More Related Content
Similar to 12лаотдлтбдлтдтдблтадлтдблатдлтбалдбтлдат
Similar to 12лаотдлтбдлтдтдблтадлтдблатдлтбалдбтлдат (20)
12лаотдлтбдлтдтдблтадлтдблатдлтбалдбтлдат
- 2. 2
• Хувьцаат капиталын санхүүжилт
• Энгийн хувьцаа
• Давуу эрхтэй хувьцаа
• Хөрөнгө оруулагчийн хувьцаанаас хүртэх өгөөж
• Ногдол ашиг төлөх хугацааны шугам
• Хувьцаа худалдан авах давуу эрх
• Ногдол ашиг болон хувьцааны үнэлгээ
• Ногдол ашгийн бодлого
• Хувьцаагаарх ногдол ашиг
• Хувьцааны хуваалт
• Дүгнэлт
Хичээлийн агуулга
- 3. 3
Хувьцааны зах зээл нь дэлхий
дээрх томоохон зах зээлүүдийн
нэгд зүй ёсоор тооцогддог
бөгөөд компанийн урт хугацаат
эх үүсвэрийг бүрдүүлэгч
хамгийн чухал эх үүсвэр юм.
3
Хувьцаат капиталын санхүүжилт
Assets of global ESG funds by asset classes
- 5. 5
Хувьцаат капиталын санхүүжилт
Энгийн хувьцааны өгөөж
болон эрсдэл нь бусад
уламжлалт хөрөнгө
оруулалтын хэрэгслүүдтэй
харьцуулахад харьцангуй
өндөр байдаг. Тиймээс
хувьцаа гаргагчийн хувьд
өртөг өндөртэй санхүүжилт
юм.
2.9
5.3 5.2
4.9
4.4
2
-0.5
0.7 0.8
-1
0
1
2
3
4
5
6
2000-2017 1968-2017 1900-2017
Equities Bonds Bills
Annualized Real Returns on Asset Classes for World Index
- 7. 7
• Нийт 71.8 тэрбум төгрөгийн
үнэт цаас зах зээл дээр
арилжаалагдсан (өмнөх үеэс
651.6 хувиар өссөн)
• Нийт арилжааны
• Компанийн бонд 0.6%
• ХОС-н эрх 1.8%
• ХБҮЦ 5.8%
• Хувьцаа 91.8 хувь
Хувьцаат капиталын санхүүжилт
Эх сурвалж: Санхүүгийн зохицуулах хороо
- 8. 8
Хувьцаат капиталын санхүүжилт
Бүртгэлтэй компаний тоо
395 392 387 384
376
358
336 332 329
261
237 235
227
218 216
199
150
200
250
300
350
400
450
Хувьцаат компани
I ангилал 21
II ангилал 40
III ангилал 124
- 9. 9
Хувьцааны үндсэн төрлүүд:
Энгийн хувьцаа
Энгийн хувьцаа нь компанийн тодорхой хувийг эзэмшдэг болохыг
нотлох үнэт цаас.
Давуу эрхтэй хувьцаа /ДЭХ/
Энгийн хувьцааны ногдол ашгийг төлөхөөс өмнө ногдол ашгийг үе
тутам, тогтмол хэмжээгээр төлдөг эзэмшлийн онцгой хэлбэр.
Хувьцаат капиталын санхүүжилт
- 10. 10
Шинж чанар:
• Дуусах хугацаа
• Саналын эрх Хувьцааны ангиллаас хамаарч
харилцан адилгүй байдаг. Ихэвчлэн нэгж хувьцаа 1
саналын эрхтэй байна.
• Нэрлэсэн үнэ Компанийн дүрмийн дагуу нэгж
хувьцаанд тогтоож өгсөн ач холбогдол багатай үнэ.
