SlideShare a Scribd company logo
1 of 18
ICT & Energie in de
gebouwde omgeving
Innoveren … meters maken




          Wim Berns   20 juni 2012
1. Agentschap NL

2. ICT & Duurzaamheid: energieparadox, greening of … greening by

3. Beleidsuitvoering ICT & Energie

    •   Topsectoren en Green Deals

    •   Generieke regelingen (EIA/MIA/VAMIL; WBSO; RDA; … NL EVD)

    •   Meerjaren afspraken energie efficiency industrie en dienstensectoren
         – MJA3
         – MEE convenant

    •   ICT   in de gebouwde omgeving:
         –     Visie EGO
         –     IPIN
         –     Slimme meter


2
Agentschap NL

         SenterNovem                                 Octrooi-
                                                     centrum
                                                                        EVD
    Energie en   Innovatie       Milieu en           Nederland
    Klimaat                      Leefom-
                                 geving




                             Agentschap NL
    NL               NL                  NL               NL         NL
    Energie en       Innovatie           Milieu en        Octrooi-   EVD
    Klimaat                              Leefom-          Centrum    Internationaal
                                         geving




3
ICT & Duurzaamheid: de Energie-paradox
                        doorsnijdt AgNL in alle vijf thematische divisies

Vergroenen ván ICT                                   Vergroenen mét ICT

                                     Door toepassing van ICT neemt energiegebruik af


    Energiegebruik                     Industrie &                      Energiesector
                                       Diensten
    van ICT sector
      neemt toe                                                Gebouwde
                                      Mobiliteit               Omgeving                 Landbouw



                              Innovatie (topsectoren, WBSO, KP7)

                       EVD Internationaal (bijv. Kyoty koeling, smart grids)

                               Octrooicentrum (bijv. ESSaver PUE)

       AgNL divisies                 NL Energie & Klimaat; NL Milieu & Leefomgeving

4
Topsectoren, Green Deals & generieke regelingen

ICT door alle topsectoren:
• topsector High Tech Systemen en materialen: roadmap ICT
• topsector Energie, gebouwde omgeving: Gebied, Gebouw, Component
• topsector Logistiek
• topsector …

Green Deals
• o.a. Green Deal gemeente Amsterdam (Datacenters)

Generieke regelingen, o.a.:
WBSO, EIA/MIA/VAMIL, RDA en RDA+, EU innovatieprogramma‟s
(KP7: cluster ICT: 7 NL projecten, o.a. ICT4FEV, MIRABEL)

5
Meerjaren afspraken (MJA3) en ICT

• 2008: ICT~Office toegetreden (tot 2020 2% verbetering/jaar)
• 2009: ICT bedrijven toegetreden (momenteel 35 = 15 PJ, 80% )
 – Telecom (ca 50% van energiegebruik)
 – Hard & Software dienstverleners
 – Datacenters

• 2010: EEP‟s (Energie Efficiency Plannen)

• 2011: Monitoring over 2010: realisatie =7% efficiency
       (1/3 Duurzame Energie)

• 2012: MJA ICT routekaart 2030

6
Activiteiten / resultaten uit o.a. MJA (1)
• Datacenter scans


• Koeling
 – Gebruikersgroep
 – Waternet verkenning (WKO)

• Keten
 – Rekenvoorbeelden / cases (o.a. e-
    factureren; laptop vs desktop)
 – Mobiliteit, o.a. gebruikersgroep

• Checklist Groene Cloudcomputing

• Verkenning kansen ICT bij Elektrisch
  Vervoer

• Haalbaarheid Groene module aan
  Standaardkostenmodel

7
Activiteiten / resultaten uit o.a. MJA (2)
•   NL BREEAM voor datacenters

•   Energiezorg: ISO50001 (… Equinix)

•   NEN praktijkrichtlijn
    computerruimten en datacenters

•   Verkenning CO2 prestatieladder
    certificering (Prorail; RWS)

•   Kennisnetwerk Groene Software

•   Leergroep Datacenters Lokale
    Klimaat Agenda (LKA)




    8
ICT & Energie in gebouwde omgeving

Paradox:

    “Elektriciteitsgebruik huishoudens neemt toe door toenemend ICT
                                   gebruik”

       “Kansen op energie efficiëntie in huishoudens m.b.v. ICT
         factoren groter dan totale energie gebruik ICT sector
                   (o.a. MJA ICT routekaart 2030)”




9
Gebouwde omgeving in 2020 en rol ICT



Met ICT afstemming vraag & aanbod van energie, gedrag, techniek

- Netwerk             ->   Smartgrid … IPIN
- Monitoring          ->   Slimme meter
- Sturing             ->   Energiemanagement
- Systeemintegratie   ->   Slim huis (domotica)




10
Innovatieprogramma Intelligente Netten (IPIN)
• IPIN: krachtige impuls voor grootschalige toepassing.
  – 2015: helder inzicht in de kosten, baten, kansen en bedreigingen
    voor de verschillende opties van intelligente netten in NL.
  – voortrekkers hebben onder realistische condities geleerd en
    geëxperimenteerd

• Bedoeling proeftuinen:
  – ontwikkelen en testen diensten & producten
  – met verschillende infrastructuren (E, G, W, ICT)
  – opschaalbaar
  – positief kosten- & batensaldo
  – meerwaarde voor eindgebruikers
  – bijdrage aan duurzame energievoorziening


