1. A familia
Ciclo superior: 5.º e 6.º de primaria (10-12 anos)
Programa School to School
Actividades
Actividade 1
A historia da nosa familia
Duración
Unha sesión de 1h.
Obxectivos:
• Indagar na historia das nosas familias, e relacionala co noso contexto sociocultural.
• Comparar os nosos costumes cos das familias da India.
Material necesario:
Cartolinas, lapis de cores ou rotuladores. Antes da sesión, o profesor ou profesora pedirá ao alumnado
que traia algunhas fotografías da súa familia, como por exemplo: fotos de cando o seu pai e nai eran
pequenos, fotos de antes de casar, da súa voda (se é que a houbo), dos seus avós e avoas cando eran
novos, etc. Tamén sería axeitado que falaran cos membros da súa familia e lles preguntaran acerca da
evolución da súa vida a partires de ter fillos e fillas, netos e netas, etc.
Desenvolvemento da actividade:
Cada alumno ou alumna vai elaborar unha breve historia da súa propia familia, comezando polos seus
avós e avoas, e centrándose sobre todo na vida do seu pai e a súa nai no momento actual.
• Onde vivían cada un deles/as e cando abandonaron as casas dos seus avós/avoas?
• Que estudaban, ou en que traballaban antes de coñecerse.
• Como se coñeceron?
• Si casaron, cando, etc.? Seguiron algún costume, como por exemplo o do “axuar” da noiva?
• Cando marcharon a vivir xuntos?
• Cando decidiron ter fillos/as?
• Quen vive con eles/as? (por exemplo, avós, avoas, tíos ou tías, etc.)
Con todos estes datos, ilustrados coas fotografías que trouxemos, elaboraremos un libro no que escri-
biremos o proceso de formación das nosas familias.
Reservaremos os últimos quince minutos da sesión para compartir cos demais o que escribíramos, e
tamén para comparar os nosos costumes cos que vimos ao longo da exposición do tema da India.
• Existe a mesma liberdade nun país que no outro?
• Que pasaría si os matrimonios das nosas familias foran concertados?
2. A familia
Ciclo superior: 5.º e 6.º de primaria (10-12 anos)
Programa School to School
Actividades
Actividade 2
Que queres ser de maior?
Duración
Unha sesión de 1h.
Obxectivos:
• Reflexionar sobre los roles de los hombres y de las mujeres en nuestra sociedad, y aprender a no
fomentar estereotipos.
• Analizar la evolución de las tres últimas generaciones de mujeres en la sociedad española.
Material necesario:
Folios o cartulinas, lápices de colores o rotuladores.
Desenvolvemento da actividade:
Comenzaremos realizando un listado con todas las profesiones que se nos ocurran. Para cada una de
ellas, señalaremos si creemos que se trata de una profesión que normalmente ejercen hombres, muje-
res o ambos. También es posible que algunas de ellas hayan sido ejercidas exclusivamente por hombres
en el pasado, pero que cada vez haya más mujeres que se dedican a ello.
A continuación, dibujaremos un pequeño árbol genealógico de nuestras familias, empezando por nues-
tros abuelos y abuelas. Para ello, vamos a dibujar un esquema con tantos cuadros como sea necesario
para representar a toda nuestra familia.
En cada apartado escribiremos el nombre y la profesión de nuestros parientes. ¿Qué diferencias ob-
servamos? Vamos a fijarnos sobre todo en las mujeres de nuestras familias. ¿Qué profesiones tenían?
Podemos plantear dos preguntas diferentes:
• A las chicas de la clase: ¿Os veis igual que vuestras abuelas?
• A los chicos de la clase: ¿Creéis que vuestras amigas, hermanas o primas serán iguales que
vuestras abuelas?
Esta reflexión nos llevará a plantearnos la siguiente pregunta: ¿qué queremos ser de mayores? La res-
puesta la escribiremos también en el esquema; a partir de los resultados, analizaremos entre todos y
todas:
• ¿Hay profesiones reservadas para los chicos? ¿Y para las chicas?
• ¿Cuántas chicas han elegido profesiones «masculinas» y por qué?
• ¿Cuántos chicos han escogido profesiones «femeninas» y por qué?
