1. Maurice Bouwhuis (SURFsara); Albert Hankel (SURFnet); Zita Ingen-Housz
(SURFmarket); Gerard van Westrienen (SURF)
GIDS: Groene ICT en Duurzaamheid SURF
Groene ICT en Duurzaamheid
RudolphStaal
projectmanager ICT HAN
voorzitter SIG Groene ICT & Duurzaamheid
presentatie Energy to Go
17 september 2013, Amsterdam
3. ICT zeer groot verbruiker van elektriciteit in HO: 15-48% !
Pilot energiegebruik ICT met 9 instellingen
5 universiteiten en 4 hogescholen; gegevens uit 2010 ; In opdracht van AgentschapNL en SURF;
uitgevoerd door Mansystems
In GWh (2010) Hogescholen Universiteiten Totaal MJA sector
gextrapoleerd*
Totaal elektrisch
gebruik
27,4 GWh 151,3 GWh 178,7 GWh 492 GWh
Totaal Datacenter 2,97 (10,8%) 12,9 (8,5%) 15,9 (8,9%) 60 GWh
IT binnen Datacenter 1,57 ( 5,7%) 6,18 (4,1%) 7,8 (4,2%) 29 GWh
Werkplekgebruik 11,62 (42%) 16,2 (10,7%) 27,8 (15,6%) 89 GWh
Aandeel
elektraverbruik van
IT in Datacenter +
werkplek
48% 15% 20%
* IT gerelateerd elektrisch verbruikis 22% van het totale elektrisch gebruik. Hierin is een tweedeling: bij de traditionele
universiteiten 19% bij de Hoge Scholen 40%, *Op basis van demonitoringgegevens 2009, 14 universiteiten en 14
hogescholen. BronICT-Scan Mansystems2010
5. in het onderwijs
duurzame nieuwbouw
in bestaande gebouwen
in ICT
Allianties met regio
lectoraat duurzame energie
Regelingen en websites
oplaadpalen auto’s
…
Duurzaamheiden de HAN
8. DuurzaamheidICT HAN 2007 - 2011
Serverruimtes
0
10
20
30
40
50
60
70
Arnhem Nijmegen
ICT apparatuur
oude serverruimte
nieuwe serverruimte
9. Traject Omschrijving Kosten Reductie
p/jaar (kW/h)
Sinds
Werkplekken vervangen van beeldschermen en
computers door zuinige modellen
geen kosten, wordt uitgevoerd
binnen het financiële afschrijving
stramien
350.450 2007
Werkplekken ’s Avonds uitschakelen van
studentwerkplekken
Aanpassing uitgevoerd binnen
beschikbare formatie
445.000 2007
Virtualisatie Vervangen van standaard servers
door virtuele servers
Zijn meegenomen binnen
aanschafkosten van een server
300.000 2007
Vernieuwing
serverruimte Arnhem
Herbouw van een geheel nieuwe
serverruimte
Binnen het ontwerp zijn geen extra
kosten gemaakt voor
duurzaamheid
105.120 2007
Vernieuwing
serverruimte
Nijmegen
Herbouw van een geheel nieuwe
serverruimte
In de selectie is t.b.v. zuinige
koelapparatuur
€ 20.000,- uitgegeven
113.880 2010
resultaten
DuurzaamheidICT HAN 2007 - 2011
12. DuurzaamheidICT HAN 2012 - 2016
terugdringen printers
uitschakelen pc’s medewerkers
optimalisatie luchtstromen datacenter CA
Green feature ESX farm
virtualisatie overige servers
Powermanagement PoE Devices
Virtuele desktop
Dataopslag !
E-waste
digital Payslip
………..
De service unit ICT stelt zichzelf als doel om in 2016 minimaal een reductie* van
25% te behalen op het totale directe energieverbruik van ICT middelen van de
HAN.
Ambitie:
19. DuurzaamheidICT HAN 2012 - 2016
Dataopslag
0
50
100
150
200
250
40 41 60 70 87 90 100 108 300
opgenomenvermogenperTB(watt)
totaal opgeslagen TB
energieverbruik per opgeslagen TB
Data in het hoger onderwijs
20. Maurice Bouwhuis (SURFsara); Albert Hankel (SURFnet); Zita Ingen-Housz
(SURFmarket); Gerard van Westrienen (SURF)
GIDS: Groene ICT en Duurzaamheid SURF
Groene ICT en Duurzaamheid
RudolphStaal
projectmanager ICT HAN
voorzitter SIG Groene ICT & Duurzaamheid
presentatie Energy to Go
17 september 2013, Amsterdam
21. Groene ICT en Duurzaamheid
SIG (special interestgroep)
Groene ICT & Duurzaamheid
22. Anda Counotte - Open Universiteit
AssistentProfessor
Henk Plessius - HogeschoolUtrecht
collegelecturer
Hans Gankema - RijksuniversiteitGroningen
Manager Server Infrastructure
Toon de Jong - HogeschoolRotterdam
Energy coordinator Facility Services
RudolphStaal - Hogeschoolvan Arnhem en Nijmegen
projectmanagerIT
Gerard van Westrienen
contactperson SURFNET
23. Wat is de SIG:
De SIG Groene ICT en Duurzaamheid is een kennisgemeenschapbinnen het hoger
onderwijs rondom het aandachtsgebiedduurzaamheid van en door ICT (zowel
vergroening van ICT en vergroening door ICT)
Doelstelling:
De doelstellingvan de SIG Groene ICT en Duurzaamheid is om bij te dragen aan het
stimulerenen bevorderen van duurzaamheid van en door ICT in onderwijs,
onderzoek en bedrijfsvoeringbinnen de sector hoger onderwijs.
