Сайн байна уу. Иргэд, хэрэглэгч, аж ахуйн нэгж байгууллагууд Та бүхэндээ 2020 оны мэндийг хүргэе. Шударга өрсөлдөөн, хэрэглэгчийн төлөө газар нь 2019 онд “Хариуцлагатай хэрэглээ – Хэрэглэгчийн эрх”-ийн жилийг зарлан амжилттай хэрэгжүүлэн ажиллалаа. 2020 оныг “Зах зээлийн өрсөлдөөнийг дэмжих жил” болгон зарлаж аж ахуйн нэгж байгууллагуудын зах зээлд чөлөөтэй, шударга өрсөлдөх орчин нөхцлийг бүрдүүлэх зорилтыг тавин ажиллахаар боллоо. Ингээд Та бүхэнд Монгол Улсад шударга бус өрсөлдөөнийг хянан зохицуулах алба үүсэн байгуулагдсаны 15 жилийн ойн хүрээнд бэлтгэн гаргасан агентлагийн 15 жилийн ололт амжилтын түүхийг багтаасан “Түүхэн товчоон” номыг танилцуулж байна. Тус номонд байгууллагын түүхэн хөгжил, удирдлага, хамт олны ололт амжилт, үйл ажиллагааны тайлан, судалгааг тоймлон өгүүлэхийн хамт Хэрэглэгчийн эрхийг хамгаалах тухай хуулиар хүлээсэн чиг үүргийг хэрэгжүүлэн ажилласан 10 жил, Өрсөлдөөний тухай хуулийн чиг үүргийг хэрэгжүүлж ажилласны 15 жилийн тайлан, илтгэлийг нэгтгэн уншигч таны мэлмийд өргөн барьж байгааг хүлээн авна уу. УТАС: 1800-1284 ШУДАРГА ӨРСӨЛДӨӨН, ХЭРЭГЛЭГЧИЙН ТӨЛӨӨ ГАЗАР

1. монгол улсын засгийн газрын тохируулагч агентлаг
шударга өрсөлдөөн
хэрэглэгчийн төлөө газар
Улаанбаатар хот
товчоон

2. Эмхтгэсэн: П.Хаш-Эрдэнэ (ХЭХГ-ын ахлах мэргэжилтэн)
Хянасан: Б.Лхагва (ШӨХТГ-ын дарга)
Н.Бямбадорж (Орон тооны гишүүн)
С.Цогтгэрэл (Орон тооны гишүүн)
Ц.Тэрбиш (ТЗУГ-ын дарга)
Т.Батцэцэг (ӨБЗГ-ын дарга)
Ш.Цэрэндулам (ХЭХГ-ын дарга)
Р.Сарантуяа (ЗЗСГ-ын дарга)
Д.Эрдэнэсүрэн (ХАГ-ын дарга)
Бэлтгэсэн:
Ц.Цэгмид (Ахмад ажилтан)
Б.Наранцэцэг (ТЗУГ-ын ахлах мэргэжилтэн)
У.Халиунаа (ТЗУГ-ын ахлах мэргэжилтэн)
Ж.Сүглэгмаа (ТЗУГ-ын ахлах мэргэжилтэн)
И.Хоролсүрэн (ТЗУГ-ын ахлах мэргэжилтэн)
Б.Мөнхханд (ЗЗСГ-ын ахлах мэргэжилтэн)
Т.Мөнгөнцэцэг (ХЭХГ-ын ахлах мэргэжилтэн)
П.Хаш-Эрдэнэ (ХЭХГ-ын ахлах мэргэжилтэн)
Б.Ариунзаяа (ХАГ-ын ахлах мэргэжилтэн)
Д.Одгэрэл (Ерөнхий нягтлан бодогч)
Дизайнер: Т.Нарангуа
Цаасны хэмжээ: 210х297
Хэвлэлийн хуудас: 29.0 хх
"Мөнхийн Үсэг" ХХК-д эхийг бэлтгэв.

3. агуулга
Өмнөх үг ...............................................................................................................................................5
Түүхэн товчоон .....................................................................................................................................6
Агентлагийг хариуцан ажиллаж байсан Монгол Улсын Шадар сайдууд .........................................11
Хууль тогтоомжуудын судалгаа...........................................................................................................12
Агентлагийн байгуулагдсан үеэс одоог хүртэлх зохион байгуулалтын
бүтцийн өөрчлөлт, орон тооны дээд хязгаар ....................................................................................14
Агентлагийн байгуулагдсан үеэс одоог хүртэлх газрын хуралдааны дарга,
орон тооны гишүүн, орон тооны бус гишүүдийн мэдээлэл ..............................................................19
Агентлагийн 2005-2018 оны үйл ажиллагааны үндсэн үзүүлэлтүүд ................................................ 23
Агентлагийн төсвийн мэдээлэл ......................................................................................................... 24
Шударга өрсөлдөөн, хэрэглэгчийн төлөө газрын гадаад хамтын ажиллагаа ................................ 25
Шударга өрсөлдөөн, хэрэглэгчийн төлөө газрын
“Хэрэглэгчийн төлөө хүндэт тэмдэг”-ээр шагнуулсан хүмүүсийн нэрс ........................................... 28
Шударга өрсөлдөөн, хэрэглэгчийн төлөө газрын
“15 жилийн ойн дурсгалын тэмдэг”-ээр шагнуулсан хүмүүсийн нэрс ..............................................31
Төрийн дээд одон медалиар шагнуулсан албан хаагчид................................................................. 33
Агентлагийн үе үеийн удирдлагууд .................................................................................................. 33
Агентлагийн анхны дэд дарга асан Баавгайн Хүрэнбаатар ........................................................34
Агентлагийн анхны дарга асан Буян-Өлзийн Жаргалсайхан ...................................................... 35
Агентлагийн дарга асан Дашдоржийн Мандах ............................................................................41
Агентлагийн дарга асан Бямбасүрэнгийн Лхагва ........................................................................50
Агентлагийн дарга асан Отгонжаргалын Магнай ........................................................................64
Агентлагийн дарга асан Төмөрбаатарын Аюурсайхан ................................................................ 74
Агентлагийн дарга асан Дашдоржийн Мөнхтөр .........................................................................80
Агентлагийн дарга Бямбасүрэнгийн Лхагва ................................................................................96
ШӨХТГ-ын дарга, улсын ерөнхий байцаагч Б.Лхагва
“Хэрэглэгчийн эрхийг хамгаалах тухай хууль тогтоомж,
хөтөлбөрийн хэрэгжилт, цаашдын зорилт” илтгэл ....................................................................155
“Өрсөлдөөний тухай хууль тогтоомжийн хэрэгжилт, цаашдын зорилт” илтгэл ......................195

4. Шударга өрсөлдөөнийг
дэмжинэ, хэрэглэгчийн
эрхийг дээдэлнэ.

5. Юуны өмнө Өрсөлдөөний байгууллагын
өрхийг татаж үүдийг нээсэн ахмад ажилтнууд,
өргөжүүлэн хөгжүүлж өнөөдрийг хүргэсэн
үеийнхэн, ихийг бүтээх итгэл, сэтгэлийн
найдвар болсон ирээдүй хойчийн залуустаа
зах зээлийн шударга өрсөлдөөн, хэрэглэгчийн
эрхийг хамгаалахын төлөө ариун үйл хэрэгтээ
их амжилт гаргаж, аз жаргалаар бялхаж байхын
өлзийтэй ерөөл өргөн дэвшүүлье.
Манай байгууллага нь “Монгол Улсын
зах зээлд чөлөөт өрсөлдөөний таатай орчин
бүрдүүлж, шударга, нээлттэй зах зээлийг бий
болгох, улмаар эдийн засгийн тогтвортой
өсөлтийг хангах, эцсийн дүндээ нийгмийн
сайн сайхан байдлыг дээшлүүлэхэд оршино”
гэсэн эрхэм зорилготойгоор 2004 оноос үйл
ажиллагаагаа эхлүүлсэн түүхтэй билээ.
Энэхүү эрхэм зорилгын дор Шударга
өрсөлдөөн, хэрэглэгчийн төлөө газар нь
Монгол Улсын зах зээлд чөлөөт өрсөлдөөний
таатай орчин бүрдүүлж, шударга, нээлттэй зах
зээлийг бий болгох, иргэд, хэрэглэгчдийнхээ
эрх ашгийг хамгаалах зорилгыг өмнөө тавин,
төрийн бодлого, хууль тогтоомжийг сахин
биелүүлж 15 жилийг үдэн өнгөрүүлжээ.
Өнгөрсөн хугацаанд Монгол Улсын Их
хурал 2008 онд Хэрэглэгчийн эрхийг хамгаалах
тухай хуульд нэмэлт өөрчлөлт оруулсан, 2010
онд Шударга бус өрсөлдөөнийг хориглох
тухай хуулийн шинэчилсэн найруулга болох
Өрсөлдөөний тухай хууль баталсан, улмаар Зар
Өмнөх үг
сурталчилгааны тухай, Сонгуулийн тухай зэрэг
хууль тогтоомжид нэмэлт өөрчлөлт оруулсан
нь манай байгууллагын чиг үүрэг улам бүр
нэмэгдэж, үйл ажиллагааны цар хүрээ жилээс
жилд өргөжин тэлсээр байгааг энд дурдахад
баяртай байна.
Хэдийгээр 15 жил гэдэг хугацааны
хувьд богино мэт боловч энэхүү номондоо
байгууллагын түүхэн хөгжил, удирдлага, хамт
олны ололт амжилтыг тоймлон өгүүлэхийн хамт
Хэрэглэгчийн эрхийг хамгаалах тухай хуулиар
хүлээсэн чиг үүргийг хэрэгжүүлэн ажилласан 10
жил, Өрсөлдөөний тухай хуулийн чиг үүргийг
хэрэгжүүлж ажилласны 15 жилийн тайлан,
илтгэлийг нэгтгэн уншигч таны мэлмийд өргөн
барьж байгааг хүлээн авна уу.
Түүхэн товчоо маань Монгол улсын хөгжил,
дэвшил, зах зээлийн шударга өрсөлдөөн,
хэрэглэгчийн эрхийг хамгаалах үүсэл хөгжлийн
түүхэн мэдээлэл болж энэхүү салбарт хүч
оюунаа сорьж, нэгэн үзүүрт сэтгэлээр шамдан
зүтгэж байгаа хүн бүрт ажил, үйлстээ хэрэгтэй
санааг тусган авч, улам төгөлдөршүүлэхийн
төлөө хичээнгүйлэн ажиллахад нь тулгуур
болно гэдэгт итгэлтэй байна.
Урагш ахиж, улам дэвжихийн ерөөлөөр
номыг бүтээхэд өөрийн хувь нэмрээ оруулж
дэмжлэг туслалцаа үзүүлсэн агентлагийн үе
үеийн удирдлага, ахмад ажилтнууд болон ажлын
хэсгийнхэнд баярлаж талархсанаа илэрхийлье.
Сайн үйлс дэлгэрэх болтугай.
ШУДАРГА ӨРСӨЛДӨӨН, ХЭРЭГЛЭГЧИЙН ТӨЛӨӨ
ГАЗРЫН ДАРГА Б.ЛХАГВА

