ΧΡΥΣΑ ΝΕΑ ΤΕΥΧΟΣ 3

1. Τα Χρυσά ΝέαΜΗΝΙΑΙΑ ΣΧΟΛΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΤΗΣ Δ΄ ΤΑΞΗΣ
ΤΟΥ 5ΟΥ 6/Θ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΧΡΥΣΟΥΠΟΛΗΣ
ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ : 5 ΜΕΛΕΣ Δ. Σ. Δ΄ ΤΑΞΗΣ
τηλ.: 2591023360 φαξ: 2591024815 email: mail@5dim-chrys.kav.sch.gr
Χρυσούπολη, 16 Φεβρουαρίου 2015 Αριθμός Φύλλου: 3
λίγα λόγια για τον εκδότη μας
Γεώργιο Σ. Χρυσόπουλο!!!
Αισίως φτάσαμε στην έκδοση του 3ου Φύλλου
μας και ήρθε η ώρα να αποδώσουμε «τα του
Καίσαρος τω Καίσαρι». Η ιδέα της έκδοσης της
σχολικής μας εφημερίδας, που εξελίχθηκε σε
περιοδικό, γεννήθηκε κάπου στα μέσα του
Νοέμβρη του 2014, όταν τρεις μαθητές μου οι:
Δερμιτζάκης Ι. Παύλος, Παπαβασιλείου Α.
Παναγιώτης και Γεώργιος Σ. Χρυσόπουλος,
κατέβασαν στην ολομέλεια της τάξης πρόταση για
έκδοση σχολικής εφημερίδας (ο πρώτος και ο
τρίτος Ταμίας και Πρόεδρος αντίστοιχα του Δ.Σ.
της τάξης). Μετά από διαλογική συζήτηση οι
δεκαπέντε (15) μαθητές πήραν «ομόφωνα» την
απόφαση να υλοποιήσουν την ιδέα, εργαζόμενοι
ομαδικά και ατομικά στο Σχολείο και στο σπίτι, με
την προϋπόθεση όμως να μην παραμελούν τα
μαθήματά τους. Δεν απέμεινε παρά η ονομασία
της! Μεταξύ των πέντε υποψήφιων ονομάτων,
που έγραψαν στον πίνακα για ψηφοφορία και
μετά από δημοκρατικές διαδικασίες, επικράτησε ο
τίτλος: « Τα Χρυσά Νέα ». Από την αρχή την
ευθύνη έκδοσής της σε δυο μορφές, αναλογική
και ηλεκτρονική, ανέλαβε εξ’ ολοκλήρου ο
Πρόεδρος της τάξης, Γεώργιος Σ.
Χρυσόπουλος, που άριστος γνώστης της
Πληροφορικής μας βγάζει ασπροπρόσωπους
κάθε μήνα αφιερώνοντας όμως πολύτιμο
ελεύθερο χρόνο. Όλοι μας καμαρώνουμε το
εξαιρετικό αποτέλεσμα, που μας παρουσιάζει κάθε
μήνα, αγωνιούμε για την έκδοση του επόμενου και
είμαστε υπερήφανοι γι’ αυτόν!!! Του αξίζει ένα
ΜΕΓΑΛΟ ΜΠΡΑΒΟ!!!
Καντζίδης Δ. Αλέξανδρος, δάσκαλος Δ΄ τάξης
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ:
☻ Καρναβάλι 2015 σελ. 5,6,20,23,26,27
☻ Ο εκδότης μας Γιώργος Χρ. σελ. 1
☻ Ο Άγιος Παΐσιος ο Αγιορείτης σελ. 7
☻ Επιστολή πατέρα Τιμόθεου σελ. 11
☻ Ο πλανήτης Γη βαριά άρρωστος σελ. 12
☻ Ανακύκλωση Κομποστοποίηση σελ. 13,23
☻Απόδραση στο Φαλακρό-Σεισμοί σελ. 19,20
☻ Το χωριό μου η Λεκάνη σελ. 17
☻ Ανοιχτή επιστολή – Κάλεσμα σελ. 14
☻ Κοπή πίτας Συλλόγου Ποντίων... σελ. 10
☻ Το γεφύρι της Πλάκας σελ. 9
☻ Καλλιτεχνικό εργαστήρι στέγη Θρ. σελ. 21
☻ Το χωριό μας ο Άγιος Κοσμάς σελ. 18
☻ Γίνε Εθελοντής, αντιπρ. στην τάξη σελ. 16
☻ Ήθη και έθιμα Αποκριάς... σελ. 4
☻ Ιστορία των Φιλίππων σελ. 22
☻ Περιπέτειες που περάσαμε... σελ. 6
☻ Αειφορική βιώσιμη ανάπτυξη σελ. 14
☻ Φιλαναγνωσία σελ. 23,26
☻ Αδέσποτα ζώα στην πόλη μας σελ. 3
☻ Ιστορία σαρακατσάνων σελ. 21
☻ Καρναβάλι Ζαρκαδιάς, σελ. 22
☻ Ελιά – ελαιόλαδο σελ. 8
☻ Άγρια ζώα σελ. 2
☻ Σπαζοκεφαλιές σελ. 24,25
☻ let’s do it Δήμος Νέστου σελ. 15
☻ η κυρά Σαρακοστή σελ. 7,23,25
☻ Διάφορα σελ. 16,26
☻Οι 15 «εκκολαπτόμενοι δημοσιογρ.» σελ.28
Κυριακή 26 Απριλίου 2015
Καθαρίζουμε το παραποτάμιο δάσος του Νέστου «let’s do it Δήμος Νέστου 2015»
1

2. 2

3. SOS για τ’ αδέσποτα του δήμου Νέστου!!!
Απ’ ότι ξέρετε η Χρυσούπολη, όπως και οι περισσότερες
πόλεις, έχει μεγάλο αριθμό αδέσποτων ζώων(κυρίως
σκύλων). Το κακό είναι πως δυσκολεύουν την κίνηση των
οχημάτων, μεταφέρουν σοβαρές ασθένειες, μερικά γίνονται
επιθετικά προς τους ανθρώπους και στην προσπάθειά τους
να βρουν τροφή ανάμεσα στους κάδους απορριμμάτων,
σκορπίζουν τα σκουπίδια δημιουργώντας αισθητική ρύπανση
και όχι μόνο.
Σας προτείνω όσοι από εσάς έχετε κατοικίδιο ζώο, να μην
το αφήνετε μόνο του στο δρόμο και να μην το παρατήσετε
όταν μεγαλώσει ή γεράσει και δεν μπορεί άλλο να παίξει μαζί
σας ή γιατί απλά το βαρεθήκατε! Το κατοικίδιό σας χρειάζεται
αγάπη και φροντίδα, γιατί είναι ζωντανός οργανισμός. Πρέπει
να ικανοποιείτε όλες του τις ανάγκες: φαγητό, νερό, στέγη,
περιποίηση, καθαριότητα, τακτικούς εμβολιασμούς για να
μην κολλήσετε κι εσείς καμιά αρρώστια!
Ο δήμος Νέστου απέναντι από το Δημοτικό Στάδιο εδώ
και κάποια χρόνια έχει δημιουργήσει ένα χώρο, όπου
φροντίζονται λίγα σκυλιά, χάρη στην εθελοντική εργασία και
αγάπη για τα ζώα ορισμένων συνδημοτών μας. Σίγουρα
όμως δε λύνει το μεγάλο πρόβλημα που έχουμε. Ο δήμος
πρέπει να φροντίσει να μαζέψει τ’ αδέσποτα δημιουργώντας
ένα νοσοκομείο σκύλων( Κυνοκομείο), όπου θα γίνεται η
στείρωσή των και η φροντίδα των μέχρι να βρεθούν κάποιοι,
που πραγματικά θα θελήσουν να υιοθετήσουν επιλέγοντας
ένα, υπογράφοντας όμως σχετικό συμβόλαιο.
Το πρωί του Σαββάτου 31 Ιανουαρίου 2015 βρέθηκαν
στους δρόμους της πόλης μας αρκετά δολοφονημένα σκυλιά
από «αγνώστους» συμπολίτες μας, όπως διάβασα σε τοπική
εφημερίδα! Η ενέργειά τους αυτή με συγκλόνισε! Όχι μόνο
δεν ήταν σωστή αλλά θα την ονομάσω βάρβαρη και
απολίτιστη, γιατί το ζωάκι μπορεί να ήταν κάποιου ιδιοκτήτη,
που απλά το βράδυ εκείνο να είχε λυθεί και ξεφύγει στους
δρόμους. Τα παιδιά πηγαίνοντας στις δραστηριότητές τους
μπορεί να τα άγγιζαν και ποιος ξέρει αν είχαν κάποια
αρρώστια; Ελπίζω να μην ξαναγίνει τέτοιο κακό, αν θέλουμε
να λεγόμαστε πολιτισμένοι άνθρωποι!
Εγώ πάντως σας συμβουλεύω φίλοι μου, πριν
αποφασίσετε να υιοθετήσετε ένα κατοικίδιο ζωάκι, να το
συζητήσετε με τους γονείς σας, να το σκεφτείτε καλά και για
ποιο λόγο το θέλετε, γιατί χρειάζεται φροντίδα, πολύ
φροντίδα! Πρέπει ακόμη να ξέρετε, πως δεν έχετε το
δικαίωμα να το διώξετε, γιατί το βαρεθήκατε! Τα ζώα γενικά
δεν είναι ούτε παιχνίδια ούτε σκουπίδια!
Επειδή εμείς τα παιδιά αγαπάμε τα ζώα και τα
φροντίζουμε, ας προσέξουμε στο εξής να μην αφήσουμε να
μεγαλώσει άλλο ο πληθυσμός των αδέσποτων ζώων, γιατί
μπορεί να προκαλέσει μεγάλο πρόβλημα στην πόλη μας!
Ευδοξία Γ. Δαμιανού, Ε΄ τάξη
φροντίδα σκύλων απέναντι από το γήπεδο Χρυσ/λης
3