• Нэрлэсэн үнэтэй
• Нэрлэсэн үнэгүй
• Ногдол ашиг
• Нэмэлт нөхцөл
• Эргэн дуудагдах
• Буцаан худалдах
Энгийн хувьцаа
Эчнээ санал
Vote by proxy
Хуримтлагдсан тооцогдох
санал хураалт
Cumulative voting
Энгийн санал хураалт
Statutory voting
Хувьцааны ангилал
Share classes
Саналын эрх
- 11. 11
Санал хураалтын жишээ:
СУТ корпорацийн төлөөлөн удирдах зөвлөлд нийт 4 гишүүнийг сонгох гэж
байна. ТУЗ гишүүнээр өрсөлдөж буй нийт 8 гишүүн байгаа.
• Корпорацийн эргэлтэнд буй хувьцааны тоо ширхэг 1,000,000 ширхэг
• Энгийн хувьцаа бүр ижил буюу 1 ширхэг саналын эрхтэй
• Корпорацийн хяналтын багцыг СЭЗИС эзэмшдэг /75%/ бөгөөд төлөөлөн
удирдах зөвлөлд өөрийн төлөөлөл болох А, Б, В, Г нарыг сонгох сонирхолтой
байна.
• Харин жижиг хувьцаа эзэмшигчид /25%/ нь төлөөлөн удирдах зөвлөлд
өөрсдийн хяналтыг оруулах зорилгоор ноён Д, Е, Ё, Ж нарыг сонгох хүсэлтэй
байна.
Энгийн хувьцаа
- 12. 12
Санал хураалтын жишээ:
Энгийн санал хураалт - Statutory voting
А
Нэр дэвшигч
Дэмжсэн
Татгалзсан
Б В Г Д Е Ё
25%
75%
Ж
25%
75%
75%
25%
75%
25%
75%
25%
75%
25%
25%
75%
25%
75%
Энгийн хувьцаа
- 13. 13
Санал хураалтын жишээ:
Хуримтлагдан тооцогдох санал хураалт - Cumulative voting
Нийт санал = 1,000,000 ш × 4 гишүүн = 4,000,000 санал
Олонхын эзэмших санал = 4,000,000 ш × 75% = 3,000,000 санал
Цөөнхийн эзэмших санал = 4,000,000 ш × 25% = 1,000,000 санал
А
Нэр дэвшигч
Өгсөн санал
Б В Г Д Е Ё
0
Ж
0
750 750 750 750 1,000 0
𝑁𝐸 =
𝑂 ∗ 𝐷
𝑇𝑁 + 1
+ 1
𝑁𝐸
Хүссэн тооны нэр дэвшигчдийг сонгоход шаардагдах энгийн
хувьцааны тоо
𝑂 Нийт эргэлтэнд байгаа хувьцааны тоо
𝐷 Сонгохыг хүссэн төлөөлөн удирдах зөвлөлийн гишүүдийн тоо
𝑇𝑁 Нийт сонгогдох гишүүдийн тоо
Энгийн хувьцаа
- 14. 14
Хувьцааны тоо ширхэг:
• Компанийн энгийн болон давуу эрхийн хувьцааны тоог компаний дүрмээр
тогтоох бөгөөд үүнийг зарласан буюу зөвшөөрөгдсөн хувьцаа гэнэ.
• Зарласан хувьцаанаас хувьцаа эзэмшигчдийн худалдан авч эзэмшсэн хэсгийг
эргэлтэд гаргасан хувьцаа гэнэ.
• Компанийн мэдлийн (халаасны) хувьцаа гэдэг нь компани өөрөө эзэмшиж
буй хувьцааг хэлнэ. Энэ нь ихэвчлэн буцааж худалдан авсан хувьцаа байдаг.
• Гаргасан хувьцаа гэдэг нь нийт эргэлтэд оруулсан хувьцаа юм.
Энгийн хувьцаа
Гаргасан хувьцаа = Эргэлтэл байгаа хувьцаа + Компанийн мэдлийн хувьцаа
- 15. 15
Шинж чанар:
• ДЭХ нь хөрөнгө хуваарилах дарааллын дагуу
энгийн хувьцааны дээр бичигддэг.
• ДЭХ эзэмшигчид нь компанийн үйл ажиллагааны
үр дүнг хуваалцдаггүй.
• Ихэвчлэн саналын эрхгүй
• Ногдол ашиг нь тогтмол ба энгийн хувьцаанаас
харьцангуй өндөр байдаг.