6. шударга өрсөлдөөн хэрэглэгчийн төлөө газар
түүхэн товчоон
6
ТҮҮXЭН ТОВЧООН
“Дангаар ноёрхлыг хориглох, өрсөлдөөнийг
дэмжих тухай” хуулийн төслийг Улсын Бага
Хуралд өргөн барьсан боловч хэлэлцэгдээгүй
буцсан байна.
Эдийн Засгийн хөгжил, дэд бүтцийн бодлогын
байнгын хорооны санал дүгнэлтээр хуулийн
нэрийг “Шударга бус өрсөлдөөнийг хориглох
тухай” гэж нэрлэх санал гаргасан байдаг.
Засгийн газрын “Шудрага бус өрсөлдөөнийг
хянан зохицуулах газрыг байгуулах тухай” 222
дугаар тогтоол гарсан.
ҮТЕГ-ын улсын бүртгэлийн албанд бүртгүүлж,
2120176 тоот “Улсын бүртгэлийн гэрчилгээ”
авсан.
Газрын дэд дарга, Зах зээл судалгааны хэлтсийн
дарга, Тамгын хэлтсийн дарга нар Засгийн
газрын IY байрны 104 тоотод өрөөнд байрлаж
агентлагийн үйл ажиллагааг эхлүүлсэн.
Газрын даргын 21 тоот тушаалаар агентлагийн
хөдөлмөрийн дотоод журмыг баталсан.
Монгол Улсын Ерөнхий сайд П.Жасрай 109 тоот
албан бичгээр “Шударга өрсөлдөөнийг дэмжих”
тухай хуулийн төслийг 7 бүлэг 18 зүйлтэйгээр
боловсруулж УИХ-д өргөн мэдүүлсэн.
Шударга бус өрсөлдөөнийг
хориглох тухай хууль батлагдсан.
УИХ “Шударга бус өрсөлдөөнийг хориглох тухай”
хуулийг шинэчлэн найруулж баталсан.
Монгол Улсын Шадар сайдын 17 тоот тушаал гарч
“Шударга бус өрсөлдөөнийг хянан зохицуулах
газар”-ын даргын ажлын байрны тодорхойлолт,
18 дугаар тушаалаар мөн газрын бүтэц, зохион
байгуулалтыг тус тус баталсан.
Шадар сайдын тушаалаар газрын дэд даргаар
Баавгайн Хүрэнбаатар томилогдсон.
Газрын дэд дарга анх удаа гадаад томилолтоор
Шадар сайдын ажлын бүрэлдэхүүнд орж ОХУлсад
айлчилсан.
Шударга бус өрсөлдөөнийг хянан зохицуулах
газрын даргаар Буян-Өлзийн Жаргалсайханыг
томилсон Засгийн газрын 88 дугаар тогтоол
гарсан.
1993.05.25
2004.11.17
2004.12.15
2005.01.12
2005.04.04
2005.05.02
2005.03.10
2004.12.28
2004.12.08
2000.05.12
1993.04.02
1993.07.05
1991.05

7. шударга өрсөлдөөн хэрэглэгчийн төлөө газар
түүхэн товчоон
7
Засгийн газрын 113 дугаар тогтоолоор Улсын
мэргэжлийн хяналтын газрын дарга, ХЗДХЯ-ны
Зохицуулалт, мэдээлэл, хяналт-шинжилгээний
газрын дарга, ҮХЯ-ны Нэгдсэн бодлого, стратеги
төлөвлөлтийн газрын дарга, МҮХАҮТ-ийн дарга
нарыг Шударга бус өрсөлдөөнийг хянан зохицуулах
зөвлөлийн гишүүдээр баталсан.
Тайваний Өрсөлдөөний хорооны гишүүн доктор
ноён Ван Вэн Ён тус агентлагийн анхны гадаад
зочин болон айлчилж албан хаагчдад лекц
уншиж, чөлөөт ярилцлагад оролцож 2 өдөр
ажиллалаа.
Монгол Улсын Шадар сайдын 04 тоот тушаал
гарч Шударга бус өрсөлдөөнийг хянан
зохицуулах газрын зохион байгуулалтын бүтцийг
шинэчлэн батлав.
Засгийн газрын агентлагийн эрх зүйн байдлын
тухай хуулийн дагуу байгууллагын “Хүндэт
дэвтэр”, “Хүндэт өргөмжлөл” шагналуудыг бий
болгон, тэдгээрээр шагнаж урамшуулах журмыг
боловсруулан Газрын даргын тушаалаар баталсан.
Агентлагийн нэр Шударга өрсөлдөөн, хэрэглэгчийн төлөө
газар болж өөрчлөгдөн Хэрэглэгчийн эрхийг хамгаалах
тухай, Зар сурталчилгааны тухай хууль тогтоомжийн
хэрэгжилтийг хангуулах чиг үүрэг нэмэгдсэн. Хэрэглэгчийн
эрхийг хамгаалах тухай хуульд нэмэлт өөрчлөлт орж,
хэрэглэгчийн эрхийг хамгаалах чиг үүрэг бүхий төрийн
захиргааны байгууллага байхаар тогтоож, бүрэн эрхийг нь
хуульчлан баталсан.
Хэрэглэгчдийн өргөдөл, гомдол, санал мэдээллийг
хүлээн авч тэднийг эрх зүйн болон мэргэжлийн
зөвлөгөө, зөвлөмжөөр хангах зориулалт бүхий
“Хэрэглэгчийн утас 1284”-ийг ажиллуулж эхэлсэн.
Засгийн газрын 66 дугаар тогтоолоор “Шударга
өрсөлдөөн, хэрэглэгчийн төлөө газрын дүрэм”
батлагдсан.
Шударга бус өрсөлдөөнийг хянан зохицуулах
газрыг Олон улсын өрсөлдөөний байгууллагуудын
холбооны 82 дахь орны 93 дахь гишүүн
байгууллагаар бүртгэн авсан тухай холбооны
ерөнхийлөгч ноён Донкү Ли цахим шуудангаар
мэдэгдсэн.
Монгол Улсын Засгийн газрын 214 дүгээр
тогтоолоор “Аж ахуйн нэгжийн давамгай болон
зүй ёсны монополь байдалтай, түүнчлэн тэр
байдлаа алдсаныг тогтоох журам” батлагдав.
Агентлагийн даргын тушаалаар байгууллагын
анхны бэлгэдэлийг батлав.
Засгийн газрын 323 дугаар тогтоолоор Шударга
бус өрсөлдөөнийг хянан зохицуулах газрын
даргаар Дашдоржийн Мандах томилогдсон.
Монгол Улсын Тэргүүн Шадар сайдын 74 тоот
тушаалаар батлагдсан агентлагийн шинэ бүтцээр
5 орон тоотой “Хэрэглэгчийн эрхийн газар”
байгуулагдсан.
УИХ Өрсөлдөөний тухай хуулийг баталснаар
Шударга бус өрсөлдөөнийг хориглох тухай хууль
хүчингүй болсон.
Шадар сайдын 24 дүгээр тушаал гарч агентлагийн
зохион байгуулалтын бүтцэд өөрчлөлт орсон.
2005.08.26
2006.01.17
2008.07.28
2008.12.19
2010.03.14
2012.03.07
2005.10.07
2006.07.05
2008.08.20
2009.07.31
2010.06.10
2012.04.13
2005.06.21
2005.05.31

8. шударга өрсөлдөөн хэрэглэгчийн төлөө газар
түүхэн товчоон
8
“Давамгай байдалтай хуулийн этгээд бусад
хуулийн этгээдтэй нэгдэх, нийлэх замаар өөрчлөн
байгуулагдах, өрсөлдөгчийн хувьцааг худалдан
авахад дүгнэлт гаргах журам” Засгийн газрын 118
дугаар тогтоолоор батлагдсан.
Агентлагийн даргын 73 дугаар тушаалаар
агентлагийн бэлгэдлийн тодорхойлолт, загвар,
хэрэглэх журмыг шинэчлэн батлав.
Засгийн газрын 233 дугаар тогтоолоор
“Хэрэглэгчийн эрхийг хамгаалах Үндэсний
хөтөлбөр” батлагдсан.
Засгийн газрын 102, 104 тоот тогтоолуудаар
Шударга өрсөлдөөн, хэрэглэгчийн төлөө газрын
орон тооны болон орон тооны бус гишүүдийг
томилсон.
“Хэрэглэгчийн мэдээллийн
1284 төв”-ийг нээв.
“Өрсөлдөөнийг хязгаарлахад чиглэсэн гэрээ,
хэлцэл (картель) байгуулсан, шийдвэр гаргасан
этгээдийн талаар мэдээлэл ирүүлэгчид мөнгөн
урамшуулал олгох журам” Засгийн газрын 119
дүгээр тогтоолоор батлагдсан.
Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн сонгуулийн тухай
хуульд заасны дагуу сонгуулийн сурталчилгаанд
хяналт тавих чиг үүрэг нэмэгдсэн.
Засгийн газрын 30 дугаар тогтоолоор
Шударга өрсөлдөөн, хэрэглэгчийн төлөө газрын
даргаар Отгонжаргалын Магнай томилогдсон
Шударга өрсөлдөөн, хэрэглэгчийн төлөө газар нь
байгууллагын тугтай болов.
Засгийн газрын 64 дүгээр тогтоолоор Шударга
өрсөлдөөн, хэрэглэгчийн төлөө газрын даргаар
Бямбасүрэнгийн Лхагва томилогдсон.
Засгийн газрын 529 дүгээр тогтоолоор Шударга
өрсөлдөөн, хэрэглэгчийн төлөө газрын даргаар
Дашдоржийн Мөнхтөр томилогдсон.
Засгийн газрын 4 дүгээр тогтоолоор Шударга
өрсөлдөөн, хэрэглэгчийн төлөө газрын даргаар
Төмөрбаатарын Аюурсайхан томилогдсон.
Агентлагийн зохион байгуулалтын бүтэц, орон
тооны дээд хязгаарыг шинэчлэн батласан Шадар
сайдын 103 тоот тушаал гарсан.
2012.04.18
2013.04
2012.06
2012.09.15
2012.07
2016.08.24
2015.12.25
2015.01.07
2016.09.29
2012.04.18
2012.05.02
2016.05.02
2016.09.21
2016-12-22
Шударга өрсөлдөөн, хэрэглэгчийн төлөө газрын
анхны улирал тутмын сэтгүүлийг эрхлэн гаргав.

