Auditing-definition & objective of auditingRavi kumar
This PowerPoint presentation summarizes auditing. It covers the definition and objectives of auditing, different types of audits like statutory audit and cost audit. It also discusses internal check, its characteristics and advantages. Internal audit is explained along with its objectives, advantages and differences from internal check. The presentation is intended to provide an overview of key concepts in auditing.
apresentação realizada pelo coordenador nacional do Sped Fiscal no evento de lançamento do Sped em Fortaleza e que dá o tom para 2010.
Fonte: Jorge Campos
Este documento discute conceitos importantes sobre o Imposto sobre Circulação de Mercadorias e Serviços (ICMS), incluindo: (1) fatos geradores do ICMS, como operações de circulação de mercadorias e serviços de transporte; (2) sujeitos passivos do imposto; e (3) princípio da não cumulatividade do ICMS.
Este documento descreve a origem e evolução da auditoria. Começa explicando que a palavra auditor vem do inglês e se refere originalmente à verificação de contas públicas na Inglaterra. Em seguida, detalha como a auditoria se desenvolveu com o crescimento econômico e das empresas, necessitando confirmação independente das informações financeiras. Por fim, explica a evolução da auditoria no Brasil, influenciada por empresas internacionais, e como a auditoria interna surgiu para apoiar os auditores externos independentes.
Auditing-definition & objective of auditingRavi kumar
This PowerPoint presentation summarizes auditing. It covers the definition and objectives of auditing, different types of audits like statutory audit and cost audit. It also discusses internal check, its characteristics and advantages. Internal audit is explained along with its objectives, advantages and differences from internal check. The presentation is intended to provide an overview of key concepts in auditing.
apresentação realizada pelo coordenador nacional do Sped Fiscal no evento de lançamento do Sped em Fortaleza e que dá o tom para 2010.
Fonte: Jorge Campos
Este documento discute conceitos importantes sobre o Imposto sobre Circulação de Mercadorias e Serviços (ICMS), incluindo: (1) fatos geradores do ICMS, como operações de circulação de mercadorias e serviços de transporte; (2) sujeitos passivos do imposto; e (3) princípio da não cumulatividade do ICMS.
Este documento descreve a origem e evolução da auditoria. Começa explicando que a palavra auditor vem do inglês e se refere originalmente à verificação de contas públicas na Inglaterra. Em seguida, detalha como a auditoria se desenvolveu com o crescimento econômico e das empresas, necessitando confirmação independente das informações financeiras. Por fim, explica a evolução da auditoria no Brasil, influenciada por empresas internacionais, e como a auditoria interna surgiu para apoiar os auditores externos independentes.
2. РЕЖА:
1. Auditning mohiyati va rivojlanish tarixi.
2. Buxgalteriya hisobi va audit o’rtasidagi farq.
3. Auditning turlari va shakllari tavsifi.
4. Audit xizmatlari bozori to’g’risida.
4. Audit xristian davridan
oldin yuzaga kelgan.
Antropologlar
auditorlik faoliyati
to‘g‘risida yozuvlarni
qadimgi Bobil davrida
(mil.old. 3000 yillar)
paydo bo‘lganini
aniqlashgan.
Shuningdek odamlar
auditorlik faoliyat
bilan Qadimgi Xitoyda
ham shug‘ullanganlari
aniqlangan.
“Auditor” so‘zining
lotin tilidagi ma’nosi
“o‘quvchi” yoki
“tinglovchi” degan
ma’nolar bilan
bog‘langan. Chunki
Qadimgi Rimda
auditorlar soliq
to‘lovchilarni
tinglashgan, masalan,
soliq to‘lovchi bo‘lib
hisoblangan dehqonlar
o‘zlarining daromadi
va soliq qarzlari
to‘g‘risida gapirib
berishi lozim bo‘lgan.
Auditorlar qadimgi
Xitoy va Misr
davlatida ham o‘z
faoliyatlarini amalga
oshirishgan. Ular Xitoy
imperatori va Misr
fir’avinlarining hisob-
kitoblarini olib
borishgan. Auditor
kasbi eng hurmatli
bo‘lib, auditorlar
obro‘li kishilar
hisoblangan.
5. Audit – bu mustaqil
malakali mutaxassislar
tomonidan
korxonaning
moliyaviy hisob va u
bilan bog’liq
moliyaviy
axborotlarini
me’yoriy hujjatlarga
muvofiqlik darajasi
to’g’risida xulosa
chiqarish maqsadida
tadqiq etilishidir.
