1. หน่ว ยที่
3
ทฤษฎีท ี่เ กีย วข้อ ง
่
กับ พัฒ นาการของ
มนุษ ย์

3. Psychosexual
developmental stage
ของฟรอยด์

4. • ซิกมันต์ ฟรอยด์ (Sigmund Freud) เป็นนัก
จิตวิทยาชาวยิว เป็นผู้ที่สร้างทฤษฎีจิต
วิเคราะห์ (Psychoanalytic Theory) ซึ่งเป็น
ทฤษฎีทางด้านการพัฒนา Psychosexual
โดยเชือว่าเพศหรือกามารมณ์ (sex) เป็นสิ่งที่
่
มีอิทธิพลต่อการพัฒนาของมนุษย์ แนวคิดดัง
กล่าวเกิดจากการสนใจศึกษาและสังเกตผู้ปวย ่
โรคประสาทด้วยการให้ผู้ปวยนอนบนเก้าอี้
่
นอนในอิริยาบทที่สบายที่สุด จากนันให้ผป่วย
้ ู้
เล่าเรื่องราวของตนเองไปเรื่อย ๆ ผู้รักษาจะนั่ง
อยู่ด้านศีรษะของผู้ปวย คอยกระตุ้นให้ผป่วย
่ ู้
ได้พูดเล่าต่อไปเรื่อย ๆ เท่าที่จำาได้ และคอย

5. • ฟรอยด์เชื่อว่ามนุษย์มีสัญชาตญาณติดตัวมา
แต่กำาเนิด พฤติกรรมของบุคคลเป็นผลมาจาก
แรงจูงใจหรือแรงขับพื้นฐานที่กระตุ้นให้บุคคล
มีพฤติกรรม คือ สัญชาตญาณทางเพศ (sexual
instinct) 2 ลักษณะคือ
• 1. สัญชาตญาณเพือการดำารงชีวิต (eros = life
่
instinct)
• 2. สัญชาตญาณเพือความตาย (thanatos =
่
death instinct)

6. ฟรอยด์จงแบ่งขั้นตอน
ึ
พัฒนาการบุคลิกภาพของ
มนุษย์ออกเป็น 5 ขั้น ดังนี้
1. ขั้น ปาก (oral stage)
2. ขั้น ทวารหนัก (anal stage)
3. ขั้น อวัย วะเพศ (phallic or
oedipal stage)
4. ขั้น แฝงหรือ ขั้น พัก (latency
stage)
5. ขั้น สนใจเพศตรงข้า ม (genital

7. โครงสร้า งบุค ลิก ภาพ (The
personality structure)
1. ตนเบือ งต้น (id)
้
2. ตนปัจ จุบ น (ego)
ั
3. ตนในคุณ ธรรม (superego)

8. ทฤษฎี Psychosocial
developmental stage ขอ
งอิร ิค สัน

9. อธิบายถึงลักษณะของการศึกษาไปข้าง
หน้า โดยเน้นถึงสังคม วัฒนธรรม และ
สิงแวดล้อมทีมีผลต่อการพัฒนา
่ ่
บุคลิกภาพของคน ซึ่งในแต่ละขั้นของ
พัฒนาการนันจะมีวิกฤติการณ์ทาง
้
สังคม (social crisis) เกิดขึ้น การทีไม่
่
สามารถเอาชนะหรือผ่านวิกฤติการณ์
ทางสังคมในขั้นหนึ่ง ๆ จะเป็นปัญหาใน
การเอาชนะวิกฤติการณ์ทางสังคมใน
ขั้นต่อมา ทำาให้เกิดความบกพร่องทาง

10. ตามแนวคิด ของ Erikson แบ่ง
พัฒ นาการด้า นจิต สัง คมของ
บุค คลเป็น 8 ขั้น ดัง นี้
• ขั้น ที่ 1 ระยะทารก (Infancy period)
อายุ 0-2 ปี :ขั้น ไว้ว างใจและไม่ไ ว้
วางใจผู้อ น (Trust vs Mistrust)
ื่
• ขั้น ที่ 2 วัย เริ่ม ต้น (Toddler period) อายุ
2-3 ปี : ขั้น ที่ม ค วามเป็น อิส ระกับ ความ
ี
ละอายและสงสัย (Autonomy vs Shame
and doubt)
• ขั้น ที่ 3 ระยะก่อ นไปโรงเรีย น
(Preschool period) อายุ 3-6 ปี : ขั้น มี
ความคิด ริเ ริ่ม กับ ความรู้ส ก ผิด
ึ
(Initiative vs Guilt)