Давуу эрхийн хувьцаа
Хуримтлагдах
Нэмэгдэл ашгаас хувь
хүртэх боломжтой
Үл хуримтлагдах
Нэмэгдэл ашгаас хувь
хүртэх боломжгүй
Ногдол ашиг
- 16. 16
Энгийн хувьцаатай харьцуулахад өндөр ногдол
ашигтай.
Компанийн ирээдүйд бий болгох ашгаас хуваалцах
боломжтой.
Энгийн хувьцааны үнийн өсөлтөөс өгөөж хүртэх
боломжтой.
ДЭХ-ны үнэ харьцангуй тогтвортой байдаг. Учир
нь ногдол ашиг тогтмол.
Эрсдэл өндөр:
• Эргэн дуудагдах нөхцөлтэй
• Буцаан худалдах нөхцөлгүй
• Ногдол ашиг үл
хуримтлагдах
Эрсдэл бага:
• Эргэн дуудагдах нөхцөлгүй
• Буцаан худалдах нөхцөлтэй
• Ногдол ашиг хуримтлагдах
Давуу эрхийн хувьцаа
- 20. 20
Ex-Dividend date
Ногдол ашгийн
хугацаа
НА
Зарласан
өдөр
Бүртгэлийн
өдөр
НА-гийн төлбөр
хийх хугацаа
Лхагва,
8 сарын 21
Баасан,
9 сарын 6
Мягмар,
9 сарын 10
Даваа,
10 сарын 1
ТУЗ нэгж хувьцаанд
$0.17 ногдол ашиг
хуваарилахаар болсон
бөгөөд ногдол ашгийн
бүртгэх өдөр болон
олгох өдрийг зарлав
Хувьцаа эзэмшигчдийн
бүртгэл тооцоог хийхэд
тодорхой хугацаа хэрэгтэй
байдаг учраас бүртгэх өдрөөс
ажлын 2 өдрийн өмнөх өдрөөс
эхэлж хувьцаа ногдол ашиг
хүлээн авах эрхгүй
арилжаалж эхэлдэг. Энэ
огноог Ex-Dividend day гэдэг.
9 сарын 10-нд
бүртгэгдсэн бүх
хувьцаа эзэмшигчид
нэгж хувьцаанд $0.17
ногдол ашиг хүртэнэ.
Ногдол ашиг төлөх хугацааны
шугам
- 24. 24
Компанийн шинээр нэмж гаргаж байгаа хувьцааг хуучин хувьцаа эзэмшигчдэд
өөрийн эзэмшлийн хувьцаанд пропорционалаар тооцож хөнгөлөлттэй үнээр
худалдаж авах эрх олгож болно.
• Хувьцаа нь идэвхтэй арилжаалагддаггүй, жижиг компаниудын хувьд хуучин
хувьцаа эзэмшигчдэдээ энэхүү давуу эрхийг олгодог.
• Хувьцаа худалдан авах эрхийг тусад нь арилжаалах боломжтой гэж үздэг.
Учир нь эрх нь өөрөө тодорхой хэмжээний үнэ цэнэтэй байна.
• Ногдол ашиг төлөх хугацааны шугамтай адилаар зарлах, бүртгэх өдөртэй
байдаг.
Хувьцаа худалдан авах давуу эрх
- 26. 26
“LE” компанид нэмэлтээр $1 сая-ийн санхүүжилт шаардлагатай болсон. Энэхүү эх
үүсвэрээ давуу эрхээр хувьцаа арилжаалан цуглуулахаар шийдвэрлэв. Компани одоогоор
200 мянган ширхэг хувьцаатай бөгөөд шинээр арилжаалагдах хувьцааг давуу эрхээр
нэгжийг $100-оор худалдаж авах боломжтой. Одоогоор хувьцааны зах зээлийн үнэ $121
байна.
Нэмж гаргах хувьцааны тоо =
$1,000,000
$100
= 10,000ш
Нэгж хувьцааг худалдан авахад шаардагдах хувьцааны тоо ширхэг =
200,000
10,000
= 20ш
Өөрөөр хэлбэл 20 ширхэг эрхээр 1 ширхэг хувьцааг худалдаж авна гэсэн үг юм.
