3. ილია დაილია და ფოლკლორიფოლკლორი
,ყველასათვის ცნობილია,ყველასათვის ცნობილია
რომრომ ხალხურიხალხური
სიტყვიერებასიტყვიერება
ფოლკლორიფოლკლორი,, მასებისმასების
პოეტურიპოეტური
,შემოქმედებაა რომელიც,შემოქმედებაა რომელიც
ჩამოყალიბდა უძველესჩამოყალიბდა უძველეს
ხანაშიხანაში.. ჩამოყალიბდა იმჩამოყალიბდა იმ
დროსდროს ,,როდესაცროდესაც
დამწერლობა არდამწერლობა არ
არსებობდა და ზეპირადარსებობდა და ზეპირად
გადაეცემოდა თაობიდანგადაეცემოდა თაობიდან
თაობასთაობას..
4. -ზეპირსიტყვიერების შემეცნებით-ზეპირსიტყვიერების შემეცნებით
აღმზრდელობითი მნიშვნელობა კარგადაღმზრდელობითი მნიშვნელობა კარგად
-19ჰქონდათ გააზრებული მე საუკუნის-19ჰქონდათ გააზრებული მე საუკუნის
: ,სიტყვის დიდოსტატებს ილია ჭავჭავაძეს: ,სიტყვის დიდოსტატებს ილია ჭავჭავაძეს
, ,აკაკი წერეთელს იაკობ გოგებაშვილს რაფიელ, ,აკაკი წერეთელს იაკობ გოგებაშვილს რაფიელ
. .ერისთავს და ა შ. .ერისთავს და ა შ
შეუძლებელიარშეუძლებელიარ აღინიშნოსაღინიშნოს ილია ჭავჭააძისილია ჭავჭააძის
დიდი დამსახურება ფოლკლორული მასალისდიდი დამსახურება ფოლკლორული მასალის
შეგროვებისა და გავრცელებისშეგროვებისა და გავრცელების საქმეშისაქმეში
5. ილია ჭავჭავაძეილია ჭავჭავაძე
იილიალია 1837ჭავჭავაძე დაიბადა1837ჭავჭავაძე დაიბადა
27წლის ოქტომბერს სოფ27წლის ოქტომბერს სოფელელ
ყვარელშიყვარელში.. ილიას მამა ერთილიას მამა ერთ
დროს ოფიცრადდროს ოფიცრად
მსახურობდამსახურობდა.. მთელ კახეთშიმთელ კახეთში
,მას იცნობდნენ როგორც,მას იცნობდნენ როგორც
ენამენამაახვილსა დახვილსა და
.სიტყვამოსწრებულს ილიას.სიტყვამოსწრებულს ილიას
დედა ფრიად ნაკითხი დადედა ფრიად ნაკითხი და
განათლებული ქალიგანათლებული ქალი
.ყოფილა მარიამი სულ.ყოფილა მარიამი სულ
მთლად ახალგაზრდამთლად ახალგაზრდა
, 10გარდაიცვალა მაშინ ილია, 10გარდაიცვალა მაშინ ილია
.წლის იყო გრიგოლს და.წლის იყო გრიგოლს და
მარიამს ექვსი შვილიმარიამს ექვსი შვილი
.ჰყავდათ.ჰყავდათ
6. ,პატარა ილია გულკეთილი,პატარა ილია გულკეთილი ,წესიერი,წესიერი ფაქიზიფაქიზი
.ბავშვი ყოფილა.ბავშვი ყოფილა რვარვა წლისწლის ბავშვი მშობლებსბავშვი მშობლებს
სასწავლებლად მიუბარებიათ მთავარსასწავლებლად მიუბარებიათ მთავარ
დიაკდიაკვვ .ანთან.ანთან აქ ის სწავლობდა გლეხისაქ ის სწავლობდა გლეხის
შვილებთანშვილებთან . 1848-1851ერად. 1848-1851ერად წლებშიწლებში კიკი --
რაერაევსკისავსკისა დადა ჰაკესჰაკეს პანსიონშიპანსიონში..