11
12 proeftuinen 2012-2015                            (http://www.agentschapnl.nl/content/proeftuinen-intelligente-netten-december-2011)



Projectnr    Afkorting           Titel



IPINS01002   INZET               Intelligent Netwerk Zeewolde en Energie Transitie

IPINS01003   Couperus            Couperus Smart Grid

IPINS01009   Heijplaat           Proeftuin zelfvoorzienend Heijplaat

IPINS01011   DC=DeCent           Decentraal elektriciteitsnet tuinbouw op gelijkspanning

IPINS01013   Campus TU Delft     Intelligent warmtenet campus TU Delft

IPINS01016   Lochem              Proeftuin LochemEnergie - Intelligent Net in Duurzaam Lochem

IPINS11003   EVANDER             Electric Vehicles and Ditributed Energy Resources

IPINS11008   PMC 2               PowerMatching City II

IPINS11009   ProSECco            Proeftuinen Smart Energy Collective & Co

IPINS11011   Modienet            Modulair Intelligent Energienetwerk voor bedrijventerreinen

IPINS11012   YESCON              Jouw energiemoment: Smart Grid met de Consument

IPINS11013   Cloud Power Texel   Demonstratie van het Cloud Power concept in de community van TexelEnergie


12
Slimme meter en ICT
Aanleiding 1: Verbeteren marktwerking voor kleinverbruikers
  Geen switchbelemmeringen meer
  Betere dienstverlening
  Meer concurrentie en energiediensten
  reductie administratieve lasten

Aanleiding 2: Energiebesparing mogelijk maken
  Europese richtlijn energie-effieiciëntie (ESD)
  Derde Energiepakket (80% slimme meter in 2020)

Aanleiding 3: Innovatie -> voorbereiden op intelligente netten
  E-netwerk: laatste netwerk van analoog naar digitaal
   ……….zelfs wegennet is „slimmer‟!
  Taskorce Smart Grids aan Minister Verhagen (mei 2011):
   ……….“slimme meter stepping stone voor nieuwe producten en diensten”!

13
Slimme meter: nieuwe producten en diensten




14
Energiemanagement

• Energiemonitoring en –management
  interfaces
  – monitoring en control
     ………..van verbruik én apparaten
  – I-Phone of PC via internet


• Integratie van bestaande en nieuwe
  energiefuncties:
  – Thermostaat
  – Mechanische ventilatie, zonnewering,
     etc.
  – Monitoring van eigen W&E-opwekking
  − Integratie met (smart homes)



15
Slim Huis (Domotica)
Geavanceerde installaties (warmtepompen, mechanische ventilatie, warmte
terugwinning WTW): betere monitoring en control voor:
• Comfort
• Kosten besparing
• Energie besparing

Eigen productie (PV, μWKK, zonneboilers, etc.): mechanismen om aanbod en
vraag optimaal op elkaar af te stemmen
 – Apparaten schakelen in/uit of leveren afhankelijk van beschikbare
    energie
 – Opslag van elektriciteit (vb. elektrische auto’s)




16
Tot slot …


Energiegebruik ICT groeit …. energiebesparing vele malen groter

• belang van monitoring ICT & Energie

• belang van internationaal vermarkten kennis & aanpak (NL EVD)
  – rol innovatie ambassadeurs

• belang van samenwerken




17
???
     contact: Wim.Berns@agentschapnl.nl


18

More Related Content

What's hot

Bert den Ouden - Voorzitter FAN - Flexibiliteit in de markt
Bert den Ouden - Voorzitter FAN - Flexibiliteit in de marktBert den Ouden - Voorzitter FAN - Flexibiliteit in de markt
Bert den Ouden - Voorzitter FAN - Flexibiliteit in de marktDutch Power
 
Basispresentatie EnergieSprong_OPGAVE_CREATIEVECOALITIES
Basispresentatie EnergieSprong_OPGAVE_CREATIEVECOALITIESBasispresentatie EnergieSprong_OPGAVE_CREATIEVECOALITIES
Basispresentatie EnergieSprong_OPGAVE_CREATIEVECOALITIESjanwillemvandegroep
 
Presentatie Jan Peters - Enexis
Presentatie Jan Peters - EnexisPresentatie Jan Peters - Enexis
Presentatie Jan Peters - EnexisKees Rovers
 
Klimaatplein presentatie eneco karen miedema
Klimaatplein presentatie eneco karen miedemaKlimaatplein presentatie eneco karen miedema
Klimaatplein presentatie eneco karen miedemawww.klimaatplein.com
 
Imtech Concern Presentatie 2010
Imtech Concern Presentatie 2010Imtech Concern Presentatie 2010
Imtech Concern Presentatie 2010wkoomen
 
Groen Ict Publicatie December 2009 Buzzfacts
Groen Ict Publicatie December 2009 BuzzfactsGroen Ict Publicatie December 2009 Buzzfacts
Groen Ict Publicatie December 2009 BuzzfactsGroenICT
 
Praktijksafari Herman Teirlinck
Praktijksafari Herman TeirlinckPraktijksafari Herman Teirlinck
Praktijksafari Herman Teirlinckpulsenetwerk
 
