1. 1
Καλώς ήρθες στη Θήρα!
Σε καλωσορίζω! Θα σε ξεναγήσω σε μια γειτονιά με σπουδαία ιστορία!
Στο Ακρωτήρι Θήρας! Ο τόπος μου είναι ένα νησί στο Αιγαίο Πέλαγος.
Το τοπίο μου είναι ξερό, χωρίς λίμνες και ποτάμια. Είμαι όμως πολύ
διάσημη σε όλο τον κόσμο, λόγω της ιδιαίτερης ομορφιάς μου! Η μαμά
μου λεγόταν Στρογγύλη . Μάντεψε τι σχήμα είχε! Είχε ηφαίστειο και
μάλιστα σε σχήμα κώνου! Ξέρεις αλήθεια πως μοιάζει ένας κώνος?
Σχεδίασε εδώ έναν και θα καταλάβεις αμέσως πώς έμοιαζε!
Το 1613 π.Χ όμως μετά από μία τεράστια έκρηξη ανατινάχτηκε το
μεγαλύτερο τμήμα της και έτσι σχηματίστηκε η πανέμορφη καλντέρα!
Έτσι γεννήθηκα εγώ, η γνωστή σε όλους Σαντορίνη!!
Έχω και αδερφάκια την Παλαιά Καμμένη, τη Νέα Καμμένη και άλλο ένα
μυστικό αδερφάκι που το λέμε Κολούμπο και κρύβεται στη θάλασσα.
Μην ξεχνάς ότι όλα είμαστε ηφαίστεια! Τώρα μάλλον μοιάζω με μισό
κύκλο, καλύτερα ίσως όμως, γιατί έτσι είμαι σε όλο τον κόσμο γνωστή
για την καλντέρα μου.

2. 2
Αν με δεις από τη μια μεριά είμαι γεμάτη βράχια και απότομη, μην σε
φοβίζει όμως αυτό, γιατί εάν ανέβεις ψηλά θα αισθάνεσαι σαν να έχεις
ανέβει ψηλά στον ουρανό και όλα θα φαίνονται υπέροχα από εκεί πάνω!
Να για δες πως φαίνομαι!

3. 3
Δυστυχώς, όταν έγινε έκρηξη και ανατινάχτηκε η μαμά Στρογγύλη
καταστράφηκε ένας υπέροχος πολιτισμός που είχαν φτιάξει εδώ κάποτε
οι άνθρωποι, όμως η λάβα από το ηφαίστειο κάπως τον προστάτεψε και
σώθηκαν πάρα πολλά από τότε! Ευτυχώς δεν λες? Είμαι πολύ τυχερή,
γιατί έρχονται οι άνθρωποι σε εμένα, για να θαυμάσουν ότι απέμεινε από
τον υπέροχο εκείνο πολιτισμό!
Όπως λένε ο πρώτος άνθρωπος που ήρθε και έμεινε στον τόπο μου ήταν
ένας αρχαίος Σπαρτιάτης, τον όποιον τον έλεγαν Θήρα. Ο Θήρας ήταν ο
πρώτος μου επισκέπτης. Για αυτό έδωσα στο νησί μου το όνομά του, για
να τον θυμόμαστε όλοι μας!
Πάρα πολλούς αιώνες όμως αργότερα κάποιοι άνθρωποι από τόπους
μακρινούς που βρέθηκαν σε εμένα, περνούσαν από μια εκκλησία-- που
και σήμερα αν έρθεις θα την δεις– την Αγία Ειρήνη. Αυτοί οι άνθρωποι
στη γλώσσα τους έλεγαν την Αγία Ειρήνη ΄΄Σάντα Ιρίνα΄΄. Κάπως έτσι
εγώ… ξαναβαφτίστηκα και βρέθηκα με δύο ονόματα: Θήρα – Σαντορίνη.
Όλα πήγαιναν πολύ καλά μέχρι λίγο πρίν το 1700π.Χ στο Ακρωτήρι! Οι
άνθρωποι που ζούσαν εδώ, είχαν ωραία, μεγάλα σπίτια με πολλά
δωμάτια, με ζωγραφιές στους τοίχους, που τις έλεγαν τοιχογραφίες,
ωραία έπιπλα, πολλά αντικείμενα ,είχαν πολλές ασχολίες, πόσα πολλά
πράγματα γνώριζαν!! Λίγο πρίν το 1700 π.Χ όμως γίνονταν συνέχεια
σεισμοί και οι άνθρωποι φοβήθηκαν και άρχισαν σιγά σιγά να
εγκαταλείπουν τον τόπο τους.
Το 1613 π.Χ γίνεται μια τεράστια έκρηξη από το ηφαίστειο! Που να στα
λέω τι έγινε!
Όλος ο τόπος καλύφθηκε από τα ηφαιστειακά υλικά. Αυτό όμως ήταν
καλό, γιατί έτσι σώθηκαν τόσα πολλά και μάλιστα σε πολύ καλά
κατάσταση, ώστε σήμερα να μπορούμε να περπατάμε στο Ακρωτήρι,
στους παλιούς δρόμους, ανάμεσα στα παλιά σπίτια και να βλέπουμε τα