Хувьцаа худалдан авах давуу эрх
Жишээ ЭРХИЙН ҮНЭ ЦЭНЭ
- 27. 27
𝑅𝑤 =
𝑀𝑤 − 𝑆
𝑁 + 1
𝑅𝑤
Хувьцаа эрхтэй арилжаалагдаж байх үеийн эрхийн үнэ цэнийн
онолын утга
𝑀𝑤 Эрхтэй арилжаалагдаж байгаа хувьцааны зах зээлийн үнэ
𝑆 Хувьцааг давуу эрхээр худалдаж авах үнэ
𝑁
Шинэ 1 хувьцааг худалдаж авахын тулд шаардагдах эрхийн
тоо
𝑅𝑤 =
$121 − 100
20 + 1
= $1
Хувьцаа эрхтэй арилжаалагдаж байх үеийн эрхийн үнэ цэнэ
Хувьцаа худалдан авах давуу эрх
Жишээ
- 28. 28
𝑅e
Хувьцаа эрхгүй арилжаалагдаж байх үеийн эрхийн үнэ цэнийн
онолын утга
𝑀e Эрхгүй арилжаалагдаж байгаа хувьцааны зах зээлийн үнэ
𝑆 Хувьцааг давуу эрхээр худалдаж авах үнэ
𝑁 Шинэ 1 хувьцааг худалдаж авахын тулд шаардагдах эрхийн тоо
𝑅𝑒 =
120 − 100
20
= $1
𝑀𝑒 = 𝑀𝑤 − 𝑅𝑤 = $121 − $1 = $120
𝑹𝒘 = 𝑹𝒆
𝑅𝑒 =
𝑀𝑒 − 𝑆
𝑁
𝑰𝒇 𝑴𝒘, 𝑴𝒆 ↑ 𝑹𝒘, 𝑹𝒆 ↑
Хувьцаа худалдан авах давуу эрх
Хувьцаа эрхгүй арилжаалагдаж байх үеийн эрхийн үнэ цэнэ
Жишээ
- 29. 29
Ногдол ашгийн бодлого нь хувьцааны ханшид нөлөө үзүүлдэг, үзүүлдэггүй.
Хамаарах онолууд:
Мертон Х. Миллер болон Франко Модилиани нар
Ногдол ашиг хувьцааны үнэлгээнд хамааралгүй /Ногдол ашгийн
үлдэгдлийн онол/
Майрон Ж. Гордон, Жон Линтнэр нар
Ногдол ашиг хувьцааны үнэлгээнд хамааралтай
Ногдол ашгийн бодлого болон
хувьцааны үнэлгээ
- 30. 30
Компани ашигтай хөрөнгө оруулалтын төслүүдэд мөнгөө байршуулаад илүү
гарсан хөрөнгийг ногдол ашиг хэлбэрээр тараах боломжтой гэж үздэг. Ногдол
ашиг хуваарилах эсэх шийдвэр гаргах алхам:
1. Компанийн үнэ цэнийг нэмэгдүүлэх боломжит хөрөнгө оруулалтын
хувилбаруудыг судална.
2. Капиталын оновчтой бүтцэд тулгуурлан хөрөнгө оруулалтад шаардагдах
нэмэлт өөрийн хөрөнгийн хэмжээг тодорхойлох.
3. Хуримтлагдсан ашгаар хөрөнгө оруулалтыг хийх бөгөөд хүрэлцээгүй
тохиолдолд шинээр хувьцаа гаргах замар хөрөнгө оруулалт хийнэ.
Тиймээс ногдол ашиг хуваарилах нөхцөл нь компани боломжит ашигтай
хөрөнгө оруулалтуудыг хийсний дараагаар хуваарилах боломжтой ашиг
үлдсэн тохиолдолд л ногдол ашиг олгох юм.
