Dis 326 Anatomi (Bas-Boyun)

1. AĞIZ BÖLGES
cavitas oris,
dişler ve dişetleri,
damak ve tonsilla palatina’nın bulunduğudamak ve tonsilla palatina’nın bulunduğu
bölgeyi kapsar
CAVITAS ORIS
Besinlerin
parçalandığı ve
mide vemide ve
duodenum’daki
sindirime
hazırlandığı yerdir
CAVITAS ORIS
Önde: Labium
superius ve inferius
Yanlarda: Bucca
Üstte: Palatum
durum ve molle
Altta: Diaphragma
oris
Arkada: Isthmus
faucium

2. Vestibulum oris
Cavitas oris propria
CAVITAS ORIS
5
Vestibulum oris
Dudaklar, yanaklar, diş ve
dişetleri (gingivae) ile
sınırlanmış dar bir alandır.
Rima oris ile dış ortama
6
açılır.
Fornix vestibuli superior
Fornix vestibuli inferior
Frenulum labii superioris
Frenulum labii inferioris
Cavitas oris propria
Diş kemerleri, dişler
ve dişetleri, ağız
tabanı, damaklar ve
yutak geçidi
8
yutak geçidi
(isthmus faucium)
ile sınırlanmış
alandır.
Dil, dişler ve
dişetleri bulunur....

3. Stratum
corneum
tabakası yok
spatium
retromolare

4. Labia oris (dudaklar)
Rima oris
Comissura labiorum
(angulus oris)
Sulcus nasolabialis’ler
PhiltrumPhiltrum
Tuberculum labium
superius
Sulcus mentolabialis
Frenulum labii superioris
Frenulum labii inferioris
Labia oris (dudaklar)
Arterleri
a.labialis superior
a.labialis inferior
Venleri
Labia oris (dudaklar)
Venleri
v.labialis superior
v.labialis inferior
v.submentalis
Sinus
cavernosus
v. ophthalmica
v. angularisv. angularis
v. facialis
v. labialis
inferior

5. Lenfatikleri
** nodi submandibulares
** nodi submentales
Labia oris (dudaklar)
Dil ucu ve dudak karsinomları başlangıçta
nodi submentalis’e, dil gövdesi ve
kenarlarında oluşan karsinomlar nodi
Klinik Not
kenarlarında oluşan karsinomlar nodi
submandibulares’e metastaz yapar
Sinirleri
Dudak kaslarının motor siniri n. facialis’tir
Labia oris (dudaklar)
Üst dudağın duyusu n. maxillaris,
alt dudağın duyusu n. mandibularis
tarafından taşınır

6. Bucca (yanak)
Sulcus nasolabialis
Arcus zygomaticus
Mandibula basis’i
M.buccinator
M.risorius
M.platysma
M.zygomaticus major
Bucca (yanak)
M.zygomaticus major
M.zygomaticus minor
Corpus adiposum buccae (Bichat’ın yağ kitlesi)
Glandulae buccales, glandulae molares
Papilla ductus parotidei

7. a.v. transversa faciei (a. temporalis superficialis)
a.v. buccalis
a.v. infraorbitalis
(a. maxillaris)
Bucca (yanak)
Lenfatikleri
Yanak mukozası lenfatikleri nodi
submandibulares’e, lateral kısım lenfatikleri nodi
parotidei’ye açılır
Bucca (yanak)
parotidei’ye açılır
Sinirleri
Yanak derisinin üst yarısının duyu siniri
n.maxillaris, alt yarısının ise n .mandibularis’tir
Yanak mukozasının duyusunu ise
n. mandibularis taşır

8. Gingiva (diş eti)
Cervix dentis ve processus alveolaris’in
periost’una tutunur
Fibröz yapıdadır
a.v. labialis superior, a. infraoritalis, a. alveolaris
superior, aa. palatinae
a.v. labialis inferior
Gingiva (diş eti)
Alt çenenin ön taraf lenf damarları nodi submentales’e,
arka taraf ve üst çenenin lenf damarları nodi
submandibulares’e drene olur
Üst tarafın duyusu n. maxillaris, alt tarafın duyusu
n. mandibularis tarafından alınır
Palatum (damak)
Palatum durum
Palatum molle

9. Palatum durum
2/3 ön kısmını her iki maxillanın
processus palatinus’ları,1/3 arka kısmını
her iki palatin kemiğin lamina
horizontalis’leri oluşturur
glandulae palatinae
raphe palati
papilla incisiva
foramen incisivum
plica palatinae transversae
(rugae palatinae)
Mukoza
katı
Bez katı
(glandulae
palatinae)
Kemik katı
plica palatinae transversae
(rugae palatinae)
Palatum molle
Aponeurosis palatina
Uvula
Arcus palatoglossus
(glossopalatinus)(glossopalatinus)
Arcus palatopharyngeus
(pharyngopalatinus)