4. ΗΘΗ ΚΑΙ ΕΘΙΜΑ ΑΠΟΚΡΙΑΣ ΚΑΙ ΚΑΘΑΡΑΣ ΔΕΥΤΕΡΑΣ
Απόκριες ονομάζονται οι τρεις εβδομάδες πριν από τη Μεγάλη Σαρακοστή και την Καθαρά Δευτέρα,
οπότε αρχίζει η νηστεία. Ταυτίζονται με την περίοδο του Τριωδίου (από το τρεις ωδές), ύμνους που
ψάλλουμε στην εκκλησία την 1η Κυριακή (Τελώνη και Φαρισαίου), 2η Κυριακή (Ασώτου υιού),3η Κυριακή
(Απόκρεω) και την τελευταία (Τυρινής) αλλά και την επόμενη μέρα της Καθαράς Δευτέρας, οπότε οι
καρναβαλικές εκδηλώσεις κορυφώνονται με μασκαρέματα, μεταμφιέσεις, παρελάσεις, γλέντια και
ξεφαντώματα.
Οι Απόκριες έχουν τις ρίζες τους στις αρχαίες «Διονυσιακές Γιορτές» των Ελλήνων, που
μεταμφιέζονταν, έλεγαν αθυροστομίες, σατίριζαν, χόρευαν, έπιναν κρασί και τραγουδούσαν προς τιμή του
Διόνυσου. Η λέξη καρναβάλι προέρχεται από την ιταλική carne-vale, που σημαίνει άρση του κρέατος,
δηλαδή Αποκριά (αποχή από το κρέας ).Σήμερα το όνομα των μεταμφιεσμένων διαφέρει από τόπο σε τόπο
στην Ελλάδα: «Κουδουνάτοι», «Μασκαράδες», «Καρνάβαλοι» κ.α. Γνωστά Καρναβάλια είναι: της
Πάτρας ( Πατρινό Καρναβάλι ) , που είναι και το μεγαλύτερο στην Ελλάδα, οι εκδηλώσεις αρχίζουν εξήντα
(60) μέρες πριν, της Ξάνθης ( Ξανθιώτικο Καρναβάλι ), με έθιμο το «κάψιμο του Τζάρου» στη γέφυρα
του ποταμού Κόσυνθου, ένα ανθρώπινο ομοίωμα που καίγεται πάνω σ’ ένα σωρό από πουρνάρια για να
μην έχουν οι άνθρωποι το καλοκαίρι ψύλλους. Μετά το κάψιμό του ακολουθεί ένα φαντασμαγορικό θέαμα
με πυροτεχνήματα! ΄Ένα άλλο γνωστό καρναβάλι της περιοχής μας είναι του « Καλόγερου » στο
Καλαμπάκι Δράμας, όπου την Καθαρά Δευτέρα οι ντόπιοι κάτοικοι αναβιώνουν πανάρχαιες τελετές κατά
τις οποίες οι άνθρωποι ζητούσαν από τις ανώτερες δυνάμεις να επενεργήσουν στη βλάστηση και να
γονιμοποιήσουν τη γη. Στις μέρες μας το έθιμο υπενθυμίζει και υπογραμμίζει την εξάρτηση του ανθρώπου
από τη φύση. Ο καλόγερος φορά δέρματα ζώων και μεταμφιέζεται σε ζώο ενώ στη μέση του έχει δεμένα
κουδούνια, ένα από τα οποία είναι σύμβολο γονιμότητας και επισκέπτεται μαζί με άλλους μεταμφιεσμένους
όλα τα σπίτια του χωριού. Μετά τις επισκέψεις, ο «Καλόγερος» συνεχίζει με μιμητικό όργωμα τη σπορά των
χωραφιών του χωριού, ενώ το αποκριάτικο δρώμενο ολοκληρώνεται με τον εικονικό θάνατο και την
ανάστασή του. Στη Θήβα έχουμε το ( βλάχικο γάμο ), στην Κοζάνη το ( έθιμο του φανού ), στη Νάουσα
τις ( Μπούλες ), στο Γαλαξίδι τον ( αλευροπόλεμο ), στη Μεθώνη ( του Κουτρούλη ο γάμος). Τα
τελευταία χρόνια αναπτύσσεται και το καρναβάλι του Μοσχάτου στην Αττική. Φυσικά μικρότερα
καρναβάλια και εκδηλώσεις γίνονται σε κάθε γωνιά της Ελλάδας.
Το μεγαλύτερο όμως και πιο φαντασμαγορικό καρναβάλι του κόσμου γίνεται στο Ρίο ντε Τζανέιρο της
Βραζιλίας! Η μεγάλη παρέλαση γίνεται στο Sambadrome ενώ η καρδιά του χτυπά στην περίφημη παραλία
Copacabana. Ο πιο διαδεδομένος χορός είναι φυσικά η Samba, που κατάγεται από την Αφρική και
μονοπωλεί το ενδιαφέρον των χορευτών.
Την Καθαρά Δευτέρα, γνωστή και ως Κούλουμα από το λατινικό culumus, που σημαίνει αφθονία αλλά
και τέλος της Αποκριάς, οι χριστιανοί «καθαρίζονταν» πνευματικά και σωματικά. Οι νοικοκυρές έπλεναν
καλά τα μαγειρικά σκεύη με σταχτόνερο και άρχιζε η νηστεία. Ένα ποντιακό έθιμο είναι και ο «Κουκαράς».
Σ’ ένα μεγάλο κρεμμύδι ή μια μεγάλη πατάτα έμπηγαν επτά (7) φτερά κότας και τον κρέμαγαν από το ταβάνι
της κουζίνας, για εκφοβισμό των παιδιών, που ήθελαν να φάνε μη νηστίσιμα τρόφιμα την περίοδο της
Μεγάλης σαρακοστής, τον χρησιμοποιούσαν και σαν ημερολόγιο, γιατί κάθε βδομάδα έβγαζαν και ένα
φτερό και έτσι μετρούσαν τις βδομάδες που απομένουν μέχρι την Ανάσταση. Την Καθαρά Δευτέρα τη
γιορτάζουμε στην ύπαιθρο και τρώμε σαρακοστιανά όπως λαγάνα (άζυμο ψωμί), χαλβά, ελιές, ταραμά,
παραδοσιακή ελληνική φασολάδα, θαλασσινά(σουπιές, καλαμάρια, χταπόδια...), οστρακοειδή(μύδια,
κυδώνια, στρείδια...), λαχανικά κ.α. Το πέταγμα του χαρταετού, λένε ότι συμβολίζει την επιθυμία του
ανθρώπου να διώξει μακριά το κακό, είναι ένα έθιμο που κεντρίζει το ενδιαφέρον μικρών και μεγάλων και σε
πολλά μέρη γίνονται και διαγωνισμοί για τον ομορφότερο, τον πιο πρωτότυπο και φυσικά γι’ αυτόν που θα
πετάξει πιο ψηλά! Χαρακτηριστικό της μέρας είναι και το παρακάτω εύθυμο τραγουδάκι:
«Τ’ακούσατε τι παράγγειλε η Καθαρή Δευτέρα;
Πέθανε ο κρέος πέθανε, ψυχορραγεί ο τύρος,
σηκώνει ο πράσος την ουρά κι ο κρέμμυδος τα γένια.
Τ’ ακούτε τι παράγγειλε η Καθαρή Δευτέρα;
Τ’ ακούσαμε μαρούλες μου, και λάχανα και βρούβες».
Ζωή Ε. Τσακμάκη - Νικόλαος Α. Ασλανίδης -Χριστίνα Σ. Πεντεκλή -Αθανάσιος Θ. Θαγγόπουλος
4

5. 5

6. Περιπέτειες που περάσαμε στη ζωή μας!!!
στη θάλασσα!
Ένα απόγευμα το περασμένο καλοκαίρι εγώ, ο αδερφός μου, η μαμά μου, η θεία μου και τα τρία μου
ξαδέρφια, ο Λουκάς, η Ναταλία και ο μικρός Φίλιππος μόλις δύο ετών, πήγαμε στη θάλασσα της
Κεραμωτής. Μόλις φτάσαμε και πριν προλάβουμε να τακτοποιήσουμε τα πράγματά μας, ο Φίλιππος
ξέφυγε από την προσοχή μας και χωρίς να φοράει μπρατσάκια, έτρεξε προς τη θάλασσα. Γρήγορα και
χωρίς να το καταλάβουμε, προχώρησε προς τα μέσα και ξαφνικά δεν πατούσε! Έπεσε κάτω στο βυθό και
παραλίγο να πνιγόταν! Ευτυχώς ένας κύριος που είδε το γεγονός, έτρεξε αμέσως και τον έβγαλε έξω! Για
μας θα’ ταν λίγο δύσκολο να προλαβαίναμε!
Η περιπέτεια αυτή που περάσαμε, μας φόβισε πολύ και από τότε είμαστε όλοι μας πιο προσεκτικοί!
Ευτυχώς όμως τέλος καλό όλα καλά!!!
Γεώργιος Σ. Χρυσόπουλος
στο Παρίσι!
Πριν από κάποια χρόνια την ημέρα των γενεθλίων μου βρεθήκαμε με την οικογένειά μου στη
Disneyland στο Παρίσι. Περπατούσαμε ανάμεσα στο πλήθος και ξαφνικά χάθηκα!!! Το πρώτο εμπόδιο
που συνάντησα, ήταν ότι ήμουν πολύ κοντός και οι γύρω μου πολύ ψηλοί με αποτέλεσμα να μην μπορώ
να δω! Το δεύτερο εμπόδιο ήταν ότι δεν μπορούσα να μιλήσω Γαλλικά ή έστω Αγγλικά. Όση ώρα έμεινα
μόνος μου άρχισα να κλαίω και δεν ήξερα πού να πάω! Για καλή μου τύχη με βρήκε μια Γαλλίδα
εργαζόμενη, με πήρε από το χέρι και ψάχναμε μαζί να βρούμε τους γονείς μου!!! Ξαφνικά εκεί που τους
ψάχναμε, είδα τη μαμά μου και έτρεξα στην αγκαλιά της.. Η κυρία κατάλαβε ότι βρήκα την οικογένειά μου.
Οι γονείς μου την ευχαρίστησαν στα Αγγλικά και συνεχίσαμε.
Είναι κάτι που δε θα ξεχάσω ποτέ στη ζωή μου!
Παύλος Ι. Δερμιτζάκης
στη θάλασσα!
Ένα καλοκαίρι, πριν μερικά χρόνια , πηγαίναμε με τους γονείς μου και την αδερφή μου στη Θάσο για
διακοπές! Απρόσμενα και ενώ ταξιδεύαμε με το φεριμπότ, μεσοπέλαγα έπιασε τρικυμία! Βγήκε ένας
δυνατός αέρας και σήκωσε μεγάλα κύματα, που ένιωθα πως θα βουλιάξουμε! Σε λίγο άκουσα ένα μικρό
παιδάκι να κλαίει και είδα μια ηλικιωμένη να κάνει την προσευχή της! Αμέσως άρχισα να κλαίω κι εγώ και
να φοβάμαι ακόμη περισσότερο! Τελικά ο καπετάνιος μας είπε να περάσουμε όλοι μέσα στο σαλόνι του
πλοίου και να μείνουμε ψύχραιμοι. Εγώ με την αδερφή μου αρχίσαμε να παίζουμε ένα επιτραπέζιο για να
ξεχαστούμε. Ύστερα από κάποια ώρα ο έμπειρος καπετάνιος παλεύοντας με τα κύματα κατάφερε να
οδηγήσει το πλοίο με ασφάλεια και να δέσει στο λιμάνι της Θάσου. Ο αέρας είχε ήδη σταματήσει.
Κατεβήκαμε από το πλοίο, μπήκαμε στο αυτοκίνητό μας και πήγαμε στο ξενοδοχείο.
Τελικά περάσαμε πολύ ωραία στις διακοπές μας στη Θάσο!!!
Σοφία Γ. Ζωσιμάδη
6

