1. LOGO
Лекц №1
Б.Янжмаа

2. Б.Янжмаа
Агуулга:
1 Компьютерийн тухай
2 Үндсэн төхөөрөмжүүд
3 Үйлдлийн системийн тухай
4 Вирусны тухай

3. Б.Янжмаа
Компьютерийн тухай:
Компьютер бол бүрэн програмчлагдсан
машин юм.
Анхны электрон компьютер нь 1940-өөд онд
цэргийн зориулалтаар бүтээгдсэн бөгөөд нүсэр
том учраас хэд хэдэн хүн хамтарч ажиллуулдаг
байсан.

4. Б.Янжмаа
Компьютер
Програм Техник
хангамж хангамж
(Software) гэдэг (Hardware) гэдэг
нь үйлдлтийн систем нь танд
ба хэрэглээний харагдаж, баригдаж
програмуудын цогц болох дотор ба гадна
юм. эд анги юм.

5. Б.Янжмаа
Програм хангамж
Application programs
Operating system Хэрэглээний програмууд
нь текст боловсруулах,
Үйлдлийн систем нь
хүснэгт байгуулах, зураг
компьютерийг ажиллуулж
зурах гэх мэт тодорхой
түүний бүрэлдэхүүн
өгөгдлийг компьютерт
хэсгүүдийн ажиллагааг
боловсруулахад
удирдаж, хэрэглээний
хэрэглэгдэнэ.
програмуудын ажиллах
суурь болж агдаг.

6. Б.Янжмаа
Техник хангамж:
CPU(Central Processing Unit) RAM(Random Access Memory)
Hard disk Бүтэц Эх хавтан(mainboard)
Case Тэжээлийн блок(power supply)

7. Б.Янжмаа
CPU(Central Processing Unit)
Компьютерийн мэдээллийг хөрвүүлэх ба боловсруулах гол үйл
ажиллагааг гүйцэтгэдэг төхөөрөмж бол төв процесор буюу CPU юм.
Хурд -> GHz
1G ~ 1,000 MHz

8. Б.Янжмаа
Санах ой:
Санах ой нь компьютерийн өгөгдлийг микро процесорт богино хугацаанд
хүргэх, командыг түргэн гүйцэтгэх үүрэг бүхий микросхем юм.
Энэ нь компьютерийн хурд, хүчин чадлыг тодорхойлох бас нэгэн чухал
үзүүлэлт болдог. Компьютерт хийгдэж байгаа бүх үйлдлүүд санах ойгоор
дамжина.
Санах ойг:
Дотоод санах ой
Гадаад санах ой гэж ангилна.

9. Б.Янжмаа
Дотоод санах ой:
RAM ROM Cache
Шуурхай Тогтмол Завсарын
санах ой: санах ой: санах ой:
компьютер өгөгдлийг тусгай өндөр
бичих хурдны санах
ажиллаж
боломжгүй ойн муж
байх үед зөвхөн
түүнд бөгөөд CPU
уншдаг
хийгдсэн нь хурдан
бөгөөд
хандах
үйлдлүүд компьютерийг
боломжийг
хадгалагдаж асаахад
ажиллана. олгоно.
байдаг.

10. Б.Янжмаа
RAM- Шуурхай санах ой:
RAM
Static RAM Dynamic RAM

11. Б.Янжмаа
RAM- Шуурхай санах ой:
Эдгээр 2 RAM нь мэдээлэлээ хадгалах
байдалаараа хоорондоо ялгарна.
SRAM нь мэдээлэлээ харьцангуй удаан
хугацаанд хадгалж чаддаг байхад,
DRAM нь секундыг хэдэн сая хуваах багахан
агшины дотор л мэдээлэлээ алдчихдаг.

12. Б.Янжмаа
RAM- Шуурхай санах ой:
Давуу тал Сул тал
Хямдхан Удаан
Динамик RAM Эрчим хүч бага  refresh хийх
зарцуулдаг шаардлагатай.
Хүчин чадал их
Хурдан Өндөр үнэтэй.
Статик RAM  refresh хийх Эрчим хүч их
шаардлагагүй зарцуулна.
Хүчин чадал бага

13. Б.Янжмаа
Гадаад санах ой:
Компьютерийг унтраасан үед ч гэсэн мэдээллийг
хадгалах шаардлагатай болдог. Энэ санах ойг гадаад санах
ой гэдэг.
Компьютерийн гадаад санах ой буюу мэдээллийг удаан
хугацаагаар санах хэрэгсэл нь диск юм.
Дискэнд мэдээлэл бичих болон түүн дээрх мэдээллийг
унших төхөөрөмжийг дискний төхөөрөмж гэдэг.

