εδυ

1. 1.ΤΡΟΠΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΗΣ ΕΔΥ
(ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΔΙΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ)
2. ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΜΕΝΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ
Εκπαιδευτικός ΕΑΕ: Ασπρούλια Μαρία
Ψυχολόγος: Μητσοπούλου Χριστίνα
Κοινωνικός Λειτουργός:
Καραγεωργόπουλος Ιωάννης

2. ΜΕΛΗ ΤΗΣ ΕΔΥ
• Πρόεδρος της ΕΔΥ (Διευθύντρια)
• Εκπαιδευτικός ΕΑΕ
• Ψυχολόγος
• Κοινωνικός λειτουργός
• Γραμματέας
->στην ΕΔΥ συμμετέχει και ο εκπαιδευτικός της τάξης

3. ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΕΣ ΤΩΝ ΜΕΛΩΝ ΤΗΣ ΕΔΥ
Εκπαιδευτικός ΕΑΕ
• Ανίχνευση και αξιολόγηση μαθησιακών δυσκολιών των
μαθητών.
• Σύνταξη διεπιστημονικών εξατομικευμένων προγραμμάτων
για τους μαθητές που αντιμετωπίζουν δυσκολίες.
• Υποστήριξη των μαθητών στο τμήμα ένταξης (σε ξεχωριστό
χώρο ή στην τάξη τους)
• Συνεργασία με το υπόλοιπο προσωπικό του σχολείου και
τους γονείς των μαθητών.
• Σύνταξη ωρολόγιου προγράμματος του Τμήματος Ένταξης.

4. ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΕΣ ΤΩΝ ΜΕΛΩΝ ΤΗΣ ΕΔΥ
Ψυχολόγος

5. ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΕΣ ΤΩΝ ΜΕΛΩΝ ΤΗΣ ΕΔΥ
Κοινωνικός λειτουργός

6. ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΩΝ
• Πραγματοποιείται σύλλογος διδασκόντων και εκ
νέου πρακτικό για τις ανάγκες ή τις τροποποιήσεις
που μπορεί να προκύψουν.
• Ιεραρχούνται οι προτεραιότητες με βάση τις
ανάγκες που προκύπτουν στο σχολικό περιβάλλον.

7. ΜΑΘΗΤΕΣ ΜΕ ΓΝΩΜΑΤΕΥΣΗ
• Σύνταξη ΕΠΕ (Εξατομικευμένου Προγράμματος
Εκπαίδευσης)
• Υποστήριξη και εφαρμογή του προγράμματος από την
εκπαιδευτικό του Τ.Ε και τον εκπαιδευτικό της τάξης
μέσω διαφοροποιημένης διδασκαλίας
• Υποστήριξη και εφαρμογή του προγράμματος από τον
ψυχολόγο και τον κοινωνικό λειτουργό όταν
προτείνονται στόχοι κοινωνικοσυναισθηματικού
περιεχομένου

8. ΜΑΘΗΤΕΣ ΧΩΡΙΣ ΓΝΩΜΑΤΕΥΣΗ
• Αρχικά εντοπίζονται οι δυσκολίες από το δάσκαλο της τάξης, ή από τους γονείς ή
από τα μέλη της ΕΔΥ .Ενημερώνεται η εκπαιδευτικός ειδικής Αγωγής για τις
δυσκολίες του μαθητή.
• Γίνεται ενημέρωση των γονέων, οι οποίοι συναινούν γραπτώς ώστε το παιδί
τους να αξιολογηθεί και να λάβει σχετική υποστήριξη από την Επιτροπή
Διεπιστημονικής Υποστήριξης ( Ε.Δ.Υ.) της σχολικής μονάδας.
• Συμπληρώνεται η Άτυπη Παιδαγωγική Αξιολόγηση του μαθητή από τον
εκπαιδευτικό της τάξης σε συνεργασία με την εκπαιδευτικό της Ειδικής Αγωγής
του Τμήματος Ένταξης εφόσον χρειάζεται
• Ακολουθεί λήψη κοινωνικού ιστορικού από τον κοινωνικό λειτουργό του
σχολείου
• Ακολουθεί εκπαιδευτική αξιολόγηση και περιγραφική έκθεση από την
εκπαιδευτικό του τμήματος ένταξης.
• Πραγματοποιείται αξιολόγηση και ψυχολογική έκθεση από την ψυχολόγο του
σχολείου.
• Συντάσσεται βραχυχρόνιο τριμηνιαίο εξατομικευμένο πρόγραμμα εκπαίδευσης
από τα μέλη της ΕΔΥ σε συνεργασία με τον εκπαιδευτικό της τάξης το οποίο και
εφαρμόζεται από τον εκπαιδευτικό της τάξης και από τον εκπαιδευτικό του ΤΕ .
Υποστηρίζεται από τα μέλη της ΕΔΥ όταν κριθεί απαραίτητο με έγκριση του
αρμόδιου φορέα.

