ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΣΤΟ ΓΕΛ ΠΑΡΟΥ, 2017: Η άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Οθωμανούς Τούρκους το 1453: οι πρωταγωνιστές της και η απήχησή της στη λαϊκή παράδοση.

1. ΟΙ ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΕΣ
ΚΑΙ Η ΑΠΗΧΗΣΗ ΤΗΣ ΑΛΩΣΗΣ
1453

2. Κωνσταντίνος ΙΑ' Παλαιολόγος

3. Ο Κωνσταντινος ΙΑ’ Παλαιολογος γεννηθηκε
στις 8 Φεβρουαριου 8 Φεβρουαρίου 1405 -
29 Μαΐου 1453 ήταν ο τελευταίος
βασιλεύων Βυζαντινός αυτοκράτορας.
Η ηρωική αντίστασή του κατά των
Οθωμανών, σφράγισε τις ύστατες στιγμές
της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας περνώντας ο
ίδιος στη σφαίρα του θρύλου, του μύθου και
της φαντασίας.

5. Μωάμεθ Β΄ Ο Πορθητής

6. Ο Μωάμεθ Β΄ 30 Μαρτίου 1432 - 3 Μαΐου 1481
γνωστός και ως Μωάμεθ ο Πορθητής και Φατίχ
Σουλτάν Μεχμέτ, ήταν Οθωμανός σουλτάνος, ο οποίος
βασίλεψε κατά τα διαστήματα 1444-1446 και 1451-1481.
Θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους Οθωμανούς
σουλτάνους, που ακόμη και σήμερα οι Τούρκοι θεωρούν
ως μία από τις μεγαλύτερες μορφές στην ιστορία τους.

7. Μύθοι και θρύλοι από την Άλωση
της Πόλης

8. Ο μαρμαρωμένος βασιλιάς.
Ο λαοφιλέστερος θρύλος έχει να κάνει με το τελευταίο αυτοκράτορα που
μαρμάρωσε μέσα στο ναό της Αγίας Σοφίας. Η παράδοση πέρασε από στόμα
σε στόμα αμέσως μετά την κατάληψη της Κωνσταντινούπολης.
Όταν η Πόλη πέρασε στα χέρια των Τούρκων, ο λαός δεν μπορούσε να
πιστέψει ότι ένα τέτοιο κτίσμα έχει περιέλθει σε μουσουλμανικά χέρια.
Διέδωσαν λοιπόν ότι ο βασιλιάς κρύφτηκε πίσω από μία κολόνα του ναού της
Αγίας Σοφίας, χάθηκε μέσα στους διαδρόμους και παρέμεινε κρυμμένος εκεί.
Οι ώρες αναμονής τον “μαρμάρωσαν”. Είναι γεγονός ότι κανείς δεν βρήκε το
πτώμα του τελευταίου υπερασπιστή, του αυτοκράτορα Κωνσταντίνου του
Παλαιολόγου. Χάθηκε και πίστεψαν ότι Άγγελος Κυρίου το έκρυψε και το
μαρμάρωσε. Κάποτε θα έρθει η ώρα που πνοή Θεού θα του δώσει δύναμη και
ζωή ξανά και όλα θα ξαναγίνουν από την αρχή. Η Πόλη θα είναι και πάλι
ελεύθερη.
Στην πόρτα της Αγια-Σοφιάς, που σφράγισε / ενός αγγέλου χέρι, /
διπλοσφαγμένος έπεσ' ο Δικέφαλος / απ' τ' άπιστο μαχαίρι.

10. Ο παπάς της Αγίας Σοφίας
Ένας άλλος θρύλος ιδιαίτερα αγαπητός είναι ο θρύλος του
παπά της Αγίας Σοφίας. Η παράδοση λέει ότι την ώρα που οι
Τούρκοι έμπαιναν στην εκκλησία, ο παπάς διέκοψε τη λειτουργία
και κρύφτηκε πίσω από το ιερό. Σε εκείνο το σημείο που
κρύφτηκε ενώ υπήρχε μία πόρτα, “ως δια μαγείας” η πόρτα έγινε
τοίχος τον οποίο κανείς και ποτέ δεν κατάφερε να σπάσει από
τότε. Ούτε οι Τούρκοι, ούτε οι Έλληνες μάστορες τους οποίους
έφερναν για αυτό το σκοπό δεν μπόρεσαν να γκρεμίσουν τον
τοίχο. Ο θρύλος καταλήγει ότι όταν η Αγία Σοφία ξαναγίνει
ελληνική εκκλησία, τότε ο παπάς θα βγει από το ιερό και θα
ολοκληρώσει την ημιτελή λειτουργία του.

