Μια σύντομη παρουσίαση για τα βλαστοκύτταρα, από την συμμετοχή του 3ου ΓΕΛ Σερρών στο Μαθητικό Κοινοβούλιο Επιστημών.

1. Βλαστοκύτταρα
Η λύση σε όλα τα προβλήματα;
Βλαστοκύτταρα ή βλαστικά κύτταρα είναι τα κύτταρα ενός οργανισμού
τα οποία έχουν τη δυνατότητα να μετασχηματίζονται σε διαφορετικούς
τύπους σωματικών κυττάρων (πρώτα στάδια της ζωής και ανάπτυξη)

2. Λειτουργίες βλαστοκυττάρων
βλαστοκύτταρο
Ένα βλαστικό κύτταρο  δύο καινούρια κύτταρα ή
είδος κυττάρου με πιο
εξειδικευμένη λειτουργία
(εγκεφαλικό, μυϊκό, νευρικό κ.α.)
Εσωτερικός μηχανισμός ανάπλασης  συνεχείς διαιρέσεις  αναπλήρωση κυττάρων

3. Τα χαρακτηριστικά των βλαστικών κυττάρων
Είναι μη-διαφοροποιημένα κύτταρα με δυνατότητα πολλαπλασιασμού (κυτταρική διαίρεση)
και σε κατάλληλες συνθήκες μπορούν να ενεργοποιηθούν και να διαφοροποιηθούν με
σκοπό τη δημιουργία εξειδικευμένου ιστού.
Έχουν την ικανότητα διαίρεσης ώστε να αναπλάσουν τους κατεστραμμένους ιστούς
ορισμένων οργάνων.
 Τα βλαστικά κύτταρα αποτελούν το επίκεντρο πολλών ερευνών από τα μέσα του 20ού
αιώνα μέχρι σήμερα .

4. Τι ισχύει σήμερα;
Παρίσι, 1988: 1η επιτυχημένη εφαρμογή βλαστικών κυττάρων ομφαλικού
αίματος σε πεντάχρονο αγόρι.
Μέχρι σήμερα πάνω από 10.000 μεταμοσχεύσεις βλαστικών κυττάρων
ομφαλικού αίματος με θετικά αποτελέσματα σε ένα συνεχώς αυξανόμενο
κατάλογο ευρέως αποδεκτών ιατρικών εφαρμογών.
Μεταμόσχευση βλαστικών κυττάρων από αίμα
ομφαλίου λώρου  θεραπεία πολλών σοβαρών
νοσημάτων του αίματος, του ανοσοποιητικού
συστήματος και κάποιων μορφών καρκίνου

5. Σοβαρές παθήσεις (αιματολογικές, ανοσολογικές κ.ά.) μπορούν να
αντιμετωπιστούν με βλαστικά κύτταρα που απομονώθηκαν από το
ομφαλοπλακουντιακό αίμα.
Παγκοσμίως αναγνωρισμένες σημερινές εφαρμογές των
βλαστικών κυττάρων:
Λευχαιμίες
Πολλαπλό μυέλωμα
Μορφές αναιμίας (π.χ. δρεπανοκυτταρική)
Λεμφώματα
Εκ γενετής μεταβολικά νοσήματα
Ανοσοανεπάρκειες
Ρευματοειδής αρθρίτιδα

6. ΠΙΘΑΝΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΣΤΟ ΜΕΛΛΟΝ
Παγκοσμίως πραγματοποιούνται πειραματικές προσεγγίσεις και
πειραματικές δοκιμές με σκοπό τη διερεύνηση των ιδιοτήτων
τους και της επέκτασης της θεραπευτικής τους χρήσης.
Νευροεκφυλστικές ασθένειες (Νόσος Alzheimer’s, Νόσος Parkinson’s)
Διαβήτης
Θεραπεία κακοηθών όγκων.
Καρδιαγγειακά νοσήματα
Μυϊκές Διαταραχές
Εγκεφαλικά επεισόδια
Σκλήρυνση κατά Πλάκας

7. Διαφορετικές διαστάσεις…
Καινούριος τύπος κυττάρων : IPS κύτταρα
(Induced Pluripotent Stem cells = Επαγώμενα πολυδύναμα εμβρυικά κύτταρα)
Σχεδόν τις ίδιες ιδιότητες με τα εμβρυικά
βλαστοκύτταρα,
Δεν προέρχονται από έμβρυα, αρα δεν τίθενται
ηθικά διλήμματα με τη χρήση τους.
Φτιάχνονται από ενήλικα κύτταρα του ίδιου του
ασθενούς, συνεπώς δυνατότητα χορήγησης στον
ίδιο ασθενή χωρίς τον κίνδυνο απόρριψης από το
ανοσοποιητικό του σύστημα

8. Ηθικές διαφωνίες..

