บท 1
- 1. 1
บทที่1
ที่มาและความสาคัญของปัญหา
ใ น อ ดี ต เ มื อ ง พั ท ย า นั้ น เ ป็ น เ พี ย ง ห มู่บ้ า น ช า ว ป ร ะ ม ง
ซึ่งมีลักษณะเป็นหมู่บ้านที่มีขนาดเล็กและการจัดกระจายตัวเหมือนกันในหมู่บ้านในชนบททั่วไป
โดยอยู่ในเขตการปกครองของตาบลหนองปรือ อาเภอบางละมุง จังหวัดชลบุรี ในงบปี พ.ศ.2499
รัฐบาลเห็ นสมควรที่จะ ให้มีการจัดตั้งสุ ขาภิบาลขึ้ น โดยจัดตั้งที่สุขาภิบาลนาเกลือ
โ ด ย มี พื้ น ที่ เ ฉ พ า ะ ต า บ ล น า เ ก ลื อ แ ล ะ ข ย า ย เ ข ต ถึ ง พั ท ย า ใ ต้
แต่หมู่บ้านหนองปรือหรือพัทยาก็ยังคงอยู่นอกเขตสุขาภิบาล
จ น ก ร ะ ทั่ ง เ มื่ อ วั น ที่ 29 มิ ถุ น า ย น พ .ศ . 2520
มีรถบรรทุกขนาดใหญ่ของทหารอเมริกันประมาณ4-5คันบรรทุกทหารเต็มคันรถประมาณคันละ
100 ค น ม า จ า ก ฐ า น ทั พ ข อ ง ท ห า ร อ เ ม ริ กัน ใ น จั ง ห วัด น ค ร ร า ช สี ม า
มาที่ ห าดพั ท ยาแล ะ เช่าบ้าน พัก ตาก อากาศ ขอ ง พ ระ ยาสุ น ท ร( พ ระ อดุ ลย์ )
เ ป็ น ป ร ะ จ า โ ด ย ผ ลั ด กั น พั ก ผ่ อ น เ ป็ น ง ว ด ๆ ล ะ 1 สั ป ด า ห์
ด้วยเหตุนี้จึงเป็นจุดเริ่มต้นของการท่องงงเที่ยวพัทยาซึ่งเปลี่ยนจากหมู่บ้านชายทะเลที่สงบมาเป็นส
ถานที่ท่องเที่ยวตากอากาศทันสมัย
นั บ แ ต่นั้ น เป็ น ต้น ม า พั ท ย า จึ ง ก ล าย เ ป็ น ที่ ส น ใ จ ข อ ง ค น ทั่ ว ไ ป
โดยมีผู้ที่เดินทางมาท่องเที่ยวพักผ่อน โดยนอกจากนี้ที่บริเวณใกล้เคียงกับพัทยานั้นมีเกาะต่าง ๆ
ซึ่ ง เ ป็ น ส ถ าน ที่ ท่อ ง เที่ ย ว ที่ น่ า ส น ใ จ อี ก ด้ว ย เช่น เ ก าะ ล้า น เก า ะ ส า ก
จนต่อมาได้กลายเป็นเมืองท่องเที่ยวที่ขึ้นชื่อมีทั้งนักท่องเที่ยวที่เป็นชาวไทยและชาวต่างประเทศนิย
มเดินทางมาพักผ่อนตากอากาศ ทาให้เมืองพัทยาเกิดเจริญเติบโตอย่างรวดเร็วมีการสร้างโรงแรม
ที่พักอาศัย รวมทั้งการลงทุนทางธุรกิจในด้านต่าง ๆ ภัตตาคาร ร้านอาหาร ไนต์คลับ สถานบันเทิง
เพิ่มมากขึ้นเป็นจานวนมาก
ในปัจจุบันประเทศไทยเริ่มมีการขยายตัวทางด้านเศรษฐกิจการท่องเที่ยวมากขึ้น
โดยมีทรัพยากรทางธรรมชาติเป็นจุดดึงดูดการเข้ามาของนักท่องเที่ยวต่างชาติที่หลงเสน่ห์ธรรมชาติ
- 2. 2
