Congres “Planning our Green Heritage” – March 27, 2012 at De Schorre – Boom, Belgium
As head of the Flemish department Spatial Planning, Hans Leinfelder gives his idea of integrating green heritage and landscape as instruments of special planning.
Rond het jaar 2000 werd bekend dat zowel de militaire complexen als de ENKA Ede zouden gaan
verlaten. Hiermee zouden zij een gebied met een grootte van circa 140 ha “leeg” achterlaten.
Daarmee stond de gemeente voor de taak om de toekomstige ruimtelijke ontwikkeling in goede banen te leiden. Dit wordt opgepakt binnen het project Veluwse Poort. Inmiddels liggen de ontwerpen voor infrastructuur en
gebiedsontwikkelingen klaar voor inspraak.
Presentaties
Tijdens deze GSRO-bijeenkomst zullen twee sprekers een presentatie geven:
Presentatie 1 - Rob Luca
In deze eerste presentatie zal Rob Luca (stedenbouwkundige gemeente Ede) een schets geven van de ruimtelijke ontwikkeling van Ede tot en met 2010, waarin o.a. de volgende onderwerpen aan bod komen:
• de regionale samenwerking in WERV en Regio de Vallei;
• Masterplan Ede Oost;
• Planconcept Veluwse Poort;
• Gebiedsontwikkeling Veluwse Poort, bestaande uit:
- ENKA-terrein;
- Parklaan;
- Stationsgebied (Spoorzone);
- Kazerneterreinen;
- Kop van de Parkweg.
Presentatie 2 - Wilger van Aalst
In de tweede presentatie zal Wilger van Aalst (assistent projectleider Kazerneterreinen gemeente Ede) in detail iets meer vertellen over het project Veluwse Poort en over de transformatieopgave van de
Kazerneterreinen in Ede Oost, zoals het tijdelijke beheer van gebouwen en gebied en het ruimtelijkfunctionele toekomstperspectief.
Geo info: HEMbrug Geo-informatiebeheer en herontwikkelingJacco Wanders
Artikel vakblad ‘Geo-Info’ (2014-6) waarin wordt ingegaan hoe met behulp Geo-Informatiebeheer de herontwikkeling van HEMbrug wordt gerealiseerd. Het laat zien waarom en op welke manier een geo-portaal meer dan een tooling is van het gebiedsontwikkelingsproces, maar er juist deel van uit maakt.
LievenseCSO staat voor een integrale aanpak bij locatie-ontwikkelingen.
Integrale aanpak = slimme oplossingen = kansen zien = realistisch meedenken!
Geïnteresseerd? Tel: 088-9102061
Rond het jaar 2000 werd bekend dat zowel de militaire complexen als de ENKA Ede zouden gaan
verlaten. Hiermee zouden zij een gebied met een grootte van circa 140 ha “leeg” achterlaten.
Daarmee stond de gemeente voor de taak om de toekomstige ruimtelijke ontwikkeling in goede banen te leiden. Dit wordt opgepakt binnen het project Veluwse Poort. Inmiddels liggen de ontwerpen voor infrastructuur en
gebiedsontwikkelingen klaar voor inspraak.
Presentaties
Tijdens deze GSRO-bijeenkomst zullen twee sprekers een presentatie geven:
Presentatie 1 - Rob Luca
In deze eerste presentatie zal Rob Luca (stedenbouwkundige gemeente Ede) een schets geven van de ruimtelijke ontwikkeling van Ede tot en met 2010, waarin o.a. de volgende onderwerpen aan bod komen:
• de regionale samenwerking in WERV en Regio de Vallei;
• Masterplan Ede Oost;
• Planconcept Veluwse Poort;
• Gebiedsontwikkeling Veluwse Poort, bestaande uit:
- ENKA-terrein;
- Parklaan;
- Stationsgebied (Spoorzone);
- Kazerneterreinen;
- Kop van de Parkweg.