Ногдол ашиг хувьцааны үнэлгээнд нөлөөлдөггүй
Ногдол ашгийн бодлого болон
хувьцааны үнэлгээ
- 31. 31
• Хөрөнгө оруулагчид нь эрсдэлээс зайлсхийх хандлагатай байх ба ирээдүйн
ногдол ашиг, ирээдүйн ашиг орлогоос илүүтэйгээр өнөөдрийн тараах ногдол
ашгийг сонирхдог гэж үздэг.
• Өнөөдөр төлж байгаа хувьцааны ногдол ашиг нь хөрөнгө оруулагчийн
ирээдүйн тодорхойгүй байдлыг бууруулж, эрсдэлийг бууруулдаг тул
шаардлагатай өгөөжийн түвшин бага байна. Тиймээс шаардлагатай
өгөөжийн түвшин бага байснаар хорогдуулалтын хувь хэмжээ бага байх тул
хувьцааны үнэлгээ өсөх болно.
Ногдол ашиг хувьцааны үнэлгээнд нөлөөлдөг
Ногдол ашгийн бодлого болон
хувьцааны үнэлгээ
- 32. 32
Компанийн ногдол ашгийн бодлого нь компанийн ногдол ашгийг тодорхойлох
компанийн дүрэм, журам юм.
Ногдол ашгийн бодлогод нөлөөлөгч хүчин зүйлс:
• Хөрөнгө оруулалтын боломжууд
• Хүлээгдэж буй ирээдүйн ашгийн хэлбэлзэл
• Санхүүгийн уян хатан байдал
• Гэрээний болон хуулийн хязгаарлалт
• Хувьцаа эзэмшигчид /Clientele effect/
Ногдол ашгийн бодлогод нөлөөлөгч хүчин зүйлс
Ногдол ашгийн бодлого болон
хувьцааны үнэлгээ
- 33. 33
• Хөрөнгө оруулалтын боломжууд – Компанид хөрөнгө оруулалтын боломжит
төслүүдтэй эсвэл өсөлтийн шатандаа явж буй компаниуд бага эсвэл огт ногдол
ашиг хуваарилдаггүй.
• Хүлээгдэж буй, ирээдүйн ашгийн хэлбэлзэл – Компанийн ирээдүйн ашгийн
түвшинтэй уялдсан ногдол ашгийн төлөлтийн харьцаа, ногдол ашгийн
бодлоготой байх шаардлагатай.
• Санхүүгийн уян хатан байдал –Компанийн санхүүгийн нөхцөл байдалтай
уялдуулж ногдол ашгийн бодлогыг тодорхойлох, өөрчлөх боломжтой.
Ногдол ашгийн бодлогод нөлөөлөгч хүчин зүйлс
Ногдол ашгийн бодлого болон
хувьцааны үнэлгээ
- 34. 34
• Гэрээний болон хуулийн хязгаарлалт – Улс орны хуулийн орчноос хамаарч зарим
улсад компани хамгийн ихдээ хуримтлагдсан ашгийн дүнгээр, зарим улсад
хуримтлагдсан ашиг болон нэмж төлөгдсөн капиталын нийлбэрээр ногдол ашиг
хуваарилах боломжтой байдаг байна.
• Хувьцаа эзэмшигчид /Clientele effect/ – Хувьцаа эзэмшигчдийн татварын түвшин,
мөнгөн урсгалын хүлээлт, бусад хөрөнгө оруулалтаас хүртэх боломжит өгөөжийн
түвшин гэх мэт.
Ногдол ашгийн бодлогод нөлөөлөгч хүчин зүйлс
Ногдол ашгийн бодлого болон
хувьцааны үнэлгээ
- 35. 35
Тогтмол харьцаагаар ногдол ашиг төлөх
Тогтмол харьцаагаар ногдол ашиг олгоно гэдэг нь ногдол ашиг төлөлтийн харьцаа
/Dividend Payout ratio/ тогтмол байна гэсэн үг.
𝐷𝑖𝑣𝑖𝑑𝑒𝑛𝑑 𝑝𝑎𝑦𝑜𝑢𝑡 𝑟𝑎𝑡𝑖𝑜 =
𝐷𝑖𝑣𝑖𝑑𝑒𝑛𝑑 𝑝𝑎𝑦𝑚𝑒𝑛𝑡
𝐸𝑃𝑆
Тогтмол хэмжээгээр ногдол ашиг төлөх
Олгох ногдол ашиг нь EPS ямар байхаас үл хамааран нэг ижил дүнтэй байх юм.