Rianne t Hoen - DNV GL
Rianne t Hoen - DNV GLRianne t Hoen - DNV GL
Rianne t Hoen - DNV GLDutch Power
 
Intelligent Net in Duurzaam Lochem
Intelligent Net in Duurzaam LochemIntelligent Net in Duurzaam Lochem
Intelligent Net in Duurzaam LochemPaul Stolte
 
Hoe pakt industrie de energietransitie aan?
Hoe pakt industrie de energietransitie aan?Hoe pakt industrie de energietransitie aan?
Hoe pakt industrie de energietransitie aan?Dutch Power
 
Energietransitie, impact op de Cluster Industrie
Energietransitie, impact op de Cluster IndustrieEnergietransitie, impact op de Cluster Industrie
Energietransitie, impact op de Cluster IndustrieDutch Power
 
De ware kosten en baten van conventionele en hernieuwbare energie
De ware kosten en baten van conventionele en hernieuwbare energieDe ware kosten en baten van conventionele en hernieuwbare energie
De ware kosten en baten van conventionele en hernieuwbare energieEneco Belgium
 
Solar techniek vacatures
Solar techniek vacaturesSolar techniek vacatures
Solar techniek vacaturesDennis Wilmans
 
Elektrisch rijden en Smart Grids
Elektrisch rijden en Smart GridsElektrisch rijden en Smart Grids
Elektrisch rijden en Smart GridsEsriGISConferentie
 
Indirecte CO2 reductie: warmtelevering en CO2 levering als voorbeeld
Indirecte CO2 reductie: warmtelevering en CO2 levering als voorbeeldIndirecte CO2 reductie: warmtelevering en CO2 levering als voorbeeld
Indirecte CO2 reductie: warmtelevering en CO2 levering als voorbeeldDutch Power
 

What's hot (18)

Bert den Ouden - Voorzitter FAN - Flexibiliteit in de markt
Bert den Ouden - Voorzitter FAN - Flexibiliteit in de marktBert den Ouden - Voorzitter FAN - Flexibiliteit in de markt
Bert den Ouden - Voorzitter FAN - Flexibiliteit in de markt
 
Basispresentatie EnergieSprong_OPGAVE_CREATIEVECOALITIES
Basispresentatie EnergieSprong_OPGAVE_CREATIEVECOALITIESBasispresentatie EnergieSprong_OPGAVE_CREATIEVECOALITIES
Basispresentatie EnergieSprong_OPGAVE_CREATIEVECOALITIES
 
Presentatie Jan Peters - Enexis
Presentatie Jan Peters - EnexisPresentatie Jan Peters - Enexis
Presentatie Jan Peters - Enexis
 
Klimaatplein presentatie eneco karen miedema
Klimaatplein presentatie eneco karen miedemaKlimaatplein presentatie eneco karen miedema
Klimaatplein presentatie eneco karen miedema
 
Imtech Concern Presentatie 2010
Imtech Concern Presentatie 2010Imtech Concern Presentatie 2010
Imtech Concern Presentatie 2010
 
Groen Ict Publicatie December 2009 Buzzfacts
Groen Ict Publicatie December 2009 BuzzfactsGroen Ict Publicatie December 2009 Buzzfacts
Groen Ict Publicatie December 2009 Buzzfacts
 
Praktijksafari Herman Teirlinck
Praktijksafari Herman TeirlinckPraktijksafari Herman Teirlinck
Praktijksafari Herman Teirlinck
 
Rianne t Hoen - DNV GL
Rianne t Hoen - DNV GLRianne t Hoen - DNV GL
Rianne t Hoen - DNV GL
 
Intelligent Net in Duurzaam Lochem
Intelligent Net in Duurzaam LochemIntelligent Net in Duurzaam Lochem
Intelligent Net in Duurzaam Lochem
 
Hoe pakt industrie de energietransitie aan?
Hoe pakt industrie de energietransitie aan?Hoe pakt industrie de energietransitie aan?
Hoe pakt industrie de energietransitie aan?
 
An innovative truth
An innovative truthAn innovative truth
An innovative truth
 
Bouw Levert DE
Bouw Levert DEBouw Levert DE
Bouw Levert DE
 
Energietransitie, impact op de Cluster Industrie
Energietransitie, impact op de Cluster IndustrieEnergietransitie, impact op de Cluster Industrie
Energietransitie, impact op de Cluster Industrie
 
De ware kosten en baten van conventionele en hernieuwbare energie
De ware kosten en baten van conventionele en hernieuwbare energieDe ware kosten en baten van conventionele en hernieuwbare energie
De ware kosten en baten van conventionele en hernieuwbare energie
 
Solar techniek vacatures
Solar techniek vacaturesSolar techniek vacatures
Solar techniek vacatures
 
Kansen voor verduurzaming in de bestaande utiliteitsbouw
Kansen voor verduurzaming in de bestaande utiliteitsbouwKansen voor verduurzaming in de bestaande utiliteitsbouw
Kansen voor verduurzaming in de bestaande utiliteitsbouw
 
Elektrisch rijden en Smart Grids
Elektrisch rijden en Smart GridsElektrisch rijden en Smart Grids
Elektrisch rijden en Smart Grids
 