4. 4
δωμάτια των σπιτιών τους, μέχρι και τα κρεβάτια τους σώθηκαν, τις
αποθήκες, όπου φύλαγαν τα πράγματά τους, τις κουζίνες που μαγείρευαν,
τα σκεύη, τα εργαστήριά τους, τα εργαλεία τους! Και τι δεν είχαν οι
κάτοικοι στο Ακρωτήρι! Πολιτεία με τα όλα της! Ας είναι καλά οι
αρχαιολόγοι και όλοι οι εργάτες που τα ανακάλυψαν, τα φρόντισαν και
έφτιαξαν και μια σκεπή και έτσι τώρα όλοι μπορούμε να κάνουμε τη
βόλτα μας στο Ακρωτήρι!

5. 5
Στο Ακρωτήρι ζούσαν άνθρωποι από πολύ παλιότερα, ήδη από τη
Νεολιθική περίοδο (θυμάσαι ποια χρόνια ήταν η Νεολιθική περίοδος?)
Πολύ αργότερα μετά τον 18ο
αιώνα π.Χ έγινε πόλη και μάλιστα
σπουδαία, με δρόμους, πλατείες, εργαστήρια, πολυώροφα σπίτια!
Όπως είπαμε λίγο πρίν το 1700π.Χ άρχισαν να γίνονται συνεχώς σεισμοί.
Αυτό ήταν καλό, γιατί έτσι σώθηκαν πολλοί άνθρωποι, αφού
αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τον οικισμό. Πρίν από τη μεγάλη
έκρηξη φαίνεται ότι έγινε μεγάλος σεισμός. Οι άνθρωποι ακόμη και
ύστερα από το μεγάλο σεισμό επέστρεψαν, για να βοηθήσουν
συνανθρώπους τους και για να μαζέψουν πολύτιμα αντικείμενα (-> αυτό
να το θυμάσαι, θα σου φανεί χρήσιμο αργότερα!).
Μάθε και κάτι ακόμη με μεγάλο ενδιαφέρον! Οι άνθρωποι, φοβισμένοι
από τους συνεχόμενους σεισμούς είχαν συγκεντρώσει σε ορισμένες
θέσεις διάφορα χρήσιμα αντικείμενα, όπως αποθηκευτικά αγγεία, ώστε
να τα μεταφέρουν μαζί τους. Αυτά βρέθηκαν πάνω σε σωρούς από
ερείπια από τους σεισμούς. Δεν πρόλαβαν όμως να τα πάρουν, γιατί
ακολούθησε η μεγάλη έκρηξη, η οποία μάλλον έγινε περίπου δέκα
ημέρες από τους τελευταίους ισχυρούς σεισμούς! Σκέψου! Τι σημαντικό
μπορεί να περιείχαν αυτά τα αγγεία, ώστε να θέλουν τόσο πολύ να τα
μεταφέρουν;

