1. ΠΑΙΔΙ - ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ -
ΣΧΟΛΕΙΟ: Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ
ΓΟΝΕΩΝ & ΤΩΝ ΔΑΣΚΑΛΩΝ
ΚΩΣΤΑΣ ΠΑΠΑΧΡΗΣΤΟΣ
ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ 33ης ΠΕΡ. ΑΘΗΝΩΝ
31ο Δημοτικό Σχολείο Περιστερίου
21-3-2005
2. • Η αμφισβήτηση της αυθεντίας του
δασκάλου & της οικογένειας.
• Η διαμόρφωση του χαρακτήρα του παιδιού:
κληρονομικότητα ή περιβάλλον.
• Το περιβάλλον της οικογένειας
(πρωτογενής κοινωνικοποίηση).
• Το περιβάλλον του σχολείου.
• Η οικογένεια και ο κόσμος (όλα αλλάζουν).
• Η μητέρα εργάζεται.
• Η απουσία του πατέρα.
• Τα Μ.Μ.Ε.
4. Η οικογένεια
• Συνήθη προβλήματα των παιδιών που
δημιουργούν συγκρούσεις:
- Ανυπακοή - Απειθαρχία
- Μειωμένη σχολική επίδοση - άρνηση
- Προσκόλληση στην τηλεόραση
- Απαιτήσεις για υλικά αγαθά (παιχνίδια,
ρούχα κ.λ.π.).
- Αυθάδεια & έλεγχος
- Παραβίαση κανόνων
5. Παραδείγματα:
• Το παιδί παραμελεί ή αρνείται να εκτελέσει
τις σχολικές εργασίες. Γονείς: ανησυχούν,
αγωνιούν, αγχώνονται. Παρέμβαση:
Παρατηρήσεις-παρότρυνση-κήρυγμα-
τιμωρία-σύγκρουση.
• Αντιμετώπιση:
• 1ο Ερώτημα: Γιατί το παιδί αρνείται;
• 2ο Ερώτημα: Ποιες υποθέσεις μπορεί να
συνδέονται με το πρόβλημα αυτό;
6. • 3ο Ερώτημα: Τι μπορώ να κάνω για να
προλάβω το πρόβλημα και να βοηθήσω το
παιδί να αλλάξει συμπεριφορά;
• Οι απαντήσεις στο τρίτο ερώτημα
συνδέονται άμεσα με τα δύο προηγούμενα
ερωτήματα (δυσκολίες μάθησης, κόπωση
του παιδιού, ενδιαφέρον ελάχιστο για τις
εργασίες, διαταραγμένο οικογενειακό
περιβάλλον, συναισθηματικά ψυχολογικά
προβλήματα παιδιού).
7. Τύποι γονέων
• Οι αποστασιοποιημένοι γονείς (Gottman).
• Οι επικριτικοί – αποδοκιμαστικοί γονείς.
• Οι επιτρεπτικοί – παραχωρητικοί γονείς.
• Οι συναισθηματικοί γονείς.
8. Ο ρόλος του πατέρα
Τύποι πατέρων
• Ο αυταρχικός πατέρας.
• Ο αδύνατος πατέρας.
• Ο ορθολογικός πατέρας.
• Ο συναισθηματικός πατέρας.
• Ο δημοκρατικός πατέρας.
9. Ο ρόλος της μητέρας
Τύποι μητέρων
• Η ιδανική μητέρα.
• Η φιλόδοξη μητέρα (Σχολαστική-δογματική-
περιορίζει τις παιδικές πρωτοβουλίες…).
• Η αβέβαιη μητέρα (Προτάσσει τις βιολογικές
ανάγκες του παιδιού & όχι την πνευματική
του ανάπτυξη, που δεν μπορεί να
παρακολουθήσει).
• Η υστερική μητέρα (Δημιουργεί αβεβαιότητα
& ανασφάλεια με τον ευέξαπτο χαρακτήρα
της).
10. Μια συγκροτημένη οικογένεια
• Αποτελεσματική στη διαχείριση
οικογενειακών θεμάτων.