Indirecte CO2 reductie: warmtelevering en CO2 levering als voorbeeld
Indirecte CO2 reductie: warmtelevering en CO2 levering als voorbeeldIndirecte CO2 reductie: warmtelevering en CO2 levering als voorbeeld
Indirecte CO2 reductie: warmtelevering en CO2 levering als voorbeeld
 

Viewers also liked

Map machinery
Map machinery Map machinery
Map machinery cvt2go
 
Estudio caract. rrss dist. ate
Estudio caract. rrss dist. ateEstudio caract. rrss dist. ate
Estudio caract. rrss dist. atealexshande
 
Picking colors for your presentations
Picking colors for your presentationsPicking colors for your presentations
Picking colors for your presentationsRuben Rathnasingham
 
Adaptation to the american university syllabus fall 2010
Adaptation to the american university   syllabus fall 2010Adaptation to the american university   syllabus fall 2010
Adaptation to the american university syllabus fall 2010jfd2
 
Nieuwe Bouwbesluit. Gevolgen voor de installateur: de belangrijkste wijzigingen
Nieuwe Bouwbesluit. Gevolgen voor de installateur: de belangrijkste wijzigingenNieuwe Bouwbesluit. Gevolgen voor de installateur: de belangrijkste wijzigingen
Nieuwe Bouwbesluit. Gevolgen voor de installateur: de belangrijkste wijzigingenNetherlands Enterprise Agency (RVO.nl)
 
[Lt]hyper vの仮想ネットワーク
[Lt]hyper vの仮想ネットワーク[Lt]hyper vの仮想ネットワーク
[Lt]hyper vの仮想ネットワークMasaya Sawada
 
Digital Paleontology - Digging for Ancient Tweets
Digital Paleontology - Digging for Ancient TweetsDigital Paleontology - Digging for Ancient Tweets
Digital Paleontology - Digging for Ancient Tweetsmartin255
 
Deinstalling oracle database 11 g on wondows
Deinstalling oracle database 11 g on wondowsDeinstalling oracle database 11 g on wondows
Deinstalling oracle database 11 g on wondowsRavi Kumar Lanke
 
How to find ip and mac address
How to find ip and mac addressHow to find ip and mac address
How to find ip and mac addressRavi Kumar Lanke
 
Veliki povratek Myspacea_Marketing Magazin_nov2012_st.378_str.18
Veliki povratek Myspacea_Marketing Magazin_nov2012_st.378_str.18Veliki povratek Myspacea_Marketing Magazin_nov2012_st.378_str.18
Veliki povratek Myspacea_Marketing Magazin_nov2012_st.378_str.18Urska Saletinger
 
Cenphocamp Passion Community
Cenphocamp Passion CommunityCenphocamp Passion Community
Cenphocamp Passion CommunityDerek Neighbors
 
A Conversation About REST - Extended Version
A Conversation About REST - Extended VersionA Conversation About REST - Extended Version
A Conversation About REST - Extended VersionJeremy Brown
 
What When Why Where and How of Confidence!
What When Why Where and How of Confidence!What When Why Where and How of Confidence!
What When Why Where and How of Confidence!Andeel Ali
 
Brief sampling of works done.
Brief sampling of works done.Brief sampling of works done.
Brief sampling of works done.carloslarua
 

Viewers also liked (20)

Ospi
OspiOspi
Ospi
 
Map machinery
Map machinery Map machinery
Map machinery
 
Estudio caract. rrss dist. ate
Estudio caract. rrss dist. ateEstudio caract. rrss dist. ate
Estudio caract. rrss dist. ate
 
Groenregeling na update ubouw nieuwbouw en renovatie
Groenregeling na update ubouw nieuwbouw en renovatieGroenregeling na update ubouw nieuwbouw en renovatie
Groenregeling na update ubouw nieuwbouw en renovatie
 
Picking colors for your presentations
Picking colors for your presentationsPicking colors for your presentations
Picking colors for your presentations
 
Horizon
HorizonHorizon
Horizon
 
Adaptation to the american university syllabus fall 2010
Adaptation to the american university   syllabus fall 2010Adaptation to the american university   syllabus fall 2010
Adaptation to the american university syllabus fall 2010
 
Nieuwe Bouwbesluit. Gevolgen voor de installateur: de belangrijkste wijzigingen
Nieuwe Bouwbesluit. Gevolgen voor de installateur: de belangrijkste wijzigingenNieuwe Bouwbesluit. Gevolgen voor de installateur: de belangrijkste wijzigingen
Nieuwe Bouwbesluit. Gevolgen voor de installateur: de belangrijkste wijzigingen
 
Satfinder
SatfinderSatfinder
Satfinder
 
[Lt]hyper vの仮想ネットワーク
[Lt]hyper vの仮想ネットワーク[Lt]hyper vの仮想ネットワーク
[Lt]hyper vの仮想ネットワーク
 
Azbox
AzboxAzbox
Azbox
 
Digital Paleontology - Digging for Ancient Tweets
Digital Paleontology - Digging for Ancient TweetsDigital Paleontology - Digging for Ancient Tweets
Digital Paleontology - Digging for Ancient Tweets
 
Deinstalling oracle database 11 g on wondows
Deinstalling oracle database 11 g on wondowsDeinstalling oracle database 11 g on wondows
Deinstalling oracle database 11 g on wondows
 