6. 6
Μια …. θάλασσα από ηφαιστειακή τέφρα κάλυψε τα πάντα!
Μετά έβρεξε πάρα πολύ!
Φαντάσου το σκηνικό!
Η βροχή συνάντησε το χώμα, έφτιαξε λάσπη και μαζί με την
ηφαιστειακή τέφρα έφτιαξαν την πιο δυνατή σκεπή, ώστε να μείνει η
γειτονιά αυτή θαμμένη από κάτω από τόνους λάσπης και τέφρας και να
την βρούμε εμείς χιλιάδες χρόνια αργότερα!

7. 7
Τι ανακάλυψαν οι αρχαιολόγοι;;
Στο στρώμα των υλικών της έκρηξης του ηφαιστείου, δηλαδή της
ηφαιστειακής τέφρας και της λάσπης, βρήκαν κόκκους γύρης από ελιές
και από άλλα κωνοφόρα δέντρα. Θυμάσαι τι είναι η γύρη; Πού και πότε
τη βρίσκουμε;
Τι μπορείς να καταλάβεις από αυτό ;

8. 8
Τα σπίτια στο Ακρωτήρι!
Ας χτίσουμε σπίτια στο Ακρωτήρι!
Διάλεξε υλικά!
Αναγνωρίζεις τα παραπάνω υλικά;
Αν δεν αναγνωρίζεις κάποιο από αυτά μπορείς να ζητήσεις βοήθεια.
Με ποια από τα παραπάνω υλικά θα έχτιζες ένα πιο πλούσιο σπίτι;
Σκέψου ότι τα τρία βασικά στοιχεία ενός σπιτιού είναι ο τοίχος, το
πάτωμα και η σκεπή!
Χρησιμοποιείται κάποιο από τα παραπάνω υλικά και σήμερα στο χτίσιμο
των σπιτιών; Ποιο είναι το βασικό υλικό, με το οποίο χτίζονται σήμερα
τα σπίτια;

9. 9
Ως αρχιτέκτονας στο Ακρωτήρι σκέψου και συμπλήρωσε στον πίνακα
ποια υλικά θα χρησιμοποιούσες για καθένα από τα τρία μέρη του σπιτιού.
Τοίχος Πάτωμα Σκεπή
Όπως είπαμε, τα σπίτια που χτίζουμε στο Ακρωτήρι είναι διώροφα,
τριώροφα . Σε τι χρησιμεύουν όλοι οι όροφοι;
Είχαν και οι κάτοικοι στο Ακρωτήρι πίνακες στα σπίτια τους!!
Λέγονταν ΄΄τοιχογραφίες΄΄. Ζωγραφιές στους τοίχους.
Από τις τοιχογραφίες μπορούμε να καταλάβουμε πολλά για τις συνήθειες
των κατοίκων στο Ακρωτήρι, για τη θρησκεία τους, για τη φύση του
νησιού, για τις δραστηριότητες των κατοίκων.
Αφού παρατηρήσεις τις παρακάτω φωτογραφίες από τοιχογραφίες που
βρέθηκαν στο Ακρωτήρι, να τις χωρίσεις στις παραπάνω κατηγορίες.