7. Άγιος Παΐσιος, ο Αγιορείτης
Ο θεοφόρος Άγιος Παΐσιος γεννήθηκε το 1924 στα Φάρασα της Καππαδοκίας. Βαπτίστηκε από τον Άγιο
Αρσένιο, ο οποίος του έδωσε το όνομά του και προφήτευσε ότι θα γίνει μοναχός! Βρέφος σαράντα ημερών έφθασε
στην Ελλάδα μετά την Μικρασιατική καταστροφή του 1922, ως πρόσφυγας με την ανταλλαγή πληθυσμών μεταξύ
Ελλάδας και Τουρκίας. Με την οικογένειά του έμεινε για λίγο στην Κέρκυρα και μετά στην Κόνιτσα της Ηπείρου.
Μεγάλωσε με ευσεβέστατη μάνα και από μικρός επιδόθηκε σε νηστείες, προσευχές, αγρυπνίες. Δούλεψε ως
ξυλουργός, υπηρέτησε στο στρατό και στα 29 του χρόνια ξεκίνησε τη μοναχική του ζωή, στο Άγιο Όρος, στη Μονή
Στομίου της Κόνιτσας, στο θεοβάδιστο όρος Σινά και τελικά οριστικά στο Άγιο Όρος. Τέλειος υποτακτικός,
ασκητής, άνθρωπος προσευχής, ταπείνωσης, θυσιαστικής αγάπης, καθοδηγητής ψυχών, με τη θεία χάρη να
αναπαύεται μέσα του και πλούσια να διαχέεται σε όσους τον πλησίαζαν για να πάρουν τη συμβουλή του. Ακόμη
και μετά το θάνατο του συνεχίζει να φανερώνει πολλές θαυματουργίες. Σε όλη τη ζωή του υπέφερε από πόνους και
αρρώστιες αγόγγυστα και στο τέλος της ζωής του χτυπήθηκε από φοβερό καρκίνο. Όσα πέρασε θύμιζαν μαρτύρια
Αγίων. Κοιμήθηκε στις 12 Ιουλίου 1994 και ενταφιάστηκε στο Μοναστήρι Ιωάννου του Θεολόγου Σουρωτής, λίγο
έξω από τη Θεσσαλονίκη, όπου συνήθιζε να κουβεντιάζει και να στηρίζει χιλιάδες ανθρώπους, που ζουν σήμερα και
ομολογούν την αγιότητα της ζωής του. Επίσημα ανακηρύχθηκε Άγιος από την Ιερά Σύνοδο του Οικουμενικού μας
Πατριαρχείου την 13η Ιανουαρίου 2015. Νικόλαος Α. Ασλανίδης
7

8. Η ΕΛΙΑ
Το δέντρο της ελιάς είναι γνωστό από τους αρχαιοτάτους χρόνους, και πιθανόν κατάγεται από τον
ευρύτερο χώρο της ανατολικής Μεσογείου. Σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία, πατρίδα της ελιάς είναι
η Αθήνα και η πρώτη ελιά φυτεύτηκε από την θεά Αθηνά στον βράχο της Ακρόπολης.
Οι Έλληνες ήταν ο πρώτος λαός που καλλιέργησε το ελαιόδεντρο στον ευρωπαϊκό μεσογειακό χώρο
και το επιστημονικό του όνομά του είναι «Ευρωπαϊκή Ελιά» και στα λατινικά «Olea Europea». Λένε ότι
την μετέφεραν Έλληνες άποικοι ή Φοίνικες έμποροι. Είναι ιερό δέντρο, αιωνόβιο, αειθαλές και
παρενιαυτοφόρο (καρπίζει χρόνο παρά χρόνο). Σύμβολο ειρήνης, γονιμότητας, σοφίας και νίκης.
Από την ελιά παράγουμε πολλά προϊόντα, υγρά και στερεά. Ένα από τα αγαθά που μας προσφέρει είναι
το ελαιόλαδο (το πράσινο υγρό χρυσάφι). Το ελαιόλαδο είναι βασικό στοιχείο της μεσογειακής
διατροφής. Η ευεργετική αξία του οφείλεται κυρίως στην περιεκτικότητά του σε μονοακόρεστα λιπαρά
οξέα, πολυφαινόλες και βιταμίνη Ε. Το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο, είναι το Νο 1 για τη ζωή μας,
ειδικά όταν είναι και βιολογικό!!! Άλλος τρόπος κατανάλωσης είναι οι βρώσιμες ελιές, ελαιόκαρποι. Ο
ελαιόκαρπος αποτελεί πλήρη τροφή και είναι απαραίτητο συμπλήρωμα για κάθε μεσογειακό τραπέζι
προσφέροντας πλουσιοπάροχα Υγεία και μακροζωία
Γιώργος Σ. Χρυσόπουλος
H ΕΛΙΑ ΑΚΡΟΣΤΙΧΙΔΕΣ
Όπου κι αν λάχω κατοικία Ε - - - - - - - - ο πράσινος υγρός χρυσός της ελιάς
δε μ’ απολείπουν οι καρποί. Λ - - - - - - - το ελαιοτριβείο αλλιώς
Μ’ έχει ο Θεός ευλογημένη Ι - - - - - 2η στον κόσμο στην παραγωγή ελαιόλαδου
κι είμαι γεμάτη προκοπή! Α - - - - - - - - - - - - σπορέλαιο κι αυτό
Εδώ στον ίσκιο μου από κάτω Ε - - - - - 3η στον κόσμο στην παραγωγή ελαιόλαδου
ήρθε ο Χριστός ν’ αναπαυθεί! Λ - - - τρώμε κι απ’ αυτά
Κι ακούστηκε γλυκιά η λαλιά του, Α - - - - θεά της ελληνικής μυθολογίας, σύμβολό της η ελιά
λίγο προτού να σταυρωθεί. Ι - - - - - - 1η χώρα στον κόσμο στην παραγωγή του ελαιόλαδο
Ο - - - - - έπαθλο στο νικητή (αντίστροφα)
(Από την ποιητική Συλλογή Λ - - - - - - - - - - - το άνθος της ελιάς
«Τραγούδια της πατρίδος μου») Α - - - - - - - η ελιά μεγαλώνει όπως ο...
ΚΩΣΤΗΣ ΠΑΛΑΜΑΣ Δ - - - - - η ελιά είναι ...
Ο - - - - - - Μ’ αυτή μετράμε το ελαιόλαδο
Η ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ
8

9. ΘΥΜΑ ΤΩΝ ΙΣΧΥΡΩΝ ΒΡΟΧΟΠΤΩΣΕΩΝ ΚΑΙ ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΓΕΦΥΡΙ ΤΗΣ ΠΛΑΚΑΣ!!!
Κατέρευσε το ιστορικό μονότοξο γεφύρι της Πλάκας (το μεγαλύτερο της βαλκανικής χερσονήσου)στον
Άραχθο ποταμό, στα σύνορα των νομών Άρτας και Ιωαννίνων εξαιτίας των ισχυρών βροχοπτώσεων!
Ήταν από τις πρώτες ανακοινώσεις των δελτίων ειδήσεων όλων των Μ.Μ.Ε. το πρωί της Κυριακής 1
Φεβρουαρίου 2015! Ο λαός της Ηπείρου δάκρυσε για την απώλεια του Μνημείου – σύμβολο της
περιοχής του! Το γεφύρι της Πλάκας χτίστηκε και έπεσε δυο φορές ( το 1860 και 1863). Τη δεύτερη φορά
έπεσε την ημέρα των εγκαινίων του!!! Το 1866 ο πρωτομάστορας Κώστας Μπέκας μαζί με άλλους
Ηπειρώτες τεχνίτες της πέτρας και γεφυριών και αφού χρησιμοποίησε χιλιάδες αβγά για να δημιουργήσει
με την άμμο και τον ασβέστη, πορσελάνη, με την οποία συγκόλλησε τις πέτρες και κατάφερε να το
στεριώσει! Το γεφύρι είχε μήκος 40 μέτρα και το ύψος στο κέντρο της καμάρας του ήταν περίπου 20
μέτρα! Την περίοδο 1881 -1912 ο ποταμός Άραχθος ήταν σύνορο Ελλάδας-Τουρκίας και λίγα μέτρα
μακριά από το γεφύρι της Πλάκας λειτουργούσε τελωνείο! Την ημέρα της κατάρρευσής του ακούσαμε από
τον υπουργό πολιτισμού να λέει ότι θα ξανακατασκευασθεί μια και περιλαμβανόταν στα διατηρητέα
κτίσματα της περιοχής. Προθυμοποιήθηκε μάλιστα ένας Ηπειρώτης επιχειρηματίας να καλύψει τα έξοδα
κατασκευής του! Ευτυχώς και σήμερα και παρά την οικονομική κρίση, που περνάμε, υπάρχουν Έλληνες,
που θέλουν να προσφέρουν στον τόπο τους με ανιδιοτέλεια , στον άνθρωπο και στο Περιβάλλον! Ο
ΕΘΕΛΟΝΤΙΣΜΟΣ και ο ΑΝΘΡΩΠΙΣΜΟΣ, το φιλότιμο και η αλληλεγγύη ήταν είναι και θα είναι το
χαρακτηριστικό γνώρισμα των Ελλήνων, πλούσιων και φτωχών, επώνυμων και ανώνυμων!!!
Η ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ
9

10. Η ΚΟΠΗ ΤΗΣ ΒΑΣΙΛΟΠΙΤΑΣ ΣΤΟ ΣΥΛΛΟΓΟ ΠΟΝΤΙΩΝ ΕΠΑΡΧΙΑΣ ΝΕΣΤΟΥ
Την Κυριακή 18 Ιανουαρίου, του Αγίου Αθανασίου, στη φιλόξενη στέγη του Συλλόγου Ποντίων Επαρχίας
Νέστου, πραγματοποιήθηκε η καθιερωμένη κοπή της βασιλόπιτας με την ευκαιρία του νέου χρόνου και του
προστάτη της Τραπεζούντας, Αγίου Ευγενίου. Στην εκδήλωση παραβρέθηκαν πολλά μέλη του Συλλόγου, ο
δήμαρχος Νέστου κ. Τσομπανόπουλος Ευάγγελος και άλλοι τοπικοί φορείς καθώς και πολλοί πρόεδροι
πολιτιστικών συλλόγων του δήμου Νέστου. Η γιορτή ξεκίνησε με το μεσαίο χορευτικό του Συλλόγου και αμέσως
μετά έψαλλαν τα παραδοσιακά ποντιακά κάλαντα της Πρωτοχρονιάς μαζί με τον Πρόεδρο του Συλλόγου κ. Στάθη
Παπαδόπουλο. Στη συνέχεια ο πατέρας Αδαμάντιος ευλόγησε τη βασιλόπιτα και ο Πρόεδρος του Συλλόγου,
κάλεσε έναν έναν όλους τους επίσημα προσκαλεσμένους τοπικούς φορείς, οι οποίοι έκοψαν ένα κομμάτι από την
τεράστια και πεντανόστιμη βασιλόπιτα! Κατόπιν, όπως κάθε χρόνο, ο Σύλλογος βράβευσε δώδεκα (12) παιδιά
μελών του, που πέρασαν στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και μετά όλοι μας ανεβήκαμε στο δεύτερο όροφο της
στέγης και τιμήσαμε τα υπέροχα παραδοσιακά ποντιακά εδέσματα, που έφτιαξαν με τα χεράκια τους γυναίκες -
μέλη του Συλλόγου.
Σοφία Σ. Τσοκακτσίδου, μαθήτρια ΣΤ΄ τάξης
10