Presentatie 2 - Wilger van Aalst
In de tweede presentatie zal Wilger van Aalst (assistent projectleider Kazerneterreinen gemeente Ede) in detail iets meer vertellen over het project Veluwse Poort en over de transformatieopgave van de
Kazerneterreinen in Ede Oost, zoals het tijdelijke beheer van gebouwen en gebied en het ruimtelijkfunctionele toekomstperspectief.
Geo info: HEMbrug Geo-informatiebeheer en herontwikkelingJacco Wanders
Artikel vakblad ‘Geo-Info’ (2014-6) waarin wordt ingegaan hoe met behulp Geo-Informatiebeheer de herontwikkeling van HEMbrug wordt gerealiseerd. Het laat zien waarom en op welke manier een geo-portaal meer dan een tooling is van het gebiedsontwikkelingsproces, maar er juist deel van uit maakt.
LievenseCSO staat voor een integrale aanpak bij locatie-ontwikkelingen.
Integrale aanpak = slimme oplossingen = kansen zien = realistisch meedenken!
Geïnteresseerd? Tel: 088-9102061
Toelichting handboek ‘Verankeren van erfgoed in ruimtelijk beleid’ 3Onroerend Erfgoed
Presentatie 3 van vrijdag 19 februari 2016: clusters, voorschriften voor het verankeren van erfgoed in het ruimtelijk beleid en de toepassing ervan, door Brecht Vandekerckhove, SUM
VRP Werelddag van de Stedenbouw 2012 | Philippe Van Wesenbeeck | 'Vernieuwend...Els Brouwers
Philippe Van Wesenbeeck (dienst Stedenbouw en Ruimtelijke Planning van de stad Gent) licht de lange traditie van strategisch ruimtelijk plannen in Gent toe. Vandaag de dag wordt daar aan de opbouw van het plan 'Duurzame stadsontwikkeling 2030' gewerkt. Dit plan reikt instrumenten aan die inspirerend kunnen zijn voor andere steden en gemeenten.
20 jaar RSV. Open ruimte vrijwaren met instrumenten ro. Ann PismanEls Brouwers
In 2017 is het twintig jaar geleden dat het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen (RSV) werd goedgekeurd door de Vlaamse Regering. Het congres '20 jaar RSV' blikt terug op die twintig jaar en kijkt meteen ook vooruit. Hoe kwam het plan tot stand? Wat is uiteindelijk het resultaat en de betekenis ervan geweest? Heeft het de verwachtingen kunnen inlossen? En wat leren we eruit voor de beleids- en omgevingsplanning?
Angela Prentiss is seeking a new position where she can utilize her strong organizational skills, work ethic, creativity, educational background in business administration and minor in music, and experience in various roles. She has over 5 years of experience in roles such as an organizing and cleaning specialist, resident assistant, cake decorator, welcome center assistant, and sales representative. Her objective is to achieve organizational goals through her determination, passion, and ability to work well with others.
Rencana pelaksanaan pembelajaran mencakup lima mata pelajaran yaitu PPKn, Bahasa Indonesia, Matematika, Seni Budaya dan Prakarya, serta Penjasorkes dengan tujuan membentuk sikap dan keterampilan peserta didik terkait kebersamaan dan keanekaragaman. Metode pembelajarannya meliputi ceramah, diskusi, demonstrasi dan penugasan.
Within the framework of its Research Communications Capacity Building Program, GDNet produced, in collaboration with CommsConsult, a series of 7 handouts providing some guidelines for a great presentation. They cover several aspects starting from how you look and feel while presenting, and structuring your presentation, to how to make your messages effective. It also explains how to manage your information and research using social media, in addition to providing some tips for writing to an online audience, and ending with a template for leave-behind handouts.
The Japanese attitude towards work is that if a task can be done, one should do it themselves, and if no one else is able to do a task, then they must do it themselves. The Middle Eastern attitude is more relaxed - if someone else is able to do a task, they should let them do it, and if no one can do a task, then there is no ability for them to do it either.
The document is a resume for Juraj Vitkio that summarizes his work experience and skills. It lists his operating systems and office software skills, as well as experience as a chef and in sales and warehouse work. It also outlines his education in computer engineering and networks from 2011-2016 in Slovakia and Ireland.