9. ΜΑΘΗΤΕΣ ΧΩΡΙΣ ΓΝΩΜΑΤΕΥΣΗ
• Γίνεται Πρακτικό με εισήγηση της Διευθύντριας και υπογράφουν τα μέλη
της ΕΔΥ ( Διευθύντρια, Εκπαιδευτικός του Τμήματος Ένταξης, Ψυχολόγος,
Κοινωνικός λειτουργός ) και ο εκπαιδευτικός της τάξης για την σύνταξη
Διαφοροποιημένου Ατομικού Προγράμματος από τα μέλη της Ε.Δ. Υ και την
υποστήριξη του συγκεκριμένου μαθητή/τριας.
• Μετά την υλοποίηση του Διαφοροποιημένου Τριμηνιαίου προγράμματος
,εάν κριθεί απαραίτητο στέλνονται τα απαραίτητα έγγραφα (η αίτηση του
γονέα, η άτυπη εκπαιδευτική αξιολόγηση, η έκθεση ΕΔΥ, το βραχυχρόνιο
τριμηνιαίο εξατομικευμένο πρόγραμμα, δείγματα της γραφής και της
αξιολόγησης του μαθητή/τριας) στο Κ.Ε.Δ.Α.Σ.Υ.( Κέντρο Διεπιστημονικής
Αξιολόγησης Συμβουλευτικής Υποστήριξης Νομού Αιτωλ/νίας στο
Μεσολόγγι) για περαιτέρω διερεύνηση- αξιολόγηση και γνωμάτευση από τη
Διεπιστημονική ομάδα του Κ.ΕΔ.Α.Σ.Υ.

10. ΜΑΘΗΤΕΣ ΜΕ ΠΑΡΑΛΛΗΛΗ ΣΤΗΡΙΞΗ
• Σύνταξη ΕΠΕ (Εξατομικευμένου Προγράμματος
Εκπαίδευσης)
• Υποστήριξη και εφαρμογή του προγράμματος από
τον εκπαιδευτικό της παράλληλης στήριξης και τον
εκπαιδευτικό της τάξης μέσω διαφοροποιημένης
διδασκαλίας

11. Η παράλληλη στήριξη-συνεκπαίδευση, από
εκπαιδευτικούς ΕΑΕ.
• Η παράλληλη στήριξη παρέχεται ως ενισχυτικός και ενταξιακός θεσμός της
παιδαγωγικής πράξης και της μαθησιακής διαδικασίας και δεν έχει σε καμία
περίπτωση χαρακτήρα φύλαξης του παιδιού ή εξυπηρέτησης στην καθημερινή
διαβίωση. Παράλληλη στήριξη δέχεται κάθε μαθητής με αναπηρία ή με ειδικές
εκπαιδευτικές ανάγκες εφ’ όσον μπορεί ν’ ανταποκριθεί στο αναλυτικό πρόγραμμα
της τάξης φοίτησής του καθώς και σε κάθε εκδήλωση σχολικής διαδικασίας.
Απαραίτητη προϋπόθεση είναι η δυνατότητα του μαθητή να παραμείνει στην τάξη και
στο σχολείο χωρίς υποστήριξη για διάστημα ίσο με το μισό του πρωινού ωραρίου. Για
τον λόγο αυτό υποβάλλεται εισήγηση από τα μέλη της ΕΔΥ στο ΚΕΔΑΣΥ( Κέντρο
Διεπιστημονικής Αξιολόγησης και Συμβουλευτικής Υποστήριξης ) Νομού Αιτ/νίας.
• Ο εκπαιδευτικός της παράλληλης στήριξης συμμετέχει ισότιμα σε όλες τις
εκδηλώσεις του σχολείου με το υπόλοιπο προσωπικό και έχει τις ίδιες
υποχρεώσεις και δικαιώματα που απορρέουν από την ισχύουσα νομοθεσία. Το
ωρολόγιο πρόγραμμα είναι απαραίτητο να συντάσσεται από τον εκπαιδευτικό
της παράλληλης σε συνεργασία με εκείνον της τάξης, διαρθρώνεται πάνω στο
ωρολόγιο πρόγραμμα του σχολείου και υποβάλλεται στον Σύμβουλο της ΕΑΕ
προς έγκριση.