7. ილია ჭავჭავაძეილია ჭავჭავაძე ყოველ წელიწადსყოველ წელიწადს
,ესტუმრებოდა მშობლიურ სოფელს,ესტუმრებოდა მშობლიურ სოფელს
.ყვარელს იქ ახლოს ეცნობოდა გლეხების.ყვარელს იქ ახლოს ეცნობოდა გლეხების
- ,ყოფა ცხოვრებას აკვირდებოდა ხალხურ- ,ყოფა ცხოვრებას აკვირდებოდა ხალხურ
,სიმღერებს განსაკუთრებით,სიმღერებს განსაკუთრებით
,, ,ჰყვარებია მუმლი მუხასა რომლის,, ,ჰყვარებია მუმლი მუხასა რომლის
შესრულებაშიც თვითონ იღებდაშესრულებაშიც თვითონ იღებდა
.მონაწილეობას.მონაწილეობას
8. ილიასილიას შემოქმედებიდანშემოქმედებიდან ჩანსჩანს,, თუ რათუ რა ღრმადღრმად
ჩაწვდა მწერალიჩაწვდა მწერალი ხალხურხალხურ .სიტყვიერებას იგი.სიტყვიერებას იგი
ყოველ წელს სტუმრობდაყოველ წელს სტუმრობდა სხვადასხვასხვადასხვა ,სოფლებს,სოფლებს
ახლოსახლოს ეცნობოდაეცნობოდა მშრომელი ადამიანებისმშრომელი ადამიანების -ყოფა-ყოფა
ცც ,ხოვრებას დიდი ყურადღებ,ხოვრებას დიდი ყურადღებითით აკვირდებოდააკვირდებოდა
ხალხურხალხურ
, ,სიმღერებს ლექსებს გამონათქვამებს, ,სიმღერებს ლექსებს გამონათქვამებს და თავიდა თავისს
უბისუბის წიგნაკშწიგნაკშიი .იწერდა .იწერდა
9. -ფოლკლორულ შემკრებლობითი-ფოლკლორულ შემკრებლობითი
თვალსაზრისითთვალსაზრისით,, განსაკუთრებით ნაყოფიერიგანსაკუთრებით ნაყოფიერი
იყო ილია ჭავჭავაძის დუშეთის მაზრაშიიყო ილია ჭავჭავაძის დუშეთის მაზრაში
.მოღვაწეობის პერიოდი ის გლეხობაში.მოღვაწეობის პერიოდი ის გლეხობაში
, .ტრიალებდა დადიოდა სოფლებში, .ტრიალებდა დადიოდა სოფლებში
, ,დაუახლოვდა მთიულებს მოხევეებს, ,დაუახლოვდა მთიულებს მოხევეებს
, .ხევსურებს ფშავლებს ფოლკლორი, .ხევსურებს ფშავლებს ფოლკლორი
აღნიშნულ კუთხეებში ძველებურად დიდაღნიშნულ კუთხეებში ძველებურად დიდ
.პატივში იყო.პატივში იყო
10. ილიას არაერთილიას არაერთ ნაწარმოებში აქვს გამოყენებულინაწარმოებში აქვს გამოყენებული
: , , .ფოლკლორული ნიმუშები ანდაზები ლეგენდები თქმულებები: , , .ფოლკლორული ნიმუშები ანდაზები ლეგენდები თქმულებები
„ამის შესანიშნავი ნიმუშია მოთხრობა კაცია ადამიანი„ამის შესანიშნავი ნიმუშია მოთხრობა კაცია ადამიანი?!?!
“,“,ნაწარმოებსნაწარმოებს წინ უძღვის ანდაზაწინ უძღვის ანდაზა:: „მოყვარეს პირში უძრახე„მოყვარეს პირში უძრახე,,
“.მტერს პირს უკანაო“.მტერს პირს უკანაო ,ამ თვალსაზრისით ასევე აღსანიშნავია,ამ თვალსაზრისით ასევე აღსანიშნავია
„ “,პოემა კაკო ყაჩაღი„ “,პოემა კაკო ყაჩაღი
„„ ქართქართვვ “ლის დედა და სხვა“ლის დედა და სხვა..
11. „„იქნება არც ერთ მსოფლიო გენიოსს არ ჰქონდესიქნება არც ერთ მსოფლიო გენიოსს არ ჰქონდეს
,იმოდენა მნიშვნელობა ერისთვის რამდენიც აქვს,იმოდენა მნიშვნელობა ერისთვის რამდენიც აქვს
ილიაილია ჭავჭავაძესჭავჭავაძეს .საქართველოსთვის.საქართველოსთვის ““-წერდა იაკობ-წერდა იაკობ
გოგებაშვილიგოგებაშვილი
12. ილიასილიას შემოქმედებაშიშემოქმედებაში -ერთ ერთი-ერთ ერთი ლამაზილამაზი
და შესანიშნავიდა შესანიშნავი ლექსიალექსია ,,,,ბაზალეთის ტბაბაზალეთის ტბა“.“.
„ “საინტერესოა ბაზალეთის ტბის ოქროს„ “საინტერესოა ბაზალეთის ტბის ოქროს
.აკვნის ისტორია ილიამ ხალხური თქმულება.აკვნის ისტორია ილიამ ხალხური თქმულება
.ლიტერატურულ ნაწარმოებად გარდასახა.ლიტერატურულ ნაწარმოებად გარდასახა
13. ,, “ილია ჭავჭავაძის პოემა განდეგილს საფუძვლად უდევს
.ხალხური ლეგენდა არსებობს ბეთლემის მონასტრის
.შესახებ ლეგენდის სხვადასხვა ვარიანტი
წინაპართა ნაკვალევზე შემგროვებლებმა უამრავი
.საინტერესო მასალა მოიპოვეს
ფოლკლორული ნიმუშები კი ჩვენი ერის კულტურული
,მემკვიდრეობაა რომლებსაც კიდევ მრავალი თაობა
,გაიცნობს შეიმეცნებს და შეიყვარებს.
14. : ,,ტიციან ტაბიძე წერდა: ,,ტიციან ტაბიძე წერდა ილიაილია რომრომ
,გამოაკლდეს მეცხრამეტე საუკუნეს მაშინ,გამოაკლდეს მეცხრამეტე საუკუნეს მაშინ
იქნებოდა საქართველო სამუდამოდიქნებოდა საქართველო სამუდამოდ
დაბნელებულიდაბნელებული “.“.
,დიახ,დიახ ილიაილია ჩვენი ქვეყნის ნამდვილიჩვენი ქვეყნის ნამდვილი
!მამულიშვილი იყო!მამულიშვილი იყო
15. ,მართლაც ილია ჭავჭავაძე იყო ის,მართლაც ილია ჭავჭავაძე იყო ის
,პიროვნება რომელმაც განუზომელი ამაგი,პიროვნება რომელმაც განუზომელი ამაგი
, ...დასდო ჩვენს ქვეყანას მწერლობას ათეული, ...დასდო ჩვენს ქვეყანას მწერლობას ათეული
,წლების შემდეგ მადლიერმა ქართველმა ერმა,წლების შემდეგ მადლიერმა ქართველმა ერმა
.ილია ჭავჭავაძე წმინდანად შერაცხა.ილია ჭავჭავაძე წმინდანად შერაცხა