Toelichting handboek ‘Verankeren van erfgoed in ruimtelijk beleid’ 3Onroerend Erfgoed
Presentatie 3 van vrijdag 19 februari 2016: clusters, voorschriften voor het verankeren van erfgoed in het ruimtelijk beleid en de toepassing ervan, door Brecht Vandekerckhove, SUM
VRP Werelddag van de Stedenbouw 2012 | Philippe Van Wesenbeeck | 'Vernieuwend...Els Brouwers
Philippe Van Wesenbeeck (dienst Stedenbouw en Ruimtelijke Planning van de stad Gent) licht de lange traditie van strategisch ruimtelijk plannen in Gent toe. Vandaag de dag wordt daar aan de opbouw van het plan 'Duurzame stadsontwikkeling 2030' gewerkt. Dit plan reikt instrumenten aan die inspirerend kunnen zijn voor andere steden en gemeenten.
20 jaar RSV. Open ruimte vrijwaren met instrumenten ro. Ann PismanEls Brouwers
In 2017 is het twintig jaar geleden dat het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen (RSV) werd goedgekeurd door de Vlaamse Regering. Het congres '20 jaar RSV' blikt terug op die twintig jaar en kijkt meteen ook vooruit. Hoe kwam het plan tot stand? Wat is uiteindelijk het resultaat en de betekenis ervan geweest? Heeft het de verwachtingen kunnen inlossen? En wat leren we eruit voor de beleids- en omgevingsplanning?
Angela Prentiss is seeking a new position where she can utilize her strong organizational skills, work ethic, creativity, educational background in business administration and minor in music, and experience in various roles. She has over 5 years of experience in roles such as an organizing and cleaning specialist, resident assistant, cake decorator, welcome center assistant, and sales representative. Her objective is to achieve organizational goals through her determination, passion, and ability to work well with others.
Rencana pelaksanaan pembelajaran mencakup lima mata pelajaran yaitu PPKn, Bahasa Indonesia, Matematika, Seni Budaya dan Prakarya, serta Penjasorkes dengan tujuan membentuk sikap dan keterampilan peserta didik terkait kebersamaan dan keanekaragaman. Metode pembelajarannya meliputi ceramah, diskusi, demonstrasi dan penugasan.
Within the framework of its Research Communications Capacity Building Program, GDNet produced, in collaboration with CommsConsult, a series of 7 handouts providing some guidelines for a great presentation. They cover several aspects starting from how you look and feel while presenting, and structuring your presentation, to how to make your messages effective. It also explains how to manage your information and research using social media, in addition to providing some tips for writing to an online audience, and ending with a template for leave-behind handouts.
The Japanese attitude towards work is that if a task can be done, one should do it themselves, and if no one else is able to do a task, then they must do it themselves. The Middle Eastern attitude is more relaxed - if someone else is able to do a task, they should let them do it, and if no one can do a task, then there is no ability for them to do it either.
The document is a resume for Juraj Vitkio that summarizes his work experience and skills. It lists his operating systems and office software skills, as well as experience as a chef and in sales and warehouse work. It also outlines his education in computer engineering and networks from 2011-2016 in Slovakia and Ireland.
Este documento contiene información sobre la Universidad de Chile, incluyendo una cédula de identidad, un certificado de título profesional otorgado en 1999, y una escala de notas. Proporciona detalles sobre un ingeniero civil eléctrico que se graduó de la Universidad de Chile con distinción.
20 jaar RSV. Een terugblik op 20 jaar werken met het RSV. Philippe Van Wesenb...Els Brouwers
In 2017 is het twintig jaar geleden dat het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen (RSV) werd goedgekeurd door de Vlaamse Regering. Het congres '20 jaar RSV' blikt terug op die twintig jaar en kijkt meteen ook vooruit. Hoe kwam het plan tot stand? Wat is uiteindelijk het resultaat en de betekenis ervan geweest? Heeft het de verwachtingen kunnen inlossen? En wat leren we eruit voor de beleids- en omgevingsplanning?