12. Διαφοροποιημένη Διδασκαλία
• Διαφοροποιημένη διδασκαλία είναι μια φιλοσοφία διδασκαλίας η οποία
βασίζεται στην αρχή ότι οι εκπαιδευτικοί θα πρέπει να προσαρμόζουν την
διδασκαλία τους στις διαφορετικότητες των μαθητών. Αντί να εφαρμόζουν το
Α.Π. με τον ίδιο τρόπο για όλους τους μαθητές, οι εκπαιδευτικοί θα πρέπει να
τροποποιούν την διδασκαλία τους ώστε να ανταποκρίνονται στα διαφορετικά
επίπεδα ετοιμότητας των μαθητών, στους διαφορετικούς τρόπους που
μαθαίνουν και στα διαφορετικά ενδιαφέροντα. Επομένως, ο εκπαιδευτικός
σχεδιάζει εκ των προτέρων διαφορετικούς τρόπους για να βοηθήσει τον μαθητή
να κατανοεί και να δείχνει ότι έμαθε.» Carol Ann Tomlinson.
• Διαφοροποίηση δεν είναι… Εξατομικευμένη διδασκαλία σε κάθε μαθητή.
• Είναι εκ των προτέρων σχεδιασμός με βάση την διαφορετικότητα των μαθητών.
Μια Μαθητοκεντρική, εξελικτική διδασκαλία περισσότερο ποιοτική παρά
ποσοτική με την εμπλοκή μαθητών και εκπαιδευτικών στην μάθηση.
• Ένα κράμα διδασκαλίας σε όλη την τάξη, σε μικρές ομάδες και σε μεμονωμένους
μαθητές
• Διδασκαλία που ανταποκρίνεται στην διαφορετικότητα, παρά του τύπου «το ίδιο
μέγεθος ταιριάζει σε όλους».

13. Οι μαθητές στα σχολεία σήμερα
• Προέρχονται από διαφορετικά πολιτισμικά περιβάλλοντα.
• Έχουν διαφορετικό μαθησιακό προφίλ.
• Έρχονται στο σχολείο με διαφορετικά επίπεδα συναισθηματικής και κοινωνικής
ωριμότητας.
• Έχουν διαφορετικά ενδιαφέροντα.
• Έχουν διαφορετικά επίπεδα ακαδημαϊκής ετοιμότητας σε διάφορα μαθήματα.
• Έχουν μαθησιακές δυσκολίες, οι οποίες τους επηρεάζουν σε όλη την ζωή τους.
• Μπορεί να έχουν αναπτυγμένες δεξιότητες και βαθμό κατανόησης.
• Μπορεί να εμφανίζουν διάφορες αναπηρίες
• Μπορεί να κουβαλούν στο σχολείο μεγάλο άγχος που προέρχεται από την
οικογένεια και το οποίο είναι δυσβάχτατο γι’ αυτούς.
• Αυτή η ολοένα αυξανόμενη διαφορετικότητα των μαθητών στα σημερινά
σχολεία δημιουργεί την επιτακτική ανάγκη στους παιδαγωγούς και στους φορείς
της εκπαίδευσης να επαναπροσδιορίσουν την διδασκαλία και την μάθηση μέσα
στην γενική τάξη.

14. Το κλειδί για να ξεδιαλύνουμε το γρίφο στις
τάξεις μικτών ικανοτήτων
• Η διαφοροποίηση της διδασκαλίας προσφέρει ίσως το κλειδί για να
ξεδιαλύνουμε τον γρίφο στις τάξεις μεικτής ικανότητας.
• Έχει την βάση της στις θεωρίες της εποικοδόμησης της μάθησης
(constructivism) και της αλληλεπίδρασης (Vygotsky, 1988).
Εποικοδομητισμός:
• Σύμφωνα με τις εποικοδομητικές θεωρίες μάθησης:
Η γνώση είναι μία ενεργητική διαδικασία δόμησης η οποία δομείται σε
συνάφεια με το περιβάλλον όπου συναντάται. Οι μαθητές οικοδομούν τη
μάθηση μέσω συνεργασίας και διαλόγου & των εμπειριών τους.Οι
δραστηριότητες μάθησης αφορούν σταδιακή μετάβαση από το
απλοποιημένο στο συνθετότερο περιβάλλον μάθησης, αυθεντικό
μαθησιακό περιβάλλον. Η Εποικοδομητική Μάθηση είναι :ενεργητική ,
εποικοδομητική ,συσσωρευτική , αντικειμενοστραφής.