How to find ip and mac address
How to find ip and mac addressHow to find ip and mac address
How to find ip and mac address
 
Veliki povratek Myspacea_Marketing Magazin_nov2012_st.378_str.18
Veliki povratek Myspacea_Marketing Magazin_nov2012_st.378_str.18Veliki povratek Myspacea_Marketing Magazin_nov2012_st.378_str.18
Veliki povratek Myspacea_Marketing Magazin_nov2012_st.378_str.18
 
Cenphocamp Passion Community
Cenphocamp Passion CommunityCenphocamp Passion Community
Cenphocamp Passion Community
 
A Conversation About REST - Extended Version
A Conversation About REST - Extended VersionA Conversation About REST - Extended Version
A Conversation About REST - Extended Version
 
What When Why Where and How of Confidence!
What When Why Where and How of Confidence!What When Why Where and How of Confidence!
What When Why Where and How of Confidence!
 
Bodemenergie en gebouwde omgeving
Bodemenergie en gebouwde omgevingBodemenergie en gebouwde omgeving
Bodemenergie en gebouwde omgeving
 
Brief sampling of works done.
Brief sampling of works done.Brief sampling of works done.
Brief sampling of works done.
 

Similar to ICT & Energie in de gebouwde omgeving - Innoveren ... meters maken

Freek van 't Ooster (CLICKNL) over Create Energy @ KvK Mix&Match
Freek van 't Ooster (CLICKNL) over Create Energy @ KvK Mix&MatchFreek van 't Ooster (CLICKNL) over Create Energy @ KvK Mix&Match
Freek van 't Ooster (CLICKNL) over Create Energy @ KvK Mix&MatchCLICKNL
 
OWD2012 - 4 - Groene ICT in het onderwijs - Albert Hankel
OWD2012 - 4 - Groene ICT in het onderwijs - Albert HankelOWD2012 - 4 - Groene ICT in het onderwijs - Albert Hankel
OWD2012 - 4 - Groene ICT in het onderwijs - Albert HankelSURF Events
 
Warmtecongres 2015 financiering
Warmtecongres 2015 financieringWarmtecongres 2015 financiering
Warmtecongres 2015 financieringJoost Holleman
 
20100401 lt corporate - philosophie
20100401 lt corporate - philosophie20100401 lt corporate - philosophie
20100401 lt corporate - philosophieLinea Trovata
 
Michiel Cuijpers ICT~Office
Michiel Cuijpers ICT~OfficeMichiel Cuijpers ICT~Office
Michiel Cuijpers ICT~OfficeIT Executive
 
Presentatie Energie Uraad 15 Juni 2010
Presentatie Energie Uraad   15 Juni 2010Presentatie Energie Uraad   15 Juni 2010
Presentatie Energie Uraad 15 Juni 2010bergk101
 
Energietransitie Gelderland, presentatie tijdens masterclass 26 juni 2014
Energietransitie Gelderland, presentatie tijdens masterclass 26 juni 2014Energietransitie Gelderland, presentatie tijdens masterclass 26 juni 2014
Energietransitie Gelderland, presentatie tijdens masterclass 26 juni 2014Klimaatverbond Nederland
 
Creatieve manieren om op het net aan te sluiten - flexibiliteit
Creatieve manieren om op het net aan te sluiten - flexibiliteitCreatieve manieren om op het net aan te sluiten - flexibiliteit
Creatieve manieren om op het net aan te sluiten - flexibiliteitDutch Power
 
Smart Homes Magazine - Maart 2012
Smart Homes Magazine - Maart 2012Smart Homes Magazine - Maart 2012
Smart Homes Magazine - Maart 2012Smart Homes
 
Flexiquest - smartgrid & datacenter
Flexiquest - smartgrid & datacenterFlexiquest - smartgrid & datacenter
Flexiquest - smartgrid & datacenterJan Wiersma
 
Elektrische infrastructuur als dienstverlening - Frits Wattjes
Elektrische infrastructuur als dienstverlening - Frits WattjesElektrische infrastructuur als dienstverlening - Frits Wattjes
Elektrische infrastructuur als dienstverlening - Frits WattjesLisette van Beusekom
 
Gijs Linthorst - Linthorst Installatietechniek
Gijs Linthorst - Linthorst InstallatietechniekGijs Linthorst - Linthorst Installatietechniek
Gijs Linthorst - Linthorst InstallatietechniekPleisureworld1
 

Similar to ICT & Energie in de gebouwde omgeving - Innoveren ... meters maken (20)

Freek van 't Ooster (CLICKNL) over Create Energy @ KvK Mix&Match
Freek van 't Ooster (CLICKNL) over Create Energy @ KvK Mix&MatchFreek van 't Ooster (CLICKNL) over Create Energy @ KvK Mix&Match
Freek van 't Ooster (CLICKNL) over Create Energy @ KvK Mix&Match
 
OWD2012 - 4 - Groene ICT in het onderwijs - Albert Hankel
OWD2012 - 4 - Groene ICT in het onderwijs - Albert HankelOWD2012 - 4 - Groene ICT in het onderwijs - Albert Hankel
OWD2012 - 4 - Groene ICT in het onderwijs - Albert Hankel
 