Introduction and introduction to the strategic project: Rupel Jayne Rogers
Congres “Planning our Green Heritage” – March 27, 2012 at De Schorre – Boom, Belgium
Introduction and introduction to the strategic project: Rupel by Rik Röttger, deputy province of Antwerp (Dutch)
Werelddag van de Stedenbouw. Van passief naar productief. Elke VanemptenEls Brouwers
De 17de editie van de Werelddag van de Stedenbouw (7 november 2014, Vlaams parlement Brussel) focust op gebiedsontwikkeling. Bij deze aanpak gaan actoren en sectoren in een bepaald gebied samenwerken om een gedeelde ruimtelijke visie en een nieuwe dynamiek te realiseren. De presentatie van Elke Vanempten focust op het productief landschap, de ontwikkeling van de open ruimte en de rollen van ontwerp.
Werelddag van de Stedenbouw 2014. Ruimte Vlaanderen. Partner in gebiedsontwik...Els Brouwers
De 17de editie van de Werelddag van de Stedenbouw (7 november 2014, Vlaams parlement Brussel) focust op gebiedsontwikkeling. Bij deze aanpak gaan actoren en sectoren in een bepaald gebied samenwerken om een gedeelde ruimtelijke visie en een nieuwe dynamiek te realiseren. Het departement Ruimte Vlaanderen wil in samenhang met het nieuw te ontwikkelen Beleidsplan Ruimte Vlaanderen meer dan ooit inzetten op gebiedsontwikkeling. Peter Cabus legt uit op welke manier dit gebeurt.
Thought4food: nadeken over efficiënte voedsel- en landschapsproductie easyFairs_belgium
Thought4food: nadeken over efficiënte voedsel- en landschapsproductie. Presentatie door Frans Pauwels (Vlaamse Landmaatschappij West-Vlaanderen) tijdens IFEST 2012, op woensdag 15 februari 2012 in Flanders Expo.
www.ifest.be
20 jaar RSV. Beleidsplan ruimte Geel. Bart JulliamsEls Brouwers
In 2017 is het twintig jaar geleden dat het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen (RSV) werd goedgekeurd door de Vlaamse Regering. Het congres '20 jaar RSV' blikt terug op die twintig jaar en kijkt meteen ook vooruit. Hoe kwam het plan tot stand? Wat is uiteindelijk het resultaat en de betekenis ervan geweest? Heeft het de verwachtingen kunnen inlossen? En wat leren we eruit voor de beleids- en omgevingsplanning?
Inleiding van de VRP-avond van 25 juni 2012, georganiseerd door de werkgroep 'VRP internationaal'. Deze avond gaat over de positie van de regionale planningswereld in een steeds belangrijker wordende internationale context.
Open oproep, project 1601, juli 2008.
Volledige studieopdracht voor de conceptuele uitwerking van een geïntegreerd en omvattend cultuurtoeristisch project ‘Herinneringspark 2014-2018’ in de frontstreek (Westhoek)
“Het belang van de beleving van het landschap bij het herdenken en herinneren van WOI is groot. Het landschap kan de bezoeker meer dan cognitief kennis laten nemen van de oorlog. Naast verhalen van mensen, voorwerpen getoond in musea, moet ook de context van het verhaal worden verteld, moet met andere woorden het oorlogslandschap kunnen spreken. WOI-beleven in de Westhoek moet iets unieks zijn, waarbij de beleving van het WOI-landschap als getuige centraal staat.”
26 maart 2013, Leuven. Planning in uitvoering. Boek 'Planning in uitvoering'Els Brouwers
Op 26 maart organiseerden VRP, het departement Ruimte Vlaanderen en AG Stadsontwikkeling Leuven een studienamiddag over strategische projecten. Gerard Stalenhoef (departement Ruimte Vlaanderen) presenteerde de nieuwe publicatie 'Planning in uitvoering' waarin dertig strategische projecten in uitvoering van het RSV zijn opgenomen. Verder presenteerden Véronique Henderix (AG Stadsontwikkeling Leuven) het strategisch project Vaartkom (Leuven) en Karen Gysen (provincie Antwerpen) de Fortengordels rond Antwerpen.