15. Διαφοροποίηση ΕΙΝΑΙ… (συνέχεια)
• Εκκίνηση από εκεί που βρίσκονται οι μαθητές.
• Αποτελεσματική ανταπόκριση στις ατομικές διαφορές των μαθητών η
οποία βασίζεται σε αμοιβαίο σεβασμό, ασφάλεια, έμφαση στην
προσωπική ανάπτυξη και κοινή ευθύνη για την μάθηση.
• Συνεχής άνοδος του πήχη της επιτυχίας για όλους τους μαθητές.
• Επαναπροσδιορισμός του τι είναι «δίκαιο» στην βάση της προσπάθειας
ώστε κάθε μαθητής να παίρνει αυτό που του χρειάζεται για ανάπτυξη και
επιτυχία.
• Οι διαφορές των μαθητών μελετώνται ως βάση για τον προγραμματισμό.
• Η αξιολόγηση είναι συνεχής και διαγνωστική με σκοπό την προσαρμογή
της διδασκαλίας στις ανάγκες των μαθητών.
• Οι μαθητές συχνά καθοδηγούνται ώστε να κάνουν μαθησιακές επιλογές
με βάση τα ενδιαφέροντά τους.

16. Πολλαπλές Νοημοσύνες
• Στη Διαφοροποιημένη Διδασκαλία γίνεται αποδεκτό ότι η νοημοσύνη έχει
πολλαπλές μορφές
• Η θεωρία του Gardner (1999) εστιάζει στην ύπαρξη οκτώ τύπων
νοημοσύνης: γλωσσική, λογικο -μαθηματική, οπτικο – χωρική, μουσική,
σωματο - κιναισθητική, νατουραλιστική, διαπροσωπική και
ενδοπροσωπική.
• Οι διδακτικές τεχνικές που βασίζονται αποκλειστικά σε έναν μόνο τύπο
νοημοσύνης ελαχιστοποιούν τις ευκαιρίες για εκείνους τους μαθητές που
έχουν άλλου τύπου νοημοσύνη.
• Η δημιουργία ευκαιριών για όλους τους μαθητές μέσω πολλαπλών
τεχνικών και μορφών αξιολόγησης οδηγεί στην κατάκτηση της μάθησης.

17. Παραδοσιακό Μοντέλο

18. Η Επικρατούσα Πρακτική σήμερα
• Πολλοί εκπαιδευτικοί έχουν σαν στόχο την διδασκαλία στο
επίπεδο του «μέσου όρου», όμως έτσι οι περισσότεροι
μαθητές ουσιαστικά αποκλείονται από την διδασκαλία και
χάνονται ευκαιρίες εκμετάλλευσης των δυνατοτήτων που
έχουν όλοι οι μαθητές για μάθηση.
• Στην πραγματικότητα, όταν ένας εκπαιδευτικός προσπαθεί να
διδάξει κάτι απευθυνόμενος σε όλη την τάξη, οι πιθανότητες
είναι ότι…
• Το ένα τρίτο των παιδιών το γνωρίζει ήδη , το ένα τρίτο θα το
κατανοήσει και το υπόλοιπο ένα τρίτο δεν θα το κατανοήσει
καθόλου. Επομένως, τα δύο τρίτα των μαθητών χάνουν τον
χρόνο τους( Lillian Katz).

19. Παραδοσιακή Τάξη-Διαφοροποιημένη Τάξη
Παραδοσιακή Τάξη
• Οι διαφορές των μαθητών αγνοούνται.
• Η αξιολόγηση γίνεται στο τέλος για να
διαπιστωθεί ποιος απέκτησε τις γνώσεις.
• Η κάλυψη του εγχειριδίου σύμφωνα με
το Α.Π. κατευθύνει την διδασκαλία .
• Δίνεται ένα φύλλο εργασίας.
• Χρησιμοποιείται μία και μοναδική μορφή
αξιολόγησης
Διαφοροποιημένη Τάξη
• Οι διαφορές των μαθητών μελετώνται ως
βάση για τον προγραμματισμό.
• Η αξιολόγηση είναι συνεχής και
διαγνωστική με σκοπό την προσαρμογή
της διδασκαλίας στις ανάγκες των
μαθητών.
• Η ετοιμότητα, το ενδιαφέρον και το
μαθησιακό προφίλ των μαθητών
διαμορφώνουν τη διδασκαλία.
• Παρέχονται στους μαθητές πολλαπλά
μέσα.
• Οι μαθητές αξιολογούνται με
πολλαπλούς τρόπους.