Warmtecongres 2015 financiering
Warmtecongres 2015 financieringWarmtecongres 2015 financiering
Warmtecongres 2015 financiering
 
Smart grids
Smart gridsSmart grids
Smart grids
 
Workshop: Vergroenen van en met ICT
Workshop: Vergroenen van en met ICTWorkshop: Vergroenen van en met ICT
Workshop: Vergroenen van en met ICT
 
20100401 lt corporate - philosophie
20100401 lt corporate - philosophie20100401 lt corporate - philosophie
20100401 lt corporate - philosophie
 
Michiel Cuijpers ICT~Office
Michiel Cuijpers ICT~OfficeMichiel Cuijpers ICT~Office
Michiel Cuijpers ICT~Office
 
200211 Booosting @Co-Creation Centre - Welkomstwoord van The Green Village
200211 Booosting @Co-Creation Centre - Welkomstwoord van The Green Village200211 Booosting @Co-Creation Centre - Welkomstwoord van The Green Village
200211 Booosting @Co-Creation Centre - Welkomstwoord van The Green Village
 
Presentatie Energie Uraad 15 Juni 2010
Presentatie Energie Uraad   15 Juni 2010Presentatie Energie Uraad   15 Juni 2010
Presentatie Energie Uraad 15 Juni 2010
 
Energietransitie Gelderland, presentatie tijdens masterclass 26 juni 2014
Energietransitie Gelderland, presentatie tijdens masterclass 26 juni 2014Energietransitie Gelderland, presentatie tijdens masterclass 26 juni 2014
Energietransitie Gelderland, presentatie tijdens masterclass 26 juni 2014
 
Creatieve manieren om op het net aan te sluiten - flexibiliteit
Creatieve manieren om op het net aan te sluiten - flexibiliteitCreatieve manieren om op het net aan te sluiten - flexibiliteit
Creatieve manieren om op het net aan te sluiten - flexibiliteit
 
Paul Dekkers m005
Paul Dekkers m005Paul Dekkers m005
Paul Dekkers m005
 
Toekomstvisie
ToekomstvisieToekomstvisie
Toekomstvisie
 
Smart Homes Magazine - Maart 2012
Smart Homes Magazine - Maart 2012Smart Homes Magazine - Maart 2012
Smart Homes Magazine - Maart 2012
 
Energiebesparing in de utiliteitsbouw
Energiebesparing in de utiliteitsbouwEnergiebesparing in de utiliteitsbouw
Energiebesparing in de utiliteitsbouw
 
Flexiquest - smartgrid & datacenter
Flexiquest - smartgrid & datacenterFlexiquest - smartgrid & datacenter
Flexiquest - smartgrid & datacenter
 
Elektrische infrastructuur als dienstverlening - Frits Wattjes
Elektrische infrastructuur als dienstverlening - Frits WattjesElektrische infrastructuur als dienstverlening - Frits Wattjes
Elektrische infrastructuur als dienstverlening - Frits Wattjes
 
Duurzaam archiveren en presenteren van digitale informatieobjecten & CO2
Duurzaam archiveren en presenteren van digitale informatieobjecten & CO2Duurzaam archiveren en presenteren van digitale informatieobjecten & CO2
Duurzaam archiveren en presenteren van digitale informatieobjecten & CO2
 
Presentations
PresentationsPresentations
Presentations
 
Gijs Linthorst - Linthorst Installatietechniek
Gijs Linthorst - Linthorst InstallatietechniekGijs Linthorst - Linthorst Installatietechniek
Gijs Linthorst - Linthorst Installatietechniek
 

More from Netherlands Enterprise Agency (RVO.nl)

More from Netherlands Enterprise Agency (RVO.nl) (20)

Het derde natuurlijke moment
Het derde natuurlijke momentHet derde natuurlijke moment
Het derde natuurlijke moment
 
Energielabel c verplichting kantoren in 2023
Energielabel c verplichting kantoren in 2023Energielabel c verplichting kantoren in 2023
Energielabel c verplichting kantoren in 2023
 
Energielabel C verplichting voor kantoren
Energielabel C verplichting voor kantorenEnergielabel C verplichting voor kantoren
Energielabel C verplichting voor kantoren
 
5 EPC-modellen voor het oplossen van de Split incentive
5 EPC-modellen voor het oplossen van de Split incentive5 EPC-modellen voor het oplossen van de Split incentive
5 EPC-modellen voor het oplossen van de Split incentive
 
Energieprestatiecontracten en bodemenergie: een ideale match!
Energieprestatiecontracten en bodemenergie: een ideale match!Energieprestatiecontracten en bodemenergie: een ideale match!
Energieprestatiecontracten en bodemenergie: een ideale match!
 
energiebesparing is investering in de toekomst
energiebesparing is investering in de toekomstenergiebesparing is investering in de toekomst
energiebesparing is investering in de toekomst
 
energie besparen is makkelijker met erkende maatregelen
energie besparen is makkelijker met erkende maatregelenenergie besparen is makkelijker met erkende maatregelen
energie besparen is makkelijker met erkende maatregelen
 
Energieprestatiecontracten: het moet echt anders!
Energieprestatiecontracten: het moet echt anders!Energieprestatiecontracten: het moet echt anders!
Energieprestatiecontracten: het moet echt anders!
 