11. 11

12. Ο ΠΛΑΝΗΤΗΣ ΓΗ ΒΑΡΙΑ ΑΡΡΩΣΤΟΣ!!!
«Τα χαρτιά μας δεν πετάμε, γι’ ανακύκληση τα πάμε!»
«Εσείς πετάτε σε μένα κι εγώ πετάω απ’ τη χαρά μου!»
«Τα σκουπίδια αν μειώσουμε, τη φύση θα γλιτώσουμε!»
«Τίποτε δεν πρέπει να πάει χαμένο!»
« Εγώ ανακυκλώνω,
τα σκουπίδια μου μειώνω
και το ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ σώνω!»
«Ανακύκληση και κομποστοποίηση τώρα,
γιατί αύριο θα’ ναι αργά!!!»
Η ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ
12

13. 13

14. ΑΕΙΦΟΡΙΚΗ – ΒΙΩΣΙΜΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ
Αειφόρος – βιώσιμη ανάπτυξη χαρακτηρίζεται αυτή που ικανοποιεί τις ανάγκες του
παρόντος χωρίς να θέτει σε κίνδυνο τη δυνατότητα των μελλοντικών γενεών να
ικανοποιούν τις δικές των ανάγκες.
Ο δρόμος για την αειφορία περνά μέσα από τη μείωση της υπερκατανάλωσης, της
επαναχρησιμοποίησης, της κομποστοποίησης και της ΑΝΑΚΥΚΛΗΣΗΣ!!!
Η ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
Ανοικτή επιστολή – κάλεσμα “ let’s do it Greece’’
Σας γνωρίζουμε ότι το Σχολείο μας συμμετέχει για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά ενεργά στην ΕΒΔΟΜΑΔΑ
ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΕΘΕΛΟΝΤΙΣΜΟΥ στα πλαίσια του «Let’s do it Greece 2015», με στόχο τη βελτίωση της
αισθητικής του, της λειτουργικότητάς του και της παρεχόμενης εκπαίδευσης, μέσα κι έξω από το διδακτήριο. Η
συμμετοχή μας στο Πρόγραμμα αποσκοπεί όχι μόνο στην αναβάθμιση του Σχολείου μας αλλά και του αστικού
και φυσικού Περιβάλλοντος του δήμου Νέστου, με στόχο την ανάδειξη του ΕΘΕΛΟΝΤΙΣΜΟΥ στον τόπο μας και
της ανιδιοτελούς προσφοράς στον ΑΝΘΡΩΠΟ και το ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ! Με την ανοιχτή αυτή επιστολή καλούμε
μαθητές, εκπαιδευτικούς, Συλλόγους Γονέων και Κηδεμόνων, πολιτιστικούς - αθλητικούς Συλλόγους,
περιβαλλοντικές οργανώσεις, δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς, απλούς πολίτες της πόλης μας και φυσικά το δήμο
Νέστου, να δηλώσουν τη συμμετοχή τους στο link της ιστοσελίδας:http://www.letsdoitgreece.org/(ήδη πολλοί το
έχουν κάνει, περιμένουμε όμως και άλλες συμμετοχές, πολλές συμμετοχές!) για να συντονιστούμε όλοι μαζί την
Κυριακή 26 Απριλίου 2015, καθαρίζοντας το παραποτάμιο δάσος του Νέστου στο ύψος ΚΑΦΕ-ΨΗΣΤΑΡΙΑ «Ο
ΝΕΣΤΟΣ» και όχι μόνο(ενόψει μάλιστα και της Πρωτομαγιάς!) Σύνθημά μας «Καθαρίζουμε την Ελλάδα σε μία
μόνο ημέρα!» και φυσικά το δήμο μας! Ας δείξουμε επιτέλους έμπρακτα την αγάπη μας και το σεβασμό στο
Περιβάλλον του τόπου μας! Ας αλλάξουμε στάση ζωής και ας ελπίσουμε στο μέλλον να μη χρειάζεται άλλο «let’s
do it …», γιατί όλοι μας επιβάλλεται ν’ αποκτήσουμε περιβαλλοντική συνείδηση, που είναι απαίτηση των
μελλοντικών γενεών!
Η Κυριακή 26 Απριλίου 2015 θα είναι μια μεγάλη ΓΙΟΡΤΗ ΕΘΕΛΟΝΤΙΣΜΟΥ του δήμου Νέστου, που θα
χαρούμε όλοι μας και θα περιλαμβάνει πολλές παράλληλες δράσεις και εκπλήξεις στο πεδίο εργασίας όπως:
εικαστική ενασχόληση μικρών και μεγάλων δίπλα στο ποτάμι με επικεφαλής συντοπίτη ζωγράφο, ενημέρωση για
το παραποτάμιο δάσος από τον υπεύθυνο του Κέντρου Πληροφόρησης Δέλτα Νέστου Κεραμωτής και δωρεάν
χορήγηση αφισών και έντυπου υλικού για το Δέλτα του Νέστου, διανομή φρούτων, μπλουζών, καπέλων, κλήρωση
ποδηλάτων,...(ευγενική χορηγία τοπικών επιχειρήσεων), υιοθέτηση τμήματος παραποτάμιου δάσους από μαθητές
του Σχολείου μας – τοποθέτηση καλαίσθητης ΠΙΝΑΚΙΔΑΣ στα ελληνικά και αγγλικά, σε μέρος που θα μας
υποδείξει ο δήμος, μουσικά ακούσματα από τοπικό συγκρότημα). Κατασκευή δύο πανό, το 1ο σε καραβόπανο θα
γίνει στο Σχολείο μας πριν το ΠΑΣΧΑ για ν’ αναρτηθεί σε εμφανές σημείο του κέντρου της πόλης μας και το 2ο
παράλληλα με τον καθαρισμό από την εικαστική ΟΜΑΔΑ σε χαρτί του μέτρου. Και τα δύο θα τ’ αναρτήσουμε στο
δάσος αναψυχής κατά την ημέρα της Πρωτομαγιάς, οπότε η Περιβαλλοντική Ομάδα του Σχολείου μας θα διανέμει
στους επισκέπτες και ενημερωτικά – συμβουλευτικά φυλλάδια για την προστασία και την καθαριότητα του
παραποτάμιου δάσους του Νέστου!
Σκεπτόμενοι σφαιρικά ας δράσουμε τοπικά προς όφελος του περιβάλλοντος και της ίδιας μας της ζωής! Είναι
ανάγκη των καιρών να ζήσουμε αειφορικά και να μειώσουμε το οικολογικό μας αποτύπωμα! Στο πεδίο
δράσης(παραποτάμιο δάσος), την παραπάνω ημέρα θα φτάσουμε ποδηλατώντας (7ος Ποδηλατικός Γύρος
Χρυσούπολης) με παράλληλη υλοποίηση τριών Προγραμμάτων: α) ΑΣΦΑΛΩΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΩ, β) ΓΝΩΡΙΖΩ
ΤΟΝ ΤΟΠΟ ΜΟΥ και γ) κορύφωση: Ο ΕΘΕΛΟΝΤΙΚΟΣ ΚΑΘΑΡΙΣΜΟΣ!!! Το «Let’s do it Greece» διαθέτει
το λογότυπό του για να χρησιμοποιηθεί από επιχειρήσεις (Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη) και από φορείς του δήμου
στο πλαίσιο της τοπικής αυτό-οργάνωσης. Υποστηρικτές – χορηγοί βρέθηκαν κάποιοι, οι οποίοι σε συνεννόηση με
το δήμο, θα προχωρήσουν στην έγκαιρη υλοποίηση των συμφωνηθέντων, με το λογότυπο «Let’s do it Δήμος
Νέστου 2015» και οι οποίοι θα προβληθούν από την ιστοσελίδα του και την κοινωνική δικτύωση.
ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ όλους όσους εμπλέκονται με τον οποιοδήποτε τρόπο στη μεγάλη αυτή ΓΙΟΡΤΗ
ΕΘΕΛΟΝΤΙΣΜΟΥ!!! Καντζίδης Δ. Αλέξανδρος, δάσκαλος Δ΄ τάξης
14

15. LET’S DO IT ΔΗΜΟΣ ΝΕΣΤΟΥ 2015 !!!
LET’S DO IT 5o ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ !!!
ΜΕΙΩΣΗ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ - ΕΠΑΝΑΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΗ -
ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ - ΚΟΜΠΟΣΤΟΠΟΙΗΣΗ - ΑΕΙΦΟΡΙΚO
ΣΧΟΛΕΙΟ!!!
Όλοι νοιαζόμαστε, όλοι συνεργαζόμαστε,
όλοι συμμετέχουμε!!!
«ΣΚΕΦΤΟΜΑΙ ΣΦΑΙΡΙΚΑ, ΔΡΩ ΤΟΠΙΚΑ
ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ ΚΑΙ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ!!!»
Κυριακή 26 Απριλίου
καθαρίζουμε το παραποτάμιο δάσος του Νέστου,
σε μια μεγάλη ΓΙΟΡΤΗ ΕΘΕΛΟΝΤΙΣΜΟΥ,
με πολλές παράλληλες δράσεις, εκπλήξεις και
συμμετοχή όλων των φορέων του δήμου Νέστου στα
πλαίσια του 7ου
Ποδηλατικού Γύρου Χρυσούπολης!!!
Δηλώνουμε συμμετοχή στην ιστοσελίδα του let’s do it Greece!
θα είμαστε όλοι εκεί !!!
15