Тогтмол хэмжээгээр ногдол ашиг олгох ба нэмэлт ашгаас хувь хүртээх бодлого
Компани жил бүр тогтмол хэмжээгээр ногдол ашиг олгох ба ашиг өндөртэй ажилласан
жилүүдэд тогтмол ногдол ашиг дээр нэмэгдэл ногдол ашиг тараах бодлого байдаг.
Компанийн ногдол ашгийн бодлогын төрлүүд
Ногдол ашгийн бодлого болон
хувьцааны үнэлгээ
- 36. 36
Компани 100,000 ширхэг хувьцаатай
бөгөөд 10%-р хувьцаагаарх ногдол
ашиг тараахаар шидвэрлэсэн.
(Хувьцааны зах зээлийн үнэ 15 доллар
байсан.)
• 10,000 ширхэг шинэ хувьаа
(100,000x10%)
• Хуримтлагдсан ашгаас 150,000 доллар
(10,000x$15) ЭХ болон НТК данс руу
шилжинэ.
Хувьцаагаарх ногдол ашиг
Ногдол ашгийн бодлого болон
хувьцааны үнэлгээ
Давуу эрхтэй хувьцаа $300,000
Энгийн хувьцаа (100,000 ш, 4
доллар)
400,000
Нэмж төлөгдсөн капитал 600,000
Хуримтлагдсан ашиг 700,000
Нийт эздийн өмчийн дүн $2,000,000
- 37. 37
Хувьцаагаарх ногдол ашиг
Ногдол ашгийн бодлого болон
хувьцааны үнэлгээ
Давуу эрхтэй хувьцаа $300,000
Энгийн хувьцаа (100,000 ш, 4
доллар)
400,000
Нэмж төлөгдсөн капитал 600,000
Хуримтлагдсан ашиг 700,000
Нийт эздийн өмчийн дүн $2,000,000
Давуу эрхтэй хувьцаа $300,000
Энгийн хувьцаа (110,000 ш, 4
доллар)
440,000
Нэмж төлөгдсөн капитал 710,000
Хуримтлагдсан ашиг 550,000
Нийт эздийн өмчийн дүн $2,000,000
Энгийн хувьцаа = 10,000 𝑥 $4 = 40,000
Нэмж төлөгдсөн капитал = 10,000 𝑥 $11 = 110,000
- 38. 38
ЖИШЭЭ: Компанийн зах зээлийн үнэлгээ $20 сая, хувьцаат капиталын 3%-д хувьцаагаар
ногдол ашиг хуваарилахаар болсон. Тус компанийн хувьцаа эзэмшигч БАТ нь компанийн
10 хувийг эзэмшдэг.
Өмнөх Дараах
Эргэлтэнд байгаа хувьцаа 1,000,000 ш 1,030,000 ш
EPS $1.00 $0.97=(1,000,000
1,030,000)
Хувьцааны зах зээлийн үнэ $20.00 $19.4175 = (20 × 0.9709)
P/E 20 20
Зах зээлийн үнэлээ $20 сая $20 сая (1,030,000 × $19.4175)
БАТ-ын эзэмших хувьцааны тоо 100,000 (10% × 1,000,000) 103,000 (10% × 1,030,000)
БАТ-ын эзэмшлийн үнэ цэнэ $2,000,000 (100,000 × $20) $2,000,000 (103,000 × $19.4175)
Хувьцаагаарх ногдол ашиг
Ногдол ашгийн бодлого болон
хувьцааны үнэлгээ
- 39. 39
Хувьцааг хуваах болон нэгтгэх
Ногдол ашгийн бодлого болон
хувьцааны үнэлгээ
Компани 2 долларын нэрлэсэн үнэтэй
200,000 ширхэг хувьцаатай байсан
бөгөөд хувьцааны үнэ хэт өндөр байна
гэж үзэн 2:1 хувьцааны сплит хийхээр
шийдвэрлэв.