Ayrim manbalarga
ko’ra buxgalter-
auditor kasbi XVII
asrning o’rtalarida
Evropaning
aktsiyadorlik
kompaniyalarida
aktsiyadorlar,
kreditorlar va soliq
xizmati xodimlari
o’rtasidagi munozarali
masalalarni hal qilib
berish zarurati tufayli
shakllana boshlagan.
O’sha paytlarda
mustaqil faoliyat
ko’rsatib, korxonaning
ishlab chiqarish
moliya faoliyati
to’g’risida aniq xulosa
beradigan
mutaxassislarga
ehtiyoj kuchaygan.
Natijada, 1862 yili
Angliyada, 1867 yili
Frantsiyada, 1937 yili
esa AQShda majburiy
audit to’g’risidagi
qonun qabul qilingan.
Hozirgi paytda bozor
iqtisodiyoti
rivojlangan
mamlakatlarda
o’zining tashkiliy
huquqiy
infratuzilmalariga ega
bo’lgan audit
institutlari faoliyat
ko’rsatmoqda.
6. • Ingliz tilida so‘zlashuvchi
mamkatlarda audit
to‘g‘risidagi dastlabki
ma’lumot 1130 yilga borib
taqaladi. Usha paytda
rivojlangan iqtisodiy
tizimdagi xo‘jalik
voqealiklarni qayd qilish
bitimlari bir martali yozuv
bilan cheklangan edi.
Ularning asosiy maqsadi
savdo dalillarini yozma qayd
etib, xotirada saqlashdan
iborat bo‘lgan.
Audit tarixi
• Foydani maksimallashtirish
o‘rta asrning o‘rtalarida
Italiyada yirik savdo o‘ylari
paydo bo‘lgan vaqtda yuzaga
kelgan. Natijada savdo
aloqalari juda muhim
ahamiyatga ega bo‘ldi.
Birinchi marta ikkiyoqlama
yozuv 20 noyabr 1494 yilda
Italiyada Luka Pacholi
tomonidan amalga oshirildi.
Audit tarixi
7. Hozirgi zamon auditining boshlanishi sanoat revolyusiyasi davriga
borib taqaladi.
1853 yilda Edinburgda Buxgalterlar jamiyatiga asos solindi.
Buyuk Britaniyada bir nechta audit institutlar paydo bo‘ldi.
Ularning birlashishi natijasida 1880 yilda Angliya va Uels diplomli
buxgalterlar Instituti yuzaga keldi.
bu institut 19 asrda G‘arb mamlakatlarda yuzaga kelgan
institutlarning dastlabkisi bo‘lgan
1886 yilda AQSHda 1895 yilda Niderlandliyada audit institutlari yuzaga
kelgan.
Britaniya kompaniyalarining qonunlari (1845-1862 y.)Amerika auditi uchun
asos bo‘lgan.
Birinchi Amerika auditi 1917 yilda qonunchilik asosida amalga oshirilgan edi.
8. Auditning asosiy vazifasi
moliyaviy hisobotga ishonch
xosil qilishdan iborat.
Raxbariyat va auditorning
mas’uliyati moliyaviy hisobotga
ishonchni ta’minlashdan iborat.
Auditorlik tekshiruvi natijasida
auditor moliyaviy hisobotdagi
ma’lumot qiymatini oshiradi va
shu bilan birga auditor
raxbariyat tomonidan taqdim
etilgan boshqa ma’lumotga
bo‘lgan ishonchni ham oshiradi.
9. Auditning kelajagi
yillik hisobot, moliyaviy
hisobot, ularga izohlar,
auditorlik hisoboti va
xulosasi
boshqaruv hisoboti,
direktorlarning
korporativ boshqaruvi
to‘g‘risidagi hisoboti
(shu jumladan ichki
nazorat tizimining
samaradorligi, korxona
faoliyati va ustavga rioya
qilinishi hisoboti)
Shuningdek, tevarak-
atrof muhofazasiga
qaratilgan chora-
tadbirlar hisoboti
10. 2. Buxgalteriya hisobi va audit o’rtasidagi farq
Kompaniyalarda yillik buxgalteriya hisobi jarayoni tugashi bilan, auditorlik
tekshiruvi ishlari boshlanib hisob-kitoblarining haqiqiyligi va ularning amaldagi
qonunchilikka muvofiq yuritilganligi sifatini aniqlash maqsadida o‘tkaziladi.