ประเทศไทย และ ต่างก็เข้ามาเพื่อทาการลงทุน การค้าทางด้าน เศรษฐกิจมากขึ้ น
ทาให้ประเทศไทยเจริญเติบโตและเฟื่องฟูทางด้านการท่องเที่ยวมากขึ้นในเวลาอันรวดเร็ว
ซึ่งการเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจด้านการท่องเที่ยวนั้นก็มีบทบาทมากขึ้นในวิถีชีวิตความเป็นอยู่ของ
คนไทย ซึ่งมีส่วนช่วยในการกระจายรายได้และการหมุนเวียนเงินเข้าสู่ประเทศ มากขึ้น
ท า ใ ห้ ป ร ะ ช า ก ร เ ริ่ ม มี ร า ย ไ ด้ แ ล ะ มี ง า น ท า ม า ก ขึ้ น
การเข้ามาของช าวต่างชาตินั้ น ย่อมก่อให้เกิดรับวัฒน ธรรมตะวัน ตกเข้ามามากขึ้ น
ซึ่ ง ไ ม่ส าม า รถ ห ลี ก เลี่ ย ง ห รื อ ปิ ด กั้น ก าร รั บ วัฒ น ธ ร ร ม ที่ เป็ น ส าก ล ไ ด้
เ พ ร า ะ ถื อ ว่ า เ ป็ น ก า ร เ ปิ ด ก ว้ า ง ท า ง ด้ า น วั ฒ น ธ ร ร ม
เป็ นห นทางใน การติดต่อสื่ อสารหรือการพัฒน าประเทศให้เท่าเทียมประเทศ อื่น ๆ
ที่มีการเปิดรับวัฒนธรรมต่างชาติเข้ามาเป็นส่วนหนึ่งในการเป็นช่องทางทางด้านการแลกเปลี่ยนแล
ะการท่องเที่ยว
เมืองท่องเที่ยวที่เป็นที่จับตามองที่สุดในประเทศไทยและชาวต่างชาติเข้ามาลงทุนและเข้าม
าท่อ ง เที่ ย วม าก ที่ สุ ด คื อ พั ท ย า พั ท ย าเป็ น ส่ ว น ห นึ่ ง ข อ ง จัง ห วัด ช ล บุ รี
เมืองแห่งแสงสีที่นักท่องเที่ยวหลั่งไหลเข้ามาตั้งถิ่นฐาน แรงงานจานวนนักท่องเที่ยวที่เพิ่มขึ้น
ทาให้พัทยากลายเป็นเมืองท่องเที่ยวที่นักท่องเที่ยวสามารถมาเที่ยวที่เดียวแต่มีความพร้อมในทุก ๆ
ด้ า น ทั้ ง ท า ง ด้ า น อ า ห า ร ก า ร กิ น ส ถ า น ที่ พั ก
ทาใ ห้พัทยากลายเป็ น เมือง ที่มีช่อง ทางใ น การประ กอบอาชีพ และ การลงทุ น
อีกทั้ง พัท ยายังมีจุดขายใ น ทาง ด้าน ท รัพ ยากรทาง ธรรมช าติ ประ เพ ณี พื้ น บ้าน
ศิ ล ป วั ฒ น ธ ร ร ม ร่ ว ม ส มั ย เ มื อ ง ภ า พ ย น ต ร์ ด น ต รี กี ฬ า
ที่เป็นจุดเด่นในการขยายความเป็นไทยทาให้พัทยากลายเป็นแหล่งท่องเที่ยวที่จัดอันดับเมืองน่าเที่ย
วในประเทศไทยอันดับต้น ๆ
ชุมชนเมืองพัทยาเต็มไปด้วยสีสันของความบันเทิง เช่น บาร์ อะโกโก้ร้านอาหารไนต์คลับ
คลับเกย์ ทั้งยังเป็ น แห ล่งศูน ย์รวมของ การพ บปะ กัน ของนั กท่อง เที่ยวต่างช าติ