Энгийн хувьцаа (200,000 ш, 2
доллар)
$400,000
Нэмж төлөгдсөн капитал 4,000,000
Хуримтлагдсан ашиг 2,000,000
Нийт эздийн өмчийн дүн $6,400,000
- 40. 40
Хувьцааг хуваах болон нэгтгэх
Ногдол ашгийн бодлого болон
хувьцааны үнэлгээ
Энгийн хувьцаа (200,000 ш, 2
доллар)
$400,000
Нэмж төлөгдсөн капитал 4,000,000
Хуримтлагдсан ашиг 2,000,000
Нийт эздийн өмчийн дүн $6,400,000
Энгийн хувьцаа (400,000 ш, 1
доллар)
$400,000
Нэмж төлөгдсөн капитал 4,000,000
Хуримтлагдсан ашиг 2,000,000
Нийт эздийн өмчийн дүн $6,400,000
Урвуу сплит: (1:2)
- 41. 41
Хувьцааг хуваах болон нэгтгэх
Ногдол ашгийн бодлого болон
хувьцааны үнэлгээ
Өмнөх Дараах
Эргэлтэнд байгаа хувьцаа 4,000,000 ш 8,000,000 ш
Хувьцааны зах зээлийн үнэ $40.00 $20.00 = ($40
2)
EPS $1.50 $0.75 = ($1,50
2)
DPS $0.50 $0.25 = ($0.50
2)
Dividend payout ratio 1/3 1/3
Dividend yield 1.25% 1.25% = ($0.25
$20.00)
P/E 26.7 26.7 = ($20.00
$0.75)
Компанийн зах зээлий үнэлгээ $160 сая $160.0 сая ($20.00 × 8.0 сая)
- 42. 42
• Хувиараа эрхлэх аж ахуй, хязгаарлагдмал хариуцлагатай компани, нээлттэй
компаниуд нь энгийн хувьцаатай байна. Компани зөвшөөрөгдсөн хувьцаагаа бүгдийг
зах зээл дээр гаргаж арилжаалах албагүй байдаг. Зөвшөөрөгдсөн хувьцаанаас гаргаж
арилжаалсан хувьцааг гаргасан хувьцаа гэж нэрлэх бөгөөд гаргасан хувьцаанаас
халаасалсан хувьцааг хасаад эргэлтэнд байгаа хувьцааг тооцож олдог.
• Санал хураалт явуулах хэлбэр нь энгийн болон кумулятив арга байж болно. Энгийн
хувьцаа эзэмшигчид нь ногдол ашиг хүлээж авна гэсэн баталгаа байдаггүй.
• Ихэвчлэн жижиг компаниуд хувьцаа худалдан авах давуу эрхээр шинэ хувьцаагаа
арилжаалдаг. Давуу эрхээр хувьцаа худалдан авна гэдэг нь зах зээлийн ханшаас бага
үнээр хувьцаа худалдан авах эрх юм.
Дүгнэлт
- 43. 43
• Ногдол ашгийн үлдэгдлийн онол нь компани боломжит ашигтай төслүүдэд хөрөнгө
оруулалт хийгээд хөрөнгө мөнгө үлдсэн тохиолдолд ногдол ашиг хуваарилдаг гэж
үздэг. Зарим онолчид ногдол ашгийн бодлого нь компанийн үнэ цэнэд нөлөөлөхгүй
гэж үздэг бол нөгөө хэсэг нь ногдол ашиг тараах нь хувьцаа эзэмшигчдийн баялгийг
тодорхойлогч гол хүчин зүйл юм гэж үздэг байна.
• Ногдол ашгийн ерөнхий 3 төрлийн бодлого байдаг.