Buxgalteriya hisobi - xo`jalik
operatsiyalarini buxgalteriya
hujjatlarida aks ettirish, hisobotni
saqlash, moliyaviy hisobotni
tayyorlash va taqdim etishga
ma’suldir. Buxgalterlik firmalari
korxona tomonidan ularning pul
muomalalarini yuritilishini olib
boradi. Bu biznesni tushunadigan
tildir, chunki u tadbirkorlik
sub’ektining moliyaviy hisobotini
taqdim etish vositasidir.
Audit - bu moliyaviy hisobotni
tekshirish va baholash faoliyati.
Korxonaning buxgalteriya
xodimlari tomonidan
tayyorlangan moliyaviy hisob-
kitoboperatsiyalarining
haqiqiyligini tekshirish va
tasdiqlashga qaratilgan. Shunday
qilib, u buxgalteriya hisobi
ma’lumotlarining haqiqiyligi va
ishonchliligini belgilaydi.
11. Taqqoslash uchun asos Buxgalteriya hisobi Audit
Ma’nosi Buxgalteriya hisobi -
moliyaviy hisobotlarni
tayyorlash va moliyaviy
hisobotlarni tayyorlashni
muntazam ravishda
hisobga olishni anglatadi
Audit - tashkilotning
hisob kitoblarini va
moliyaviy hisobotlarni
tekshirishni anglatadi
Tartibga soladigan asos Buxgalteriya hisobi
standartlari
Audit standartlari
Ishni bajaruvchi Buxgalter Auditor
Maqsad Tashkilotning ishlashini,
rentabelligini va
moliyaviy holatini
ko‘rsatish
Tashkilotning moliyaviy
ko‘rsatkichlari qanchalik
darajada to‘g‘ri va
adolatli ko‘rinishga ega
ekanligini aniqlash
Boshlanishi Buxgalteriya hisobi
tugallangandan keyin
keyingi yil buxgalteriya
hisobi boshlanadi
Boshqarish buxgalteriya
hisobi tugagandan so‘ng
boshlanadi
Davr Buxgalteriya doimiy
ishlaydi, ya’ni kunlik
ro‘yxatga olish jarayoni
amalga oshiriladi
Audit - davriy jarayon
12. Buxgalteriya va audit o‘rtasidagi asosiy farqlar
Buxgalteriya - bu pul-kredit
bitimlarini hisobga olishni va
kompaniyaning moliyaviy
hisobotlarini tayyorlashni tartibga
soluvchi faoliyat
Audit - moliyaviy axborotning
haqiqiy va adolatli nuqtai
nazardan qarashini
mustaqil baholashni o‘z ichiga
olgan analitik vazifa
Buxgalteriya hisobi standartlari
hisobni yuritish bo`yicha minimal
talablarni
Audit standartlari esa auditni
sifatli o‘tkazishni bo`yicha
minimal
talablarni o`z ichiga oladi
Buxgalteriya - soddalashtirilgan
vazifa bo‘lib, u buxgalterlar
tomonidan amalga oshiriladi
Audit murakkab vazifadir,
shuning uchun
Auditorlar uni bajarish uchun
talab qilinadi
Buxgalteriyaning asosiy maqsadi
tashkilotning rentabelligini,
moliyaviy ahvolini va ish faoliyatini
aniqlashdir. Buxgalteriya - doimiy
faoliyat. Buxgalteriya hisobi - bu
boshqarishning boshlanishi
Audit moliyaviy hisobotning
to‘g‘ri tuzilganligini tekshirish
hisoblanadi. Audit davriy
faoliyatdir.
13. Xulosa
Buxgalteriya hisobi va audit xizmati
ixtisoslashgan sohalardir, biroqauditning
ko‘lami keng miqyosda buxgalteriya hisobidan
kengroqdir, chunki turli xil aktlar, soliq
qoidalari, har bir tarmoq bo`yicha qonunchilik
me`yori talablari, buxgalteriya standartlari va
audit standartlarini bilish bilan bir qatorda
kommunikatsiya qobiliyatlari ham talab
qilinadi. Auditor tomonidan taqdim etilgan
hisobotlar kreditorlar, aksiyadorlar, investorlar,
etkazib beruvchilar, qarzdorlar, mijozlar,
hukumat va boshqalar kabi moliyaviy hisobot
foydalanuvchilari uchun oqilona qaror qabul
qilish uchun foydalidir.
