2. Eğitim Teknolojisi Nedir?
Eğitim teknolojisinin eğitim süreci içindeki yeri
Program Geliştirme: “Eğitimin planlanması, yürütülmesi ve
değerlendirilmesi işlemleri”dir Çilenti (1984).
Program Geliştirmede aşamalar:
Eğitimin planlanması,
Eğitimin yürütülmesi
Değerlendirme
Eğitim teknolojisinin başlangıcı: “Bunu nasıl öğretirim?”
Program geliştirme süreciyle bağlantısı: “eğitimin
yürütülmesi” aşaması, yani bireylerin özel amaçlara
(hedeflere) ulaşmalarının sağlandığı aşama.
Eğitim teknolojisi, “öğrencileri, eğitim programlarında
belirlenmiş olan özel amaçlara ulaştırma süreciyle uğraşan
bilim dalı”dır.
3. Eğitim Teknolojisi Nedir?
Eğitim teknolojisi, “öğretme-öğrenme süreçlerinin
yapısallaştırılması, yani öğretme-öğrenme süreçlerinin
tasarlanması, uygulanması, değerlendirilmesi ve
geliştirilmesi işi” dir (Alkan, 1998).
Programı oluşturan bütün ögeler birbirleriyle organik
bir ilişki içindedirler. Bu nedenle eğitim teknolojisi
programın bütünüyle ilgilidir ve programın bütününü
kapsar.
Eğitim teknolojisi, “öğrenme ile ilgili sorunların analizi
ve çözümünde insanları, yöntemleri, düşünceleri, araç-
gereçleri ve organizasyonu içeren karmaşık ve tümleşik
bir süreç”dir (Ergin, 1998).
4. -4-
Sistem Yaklaşımı
Öğretim Hedefleri
Konu Alanı
Giriş Davranışları
Öğretim Stratejisi
Öğretim Yöntem ve
Teknikleri
Öğretim Materyalleri
Değerlendirme
Dönüt (Geri Bildirim)
Sistem yaklaşımı bir bütünü, onu oluşturan parçaları ve parçalar arasındaki
ilişkileri göz önünde bulundurarak ele alıp incelemektir. Program geliştirme
sürecine sistem yaklaşımıyla bakıldığında programın boyutlarından birinde
olan bir değişmenin sistemde yer alan diğer boyutları da etkilediği anlaşılır.
5. Sistem Yaklaşımı ve Öğretim Materyalleri
“Öğretim araç ve materyalleri” öğretim programının
hem bir alt ögesi hem de alt sistemidir.
Öğretim sürecinde kullanılan araç ve materyallerin
eğitim hedefleriyle,
konu alanıyla,
öğrenci giriş davranışlarıyla,
öğretim strateji
yöntemleri
ile uyumlu olması gerekir.
Bu uyumlu çalışma gerçekleşmediğinde bundan bütün
yapı etkilenir.
6. Öğretme-Öğrenme ve İletişim Süreçleri
Bir öğretim etkinliği sırasında öğrenen bireylere
herhangi bir konuda bir şeyin öğretilebilmesi için
öğreticiyle öğrenenler arasında o konuda bir iletişimin
kurulması gerekmektedir.
Öğretme-öğrenme süreçlerinde gerçekleştirilen tüm
etkinliklerin temelde birer iletişim etkinliğidir.
7. İletişim-Öğrenme-Öğretme
Başarılı bir öğretim etkinliği için etkili bir iletişim
gereklidir.
Öğrenme - Öğretme Süreci, en genel anlamıyla bir
iletişim sürecidir.
İletişim ise, iki birim arasındaki anlamlı mesaj alış
verişi süreci olarak tanımlanabilir.
İletişim iki birim arasında birbiriyle ilişkili mesaj
alışverişidir.
8. İletişim Sürecinin Ögeleri
Bir iletişimde etkili olan beş değişkenden söz edilebilir:
Bunlar; "Kaynak, Mesaj, Kanal, Alıcı ve Dönüt" dür.
Kaynak bilgiyi, mesajı ileten birimdir. Bu birim, kitap,
gazete, dergi, radyo, TV ya da yüz yüze iletişimde bir
insan olabilir.
Mesaj iletişimin içeriğidir. İletilmek istenen bilgi, fikir,
mesajı oluşturur.