9. шударга өрсөлдөөн хэрэглэгчийн төлөө газар
түүхэн товчоон
9
Монгол Улсын Шадар сайдын 2017 оны 22 дугаар
тушаалаар “Хэрэглэгчийн эрхийг хамгаалах
үндэсний хөтөлбөр”-ийн хэрэгжилтийг улсын
хэмжээнд зохион байгуулах, хяналт тавих үүрэгтэй
зөвлөл байгуулагдав.
Монгол Улсын Шадар сайдын 2017 оны 65 дугаар
тушаалаар “Яам, аймаг, нийслэл /сум, дүүрэг/-
ийн Засаг даргын дэргэд ”хэрэглэгчийн эрхийг
хамгаалах тухай хууль тогтоомжийн хэрэгжилтийг
хангуулах орон тооны бус зөвлөлийн ажиллах
журам” батлагдав.
Монгол Улсын Шадар сайд, Хууль зүй, дотоод
хэргийн сайд хамтран Зар сурталчилгааны
тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төслийн
Үзэл баримтлалыг баталсан. Хуулийн төслийг
боловсруулан Засгийн газрын Хуралдаанаар
хэлэлцүүлэх бэлтгэл ажил хийгдэж байна.
Монгол Улсын Засгийн газрын 2018 оны 12
дугаар сарын 26-ны өдрийн Засгийн газрын
Хуралдаанаар Өрсөдөөний тухай хууль
/шинэчилсэн найруулга/-ийн төслийг дэмжин
УИХ-д өргөн мэдүүлэхээр шийдвэрлэсэн.
Өрсөлдөөний тухай хуулийн шинэчилсэн
найруулгын төслийг Монгол Улсын Шадар
сайдад өргөн барьж, Хэрэглэгчийн эрхийг
хамгаалах тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын
төслийг 2016 онд УИХ-аар хэлэлцүүлэн, дахин
боловсруулав. Зар сурталчилгааны тухай хуульд
нэмэлт, өөрчлөлт оруулах хуулийн төслийг
боловсруулав.
“Хэрэглэгчийн эрхийг хамгаалах чиг хандлага”
зөвлөлдөх уулзалтыг Монгол Улсын Шадар сайдын
ивээл дор зохион байгуулав.
Монгол Улсын зах зээлд чөлөөт өрсөлдөөний таатай,
хэрэглэгчдэд ээлтэй орчин бүрдүүлэх, өрсөлдөөний
шударга бус хэлбэрийг таслан зогсоох, хэрэглэгчийн
эрхийг хамгаалах үйлсэд үнэтэй хувь нэмэр оруулсан
шилдэг тэргүүний хүмүүсийн хөдөлмөр бүтээлийг үнэлэх
үүднээс Шударга өрсөлдөөн, хэрэглэгчийн төлөө газрын
даргын 2018 оны 02 дугаар сарын 07-ны өдрийн А/09
дугаар тушаалаар “Хэрэглэгчийн төлөө” хүндэт тэмдгийг
олгохоор болов.
Өрсөлдөөний тухай хуулийн шинэчилсэн
найруулгын төслийн үзэл баримтлалыг Монгол
Улсын Шадар сайд болон Хууль зүй, дотоод
хэргийн сайд баталлаа.
Монгол Улсын Засгийн газрын ивээл дор
“ХЭРЭГЛЭГЧИЙН ЭРХИЙГ ХАМГААЛАХ УЛСЫН
АНХДУГААР ЗӨВЛӨГӨӨН”-ийг Төрийн ордонд
зохион байгуулав.
Монгол Улсын Засгийн газрын 2019 оны 9 дүгээр сарын
18-ны өдрийн Засгийн газрын Хуралдаанаар Хэрэглэгчийн
эрхийг хамгаалах тухай хууль /шинэчилсэн найруулга/-
ийн төслийг дэмжин УИХ-д өргөн мэдүүлэхээр
шийдвэрлэсэн.
“Зах зээлийн өрсөлдөөнийг дэмжих үндэсний хөтөлбөр”-
ийн төслийг боловсруулан Засгийн газрын Хуралдаанаар
хэлэлцүүлэхээр Монгол Улсын Шадар сайд, Сангийн
яаманд тус тус хүргүүлэв.
Хэрэглэгчийн эрхийг хамгаалах тухай хуулийн
шинэчилсэн найруулгын төслийн үзэл баримтлалыг
Монгол Улсын Шадар сайд, Хууль зүй, дотоод
хэргийн сайд батлав.
Шударга өрсөлдөөн, хэрэглэгчийн төлөө
газраас 2019 оны 10 дугаар сарын 10-ны өдөр
“Өрсөлдөөний хууль, бодлогын хэрэгжилт-
Өнгөрсөн ба ирээдүй” сэдэвт улсын зөвлөгөөнийг
зохион байгуулав.
2017.03.10
2018 он
2018.12.12
2018 он
2018.10.22
2019 он
2018 он
2018 он
2019.10.10
2019.12.9
2017.02.24
2017.07.05
2019 он
2018.12.26
2017 он
Монгол Улсын Шадар сайд, Боловсрол, соёл,
шинжлэх ухаан спортын сайдын хамтарсан 2018
оны 121/А/780/ дугаар тушаалаар Олон улсын
хэрэглэгчийн эрхийг хамгаалах өдөр буюу жил
бүрийн 3 сарын 15-ны өдрийг “Хүүхэд-хэрэглэгч”
Үндэсний өдөр болгон тэмдэглэж байхаар болов.
Улсын Их Хурлын гишүүн, Монгол Улсын Шадар
сайд Ө.Энхтүвшин Монгол Улсын Засгийн
газрын хуралдаанаар хэлэлцэн шийдвэрлэсэн
Өрсөлдөөний тухай болон бусад хуулиудын
төслийг Улсын Их Хурлын дарга Г.Занданшатарт
өргөн барилаа.

10. шударга өрсөлдөөн хэрэглэгчийн төлөө газар
түүхэн товчоон
10
Өрсөлдөөний
байгууллагынон
цагийнхүснэгт
20042005200620072008200920102011201220132014201520162017201820192020
ШУДАРГАБУСӨРСӨЛДӨӨНИЙГХЯНАН
ЗОХИЦУУЛАХГАЗАР
ШУДАРГАӨРСӨЛДӨӨНХЭРЭГЛЭГЧИЙНТӨЛӨӨГАЗАР
I
МонголУлсын
ЕрөнхийСайд
Ц.Элбэгдорж2004/8/20-2006/1/13
С.Батболд2009/10/29-2012/8/
Н.Алтанхуяг2012/8/9-2014/10/5Ж.Эрдэнэбат2016/07/30-2017/09/0
М.Энхболд2006/1/25-2007/11/22
Ч.Сайханбилэг2014/11/21-2016/07/30У.Хүрэлсүх2017/09/08-
С.Баяр2007/11/22-2009/10/28
II
МонголУлсын
Шадарсайд
Ч.Улаан2004-2006Д.Тэрбишдагва2012-2014У.Хүрэлсүх2016-2017
М.Энхсайхан2006-2008У.Хүрэлсүх2014-2015
Ө.Энхтүвшин2017-
М.Энхболд2008-2012Ц.Оюунбаатар2015-2016
III
Өрсөлдөөний
байгууллагын
дарга
1)Б.Хүрэнбаатар2004-2005
3)Д.Мандах2008-2012
4)Б.Лхагва2012/03-2012/9
5)О.Магнай2012/9-2014
6)Т.Аюурсайхан2014-2015
7)Д.Мөнхтөр2015-2016
8)Б.Лхагва2016.08-одоогхүртэл
2)Б.Жаргалсайхан2005-2008
IV
МонголУлсын
ЗасгийнГазрын
үйлажиллагааны
хөтөлбөрт
тусгагдсанзорилт
3.1.9Шударгабусөрсөлдөөнийгхориглох,
дангаарноёрхлыгхязгаарлахүрдүнтэй
тогтолцоогбийболгоно.
2.1.27.Шударгаөрсөлдөөнийгдэмжих
чиглэлээрэрхзүйнзохицуулалтыг
боловсронгуйболгож,өрсөлдөөнийтухай
ойлголт,соёлыгнийгмийнсэтгэлзүйд
төлөвшүүлж,захзээлийнөрсөлдөний
орчныгбүрдүүлнэ
Түлш,шатахуун,цахилгаанэрчимхүч
зэрэг
бусадбараа,бүтээгдэхүүнийүнэд
нөлөөлдөг
суурьбүтээгдэхүүнийүнийгтөрөөс
зохицуулдаг
болгохбодлогоявуулах
2.12.Захзээлдэхшударгаөрсөлдөөнийгдэмжиж,
хэрэглэгчийнэрхашгийгхамгаалаххууль,эрхзүйн
орчингсайжруулна.
V
МонголУлсын
ЗасгийнГазрын
үйлажиллагааны
хөтөлбөрийг
хэрэгжүүлэхарга
1.Шударгабусөрсөлдөөнийгхянан
зохицуулахбодлогынхөтөлбөр
боловсруулж,хэрэгжүүлнэ.
Бизнесийншударгаөрсөлдөөнийгдэмжих
чиглэлээрхууль,эрхзүйн
зохицуулалтыгсайжруулж,өрсөлдөөний
тухайойлголт,соѐлыгнийгмийн
сэтгэлзүйдтөлөвшүүлэх,захзээлийн
өрсөлдөөнийнэншаардлагатайорчинг
бүрдүүлнэ.
Өрсөлдөөнийтухайхуулийн13.3-тзаасан
зохицуулалтадхамаарахбараа,
бүтээгдэхүүнийжагсаалт,хэрэгжүүлэхэрх
бүхийбайгууллагыгЗасгийнгазраас
тогтоож,хэрэгжилтийгхангуулна
1.Хэрэглэгчийнэрхийгхамгаалахтухайхуулийн
шинэчилсэннайруулгынтөслийгболовсрууланУИХ-д
өргөнмэдүүлэх
3.3.7-5Томоохонажахуйннэгжүүдийн
хувьчлалдШударгабусөрсөлдөөнийг
хянанзохицуулахгазарсаналөгдөг
тогтолцоондшилжихасуудлыг
шийдвэрлүүлнэ.
2.Өрсөлдөөнийтухайхуульднэмэлт,өөрчлөлторуулах
тухайхуулийнтөсөлболовсруулах
3.Зарсурталчилгаанытухайхуульднэмэлт,өөрчлөлт
оруулахтухайхуулийнтөсөлболовсруулах
4.“Захзээлийнөрсөлдөөнийгдэмжих"үндэснийхөтөлбөр
боловсруулах
5.“Хэрэглэгчийнэрхийгхамгаалахүндэснийхөтөлбөр”-
ийнхэрэгжилтийгхангах
6.Өрсөлдөөн,хэрэглэгчийнэрхийнчиглэлээранхан
шатныүзлэг,шалгалтявуулахадшаардагдахявуулын
лабораторитойболох
VIОронтоо,бүтэцДарга,дэддарга(33)
дарга,оронтооны2гишүүн,оронтооны
бус6гишүүннийт9гишүүнтэйхамтын
удирдлага(36)
Төрийнзахиргаа,удирдлагынгазар,Өрсөлдөөний
бодлого,зохицуулалтынгазар,Хэрэглэгчийнэрхийг
хамгаалахгазар,Захзээлсудалгааныгазар,Хамтын
ажиллагааныгазар5газартай36
монголулсынзасгийнгазрынтохируулагчагентлаг
шударгаөрсөлдөөн
хэрэглэгчийнтөлөөгазар

11. шударга өрсөлдөөн хэрэглэгчийн төлөө газар
түүхэн товчоон
11
тус агентлагийг хариуцан ажиллаж байсан
Монгол Улсын Шадар сайдууд
Ч.Улаан
2004-2006
Д.Тэрбишдагва
2012-2014
У.Хүрэлсүх
2014-2015
У.Хүрэлсүх
2016-2017
У.Хүрэлсүх
2016-2017
Ө.Энхтүвшин
2017-одоог хүртэл
Ц.Оюунбаатар
2015-2016
М.Энхсайхан
2006-2008
М.Энхболд
2008-2012

12. шударга өрсөлдөөн хэрэглэгчийн төлөө газар
түүхэн товчоон
12
Хууль тогтоомжуудын судалгаа
1991 он
БНМАУ-ын Хэрэглэгчийн эрхийг
хамгаалах тухай хууль
2003 он
Хэрэглэгчийн эрхийг хамгаалах
тухай хууль
1993 он
Шударга бус өрсөлдөөнийг хориглох
тухай Монгол Улсын хууль
2010 он
Өрсөлдөөний тухай хууль
/Шинэчилсэн найруулга/
2002 он
Зар сурталчилгааны тухай хууль
2010 он
Зар сурталчилгааны тухай хуульд
өөрчлөлт оруулах тухай

13. шударга өрсөлдөөн хэрэглэгчийн төлөө газар
түүхэн товчоон
13
Монгол Улсын Засгийн
газрын 2009 оны 371 дугаар
тогтоол “Хэрэглэгчийн эрхийг
хамгаалах үндэсний хөтөлбөр”
-ийг батлах тухай
Монгол Улсын Засгийн газрын 2012
оны 118 дугаар тогтоол “Давамгай
байдалтай хуулийн этгээд бусад
хуулийн этгээдтэй нэгдэх, нийлэх
замаар өөрчлөн байгуулагдах,
өрсөлдөгчийн хувьцааг худалдан
авахад дүгнэлт гаргах журам”
Монгол Улсын Засгийн газрын
2010 оны 298 дугаар тогтоол “Зүй
ёсны монополь болон давамгай
байдалтай аж ахуй эрхлэгчийг
тогтоох журам”
Монгол Улсын Засгийн газрын
2012 оны 119 дугаар тогтоол
“Өрсөлдөөнийг хязгаарлахад
чиглэсэн гэрээ, хэлцэл (картель)
байгуулсан, шийдвэр гаргасан
этгээдийн талаар мэдээлэл
ирүүлэгчид мөнгөн урамшуулал
олгох журам”
Монгол Улсын Засгийн
газрын 2012 оны 66 дугаар
тогтоол “Шударга өрсөлдөөн,
хэрэглэгчийн төлөө газрын дүрэм”
Монгол Улсын Засгийн газрын
2016 оны 233 дугаар тогтоол
“Хэрэглэгчийн эрхийг хамгаалах
үндэсний хөтөлбөр”