10. Fossa tonsillaris
Tonsilla palatina
Yumuşak damak kasları
M.tensor veli palatini
M.levator veli palatini
M.palatoglossus
M.palatopharyngeusM.palatopharyngeus
M.uvulae

11. M. tensor veli palatini
O: Fossa scaphoidea, spina ossis sphenoidalis’in
medial yüzü ve tuba auditiva kıkırdak lateral yüzü
I: Aponeurosis palatina
S: N.mandibularisS: N.mandibularis
F: Yumuşak damağı yukarı kaldırır ve gerer, tuba
auditiva’yı genişletir

12. M. levator veli palatini
O: temporal kemiğin pars petrosa’sının alt yüzü
ve tuba auditiva’nın kıkırdak kısmı
I: Yumuşak damak ve aponeurosis palatina’nın
üst yüzüüst yüzü
S: Plexus pharyngeus
F: Yumuşak damağı yukarı kaldırır. Tuba
auditiva’nın pharynx’e açılan deliğini daraltır
M. palatoglossus
O: Aponeurosis palatina
I: Dilin her iki yanı ve bir kısım lifler dorsum linguae
S: Plexus pharyngeus
F: Dil kökünü yukarıya, arkaya çeker. ArcusF: Dil kökünü yukarıya, arkaya çeker. Arcus
palatoglossus’ları orta hatta yaklaştırır. Her iki kas
birlikte çalıştığında isthmus faucium’u daraltır ve
oropharynx’i cavitas oris’ten ayırır

13. M. palatopharyngeus
O: Sert damak ve aponeurosis palatina
I: Pharynx’in yan tarafları ve cartilago
thyroidea’nın arka kenarı
S: Plexus pharyngeusS: Plexus pharyngeus
F: Pharynx’i yukarıya,öne ve mediale çeker veya
yumuşak damağı gerer ve aşağıya çeker

14. M. uvulae
O: Spina nasalis posterior ve yumuşak damak
aponeurosis’i
I: Uvulae’nın mukozası
S: Plexus pharyngeusS: Plexus pharyngeus
F: Uvula’yı öne ve yukarıya çeker

15. Arterleri
a.palatina major (a. maxillaris)
a.palatina ascendens (a. facialis)
Palatum (damak)
a.palatina ascendens (a. facialis)
ramus palatinus (a. pharyngea ascendens)
a.palatina
major
a.palatina
ascendens
a.
pharyngea
ascendens

16. Venleri
plexus pterygoideus
v.tonsillaris
Lenfatikleri
nodi cervicales profundi
Palatum (damak)
Duyu sinirleri
n. palatinus major
nn. palatini minores rami tonsillaris
nn. nasopalatini
n. glossopharyngeus

17. Diaphragma oris
Ağız döşemesini yapar.
Hyoid üstü kaslardan ve fascia’lardan
oluşuroluşur
** M.mylohyoideus
** M.geniohyoideus
** M.digastricus venter anterior

18. Isthmus faucium
Cavitas oris propria’yı oropharynx’e bağlar.
Ön açıklığını üstte palatum molle,altta radix
linguae ve yanlarda arcus palatoglossus’lar
sınırlar.
Arka açıklığını üstte palatum molle,altta
radix linguae ve yanlarda arcus
palatopharyngeus’lar yapar.

19. Dentes
Dentes decudui
2I, 1C, 2M
6 ay -2 yaş
Toplam 20
6 yaş üstü6 yaş üstü
Dentes permanentes
2I, 1C, 2P, 3M
Dentes decidui
6 ay
6 yaş
incisive canin sütmolar
6-8 ay : Alt iç keser dişler
6-8 ay : Üst iç keser dişler
8-10 ay : Alt dış keser dişler
8-10 ay : Üst dış keser dişler
12-16 ay : Alt birinci molar
12-16 ay : Üst birinci molar
16-20 ay : Alt köpek dişleri
16-20 ay : Üst köpek dişleri
20-30 ay : Alt ikinci molar
20-30 ay : Üst ikinci molar
6 – 13 yaş
17 – 25
yaş