Financiël overheidssteun
Financiël overheidssteunFinanciël overheidssteun
Financiël overheidssteun
 
Over de regelingen rondom Huurwoningen
Over de regelingen rondom HuurwoningenOver de regelingen rondom Huurwoningen
Over de regelingen rondom Huurwoningen
 
Energieneutrale scholen
Energieneutrale scholenEnergieneutrale scholen
Energieneutrale scholen
 
Het moet echt anders! Over energieprestatiecontracten
Het moet echt anders! Over energieprestatiecontractenHet moet echt anders! Over energieprestatiecontracten
Het moet echt anders! Over energieprestatiecontracten
 
Biobased bouwen: mooi en duurzaam
Biobased bouwen: mooi en duurzaamBiobased bouwen: mooi en duurzaam
Biobased bouwen: mooi en duurzaam
 
Zeer energiezuinig bouwen en renoveren
Zeer energiezuinig bouwen en renoverenZeer energiezuinig bouwen en renoveren
Zeer energiezuinig bouwen en renoveren
 
Topsector Energie en de Gebouwde Omgeving
Topsector Energie en de Gebouwde OmgevingTopsector Energie en de Gebouwde Omgeving
Topsector Energie en de Gebouwde Omgeving
 
RVO.nl - uw kennispartner rondom duurzaam bouwen
RVO.nl - uw kennispartner rondom duurzaam bouwenRVO.nl - uw kennispartner rondom duurzaam bouwen
RVO.nl - uw kennispartner rondom duurzaam bouwen
 
Energielabel utiliteitsbouw
Energielabel utiliteitsbouwEnergielabel utiliteitsbouw
Energielabel utiliteitsbouw
 
Architecten en energieprestatiecontracten
Architecten en energieprestatiecontractenArchitecten en energieprestatiecontracten
Architecten en energieprestatiecontracten
 
Wetgeving en beleid rondom Bodemenergie
Wetgeving en beleid rondom BodemenergieWetgeving en beleid rondom Bodemenergie
Wetgeving en beleid rondom Bodemenergie
 
Ca eed 2014 milan wg5 4 nl split incentive
Ca eed 2014 milan wg5 4   nl split incentiveCa eed 2014 milan wg5 4   nl split incentive
Ca eed 2014 milan wg5 4 nl split incentive
 