16. Ο αντιπρόεδρος του Συλλόγου Γονέων
και Κηδεμόνων στην τάξη μας!
Την Τετάρτη 4 Φεβρουαρίου 2015
επισκέφθηκε την τάξη μας ο αντιπρόεδρος
του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων του
Σχολείου μας κ. Θαγγόπουλος Θαλασσινός.
Μας έδωσε τα συγχαρητήριά του για την
πλούσια σε ύλη αλλά και υπέροχη έκδοση της
μηνιαίας μας σχολικής εφημερίδας -
περιοδικό « Τα Χρυσά Νέα »! Συζητήσαμε
μαζί του για τα προβλήματα και τις ανάγκες
της τάξης και του Σχολείου μας. Του
ζητήσαμε να μας προμηθεύσουν έναν
Ηλεκτρονικό Υπολογιστή για τη στήριξη της
εκπαιδευτικής διαδικασίας αλλά και για τις
ανάγκες της εφημερίδας μας. Επίσης του
μιλήσαμε για την οικονομική βοήθεια που
χρειαζόμαστε, ώστε να συνεχίσουμε την
έκδοσή της ή έστω την ανεύρεση κάποιου
χορηγού, γιατί δεν αντέχει άλλο το Ταμείο της
τάξης μας και θέλουμε να συνεχίσουμε τη
΄΄φωνή΄΄μας, που είναι ΄΄φωνή΄΄ όλων των
μαθητών του Σχολείου μας μια και δώσαμε
΄΄βήμα΄΄ σ’ όλα τα παιδιά! Του είπαμε επίσης
να προμηθευθούμε πέντε μικρά CD – player
(ένα για κάθε τάξη, ώστε να μη μας
διακόπτουν συνεχώς από το μάθημά μας για
να τους δώσουμε το δικό μας). Ο
αντιπρόεδρος του Συλλόγου κ. Θαγγόπουλος
μας άκουσε με προσοχή και μας υποσχέθηκε
πως θα μεταφέρει τα αιτήματά μας στο Δ.Σ.
του Συλλόγου στην επόμενη συνεδρίασή του
και θα προσπαθήσει μαζί με το Σύλλογο να
υλοποιήσει όσα περισσότερα από αυτά που
του θέσαμε μπορεί. Κάναμε ένα γόνιμο και
δημοκρατικό διάλογο μαζί του και μείναμε
όλοι μας ικανοποιημένοι!
Σοφία Γ. Ζωσιμάδη
Το βαλσάκι(αποκριάτικο, ρυθμός ¾, χορός βαλς)
Θα φορέσω τα γιορτινά μου και θα πάω εις το χορό
θα χορέψω με την καρδιά μου το χορό που τόσο αγαπώ.
Ένα βαλσάκι ένα βαλσάκι φτερά θα κάνω σαν το πουλάκι
θα χορέψω με την καρδιά μου το χορό που τόσο αγαπώ.
Με τη Μαίρη και με το Γιώργο με την Άννα και τον Τοτό
στο βαλσάκι θα τριγυρίζω κι όμορφα θα χοροπηδώ.
Ένα βαλσάκι ένα βαλσάκι φτερά θα κάνω σαν το πουλάκι
θα χορέψω με την καρδιά μου το χορό που τόσο αγαπώ.
☻ Και μην ξεχνάτε η μουσική, ο χορός και το τραγούδι
ξεκουράζει, ψυχαγωγεί και καλλιεργεί πνευματικά
τον άνθρωπο !!! Η ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ
Χ Ρ Ο Ν Ι Α Π Ο Λ Λ Α!
Καλές Αποκριές!
και ΚΑΛΗ
ΣΑΡΑΚΟΣΤΗ!!!16

17. ΤΟ ΧΩΡΙΟ ΜΟΥ Η ΛΕΚΑΝΗ
Η Λεκάνη είναι ένα μικρό ορεινό αλλά πανέμορφο χωριό του δήμου Νέστου. Πολλοί όταν ακούν αυτό
το όνομα, έρχεται στο νου τους η λεκάνη, που οι γιαγιάδες μας έπλεναν τα ρούχα ή λούζονταν τα παλιά
χρόνια. Μα γι’ αυτό το λόγο ονομάστηκε έτσι! Τριγύρω της υπάρχουν βουνά, τα όρη της Λεκάνης και
δημιουργούν ένα βαθούλωμα, που μοιάζει με λεκάνη, στη μέση της οποίας βρίσκεται το χωριό Λεκάνη σε
υψόμετρο 740 μέτρα και 32 χιλιόμετρα από την έδρα του δήμου μας, τη Χρυσούπολη. Σύμφωνα με την
απογραφή του 2011 οι μόνιμοι κάτοικοι ανέρχονται σε 485, από τους οποίους οι περισσότεροι είναι
πρόσφυγες από τον Πόντο. Ως το 1926 το χωριό ονομαζόταν «Μούντζιονος». Γιορτάζει στις 21 Μαΐου
των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης. Τέσσερα χιλιόμετρα έξω από το χωριό, μέσα σ’ ένα θαυμάσιο δάσος
οξιάς, βρίσκεται το εξωκλήσι της Παναγίας, που κάθε Δεκαπενταύγουστο γίνεται μεγάλο πανηγύρι.
Το χωριό μου, η Λεκάνη, φημίζεται για τις κίτρινες και πεντανόστιμες πατάτες! Από το 1992 ο
Πολιτιστικός Σύλλογος καθιέρωσε τη « ΓΙΟΡΤΗ της ΠΑΤΑΤΑΣ », που γίνεται κάθε 1η Κυριακή του
Σεπτέμβρη συγκεντρώνοντας πλήθος κόσμου από την ευρύτερη περιοχή. Οι περισσότεροι κάτοικοι
ασχολούνται με τη γεωργία και την κτηνοτροφία και ο μέσος όρος ηλικίας των είναι μεγάλος Οι νέοι για
τους γνωστούς λόγους μετανάστευσαν στο εξωτερικό ή στο εσωτερικό της Ελλάδας σε μεγαλύτερα αστικά
κέντρα και πολλοί απ’ αυτούς είναι λαμπροί επιστήμονες!
Κάθε φορά που πηγαίνω στο χωριό μου, παρατηρώ τα βουνά και απολαμβάνω ένα υπέροχο και
μοναδικό θέαμα, που με ξεκουράζει! Ακούω τα κελαηδίσματα των πουλιών και το πρόσωπό μου
δροσίζεται από το πεντακάθαρο αεράκι, αφού οι περισσότεροι κάτοικοι χρησιμοποιούν τ’ αυτοκίνητά τους
μόνο για μεγάλες αποστάσεις.
Κάντε μια βόλτα στο χωριό μου, τη Λεκάνη και θα δείτε με τα ίδια σας τα μάτια, ότι δεν υπάρχει ούτε
ένα σκουπιδάκι στους δρόμους! Όλοι είναι ευγενικοί, φιλικοί προς το περιβάλλον και τον άνθρωπο
και πρόθυμοι να σας φιλοξενήσουν, όπως τον παλιό καλό καιρό! Σας προτείνω ένα Σαββατοκύριακο
να επισκεφθείτε τη Λεκάνη! Να’ στε σίγουροι, πως θα περάσετε μια αξέχαστη μέρα!
Ξανθοπούλου Ελπίδα, ΣΤ΄ τάξη
17

18. ΤΟ ΧΩΡΙΟ ΜΑΣ, Ο ΑΓΙΟΣ ΚΟΣΜΑΣ
Ο Άγιος Κοσμάς είναι ένα ορεινό χωριό του Δήμου Νέστου. Βρίσκεται σε υψόμετρο 472 μέτρα και το παλιό του
(τούρκικο) όνομα ήταν «Καράμαλι». Το σημερινό όνομα, αποδίδεται στον ιεραπόστολο Άγιο Κοσμά τον Αιτωλό, ο
οποίος πέρασε από την περιοχή και δίδαξε τον Χριστιανισμό και τον ελληνισμό.
Στο χωριό μας υπήρχαν τρεις παραδοσιακοί μαχαλάδες, σπίτια χτισμένα με φυσικά υλικά πέτρα και ξύλο, που
ερείπιά τους διακρίνονται ακόμη και σήμερα. Ο Πέρα Μαχαλάς (ανατολικός), ο Κάτω Μαχαλάς (δυτικός) και ο
Παλιός Μαχαλάς (μεσαίος), ο οποίος εγκαταλείφθηκε από τους Τούρκους το 1923 με τη συνθήκη της Λωζάνης και
με την ανταλλαγή των πληθυσμών Ελλάδας και Τουρκίας, μετά τη μικρασιατική καταστροφή του 1922. Πρόσφυγες
από τον Πόντο ερχόμενοι στην περιοχή του Νέστου και της Χρυσούπολης, που μαστιζόταν από τη θανατηφόρο
ελονοσία εγκαταστάθηκαν στον Άγιο Κοσμά, όπως και σ’ άλλα χωριά του ορεινού όγκου της επαρχίας μας.
Αργότερα, (δεκαετία του 1950), ήρθαν και εγκαταστάθηκαν στο χωριό και μερικές οικογένειες κτηνοτρόφων
Σαρακατσαναίων από τα βουνά της Δράμας με τα ζώα τους, κυρίως κατσίκια.
Η εκκλησία του Αγίου Παντελεήμονα, στην ανατολική άκρη του χωριού, με τις όμορφες αγιογραφίες στο
εσωτερικό και το παραδοσιακό μικρό καμπαναριό, χτίσθηκε το 1950 από ντόπιους μάστορες και εργάτες.
Καταστράφηκε ολοκληρωτικά από πυρκαγιά το 1994 και ανακαινίσθηκε άμεσα στην σημερινή της μορφή μέσα στο
σύντομο χρονικό διάστημα των τριών μηνών με πρωτοβουλία, προσφορές και εθελοντική εργασία κατοίκων του
χωριού. Από την πυρκαγιά σώθηκε μόνο το ιερό Ευαγγέλιο, γιατί ο επίτροπος το «φύλαγε» στο σπίτι του.
Ο Πολιτιστικός Σύλλογος Αγίου Κοσμά ιδρύθηκε το 1997 με στόχο να ξαναδώσει ζωή και κίνηση στην
υποβαθμισμένη περιοχή. Έτσι άρχισε να διοργανώνει εκδηλώσεις με επιτυχία, πράγμα το οποίο συνεχίζεται και στις
μέρες μας.
Ανάμεσα στις δράσεις του Συλλόγου είναι και η δημιουργία των έργων της ΄΄Κρύας Βρύσης΄΄ για την αναψυχή
των ανθρώπων στην ύπαιθρο και στο δασικό περιβάλλον. Ο περιφραγμένος χώρος αναψυχής είναι ειδικά
διαμορφωμένος δίπλα στο δάσος με θαμνοφυτείες και λιβάδι, εξοπλισμένος με ψησταριές, παγκάκια και τραπέζια,
ιδανικός για ξεκούραση και πικνίκ. Οι Αγιοκοσμίτες συνηθίζουν να γιορτάζουν εκεί την Πρωτομαγιά, τον Κοσμά
τον Αιτωλό κ.α. Η θέα των βουνοπλαγιών του Ταούτσαλι και του Κέλτσουκ, η αστείρευτη πηγή με το κρυστάλλινο
νερό, η παλιά Πέτρινη Βρύση με τις παραδοσιακές της γούρνες και τη νέα της μορφή, η τεράστια τσιμεντένια
δεξαμενή που απλώνεται σαν πισίνα, ο αιωνόβιος Πλάτανος που υψώνεται αρχοντικά, το εκκλησάκι του Αγίου
Κοσμά του Αιτωλού που καμαρώνει πάνω στο ύψωμα, το Πέτρινο Θέατρο με τις ανοιγμένες κερκίδες του, τα
πέτρινα μονοπάτια με τις ξεκούραστες διαδρομές τους, δημιουργούν ένα σύνολο αρμονικής συνύπαρξης φυσικού
και ανθρωπογενούς περιβάλλοντος, απόλυτης ικανοποίησης για τον επισκέπτη.
Στον Άγιο Κοσμά (έξω από το χωριό) υπάρχει και ένα παρατηρητήριο αρπακτικών πτηνών, που δημιουργήθηκε το
2010 και αποτελεί ένα σπουδαίο πόλο έλξης για τους επισκέπτες Έλληνες και ξένους για τον Δήμο Νέστου. Οι
άνθρωποι έχουν την ευκαιρία να έρθουν σε επαφή με την φύση. Δυστυχώς όμως, δεν υπάρχουν πολλοί φτερωτοί
μας φίλοι, γιατί πριν δύο χρόνια κάποιοι «γνωστοί – άγνωστοι» τους δολοφόνησαν για τους δικούς τους
ανεξήγητους λόγους!!! Παρ’ όλα αυτά το τοπίο και η θέση του μαγεύει και θα σας συνιστούσαμε ανεπιφύλακτα να
το επισκεφθείτε για να θαυμάσετε από ψηλά με τηλεσκόπια ή κιάλια τα στενά του Νέστου ή θρακικά τέμπη με τους
περίφημους μαιανδρισμούς!!! Σίγουρα θα αποζημιωθείτε!!!
Σοφία Σ. Τσοκακτσίδου Δημήτριος Α. καρπόζηλος, ΣΤ΄ τάξη
Άγιος Παντελεήμονας
18