11. • ขัน ที่ 4 ระยะเข้า โรงเรีย น (School
้
period) อายุ 6-12 ปี : ขั้น เอาการ
เอางานกับ ความมีป มด้อ ย (Industry
vs Inferiority)
• ขัน ที่ 5 ระยะวัย รุ่น (Adolescent period)
้
อายุ 12-20 ปี : ขัน การเข้า ใจอัต
้
ลัก ษณะของตนเองกับ ไม่เ ข้า ใจตนเอง
(Identity vs role confusion)
• ขัน ที่ 6 ระยะต้น ของวัย ผู้ใ หญ่ (Early
้
adult period) อายุ 20-40 ปี : ขัน ความ
้
ใกล้ช ิด สนิท สนมกับ ความรูส ึก เปล่า
้

12. •ขั้น ที่ 7 ระยะผู้ใ หญ่ (Adult
period) อายุ 40-60 ปี : ขั้น การ
อนุเ คราะห์เ กื้อ กูล กับ การพะว้า
พะวงแต่ต ัว เอง (Generativity vs
Self-Absorption)
•ขั้น ที่ 8 ระยะวัย สูง อายุ (Aging
period) อายุป ระมาณ 60 ปีข ึ้น ไป
: ขั้น ความมั่น คงทางจิต ใจกับ
ความสิ้น หวัง (Integrity vs

15. ทฤษฎีพ ัฒ นาการทาง
ความคิด (Cognitive
Theories) ของเพีย เจท์

17. เพียเจท์เชื่อว่าโดยธรรมชาติแล้ว
มนุษย์ทุกคนมีความพร้อมที่จะมี
ปฏิสัมพันธ์และปรับตัวให้เข้ากับ
สิ่งแวดล้อมตั้งแต่เกิด เพราะ
มนุษย์ทุกคนหลีกเลี่ยงไม่ได้ที่จะ
ต้องมีปฏิสัมพันธ์กับสิ่งแวดล้อม
ซึงต้องมีการปรับตัวอยู่ตลอดเวลา
่
ผลจากกระบวนการดังกล่าวจะ
ทำาให้มนุษย์เกิดพัฒนาการของ

19. ธรรมชาติของมนุษย์มพื้นฐาน
ี
ติดตัวตั้งแต่กำาเนิด 2 ชนิด
คือ
• 1. การจัดและรวบรวม (organization)
• 2. การปรับตัว (adaptation)
2.1 การซึมซาบหรือดูดซึมประสบการณ์
(assimilation)
2.2 การปรับโครงสร้างทางเชาวน์ปัญญา
(accomodation)

20. องค์ประกอบสำาคัญที่เสริม
พัฒนาการทางสติปัญญา 4
องค์ประกอบคือ
• วุฒิภาวะ (maturation)
• ประสบการณ์ (experience)
• การถ่ายทอดความรู้ทางสังคม (social
transmission)
• กระบวนการพัฒนาสมดุลย์ (equilibration)

21. devepment

22. ขั้น พัฒ นาการเชาว์ป ัญ ญา
1. ขัน ใช้ป ระสาทสัม ผัส และ
้
กล้า มเนื้อ (sensorimotor
period) อายุ 0- 2 ปี
2. ขัน เริ่ม มีค วามคิด ความ
้
เข้า ใจ (pre-operational
period) อายุ 2-7 ปี
• ขัน กำา หนดความคิด ไว้ล ่ว ง
้
หน้า (preconceptual
thought) อายุ 2-4 ปี

23. 3. ขั้น ใช้ค วามคิด อย่า งมี
เหตุผ ลเชิง รูป ธรรม
(concrete operational
period ) อายุ 7-11 ปี
4. ขั้น ใช้ค วามคิด อย่า งมี
เหตุผ ลเชิง นามธรรม
(formal operational
period) อายุ 11-15 ปี