Informatie en informatiesystemen over het (cultuur)historische landschap: wat...Sophie Visser
Zoals bekend krijgt het (cultuur)historische landschap de laatste decennia veel aandacht. Het maken van informatie daarover is dan ook inmiddels een vanzelfsprekende zaak. Het rijk heeft dat al diverse malen gedaan, de provincies hebben het gedaan (en vaak herhaaldelijk), gemeenten hebben het gedaan of zijn er nog mee bezig. Maar waarom is dan toch vaak aanvullend onderzoek nodig, in ruimtelijke projecten of anderszins? Blijkbaar ligt (die) informatie vaak toch complexer. Eén oorzaak is dat gebruikssituaties toch steeds weer anders zijn terwijl men bij de informatie - zoals in cultuurhistorische (waarden)kaarten en andere vormen van (GIS-)informatiesystemen - bepaalde standaardsituaties voor ogen had. Ook kan de kijk op landschap en erfgoed en de onderzoeksbenadering die altijd in informatie schuilgaan wringen. Logischerwijs zou bij verandering daarvan - zoals door de landschapsbiografie, het meenemen van beleving, 'the ordinary landscape', etc. - ook de informatie moeten veranderen. Maar is dat ook altijd zo? En hoe zit het met de kijk op informatie en op ICT zelf en de manier waarop men daarmee omgaat, wat gewoonlijk eveneens gevolgen heeft? Informatie is er dus niet zomaar en is evenmin neutraal . De vraag naar waar informatie voor staat en wat deze betekent is daarmee voor hedendaagse informatiebronnen even belangrijk voor die uit het verleden. Dergelijke aspecten en vragen (en meer) zijn het onderwerp van deze lezing.
Parklands, Essex (MaxiGreen Project) by John MeehanJayne Rogers
Congres “Planning our Green Heritage” – March 27, 2012 at De Schorre – Boom, Belgium
Essex Country Council is preparing a vision for the whole of South Essex, highlighting the main Green Heritage sites and their relationship to the train line and the Thames Estuary Path. Several projects will link up to numerous other greenspaces, cycle ways, footpaths, nature reserves, heritage sites and marshlands in what is called the “South Essex Greengrid”. This is a project linking all the open spaces throughout South Essex from Thurrock to Southend.
Project Ferme des Aigrettes, Marck-en-Calaisis (MaxiGreen Project) by Clovis ...Jayne Rogers
Congres “Planning our Green Heritage” – March 27, 2012 at De Schorre – Boom, Belgium
In Marck-en-Calaisis, the town is developing an innovative vision for an old neglected farm area, finding the right balance between conservative Heritage and economic potentials. As a result, a renewed House of Nature and Environment will have a central position for which will help to create a vast natural and recreational area and maintain a natural wooded quality in the area.
Theoretical framework: integrating landscapes, heritage and spatial planning Jayne Rogers
The document summarizes the results of the Belvedere programme from 1999-2010 in the Netherlands which aimed to better integrate landscape, heritage, and planning. Some key results included two pilot projects at the national level focusing on heritage sites, over 400 locally subsidized projects, the establishment of an education network and research on the topic. The programme influenced national planning policy like recognizing national landscapes. The document also discusses different approaches to working with heritage from denial to reconstruction to preservation to inspiration. Examples are given of projects that have integrated heritage and planning.
Art in public landscapes by Berno Strootman Jayne Rogers
Congres “Planning our Green Heritage” - March 27, 2012
at De Schorre – Boom, Belgium.