Kanal mesajın sunuluş biçimidir. Mesaj, sözlü ya da yazılı
olarak sunulabilir.
Alıcı mesajın gönderildiği birimdir. Mesajı okuyan,
dinleyen, izleyen; kişidir.
Dönüt ise, alıcının mesaja verdiği tepkidir; alıcının mesajı
nasıl yorumladığını gösterir.
10. İletişim Süreci ve Yaşantı Alanı
Kaynak Kodlama
Yaşantı Alanı Yaşantı Alanı
Kod Çözme AlıcıMesaj
Ortak Yaşantı Alanı
Dönüt
11. Sınıfta İletişim Süreci
Yöntem
MesajÖğretmen Öğrenci
KAYNAK
Mesajın ileti birimi
MESAJ
İletişimin içeriği
KANAL
Mesajın sunuluş biçimi
ALICI
Mesajın gönderildiği birim
DÖNÜT
Alıcının mesaja verdiği tepki
Kanal
12. Öğretme-Öğrenme Süreci ile İletişim
Süreci Arasındaki Benzerlik
Öğretmen
Öğretim
İçeriği
Öğretim araç
ve yöntemleri
Öğrenci
Öğrenme Tepkileri (Dönüt)
(Kaynak) (Mesaj) (Kanal) (Alıcı)
13. Öğretmenin Yanıtlayacağı Sorular
Öğretmenin iletişim becerisini artırmak amacıyla iletişim
olgusunu çözümlerken öncelikle kendi kendisine şu gibi
soruları sorması ve yanıtlaması gerekir;
İleteceğim mesaj sonrasında ne olmasını bekliyorum?
Ortamı etkileme anlamında neyi başarmak istiyorum?
Gerçekleştireceğim iletişim sonucunda öğrencilerimin
neye inanmalarını, ne söylemelerini, ne yapmalarını
istiyorum?
Psikolojik anlamda, öğrencilerimde hangi etkileri
oluşturmak ve onlardan hangi tepkileri almak istiyorum?
14. İletişim Sürecinin Etkililiği
Bir iletişim sürecinin etkililiğini belirleyen koşullar:
Simgelerin benzer biçimde tanımlanması
Dilin anlaşılır bir şekilde kullanılması
Çoklu kanal kullanılması
Dönüt sisteminin sağlanması
15. İletişim Süreçleri ve Sonuçları…
İletişim süreçleri
Ortama yaptığı olumlu katkılar,
Bıraktığı etkiler,
Başvurulduğunda/kullanıldığında yarattığı etkileşim
açısından
aynı niteliklere sahip değildir.
16. İletişim Süreci ve Ögeler
Bir iletişim etkinliği yaşanırken amaçlanan sonuçlara
ulaşılmasında, tarafların (kaynak ve hedef) sorumluluk
almalarının önemli bir yeri vardır.
Sınıfta öğretmenin çabaları yanında öğrencinin de katılımı
önemlidir.
Öğrenme-öğretme süreçlerinde mesajı ileten kişi her
zaman karşısında sorumluluk bilincine sahip, üst
düzeyde güdülenmiş bireyler bulamayabilecektir. Bu
durum mesajın iletilmesi sürecinde kalıcı etkilerin
yaratılamayışı anlamına gelir.
Bunun anlamı şu şekilde açıklanabilir.
Mesajı ileten kişi olarak öğretmen:
Mesajın içeriğini ve
Mesajın iletilme biçiminin özenle düzenlenmelidir.
17. Materyal Nedir?
Materyallerin, hedeflere ulaşmak için seçilip, belli
ilkeler doğrultusunda düzenlenen içeriğin, görsel ya da
yazılı formları oldukları söylenebilir.
İletmek istediğimiz içeriği ya da mesajı;
görsel,
işitsel,
yazılı ya da
dokunsal formlarda taşıyan
öğrenme ortamı unsurları olarak tanımlanabilir.
Bir slayt, bir tepegöz saydamı, bir film şeridi,
bir teyp ya da video kaseti, bir CD gibi.
18. Öğretim Materyallerinin Getirileri
Soyut fikirleri somutlaştırırlar.
Zamandan ekonomi sağlarlar.
İçeriğin tutarlı biçimde sunulmasını olanaklı kılarlar.
Bireysel farklılıklara hizmet etmeyi kolaylaştırırlar.
Öğretim ortamını zenginleştirirler.