• Ξεκάθαροι γονεϊκοί ρόλοι.
• Συνεπείς κανόνες συμπεριφοράς.
• Αποφυγή της ακαμψίας.
• Εκδήλωση ενδιαφέροντος για τις ανάγκες
όλων των μελών της.
• Εμπιστοσύνη & ενότητα, επικοινωνία &
διάλογος, ενθάρρυνση & συνεργασία.
11. Συναισθηματική διαπαιδαγώγηση
στην οικογένεια
• Επίγνωση των συναισθημάτων των παιδιών.
• Αναγνώριση.
• Ακρόαση με ενσυναίσθηση.
• Βοήθεια στο παιδί να εκφράσει τα
συναισθήματά του.
• Καθορισμός ορίων και παροχή βοήθειας για
την επίλυση των προβλημάτων.
12. Στρατηγικές Συναισθηματικής
Αγωγής
• Αποφεύγετε τις υπερβολικές επικρίσεις, τα
ταπεινωτικά σχόλια ή το χλευασμό.
• Χρησιμοποιήστε την κλιμάκωση και τον
έπαινο.
• Σκεφθείτε τις εμπειρίες των παιδιών σας σε
σύγκριση με παρόμοιες των ενηλίκων.
• Μην προσπαθήσετε να επιβάλετε τις δικές
σας λύσεις στα προβλήματά τους.
13. Στρατηγικές Συναισθηματικής
Αγωγής
• Ενδυναμώστε το παιδί σας προσφέροντάς
του επιλογές & σεβόμενοι τις επιθυμίες του.
• Συμμεριστείτε τα όνειρα & τη φαντασία του.
• Να είστε ειλικρινείς με το παιδί σας.
• Διαβάστε μαζί του παιδική λογοτεχνία.
• Να είστε υπομονετικοί μαζί του.
• Πιστέψτε στη θετική φύση της ανάπτυξης
του ατόμου.
14. Συμπερασματικά
1. Συστηματική παρατήρηση, έλεγχος, ανάλυση
και ερμηνεία της συμπεριφοράς των παιδιών
με βάση ερωτήματα όπως:
• Γιατί συμπεριφέρεται το παιδί έτσι;
• Πότε εκδηλώνει αυτή τη συμπεριφορά;
• Ποιοι παράγοντες το επηρεάζουν στην
κατεύθυνση αυτή;
• Μήπως πρέπει να αλλάξουμε κάτι στη στάση
μας απέναντί του;
15. Συμπερασματικά
2. Καλή σχέση με τα παιδιά:
- Ικανοποίηση αναγκών – επιθυμιών με μέτρο
- Αποφεύγουμε να κάνουμε πράγματα που τα
ενοχλούν και προκαλούν εντάσεις και
ανεπιθύμητες συμπεριφορές
3. Διατηρούμε ενδοοικογενειακή γαλήνη:
- Κλίμα ισοτιμίας, δημοκρατίας, κατανόησης &
ασφάλειας
- Ενθαρρύνουμε «θετικές» δραστηριότητες
(αθλητισμό, θέατρο, χορωδία…).
16. Το σχολείο
• Εκπαιδευτικό – Κοινωνικό σύστημα.
• Σχολείο: Κοινωνικό Σύστημα – συνεχείς
αλληλεπιδράσεις (Εκπ/κών – Μαθητών).
• Σχολική μονάδα:Ανοιχτό σύστημα.
Επικοινωνία με το ευρύτερο περιβάλλον.
Επιδράσεις από μαθητές & οικογενειακό
τους περιβάλλον.
• Ο Ρόλος των Γονέων – Η στενή σχέση
σχολείου οικογένειας – Οριοθετήσεις &
Ρόλοι - Το πνεύμα της Συλλογικότητας.
17. Το σχολείο
• Χώρος συναναστροφής & επικοινωνίας.
• Η επιτυχία του παιδιού στο σχολείο
(παράγοντες):
Α) Υποκειμενικοί (νοημοσύνη – συγκέντρωση
προσοχής – τρόπος εργασίας –
αυτοεκτίμηση – μαθησιακές δυσκολίες).