ICT & Energie in de gebouwde omgeving - Innoveren ... meters maken

  • 1. ICT & Energie in de gebouwde omgeving Innoveren … meters maken Wim Berns 20 juni 2012
  • 2. 1. Agentschap NL 2. ICT & Duurzaamheid: energieparadox, greening of … greening by 3. Beleidsuitvoering ICT & Energie • Topsectoren en Green Deals • Generieke regelingen (EIA/MIA/VAMIL; WBSO; RDA; … NL EVD) • Meerjaren afspraken energie efficiency industrie en dienstensectoren – MJA3 – MEE convenant • ICT in de gebouwde omgeving: – Visie EGO – IPIN – Slimme meter 2
  • 3. Agentschap NL SenterNovem Octrooi- centrum EVD Energie en Innovatie Milieu en Nederland Klimaat Leefom- geving Agentschap NL NL NL NL NL NL Energie en Innovatie Milieu en Octrooi- EVD Klimaat Leefom- Centrum Internationaal geving 3
  • 4. ICT & Duurzaamheid: de Energie-paradox doorsnijdt AgNL in alle vijf thematische divisies Vergroenen ván ICT Vergroenen mét ICT Door toepassing van ICT neemt energiegebruik af Energiegebruik Industrie & Energiesector Diensten van ICT sector neemt toe Gebouwde Mobiliteit Omgeving Landbouw Innovatie (topsectoren, WBSO, KP7) EVD Internationaal (bijv. Kyoty koeling, smart grids) Octrooicentrum (bijv. ESSaver PUE) AgNL divisies NL Energie & Klimaat; NL Milieu & Leefomgeving 4
  • 5. Topsectoren, Green Deals & generieke regelingen ICT door alle topsectoren: • topsector High Tech Systemen en materialen: roadmap ICT • topsector Energie, gebouwde omgeving: Gebied, Gebouw, Component • topsector Logistiek • topsector … Green Deals • o.a. Green Deal gemeente Amsterdam (Datacenters) Generieke regelingen, o.a.: WBSO, EIA/MIA/VAMIL, RDA en RDA+, EU innovatieprogramma‟s (KP7: cluster ICT: 7 NL projecten, o.a. ICT4FEV, MIRABEL) 5
  • 6. Meerjaren afspraken (MJA3) en ICT • 2008: ICT~Office toegetreden (tot 2020 2% verbetering/jaar) • 2009: ICT bedrijven toegetreden (momenteel 35 = 15 PJ, 80% ) – Telecom (ca 50% van energiegebruik) – Hard & Software dienstverleners – Datacenters • 2010: EEP‟s (Energie Efficiency Plannen) • 2011: Monitoring over 2010: realisatie =7% efficiency (1/3 Duurzame Energie) • 2012: MJA ICT routekaart 2030 6
  • 7. Activiteiten / resultaten uit o.a. MJA (1) • Datacenter scans • Koeling – Gebruikersgroep – Waternet verkenning (WKO) • Keten – Rekenvoorbeelden / cases (o.a. e- factureren; laptop vs desktop) – Mobiliteit, o.a. gebruikersgroep • Checklist Groene Cloudcomputing • Verkenning kansen ICT bij Elektrisch Vervoer • Haalbaarheid Groene module aan Standaardkostenmodel 7
  • 8. Activiteiten / resultaten uit o.a. MJA (2) • NL BREEAM voor datacenters • Energiezorg: ISO50001 (… Equinix) • NEN praktijkrichtlijn computerruimten en datacenters • Verkenning CO2 prestatieladder certificering (Prorail; RWS) • Kennisnetwerk Groene Software • Leergroep Datacenters Lokale Klimaat Agenda (LKA) 8
  • 9. ICT & Energie in gebouwde omgeving Paradox: “Elektriciteitsgebruik huishoudens neemt toe door toenemend ICT gebruik” “Kansen op energie efficiëntie in huishoudens m.b.v. ICT factoren groter dan totale energie gebruik ICT sector (o.a. MJA ICT routekaart 2030)” 9
  • 10. Gebouwde omgeving in 2020 en rol ICT Met ICT afstemming vraag & aanbod van energie, gedrag, techniek - Netwerk -> Smartgrid … IPIN - Monitoring -> Slimme meter - Sturing -> Energiemanagement - Systeemintegratie -> Slim huis (domotica) 10
  • 11. Innovatieprogramma Intelligente Netten (IPIN) • IPIN: krachtige impuls voor grootschalige toepassing. – 2015: helder inzicht in de kosten, baten, kansen en bedreigingen voor de verschillende opties van intelligente netten in NL. – voortrekkers hebben onder realistische condities geleerd en geëxperimenteerd • Bedoeling proeftuinen: – ontwikkelen en testen diensten & producten – met verschillende infrastructuren (E, G, W, ICT) – opschaalbaar – positief kosten- & batensaldo – meerwaarde voor eindgebruikers – bijdrage aan duurzame energievoorziening 11
  • 12. 12 proeftuinen 2012-2015 (http://www.agentschapnl.nl/content/proeftuinen-intelligente-netten-december-2011) Projectnr Afkorting Titel IPINS01002 INZET Intelligent Netwerk Zeewolde en Energie Transitie IPINS01003 Couperus Couperus Smart Grid IPINS01009 Heijplaat Proeftuin zelfvoorzienend Heijplaat IPINS01011 DC=DeCent Decentraal elektriciteitsnet tuinbouw op gelijkspanning IPINS01013 Campus TU Delft Intelligent warmtenet campus TU Delft IPINS01016 Lochem Proeftuin LochemEnergie - Intelligent Net in Duurzaam Lochem IPINS11003 EVANDER Electric Vehicles and Ditributed Energy Resources IPINS11008 PMC 2 PowerMatching City II IPINS11009 ProSECco Proeftuinen Smart Energy Collective & Co IPINS11011 Modienet Modulair Intelligent Energienetwerk voor bedrijventerreinen IPINS11012 YESCON Jouw energiemoment: Smart Grid met de Consument IPINS11013 Cloud Power Texel Demonstratie van het Cloud Power concept in de community van TexelEnergie 12
  • 13. Slimme meter en ICT Aanleiding 1: Verbeteren marktwerking voor kleinverbruikers  Geen switchbelemmeringen meer  Betere dienstverlening  Meer concurrentie en energiediensten  reductie administratieve lasten Aanleiding 2: Energiebesparing mogelijk maken  Europese richtlijn energie-effieiciëntie (ESD)  Derde Energiepakket (80% slimme meter in 2020) Aanleiding 3: Innovatie -> voorbereiden op intelligente netten  E-netwerk: laatste netwerk van analoog naar digitaal ……….zelfs wegennet is „slimmer‟!  Taskorce Smart Grids aan Minister Verhagen (mei 2011): ……….“slimme meter stepping stone voor nieuwe producten en diensten”! 13
  • 14. Slimme meter: nieuwe producten en diensten 14
  • 15. Energiemanagement • Energiemonitoring en –management interfaces – monitoring en control ………..van verbruik én apparaten – I-Phone of PC via internet • Integratie van bestaande en nieuwe energiefuncties: – Thermostaat – Mechanische ventilatie, zonnewering, etc. – Monitoring van eigen W&E-opwekking − Integratie met (smart homes) 15
  • 16. Slim Huis (Domotica) Geavanceerde installaties (warmtepompen, mechanische ventilatie, warmte terugwinning WTW): betere monitoring en control voor: • Comfort • Kosten besparing • Energie besparing Eigen productie (PV, μWKK, zonneboilers, etc.): mechanismen om aanbod en vraag optimaal op elkaar af te stemmen – Apparaten schakelen in/uit of leveren afhankelijk van beschikbare energie – Opslag van elektriciteit (vb. elektrische auto’s) 16
  • 17. Tot slot … Energiegebruik ICT groeit …. energiebesparing vele malen groter • belang van monitoring ICT & Energie • belang van internationaal vermarkten kennis & aanpak (NL EVD) – rol innovatie ambassadeurs • belang van samenwerken 17
  • 18. ??? contact: Wim.Berns@agentschapnl.nl 18