ng Pamahalaan at Panlabas na Sektor sa Paikot na Daloy ng Produkto at Serbisyo
Bahay-kalakal
Lupa
Paggawa
Kapital
Entreprenyur
Produkto at
Serbisyo
upa
sahod
interes
tubo
Yaring
produkto
KITA
₱40 milyon
PAGKONSUMO
₱35 milyon
₱40 milyon
KITA
₱40 milyon
KABAYARAN
Sambahayan
Pamilihan
ng mga
yaring
produkto
Pamilihan
ng mga salik
ng
produksiyon
Pamilihan ng
Kapital
PAMUMUHUNAN
₱5 milyon
IMPOK
₱5 milyon
PAMUMUHUNAN
₱5 milyon
Mga Institusyong
Pampinansiyal
PAMAHALAAN
B
U
W
I
S
B
U
W
I
S
Panlabas
na Sektor
Payment
Transfer
Subsidy
43. Ikaapat na Modelo
• Ang pamahalaan ay lumalahok sa
sistema ng pamilihan.
• Ang pagbabayad ng buwis ay nagiging
karagdagang gawain sa ekonomiya. Ang
kita mula sa buwis ay tinatawag na
public revenue na ginagamit upang
makalikha ng pampublikong
paglilingkod.
44. Ikalimang Modelo: Kalakalang
Panlabas
• Ito ay may kinalaman sa pag-aangkat
(import) at pagluluwas (export).
• Sarado na ekonomiya kung ang
pambansang ekonomiya ay hindi
nakikilahok sa kalakalang panlabas.
• Bukas na ekonomiya kung ang
pambansang ekonomiya ay nakikilahok sa
kalakalang panlabas.
45. BUOD
UNANG
MODELO
Ang gumagawa ng produkto ay siya ring
kumukonsumo
IKALAWANG
MODELO
Nahahati ang ekonomiya sa 2 sektor:
sambahayan at bahay-kalakal
IKATLONG
MODELO
Pag-iimpok at pamumuhunan
IKAAPAT NA
MODELO
Lumalahok ang pamahalaan sa Sistema ng
Pamilihan
IKALIMANG
MODELO
Pagkakaroon ng relasyon ng panlabas na
kalakalan sa paikot na daloy ng ekonomiya.
