Bijeenkomst over nieuwe woningwaardering en energielabeling van woningen; Presentatie EnerDeco

1. Het nieuwe Energielabel en de consequenties voor het WoningWaarderingStelsel Mutatiebeheer Energiebeleid 1

2. 2 Dirk S. Pilat Enerdeco B.V. Onafhankelijk energietechnisch ingenieursbureau Pionier op gebied van Energie Prestatie Adviezen (sinds 2000) Opgericht in Enschede in 1999 Werkzaam in heel Nederland Werkzaamheden Energielabels Maatwerkadviezen Mutatiebeheer Beheer en OnderhoudEnergielabel-Database VoorlichtingHuurders Ondersteuning en Monitoring Energiebeleid Utiliteit Rijksgebouwendienst Gemeentes Vastgoedbeheerders Zorginstellingen Onderwijsinstellingen Woningbouw Woningbouwcorporaties (80.000 woningen) Gemeentelijke trajecten Particulieren

3. InhoudPresentatie Lay-Out NieuweEnergielabel AanpassingenOpnamemethodiek ISSO 82-1 BRL 9500–01 Versie 2010 WoningWaarderingStelsel en het Energielabel Mutatiebeheer Overweging: Nieuwe of oudeEnergielabel? 3

4. 1: Het nieuweEnergielabel Aangepaste Lay-Out (Sub) Type vermelding StandaardEnergieverbruik in kWh, m3 gas en GJ 4

5. Het NieuweEnergielabel (2) Toelichtingstandaardmaatregelen Energie-Index 5

6. 2: AanpassingenOpnamemethodiek Vernieuwde ISSO publicatie82-1 EnergielabelsvoorWoningen: Stappenplan: Verwarmde zone Woningkenmerken (Type en gebruiksoppervlakte) ThermischeSchil Installatie 6

8. Stap 2a: Woningkenmerken Type Woning 8

10. Onverwarmdebijkeukens

11. Geisoleerde garages,

12. Zolders

13. Et cetera9

14. Stap 3: ThermischeSchil Isolatiedikte uitgebreid tot 23 cm(was 16 cm) Rieten daken Reflecterende vloer folies Bodemisolatie en vloerisolatie U-waarderamen afgestemd op NEN-normen (o.a. Tripple-glas) 10

15. Stap 4: Installatie Decentrale ventilatie Tapwater uitbreiden met warmtelevering derden Onderscheid HRww en geen HRww HRE toestel Douche water WTW Herwaardering zonneboilers, zonnekeurlabel 11

16. Database GGV/GKV Vergelijkbaar met EPC-berekening Database tbv o.a. innovaties: - Gecontroleerde KwaliteitsVerklaring - Gecontroleerde GelijkwaardigheidsVerklaring Kwaliteitsverklaring: Op basis van een Norm of bijlage van een norm Erkende kwaliteitsverklaring: Door de minister van VROM erkend (merkteken) 12

18. bescherming van de gezondheid

19. Bruikbaarheid

21. Gecontroleerde GGV en GKV -> databank

22. Databank -> Website van ISSO13

23. BijzondereSituatie: Voor niet-zelfstandige woonruimten in woongebouwen moet van het hele gebouw een label worden gemaakt. Voorbeeld: niet zelfstandige studentenwoningen, Zorgwoningen, Begeleid wonen Combinatiegebouwen: Label per zelfstandige wooneenheid en één label voor alle niet zelfstandige wooneenheden 14

25. DefinitieZolder

26. DefinitieThermischeschil

27. Aanpassengebruiksoppervlakte

28. AanpassenInstallatieso.a.:

29. HRww

30. Decentrale WTW

31. Hre

32. Aanpassenconstructies en beglazingHelaasniet gratis 15

33. Gevolgen RevisieEnergielabel Verschil Oude en NieuweEnergieIndex: -0,024 per VHE (Beter) Verschil in CO2-uitstoot klein, Uitzonderingexternewarmteopwekking => Toename CO2 uitstoot 16