Workshop: Art in public landscapes by Berno Strootman (Strootman Landscape architects, Amsterdam) (Dutch)
Spatial Planning on a the scale of Green heritage landscapes by Hans Leinfelder
1. Ruimtelijke planning op een
(erfgoed)landschappelijke schaal
Hans Leinfelder
RWO – Afdeling Ruimtelijke Planning en Stedenbouwkundig Beleid
Congres ‘Planning our Green Heritage’ – 27 maart 2012
Opbouw toelichting
• 1. “ Vergeten” landschap in ruimtelijke structuurplannen en
uitvoeringsplannen
• 2. “ Open ruimte als publieke ruimte” als beloftevol alternatief
• 3. Naar een ruimtelijke planning op “landschappelijke schaal”
1. “Vergeten” landschap in ruimtelijke
structuurplannen en uitvoeringsplannen Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen
• 1997-2007
• (www.rsv.vlaanderen.be)
• Visie ‘Vlaanderen, open en stedelijk’
• Duurzame ruimtelijke ontwikkeling
• Vier principes
- Gedeconcentreerde bundeling
- Fysisch systeem ruimtelijk structurerend
- Poorten als motors voor economische ontwikkeling
- Lijninfrastructuur als bindteken en als basis voor locatie-
beleid
Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen
• Uitgangshouding ruimtelijke kwaliteit
• Geen ruimtelijke principeslandschap/erfgoed
• Vier structuurbepalende componenten
- Stedelijke gebieden : 3 regels over behoud en uitbouw
historisch- waardevolle elementen
- Economische activiteiten : niets (havenlandschappen ?)
- Lijninfrastructuur : niets
- Buitengebied
• Geen bindende bepalingen landschap/erfgoed
2. • Landschap in structuurbepalende component
buitengebied
Op drie planningsniveaus :
- indicatieve selectiestructurerende elementen en componenten
→ beoordeling ruimtelijke ingrepen
- ontwikkelingsperspectieven karakteristieke elementen en
componenten, gave landschappen en open-ruimteverbindingen
→ selectieals basis voor ruimtelijke uitvoeringsplannen
Niet in RSV
→(traditionele landschappen Antrop)
→Interne oefening M&L 1997-1998
→Landschapsatlassen
→Ruimtelijke landschapskenmerkenkaart 2001
• Provinciale ruimtelijke structuurplannen
• Omzendbrief RO96/06 : landschap ?
• Indicatieve selectie van elementen en componenten,
meestal vergezeld van complexe kaart
• Selectie + beperkt engagement voor ruimtelijke
uitvoeringsplannen :
• bakens (fortengordel, kasteeldomeinen, mondingen
• gave landschappen, bakens, markante terreinovergang polder -
zandstreek
• open-ruimteverbindingen
• Invoering van begrip “nieuw landschap” → beleid?
• Gemeentelijke ruimt. structuurplannen
• Omzendbrief RO 97/02 : landschap ? >< beeld-
bepalende elementen (gebouwen, constructies,
natuurlijke elementen)
• Goedgekeurde gemeentelijke ruimtelijke
structuurplannen : landschap/erfgoed zeer beperkt
Nochtans ideaal als beleidskader voor
functiewijzigingen
- Zonevreemde monumenten
- Gebouwen met landschappelijke en/of architecturale waarde
• Pilootprojecten op initiatief van M&L
- Holsbeek
- Halle
Landschap/erfgoed in ruimtelijke
uitvoeringsplannen
• Nauwelijks ruimtelijke uitvoeringsplannen
geïnitieerd vanuit landschappelijk aspect
(landschap = nevenverschijnsel)
• Lopende planningsprocessen op Vlaams niveau
- (afbakening stedelijke gebieden)
- afbakening gebieden van de natuurlijke en agrarische
structuur
• “Erfgoedlandschap Westmalle”
• “Ieperboog Zuid”
Ontwerp van onroerend erfgoeddecreet
• Onroerenderfgoedrichtplanper thema of gebied =
sectoraal voorstel voor ruimtelijke uitvoeringsplannen
• Visie op toekomstige ontwikkeling van betrokken ‘ onroerende
goederen’ (= onroerend erfgoed)
• Aandachtspunten vanuit onroerenderfgoedbeleid
• Beheers- en ontwikkelingsdoelstellingen
• Mogelijkheid van actieprogramma
- Opsomming van nuttige of noodzakelijke instrumenten en middelen
- B.v. afbakening van erfgoedlandschap in ruimtelijk uitvoeringsplan
• -> zorgplicht
• -> geen gehele of gedeeltelijke vernietiging of beschadiging (motiveringsplicht)
Knelpuntensynthese en voorstel tot
strategie
• Knelpunten
• Beperkte invulling begrip ‘erfgoed’ (archeologie?
functiewijziging monumenten?)