Activiteiten/taken:
faciliterenen coördineren van werkgroepen
verzamelen van kennis en deze beschikbaar stellen (Linkdin, SurfSpace, Wiki)
organiseert bijeenkomstenen activiteitenover groene ICT (Symposium)
stimuleertGroene ICT en duurzaamheid binnen het HO
geeft gevraagd en ongevraagd advies aan instellingenbinnen het HO
24. Maurice Bouwhuis (SURFsara); Albert Hankel (SURFnet); Zita Ingen-Housz
(SURFmarket); Gerard van Westrienen (SURF)
GIDS: Groene ICT en Duurzaamheid SURF
Groene ICT en Duurzaamheid
RudolphStaal
projectmanager ICT HAN
voorzitter SIG Groene ICT & Duurzaamheid
presentatie Energy to Go
17 september 2013, Amsterdam
25. Groene ICT en Duurzaamheid
Maurice Bouwhuis (SURFsara); Albert Hankel (SURFnet); Zita
Ingen-Housz (SURFmarket); Gerard van Westrienen (SURF)
GIDS: Groene ICT en Duurzaamheid SURF
26. What SURF can do
gebruikers en ICT-diensten toegankelijk en
onderling verbonden
goede voorwaarden voor ICT-diensten &
software & content
efficiënt beheer van resultaten
samenwerkingsprojecten
high performance computing en visualisatie
voor de wetenschap
27. Doelstellingen
• Ondersteunen instellingen in hun streven naar meer
duurzaamheid:
– Het stimuleren en bevorderen van duurzaamheid in
en door ICT in het HO
– Het bewerkstelligen van een kostenreductie door
vermindering van het ICT-gerelateerde
energieverbruik
• Tevens: het verduurzamen van de eigen
(SURF)organisatie en diensten
28. Resultaten van de ICT-scan 2010
Te oud
Te koud
Te leeg
Computers worden
zelden uitgezet
Geen power management
Maar … ICT-afdelen betalen zelden de energierekening
29. 4,30%
30,40%
13%
52,20%
Impact van de ICT-scan op de community
Direct aan de slag gegaan
Staat op agenda, maar geen
prioriteit
Geen effect
Geen idee
30. OpenDCME
Open Data Center Measure of Efficiency
- Gericht op datacentra & werkplekken
- Online tool om te meten en te vergelijken
- Gratis voor hogeronderwijsinstellingen in 2012
- Resultaten gepresenteerd op symposium 2013
"If you can not measure it, you can not improve it."
- Lord Kelvin
31. PC Powermanagement
http://www.surfnet.nl/Documents/rapport_201111_ICT%20energy%20efficiency%20in%20higher
%20education%20-%20Continuous%20measurement%20and%20monitoring%20v1.1.pdf
Business Case
•Voor een instelling met 5000
desktop PCs bedragen de
besparingen per jaar zo’n
€ 116.000 en 385 ton CO2e.
•De loonkosten en eventuele kosten
van aanschaf en jaarlijkse
onderhoudskosten van power
management software zijn vaak
binnen een jaar terugverdiend,
soms zelfs binnen enkele maanden.
•De netto besparingen voor een
dergelijke instelling schatten we op
€29.000 voor het eerste jaar en
€91.500 voor jaar 2 en verder.
Plan van aanpak Powermanagement
1. Quick scan: een eerste snelle
inschatting (enkele uren)
Mbv eenvoudig rekenschema in enkele uren een
eerste inschatting van het besparingspotentieel en
van kosten en besparingen eerste en vervolgjaren
2. Kleinschalige pilot (doorlooptijd:
enkele weken)
Dmv een kleinschalige uitrol beter zicht krijgen op
het besparingspotentieel van power management
voor uw instelling en meer ervaring ermee
opdoen.
3. Grootschalige uitrol: opschalen naar de
hele instelling
Een quick scan uitgevoerd voor de gehele HO-
sector wijst op een gezamenlijk
besparingspotentieel van ca. € 3 miljoen per jaar
(ca. 270 TJ primaire energie per jaar)
32. SIG Groene ICT
www.linkedin.com/groups?gid=3694062
SIG Groene ICT
• Voor en door de leden
• Meer dan 350 leden
• Regelmatig discussies en
nieuwsberichten
• 3-5 themabijeenkomsten per
jaar
• Werkgroepen op specifieke
onderwerpen
33. Innovatieregeling
Projecten moeten op een of andere manier CO2 reduceren
€ 10.000 per project
Resultaten moeten openbaar zijn (CC-license of equivalent)
2011 2012
SustainableICT-education SustainableSoftware
Paper reduction (dematerialization) Sharing Green ICT practices
Digitalmobility in education VirtualTeaching
Sustainabilityin e-Science Smart data storage
Visualizationof personal energy consump. Using gamificationfor awareness
• http://www.surfsites.nl/duurzaamheid/projecten/innovatieregeling/
34. Feedback 1e Instellingsbezoeken
• Groene ICT heeft nog weinig prioriteit
• Veel behoefte aan facts & figures (‘waar staan we?’)
• Maturity model?
duurzaamheid@surf.nl / www.surf.nl/duurzaamheid
35. Kennisdeling en -overdracht
• Informatie- en communicatiestructuur
• Website: www.surf.nl/duurzaamheid
• SURFspace: www.surfspace.nl
• LinkedIn groep (met >350 deelnemers)
• Wiki
• Special Interest Group (SIG) Groene ICT en Duurzaamheid
• SURFacademy; professionaliseringsprogramma (zomerschool, expertiseseminars,
masterclasses)
• Symposia (2010; 2012; 2013) en overige bijeenkomsten
• Contacten en netwerken; nationaal en internationaal (o.a. met VSNU, HBO-raad,
DUPLHO, JISC, Europese Commissie)