2. Layunin:
Nakasusuri sa antas ng wika batay sa
pormalidad na ginamit sa pagsulat ng awiting-
bayan (balbal, kolokyal, lalawiganin, pormal)
F7WG-IIa-b-7
3. Dalawang uri ng antas
ng Wika
1.Pormal
2.Impormal o Di-
pormal
4. 1. Mga Salitang Impormal O Di-Pormal - ito ay mga salitang
karaniwang ginagamit sa pakikipag-usap sa mga kakilala o
kaibigan.
Tatlong Uri Ng Salitang Di-Pormal
A. Balbal (Slang)-ang tawag sa mga salitang karaniwang
ginagamit sa mga kalye kaya’t madalas na tinatawag ding
salitang kanto o salitang kalye. Nabibilang ang mga salitang
ito sa di-pormal na uri ng salita kaya’t karaniwang hindi
ginagamit sa mga pormal na pagtitipon o pagsulat.
5. Paraan Upang Makabuo Ng Salitang Balbal
a. Ito ay nabubuo sa pamamagitan ng pagkuha sa huling dalawang pantig ng salita.
Halimbawa: Amerikano-Kano
b. Pagbaliktad sa mga titik ng isang salita
Halimbawa: tigas-astig
c. Pagkuha ng salitang Ingles at pagbibigay rito ng ibang kahulugan
Halimbawa: toxic-ang ibig sabihin ay busy o maraming trabaho
d. . Pagbibigay kahulugan mula sa katunog na pangalan
Halimbawa: Carmi Martin na ang kahulugan ay karma
Iba pang halimbawa:
1. Yosi-sigarilyo 2. Ermat-nanay, ina
3. Erpat-tatay, ama 4. Utol-kapatid
6. B. Kolokyal-ginagamit sa pang-araw-araw na pakikipag-usap.Ito ay
madalas na ginagamitan ng papaikli o pagkakaltas ng ilang titik sa salita
upang mapaikli ang salita o kaya’y mapagsama ang dalawang salita.
Halimbawa:
Pa’no mula sa paano kelan mula sa kalian
P’re mula sa pare meron mula sa mayroon
Te’na mula sa tara na nasan mula sa nasaan
7. Paraan o bahagi pa rin ng barayting ito ang dalawang wika tulad ng
tagalog at Ingles o Taglish o Tagalog-Espanyol
Halimbawa:
A-attend ka ba sa birthday ni Lina? (TAglish)
Hindi, may gagawin kami sa eskwelahan. (Tag-Espanyol)
8. C. Lalawiganin-ito ay mga salitang karaniwang ginagamit sa mga lalawigan o
probinsiya o kaya’y particular na pook kung saan nagmula o kilala ang wika.
Kapansin-pansing ang mga lalawiganing salita ay may taglay na kakaibang
tono o bigkas na maaaring magbigay ng ibang kahulugan nito.
Halimbawa:
ambot mula sa salitang Bisaya na ang ibig sabihin ay “ewan”
kaon mula sa salitang Bisaya na ang ibig sabihin ay “kain”
biag mula sa salitang Ilocano na ang ibig sabihin ay “buhay”
ngarud mula sa salitang Ilocano na katumbas ng katagang “nga”
9. 2. MGA SALITANG PORMAL- mga salitang istandard dahil ang mga ito
ay ginagamit ng karamihan ng mga nakapag-aral sa wika. Ito ang mga
salitang ginagamit sa paaralan, sa panayam, seminar,gayundin sa mga
aklat, ulat, at sa iba pang usapan o sulating pang-intelektuwal.
Halimbawa:
a. Maybahay sa halip na waswit
b. Ama at ina sa halip na erpat at ermat
c. Salapi o yaman sa halip na datung
10. Kabilang din sa uring ito ang masisining na salitang tulad ng mga tayutay
na lalong nagpaparikit sa pagkakagamit ng wika.
Halimbawa:
a. “Ang kinis ng kanyang buhok ay nakikipag-agawan sa nagmamanibalang
na mangga.”
b. b. “Ang bilugang pisngi’y may biloy na sa kanyang pagngiti’y
binubukalan mandin ng pag-ibig.
Mula sa “Ang Dalaginding”
Ni Inigo Ed Regalado
11. Gawain
Panuto: Basahin ang ilang bahagi ng awiting-bayan at suriin ang mga antas ng wika na ginamit
sa mga salitang may salungguhit.
1. Dandansoy, bayaan na kita. Babalik ako sa payaw. Ang salitang bayaan ay halimbawa
ng______.
a. Pormal c. Kolokyal
b. Balbal d. Lalawiganin
2. Ikaw ang aking bebot. Ang bebot ay isang uri ng antas ng di-pormal na wika na_____.
a. Balbal c. Kolokyal
b. Pormal d. Lalawiganin
3. “Ang dalagang Pilipina parang tala sa umaga,kung tanawin ay nakaliligaya.”
Ang pariralang may salungguhit ay nabibilang sa antas ng wika na ______.
a. Pormal c. Kolokyal
b. Balbal d. Lalawiganin
12. 4. Sa awiting “Si Pelimon, si Pelimon nangisda sa karagatan, nakahuli, nakahuli ng isdang
tambasakan, ang kanyang huli ay guibaligya sa munting palengke.”Ang guibaligya ay kabilang
sa antas na di-pormal na______.
a. Balbal c. Kolokyal
b. Pormal d. Lalawiganin
5. “O aking mahal, nahan ngayon ang iyong habag? Bakit di mo lingapin ang pusong
nagdurusa” Ang salitang nakasalungguhit ay halimbawa ng antas na wika na______
a. Pormal c. Kolokyal
b. Balbal d. Lalawiganin
13. Gawain
Panuto : Basahin at sagutin ang mga sumusunod na mga
tanong. Isulat ang iyong sagot sa sagutang papel o notbuk.