19. ΧΙΟΝΟΔΡΟΜΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΦΑΛΑΚΡΟΥ
Ήταν Σάββατο 17 Ιανουαρίου, του Αγίου Αντωνίου, όταν ξεκινήσαμε με μισθωμένο λεωφορείο, μαθητές
κυρίως της ΣΤ΄ τάξης συνοδευόμενοι από τους γονείς μας και το δάσκαλό μας κ. Καμπάκο Δημήτριο με προορισμό
το χιονοδρομικό κέντρο Φαλακρού του νομού Δράμας. Μετά από δίωρη διαδρομή φτάσαμε! Η θέα ήταν
μαγευτική! Μείναμε όλοι μας «με ανοιχτό το στόμα», γιατί είχαμε πολύ καιρό να δούμε χιόνι! Το πρώτο πράγμα που
κάναμε ήταν να θαυμάσουμε αυτό το υπέροχο τοπίο. Στη συνέχεια όλοι εξυπηρετηθήκαμε από είδη
δραστηριοτήτων χιονιού όπως : σκι, έλκηθρα κ.α. Ευχαριστημένοι από την άψογη εξυπηρέτηση διασκεδάσαμε
κυρίως τα παιδιά παίζοντας με το χιόνι, ενώ οι συνοδοί μας απολάμβαναν το ζεστό τους καφέ ή τσάι στο σαλέ.
Κατόπιν τα περισσότερα άτομα αποφάσισαν να κάνουν μια βόλτα με το τελεφερίκ, που κατέληγε στην άλλη άκρη
του Φαλακρού, όπου σε κερνούσαν ζεστό τσάι και είχες την ευκαιρία να χαζέψεις τη μαγευτική θέα και να βγεις
πολλές πολλές φωτογραφίες! Μετά επισκεφτήκαμε το χωριό Βώλακα και γευτήκαμε τα υπέροχα τοπικά τους
εδέσματα. Στη συνέχεια τα παιδιά αποφάσισαν να παίξουν κρυφτό και ύστερα από λίγο πήραμε το δρόμο της
επιστροφής. Όλοι ήμασταν πολύ κουρασμένοι και οι περισσότεροι κοιμήθηκαν στο λεωφορείο… Περάσαμε πολύ
καλά, αλλά δυστυχώς όπως όλα τα καλά έχουν ένα τέλος. Ευτυχώς γυρίσαμε στη Χρυσούπολη με ασφάλεια και
πολλές καλές αναμνήσεις!!! Ελένη Σ. Κύπι, ΣΤ΄ τάξη
19

20. Ας μάθουμε να ζούμε και με τους σεισμούς!!!
Ο σεισμός, κατά την ελληνική μυθολογία ΕΓΚΕΛΑΔΟΣ,
ήταν αρχηγός των Γιγάντων, γιος του Ταρτάρου και της Γης.
Η θεά Αθηνά τον έθαψε στη Σικελία κάτω από το ηφαίστειο
της Αίτνας. Βαθιά μέσα στη γη κινούμενος και
αναστενάζοντας μέσα στον τάφο του κάπου κάπου νευριάζει
προκαλώντας εκρήξεις ηφαιστείων και ΣΕΙΣΜΟΥΣ και έτσι
νιώθουμε την παρουσία του!!!
Επιστημονικά πάντως ο σεισμός είναι ένα φυσικό
φαινόμενο, όπως ο αέρας, η βροχή, το χαλάζι, το χιόνι, η
έκρηξη ενός ηφαιστείου κ. α. Είναι μια ξαφνική δόνηση της
επιφάνειας της Γης, που συχνά μας τρομάζει, όταν είναι και
δυνατή. Δημιουργείται στο φλοιό της γης, στις
λιθοσφαιρικές πλάκες, που άλλοτε συγκρούονται μεταξύ
τους, άλλοτε τρίβονται και μερικές φορές απομακρύνονται η
μία από την άλλη και κάποτε μπορεί να έχουμε και πτώση
της οροφής ενός υπόγειου σπηλαίου. Το σημείο βαθιά μέσα
στη γη όπου συμβαίνει κάποιο γεγονός από τα παραπάνω
ονομάζεται εστία ή υπόκεντρο, ή εστιακό βάθος του
σεισμού. Οι ειδικοί επιστήμονες, οι σεισμολόγοι, που
ασχολούνται μ’ αυτό το φυσικό φαινόμενο, σε περίπτωση
κάποιου σεισμού μιλούν για τρία πράγματα: το επίκεντρο,
το μέγεθος και την ένταση. Επίκεντρο είναι το σημείο που
βρίσκεται στην επιφάνεια της γης, ακριβώς κατακόρυφα
πάνω από την εστία. Μέγεθος είναι η ποσότητα ενέργειας
που ελευθερώνεται από ένα σεισμό. Τα ειδικά όργανα που
καταγράφουν το μέγεθος του σεισμού ονομάζονται
σεισμογράφοι και μετριέται με βάση την κλίμακα Ρίχτερ.
Σεισμοί με μέγεθος μικρότερο των 4 Ρίχτερ δεν προκαλούν
συνήθως ζημιές, ενώ οι μικρότεροι των 2 Ρίχτερ δεν γίνονται
αισθητοί. Αντίθετα σεισμοί με μέγεθος μεγαλύτερο από 5
Ρίχτερ μπορούν να προκαλέσουν καταστροφές. Οι σεισμοί
μπορεί να γίνουν αισθητοί σε ακτίνα πολλών χιλιομέτρων και
συχνά η διάρκειά τους είναι μικρότερη του ενός λεπτού.
Απλά το αίσθημα του φόβου της στιγμής μας κάνει να
νιώθουμε ότι διαρκεί πολύ.
Μέχρι τώρα η πρόβλεψη ενός σεισμού, δεν μπορεί να
γίνει. Οι σεισμολόγοι όμως εργάζονται για το σκοπό αυτό. Η
ένταση μας δείχνει το πόσο καταστροφικός είναι ένας
σεισμός. Μετριέται σε βαθμούς Μερκάλλι και διαφέρει από
μέρος σε μέρος. Μια περιοχή κοντά στο επίκεντρο, η ένταση
του σεισμού μπορεί να είναι μεγαλύτερη απ’ ότι μακριά απ’
αυτό. Ανάλογα λοιπόν με το πόσο κοντά είμαστε στο
επίκεντρο και το μέγεθος του σεισμού, τον αισθανόμαστε
διαφορετικά. Η Ελλάδα είναι σεισμογενής χώρα (συχνά
γίνονται σεισμοί σε διάφορες περιοχές της), γι’ αυτό πρέπει
να εκπαιδευτούμε όλοι μας και να μάθουμε να ζούμε μ’
αυτούς για κάθε ενδεχόμενο... Μακάρι βέβαια να μη μας
θυμηθεί ποτέ ο ΕΓΚΕΛΑΔΟΣ, πού ξέρεις όμως; Ας είμαστε
για καλό και για κακό προετοιμασμένοι για κάθε ενδεχόμενο!
Δήμητρα – Ελένη Π. Γεωργούση
20

21. ΟΙ ΣΑΡΑΚΑΤΣΑΝΟΙ
Κοιτίδα των Σαρακατσάνων θεωρείται ο ορεινός όγκος της Πίνδου, όπου κατοίκησαν μετά το 1400
και την κατάληψη του ελλαδικού χώρου από τους Οθωμανούς Τούρκους. Οι παλιότεροι αναφέρουν
ως πατρίδα τους την περιοχή των Αγράφων ή της Άρτας όπου οι Σαρακατσάνοι κατοίκησαν περίπου
μέχρι το 1812. Από αυτή την αφετηρία μετακινούνταν στην ηπειρωτική Ελλάδα και σε άλλες
βαλκανικές χώρες μαζί με τα ποίμνιά τους. Λέγεται ότι ο διασκορπισμός των Σαρακατσάνων έγινε
κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας και ιδίως την εποχή του Αλή Πασά μεταξύ 1788 και 1821, όταν
αυτός είχε τις μεγάλες συγκρούσεις με τους Σουλιώτες και τον Αντώνη Κατσαντώνη, Σαρακατσάνο
οπλαρχηγό, αλλά και κατά την περίοδο της Ελληνικής Επανάστασης του 1821. Τότε οι
Σαρακατσάνοι μετακινήθηκαν προς όλες τις κατευθύνσεις, στη Μακεδονία, τη Θράκη, τη Στερεά
Ελλάδα, τη Θεσσαλία, αλλά και στις σημερινές περιοχές της Βουλγαρίας, της πρώην
Γιουγκοσλαβίας, καθώς ο ενιαίος γεωγραφικός χώρος του τότε Οθωμανικού κράτους επέτρεπε
άνετα αυτές τις μετακινήσεις. Παρόλα αυτά, υπάρχει η άποψη ότι οι Σαρακατσάνοι, ανέκαθεν ήταν
νομάδες, καταγόμενοι από προϊστορικούς πληθυσμούς της Ηπείρου που είχαν ανάλογο τρόπο ζωής
(ήταν ποιμένες κι είχαν τις χαρακτηριστικές καλύβες - κονάκια).
Οι Σαρακατσάνοι ως θρήσκευμα είναι Χριστιανοί Ορθόδοξοι. Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό όμως είναι
η συνύπαρξη της βαθιάς χριστιανικής πίστης με τη μαγεία, καθώς οι Σαρακατσάνοι διέθεταν
μεγάλο αριθμό μαγικοθρησκευτικών δοξασιών με αρχαιοελληνικές ρίζες, με σκοπό την εξασφάλιση
υγείας, ευγονίας και ευημερίας. Στις παραδόσεις τους ακόμη υπάρχουν οι νεράιδες, η πίστη στην
ύπαρξη δαιμόνων, οι μοίρες που καθορίζουν το πεπρωμένο του νεογέννητου, τα φυλακτά και το
«κακό μάτι».
Οι Σαρακατσάνοι φημίζονται για τον ανυπότακτο χαρακτήρα τους. Ήταν ψύχραιμοι και
αγέρωχοι πολεμιστές, χαρακτηριστικά που απέκτησαν τόσο από τον σκληρό νομαδικό βίο όσο και
από την διαβίωσή τους υπό αντίξοες συνθήκες στα βουνά. Έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην Ελληνική
Επανάσταση του 1821 βγάζοντας σπουδαίους κλέφτες και αρματωλούς, με πιο φημισμένο τον
κλέφτη Κατσαντώνη. Προσέφεραν επίσης τόσο κατά τον Μακεδονικό αγώνα, όπου είχαν
καταστήσει τα τσελιγκάτα τους κρησφύγετα και ορμητήρια των Μακεδονομάχων, όσο και κατά τον
Ελληνοϊταλικό πόλεμο του 1940 στη Βόρεια Ήπειρο.
Νικόλαος και Δημήτριος Α. Ασλανίδης
Καλλιτεχνικό εργαστήρι η στέγη των Θρακιωτών...
Το απόγευμα της Τρίτης 3 Φεβρουαρίου 2015 βρεθήκαμε στη φιλόξενη στέγη του Συλλόγου
Θρακιωτών Επαρχίας Νέστου, στο Προάστιο Χρυσούπολης, όπου σε μία του αίθουσα λειτουργεί
εργαστήρι εικαστικών τεχνών. Παρατηρήσαμε από κοντά την εξαιρετική δουλειά που γίνεται από τις 4μ.μ.
ως αργά το βράδυ (9μ.μ.). Ανάμεσα στα παιδιά, αρκετά και του Σχολείου μας αλλά και ενήλικες
εκκολαπτόμενους ζωγράφους! Τους θαυμάσαμε ν’ αναμειγνύουν τα χρώματα, να εκφράζονται και να
δημιουργούν πραγματικά έργα τέχνης κάτω από την καθοδήγηση του έμπειρου δασκάλου τους,
ζωγράφου κ. Γιάννη Κοτσαπαναγιώτη.
Αξίζουν ΣΥΓΧΑΡΗΤΗΡΙΑ σε μαθητές, το δάσκαλό τους και φυσικά τη Διοίκηση του Συλλόγου, που
εκτός από τη διατήρηση της παράδοσης, των λαογραφικών εθίμων, των φορεσιών, την εκμάθηση των
χορών, της μουσικής, των τραγουδιών της Θράκης και την ενεργό συμμετοχή στα τοπικά δρώμενα,
καταφέρνει να μεταλαμπαδεύει στις νέες γενιές την ιστορία των προγόνων μας από τις χαμένες αλλά
αλησμόνητες πατρίδες, γιατί λαός που δεν γνωρίζει την ιστορία του, δεν έχει μέλλον!
Η ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ 21

22. Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΦΙΛΙΠΠΩΝ
Η περιοχή των Φιλίππων πρωτοκατοικήθηκε στα προϊστορικά χρόνια και είναι γνωστός ο νεολιθικός
οικισμός Ντικιλί τας με τις βραχογραφίες, που βρέθηκαν έξω από το χωριό Φίλιπποι, δίπλα στο δρόμο! Οι
πρώτοι οικιστές ήταν Θάσιοι, που το 360 π.Χ. ίδρυσαν την αποικία των Κρηνίδων, γνωρίζοντας τον
πλούτο της περιοχής (χρυσό και ασήμι το όρος Παγγαίο).Το 365 οι Κρηνίδες(ονομασία από τις πολλές
κρήνες – πηγές νερού), απειλούνται από τους Θράκες και ζητούν βοήθεια από το βασιλιά της Μακεδονίας
Φίλιππο Β΄, ο οποίος έρχεται, την καταλαμβάνει, την οχυρώνει και της δίνει τ’ όνομά του, Φίλιπποι. Η
Εγνατία οδός που περνούσε μέσα από τους Φιλίππους, έδωσε μεγάλη αξία στην πόλη. Το 42 π.Χ. στη
μάχη των Φιλίππων μεταξύ του Οκταβιανού και Αντωνίου από τη μια μεριά και του Κασσίου και Βρούτου
από την άλλη και μετά τη νίκη του Οκταβιανού, μετατρέπεται σε ρωμαϊκή αποικία. Η πόλη μεγαλώνει και
γίνεται οικονομικό, διοικητικό και καλλιτεχνικό κέντρο. Σπουδαίο γεγονός που αλλάζει τη φυσιογνωμία της
είναι το πέρασμα του Αποστόλου Παύλου, ο οποίος ιδρύει την πρώτη χριστιανική εκκλησία στην Ευρώπη
και βαφτίζει στο Ζυγάκτη ποταμό την πρώτη Ευρωπαία χριστιανή, τη Λυδία τη Φιλιππισία, το 49 ή 50
μ.Χ. Η πόλη αρχίζει να εγκαταλείπεται στις αρχές του 7ου μ.Χ. αιώνα εξαιτίας μεγάλων σεισμών και
σλαβικών επιδρομών. Καταφέρνει και επιβιώνει στα βυζαντινά χρόνια, ως οχυρό φρούριο και στα τέλη του
14ου αιώνα ερημώνεται εξαιτίας της τουρκικής κατάκτησης. Σήμερα ο επισκέπτης μπορεί να θαυμάσει τα
ερείπια της αρχαίας πόλης και το Μουσείο. Είναι ο σημαντικότερος αρχαιολογικός χώρος της Ανατολικής
Μακεδονίας και περιλαμβάνει τα παρακάτω μνημεία: τα τείχη με την Ακρόπολη, το Θέατρο, την Αγορά, την
παλαίστρα, τη φυλακή του Αποστόλου Παύλου, τη Βασιλική Α, τη Βασιλική Β και τη Βασιλική Γ. Ο
αρχαιολογικός χώρος των Φιλίππων είναι υποψήφιος για ένταξη στα προστατευόμενα παγκόσμιας αξίας
ΜΝΗΜΕΙΑ της UNESCO. Σοφία Γ. Ζωσιμάδη
ΚΑΡΝΑΒΑΛΙ ΣΤΗ ΖΑΡΚΑΔΙΑ ΤΑ ΠΑΛΙΑ ΧΡΟΝΙΑ...
Η γιαγιά μου θυμάται και μου λέει τι έκαναν τις απόκριες στη Ζαρκαδιά, όταν ήταν μικρή... «... Ήταν
ένας κύριος που τον έλεγαν Παναγιώτη Μ. Έπαιρνε το κάρο του, το στόλιζε με χαλιά και κουβέρτες, έβαζε
πάνω μία ξυλόσομπα εκείνης της εποχής και την είχε αναμμένη τάχα για ζέστη. Πάνω στο κάρο καθόταν
δύο άντρες, που ο ένας ήταν ντυμένος γαμπρός και ο άλλος νύφη! Ο κύριος Παναγιώτης κρατούσε μια
μπουκάλα ούζο και κερνούσε τους ανθρώπους, που ακολουθούσαν τραγουδώντας, γελώντας και
χορεύοντας το κάρο. Έκαναν μια διαδρομή από τη Ζαρκαδιά μέχρι το διπλανό χωριό του Γέροντα.
Θυμάμαι πόσο χαρούμενοι ήταν οι άνθρωποι που συμμετείχαν σ’ αυτό το απλό καρναβάλι. Για μέρες μετά
ήταν το πρώτο θέμα συζήτησης στα καφενεία αλλά και στα σπίτια των χωριανών και γελούσαν με όλα αυτά
που είχαν κάνει το βράδυ της αποκριάς...»
Ακούγοντας την παραπάνω περιγραφή από τη γιαγιά μου, δημιούργησα στο μυαλό μου διάφορες
εικόνες κεφιού και γλεντιού. Έβγαλα το συμπέρασμα, ότι οι άνθρωποι εκείνα τα χρόνια ήταν πιο
αγαπημένοι μεταξύ τους και διασκέδαζαν ενωμένοι. Ξεχνούσαν τα προβλήματά τους έστω για μια νύχτα
και γλεντούσαν όπως μπορούσαν. Πώς να το πω αλλιώς ...
« έσπαγαν πλάκα » μεταξύ τους. Σήμερα οι άνθρωποι « δε σπάνε πλάκα μεταξύ τους ». Τώρα θα μου
πείτε άλλα τα χρόνια τώρα... Μήπως οι άνθρωποι δεν είχαν και τότε προβλήματα; ...
Παύλος Ι. Δερμιτζάκης 22

23. Κωστής Παλαμάς (1859 – 1943 )
Ο Κωστής Παλαμάς γεννήθηκε στην Πάτρα το 1859. Καταγόταν από το ιστορικό Μεσολόγγι και σε
ηλικία μόλις επτά(7) ετών έμεινε ορφανός από πατέρα και μητέρα! Ο θείος του Δημήτριος Παλαμάς τον
πήρε κοντά του στο Μεσολόγγι, όπου έζησε ως το 1875, οπότε μετακόμισε στην Αθήνα και γράφτηκε στη
Νομική Σχολή. Γρήγορα κατάλαβε πως η κλίση του ήταν στην ποίηση εγκαταλείποντας τη Νομική και
αφοσιώθηκε ολόψυχα στην τέχνη του λόγου και ιδιαίτερα του ποιητικού. Άλλωστε από τα εννιά (9) του
χρόνια έγραφε στίχους και διάβαζε Έλληνες και ξένους ποιητές!!!
Το 1879 άρχισε να δημοσιογραφεί σε εφημερίδες και περιοδικά και το 1866 τύπωσε την πρώτη του ποιητική
συλλογή με τίτλο «Τραγούδια της Πατρίδος μου». Το 1888 γράφει τον Ύμνον εις την Αθηνάν και το
1892 κυκλοφορεί την ποιητική συλλογή «Τα Μάτια της ψυχής μου». Η γλώσσα που γράφει είναι η
δημοτική, την οποία ονομάζει εθνική γλώσσα. Το 1897 τυπώνει την ποιητική συλλογή «Ίαμβοι και
Ανάπαιστοι».Ο Κωστής Παλαμάς δεν είναι μόνο ποιητής. Έγραψε κριτική, πεζά και θέατρο. Έκανε
επίσης μεταφράσεις πεζών και ποιημάτων. Από το 1884 άρχισε να γράφει και διηγήματα, τα οποία
εξέδωσε σ’ ένα τόμο. Το καλύτερο απ’ αυτά είναι το «Θάνατος Παλικαριού». Ο ήρωας ένα παλικάρι, που
πεθαίνει για να μη ζήσει σακατεμένο, γίνεται ζωντανό σύμβολο του ελληνισμού, που δε θέλει ν’ ανεχτεί
άλλο τις μισές λύσεις και τους συμβιβασμούς. Το 1907 τυπώνει το ποίημα «Ο δωδεκάλογος του Γύφτου»
και το 1910 τη «Φλογέρα του βασιλιά» και τα δυο εθνικά ποιήματα με βαθύ στοχασμό και προβληματισμό.
Τα παραπάνω έργα είναι μερικά μόνο από τα πολλά που έγραψε. Το 1925 ο Κωστής Παλαμάς τιμήθηκε με
το Αριστείον Γραμμάτων και Τεχνών του Υπουργείου Παιδείας και το 1926 έγινε ιδρυτικό μέλος της
Ακαδημίας Αθηνών. Πέθανε το Φεβρουάριο του 1943, περίοδο γερμανικής κατοχής. Ο θάνατός του ήταν
εθνική απώλεια και στην ταφή του χιλιάδες Αθηναίοι έψαλλαν τον εθνικό μας ύμνο μπροστά στους
ένοπλους Γερμανούς στρατιώτες. Το έργο του Παλαμά μεταφράστηκε σε πολλές ξένες γλώσσες όπως
αγγλικά, γαλλικά, γερμανικά, ιταλικά, ισπανικά, σουηδικά και γιουγκοσλαβικά, αποδεικνύοντας το πόσο
σημαντικό ήταν! Μιχαήλ Ι. Τοκατλίδης
23
HΜΕΡΙΔΑ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ – ΚΟΜΠΟΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ
Στις αρχές του Μάρτη ο δήμος Νέστου θα
πραγματοποιήσει ΗΜΕΡΙΔΑ στο Δημοτικό Θέατρο
Χρυσούπολης με θέμα την έναρξη της
ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ και ΚΟΜΠΟΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ αρχής
γενομένης από τα Σχολεία. Το Σχολείο μας με την
Περιβαλλοντική Ομάδα του (Δ΄ τάξη ), θα
παρουσιάσει το θεατρικό σκετσάκι «ΤΟ
ΣΚΟΥΠΙΔΙΣΤΑΝ» του Κώστα Μάγου…

