Otizm ve otizmle ilişkili bozukluklar / Dikkat Eksikliği Hiperaktivite BozukluğuGuzel Gunler Poliklinigi
Yankı Yazgan'ın 30.05.2009 tarihinde 11. Ulusal Çocuk Nörolojisi Kongresindeki Otizm ve otizmle ilişkili bozukluklar ve Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu adlı sunumları
Otizm'de başka problemlerden ayırd ederken nelere dikkat ediyoruz? konuya değinen başka sunumlarla beraber hazırlandığı için ayırıcı tanıya ilişkin bütün bilgileri kapsamamaktadır. öne çıkan hususlarla sınırlı tutulmuştur.
Differential Diagnosis of Autism
yoksulluk ve gelir eşitsizliğinin beyin ve insan gelişimine etkilerini özetleyen bir sunum. Araştırma bulgularının özeti şeklinde. yorumlayıcı yazılarım linkedin ve yankiyazgan.com da.
DEHB ile disleksinin tanımlarını yaptıktan sonra beraber görülmelerine ilişkin araştırma verilerini özetledim. Bu verilere dayanarak gündelik uygulamalarda neler yapılabileceğini tartıştım. Disleksi alanında netleşmemiş konulara da kısaca değindim.
Otizm ve otizmle ilişkili bozukluklar / Dikkat Eksikliği Hiperaktivite BozukluğuGuzel Gunler Poliklinigi
Yankı Yazgan'ın 30.05.2009 tarihinde 11. Ulusal Çocuk Nörolojisi Kongresindeki Otizm ve otizmle ilişkili bozukluklar ve Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu adlı sunumları
Otizm'de başka problemlerden ayırd ederken nelere dikkat ediyoruz? konuya değinen başka sunumlarla beraber hazırlandığı için ayırıcı tanıya ilişkin bütün bilgileri kapsamamaktadır. öne çıkan hususlarla sınırlı tutulmuştur.
Differential Diagnosis of Autism
yoksulluk ve gelir eşitsizliğinin beyin ve insan gelişimine etkilerini özetleyen bir sunum. Araştırma bulgularının özeti şeklinde. yorumlayıcı yazılarım linkedin ve yankiyazgan.com da.
DEHB ile disleksinin tanımlarını yaptıktan sonra beraber görülmelerine ilişkin araştırma verilerini özetledim. Bu verilere dayanarak gündelik uygulamalarda neler yapılabileceğini tartıştım. Disleksi alanında netleşmemiş konulara da kısaca değindim.
3. Zihinsel yetersizliği olan çocukların büyük bir bölümü
fiziksel özellikler ve görünüşleri açısından akranlarından
farklı değildir.
Bireyin yetersizliğinin derecesi arttıkça fiziksel
farlılıkları da artmaktadır.
Bu durum organik problemlerin yol açtığı
yetersizlik durumlarında daha çok görülmektedir.
1.4.4 Fiziksel Sağlık Özellikleri 3
4. Zihinsel yetersizliği olan çocuklar motor gelişimde sınırlılıklar
göstermektedir.
Dayanıklılık, kuvvet, sürat, denge, hareketlilik, el becerileri
ve el-göz koordinasyonu gibi motor özelliklerde normal
gelişim gösteren akranlarına göre çok daha zayıftır.
Zihinsel yetersizliği olan çocuklar uygulanan programlar ile bu
becerileri edinebilir ve sergileyebilirler.
1.4.4 Fiziksel Sağlık Özellikleri 4
5. 1.4.4 Fiziksel Sağlık Özellikleri 5
Zihinsel yetersizliği olan çocuklarda
görülebilen sağlık sorunları;
epilepsi (sara hastalığı),
serebral palsi (SP),
görme ve/veya işitme bozuklukları,
kulak sorunları,
akciğer ve solunum yolu rahatsızlıkları,
kalp rahatsızlıkları,
obezite (aşırı kilolu olma hali),
tiroid bozuklukları (guatr),
beslenme ve yutma sorunları,
mide ve bağırsak problemleri,
diş problemleri,
kemik ve eklem problemleri,
psikolojik problemler,
konuşma ve dil problemleri
6. Bu sağlık
problemleri organik,
genetik ya da
çevresel faktörlere
bağlı olarak ortaya
çıkabilir ve
problemlerin
görülme olasılığı
değişkenlik
gösterebilir.
Epilepsinin zihinsel
yetersizliği olanlarda
görülme sıklığı %10
iken; beyin kaslarını
kontrol etme
yeteneğindeki
probleme bağlı olarak
ortaya çıkan serebral
palsinin görülme sıklığı
%5-20’dir.
1.4.4 Fiziksel Sağlık Özellikleri 6
7. Diş hekimine ya da doktora gittiklerinde genellikle korku
yaşarlar ve inatlaşma, öfkelenme gibi davranış problemleri
sergileyerek; kaçma, muayene olmayı ve tedaviyi
reddetme gibi olumsuz tepkilerde bulunurlar.
Orta ve ağır derecede zihinsel yetersizliği olan çocuklar
ise vücudunda ağrıyan, acıyan yeri ifade edememe,
anlatamama, bağımsız olarak sağlık hizmetlerinden
yararlanamama gibi sıkıntılar yaşarlar.