20. Μαθησιακό Προφίλ
Μαθητής
Ετοιμότητα
Αντανακλά
τις γνώσεις
και τις
δεξιότητές
του σε
συγκεκριμένη
μαθησιακή
ενότητα, δεν
έχει σχέση με
τις έμφυτες
ικανότητες.
Ενδιαφέροντα
Το ενδιαφέρον
του μαθητή για
το υλικό που
πρέπει να μάθει
και η δυνατότητα
να επιλέξει
μόνος του.
Μαθησιακό
προφίλ
Πώς
μαθαίνουν οι
μαθητές
Οι εκπαιδευτικοί μπορούν
να διαφοροποιήσουν
Περιεχόμενο
Τι θα γνωρίζει
να κάνει ο
μαθητής σαν
αποτέλεσμα
της μάθησης.
Επεξεργασία
περιεχομένου
Στρατηγικές και
μέθοδοι που
διαμορφώνουν
τη μάθηση (
πώς).
Τελικό προϊόν
Το εργαλείο που
χρησιμοποιεί ο
εκπαιδευτικός για
να αξιολογήσει
την πρόοδο των
μαθητών

21. Ο κάθε μαθητής μαθαίνει με ιδιαίτερους τρόπους…
Δύο γενικές κατηγορίες παραγόντων καθορίζουν σχηματικά τους διαφορετικούς
τρόπους με τους οποίους μαθαίνει ένας μαθητής:
• Οι παράγοντες που αφορούν το περιβάλλον (κίνηση, θόρυβος στατικότητα,
τακτοποίηση) και την ομαδοποίηση που προτιμά.
• Οι παράγοντες που αφορούν το μαθησιακό προφίλ του μαθητή (έμφαση στη
δημιουργικότητα, συνθετική ή αναλυτική σκέψη, συνεργατικότητα,
ανταγωνιστικότητα, συγκεκριμένη η αφηρημένη σκέψη, στοχαστικότητα ή έντονη
δράση).
• Μαθητές με συμβατά προφίλ (παρόμοια δυνατά και αδύνατα σημεία) μπορούν
να ομαδοποιηθούν και να εργαστούν από κοινού και να χτίσουν πάνω στα
δυνατά τους σημεία.
• Μαθητές με συμπληρωματικά προφίλ (εκεί που ο ένας έχει δυνατό σημείο, ο
άλλος έχει αδύνατο) μπορούν να εργαστούν μαζί για να αλληλοσυμπληρώσουν ο
ένας τον άλλο.
• Οι πλούσιες εμπειρίες ενεργοποιούν τους μαθητές να μάθουν μέσα από
διαφορετικές νοημοσύνες .
• Παροχή δραστηριοτήτων που να εμπλέκονται ενεργά οι μαθητές και να
ενεργοποιούνται όλοι οι τύποι νοημοσύνης (Gardner ).

22. Μαθησιακή Πυραμίδα
Αναθεωρημένη έκδοση της ταξινομίας του Bloom
( Lorin Anderson και Krathwohl )

23. Gardner και ταξινομία διδακτικών στόχων κατά
Bloom για το γνωστικό τομέα
• Μαθαίνω-θυμάμαι: απομνημονεύω, αναφέρω, εντοπίζω, αντιγράφω/αναμεταδίδω,
ονομάζω, περιγράφω, αφηγούμαι, αναγνωρίζω, επιλέγω, κάνω δήλωση, γράφω
κατάλογο/λίστα με στοιχεία, ορίζω
• Κατανοώ: οργανώνω πληροφορίες, ταξινομώ, ταιριάζω, επιδεικνύω, εξηγώ συμβολισμό,
ερμηνεύω, δίνω παραδείγματα, κρίνω, δείχνω/αναπαριστώ, διατυπώνω
συλλογισμούς/υποθέτω, προβλέπω, εξηγώ, επαναπροσδιορίζω, αναθεωρώ, μεταφράζω,
συνοψίζω – κάνω περίληψη
• Εφαρμόζω: γενικεύω, λύνω ένα πρόβλημα, μεταδίδω, λαμβάνω αποφάσεις- επιλέγω, κάνω
χρήση- αξιοποιώ, κάνω προβολές, κάνω προεκτάσεις, αναθεωρώ, αναγνωρίζω, εξηγώ-
ερμηνεύω, κωδικοποιώ, οργανώνω-συστηματοποιώ, δραματοποιώ-σκηνοθετώ,
προσωποποιώ, σκιαγραφώ, επιδεικνύω, προετοιμάζω, πραγματοποιώ.
• Αναλύω: διακρίνω, κατηγοριοποιώ , ταξινομώ , διαφοροποιώ, ταυτοποιώ, κάνω
παρατηρήσεις, υποθέτω, αναδεικνύω διαστάσεις, αναδομώ, αποκωδικοποιώ, αναλύω
πρόβλημα σε επιμέρους μέρη, κάνω ανασκόπηση, αντιπαραβάλλω.
• Κρίνω- αξιολογώ: αποδεικνύω, ασκώ κριτική, επικυρώνω, αξιολογώ, εκτιμώ, μετρώ, ζυγίζω
(μεταφορικά), εξετάζω, δημιουργώ προτεραιότητες, ιεραρχώ, συμπεραίνω, επαληθεύω,
κάνω αξιολόγηση, ελέγχω λάθη, εκλέγω, επιλέγω ικανοποιητικά.
• Δημιουργώ- συνθέτω- παράγω: σχεδιάζω, επινοώ, επιλύω, ανακαλύπτω, εισάγω,
διαγράφω, αναπαριστώ εικονικά, δημιουργώ όραμα, φαντάζομαι, βελτιώνω, ελαχιστοποιώ,
συνδυάζω, συνθέτω, προβλέπω, διαμορφώνω, αναπτύσσω- κατασκευάζω, οργανώνω, ασκώ
κριτική, δημιουργώ πρωτοτυπία/ καινοτομία, παράγω γνώση- ιδέα- ολοκληρωμένο έργο.