14. шударга өрсөлдөөн хэрэглэгчийн төлөө газар
түүхэн товчоон
14
Монгол Улсын Шадар сайд
Газрын дарга
Дэддарга
Даргын зөвлөлХянан зохицуулах зөвлөл
Тамгын хэлтэс
Зах зээл судалгааны хэлтэс
Хуулийн
хэлтэс
Монополь болон давамгай
байдалтай аж ахуйн
нэгжийн хяналтын хэлтэс
Агентлагийн байгуулагдсан үеэс одоог хүртэлх
зохион байгуулалтын бүтцийн өөрчлөлт, орон тооны дээд хязгаарыг баталсан
Монгол Улсын Шадар сайдын тушаал
1. Шударга бус өрсөлдөөнийг хянан зохицуулах газрын бүтэц, бүрэлдэхүүн Монгол Улсын Шадар
сайдын 2005 оны 2 дугаар сарын 17-ны өдрийн 13 дугаар тушаалаар Зах зээл судалгааны хэлтэс,
Монополь болон давамгай байдалтай аж ахуйн нэгжийн хяналтын хэлтэс, Хуулийн хэлтэс, тамгын хэлтэс
гэсэн 4 нэгж, 33 орон тоотой 2005 оны 1 дүгээр сараас үйл ажиллагаа явуулж эхэлсэн.
2005-2006 он

15. шударга өрсөлдөөн хэрэглэгчийн төлөө газар
түүхэн товчоон
15
Монгол Улсын Шадар сайд
Газрын дарга
Дэд дарга
Даргын зөвлөлХянан зохицуулах зөвлөл
Үйлдвэрлэлийн салбарын
хэлтэс
Дэд бүтцийн салбарын
хэлтэс
Нийгмийн салбарын
хэлтэс
Хуулийн
хэлтэс
Хамтын ажиллагааны
хэлтэс
Тамгын
хэлтэс
2. Монгол Улсын Шадар сайдын 2006 оны 01 дүгээр сарын 17-ны өдрийн 04 тоот тушаал, Шударга
бус өрсөлдөөнийг хянан зохицуулах газрын даргын 2006 оны 01 дүгээр сарын 29-ны 02 тоот тушаалаар
6 хэлтэстэй болсон.
2006-2009 он

16. шударга өрсөлдөөн хэрэглэгчийн төлөө газар
түүхэн товчоон
16
Хянан зохицуулах зөвлөл Газрын дарга
Дэд дарга
Монгол Улсын Тэргүүн
Шадар сайд
Төрийн захиргаа,
удирдлагын газар
Хууль, хяналт
зохицуулалтын
хэлтэс
Хамтын
ажиллагааны
газар
Зах зээл,
судалгааны
газар
Хэрэглэгчийн
эрхийн
газар
3. Монгол Улсын Тэргүүн Шадар сайдын 2009 оны 07 дугаар сарын 31-ны өдрийн 74 дүгээр тушаал,
Шударга өрсөлдөөн, хэрэглэгчийн төлөө газрын даргын 2009 оны 53 дугаар тушаалаар орон тооны
хязгаарыг 33 хүнээр, 5 газартай болсон.
2009-2012.04.13
4. Монгол Улсын Шадар сайдын 2012 оны 04 дүгээр сарын 13-ны өдрийн 24 дүгээр тушаал, Шударга
өрсөлдөөн, хэрэглэгчийн төлөө газрын 2012 оны 69 дүгээр тушаалаар орон тооны дээд хязгаарыг 33
байхаар тогтоож, 5 газартай болсон.
2012.04.13-2012.10.09
4.Шадар сайдын 2012 оны 04 дүгээр сарын 13-ны өдрийн 24 дүгээр тушаал,
Шударга өрсөлдөөн, хэрэглэгчийн төлөө газрын 2012 оны 69 дүгээр тушаалаар
орон тооны дээд хязгаарыг 33 байхаар тогтоож, 5 газартай болсон.
2012.04.13-2012.10.
Орон тооны гишүүн - 2 Орон тооны бус гишүүн - 6
Өрсөлдөөний хяналт,
зохицуулалтын
газар
Төрийн захиргаа
удирдлагын
газар
Хэрэглэгчийн эрхийн
хамгаалалт, хяналт,
зохицуулалтын
газар
Түншлэл, хамтын
ажиллагааны
газар
Бодлого төлөвлөлт,
зах зээл судалгааны
газар
ШӨХТГ-ын дарга
Аймаг, нийслэлийн Засаг даргын Тамгын газрын хуулийн хэлтсийн
дарга/улсын байцаагчийн ахалсан орон тооны бус зөвлөл
Зах зээлийн судалгаа,
өрсөлдөөний
зохицуулалтын
газар
Тамгын газар
Хэрэглэгчийн эрхийн
хамгаалах, Зар
сурталчилгааны
Хяналтын газар
Хамтын ажиллагаа,
олон нийттэй
харилцах
газар
Эрх зүй, дотоод
хяналтын
газар
Орон тооны
гишүүн - 2
Орон тооны бус
гишүүн - 6
Агентлагийн
дарга
Монгол Улсын
Шадар сайд

17. шударга өрсөлдөөн хэрэглэгчийн төлөө газар
түүхэн товчоон
17
5. Монгол Улсын Шадар сайдын 2012 оны 10 дугаар сарын 09-ны өдрийн 20 дугаар тушаал,
Шударга өрсөлдөөн, хэрэглэгчийн төлөө газрын 2012 оны 144 дүгээр тушаалаар орон тооны хязгаарыг
42 байхаар тогтоож, 5 хэлтэстэй болсон.
2012.10.09-2015 он
Өрсөлдөөний хяналт,
зохицуулалтын
Газар -9
Төрийн захиргаа
удирдлагын
хэлтэс -11
Хэрэглэгчийн эрхийн
хамгаалах
хэлтэс -8
Хамтын
ажиллагаа, олон
нийттэй харилцах
хэлтэс -5
Зар сурталчилгааны
зохицуулалтын
хэлтэс -6
Аймаг, нийслэлийн Засаг даргын Тамгын газрын хуулийн хэлтсийн
дарга/улсын байцаагчийн ахалсан орон тооны бус зөвлөл
Орон тооны гишүүн - 2 Орон тооны бус гишүүн - 6
ШӨХТГ-ын дарга
Монгол Улсын Шадар сайд
6. Монгол Улсын Шадар сайдын 2015 оны 01 дүгээр сарын 09-ны өдрийн 06 дугаар тушаалаар орон
тоог 36 байхаар тогтоож, 5 газартай болсон.
2015.01.09-2015.12.30
Зах зээлийн судалгаа,
өрсөлдөөний
зохицуулалтын
газар
Тамгын газар
Хэрэглэгчийн эрхийн
хамгаалах, Зар
сурталчилгааны
Хяналтын газар
Хамтын ажиллагаа,
олон нийттэй
харилцах
газар
Эрх зүй, дотоод
хяналтын
газар
Орон тооны
гишүүн - 2
Орон тооны бус
гишүүн - 6
Агентлагийн
дарга
Монгол Улсын
Шадар сайд

18. шударга өрсөлдөөн хэрэглэгчийн төлөө газар
түүхэн товчоон
18
7. Монгол Улсын Шадар сайдын 2015 оны 12 дугаар сарын 30-ны өдрийн 141 тоот тушаалаар орон
тоог 36 байхаар тогтоож, 5 газартай болсон.
2015.12.30-2016.09.29
8.Монгол Улсын Шадар сайдын 2016 оны 9 дүгээр сарын 29-ний өдрийн 103 тоот тушаалаар орон
тоог 36 байхаар тогтоож, 5 газартай болсон.
2016.09.29-одоог хүртэл
Өрсөлдөөний хяналт,
зохицуулалтын
газар
Төрийн захиргаа
удирдлагын
газар
Хэрэглэгчийн эрхийн
хамгаалалт, хяналт,
зохицуулалтын
газар
Зах зээл
судалгааны
газар
Хамтын ажиллагааны
газар
Аймаг, нийслэлийн Засаг даргын Тамгын газрын хуулийн хэлтсийн
дарга/улсын байцаагчийн ахалсан орон тооны бус зөвлөл
Орон тооны гишүүн - 2 Орон тооны бус гишүүн - 6
Хэрэглэгчийн
эрхийг хамгаалах
шуурхай хэсэг
Хэрэглэгчийн
мэдээллийн
“12-84” төв
ШӨХТГ-ын дарга
Монгол Услын Шадар сайдМонгол улсын Шадар сайд
Хуралдаан
Монгол улсын Шадар сайд

19. шударга өрсөлдөөн хэрэглэгчийн төлөө газар
түүхэн товчоон
19
Агентлагийн байгуулагдсан цагаас одоог хүртэлх
Газрын хуралдааны дарга, орон тооны гишүүн,
орон тооны бус гишүүдийн мэдээлэл
Шударга бус өрсөлдөөнийг хянан
зохицуулах зөвлөл. Шударга бус
өрсөлдөөнийг хориглох тухай хуулийн
12.2.2 дахь заалтыг үндэслэн Засгийн
газрын 2005 оны 5 дугаар сарын 31-ний
өдрийн 113 дугаар тогтоолоор Шударга
бус өрсөлдөөнийг хянан зохицуулах
зөвлөлийн гишүүдийг томилсон.
Засгийн газрын 2008 оны 08 дугаар
сарын 20-ны өдрийн 323 тоот тогтоолоор
Агентлагийн даргаар Д.Мандах
томилогдсон.
№ Гишүүн Овог,нэр Албан тушаал 2006 онд солигдсон гишүүн
1 Дарга Б.Жаргалсайхан ШБӨХЗГ-ын дарга
2 Зөвлөлийн гишүүн С.Дэмбэрэл МҮХАҮТанхим-ын дарга
3 Зөвлөлийн гишүүн Б.Баасан Улсын мэргэжлийн хяналтын газрын дарга
Д.Батбаатар /Улсын мэргэжлийн
хяналтын газрын дарга/
4 Зөвлөлийн гишүүн Д.Мөнхгэрэл
Хууль зүй, дотоод хэргийн яам, мэдээлэл,
хяналт-шинжилгээний газрын дарга
5 Зөвлөлийн гишүүн С.Зоригт
Үйлдвэр, худалдааны яам, нэгдсэн
бодлого,стратеги төлөвлөлтийн газрын дарга
2005.05.02-2008.08.02
2008.08.20-2012.03.07
№ Гишүүн Овог,нэр Албан тушаал
1 Дарга Д.Мандах ШБӨХЗГ-ын дарга
2 Зөвлөлийн гишүүн С.Дэмбэрэл МҮХАҮТанхим-ын дарга
3 Зөвлөлийн гишүүн Д.Батбаатар Улсын мэргэжлийн хяналтын газрын дарга
4 Зөвлөлийн гишүүн Д.Мөнхгэрэл Хууль зүй, дотоод хэргийн яам, мэдээлэл, хяналт-
шинжилгээний газрын дарга
5 Зөвлөлийн гишүүн С.Зоригт Үйлдвэр, худалдааны яам, нэгдсэн бодлого,стратеги
төлөвлөлтийн газрын дарга