1.4.4 Fiziksel Sağlık Özellikleri 7
8. Zihinsel yetersizliği
olan çocuğun
yaşamla başa
çıkmasında ve sağlık
problemlerini
yenmesinde fırsatlar
yaratılması
Sağlık problemlerinin
ayrıntılı olarak
anlaşılması ve uygun
rehabilitasyon ve
tedavi yaklaşımlarının
uygulanması
Evin ve çevrenin
yetersizliği azaltacak
şekilde düzenlenmiş
olması
Aile bireyleri, hekim,
fizyoterapist,
eğitimciler ve
öğretmenlerin işbirliği
içinde olmaları
1.4.4 Fiziksel Sağlık Özellikleri 8
Editor's Notes
Zihinsel yetersizliği olan çocukların büyük bir bölümü fiziksel özellikler ve görünüşleri açısından akranlarından farklı değildir. Ancak fiziksel anormalliklerle zihinsel yetersizliğinin derecesi arasında güçlü bir ilişki bulunmakta, bireyin yetersizliğinin derecesi arttıkça fiziksel farlılıkları da artmakta; bu durum organik problemlerin yol açtığı yetersizlik durumlarında daha çok görülmektedir.
Zihinsel yetersizliği olan çocuklar motor gelişimde sınırlılıklar göstermektedir. Zihinsel yetersizliği olan çocukların motor gelişimleri fiziksel gelişme ve büyüme ile bağlantılı olarak olgunlaşmaktadır. Zihinsel yetersizliği olan çocuklarda genellikle metabolik ve endokrin bozukluklara ya da genetik mutasyonlara bağlı olarak fiziksel büyüme ve gelişme normal akranlarının gerisinde kalmaktadır. Dayanıklılık, kuvvet, sürat, denge, hareketlilik, el becerileri ve el-göz koordinasyonu gibi motor özelliklerde zihinsel yetersizliği olan çocuklar normal gelişim gösteren akranlarına göre çok daha zayıftır. Zihinsel yetersizliği olan çocuklar uygulanan programlar ile bu becerileri edinebilir ve sergileyebilirler
Zihinsel yetersizliği olan çocukların sağlık özellikleri incelendiğinde de çok sayıda sağlık probleminin zihinsel yetersizliği durumuna eşlik ettiği görülmektedir. Bunlar arasında en sık karşılaşılanlar epilepsi (sara hastalığı), serebral palsi (SP), görme ve/veya işitme bozuklukları, kulak sorunları, akciğer ve solunum yolu rahatsızlıkları, kalp rahatsızlıkları, obezite (aşırı kilolu olma hali), tiroid bozuklukları (guatr), beslenme ve yutma sorunları, mide ve bağırsak problemleri, diş problemleri, kemik ve eklem problemleri, psikolojik problemler, konuşma ve dil problemleri yer almaktadır
Bu sağlık problemleri organik, genetik ya da çevresel faktörlere bağlı olarak ortaya çıkabilir ve problemlerin görülme olasılığı değişkenlik gösterebilir. Örneğin; çok farklı şekil ve derecelerde nöbetler şeklinde ortaya çıkan epilepsinin zihinsel yetersizliği olanlarda görülme sıklığı %10 iken; beyin kaslarını kontrol etme yeteneğindeki probleme bağlı olarak ortaya çıkan serebral palsinin görülme sıklığı %5-20’dir.
Ek olarak uygun beslenemeyen, uygun hijyen özellikleri olmayan koşullarda yaşayan ve uygun sağlık hizmetlerinden yararlanamayan zihinsel yetersizliği olan çocuklar sağlık problemleriyle daha fazla karşı karşıya kalırlar (Sucuoğlu, 2010). Bununla birlikte zihinsel yetersizliği olan çocuklar diş hekimine ya da doktora gittiklerinde genellikle korku yaşarlar ve inatlaşma, öfkelenme gibi davranış problemleri sergileyerek; kaçma, muayene olmayı ve tedaviyi reddetme gibi olumsuz tepkilerde bulunurlar. Orta ve ağır derecede zihinsel yetersizliği olan çocuklar ise vücudunda ağrıyan, acıyan yeri ifade edememe, anlatamama, bağımsız olarak sağlık hizmetlerinden yararlanamama gibi sıkıntılar yaşarlar. Bu tür sıkıntılar da zihinsel yetersizliği olan çocukların uygun tedavi ve sağlık hizmetlerinden yararlanmasını engelleyerek sağlık problemlerinin görülme sıklığı ve şiddetini arttırabilir
Sağlık problemlerinin ayrıntılı olarak anlaşılması ve uygun rehabilitasyon ve tedavi yaklaşımlarının uygulanması, evin ve çevrenin yetersizliği azaltacak şekilde düzenlenmiş olması, aile bireyleri, hekim, fizyoterapist, eğitimciler ve öğretmenlerin işbirliği içinde olmaları zihinsel yetersizliği olan çocuğun yaşamla başa çıkmasında ve sağlık problemlerini yenmesinde fırsatlar yaratılmasının anahtar noktalarıdır. (Fizik tedavi alan zihinsel yetersizliği olan bir çocuk; doktoru, fizyoterapisti, ailesi ve öğretmeninin işbirliği yapması sonucunda daha iyi ve hızlı ilerleyebilir. İşbirliğinin olmadığı durumda ise çocuk daha yavaş ilerler ya da hiç ilerlemez.)