35. Geschillencommissie

36. Scherpere eisen inzake opname van het gebouw

37. Aanvullende of strengere voorwaarden voor (het onderhoud van) het kwaliteitsysteem;

38. Meer bepalingen over de controle en sanctionering door certificerende instellingen;

39. Integratie eerdere wijzigingen en aanvullingen:- het opnemen diploma eisen EPA-opnemer; - het opnemen van diploma eisen EPA-adviseur. - het opnemen van een format voor de rapportage aan de opdrachtgever 17

40. BRL 9500 – 01 Versie2010 (2) Toelichting enkele onderdelen: Gebouwopname (Vanaf 1-1-2010): “Een EPA-adviseur of EPA-opnemer gaat ter plaatse, ook in de woning, na of de uiteindelijk ter beschikking komende informatie voldoende basis vormt om een energielabel te kunnen opstellen dat is gebaseerd op de werkelijk bestaande situatie“ “Dit betekent dat voor een woning geen energielabel kan worden afgegeven zonder dat de EPA-adviseurof EPA-opnemer de woning heeft betreden” Formeel:Bij (nieuw) label elkewoning 1 op 1 bezoeken Interpretatie: Zievolgende Sheet 18

42. Vervangen van ketel

44. Alle andere gevallen19

46. Ook niet als de certificaathouder denkt dat afwijken in het belang kan zijn van de opdrachtgever.Doel: reproduceerbaarheidEnergielabels Competentie: Certificaathouder moet kunnen beoordelen of de informatie een medewerker (van CH of eigenaar) betrouwbaar is, gelet op de aard van de informatie en de bekwaamheid van de medewerker. 20

47. 4: Energielabels en het WoningWaarderingsStelsel Vanaf 1 juli 2010 vervangt het Energielabel de WWS-puntenvoor installaties en warmte-isolatie “Het energielabel geeft een betere indicatie van de energieprestatie van een woning en biedt de mogelijkheid ook nieuwe energiebesparende technieken te waarderen” Overgangsmaatregelen: GeenEnergielabel => op basis van bouwjaar Huurbevriezing in plaats van verlaging (voorzittendehuurders) 21

48. Energielabels en het woningwaarderingsstelsel (2) Waardering energielabels per 1 juli 2010 Gemiddeld aantal WWS-punten voor energie naar label Gemiddeld Label in NL: D (EI=1,86) Toenamepunten in WWS: EG = +1,2 MG = + 1,7 Gemiddeld in Oosten van NL: 4,5 tot 6 punten 22

50. Als label wijzigt: extra data noodzakelijk

51. Bij Nieuwe Energielabel: extra data controleren bij mutatie

52. Documentering van uitgevoerde maatregelen bij energiemaatregelen

53. Gebruik maken van Database met GKV en GGV

54. Controle op kwaliteit van inspectie door Mutatie-Inspecteurs door CH (Steekproeven) en CI (Externe controle) (zie volgende sheet)23

56. DiversiteitIsolatie en beglazing

57. Diversiteit en Type Installatie (CV en WW)

58. De kwaliteit van data in WWS is echter in de praktijk wisselend:

59. Verbeteringen door huurder

60. Niet verwerken van verbeteringen in WWS (GO, VK en individueel)

61. In het verleden onzorgvuldige opnames bij Mutatie

62. Een onafhankelijke partij (Certificerende Instantie) controleert of een Certificaat Houder zich houdt aan de eisen zoals die zijn opgesteld in de BRL 9500 deel 01 en de bijbehorende ISSO publicatie 82-1, ook de kwaliteit van (een deel van) de Mutatie-inspectie. 24 Mutatiebeheer en de nieuwe ISSO 82-1 en BRL 9500 (2)

63. Nieuwe Of Oude Labels? Waarom nieuwe Energielabels en dus de data reviseren? Uniformiteit in gegevens in de database, resultaten uit rekensoftware en Lay-Out Energielabels Geen (kostbare) kleinschalige extra werkzaamheden bij mutatiebeheer of energetische wijzigingen Uitgebreidere Energielabels voor huurders Aansluiting met communicatiemiddelen en doelstellingen overheden Nieuwe label geeft kleine verschuiving in Index Effect innovatieve maatregelen en Zonne-energie op waarde geschat EnergielabelDatazal WWS-dataals uitgangspunt voor Energiebeleid vervangen 25