Β) Κοινωνικοί: (οικογένεια –τρόπος αγωγής-
πολιτισμικό περιβάλλον – ομάδες φιλίας –
διγλωσσία).
18. Ποια τα προβλήματα
στα σχολεία μας;
• Πειθαρχία
• Συμπεριφορές
• Μαθησιακές δυσκολίες
• Σχολικά βιβλία
• Σχολικά κτίρια
• Οργάνωση - λειτουργία σχολείων
• Αξιολόγηση μαθητών (βαθμολογία)
• Κατ’ οίκον εργασίες
• Μαθησιακή διαδικασία
19. Παράγοντες που συμβάλλουν στη
λειτουργία ενός αποτελεσματικού
σχολείου
• Εκπαιδευτική Ηγεσία.
• Υψηλές προσδοκίες για την επιτυχία όλων
των μαθητών.
• Έμφαση στη διδασκαλία (σχέσεις δασκάλων –
μαθητών).
• Αξιολόγηση επίδοσης μαθητών
(Ανατροφοδοτική λειτουργία).
• Συνεργασία & συμμετοχή Γονέων.
20. Παράγοντες που συμβάλλουν στη
λειτουργία ενός αποτελεσματικού
σχολείου
• Σχολικό Κλίμα (επικοινωνία - συνεργασία-
οργάνωση & διοίκηση – μαθητής).
• Ο ρόλος και η συμπεριφορά του
εκπαιδευτικού.
• Σχολές Γονέων & ο ρόλος τους.
21. Ερωτήματα
• Δημόσιο σχολείο – Αποστολή του
• Απόψεις Γονέων για το τι πρέπει να
προσφέρει το σχολείο (Ηθικές αξίες –
αυτογνωσία των παιδιών - χρήσιμες
γνώσεις - ευρωπαϊκή συνείδηση - αισθητική
καλλιέργεια - θρησκευτική συνείδηση -
διαπαιδαγώγηση των μαθητών σε
δημοκρατικούς πολίτες - απόκτηση κριτικής
σκέψης…)
22. Τι γίνεται στο ελληνικό σχολείο
σήμερα;
• Καινοτομίες
• Ολοήμερο σχολείο
• Ευέλικτη ζώνη (διαθεματικότητα)
• Προγράμματα (Περιβαλλοντική Εκπ/ση –
Αγωγή Υγείας- Ολυμπιακή Παιδεία –
Πολιτισμός…)
23. Το σχολείο οφείλει να:
• Συμβάλλει στην ανάπτυξη δεξιοτήτων,
θετικών στάσεων και συμπεριφορών.
• Αναπτύσσει τη δυνατότητα δημιουργίας
επιτυχημένων διαπροσωπικών σχέσεων.
• Προσφέρει βοήθεια & συμπληρωματικές
υπηρεσίες (ενισχυτική διδ/λία, συμβουλευτική…).
• Ανακαλύπτει και ενισχύει τις δυνατότητες
των παιδιών.
• Αναδεικνύει τη στενή σχέση μεταξύ
σχολείου & ζωής.
24. Όταν πιστεύετε ότι η καρδιά σας βρίσκεται στο
ίδιο
μήκος κύματος με εκείνη του παιδιού σας, όταν
ξέρετε πως νιώθετε ό,τι νιώθει εκείνο, τότε
βιώνετε Ενσυναίσθηση, που αποτελεί το θεμέλιο
λίθο της συναισθηματικής αγωγής.
Αν μπορείτε να παραμείνετε δίπλα στο παιδί σας
βιώνοντας αυτό το Συναίσθημα-ακόμα κι αν
δύσκολο ή άβολο- τότε μπορείτε να προχωρήσετε
Στο επόμενο βήμα, που είναι η αξιοποίηση των
συναισθηματικά φορτισμένων Στιγμών ως μια
ευκαιρία
για την οικοδόμηση εμπιστοσύνης& την παροχή
Καθοδήγησης.