20. шударга өрсөлдөөн хэрэглэгчийн төлөө газар
түүхэн товчоон
20
Засгийн газрын 2012 оны 3 дугаар
сарын 07-ны өдрийн 73 тоот тогтоолоор
хуралдааны газрын дарга, гишүүдийг
томилсон.
Засгийн газрын 2012 оны 9 дүгээр сарын 15-
ны өдрийн 38 дугаар тоот тогтоолоор газрын
даргаар О.Магнай томилогдсон. 2014 оны 3
дугаар 14-ний өдрийн 83 дугаар “Орон тооны бус
гишүүнээс чөлөөлөх, томилох тухай” тогтоолоор
Бямбажавын Ганбатыг ШӨХТГ-ын орон тооны
бус гишүүнээс чөлөөлж, Энхцогтын Хангайг орон
тооны гишүүнээр томилсон.
2012.03.07-2012.09.15
2012.09.15-2014.01.07 он
№ Гишүүн Овог,нэр Албан тушаал
1 Дарга Б.Лхагва ШӨХТГ-ын дарга
2 Орон тооны А.Ариунболд ШӨХТГ-ын орон тооны гишүүн
3 Орон тооны С.Энхбаатар ШӨХТГ-ын орон тооны гишүүн
4 Орон тооны бус Б.Батбаяр Сангийн яам, санхүү, эдийн засгийн бодлогын газрын дарга
5 Орон тооны бус Б.Алтанцэцэг Үйлдвэр хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн яамны стратегийн төлөвлөлт,
бодлогын газрын орлогч дарга
6 Орон тооны бус А.Эрдэнэпүрэв Эрдэс баялаг, эрчим хүчний яамны түлшний бодлогын газрын дарга
7 Орон тооны бус Ч.Нэргүй Монголын үндэсний худалдаа, аж үйлдвэрийн танхимын, нэгдсэн бодлого
төлөвлөлт, зохицуулалтын газрын дарга
8 Орон тооны бус С.Ганбаатар Монголын үйлдвэрчний эвлэлийн холбооны ерөнхийлөгч
9 Орон тооны бус М.Ганжолоо Монголын хэрэглэгчдийн эрх ашгийг хамгаалах нийгэмлэгүүдийн
үндэсний холбооны гүйцэтгэх захирал
№ Гишүүн Овог,нэр Албан тушаал
1 Дарга О.Магнай ШӨХТГ-ын дарга
2 Орон тооны А.Ариунболд ШӨХТГ-ын орон тооны гишүүн
3 Орон тооны Ж.Алтансүх ШӨХТГ-ын орон тооны гишүүн
4 Орон тооны бус Б.Ганбат Сангийн яам, хууль эрх зүйн газрын дарга Э.Хангай
5 Орон тооны бус Л.Чой-Иш Үйлдвэр хөдөө аж ахуйн яам, Стратеги бодлого
төлөвлөлтийн газрын дарга
6 Орон тооны бус А.Эрдэнэпүрэв Уул уурхайн яам, Түлшний бодлогын хэлтсийн дарга
7 Орон тооны бус Ч.Нэргүй Монголын үндэсний худалдаа, аж үйлдвэрийн танхим,
нэгдсэн бодлого төлөвлөлтийн газрын дарга
8 Орон тооны бус Х.Амгаланбаатар Монголын үйлдвэрчний эвлэлүүдийн холбооны дэд
ерөнхийлөгч
9 Орон тооны бус Ц.Амарбаяр Монголын хэрэглэгчдийн эрх ашгийг хамгаалах
нийгэмлэгүүдийн үндэсний холбооны удирдах
зөвлөлийн гишүүн

21. шударга өрсөлдөөн хэрэглэгчийн төлөө газар
түүхэн товчоон
21
Засгийн газрын 2015 оны 1 дүгээр сарын 07-ны
өдрийн 4 тоот тогтоолоор Т.Аюурсайханыг газрын
даргаар томилсон. ЗГ-ын 2015 оны 05 дугаар
сарын 25-ны өдрийн 214 тогтоолоор Батзоригийн
Энхзаяаг орон тооны гишүүнээр томилсон.
2015.01.07- 2015.12.25
№ Гишүүн Овог,нэр Албан тушаал
1 Дарга Т.Аюурсайхан ШӨХТГ-ын дарга
2 Орон тооны А.Ариунболд ШӨХТГ-ын орон тооны гишүүн
3 Орон тооны Б.Энхзаяа ШӨХТГ-ын орон тооны гишүүн
4 Орон тооны бус Э.Хангай Сангийн яам
5 Орон тооны бус Л.Чой-Иш Үйлдвэр хөдөө аж ахуйн яам, Стратеги бодлого төлөвлөлтийн газрын
дарга
6 Орон тооны бус Ч.Нэргүй Монголын үндэсний худалдаа, аж үйлдвэрийн танхим, нэгдсэн
бодлого төлөвлөлтийн газрын дарга
7 Орон тооны бус Х.Амгаланбаатар Монголын үйлдвэрчний эвлэлүүдийн холбооны дэд ерөнхийлөгч
8 Орон тооны бус Ц.Амарбаяр Монголын хэрэглэгчдийн эрх ашгийг хамгаалах нийгэмлэгүүдийн
үндэсний холбооны удирдах зөвлөлийн гишүүн
Засгийн газрын 2015 оны 12 дугаар сарын 25-
ны өдрийн 529 тоот тогтоолоор газрын даргаар
Д.Мөнхтөрийг томилсон.
2015.12.25-2016.08.24
№ Гишүүн Овог,нэр Албан тушаал
1 Дарга Д.Мөнхтөр ШӨХТГ-ын дарга
2 Орон тооны Ц.Амарбаяр ШӨХТГ-ын орон тооны гишүүн
3 Орон тооны Б.Энхзаяа ШӨХТГ-ын орон тооны гишүүн
4 Орон тооны бус Э.Хангай Сангийн яам
5 Орон тооны бус Л.Чой-Иш Үйлдвэр хөдөө аж ахуйн яам, Стратеги бодлого төлөвлөлтийн газрын
дарга
6 Орон тооны бус Ч.Нэргүй Монголын үндэсний худалдаа, аж үйлдвэрийн танхим, нэгдсэн
бодлого төлөвлөлтийн газрын дарга
7 Орон тооны бус Х.Амгаланбаатар Монголын үйлдвэрчний эвлэлүүдийн холбооны дэд ерөнхийлөгч
8 Орон тооны бус Б.Ганбат Монголын хэрэглэгчдийн эрх ашгийг хамгаалах нийгэмлэгүүдийн
үндэсний холбооны удирдах зөвлөлийн дэд ерөнхийлөгч
9 Орон тооны бус А.Эрдэнэпүрэв Уул уурхайн яам, Түлшний бодлогын хэлтсийн дарга

22. шударга өрсөлдөөн хэрэглэгчийн төлөө газар
түүхэн товчоон
22
Засгийн газрын 2016 оны 8 дугаар сарын
24-ний өдрийн 64 тоот тогтоолоор газрын даргаар
Б.Лхагвааг томилсон.ЗГ-ын 2018 оны 9 дүгээр
сарын 288 тоот тогтоолоор Б.Нямаа, П.Гансүх
нарыг орон тооны бус үүрэгт ажлаас нь чөлөөлж,
С.Наранцогт, Ч.Оюунжаргал нарыг томилсон.
2016.08.24-одоог хүртэл
№ Гишүүн Овог,нэр Албан тушаал 2018 онд солигдсон
гишүүд
1 Дарга Б.Лхагва ШӨХТГ-ын дарга
2 Орон тооны Н.Бямбадорж ШӨХТГ-ын орон тооны гишүүн
3 Орон тооны С.Цогтгэрэл ШӨХТГ-ын орон тооны гишүүн
4 Орон тооны бус Б.Нямаа Сангийн яам, санхүүгийн бодлогын газрын
дарга
С.Наранцогт /Сангийн
яамны Төрийн нарийн
бичгийн дарга/
5 Орон тооны бус
М.Энх-Амар
Хүнс хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн яам,
Стратеги бодлого төлөвлөлтийн газрын дарга
6 Орон тооны бус П.Гансүх Монголын үндэсний худалдаа, аж
үйлдвэрийн танхимын ерөнхий менежер
Ч.Оюунжаргал /
МҮХАҮТ-ын, хэрэглэгч
үйлчилгээний газрын
дарга/
7 Орон тооны бус Х.Амгаланбаатар Монголын үйлдвэрчний эвлэлүүдийн
холбооны дэд ерөнхийлөгч
8 Орон тооны бус Д.Тогтохбаяр Монголын хэрэглэгчдийн эрх ашгийг
хамгаалах нийгэмлэгүүдийн үндэсний
холбооны дэд ерөнхийлөгч
9 Орон тооны бус Д.Даваадорж Уул уурхай хүнд үйлдвэрийн яам, бодлогын
хэрэгжилтийг зохицуулах газрын дарга
Шударга өрсөлдөөн, хэрэглэгчийн төлөө газар нь хамтын удирдлагын зарчимд тулгуурлан газрын Хуралдаанаар
шийдвэр гаргах болсон 2012 оноос өнөөдрийг хүртэл тогтмол зохион байгуулагдаж, улмаар энэ хугацаанд нийт
34 удаа хуралдаж, 115 асуудлыг хэлэлцэн 97 тогтоол, шийдвэр гаргасан байна. Үүнээс:
• Зүй ёсны монополь, давамгай байдалтай аж ахуйн нэгжийг тогтоох судалгаа-69,
• Үнэ, тарифын өөрчлөлтийг хянаж, зөвшөөрөл олгох-16,
• Төрийн өмчит хуулийн этгээдийг хувьчлах талаар боловсруулсан санал, шийдвэрийн төсөлд санал, дүгнэлт
өгөх-1,
• Дүрэм, журам, маягт батлах-8,
• Бусад-21 асуудлыг хэлэлцэн шийдвэрлэсэн байна.
2007 оноос өнөөдрийг хүртэл хугацаанд нийт 157 нэгдэн, нийлэх үйл ажиллагаанд хяналт тавьж дүгнэлт
гаргасан байна
Зүй ёсны монополь болон давамгай байдалтай нийт 330 аж ахуй эрхлэгч бүртгэлтэй байна.
Үүнээс: монополь байдалтай аж ахуй эрхлэгчдийн хувьд салбараар нь авч үзвэл,
- нийтийн аж ахуйн салбар 71 хувийг,
- эрчим хүчний салбар 10 хувийг,
төвлөрсөн дулаан хангамж 10 хувийг,
- үлдсэн 9 хувь нь бусад салбарт хамаарч байна.
Давамгай байдалтай аж ахуй эрхлэгчдийн хувьд салбараар нь авч үзвэл,
- Нүүрс олборлолт 18 хувийг,
- Худалдааны төвийн үйлчилгээ 17 хувийг,
- Харилцаа холбооны салбарын үйлчилгээ 10 хувийг,
- Агаарын тээврийн салбар 8 хувийг,
- Үлдсэн 47 хувь нь банк, даатгал, эм, эмнэлгийн хэрэгсэл зэрэг төрөл бүрийн салбарт тус тус хамаарч
байна.

23. шударга өрсөлдөөн хэрэглэгчийн төлөө газар
түүхэн товчоон
23
Агентлагийн2005-2018оныүйлажиллагааныүндсэнүзүүлэлтүүд
МонголУлсынИхХурлаасЗөрчлийнтухайхууль,Зөрчилшалганшийдвэрлэхтухайхуулиудыгбаталж2017.07.01-нийөдрөөсмөрдүүлэхболсоноораливаагомдол,мэдээллийг
Прокурорынбүртгэлдбүртгүүлж,дулгааролгогдсоныүндсэндээршалганшийдвэрлэдэгболсон:
2017онд14гомдол,мэдээлэлдзөрчлийнхэрэгнээсэнбол26гомдол,мэдээлэлдзөрчлийнхэрэгнээхээстатгалзаж,29гомдол,мэдээллийгхаръяаллындагуушилжүүлж,
хэрэгсэхгүйболгоншийдвэрлэсэн.
2018онд79гомдол,мэдээлэлдзөрчлийнхэрэгнээсэнбол96гомдол,мэдээлэлдзөрчлийнхэрэгүүсгэхээстатгалзаж,хэрэгсэхгүйболгоншийдвэрлэсэнбол62гомдол,
мэдээллийгхаръяаллындагуушилжүүлсэнбайна.
2019оны10дугаарсарын1-нийөдрийнбайдлаар27гомдол,мэдээлэлдзөрчлийнхэрэгнээжшалгасанбол34гомдол,мэдээлэлдзөрчлийнхэрэгүүсгэхээстатгалзаж,
хэрэгсэхгүйболгоншийдвэрлэсэнбол16хэргийгхаръяаллындагуушилжүүлсэнбайна.
2017оноосөнөөдрийгхүртэлхугацаанднийт120зөрчлийнхэргийгхялбаршуулсанболонзөрчлийнхэрэгнээншалгасанбайна.Эдгээрхэргийгшалганшийдвэрлэхявцад
2018онд38иргэн,ажахуйннэгжид1.9тэрбум,2019онд15иргэн,ажахуйннэгжид217.5саятөгрөгийнторгуульногдуулж,буруутайэтгээдэдхариуцлаганогдуулсанбайна.