21. 5-7 yaş : Birinci molar dişler
6-8 yaş : ç keser dişler
8-9 yaş : Dış keser dişler
9-10 yaş : Birinci premolar
10-12 yaş : Köpek dişleri
11-12 yaş : kinci premolar
12-14 yaş : kinci molar
16-30 yaş : Üçüncü molar (serotinus)
Dişin kısımları
Corona dentis
Radix dentis
Cervix dentis
Enamelum
Foramen apicis dentis
Pulpa dentis
Pulpa coronalis
Pulpa radicularisEnamelum
Dentinum
Cement
Peridontium
Pulpa radicularis
Septum
interalveolaria
Septum
interradicularia
Corona dentis
Cervix dentis
Radix dentis
apex radicis dentis
foramen apicis dentis
Gingivae

22. Arterleri: (a. maxillaris’in dallarıdır)
üst çene= a. alveolaris superior posterior,
aa. alveolares superiores anteriores
alt çene= a. alveolaris inferior
Venleri : aynı isimli venlerdir

23. Lenfatikleri:
nodi submandibulares ve nodi cervicales
profundi
Sinirleri:
* rr.alveolares superiores posteriores
* rr.alveolares superiores medius* rr.alveolares superiores medius
* rr.alveolares superiores anteriores
* n.alveolaris inferior
Kısmen ağız boşluğu içinde kısmen de
pharynx’de yer alan, oldukça hareketli kas
yapısında bir organdır
Lingua (dil)
yapısında bir organdır
Mandibula kavisi içinde ve ağız tabanında
yer alır
Lingua (dil)
Radix linguae
Corpus linguae
apex linguae
dorsum linguae
facies inferior linguae
konuşma, çiğneme, yutkunma, emme, tatma

24. Radix linguae
Dilin hyoid kemik
ile mandibula’ya
tutunan kısmıdır
AşağıdaAşağıda
m.geniohyoideus
ve
m.mylohyoideus
ile komşuluk
yapar
Apex linguae
Dilin uç kısmı olup dentes incisivi’ye temas
eder.
Dorsum linguae
Sulcus terminalis
Foramen caecum linguae
Sulcus medianus linguaeSulcus medianus linguae
Papillae linguales
Tonsilla lingualis

25. Papillae linguales
Papillae foliatae
Papilla vallatae
Papilla fungiformes
Papilla filiformes
** papillae conicae
Papilla vallatae (circumvallatae)
7-12 acı
Papilla fungiformes
tatlı, tuzlu, dil sırtında ve yan
taraflarda dağınık
(papilla lentiformes)
Papilla foliatae
ekşi, yan ve arkada
Papilla filiformes
mekanik etki (papilla conicae)
temas, ısı duyusunu alırlar
ACI
Papilla vallatae
(circumvallatae) acı
Papilla fungiformes tatlı,
ACI
EKŞ
TUZLU
TATLI
tuzlu, dil sırtında dağınık
Papilla foliatae ekşi, yan ve
arkada

26. vallum
•Pars postsulcaris,
sulcus terminalis’in
arkasında kalan kısımdır.
•Pars postsulcaris’de
papilla bulunmaz.papilla bulunmaz.
•Burada çok sayıda lenf
follikülü bulunur ve
bunların hepsine birden
tonsilla lingualis adı
verilir
Facies inferior linguae
Frenulum linguae
Sulcus sublingualis
Caruncula sublingualis
Plica fimbriataPlica fimbriata
v. profunda lingua

27. Caruncula sublingualis Ductus submandibularis,
Ductus sublingualis major
Plica fimbriata
Frenulum
linguae
Dil ucu ve dudak karsinomları başlangıçta
nodi submentalis’e, dil gövdesi ve
kenarlarında oluşan karsinomlar nodi
Klinik Not
submandibulares’e metastaz yapar
Dil kasları
Extrensek kaslar
* m.genioglossus
* m.hyoglossus
* m.condroglossus
Intrensek kaslar
* m.longitudinalis
superior/inferior
* m.transversus* m.condroglossus
* m.styloglossus
* m.palatoglossus
* m.transversus
linguae
* m.verticalis linguae

28. M. genioglossus
O: Spina mentalis
I: Dorsum linguae ve aponeurosis
lingualis
S: N.hypoglossusS: N.hypoglossus
F: Dili dışarı, aşağı çeker

29. M. hyoglossus
O: Hyoid’in corpus ve cornu majus’u
I: Dilin yan kısımları ve aponeurosis
lingualis
S: N.hypoglossusS: N.hypoglossus
F: Dili aşağı çeker
M. chondroglossus
O: Hyoid’in cornu minus’u
I: Dilin yan kısımları ve
aponeurosis lingualis
S: N.hypoglossus
F: Dili aşağı çeker
M. styloglossus
O: Processus styloideus
S: N.hypoglossus
F: Dili yukarı ve arkaya çeker.
Yutma ve emme sırasında dile retraksiyonYutma ve emme sırasında dile retraksiyon
yaptırır
I: Dilin yan ve arka kısmı