• Selecties zonder verhaal/structuur
• Landschap/erfgoed = kwalitatief verhaal ><
ruimtelijke planning = kwantitatief verhaal (wonen,
bedrijven, natuur, landbouw, …)
• Wat met ontwikkeling van erfgoed? Wat met
nieuw erfgoed van toekomst?
• Erfgoed/landschap ≠ afzonderlijk verhaal
3. Erfgoed in ruimtelijke planning = noodzakelijk
kwaad
- Stelling is niet wetenschappelijk onderbouwd … is veeleer een
‘provocerende hypothese’
- Afbreuk aan ‘witte raven’ onder ruimtelijke plannen/planners
- Dagelijkse planningspraktijk
• Dominantie van kwantitatieve taakstellingen over wonen,
bedrijventerreinen, bos en natuur, agrarisch gebied
• Dominante economische en ecologische benaderingg van ruimte
- Kwalitatieve landschap- en erfgoedaspecten vrijwel nooit
vertrekbasis voor planningsinitiatieven
- Vaak toegevoegd als ‘glijmiddel’ voor aanvaardbaarheid van
harde bestemmingswijzigingen
Landschap en erfgoed vinden nauwelijks gehoor in
ruimtelijke planning
Voorstel tot strategie
Bondgenoten zoeken en samen dominante
economische en ecologische benadering van
ruimte bevragen
?
2. “Open ruimte als publieke ruimte ” als
beloftevol alternatief
Landschap als focus
LEINFELDER, H. (2007), Open ruimte als publieke
ruimte.
www.academiapress.be
Vlaanderen = laboratorium voor creatief onderzoek over beleid t.a.v.
toekomstige verstedelijking en openruimtefragmenten • Dominantie van
planningsdiscours met
scheiding tussen stad en
platteland
• Kenmerkend voor Noord-West-
Europese landen met rurale
traditie waarin landbouw en/of
natuur centraal staan
- Hoge waardering platteland als
productie- en consumptieruimte
- Negatieve perceptie van stad en
verstedelijkingsdruk
4. • Open ruimte als publieke ruimte
• Diversiteitals overkoepelende sociaal-culturele en
ruimtelijke uitdaging in huidige samenleving
Leren samenleven in ‘ ver-
scheidenheid’: positive
tolerance is the capacity to
put up with other’s fully
recognised differences from
self (…) with a mild appre-
ciation for or enjoyment of
those differences (Lofland,
1998)
- Publieke ruimte als ruimtelijke
uitdrukking van diversiteit:
I can stand where they stood and
experience common space from the
same perspective, even though my
experience may be completely
different (Madanipour, 2003)
• Diversiteit is niet langer een louter stedelijk vraagstuk!
- Groeiende diversiteit aan gebruikers en betekenissen van
open ruimte
• Open ruimte als rurale idylle (NIMBY, …)
• Open ruimte als ruimte voor vermaak (agritainment, …)
- Groeiende behoefte aan herstel van sociaal kapitaal in open
ruimte
• Kennis, relaties en mobiliserend vermogen tussen landbouwers,
burgers en overheid
- Fysisch-morfologische gelijkenis van open ruimte met
stedelijke publieke ruimte
• Vorm te geven enclaves open ruimte binnen overwegend bebouwde
omgeving
• Uniciteit versus transitie
• Diversiteit is niet langer een louter stedelijk vraagstuk!
- Groeiende diversiteit aan gebruikers en betekenissen van
open ruimte
• Open ruimte als rurale idylle (NIMBY, …)
• Open ruimte als ruimte voor vermaak (agritainment, …)
- Groeiende behoefte aan herstel van sociaal kapitaal in open
ruimte
• Kennis, relaties en mobiliserend vermogen tussen landbouwers,
burgers en overheid
- Fysisch-morfologische gelijkenis van open ruimte met
stedelijke publieke ruimte
• Vorm te geven enclaves open ruimte binnen overwegend bebouwde
omgeving
• Uniciteit versus transitie
Perspectiefwissel !