Auditni o‘tkazish jarayoni
faqat buxgalteriya hisob-
kitoblari to‘g‘ri amalga
oshirilganda bajariladi
uni e’tiborsiz qoldirib
bo‘lmaydi.
14. 3. Auditning turlari va shakllari tavsifi.
Xorijda auditorlik faoliyati rivojlanish bosqichlariga
ko‘ra quyidagi turlarga bo‘linadi
Xorijda
auditning turlari
Tasdiqlovchi
audit
Maqsadli
sistemali audit
Tavakkalchilikka
asoslangan audit
15. Tasdiqlovchi audit tekshirish davomida auditor har bir xo‘jalik muomalasini
tekshiradi va tasdiqlaydi hamda parallel ravishda hisob registrlarini tuzadi.
Hozirda esa bu hisob ishlarini qayta tiklash deyiladi.
Maqsadli sistemali audit- mijozning ichki nazorat tizimining qay darajada
ishlayotganligini tekshirishga asoslanadi. Agarda ichki nazorat tizimi oqilona
tashkil qilingan hamda yaxshi ishlayotgan bo‘lsa, tashqi auditorlar o‘z ishlarini
tanlab tekshirish hamda alohida ob’ektlarni nazoratdan o‘tkazish bilan
cheklanadi. Ammo, auditor korxonada
yuz beradigan o‘g‘irlik, firibgarlik holatlarini ham inobatga olishi lozim.
Tavakkalchilikka asoslangan audit tavakkalchilik baland bo‘lgan joyda
tekshirish vaqtini ko‘proq ajratish hamda past tavakkalchilik bo‘lgan joyda
tekshirishga kam vaqt ajratishga asoslanadi. Bu tekshirish xarajatlarini
kamaytirish yuzasidan kelib chiqadi.
VAZIFALARI
16. Auditorlik tekshiruvi iqtisodiy nuqtai nazardan
ikki turga bo‘linadi:
• bu xo‘jalik ichida uning faoliyatining samaradorligini tekshirish va
aniqlashda mustaqil baho berishdir. Ichki audit uchun
korxonaning o‘zi yoki uning bir bo‘limi – korxona ichidagi nazorat
bo‘limi javob beradi. Ichki auditning maqsadi – korxona
xizmatchilariga o‘zlarining majburiyatlarini a’lo darajada
bajarishga yordam berishdir. Ichki audit korxonaga
tekshirilayotgan ob’ektlar haqida aniq tahlil, baholash, tavsiya,
maslahat va ma’lumotlarni beradi.
Ichki
audit
• xo‘jalik yurituvchi sub’ektning buxgalteriya hisobi va moliyaviy
hisobotining haqqoniyligini ob’ektiv baholash maqsadida
shartnoma asosida auditorlik kompaniyalari tomonidan
o‘tkaziladi. Tashqi auditning asosiy xususiyatlaridan biri – bu
mijoz korxonaga nisbatan hech qanday manfaati bo‘lmagan, ya’ni
uning mulkdori, ta’sischisi, rahbari yoki boshqa lavozimida
ishlamaydigan, mustaqil, xolis auditor tomonidan
o‘tkazilishidadir. Agarda auditor tekshirayotgan korxonaning
mulkdori, ta’sischisi, rahbari yoki boshqa lavozimida ishlaydigan
shaxs bo‘lsa, u holda auditorlik faoliyati uchun berilgan litsenziya
bekor qilinishi ham mumkin.
Tashqi
audit
18. Auditning davrga ko’ra turlari
Dastlabki audit auditor yoki auditorlik tashkiloti tomonidan ushbu
korxonani birinchi marta tekshirishni anglatadi
Davriy audit takroriy shartnomalar orqali bir korxona bitta auditor yoki
auditorlik tashkiloti tomonidan amalga oshiriladi. Bu esa, albatta,
mijozning malakali auditor bilan uzoq muddatli hamkorlik qilishga
bo‘lgan qiziqishidan kelib chiqadi. Davriy audit dastlabki auditga
nisbatan ancha ustundir.
19. Auditning shakllari
Mos
keluvchanlik
auditi
• bu turdagi tekshirishda auditning mamlakat miqyosidagi qonunlarga,
shuningdek, barcha me’yoriy hujjatlarga mos kelishi yoki kelmaslik sabablari
o‘rganiladi. Masalan, korxona faoliyatini auditorlik tekshirishdan o‘tkazishda
uning korxona Nizomiga yoki mavjud yo‘riqnomalarga mos bo‘lishi
aniqlanadi.