24. σ π α ζ ο κ ε φ α λ ι έ ςοι απαντήσεις του 2ου Φύλλου!
Σταυρόλεξο Ανακύκλωσης: (οριζόντια): 1. ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ 2. ΗΜΕΡΑ 3. ΝΕΡΟΥ 4. ΔΕΝΤΡΑ 5. ΛΙΠΑΣΜΑ
(κάθετα): 1.ΑΛΟΥΜΙΝΙΟ 2. ΠΑΝΙΝΗ 3. ΥΓΕΙΑ 4. ΚΑΘΑΡΗ 5. ΒΩΞΙΤΗ 6. ΕΝΕΡΓΕΙΑ
Το πρόβλημά μας: 343 π. Χ. θάνατος Μ. Αλεξάνδρου.
Οι ακροστιχίδες μας: :ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑ: ( ΟΜΟΡΦΙΑ. ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ, ΚΟΜΠΟΣΤ, ΠΑΡΑΠΟΤΑΜΙΟ, ΣΚΕΨΟΥ,
ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ, ΣΚΟΥΠΙΔΟΚΥΝΗΓΙ, ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟ, ΗΛΙΟΣ, ΜΟΛΥΝΣΗ, ΑΛΗΘΕΙΑ )
ΦΩΚΙΕΣ: ( ΦΩΛΙΑ, ΩΚΕΑΝΟΣ, ΚΑΜΗΛΟΠΑΡΔΑΛΗ, ΙΟΥΛΙΟΣ, ΕΝΥΔΡΙΔΑ, ΣΑΛΙΓΚΑΡΙ )
ΑΕΤΟΙ: ( ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΑ, ΕΛΑΦΙ, ΤΑΡΑΝΔΟΣ, ΟΡΤΑΝΣΙΑ, ΙΓΚΛΟΥ)
ΧΡΥΣΟΥΠΟΟΛΗ: ( ΧΡΥΣΑΕΤΟΣ, ΡΟΔΟΣ, ΥΦΑΛΜΥΡΟ, ΣΑΜΟΣ, ΥΨΑΡΙΟ, ΠΑΤΡΑ, ΟΛΥΜΠΟΣ,
ΛΙΟΝΤΑΡΙ, ΗΛΙΟΣ ) ΧΡΥΣΑ ΝΕΑ: ( ΧΡΥΣΟΥΠΟΛΗ, ΡΗΜΑ, ΥΓΡΟΒΙΟΤΟΠΟΣ, ΣΕΙΣΑΧΘΕΙΑ, ΑΓΙΑΣΜΑ,
ΝΥΧΤΕΡΙΔΑ, ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ, ΑΘΗΝΑ)
ΑΙΝΙΓΜΑΤΑ: 1. οι ρόδες του αυτοκινήτου 2. ο ήλιος
ΔΙΑΣΤΗΜΙΚΟ ΚΟΥΙΖ:(1 γ - 2 α - 3 α - 4 α - 5 β - 6 γ) ΒΑΣΙΛΑΕΤΟΙ:(ΒΡΑΔΥΠΟΔΑΣ, ΑΕΤΟΣ,ΣΑΥΡΑ,
ΙΠΠΟΣ, ΛΕΟΠΑΡΔΑΛΗ, ΑΡΚΟΥΔΑ, ΕΛΑΦΙ, ΤΑΥΡΟ, ΟΛΥΜΠΟΣ, ΙΕΡΟΙ )
Το πρόβλημά μας:
Το αλουμίνιο παράγεται από το ορυκτό βωξίτης και στην Ελλάδα τον συναντάμε στα βουνά Παρνασσός και Γκιώνα.
Για κάθε 4 κιλά βωξίτη που επεξεργαζόμαστε παίρνουμε 1 κιλό αλουμίνιο. Πόσα κιλά αλουμίνιο θα πάρουμε αν
επεξεργαστούμε 15,504 τόνους βωξίτη;
Η ακροστιχίδα του Καρνάβαλου:
Κ - - - - - Την ... Δευτέρα πετάμε χαρταετό.
Α - - - - - - - Από το κέρατό της τρεφόταν ο Δίας.
Ρ - - - - - Η επωδός στα γαλλικά.
Ν - - - - - - Μεμβράνη που έχουν κάποια πτηνά
ανάμεσα στα δάχτυλα των ποδιών τους.
Α - - - - - - - Μικρή ιστοριούλα με σκοπό το γέλιο.
Β - - - - - - - - - είδος αετού.
Α - - - - - - - αλλιώς το Τριώδιο
Λ - - - - - Σ’ αυτό βρίσκουμε την ερμηνεία των λέξεων.
Ι - - - - - Πρωτεύουσά της είναι η «αιώνια πόλη».
Κωνσταντίνα Γ. Μαυροπούλου, ΣΤ΄ τάξη
Η ακροστιχίδα του Νέστου:
Ν - - - απαραίτητο για τη ζωή μας
Ε - - - - - 3η στον κόσμο στο λάδι
Σ - - - - - εκεί η σηροτροφία
Τ - - - - γρήγορο μεταφορικό μέσο
Ο - - - - - τυφλός επικός ποιητής
Σ - - - - - - ο Νέστος σπουδαίος(αντ.)
Κωνσταντίνα Γ. Μαυροπούλου, ΣΤ΄
Μπορείς ν’ αντιστοιχίσεις;
Αποκριά . . κομπόστ
Καθαρά Δευτέρα . . χειρόπτερο
εδαφοβελτιωτικό . . ενυδρίδα
τρυποκάρυδος . . απέχω από κρέας
φλαμίγκο . . οργανικό λίπασμα
βίδρα . . τσικλιτάρα
χούμος . . ερωδιός
δρυοκολάπτης . . Κούλουμα
τσικνιάς . . φοινικόπτερο
΄΄ΛΥΓΚΕΣ΄΄:
Νικόλαος Α. Ασλανίδης – Γεσμίνα Κ. Καζαντζίου
Ζωή Ε. Τσακμάκη – Παναγιώτης Α. Παπαβασιλείου
24

25. Αντιστοιχίζω:
μάχη του Μαραθώνα . . Θεμιστοκλής
Λεωνίδας . . προδότης
Σπαρτιάτης ναύαρχος . . Μιλτιάδης
ναυμαχία Σαλαμίνας . . «Μολών λαβέ»
αντίπαλος του Αριστείδη . . 490 π.Χ.
«Πάταξόν με άκουσόν δε» . . Ευρυβιάδης
ποιητής . . Φειδιππίδης
Εφιάλτης . . βασιλιάς της Σπάρτης
Παυσανίας . . Σιμωνίδης
«Νενικήκαμεν» . . μάχη Πλαταιών
Ξέρξης . . βασιλιάς των Περσών
479 π.Χ. . . μάχη Θερμοπυλών
Μαρδόνιος . . 480 π.Χ.
΄΄ΦΩΚΙΕΣ΄΄:
Μιχάλης Ι. Τοκατλίδης -Μελίσα Β. Στάνεβα-Χριστίνα Σ. Πεντεκλή
Η ακροστιχίδα της ΑΡΚΟΥΔΑΣ:
Α - - - - - - - - - - - - Ζώο του δάσους με χαυλιόδοντες, που το κυνηγούν για το κρέαςτου.
- - - Ρ - Η ενυδρίδα αλλιώς. Η παρουσία της δείκτης καθαρότητας νερού.
- - - K - - - - - - αλλιώς ο τρυποκάρυδος
- - - - Ο - - - - Ζει στα βουνά της Ροδόπης και της Κρήτης.
Y - - - αλλιώς το νερό.
- - Δ - - - - - Αρπαχτικό πτηνό, είδος αετού, που τρέφεται με φίδια.
Α - - - - - Άγριο ζώο με φουντωτή ουρά που κυνηγά και τις κότες.
΄΄ΟΙ ΒΑΣΙΛΑΕΤΟΙ΄΄:
Γεώργιος Σ. Χρυσόπουλος – Δέσποινα Β. Κοργιανόγλου
Δήμητρα –Ελένη Π. Γεωργούση – Αθανάσιος Θ. Θαγγόπουλος
Η ακροστιχίδα της ΑΝΑΚΥΚΛΗΣΗΣ:
Α - - - - - - - - - - αλλιώς τα σκουπίδια
Ν - - - - - το δικό μας ποτάμι
Α - - - - - - - - - - - - - το σήμα της ΕΠΟ
Κ - - - - - Φυτρώνει στ’ αλπικά βουνά.
Υ - - - - - - - Το νερό των λιμνοθαλασσών είναι...
Κ - - - - - - χούμος ή οργανικό λίπασμα
Λ - - - - Τρέχει γρήγορα με πηδήματα.
Η - - - - αυτόφωτος πλανήτης
Σ - - - - - - - - - - - - - είδος ερωδιού
Η - - - - - - - - - - πρωτεύουσα Ν. Θεσπρωτίας
΄΄ ΟΙ ΑΕΤΟΙ ΄΄:
Σοφία Γ. Ζωσιμάδη – Βλαδίμηρος Ι. Γκομάρεβ
Παύλος Ι. Δερμιτζάκης – Βαΐα Σ. Λαδάκη
25

26. ΠΑΡΟΙΜΙΕΣ - ΓΝΩΜΙΚΑ
•To Mάρτη ξύλα φύλαγε, μην κάψεις τα παλούκια.
•Στερνή μου γνώση να σ’ είχα πρώτα.
•Καθαρός ουρανός αστραπές δε φοβάται.
•Κοντά στο βασιλικό ποτίζεται κι η γλάστρα.
•Όπου λαλούν πολλά κοκόρια, αργεί να ξημερώσει.
•Όπου ακούς πολλά κεράσια, κράτα μικρό καλάθι..
• Κουμπάρε την ελαίαν δύο βούκας πίσον.(ποντιακή)
• Εν τη ενώσει η ισχύς.
• O υψών εαυτόν ταπεινωθήσεται, ο δε ταπεινών εαυτόν
• υψωθήσεται.
• Και οι έσχατοι έσονται πρώτοι.
• To φυλάξαι τ’ αγαθά χαλεπότερον του κτήσασθαι εστί.
Η ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ
26

27. 27