24. шударга өрсөлдөөн хэрэглэгчийн төлөө газар
түүхэн товчоон
24
агентлагийн 2005 -2019 он
хүртэлх төсөв
VÇVVËÝËÒ
ÿéöýòãýë
/ 2005 он/
ÿéöýò­ãýë
/ 2006 он/
ÿéöýòãýë
/ 2007 он/
ÿéöýòãýë
/ 2008 он/
ÿéöýòãýë
/ 2009 он/
ÿéöýòãýë
/ 2010 он/
ÿéöýòãýë
/ 2011 он/
Төсөв 112,706.05 157,642.70 167,038.60 137,805.07 198,634.70 243,056.20 427,321.40
ÿéöýòãýë
/ 2012 он/
ÿéöýòãýë
/ 2013 он/
ÿéöýòãýë
/ 2014 он/
ÿéöýòãýë
/ 2015 он/
ÿéöýòãýë
/ 2016 он/
ÿéöýòãýë
/ 2017 он/
ÿéöýòãýë
/ 2018 он/
ÿéöýòãýë
/ 2019 он/
720,028.80 864,852.10 840,905.60 812,633.40 714,072.20 770,955.00 953,149.00 898,346.30
Өрсөлдөөний тухай хуулийн 14.9-д "Шударга өрсөлдөөн,хэрэглэгчийн төлөө
газрын тухайн жилийн төсвийг өмнөх оны батлагдсан төсвийн хэмжээнээс
бууруулан батлахыг хориглоно"гэж заасан.
төсөв
2020 он
1,086,182.2

25. шударга өрсөлдөөн хэрэглэгчийн төлөө газар
түүхэн товчоон
25

26. шударга өрсөлдөөн хэрэглэгчийн төлөө газар
түүхэн товчоон
26
ГАДААД ХАМТЫН АЖИЛЛАГАА
2005-2019 он
2005 он
• Олон улсын Өрсөлдөөний байгууллага/ICN/-д гишүүнээр элсэж орсон.
• Эдийн засгийн хамтын ажиллагаа, хөгжлийн байгууллага /OECD/-тэй хамтран ажиллаж эхэлсэн.
2008 он
• АНУ болон Олон улсын хөгжлийн агентлаг/USAID/-тай хамтран ажиллаж эхэлсэн.
• 2008 оны 11 сарын 19-ний өдөр Казахстан улсын Үндэсний эдийн засгийн яамтай харилцан
ойлголцлын санамж бичиг байгуулсан. Улмаар 2018 оны 3 сард шинэчлэн байгуулсан.
2009 он
• Олон улсын хэрэглэгчийн байгууллага/CI/-д болон Олон улсын хэрэглэгчийн эрхийг хамгаалах/
ICPEN/-д гишүүнээр элссэн.
• 2009 оны 6 сарын 30-ны өдөр 5 дахь удаагийн Зүүн Азийн өрсөлдөөний байгууллагуудын
удирдлагын дээд хэмжээний уулзалтыг зохион байгуулсан.
2010 он
• 2010 оны 4 сарын 28-ны өдөр БНТУ-ын Өрсөлдөөний байгууллагатай харилцан ойлголцлын
санамж бичиг байгуулсан.
2011 он
• 2011 оны 12 сарын 5-ны өдөр Щвейцарийн Өрсөлдөөний байгууллагатай харилцан ойлголцлын
санамж бичиг байгуулав.
2012 он
• 2012 оноос БНТУ-ын Эдийн засаг хамтын ажиллагааны байгууллага /ТИКА/-тай хамтран ажиллаж
эхэлсэн.
• 2012 оны 10 сарын 26-ны өдөр ОХУ-ын Монополийн эсрэг албатай харилцан ойлголцлын санамж
бичиг байгуулсан. Улмаар 2017 оны 3 сарын 22-ны өдөр шинэчлэн байгуулсан.
• 2012 оны 12 сарын 3-ны өдөр Тайваний Шударга худалдааны хороотой харилцан ойлголцлын
санамж бичиг байгуулсан.
2015 он
• 2015 - 2018 оны 8 дугаар сар хүртэлх хугацаанд Японы Эдийн засаг хамтын ажиллагааны
байгууллага “ЖАЙКА”-тай хамтран “Монгол улс дахь өрсөлдөөний орчныг бэхжүүлэх нь” сэдэвт
төслийг хамтран амжилттай хэрэгжүүлж эхэлсэн.
• 2015 оны 3 сард БНХАУ-ын Эрээн хотын Үйлдвэр худалдааны хоршоотой харилцан ойлголцлын
санамж бичиг байгуулсан.
• 2015 оны 8 сарын 4-ний өдөр ӨМӨЗО-ны Үйлдвэр, худалдааны засаг захиргаа, хамаарлын
товчоотой харилцан ойлголцлын санамж бичиг байгуулсан.
• 2015 оны 8 сарын 1-ний өдөр Хятадын Үйлдвэр худалдааны хоршоотой харилцан ойлголцлын
санамж бичиг байгуулсан.
• Европын хөрөнгө оруулалтын банктай хамтран ажиллаж эхэлсэн.

27. шударга өрсөлдөөн хэрэглэгчийн төлөө газар
түүхэн товчоон
27
2016 он
• Олон улсын эрх зүйн хөгжлийн байгууллага /IDLO/-той хамтран ажиллаж эхэлсэн. 2016 оны 4
сарын 26-ний өдөр тус байгууллагатай хамтран төсөл хэрэгжүүлэх санамж бичиг байгуулсан.
• 2016 онд Евразийн эдийн засгийн комисстой хамтран ажиллаж эхэлсэн.
2017 он
• 2017 оны 3 сарын 15-ны өдөр Японы Шударга худалдааны хороотой харилцан ойлголцлын санамж
бичиг байгуулсан.
• 2017 оны 3 сарын 22-ны өдөр ОХУ-ын Монополийн эсрэг албатай харилцан ойлголцлын санамж
бичиг байгуулсан.
• 2017 оны 5 сарын 04-ний өдөр Индонезийн Бизнесийн өрсөлдөөнийг хянан зохицуулах хороотой
харилцан ойлголцлын санамж бичиг байгуулсан.
• 2017 оны 5 сарын 05-ны өдөр Индонезийн Бизнесийн өрсөлдөөнийг хянан зохицуулах хороотой
хамтарсан Олон улсын туршлага солилцох сургалтыг зохион байгуулсан.
• 2017 оны 9 сарын 6, 7-ны өдрүүдэд Эдийн засгийн хамтын ажиллагаа, хөгжлийн байгууллага
/OECD/-тэй хамтран өрсөлдөөний асуудлаар “Үгсэн тохиролцох зөрчил” сэдэвт Олон улсын хурал
зохион байгуулсан.
2018 он
• 2018 оны 3 сард Казахстан улсын Үндэсний эдийн засгийн яамтай харилцан ойлголцлын санамж
бичгийг шинэчлэн байгуулсан.
• 2018 оны 9 сарын 7-ны өдөр Гүржийн Өрсөлдөөний байгууллагатай харилцан ойлголцлын санамж
бичиг байгуулсан.
• Олон улсын эрх зүйн хөгжлийн байгууллага /IDLO/-той хамтран Зар сурталчилгааны тухай хуульд
нэмэлт өөрчлөлт оруулах төслийг хамтран хэрэгжүүлж эхлэв.
• 2018 оны 11 сарын 29-ний өдөр БНХАУ-ын Зах зээлийг хянан зохицуулах ерөнхий газартай
/Хэрэглэгчийн эрхийг хамгаалах салбарт хамтран ажиллах/ харилцан ойлголцлын санамж бичиг
байгуулсан.
• 2018 оны 12 сарын 12-ны өдөр БНХАУ-ын Зах зээлийг хянан зохицуулах ерөнхий газартай/
Өрсөлдөөний салбарт хамтран ажиллах/ харилцан ойлголцлын санамж бичиг байгуулсан.
2019 он
• 2019 оны 02 дугаар сараас эхлэн Европын сэргээн босголтын банк болон олон улсын эрх зүйн
хөгжлийн байгууллагын /IDLO/ санхүүжилтээр “Зар сурталчилгааны тухай хуулийг боловсронгуй
болгох” төсөл албан ёсоор хэрэгжиж эхлэв.
• 2019 оны 6 сарын 6, 7-ны өдрүүдэд Олон улсын Хэрэглэгчийн эрхийг хамгаалах байгууллагуудын
хооронд туршлага солилцох “Улаанбаатарын уулзалт”-ыг анх удаа санаачлан зохион байгуулсан.
• 2019 оны 6 сарын 7-ны өдөр БНСУ-ын Хэрэглэгчийн байгууллагатай харилцан ойлголцлын санамж
бичиг байгуулсан.
• 2019 оны 7 сарын 9, 10-ны өдрүүдэд 15 дахь удаагийн Зүүн Азийн өрсөлдөөний байгууллагуудын
удирдлагын дээд хэмжээний уулзалт, 12 дахь удаагийн Зүүн Азийн Өрсөлдөөний хууль ба бодлогын
уулзалтуудыг тус тус зохион байгуулсан.
• 2019 оны 09 сарын 04-06-ны өдрүүдэд Эдийн засгийн хамтын ажиллагаа, хөгжлийн байгууллага
/OECD/-тэй хамтран өрсөлдөөний асуудлаар “Өрсөлдөөний босоо хязгаарлалт” сэдэвт Олон улсын
хурал зохион байгуулсан.
• 2019 оны 11 дүгээр сарын 26-ны өдөр Агентлагийн дарга Туркийн өрсөлдөөний байгууллагын
даргатай уулзалт зохион байгуулж хоёр байгууллагын хамтын ажиллагааг идэвхжүүлэх талаар
ярилцлаа.

28. шударга өрсөлдөөн хэрэглэгчийн төлөө газар
түүхэн товчоон
28
ШӨХТГ-ЫН "ХЭРЭГЛЭГЧИЙН ТӨЛӨӨ ХҮНДЭТ ТЭМДЭГ"-ЭЭР
ШАГНУУЛСАН ХҮМҮҮСИЙН НЭРСИЙН ЖАГСААЛТ
ШӨХТГ-ЫН "ХЭРЭГЛЭГЧИЙН ТӨЛӨӨ ХҮНДЭТ ТЭМДЭГ"
Д/д Нэрс Албан тушаал
Тушаалын
он сар өдөр,
дугаар
Тэмдгийн
дугаар
2018 он
1 Ч.Улаан УИХ-ын гишүүн, ХХААХҮ-ийн сайд, Шадар сайд асан 2018.02.08 Б/29 1
2 Б.Хүрэнбаатар Анхны үүрэг гүйцэтгэгч дарга, дэд дарга асан 2018.02.08 Б/29 2
3 Ц.Цэгмид
Төрийн захиргаа, удирдлагын ахлах мэргэжилтэн,
Улсын ахлах байцаагч
2018.02.08 Б/29 3
4 О.Сампил МХЭАХНҮХ-ны дэд ерөнхийлөгч 2018.02.08 Б/29 4
5 Д.Лхагвасүрэн Ахмадын зөвлөлийн тэргүүн 2018.02.08 Б/29 5
6 Д.Гантөмөр ШӨХТГ-ын ахмад ажилтан 2018.02.08 Б/29 6
7 У.Батсуурь ШӨХТГ-ын ахмад ажилтан 2018.02.08 Б/29 7
8 Б.Оюунцэцэг ШӨХТГ-ын ахмад ажилтан 2018.02.08 Б/29 8
9 М.Энхболд Шадар сайд асан, Улсын Их Хурлын Гишүүн 2018.03.14 А/17 9
10 Н.Алтанхуяг
Ерөнхийлөгчийн улс төрийн бодлогын зөвлөх, Шадар
сайд асан
2018.03.14 А/17 10
11 Д.Тэрбишдагва Улсын Их Хурлын Гишүүн, Шадар сайд асан 2018.03.14 А/17 11
12 Ц.Оюунбаатар МХЭАХНҮХ-ны ерөнхийлөгч Шадар сайд асан 2018.03.14 А/17 12
13 У.Хүрэлсүх МУ-ын ерөнхий сайд,Шадар сайд асан 2018.03.14 А/17 13