Operatsion
audit
• barcha xo‘jalik muomalalari va jarayonlari, ularning ish samaradorligiga va
unumdorligiga bo‘lgan ta’siri o‘rganiladi. Operatsion auditda unumdorlik va
samaradorlik ko‘rsatkichlari, qimmatli qog‘ozlar hamda moliyaviy tizimga
rioya qilishning buxgalteriya tamoyillariga mos kelishi nuqtai nazaridan ham
ko‘rib chiqiladi.
Moliyaviy
hisobot
auditi
• tekshiruv moliyaviy va buxgalteriya xodimlari tomonidan o‘tkazilib, asosan
korxonaning to‘lov qobiliyati, moliyaviy natijalar, sotish jarayonlarining
hisobotlarda qanchalik darajada aks ettirilganligi tekshiriladi.
20. 4. Audit xizmatlari bozori to’g’risida
Hozirgi zamon auditorlarining paydo bo‘lishi Buyuk
Britaniyada 1780 yillarda boshlangan Sanoat inqilobi davrida
sodir bo‘ldi. Ushbu inqilob murakkab byurokratik tuzilmalari
bo‘lgan yirik sanoat korxonalarining paydo bo‘lishiga va
keyinchalik korxonalarni kengaytirishni moliyalashtirish
uchun tashqi mablag‘larni izlashga bo‘lgan ehtiyojni asta-
sekin oshirdi. Kapital bilan ta’minlash va boshqaruv
o‘rtasidagi o‘zaro bog‘liqlik yuzaga keldi. Ikkala o‘zgarish
ham buxgalteriya xizmati mutaxassislariga hamda
korxonaning ichki va tashqi moliya bo‘limlarini tekshirishga
bo‘lgan talabni keltirib chiqardi. Auditorlik kasbining
institutlari yaratilishi usha vaqt davri oldida turgan masala edi.
21. Bozor iqtisodiyoti rivojlangan mamlakatlarda moliyaviy
nazoratning quyidagi tashkiliy tizimidan foydalaniladi:
Schyotlar palatasi yoki davlat bosh auditorlik apparati.
Davlat Soliq boshqarmasi.
Vazirliklardagi nazorat taftish bo’linmalari byudjet tomonidan
mablag’ bilan ta’minlanib, davlat moliyaviy nazoratining oliy
organi .
Mustaqil auditorlik moliyaviy nazorat balans ma’lumotlarining
to’g’riligini, amalga oshirilgan muomalalarning qonuniyligini
shartnoma asosida nazorat qiladi.
22. • Rahbariyat auditorlar tekshiradigan korxonalarning
buxgalteriya tizimini nazorat qiladi. Rahbariyat nafaqat
investorlarga taqdim etiladigan moliyaviy hisobotlar uchun
mas’uldir, balki ushbu hisobotlarga kiradigan ma’lumotlarning
xususiyatlarini aniq bo‘lishiga ham vakolatlidir
Rahbariyat jarayonlar va
aloqalarni nazorat qiladi
• Moliyaviy hisobot bu korxona faoliyatini bugungi darajasini
belgilab beruvchi hisobot turi bo`lib, u nafaqat rahbariyatga
balki undan foydalanuvchilarga ham u tuzilgan davri bo`yicha
yetarli, aniq, ishonchli, o`rinli hamda kerakli ma`lumotlarni
bera olishi lozim
Manfaatdor tomonlar
bilan aloqa. Moliyaviy
hisobotlar
• Auditorlik xizmatlariga bo‘lgan talab bir necha xil nazariyalar
bilan izohlanishi mumkin. Ruhlantirilgan ishonch va Agentlik
munosabatlari nazariyasi kabi ba’zi nazariyalar yaxshi
o‘rganilib, keng ommaga e’lon qilingan
Kreditlashning
ishonchliligi nazariyasi
Ruhlantiruvchi ishonch
nazariyasi
Agentlik munosabatlari
nazariyasi
Ushbu nazariya 1920 yillar oxirida gollandiyalik professor Teodor
Limperg tomonidan ishlab chiqilgan. Ilgarigi nazariyadan farqli
o‘laroq, Limperg nazariyasi audit xizmatlariga ham talab, ham
taklifni ko‘rib chiqadi
Uott vassimmerman tomonidan taklif etilgan agentlik
munosabatlari nazariyasida - nufuzli auditor (Hurmatga ega bo‘lgan
auditorlar) – kutilgan natijalarga olib keladigan auditor nafaqat
uchinchi tomon manfaatlari, balki rahbariyat manfaatlari uchun
ham tayinlanadi
Mustaqil auditorlik moliyaviy nazorat bozori quyidagi xizmatlarni o’z ichiga
oladi:
23. Auditni tartibga solish
Umumiy yuridik javobgarlik
Auditorlar uchun umumiy yuridik javobgarlik odatda ikkita toifaga
bo‘linadi: mijozlar oldidagi majburiyatlar va uchinchi shaxslar oldidagi
javobgarlik.