24. Piaget’s Model

25. ทฤษฎีพ ัฒ นาการทาง
จริย ธรรมของโคลเบอร์ก

26. 1. ระดับ ก่อ นกฎเกณฑ์
(Preconventional Level)
2. ระดับ ตามกฎเกณฑ์ (Conventional
Level)
3. ระดับ เหนือ กฎเกณฑ์
(Postconventional Level)

27. เหตุผ ลเชิง จริย ธรรม 6 ขั้น แบ่ง ออก
เป็น 3 ระดับ ตามทฤษฎีพ ัฒ นาการ
ทางจริย ธรรมของโคลเบอร์ก
ระดับ จริย ธรรม ขั้น การใช้เ หตุผ ลเชิง จริย ธรรม
ระดับก่อนมีจริยธรรมอย่าง 1. ระดับจริยธรรมของผู้อื่น
แน่นอนของตน (Heteronomous Morality)
(2-7 ปี)
(Pre conventional
2. ผลประโยชน์ของตนเป็น
Level)
ส่วนใหญ่ (Individualism and
Instrumental Purpose
and Exchange) (7-10 ปี)
3. การยอมรับของกลุ่ม
(Mutujal Interpersonal
ระดับมีจริยธรรมตามกฎ Expectations Relationships
เกณฑ์ and Interpersonal
(Conventional Conformity) (10-13 ปี)
Level) 4. ระเบียบของสังคม(Social

34. ทฤษฎีวุฒภาวะของกีเซลล์
ิ
(Gesell’s Maturational
theory)

35. มโนทัศน์พื้นฐานของทฤษฎี

36. พัฒนาการของมนุษย์
ดำาเนินต่อไปตามหลัก
การดังนี้
A. การเปลี่ยนแปลงทางด้านการเจริญ
เติบโต การเรียนรู้ และพัฒนาการ
ในแต่ละช่วงวัยขึ้นอยู่กับวุฒิภาวะ
B. วุฒิภาวะเป็นภาวะที่เกิดขึ้นตาม
ธรรมชาติจากการทำางานของระบบ
ประสาท และกล้าม
เนือ(Neuromuscular) โดยมีตัว
้
กำาหนดที่สำาคัญคือ ยีนส์หรือ
พันธุกรรม
C. พัฒนาการจะเกิดอย่างมี

37. E. อัตรา(Rate)
F. พัฒนาการทุกด้านมีการเตรียม
พร้อมและจัดระบบระเบียบไว้เพื่อ
สนับสนุนซึ่งกันและกัน(Reciprocal
interweaving)
G. พัฒนาการจะเริ่มจากส่วนใหญ่และ
ไม่เฉพาะเจาะจงไปสู่ส่วนที่เล็กและ
เฉพาะเจาะจงมากยิ่งขึ้น
H. ความสามารถในการรักษา
ดุลยภาพ(Selfregulation)
I. พัฒนาการผิดปกตินั้นจะพบว่าเด็ก
มีลักษณะความสามารถในการกระ

38. การแบ่งพัฒนาการ
1. Motor Behavior
2. Adaptive Behavior
3. Language Behavior
4. Personal-Social Behavior

39. Tonic –neck-reflex

40. Tonic –neck-reflex

41. Sucking Reflex

42. Swallow Reflex

44. Swallow Reflex

45. Rooting Reflex

46. Grasping Reflex

47. Stepping Reflex

48. Stepping Reflex

49. ทฤษฎีสัมพันธภาพระหว่างบุคคล
ของซัลลิแวน (The Sullivan’s
Interpersonal Theory)

53. มโนทัศน์พื้นฐานของทฤษฎี
สัมพันธภาพระหว่างบุคคล

57. การแบ่งขั้นพัฒนาการ
1. Infancy

58. 2. Childhood

59. 3. Juvenile era

60. 4. Pre-adolescence

61. Egocentric

62. 5. Early adolescence

63. 6. Late -adolescence

64. 7. Adulthood

65. ขอให้โ ชคดีใ น
การสอบ