12. ΤΑ ΨΑΡΙΑ ΤΟΥ ΚΑΛΟΓΕΡΟΥ
Κάποιος καλόγερος είχε ψαρέψει σε ένα ποτάμι ψάρια
και τα τηγάνιζε κοντά στην όχθη του ποταμού. Τη στιγμή
εκείνη ακούστηκε από ένα πουλί το μήνυμα της πτώσης
της Κωνσταντινούπολης στους Τούρκους. Ο καλόγερος
σάστισε και αμέσως τα μισοτηγανισμένα ψάρια πήδησαν
από το τηγάνι και ξαναβρέθηκαν στο ποτάμι. Εκεί ζουν
αιώνια μέχρι τη στιγμή της απελευθέρωσης της
Κωνσταντινούπολης από τους Τούρκους, οπότε και θα
ξαναβγούν για να συνεχιστεί το τηγάνισμα τους.

14. Δημοτικα τραγουδια και ποιηματα
αφιερωμενα στην αλωση της Πολης
• Τῆς Ἁγιά-Σοφιᾶς (Δημοτικό)
• Πάρθεν ἡ Ρωμανία (Δημοτικὸ τοῦ Πόντου)
• Ἑτέρα ἐκδοχή (Πρόλογος, χωρίς ρυθμό)
• Θρῆνος τῆς Κωνσταντινουπόλεως (δημοτικό)
• Τὰ Εὐζωνάκια (Δημοτικό)
• Γεώργιος Βιζυηνός - Ὁ τελευταῖος Παλαιολόγος (1882)
• Κωνσταντῖνος Π. Καβάφης - Θεόφιλος Παλαιολόγος
• Κωνσταντῖνος Καρυωτάκης - Μαρμαρωμένε Βασιλιᾶ
• Ὀδυσσέας Ἐλύτης - Θάνατος καὶ Ἀνάστασις τοῦ Κωνσταντίνου
Παλαιολόγου (1969)

15. Σταμάτης Σπανουδάκης – Μαρμαρωμένος
Βασιληάς
1 Πύλη Του Παραμυθιού 1:11
2 Κωνσταντíνος Παλαιολóγος 4:05
3 Πóλη Γλυκειά 3:56
4 Τα Μάτια Της Δακρύσαν 4:04
5 Ξημέρωμα Στα Τεíχη 4:29
6 Μαύρη Τρíτη 4:31
7 Εάλω Η Πóλη 5:24
8 Τέσσερα Βήτα3:29
9 Βροχερó Δειλινó Στον Βóσπορο
4:55
10 Η Αγάπη Που Δεν Γνώρισες 2:50
11 Θρήνος 3:57
12 Θάρθεις Σαν Αστραπή 4:34
13 Μαρμαρωμένος Βασιληάς 5:08

16. Ο μαρμαρωμένος βασιλιάς
• Αλεξίου Χαρούλα
• Album: Μικρά Ασία
• Έτος: 1972
• Στιχουργός: Πυθαγόρας
• Συνθέτης: Καλδάρας Απόστολος
• Είδος μουσικής: Εντεχνο
• Θεματολογία: Ελλάδα

17. Βιβλιο για την αλωση της
Κωνσταντινουπολης
Τυτλους: 1453
• Συγγραφέας: Μανούσος
Ορέστης
• Εικονογραφιση:Νικος
Παγωνης
• Οι Εκδόσεις Anubis, λίγο πριν
την ιστορική επέτειο της
Αλωσης της
Κωνσταντινούπολης (555
χρόνια: 29 Μαΐου 1453 - 29
Μαΐου 2008), κυκλοφορούν
το πρώτο τους ελληνικό

18. Δικτυογραφία
• https://el.wikipedia.org (λήμμα: Κωνσταντίνος ΙΑ΄ Παλαιολόγος, τελευταία τροποποίηση 11 /4/ 2017)
• https://el.wikipedia.org (λήμμα: Μωάμεθ Β΄ ο Πορθητής, τελευταία τροποποίηση 21 /3/ 2017)
• http://vizantinaistorika.blogspot.gr (ανάρτηση: ΜΥΘΟΙ ΚΑΙ ΘΡΥΛΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΛΩΣΗ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ,
31/05/2014)
• http://toorama.blogspot.gr (ανάρτηση: Θρύλοι και δοξασίες για την Άλωση της Πόλης, 29/05/2012)
• http://users.uoa.gr (ανάρτηση: Θρῆνοι τῆς Ἁλώσεως (29 Μαΐου 1453), 29/05/2012)
• http://photodentro.edu.gr («Η Άλωση της Κωνσταντινούπολης, Θρήνοι, Θρύλοι, Παραδόσεις»)
• https://www.discogs.com (Σταμάτης Σπανουδάκης, Μαρμαρωμένος Βασιλιάς, 1998)
• http://www.greeklyrics.gr (Πυθαγόρας – Α. Καλδάρας, Μαρμαρωμένος Βασιλιάς, ερμηνεία Χάρις Αλεξίου)
• http://www.anubis.gr (O. Mανούσος - Ν. Παγώνης, 1453, graphic novel, Anubis, 2008)

19. ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΩΝ:
• Κουταλίδη Κωνσταντίνας-Ραφαέλας
• Κρούτι Σοφίας
Μαθητριών του Β2 τμήματος
του ΓΕΛ Πάρου
Σχολικό έτος 2016-17