Qonuniy javobgarlik
umumiy huquq, yuridik qonunchilik bo‘yicha fuqarolik javobgarligi,
qonunga muvofiq jinoiy javobgarlik va professional buxgalteriya tashkilotlari
a’zosi sifatida javobgarlik
Jamoatchilik nazorati kengashi
Buxgalteriya nazorati bo‘yicha kengashlar - hukumat yoki kasbiy
komissiyalar so‘nggi yillarda auditorlarning ishini qayta ko‘rib chiqish va
standartlarni o‘rnatish va joriy etishda faol ishtirok etishni boshladi
24. Auditni tartibga solish
Nemischa mas’uliyat
Germaniyada auditorlar qasddan majburiyatlarini bajarmaganda mijozga
nisbatan cheklanmagan miqdorda javobgar bo‘ladilar, lekin javobgarlik
majburiyatlari cheklangan, vaziyatga qarab 1.000.000 dan 4.000.000 Evrogacha
qonun bilan to‘lanadi
Uchinchi shaxslar oldidagi majburiyatlari
Uchinchi shaxslar audit mijozidan tashqari auditdan barcha manfaatdor
tomonlarni o‘z ichiga oladi. Auditorlik firmasi uchinchi shaxslarga, masalan,
soxta moliyaviy hisobotlarga tayanib, zarar ko‘rgan banklarga nisbatan javobgar
bo‘lishi mumkin
Mijozlar oldidagi javobgarlik
Auditor tomonidan auditorlik tekshiruvida ehtiyotsizlik qilinganligi sababli, mijoz
tomonidan taqdim etilgan odatiy fuqaroviy da’vo, auditor tomonidan moliyaviy
hisobotdagi soxtalik yoki ishchilarning firibgarligini aniqlamaganligi to‘g‘risidagi
da’vo
26. Sarbanes-Oxley Qonuni 1934
yilgi "Qimmatli qog‘ozlar va
birja amaliyoti to‘g‘risida" gi
qonunni qabul qilgan
paytdan e’tiboran AQSH
tomonidan qabul qilingan
birinchi buxgalteriya
qonuni hisoblanadi
COSO hisoboti ichki
nazoratga e’tibor qaratadi
Qonunlar
Xalqaro audit bozoriga
ta’sir ko‘rsatadigan
tadqiqotlar va
qonunlarga misollar
COSO
hisoboti
2002-yilgi
Sarbanes-
Oxley Qonuni
Enron kompaniyasining inqirozga yuz
tutishi XEROX va TYCO kabi yirik
kompaniyalarga qadar tarqalgan
buxgalterlik janjallari oqibatida
imzolangan
“Turnbull
hisoboti”
Birlashtirilgan
kodeks
27. COSO
hisobotida
quyidagilar
belgilab
o‘tilgan
ichki nazorat va uning tarkibiy
qismlariga tegishli tushunchalarni
uyg‘unlashtirish
ichki nazorat
sifatini
baholashga
yordam berish
boshqaruvning ichki nazorat tizimini
yaratish, rahbariyatga o‘z kompaniyasidagi
ichki nazoratni zamonaviy nazorat
texnologiyalari bilan taqqoslash imkonini
berish
ichki nazoratning
muvofiqligi
to‘g‘risida tashqi
hisobot uchun
asos yaratish
28. Ushbu maqsadlarning barchasi audit
xizmatiga ta’sir etishi mumkin bo‘lsada,
ikkinchidan, bu mavzu alohida ahamiyat
kasb etadi, chunki u kompaniyaning
ichki nazorat tizimining sifati to‘g‘risida
ichki auditor tomonidan tasdiqlanishi
mumkin. COSO hisoboti Ichki nazorat
komponentlari deb nomlangan 7-bobda
bo‘yicha keng muhokama qilinadi.