‘Stad in land’ wordt ‘land in stad’
5. Open ruimte = ‘nieuwe’ publieke ruimte in
stedelijke context
• ‘Drie slagen’ voor succesvolle publieke open ruimte
- Open ruimte met voldoende oppervlakte en permanente status
• ‘Voldoende oppervlakte’ op verschillende schaalniveaus
• ‘Permanente status’ door waarde, rol in stedelijk gebeuren, plan
• Publieke/collectieve/gedeelde ruimte
» Toegankelijkheid via padennetwerk
» Visuele toegankelijkheid
• Gebruik door maatschappelijke groepen
» Typering van publieke functie >< toewijzen van functies
- Bebouwde rand rond open ruimte die (effectief of visueel) gebruik maakt
van open ruimte
• Vandaag: residentiële uitbreiding met rug naar open ruimte, ‘vrijstaande
rijwoning ’, ‘fermette’ met hagen of schuttingen
• Aandacht voor scheiding met ‘vensters’ tussen publieke open ruimte en private
tuinruimte
• Aandacht voor overgang tussen publieke open ruimte en private tuinruimte
» Confrontatie van passerende residenten (‘ommetjesmaker’)
en constante gebruikers van open ruimte (landbouwer)
» Overgangszone met semi -publieke functies en activiteiten
Hans Leinfelder
VCM-contactdag – Mol – 7 maart 2009
- Perifere attractor in open ruimte
• Trekt actoren uit bebouwde rand aan naar open ruimte en zet hen aan deze
verder te verkennen
• Aandacht voor programma van attractoren in functie van beoogde publieke
karakter van open ruimte
• Schaal
» Van openluchtmuseum tot zitbank
» Nieuwe functies in bouwkundig erfgoed
3. Naar een ruimtelijke planning op
landschappelijke schaal
6. + Permanente status als parkbos door afbakeningslijn
Attractoren mogelijk door functiewijziging kastelen en land-
bouwbedrijven
Beperkt aantal contextelementen/omgevingscondities (vista’s,
dreven, …)
- Geen overgang naar woonkernen door 5 m brede haag
Perceelsgewijze (mono)functionele zonering in boskerngebied,
agrarisch gebied, …
Toenemende onvrede over functionele zonering in
ruimtelijke planning
• (Mono)functionele zonering
• Diepe wortels (CIAM)
• ‘Rechtszekerheid’ binnen
juridisch-administratief kader
• ‘Toe-eigening’ van ruimte door
beleidsdomeinen
• Hiërarchische, centrale sturing
• Kritiek
• Geen antwoord op multi-
functionalisering van ruimte
• Geen antwoord op diversiteit
aan betekenissen van dezelfde
ruimte
• Geen ruimte voor maat-
schappelijke zelforganisatie/
sociaal kapitaal
• Naar een ‘strategisch’ ruimtelijk uitvoeringsplan voor
open ruimte
• Inhoud
- Grafische functionele zonering -> zonering in functie van verschillen
in dynamiek, kwetsbaarheid, sociaal-culturele betekenis, …
- Stedenbouwkundige voorschriften over toegelaten functies en
activiteiten -> voorschriften omschrijven omgevingscondities of
spelregels waarbinnen functies en activiteiten kunnen ontwikkelen
• Inrichting en beheer > bestemming
• LANDSCHAP als holistische referentie
(‘landscape scale planning’; Selman, 2006)
Hans Leinfelder
VCM-contactdag – Mol – 7 maart 2009
Naar een sociaal-cultureel geïnspireerde ruimte-
lijke planning van de open ruimte in Vlaanderen
Economisch plannings- Ecologisch plannings-
discours landbouw discours natuur
Sociaal-cultureel discours
open ruimte?
met een hoofdrol voor landschap en erfgoed