30. M. palatoglossus
O: Aponeurosis palatina
I: Dilin yan kısımları ve dorsum linguae
F: Isthmus faucium’u daraltır,radix linguae’yı
yukarı çekeryukarı çeker

31. M. longitudinalis superior
Dorsum linguae mukozasının altında seyreden
oblik ve longitudinal liflerden oluşur
Bu lifler epiglottis yakınındaki tunica submucosa
ve septum lingualis’den başlayıp dilinve septum lingualis’den başlayıp dilin
kenarlarında ve ön kısmında sonlanır
Dilin boyunu kısaltır, dilin ucunu ve kenarlarını
yukarı kıvırıp dorsum linguae’yı konkavlaştırır

32. M. longitudinalis inferior
Dilin alt yüzünde,m.genioglossus ile
m.hyoglossus arasında yer alır, radix linguae’dan
dilin apexine doğru uzanır
Dilin boyunu kısaltır ve dilin ucunu aşağı doğru
kıvırarak dorsum linguae’yı konveks hale getirir
M. transversus linguae
Septum linguae’den başlayıp dilin kenarlarına
doğru uzanır
Dili daraltarak uzatır

33. M. verticalis linguae
Arkadan öne doğru uzanır ve özellikle dilin
yan kısımlarında belirgindir
Dili yassılaştırır
Dilin damar ve sinirleri
Arterleri A. lingualis’in iki uç dalı
* rr. dorsales linguae
* a.profunda linguae
Venleri
* vv.dorsales linguae
* v.profunda linguae
v. lingualis
v. jugularis interna
a.profunda
linguae
a.
lingualis
v.profunda
linguae
lingualis

34. a., v. profunda
linguae
a. lingualis
r.
dorsalis
linguae
lenfatikleri
Apex lingua ve frenulum lingua civarından
gelenler
nodi submentales
nodus juguloomohyoideusnodus juguloomohyoideus
nodi submandibulares
nodus jugulodigastricus’a drene olur

35. Dilin 2/3 ön lateral tarafından gelen lenf
damarları nodi submandibulares’e buradan da
nodi cervicales profundi’ye dökülür
2/3 ön medial nodi cervicales profundi’nin
inferior grubuna
1/3 arka kısmın lenf damarları ise nodi
cervicales profundi’nin superior grubuna
drene olur
Dil kaslarının motor siniri
m. palatoglossus hariç n. hypoglossus’tur
m. palatoglossus’un motor siniri ise plexus
pharyngeus’tur
dilin 2/3 ön kısmının tat duyusunu
chorda tympani (n. facialis),
genel duyularını ise n.
mandibularis’in n. lingualis’i alır
1/3 arka kısmın tat ve genel1/3 arka kısmın tat ve genel
duyuları
n. glossopharyngeus tarafından
epiglottis’in ön kısmının duyuları
ise n. vagus tarafından alınır

36. n. lingualis
n. hypoglossus
Chorda
tympani
Glandulae oris (tükrük bezleri)
Glandulae
salivariae majores
* gl.parotidea
Glandulae
salivariae minores
* gl.labiales
* gl.sublingualis
* gl.submandibularis
* gl.buccales
* gl.molares
* gl.palatinae
* gl. linguales
Glandula sublingualis
Gl.salivariae majores’in en küçüğüdür
Mandibula’nın iç yüzünde, fossa
sublingualis’te ve ağız mukozasının hemen
altında yer alır

37. Plica
sublingualis
Ductus sublinguales
minores
Plica
sublingualis
Ductus sublinguales
majores
Ductus
sublinguales
majores
Caruncula
sublingualis
(Papilla salivaria
sublingualis)
Arterleri: a.sublingualis ve a.submentalis
Venleri: v.sublingualis ve v.submentalis
Sinirleri
Duyu lifleri n. lingualis ile
Parasempatik lifler chorda tympani ile
Sempatikler truncus sympathicus’tan gelir

38. a. profunda
lingua
a.
sublingualis a. v.
sublingualis
Glandula submandibularis
Ceviz büyüklüğünde, düzensiz şekilli
Ductus submandibularis (Wharton kanalı)
Caruncula sublingualisCaruncula sublingualis

39. Pars superficialis ve pars
profundus olarak iki bölümü
vardır
Arterleri: a.facialis ve a.lingualis
Venleri: v.facialis ve v.lingualis