10. 10

11. 11

12. 12

13. 13

14. 14
Τι παρατηρείς για τον τρόπο, με τον οποίο ζωγράφιζαν οι καλλιτέχνες
μας στη Θήρα;
Στις παραπάνω τοιχογραφίες παριστάνονται άνθρωποι του νησιού μου.
Τι παρατηρείς για την εμφάνισή τους;
Με μια προσεκτική ματιά, μπορείς να καταλάβεις με ποιες εργασίες
ασχολούμασταν οι κάτοικοι στο Ακρωτήρι; Για να σε βοηθήσω θα πρέπει
να παρατηρήσεις τι δείχνουν οι παραστάσεις (μπορεί να δείχνουν ένα
τοπίο για παράδειγμα ή ανθρώπους να κάνουν κάτι). Προσπάθησε να
μαντέψεις τι είναι αυτό!
Οι καλλιτέχνες στο Ακρωτήρι δεν ζωγράφιζαν μόνο στους τοίχους αυτές
τις παραστάσεις, τις οποίες ονομάζουμε ΄΄τοιχογραφίες΄΄. Διακοσμούσαν
με ζωγραφιές επίσης και άλλα σκεύη, τα οποία κατασκεύαζαν για τις
ανάγκες μας.
Ανακάλυψε στην αίθουσα σκεύη με ζωγραφιές!
Απορία!
Στο Ακρωτήρι, οι αρχαιολόγοι βρήκαν πολλά αντικείμενα, σκεύη,
εργαλεία, όπλα, μέχρι και έπιπλα! Βρήκαν όμως ελάχιστα κοσμήματα.
Πως το εξηγείς εσύ αυτό; Για να σε βοηθήσω σκέψου ότι οι
κάτοικοι αναγκαστήκαμε να εγκαταλείψουμε το νησί σιγά σιγά λόγω
ισχυρών σεισμών πρίν από τη μεγάλη έκρηξη!

15. 15
Ένα ……..μιλάει!
Ας παρατηρήσουμε! Αναγνωρίζεις τι βρίσκεται μέσα σε αυτό το σκεύος;
Μήπως χρειάζεσαι βοήθεια;
Κουιζ!
Εμφανίζομαι μετά τη βροχή, ΄΄κουβαλάω ΄΄ το σπίτι μου μαζί και έχω
κέλυφος!
Λοιπόν, τι είμαι;
Οι αρχαιολόγοι έχουν βρει σε αρκετά μέρη το κέλυφός μου σε χώρους,
όπου οι άνθρωποι μαγείρευαν! Τι δείχνει αυτό;
Για ποιο λόγο πιστεύεις ότι ήμουν μια εύκολη, εκτός από νόστιμη,
επιλογή για τροφή για τους ανθρώπους τότε;

16. 16
Σύμφωνα με τα ευρήματα που είδες στην έκθεση και με αυτά που έμαθες
για την ιστορία του οικισμού στο Ακρωτήρι, περιέγραψε με λίγα λόγια
μια μέρα στο Ακρωτήρι. Δημιούργησε με τη φαντασία σου τέσσερις με
πέντε ανθρώπους, άνδρες και γυναίκες και σκέψου τι έκαναν κατά τη
διάρκεια μιας ημέρας τους. Σε αυτή την ιστορία θα σε βοηθήσουν οι
παραστάσεις από τις τοιχογραφίες, τα ευρήματα και τι συμπεράσματα
βγάλαμε από αυτά και το πώς ήταν ο οικισμός στο Ακρωτήρι! Για αυτό
το λόγο να γυρίσεις πίσω στις σελίδες του τετραδίου σου και να
διαβάσεις με προσοχή οτιδήποτε σου φαίνεται χρήσιμο! Με αυτές τις
πληροφορίες θα φτιάξεις την ιστορία σου!
Μια μέρα στο Ακρωτήρι λοιπόν…

17. 17
Κάπου εδώ το ταξίδι μας στο νησί μου έφτασε στο τέλος του! Σου
εύχομαι σύντομα να ταξιδέψεις στον υπέροχο τόπο μου και να
επισκεφθείς το Ακρωτήρι. Τώρα έχουμε και στέγαστρο και δεν
φοβόμαστε ούτε ήλιο, ούτε βροχή! Θα έχεις την ευκαιρία να
περπατήσεις μέσα στον οικισμό! Ρίξε μια ματιά! Δεν είναι
συναρπαστικό; Σε περιμένω!