9. Βλαστικά κύτταρα (ταχύτατη επιστημονική εξέλιξη)
κοινωνία (ασφάλεια και ηθική)
Βλαστικά κύτταρα και Βιοηθική -
Ποια είναι τα ηθικά διλήμματα που ανακύπτουν;
 Συλλογή των βλαστικών κυττάρων από τα έμβρυα.
 Καταστροφή ανθρώπινων εμβρύων για την απομόνωση βλαστικών κυττάρων
 Ανθρώπινο έμβρυο = μια ανθρώπινη ζωή, ηθική αξία προστασίας του
Άρα: Η εξόρυξη των εμβρυϊκών βλαστικών κυττάρων είναι ανήθικη.

10. Συμπεράσματα:
Τα βλαστοκύτταρα είναι πολύτιμα εργαλεία
της γενετικής μηχανικής και θα μπορούσαν
να δώσουν λύση σε μια πληθώρα προβλημάτων.
Βεβαίως υπάρχουν ορισμένα ηθικά ζητήματα
τα οποία θα πρέπει να επιλυθούν.
Το αν θα μπορέσουν να δώσουν τη λύση
στα πάντα, μονάχα ο χρόνος θα μπορέσει να το δείξει!

12. Σύνδεσμοι για επιπλέον υλικό/βιβλιογραφία
• http://www.livepedia.gr/index.php/%CE%92%CE%BB%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AC_%CE%BA%CF%8D%CF%84%CF%84%CE%B1%CF%81%CE
%B1
• http://stemcells.nih.gov/info/basics/pages/basics1.aspx
• http://www.hatzirafail.gr/%CE%B2%CE%BB%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%BF%CE%BA%CF%85%CF%84%CF%84%CE%B1%CF%81%CE%B1
• ttp://www.omnigen.gr/experimental-treatments/
• http://www.obgyncare.gr/index.php/el/%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%B9-
%CE%BA%CF%85%CE%B7%CF%83%CE%B7%CF%83/%CE%B2%CE%BB%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%BF%CE%BA%CF%85%CF%84%CF%84%CE%B1%CF%81%CE
%B1
• https://www.ipscell.com/%CF%84%CE%B9-%CE%B5%CE%AF%CE%BD%CE%B1%CE%B9-%CF%84%CE%B1-
%CE%B2%CE%BB%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%BF%CE%BA%CF%8D%CF%84%CF%84%CE%B1%CF%81%CE%B1/
• http://bioethicsuop.blogspot.gr/2012/06/blog-post_7380.html
• https://www.pemptousia.gr/2012/09/erevna-sta-vlastokittara-mia-proseng/
•
• http://plato.stanford.edu/entries/stem-cells/
• http://www.bioethicsinstitute.org/research/science-ethics/stem-cell-policy-and-ethics-program
• http://www.hopkinsmedicine.org/stem_cell_research/safety_ethics/index.html
• http://www.americanbar.org/content/dam/aba/images/public_education/05_mayjun06_stemcell_shapiro.pdf
• http://stemcellfoundation.ca/en/about-stem-cells/what-is-a-stem-cell/
• http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2798696/
• http://www.somaomotimon.uoa.gr/fileadmin/somaomotimon.uoa.gr/uploads/doc/dialexeis/BLASTOKYTTARA.pdf

13. Εργάστηκαν οι μαθητές:
• Βαγενά Χρύσα,
• Πανταζής Ηλίας,
• Παπαδήμου Ελένη,
• Ρήγα Αικατερίνη
Υπεύθυνη καθηγήτρια
Πολυκαρπούλου Μαρία – Φυσικός
Επιστημονικός συνεργάτης
Ιορδανίδου Άννα – Βιολόγος