24. 1.Gardner και ταξινομία Bloom στη Διαφοροποιημένη
Διδασκαλία
• Προφορική / Γλωσσική
• Μαθαίνω- θυμάμαι: Καταγράψτε την έννοια του ουσιαστικού και του
επιθέτου.
• Κατανοώ: Γράψτε ένα άρθρο που να εξηγείτε γιατί ένας βοσκός δεν πηγαίνει
κάτω από ένα ψηλό δέντρο όταν ξεσπά καταιγίδα.
• Εφαρμόζω: Γράψτε ένα γράμμα σε έναν φίλο σας που να εξηγεί γιατί
συμβαίνουν στη περιοχή Ναυπάκτου συχνές σεισμικές δονήσεις.
• Αναλύω: Γράψτε μια έκθεση που να συγκρίνει τα πλεονεκτήματα και τα
μειονεκτήματα της χρήσης ανακυκλώσιμων υλικών π.χ. χάρτινα καλαμάκια
αντί πλαστικών .
• Αξιολογώ: Αξιολογείστε την ιστορία των «τριών μικρών γουρουνιών» και
γράψτε μια επικριτική έκθεση που να αξιολογεί την κατασκευή των τριών
σπιτιών και την καταλυτική επίδρασή τους στην εξέλιξη του παραμυθιού.
• Δημιουργώ: Φανταστείτε έναν κόσμο χωρίς ηλεκτρική ενέργεια. Γράψτε ένα
άρθρο στην μαθητική εφημερίδα .

25. 2.Gardner και ταξινομία Bloom στη
Διαφοροποιημένη Διδασκαλία
Λογική / Μαθηματική
• Θυμάμαι: Οι μαθητές εκτελούν προσθέσεις και εξετάζουν αν η αλλαγή της σειράς
προσθετέων μεταβάλλει ή όχι το άθροισμα.
• Κατανοώ: α) Εξηγήστε δυο πλεονεκτήματα των ηλεκτρικών αυτοκινήτων έναντι
των συμβατικών (πετρελαιοκίνητα, βενζινοκίνητα, κ.α.) β) Αποσαφηνίστε τους
όρους συμπληρώνοντας τα κενά με τη σωστή λέξη( πολλαπλασιασμό,
πολλαπλασιαστής, πολλαπλασιαστέος, γινόμενο).
• Εφαρμόζω: Δείξτε τη διαδικασία εύρεσης του Ε.Κ.Π. με βήματα, όπως έχετε
διδαχτεί.
• Αναλύω: α) Καταγράψτε μια λίστα από δέκα κοινά ηλεκτρικά στοιχεία που
γίνονται από διαφορετικά υλικά, τέτοια όπως χαλκός, λαστιχάκι, αλουμινόχαρτο,
ξύλινος κύβος, φελλός και κατηγοριοποιήστε τα σε μονωτικά και αγώγιμα υλικά.
β) Κατηγοριοποιήστε τους αριθμούς συμπληρώνοντας τον πίνακα σύμφωνα με
τα κριτήρια διαιρετότητας.
• Αξιολογώ: Αποφασίστε τι σώμα θα προκύψει αν αυτή την πλάκα σαπούνι
σχήματος ορθογώνιου παραλληλεπιπέδου την κόψουμε οριζόντια ή με
κατακόρυφη τομή.
• Δημιουργώ: α) Κατασκευάστε ομοιώματα- μοντέλα γεωμετρικών στερεών από τα
αναπτύγματά τους. β) Οι μαθητές/τριες συνεργαζόμενοι/ες και
υποβοηθούμενοι από το δάσκαλο/λα κατασκευάζουν το « σκελετό» του κύβου
με τα υλικά που διαθέτουν.