14. Б.Янжмаа
Дискний ангилал:
Floppy disk
Hard disk
Compact disk CD
Zip disk
Flash disk

15. Б.Янжмаа
Mainboard буюу эх хавтан:
Компьютерт холбогдог бүхий л төхөөрөмжүүдийг холбох
боломжийг хангадаг хавтан юм. /кeyboard, mouse, cpu, disk, display
card гэх мэт.../

16. Б.Янжмаа
Hard disk:
Хатуу диск нь компьютер доторх үндсэн хадгалалтын
бүрэлдэхүүн юм. RAM-тай адилгүй байнгын санах ой
гэж хэлж болно.
Хатуу дискийг дотор нь:
oATA Hard
oSATA Hard гэж ангилна.

17. Б.Янжмаа
Keyboard буюу гар:
Гар нь мэдээллийг компьютерт оруулдаг
үндсэн төхөөрөмж ба шивж оруулах,
тоон товчлууруудын тусламжтайгаар тоон
мэдээллийг оруулах,
тусгай үйлдлүүдийг хийх, компьютерийн
дэлгэц дээр шилжих, хоѐрлосон ба гурвалсан
товчлууруудыг хамт дарж, системийн
үйлдлүүдийг хийхэд ашиглана.

18. Б.Янжмаа
Keyboard-ны товчлуурын ангилал:
 Үндсэн товчлуур(бичгийн машины стандарт
товчнууд)
 Тоон товчлуур(тооны машины стандарт товчнууд)
 Функциональ товчлуур(Esc, F1,F2,…..,F12)
 Курсорыг шилжүүлэх товчлуурууд(сум бүхий
товчлуурууд)

19. Б.Янжмаа
Үндсэн товчлуур:
 Tab-догол мөрнөөс эхэлж бичих
 Capslock-бүх үсгийг томоор бичих
 Shift-үсгийг томоор бичих, нэг товчлуураас 2 тэмдэгтийг оруулах боломжтой
товчлууруудын дээд хэсэгт нь байрласан тэмдэгтийг оруулахдаа уг товчлууртай
хамт дарна.
 Alt(Alternate)-товчлуур нь биеэ дааж үүрэг гүйцэтгэхгүй ба дангаараа зөвхөн
курсорын хөдөлгөөнийг зогсооно.
 Ctrl(Control)-ямар нэгэн товчлууртай хавсарч үүрэг гүйцэтгэнэ.
 Backspace-курсорын өмнөх тэмдэгтийг арилгана.
 Enter-курсорыг дараагийн мөрөнд шилжүүлнэ.
 Урт нэргүй товчлуур(Space) үгийн хооронд зай авахад хэрэглэгдэнэ.

20. Б.Янжмаа
Тоон товчлуур:
 Printscreen-дэлгэц дээр байгаа бүх мэдээллийг хэвлэнэ(хуулна).
 Pause- компьютерийн хийж байгаа үйлдлийг түр зогсооно.
 Scroll lock- компьютерийн хэвийн үйл ажиллагааг хянах ба курсор
бэхлэнэ
 Insert-Курсор байгаа газар тэмдэгт оруулах боломжийг олгох эсвэл
дарж бичнэ.
 Delete- курсороос хойших тэмдэгтийг арилгана.
 Home- мөрний эхэнд курсорыг байрлуулна.
 End- Мөрний төгсгөлд курсорыг байрлуулна
 Page up- хуудасны эхэнд курсорыг байрлуулна
 Page down- хуудасны төгсгөлд курсорыг байрлуулна.
 Numlock- гарын баруун хэсгийн тооны товчлуурыг идэвхжүүлнэ.

21. Г
Б.Янжмаа
Функциональ товчлуур:
Гарын дээд талын нэгдүгээр эгнээнд
байрлана.
Esc(Escape)-үйлдлийг үгүйсгэнэ.
F1, F2,……,F12- товчлуурууд програм
бүр дээр өөр өөр үүрэг гүйцэтгэнэ.

22. Б.Янжмаа
Operating System буюу үйлдлийн систем:
Үйлдлийн систем гэдэг нь хэрэглэгч
компьютер хоѐрыг хооронд нь
холбож, компьютерийн үйл ажиллагааг
удирдаж мэдээллийг зохион байгуулж
байдаг суурь систем юм.

23. Б.Янжмаа
Тор 5 үйлдлийн систем:
1. Linux
2. Windows 7
3. Windows Vista
4. Mac OS X
5. Windows XP

24. Б.Янжмаа
Вирусны програм:
Компьютерийн вирус гэдэг нь компьютерийн
хэвийн үйл ажиллагааг алдагдуулж, хорлон
сүйтгэх үйл ажиллагаа явуулдаг бичил програм
юм.
Вирусны програм гэдэг нь компьютерийг хорт
програмаас хамгаалдаыыг програм хангамж юм.

25. Б.Янжмааs
List of Top Antivirus (2012.10.03)
1. Kaspersky Anti-Virus 2010
2. Symantec Norton AntiVirus 2010
3. BitDefender Antivirus 2010
4. Eset NOD32
5. Panda Antivirus Pro 2010
6. Alwil Avast 4 Professional Edition
7. Grisoft AVG 7.5 Professional
8. Trend Micro
9. McAfee VirusScan
10. F-secure

26. LOGO
Б.Янжмаа
Анхаарал
тавьсанд
баярлалаа!