• Тогтмол харьцаагаар ногдол ашиг олгох
• Тогтмол хэмжээгээр ногдол ашиг олгох
• Тогтмол хэмжээгээр ногдол ашиг олгох ба нэмэлт ашгаас хувь хүртээх
• Компани заримдаа ногдол ашгаа хувьцаагаар тараадаг. Хувьцаагаар ногдол ашиг
тарааснаас компанийн хөрөнгөд өөрчлөлт орохгүй ба харин хөрөнгө болон данснууд
өөр хоорондоо шилжилт хийгддэг. Хувьцааны хуваалт нь хувьцааны нэгжийн үнийг
бууруулж тоо хэмжээг өсгөдөг. Ингэснээр өндөр үнэтэй хувьцаа бага үнэтэй болж,
арилжаалагдах идэвхи нь сайжирдаг.
Дүгнэлт
Editor's Notes
- Нийт зах зээлийн үнэлгээ өмнөх оны мөн үетэй харьцуулахад 48.5 хувиар өсч 3.7 их наяд төгрөгт хүрсэн.
- Засаглалын шийдвэр гаргалтанд санал өгөх эрхтэй байна. (бусад компанитай нэгдэх нийлэх, ТУЗ-н санал хураалт, гадны аудитор сонгох шалгаруулах гэх мэт)
Vote by proxy- Газарзүйн хязгаарлалт, олон тооны хувьцаа эзэмшигчийн үр дүнд хувьцаа эзэмшигчид жилийн хуралд биечлэн оролцох боломжгүй байдаг. Энэ шалтгааны улмаас хувьцаа эзэмшигчид итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчөөр дамжуулан санал өгөх боломжтой бөгөөд энэ нь өөр хувьцаа эзэмшигч, хувьцаа эзэмшигчийн төлөөлөгч, удирдлага гэх мэт нэр бүхий этгээд хувьцаа эзэмшигчийн өмнөөс санал өгөх боломжийг олгодог.
Cumulative voting-
- Компани хэдэн ширхэг хувьцаатай байхаа дүрмэндээ тусгах ёстой бөгөөд энэхүү дүрмэнд бичигдсэн тоо хэмжээ нь зөвшөөрөгдсөн энгийн хувьцааны тоо болно
Халаасны хувьцаа нь компанийн баланс дээр эзэмшигчийн өмч хэсэгт сөрөг утгатай бичигддэг.
- Хуучин хувьцаа эзэмшигчид давуу эрхээр хувьцаа худалдаж авсанаар нийт хувьцаанд эзлэх өөрийн эзэмшлийн хувиа бууруулахгүй байх боломж олгогддог байна.
- Компанийн төлж байгаа ногдол ашгийг үлдэгдэл ашиг гэж үздэг.
Энэ аргын хувьд нэмэлт шаардлагатай санхүүжилтийн хэмжээ нь хуримтлагдсан ашгаас их л байгаа бол компани ногдол ашиг тараахгүй. ногдол ашиг төлөх эсэх нь компанийн үнэлгээнд ямар нэг нөлөөгүй үзүүлэхгүй юм. Харин компани үнэ цэнэ нь ирээдүйн ашиг орлого олох чадвар, хөрөнгө оруулалтын эрсдэл зэргээс шалтгаална.
- 1 Ингэснээр урт хугацаанд компанийн мөнгөн урсгалыг нэмэгдүүлэх боломжтой болох юм.
2 Учир нь ногдол ашиг нь зах зээлд тухайн компанийн талаарх мэдээллийг өгч байдаг.
- 1 Зарим тохиолдолд компанийн авсан өрийн санхүүжилтийн хязгаарлалттай нөхцөлийн дагуу ногдол ашиг олгох дээд хязгаарыг тогтоосон байдаг.
- Хувьцаа эзэмшигчид хувьцаагаар ногдол ашиг авснаар ерөнхийдөө үнэ цэнийн хувьд ялгаагүй байдаг. Ногдол ашиг төлөгдсөний дараагаар хувьцаа эзэмшигчдийн нэгж хувьцааны үнэ цэнэ буурсан ч нийт үнэ цэнийн хувьд адилхан байдаг.
- Хувьцааны сплит нь хувьцааны үнийг бууруулахын тулд хувьцааныхаа тоо ширхэгийг нэмэгдүүлдэг
- Хувьцааны сплит нь хувьцааны үнэд нөлөөлхийн бууруулахын тулд хувьцааныхаа тоо ширхэгийг өөрчилдөг.