26. Συνεχής Αξιολόγηση: το Κλειδί για την
Διαφοροποιημένη Τάξη
• Προ- αξιολόγηση (εντοπισμός) : Τι γνωρίζουν ήδη οι μαθητές για το θέμα που θα
διδαχτούν, ποιες έννοιες κατανοούν και τι δεξιότητες σχετικές με το θέμα έχουν
αναπτύξει οι μαθητές και τι επιπλέον δραστηριότητες απαιτούνται για να
αναπτύξουν οι μαθητές τις απαιτούμενες δεξιότητες.
• Διαμορφωτική αξιολόγηση (παρακολούθηση και έλεγχος): Μια διαδικασία
συγκέντρωσης πληροφοριών σχετικά με την πρόοδο του μαθητή με στόχο την
λήψη διδακτικών αποφάσεων οι οποίες θα βελτιώσουν τα επίπεδα κατανόησης
και επιτυχίας: Ποια είναι τα τωρινά επίπεδα δεξιοτήτων και ικανοτήτων των
μαθητών; Μαθαίνουν οι μαθητές; Έχουν την ευκαιρία να παρακολουθούν την
πρόοδό τους και τα μαθησιακά αποτελέσματα; Τι θέλει ο εκπαιδευτικός να
μάθουν όλοι οι μαθητές; Πώς θα γνωρίζει ο εκπαιδευτικός πότε κάθε μαθητής
έμαθε κάτι; Τι γίνεται όταν ένας μαθητής δεν μαθαίνει αυτό που διδάχτηκε; Τι
γίνεται όταν κάποιος μαθητής το γνωρίζει ήδη;
• Αθροιστική/ τελική αξιολόγηση (πιστοποίηση) : ... Ένα μέσον για να
προσδιορίσουμε αν οι μαθητές έχουν κατακτήσει και κατανοήσει πληροφορίες,
δεξιότητες, έννοιες η διαδικασίες.

27. 1. Δραστηριότητες Διαφοροποιημένης
Διδασκαλίας-Τρόποι Αξιολόγησης
• Test φτιαγμένα από τον
εκπαιδευτικό
• Γραφικοί οργανωτές
• Λίστες Ελέγχου
• Εννοιολογικοί χάρτες
• Παρατηρήσεις
• Αυτό-αξιολόγηση
• Ερωτήσεις
• Συζητήσεις
• ‘Έλεγχος
• portfolio
• Quiz
• Αξιολόγηση συνομηλίκων
• Παρατηρήσεις
• Μαθησιακά Ημερολόγια
• Ερωτήσεις
• Αυτό-αξιολόγηση
• Test Ενότητας
• Καταγραφή πορείας
• Εργασίες παρουσίασης
• Βαθμολόγηση Portfolio

28. 2. Δραστηριότητες Διαφοροποιημένης
Διδασκαλίας-Τρόποι Αξιολόγησης
• Σχεδιάζω μια ιστοσελίδα,
• γράφω ένα παραμύθι,
• συντονίζω ένα θεατρικό
δρώμενο
• σχεδιάζω ή εκτελώ ένα πείραμα,
• κάνω ένα γλυπτό,
• παρουσιάζω ένα δελτίο
ειδήσεων,
• γράφω συνταγές,
• γράφω τραγούδια, χοϊκού
• γράφω θεατρικό έργο,
• σχεδιάζω μια έκθεση μουσείου,
• ετοιμάζω μια έκθεση
φωτογραφίας,
• ετοιμάζω μια σειρά από
διαφημίσεις,
• ετοιμάζω διαγράμματα ή πίνακες
για μια ιδέα,
• ετοιμάζω ένα ερωτηματολόγιο
(Tomlinson, 2005)

29. Η Ασύγχρονη Εργασία στην εφαρμογή της
Διαφοροποιημένης Διδασκαλίας
Η ασύγχρονη εργασία των μαθητών και η ενασχόλησή τους με
διαφορετικά έργα με βάση το ρυθμό εργασίας και μάθησής τους,
συμβάλλει στη συνεχή και ουσιαστική ενεργοποίησή τους σε
δραστηριότητες αντίστοιχες του επιπέδου τους έτσι με τις γνώσεις
και δεξιότητες που έχουν κατακτήσει να ασχοληθούν ακολούθως με
μετασχηματιστικές δραστηριότητες. Αυτές αφορούν δραστηριότητες
σύνθεσης και ανάλυσης της νέας γνώσης πέρα από το επιδιωκόμενο
αποτέλεσμα του αναλυτικού προγράμματος. Ο εκπαιδευτικός κατά
το σχεδιασμό της διδασκαλίας ( με τον ημερήσιο ή τον εβδομαδιαίο
προγραμματισμό ,το βραχυχρόνιο και μακροχρόνιο
προγραμματισμό) θέτει συνειδητά τους στόχους που πρέπει να
επιτύχουν όλοι οι μαθητές και με την ιεράρχηση δραστηριοτήτων
ορίζει το σημείο πέρα από το οποίο θα μπορούσαν να προχωρήσουν
κάποιοι από αυτούς.