29. шударга өрсөлдөөн хэрэглэгчийн төлөө газар
түүхэн товчоон
29
14 Ө.Энхтүвшин МУ-ын шадар сайд 2018.03.14 А/17 14
15 Б.Жаргалсайхан ШБӨХЗГ-ын дарга асан 2018.03.14 А/17 15
16 Д.Мандах ШӨХТГ-ын дарга асан 2018.03.14 А/17 16
17 О.Магнай АН нарийн бичгийн дарга ШӨХТГ-ын дарга асан 2018.03.14 А/17 17
18 Т.Аюурсайхан Улсын Их Хурлын гишүүн, ШӨХТГ-ын дарга асан 2018.03.14 А/17 18
19 Д.Мөнхтөр ШӨХТГ-ын дарга асан 2018.03.14 А/17 19
20 С.Тойвгоо
Нийслэлийн хэрэглэгчийн эрх ашгийг хамгаалах
нийгэмлэгийн дарга
2018.03.14 А/17 20
21 С.Буянхишиг
Нийслэлийн хэрэглэгчийн эрх ашгийг хамгаалах
нийгэмлэгийн ажлын албаны дарга
2018.03.14 А/17 21
22 Ч.Даваахүү
Дархан-уул аймгийн хэрэглэгчийн эрх ашгийг
хамгаалах нийгэмлэгийн дарга
2018.03.14 А/17 22
23 Ж.Рэнбуу
Баянхонгор аймгийн хэрэглэгчийн эрх ашгийг
хамгаалах нийгэмлэгийн дарга
2018.03.14 А/17 23
24 Сато Мүцүми
Жайка-Японы Олон Улсын Хамтын ажиллагааны
байгууллага, Монгол дахь Төлөөлөгчийн газрын дарга
2018.07.04 А/59 24
25 Ч.Сайхантуяа
Жайка-Японы Олон Улсын Хамтын ажиллагааны
байгууллагын хүний нөөцийн менежер
2018.07.04 А/59 25
26 Курода Рюүжи
МУ-ын өрсөлдөөний орчинг бэхжүүлэх төслийн
мэргэжилтэн
2018.07.04 А/59 26
27 С.Цогтгэрэл ШӨХТГ-ын орон тооны гишүүн 2018.07.06 А/62 27
28 Ц.Тэрбиш
Төрийн захиргаа, удирдлагын газрын дарга, Улсын
ахлах байцаагч
2018.07.06 А/62 28
29 Б.Мөнхханд
Зах зээлийн судалгааны асуудал хариуцсан ахлах
мэргэжилтэн, Улсын ахлах байцаагч
2018.07.06 А/62 29
30 Ж.Сүглэгмаа
Бодлогын хэрэгжилт,орон нутаг,авилгатай тэмцэх
асуудал хариуцсан ахлах мэргэжилтэн, Улсын ахлах
байцаагч
2018.07.06 А/62 30
31 Т.Мөнгөнцэцэг
Хэрэглэгчийн эрхийг хамгаалах асуудал хариуцсан
ахлах мэргэжилтэн, Улсын ахлах байцаагч
2018.07.06 А/62 31
32 Г.Гантөмөр Стандарт, хэмжил зүйн газрын дарга 2018.10.08 Б/112 32
33 Ч.Оюунбаатар
Стандарт хэмжил зүйн газрын хэмжих хэрэгслийн
шалгалт баталгаажуулалтын газрын дарга
2018.10.08 Б/112 33
34 Ц.Далантай Үндэсний холбооны удирдах зөвлөлийн гишүүн 2018.10.19 Б/124 34
35 Х.Кысылай
Баян -өлгий аймгийн хэрэглэгчийн эрх ашгийг
хамгаалах нийгэмлэгийн тэргүүн
2018.10.19 Б/124 35
36 Б.Батжаргал
Орхон-уул аймгийн хэрэглэгчийн эрх ашгийг
хамгаалах нийгэмлэгийн НҮТББ-ын дарга
2018.10.19 Б/124 36
37 Б.Рагчаа
Хөтөл сумын хэрэглэгчийн эрх ашгийг хамгаалах
нийгэмлэгийн дарга
2018.10.19 Б/124 37
38 Б.Ганчимэг
Чингэлтэй дүүрэг хэрэглэгчийн эрх ашгийг хамгаалах
нийгэмлэгийн дарга
2018.10.19 Б/124 38
39 Х.Чулуунбаатар
Говь-сүмбэр аймгийн хэрэглэгчийн эрх ашгийг
хамгаалах нийгэмлэгийн тэргүүн
2018.10.19 Б/124 39

30. шударга өрсөлдөөн хэрэглэгчийн төлөө газар
түүхэн товчоон
30
40 Б.Цэцэгээ
Хөвсгөл аймгийн хэрэглэгчийн эрх ашгийг хамгаалах
нийгэмлэгийн гүйцэтгэх захирал
2018.10.19 Б/124 40
41 Ц.Лхагвасүрэн Хэрэглэгчийн эрхийг хамгаалах газрын дарга асан 2018.11.16 Б/136 41
42 Т.Батцэцэг
Өрсөлдөөний бодлого, зохицуулалтын газрын дарга,
Улсын ахлах байцаагч
2018.11.16 Б/136 42
43 Б.Наранцэцэг
Хууль,эрх зүйн асуудал,тогтоол,шийдвэрийн биелэлт
хариуцсан ахлах мэргэжилтэн,Улсын ахлах байцаагч
2018.11.16 Б/136 43
44 Жан Мао
БНХАУ-ын Зах зээлийг хянан зохицуулах ерөнхий
газрын дарга
2018.12.12.Б/152 44
45 Н.Бямбадорж ШӨХТГ-ын орон тооны гишүүн 2018.12.20 Б/159 45
46 Д.Одгэрэл Ерөнхий нягтлан бодогч 2018.12.20 Б/159 46
47 С.Янжинсүрэн Шадар сайдын зөвлөх 2018.12.24 Б/163 47
2019 он
48 Хасен Арман Баян -өлгий аймгийн иргэн 2019.03.25 Б/32 48
49 Т.Бадрал ОБЕГ-ын дарга, хошууч генерал 2019.06.14 Б/65 49
50 Д.Мөнхцэцэг
НОБГ-ын СХД-ийн гал унтраах аврах 26 дугаар ангийн
шуурхай удирдлагын оператор, ахлах ахлагч
2019.06.14 Б/65 50
51 Б.Амаржаргал
ОБЕГ-ын харьяа Үндэсний эрэн хайх, аврах салбарын
аврагч, ахлах ахлагч
2019.06.14 Б/65 51
52 Казуюуки
Сугимото
Японы шударга худалдааны хорооны дарга 52
53 Ринчиндорж
Билэгт
Хөгжмийн зохиолч 2019.11.13 А/101 53
54 Гэндэндарам
Эрдэнэбат
Соёл ,урлагын газрын дарга 2019.11.13 А/102 54
55 Ренчин
Сарантуяа
Зах зээл судалгааны газрын дарга, Улсын ахлах
байцаагч
2019.11.14 А/102 55
56 Балжинням
Агиймаа
ШӨХТГ-ын ТЗУГ-ын аж ахуйн эрхлэгч нярав 2019.11.14 А/103 56
57 Аюуш
Ариунболд
ШӨХТГ-ын даргын үүргийг түр орлон гүйцэтгэгч, хууль,
хяналт зохицуулалтын газрын дарга, Орон тооны
гишүүн асан, Төрийн өмчийн бодлого зохицуулалтын
газрын Захиргаа, хууль зүйн хэлтсийн дарга
2019.11.14 А/104 57
58 Цэндбаяр
Амарбаяр
Орон тооны гишүүн асан 2019.11.14 А/105 58
59 Бямбасүрэн
Лхагва
ШӨХТГ-ын дарга 2019.11.14 А/106 59
60 Батзориг
Энхзаяа
Орон тооны гишүүн асан 2019.11.14 А/107 60
61 Должинсүрэн
Тогтохбаяр
ШӨХТГ-ын Орон тооны бус гишүүн, МХЭАХНҮХ-ны дэд
ерөнхийлөгч
2019.11.14 А/108 61
62 Мижидсүрэн
Энх-амар
ШӨХТГ-ын Орон тооны бус гишүүн, ХХААХҮЯ-ны
Нэгдсэн бодлого, төлөвлөлтийн газрын дарга
2019.11.14 А/109 62
63 Самдан
Энхбаатар
ШӨХТГ-ын Орон тооны гишүүн асан, Архивын ерөнхий
газрын дарга
2019.11.14 А/110 63
64 Шагдарсүрэн
Цэрэндулам
Хэрэглэгчийн эрхийг хамгаалах газрын дарга, Улсын
ахлах байцаагч
2019.11.14 А/111 64

31. шударга өрсөлдөөн хэрэглэгчийн төлөө газар
түүхэн товчоон
31
Агентлагийн 15 жилийн ойн “Дурсгалын тэмдэг”-ээр Монгол Улсын зах зээлд өрсөлдөөний таатай
орчин бүрдүүлж, хэрэглэгчийн эрхийг хамгаалах үйлсэд үнэтэй хувь нэмэр оруулсан хүмүүсийн гавъяаг
үнэлж Шударга өрсөлдөөн, хэрэглэгчийн төлөө газрын даргын тушаалаар шагнах юм.
ШУДАРГА ӨРСӨЛДӨӨН, ХЭРЭГЛЭГЧИЙН ТӨЛӨӨ ГАЗРЫН
"15 жилийн ойн дурсгалын ТЭМДЭГ"
1. Чүлтэм Улаан 1
2. Мэндсайхан Энхсайхан 2
3. Миеэгомбо Энхболд 3
4. Дэндэв Тэрбишдагва 4
5. Ухнаа Хүрэлсүх 5
6. Цэрэндаш Оюунбаатар 6
7. Өлзийсайхан Энхтүвшин 7
8. Бямбасүрэн Лхагва 8
9. Нацагдорж Бямбадорж 9
10.Сүхбаатар Цогтгэрэл 10
11. Цэрэндэлгэр Тэрбиш 11
12. Төмөр Батцэцэг 12
13. Шагдарсүрэн Цэрэндулам 13
14. Ренчин Сарантуяа 14
15. Доржсүрэн Эрдэнэсүрэн 15
16. Батцэсэм Наранцэцэг 16
17. Ичинхорлоо Хоролсүрэн 17
18. Жавчигдамба Сүглэгмаа 18
19. Уртнасан Халиунаа 19
20. Содномдорж Янжинсүрэн 20
21. Баавгай Хүрэнбаатар 21
15 жилийн ойн "ДУРСГАЛЫН ТЭМДЭГ"-ээр
шагнагдСаН хүмүүсийн нэрс
22. Уртнасан Батсуурь 22
23. Дэнжид Гантөмөр 23
24. Донойсүрэн Лхагвасүрэн 24
25. Бат-очир Оюунцэцэг 25
26. Цэрмаа Цэгмид 26
27. Өсерхан Хуралай 27
28. Даржаа Баттайван 28
29. Даваа Магвансүрэн 29
30. Очирбат Ганзориг 30
31. Адьяасүрэн Отгонцэцэг 31
32. Ушаандар Болдхүү 32
33. Лхамсүрэн Бат-Октябрь 33
34. Тан Жун 34
35. Буян-өлзий Жаргалсайхан 35
36. Дашдорж Мандах 36
37. Аюуш Ариунболд 37
38. Шагж Алтанхуяг 38
39. Цэдэнсамба Доржпалам 39
40. Самдан Энхбаатар 40
41. Зөвөө Энхболд 41
42. Отгонжаргал Магнай 42