เส้ น ท า ง เ ดิ น เท้ า ก็ จ ะ มี สิ น ค้ าข า ย ต า ม ท า ง แ ล ะ ยัง มี ก า ร แ ส ด ง ต่าง ๆ
ที่ เรี ยก ค ว ามส น ใ จ จาก ช าวต่าง ช าติ ได้เป็ น อ ย่าง มาก ชุมช น เมือ ง พั ท ย า
- 3. 3
ก ล า ย เ ป็ น ชุ ม ช น ข อ ง ช า ว ต่ า ง ช า ติ ม า ก ก ว่ า
เมืองพัทยานับว่าสร้างรายได้ให้แก่ผู้ที่มาลงทุน ได้อย่างมาก เพราะช่วงเทศกาลต่าง ๆ
ได้ทาให้ เมือง พัทยานี้ คึกครื้น มากขึ้ น ถึงแม้จะ เป็ น เมือง แห่งธุ รกิจการค้าต่าง ๆ
นั้นย่อมเกิดทั้งผลดีและผลเสียตามมามากมาย อาทิเช่น การเกิดอาชญากรรมมากขึ้น ค้าประเวณี
ก า ร เ ข้ า ม า ข อ ง วัฒ น ธ ร ร ม ต่ า ง ช า ติ ที่ ก ล ม ก ลื น ไ ป ต า ก า ล เ ว ล า
ก า ร ท่ อ ง เ ที่ ย ว ที่ เ น้ น ท า ง ด้ า น ส ถ า น บั น เ ทิ ง ม า ก ขึ้ น
ทาให้ชุมชนเมืองพัทยาเต็มไปด้วยนักท่องเที่ยวหลายเชื้อชาติ การเข้ามาของ ชาวต่างชาติ
ทาให้วิถีชีวิตความเป็นอยู่ดั้งเดิมของคนชุมชนเมืองพัทยามีการเปลี่ยนแปลงไปจากแต่ก่อนที่เน้นคว
ามเป็นแหล่งท่องเที่ยวที่อุดมสมบูรณ์ด้วยธรรมชาติทางทะเล แต่ไม่ค่อยมีสินค้าขายตามท้องถนน
จ ะ มี แ ต่ ผั บ บ า ร์ เ ป็ น ส่ ว น ม า ก
การเปลี่ยนแปลงทางสังคมในปัจจุบันที่มีแรงงานจานวนมากต้องหาหนทางในการเข้ามาเลี้ยงชีพตั้ง
ห ลักทางาน ซึ่ งง าน ประ เภ ท บริการใ น เวลากลางคืน มักจะ มีรายได้ค่อน ข้าง ดี
บทบาทและวิถีชีวิตของคน พัทยาก็มักจะติดอยู่กับแสงสี เสียง ซึ่ งมีประ เพ ณีต่าง ๆ
และวัฒนธรรมที่เป็ นเอกลักษณ์และสามารถนามาประยุกต์ให้ร่วมสมัยกันได้ใน ยุคปัจจุบัน
ที่มีการแข่งขันทางธุรกิจมีการทามาหากินมากขึ้นและคนในชุมชนสามารถปรับตัวในการรับกับปัญ
หาหรือการยอมรับในวัฒนธรรมที่เกิดขึ้นมาแทนที่
จะเห็นได้ว่าจากอดีตจนถึงปัจจุบัน ชุมชนมีความเปลี่ยน แปลงไปอย่างรวดเร็ว
การที่ชุมชนจะเป็นที่รู้จักและเป็นแหล่งท่องเที่ยวที่มีนักท่องเที่ยวเข้ามาเป็นจานวนมากนั้นประชาช
นในท้องถิ่นนั้นย่อมมีส่วนสาคัญจากความร่วมมือจากประชาชนที่มีบทบาทในการดูแลและร่วมกัน
พัฒนาให้ท้องถิ่นเป็นสถานที่ท่องเที่ยวที่ดึงดูดให้นักท่องเที่ยวกลับมาท่องเที่ยวและเยี่ยมชมอีกครั้ง