30. «Ανεστραμμένη τάξη» ή «Αναποδογυρισμένη τάξη »
(Flipped classroom)
• Η «Ανεστραμμένη τάξη» είναι μια νέα μέθοδος
διαφοροποιημένης διδασκαλίας που επιτρέπει στους
μαθητές να κάνουν την εργασία στην τάξη και αυτό που
θεωρείται παραδοσιακή εργασία τάξης στο σπίτι. Συχνά, οι
σύντομες διαλέξεις, κυρίως με τη μορφή βίντεο ή podcast,
προβάλλονται από τους μαθητές πριν από την έναρξη του
μαθήματος. Οι αναποδογυρισμένες τάξεις επικεντρώνονται
στην ενεργό μάθηση και τη συμμετοχή των μαθητών
δίνοντας στον εκπαιδευτή μια καλύτερη ευκαιρία να
αντιμετωπίσει μεικτά επίπεδα, δυσκολίες μαθητών και
διαφοροποιημένα στυλ μάθησης κατά τη διάρκεια της τάξης.

31. Σε μια διαφοροποιημένη τάξη μαθαίνουν τόσο οι
μαθητές όσο και οι εκπαιδευτικοί
• Οι εκπαιδευτικοί μαθαίνουν συνεχώς πώς οι μαθητές τους μαθαίνουν,
αξιολογούν το επίπεδο ετοιμότητας των μαθητών με διάφορους τρόπους
και σχεδιάζουν μαθησιακές εμπειρίες βασισμένες στις ανάγκες και τα
ενδιαφέροντα των συγκεκριμένων μαθητών. Η συνεργασία με τους
μαθητές είναι απαραίτητη ούτως ώστε να καθοριστούν μαθησιακές
ευκαιρίες αποτελεσματικές για κάθε μαθητή, αφού βασική
προτεραιότητα του εκπαιδευτικού είναι να οργανώσει αποτελεσματικές
μαθησιακές εμπειρίες και δραστηριότητες.
• Στις διαφοροποιημένες τάξεις οι εκπαιδευτικοί εξασφαλίζουν ότι κάθε
μαθητής καθώς αναπτύσσεται, ανταγωνίζεται τον ίδιο του τον εαυτό και
όχι τους συμμαθητές του. Ακόμη οι εκπαιδευτικοί παρέχουν για κάθε
μαθητή συγκεκριμένους τρόπους ώστε να κατακτήσει τη γνώση όσο πιο
βαθιά γίνεται και όσο πιο γρήγορα γίνεται, χωρίς να υποθέτει ότι όλοι οι
μαθητές ακολουθούν την ίδια πορεία για την κατάκτηση της γνώσης.

32. Διαφοροποιημένη Διδασκαλία σημαίνει…
1. Ποικιλία χρόνου-όρια χρόνου για κάθε μαθητή
2. Διαφοροποίηση του μήκους των ίδιων ασκήσεων
3. Διαφοροποίηση ασκήσεων - βαθμού δυσκολίας
4. Αξιολόγηση του επιπέδου επίδοσης
5. Καθορισμός αυτών που πρέπει να μάθει και ιεράρχηση τους
Σημαίνει ακόμη τη διδασκαλία που αναπτύσσεται για τον
κάθε μαθητή με βάση τα δεδομένα της αξιολόγησης του και
τα λογικά επόμενα βήματα στη μάθηση.

33. Βιβλιογραφία
• Bloom B. S. (1956). Taxonomy of Educational Objectives, Handbook I: The
Cognitive Domain. New York: David McKay Co Inc.
• Βαλιαντή, Σ. (2013) Αποτελεσματική διδασκαλία σε τάξεις μικτής
ικανότητας μέσω της διαφοροποίησης της διδασκαλίας: από τη θεωρία
στην πράξη. Στο "Διαφοροποιημένη διδασκαλία: Θεωρητικές
προσεγγίσεις και εκπαιδευτικές πρακτικές" Αθήνα: Εκδόσεις Πεδίο
• Κουτσελίνη, Μ. (2006). Διαφοροποίηση διδασκαλίας – μάθησης σε τάξεις
μικτής ικανότητας. Λευκωσία.
• Bearne, E. (Ed.). (1996). Differentiation and diversity in the primary school.
London: Routledge
• Tomlinson, C. (1995). How to differentiate instruction in mixed-ability
classrooms. Alexandria, VA: ASCD
• Tomlinson, C. (1999) The Differentiated Classroom: Responding to the
Needs of All Learners. ASCD