32. шударга өрсөлдөөн хэрэглэгчийн төлөө газар
түүхэн товчоон
32
43. Жамбаа Алтансүх 43
44. Эрдэнэбаяр Мөнхбаяр 44
45. Төмөрбаатар Аюурсайхан 45
46. Батзориг Энхзаяа 46
47. Янгуг Сод-Эрдэнэ 47
48. Дашдорж Мөнхтөр 48
49. Цэндбаяр Амарбаяр 49
50. Ч.Бямбадорж 50
51. Ханой Насанбат 51
52. Даваадорж Өнөболд 52
53. Батхүү Мөнхханд 53
54. Тунгалаг Мөнгөнцэцэг 54
55. Даваасүмбэрэл Тулаабаатар 55
56.Баттөр Шүрэнэбагана 56
57. Даваадагва Одгэрэл 57
58. Балжинням Агиймаа 58
59. Батмөнх Мөнгөнхуяг 59
60. Пүрэвдаш НоминЭрдэнэ 60
61. Батчулуун Гантулга 61
62. Даваадулам Мөнхсолонго 62
63. Дамдинцэрэн Бүтэмж 63
64. Мягмар Баттуул 64
65. Гантөмөр Ариунжаргал 65
66. Ходонгоо Орхон 66
67. Төмөрбаатар Энхчимэг 67
68. Пүрэвсүрэн Хаш-Эрдэнэ 68
69. Шаравсамбуу Зулмөнх 69
70. Дашзэвэг Гантуяа 70
71. Лхагваа Амгалан 71
72. Наваан Батжаргал 72
73. Батчулуун Ариунзаяа 73
74. Мөнхбаяр Буянхишиг 74
75. Даваасамбуу Доржнамжим 75
76. Хүрэлчулуун Хишигсайхан 76
77. Цогтбаясгалан Оргилболд 77
78. Гүнсэн Хаянхярваа 78
79. Баярсайхан Хэрлэнчимэг 79
80. Энхцогт Мөнхдорж 80
81. Санжаа Цэвээндорж 81
82. Ургамал Дэлгэрмаа 82
83. Цэдэндорж Бумхорол 83
84. Бямбажав Ариунаа 84
85. Мягмардаш Мөнхзул 85
86. Бямбаа Гарьд 86
87. Цэгмид Одонтуяа 87
88. Доржпалам Цэрэнбатаа 88
89. Даваасамбуу Эрдэнэтуяа 89
90. Дорждэрэм Даваадорж 90
91. Балдан Тунгалагсэлэнгэ 91
92. Чулуунбилэг Ням-оюун 92
93. Давааням Ган-эрдэнэ 93
94. Банзрагч Цолмон 94
95. Цэвээнжав Батбаатар 95
96. Балжинням Пүрэвжав 96
97. Мөнхбат Золжаргал 97
98. Шегабай Сабит 98
99. Баяраа Номуундарь 99
100. Батбаяр Сүхболд 100
101. Баттогтох Шижирбаатар 101
102. Батбаяр Амартүвшин 102
103. Дамирангийн Батбаяр 103
104. Дажиддорж Байгалмаа 104
105. Боролзой Итгэлбат 105
106. Жамьяансүрэн Эрдэнэцогт 106
107. Даваа Батсайхан 107
108. Луузанбадам Ган-Өлзий 108
109. Буддорж Гантуяа 109
110. Ганболд Энхманлай 110
111. Бамба Төвшинболор 111
112. Дамба Бямбадорж 112
113. Дондов Ариунзаяа 113
114. Мөнхсайхан Мөнхбаяр 114
115. Нямдорж Гэрэлт-од 115
116. Октябрь Сайханзаяа 116
117. Чимэдрэгзэн Батбаатар 117
118. Маам Ганзориг 118
119. Жанцан Очирхуяг 119
120. Давааням Бүрэнцогт 120
121. Жадамбаа Ж.Мөнхсайхан 121
122. Дамбасүрэн Мандхай 122
123. Содов Энхбат 123
124. Баясгалан Золбоо 124
126. Жигмэддорж Эрдэнэбат 126
127. Чимэд Батбилэг 127
128. Түмэнбаяр Сайнжаргал 128
129. Адарсүрэн Мягмардорж 129
130. Жанцан Хичээнгүй 130
131. Шагдар Алтанчимэг 131
132. Дариа Бат-Оргил 132
133. Төртогтох Онон 133
134. Буянжаргал Батцэцэг 134
135. Өлзийхутаг Ганпүрэв 135
136. Цэрэндорж Лхагвасүрэн 136
137. Чогсомжав Цоодол 137
138. Сүхбат Лхам 138
139. Энхээ Болортуяа 139
140. Дүдлийнамжил Бат-Оюун 140
141. Баатар Сарангуа 141
142. Бор Цогсайхан 142
143. Дорж Ууганбаяр 143
144. Мэндбаяр Даваажаргал 144
145. Даваасамбуу Отгонтөгс 145
146. Оюунтогтох Мөнхзул 146
147. Нямдорж Анударь 147
148. Байваахүү Баасанхүү 148
149. Пүрэвсүрэн Уранчимэг 149
150. Дорж Ёндонжамц 150
151. Нямаа Ганбат 151
152. Балдан Баатарзориг 152
153. Самдан Цэдэндамба 153
154. Должин Баатарсайхан 154
155. Александр Цэдэнсодном 155
156. Дорж Эрдэнэсувд 156
157. Раднаабазар Дүүрэнбаяр 157
158. Гомбо Оюунбаяр 158
159. Түвшинсайхан Баярхүү 159
160. Доржсүрэн Дуламсүрэн 160
161. Батболд Амарсанаа 161
162. Хяргас Цэвэлмаа 162
163. Мягмар Уянга 163
164. Сүх Тойвгоо 164
165. Цагаанбанди Шагжжав 165
166. Гантөмөр Замбага 166
167. Жанчив Ундармаа 167
168. Бадарч Одхүү 168
169. Лувсандорж Алтанчимэг 169
170. Батнасан Түвшинбаяр 170
171. Цогтгэрэл Сансармаа 171
172. Цэрэндорж Баяржаргал 172
173. Уламбаяр Батдаваа 173
174. Бат-орших Ганзориг 174
175. Цэрэндоо Ариунбаяр 175
176. Буянтогтох Алтан 176
177. Намжил Ганзориг 177
178. Ганхуяг Гандэлгэр 178
179. Цэвээн Өсөхбаяр 179
180. Балдорж Баяржавхлан 180
181. Бүрэнтөгс Алтантуяа 181
182. Үүрцайх Амарбат 182

33. шударга өрсөлдөөн хэрэглэгчийн төлөө газар
түүхэн товчоон
33
ШӨХТГ-ААС ТӨРИЙН ДЭЭД ОДОН МЕДАЛИАР ШАГНУУЛСАН албан хаагчид
№ Нэрс Албан тушаал Шагнал Он
1 Б.Хүрэнбаатар Анхны үүрэг гүйцэтгэгч дарга, дэд дарга асан Алтан гадас 2008
2 Д.Мандах ШӨХТГ-ын дарга асан Алтан гадас 2009
3 Д.Лхагвасүрэн Ахмадын зөвлөлийн тэргүүн Алтангадас 2014
4 Л.Ган-Өлзий ӨБЗГ-ын дарга асан Алтан гадас 2016
5 Д.Лхагвасүрэн Ахмадын зөвлөлийн тэргүүн
Хөдөлмөрийн гавьяаны улаан
тугийн одон
2016
6 Ц.Цэгмид
Хэрэглэгчийн эрхийг хамгаалах 1284 төвийн
ахлах мэргэжилтэн, Улсын ахлах байцаагч
Алтан гадас 2016
7 С.Оюунцэцэг
Төрийн захиргаа, удирдлагын газрын ахлах
мэргэжилтэн, Улсын ахлах байцаагч
Алтан гадас 2017
8 У.Батсуурь ШӨХТГ-ын ахмад ажилтан Алтан гадас 2017
9 Н.Бямбадорж ШӨХТГ-ын орон тооны гишүүн
Хөдөлмөрийн гавьяаны улаан
тугийн одон
2017
10 Ж.Сүглэгмаа
Бодлогын хэрэгжилт,орон нутаг,авилгатай
тэмцэх асуудал хариуцсан ахлах мэргэжилтэн,
Улсын ахлах байцаагч
Хөдөлмөрийн хүндэт медаль 2018
11 И.Хоролсүрэн
Байгууллагын хүний нөөц,сургалт хариуцсан
ахлах мэргэжилтэн, Улсын ахлах байцаагч
Хөдөлмөрийн хүндэт медаль 2018
12 Б.Мөнхханд
Зах зээлийн судалгааны асуудал хариуцсан
ахлах мэргэжилтэн, Улсын ахлах байцаагч
Алтан гадас 2019
13 Р.Сарантуяа
Зах зээл судалгааны газрын дарга, Улсын ахлах
байцаагч
Хөдөлмөрийн хүндэт медаль 2019
14 Т.Мөнгөнцэцэг
Хэрэглэгчийн эрхийг хамгаалах асуудал
хариуцсан ахлах мэргэжилтэн,Улсын ахлах
байцаагч
Хөдөлмөрийн хүндэт медаль 2019

34. агентлагийн үе үеийн
удирдлагууд
Баавгай
хүрэнбаатар
2004 он
(дэд дарга)
Бямбасүрэн
ЛХАГВА
2012.03 -2012.09
Аюуш
Ариунболд
2012.01 -2012.03
(үүрэг гүйцэтгэгч)
Буян-Өлзий
ЖАРГАЛСАЙХАН
2005-2008 он
Отгонжаргал
МАГНАЙ
2012.09-2014.12
Дашдорж
МӨНХТӨР
2015.12-2016.08
Дашдорж
МАНДАХ
2008-2012 он
Төмөрбаатар
АЮУРСАЙХАН
2015.01-2015.12
Бямбасүрэн
ЛХАГВА
2016.08.24-ний
өдрөөс одоог хүртэл

35. шударга өрсөлдөөн хэрэглэгчийн төлөө газар
түүхэн товчоон
35
АНХНЫ ДЭД ДАРГА
БААВГАЙН ХҮРЭНБААТАР
Томилогдсон он: 2004.12.28
Төрсөн он: 1954
Төрсөн газар: Увс аймгийн Зүүнхангай сум
Хэзээ, хаана ямар сургууль, дамжаа төгссөн: 1961 онд Улаанбаатар хотод дунд
сургуульд элсэн орж, 10 дугаар ангиа 1972 онд дүүргэсэн. ЗХУ-ын Эрхүү хотын Улс
ардын аж ахуйн дээд сургуулийг 1978 онд Уул уурхайн инженер-эдийн засгийн
мэргэжлээр төгссөн.
Ажилласан байдал:
1978-1988 онд Улсын төлөвлөгөөний комиссын Төлөвлөлтийн хамтын ажиллагааны
хэлтэст мэргэжилтэн
1988-1990 онд Төлөвлөгөө, эдийн засгийн улсын хорооны Хамтын ажиллагааны
хэлтэст мэргэжилтэн
1990 онд Нийгэм, эдийн засгийн хөгжлийн улсын хорооны Хамтын ажиллагааны
хэлтэст мэргэжилтэн
1990-1992 онд Үндэсний хөгжлийн яамны Эдийн засгийн хамтын ажиллагааны
бодлогын газарт ахлах эксперт, хэлтсийн дарга
1992-1994 онд Үндэсний хөгжлийн газрын Эдийн засгийн хамтын ажиллагааны
бодлогын газарт ахлах мэргэжилтэн, Ерөнхий захирлын үүрэг гүйцэтгэгч
1994-2004 онд Европын Холбооны Тасис хөтөлбөрийн Үндэсний зохицуулах
товчооны гүйцэтгэх захирал
2004 оны 10 сараас Монгол Улсын Шадар сайдын ахлах зөвлөх
2005 оны 1 сараас Шударга бус өрсөлдөөнийг хянан зохицуулах газрын дэд дарга
2008 оноос Сангийн яамны Зээл, тусламжийн нэгдсэн бодлого, зохицуулалтын
газрын дарга
2012-2015 онд Монгол Улсаас БНХАУ-д суугаа ЭСЯ-нд Худалдаа, эдийн засгийн
ахлах зөвлөхөөр тус тус ажилласан.
Шагнал:
Монгол Улсын Засгийн газрын Хүндэт өргөмжлөл, Эдийн засгийн байгууллагын
тэргүүний ажилтан, Банк, санхүүгийн тэргүүний ажилтан, Төрийн албаны зөвлөлийн
хүндэт өргөмжлөл, Гадаад харилцааны яамны хүндэт өргөмжлөл, Ардын хувьсгалын
80 жилийн медаль, Их Монгол улс байгуулагдсан 800 жилийн ойн медаль,
Худалдааны байгууллагын 85 жилийн ойн медаль, Санхүү, эдийн засгийн албаны
хүндэт тэмдэг, Алтан гадас, Хөдөлмөрийн Гавьяаны улаан тугийн одонгоор тус тус
шагнагдсан.
2004
2004