3. A familia
Ciclo superior: 5.º e 6.º de primaria (10-12 anos)
Programa School to School
Actividades
Actividade 3
Historias ao revés
Duración
Unha sesión de 1h.
Obxectivos:
• Identificar estereotipos nas narracións populares (contos, cine, televisión, etc…)
• Idear versións alternativas a esas narracións que non contribúan a fomentar os estereotipos.
Material necesario:
Folios ou cartolinas, lapis de cores ou rotuladores.
Desenvolvemento da actividade:
Imos dividir a clase en grupos de tres ou catro alumnos e alumnas. Cada un deles terá que pensar nun
conto tradicional, unha serie de televisión ou unha película na que haxa algunha personaxe arquetípica:
unha princesa, un príncipe, un guerreiro, unha bruxa, etc. No caso de narracións máis contemporáneas,
poderíamos reflexionar sobre os papeis estereotípicos dos seus protagonistas, e realizar un listado dos
rasgos que veñen asociados normalmente a cada un deles (por exemplo: valente, reservado/a, tímido/a,
divertido/a, forte, débil, etc.)
A continuación, cada grupo creará unha versión alternativa do conto, a serie ou a película coa que es-
tamos a traballar, cambiando o sexo de todas as personaxes que o compoñen. O cambio introducido
pode dar lugar a calquera outra modificación da trama ou dos detalles do conto que consideremos
axeitada ou coherente coa nova versión.
Co resultado, prepararán un mural no que se presenten as personaxes e os cambios producidos nas
tramas.
Unha vez rematado, cada grupo compartirá as súas versións alternativas co resto da clase, e reflexio-
narase sobre os resultados:
• Que versión gústavos máis, a orixinal ou a nova
• Como valorarías o emprego de estereotipos nas narracións ? Ata que punto cres que inflúen en
nós ou nos condicionan?
• Podedes enumerar outros exemplos de papeis estereotipados?
4. A familia
Ciclo superior: 5.º e 6.º de primaria (10-12 anos)
Programa School to School
Actividades
Actividade 4
8 de marzo: Día internacional da muller
Duración
Unha sesión de 1h.
Obxectivos:
• Coñecer os motivos polos que se celebra o Día Internacional da Muller traballadora.
• Preparar material para a celebración na escola deste día, investigando a mulleres cuxa traxectoria vital
e profesional contribuíra na loita polos dereitos das mulleres.
Material necesario:
Folios ou cartolinas, lapis de cores ou rotuladores. Antes da sesión, o profesor ou a profesora pedirá ao
alumnado que investiguen a figura dalgunha muller que tivera especial relevancia por apartarse do rol
que se lle asignara e exercer actividades ou profesións tradicionalmente reservadas aos homes: cientí-
ficas, escritoras, feministas, políticas, etc.
Desenvolvemento da actividade:
O 8 de marzo celébrase o Día Internacional da Muller Traballadora. Imos comezar facendo as seguintes
preguntas:
• Por que é necesario celebrar un día como este?
• Cantas mulleres coñecedes que non traballen fóra da casa, nin o fixeran nunca? Por que cres
que pasa isto? Tiveron as mesmas posibilidades que os homes das súas familias (por exemplo
irmáns, primos, etc)? Tiveron acceso á mesma educación? E ás mesmas responsabilidades
que eles?
• Cres que isto está cambiando na actualidade?
A continuación, e coa clase dividida en grupos de tres ou catro alumnos ou alumnas, imos preparar
varios murais co material que trouxemos da casa, para dar a coñecer os detalles das vidas das mulleres
que eliximos. Podemos agrupar aos alumnos ou alumnos que escolleran as mesmas figuras, e tamén
aquelas profesións similares. Trataremos de reflectir: a que se dedicaron, por que, a que problemas ou
a quen tiveron que enfrontarse, que destino tiveron, etc. Os murais poden ir ilustrados por debuxos ou
por fotografías atopadas en Internet.
Cando poñamos en común todo o traballo realizado, aproveitaremos para facer algunhas preguntas
máis: seguen a existir algunhas das dificultades ou trabas sociais ás que se enfrontaron estas mulleres?
Por que? Que podemos facer para superalas?