Ibigay ang dalawang antas ng wika at ang pagkakaiba nito.
1. Ano-ano ang tatlong uri ng di-pormal na antas ng wika at
ibigay ang kahulugan ng mga ito?
2. Paano nakatutulong ang paksang antas ng wika sa iyo bilang
isang mag-aaral?
14. Gawain
Panuto: Tukuyin ang antas ng wika na ginamit sa mga salitang nakasulat ng may diin. Isulat kung ito ay
Balbal, Kolokyal, Lalawiganin at Pormal. Isulat ang iyong sagot sa sagutang papel o notbuk.
Masayang-masaya ako sa ibinigay na(1) tipar ng aking mga magulang (2)Dehins ko malilimutan ang
pangyayaring ito sa buong buhay ko. Maraming mga bisita at kaibigan ang dumalo at nagbigay sa akin ng
mga pagbati, kasama na rito ang aking( 3) matalik na kaibigang si Ana na simula pa sa aking pagkabata ay
kasama ko sa malungkot at masayang alaala ng aming kamusmusan. Hindi ko rin inaasahan ang regalong
ibinigay ng (4)utol kong si Ariel na laptop na matagal ko ng hinihingi sa kanya na magagamit ko sa aking
pag-aaral.Hindi rin nagpahuli sa pagbibigay ng payo ang aking (5)iyaan na si Tiya Margene na ayon sa
kanya na laging tandaan (6)”ang pag-aasawa ay hindi parang kaning isusubo na kapag napaso ay puwede
ng iluwa.”Natatawa na lamang akong sumagot na malayo pa po sa isip ko ang (7) lumagay sa tahimik
sapagkat ako ay (8)bagets pa at malayo pa sa aking isipan ang tungkol sa (9)kaminyuon. Sa pagbibigay ng
mensahe ng aking magulang ay (10)emote na emote ako at hindi ko napigilan ang pagpatak ng luha sa
aking mga mata sa labis na kaligayahan, ala-alang iingatan hanggang sa aking pagtanda.
15. Gawain
PANUTO: Basahin at unawain ang bawat pahayag at isulat ang titik ng tamang sagot sa inyong sagutang papel/
notbuk.
1. Mga salitang karaniwang ginagamit sa pakikipag-usap sa mga kakilala o kaibigan.
a. Pormal b. Balbal c. Kolokyal d. Di-pormal
2. Salitang istandard dahil ang mga ito ay ginagamit ng karamihan sa mga nakapag-aral ng wika.
A. Balbal B. Pormal C. Kolokyal D. Di-pormal
3. Ang mga salitang ito ay may kakaibang tono o bigkas na maaaring magbigay pa ng ibang kahulugan nito.
a. Kolokyal b. Balbal c. Lalawiganin d. Pormal
4. Ang salitang “Kano” ay halimbawa ng_______.
a. Lalawiganin b. Balbal c. Pormal d. Kolokyal
5. Ipinagbabawal sa mga kabataan ang nakalalasing na inumin at yosi. Ang salitang “yosi” ay halimbawa
ng______.
a. Kolokyal b. Pormal c. Balbal d. lalawiganin
6. Ang dami ng masasarap na pagkain, mapaparami na naman ang kain ko nito, sira na naman my diet here.
Ang salitang initiman ay halimbawa ng______.
a. Pormal b. Kolokyal c. Lalawiganin d. Balbal
7. Sa bawat araw na pumapasok sa paaralan, ang palaging bilin at sinasabi sa amin ni nanay “pag-amping.”
Ang pag-amping ay _____
a. Kolokyal b. Balbal c. Pormal d. Lalawiganin
16. 8. Pupunta ka ba bukas sa eskwelahan? Ang salitang eskwelahan at halimbawa ng ____.
a. Balbal b. Kolokyal c. Lalawiganin d. Pormal
9. Sabik na sabik na akong makita ang aking mga kapatid at ina. Kelan kaya ako makadadalaw sa kanila? Ang
salitang kelan ay halimbawa ng____.
a. Balbal b. Pormal c. Kolokyal d. Lalawiganin
10. Ang astig ng kapatid mong galing Amerika, parang ang idolo kong si Robin Padilla.Ang salitang itiniman ay
halimbawa ng____.
a. Pormal b. Kolokyal c. Balbal d. Lalawiganin
11. Ang chaka naman ng panaginip ko. Ang chaka ay salitang balbal na ang ibig sabihin ay_____
a. pangit b. kaakit-akit c. maganda d. kahali-halina
12. Ang kakosa ko ay hindi nagkait ng tulong sa panahon ng aking kagipitan. Ang kakosa ay salitang balbal na ang ibig
sabihin ay____.
a. kapatid b. kaibigan c. kaaway d. kalaro
13. Masarap kainin ang inapoy kapag mainit pa.Ang inapoy ay salitang Ilokano na ang ibig ipakahulugan ay_____.
a. kanin b. lugaw c. tinapay d. pansit
14. Madalas ang paggoli ngayong tag-init. Ang paggoli ay salitang balbal na ang ibig sabihin ay_____.
a. paglalaba b. pagligo c. pagsasampay d. pagkukula
15. Sa panahon ng pandemya, maraming tao ang nakaranas ng tomguts. Ang ibig ipakahulugan ng tomguts ay_____.
a. gutom b. busog c. sagana d.marami