ดั ง นั้ น มุ ม ม อ ง ที่ น่ า ส น ใ จ ก็ คื อ
การที่คนในชุมชนช่วยกันส่งเสริมและดูแลท้องถิ่นให้คงอยู่ตามกาลเวลาที่เปลี่ยนแปลงไปพร้อมรับ
มื อ กั บ ส ภ า พ แ ว ด ล้ อ ม แ ล ะ สั ง ค ม ใ น ปั จ จุ บั น
ที่เข้ามามีบทบาทในการพัฒนาแหล่งท่องเที่ยวให้มีความทันสมัยและสามารถรองรับกับประชากรนั
ก ท่อ ง เที่ ย ว ที่ ห ล า ก ห ล า ย วัฒ น ธ ร ร ม แ ล ะ เ ชื้ อ ช า ติ ที่ เข้ า ม า อ ยู่อ าศั ย
และเป็นปัจจัยที่ส่งผลต่อการเปลี่ยนแปลงให้ชุมชนเมืองพัทยาแตกต่างไปจากชุมชนถนนคนเดินอื่น
- 4. 4
ๆ ที่ เน้ น สิ น ค้าม ากก ว่าส ถ าน บัน เทิ ง ดัง นั้ น จึง ได้เกิดง าน วิจัยชิ้ น นี้ ขึ้ น มา
เป็นการศึกษาถึงความเปลี่ยนแปลงจากอดีตถึงปัจจุบันของชุมชนที่เกิดจากการร่วมมือของคนในชุม
ชนเพื่อเป็นการสนับสนุนและดูแลชุมชนให้มีความคงอยู่ทั้งทางด้านเศรษฐกิจ สังคม วัฒนธรรม
ที่ เ ป็ น ปั จ จั ย ห ล่ อ ห ล อ ม ใ ห้ เ กิ ด ชุ ม ช น ขึ้ น ม า
ซึ่งคาดว่าผลวิจัยนี้สามารถนามาเป็นประโยชน์ในการรับมือกับปัญหาในอนาคตที่จะก่อให้เกิดการเ
ป ลี่ย น แ ป ล ง ท าง ด้าน ก ารค้าเศ รษ ฐกิจข อ ง ส ถ าน บัน เทิ ง พ่อค้าแ ละ แ ม่ค้า
วิถีชีวิตของสังคมในชุมชนเมืองพัทยาที่มีทั้งชาวไทยและชาวต่างชาติที่อาศัยอยู่ร่วมกันและวัฒนธร
รมที่หลากหลายจะสามารผสมกลมกลืนเข้าด้วยกันได้ในชุมชนต่อไป
วัตถุประสงค์ของการวิจัย
1. เพื่อศึกษาลักษณะชุมชนเดิมก่อนการพัฒนาพื้นที่ชุมชนเมืองพัทยา
2. เพื่อศึกษาปัจจัยที่มีผลต่อการเปลี่ยนแปลงทางด้านเศรษฐกิจ สังคม วัฒนธรรม ที่มีต่อชุมชนเมือง
พัทยา
3. ศึกษาถึงปัญหาอุปสรรคและแนวทางแก้ไขในการมีส่วนร่วมในการพัฒนาชุมชนเมืองพัทยา
ขอบเขตของการวิจัย
เป็นการสารวจพื้นที่ชุมชนเมืองพัทยาที่มีความเปลี่ยนแปลงทางด้านเศรษฐกิจ สังคม
วัฒนธรรมและการเข้ามาของชาวต่างชาติที่มีผลต่อวิถีชีวิตของชุมชนที่มีการพัฒนาเปลี่ยนแปลงไป
ร ว ด เ ร็ ว ก ล า ย เ ป็ น เ มื อ ง ที่ เ ต็ ม ไ ป ด้ ว ย ช า ว ต่ า ง ช า ติ ห ล า ก ห ล า ย
ก่ อ ใ ห้ เ กิ ด ค ว า ม ห ล า ก ห ล า ย ท า ง ด้ า น วั ฒ น ธ ร ร ม ม า ก ขึ้ น
