Bab 3 – Koordinasi dan Gerak Balas Peranan hormon dalam manusia My presentation slides in 2017. I hope it can help you in understanding the course syllabus.

1. Peranan hormon dalam manusia
Bab 3 – Koordinasi dan Gerak Balas
CHAI QING HAO

2. Sistem saraf dapat mengkoordinasikan fungsi badan melalui
penghantaran impuls saraf oleh neuron.
Selain itu, koordinasi badan juga dikawal oleh suatu sistem
koordinasi yang melibatkan bahan kimia.
Sistem koordinasi ini dinamakan sistem endokrin dan bahan kimia
yang dirembeskan untuk mengawal atur semua proses fisiologi
dalam badan yang dinamakan hormon.

3. Peranan sistem endokrin
Sistem endokrin terdiri daripada kelenjar
endokrin.
Kelenjar endokrin manusia tidak mempunyai
duktus.
Oleh itu, hormon dirembeskan dari kelenjar
endokrin terus ke dalam aliran darah.
Darah mengangkut hormon ke organ sasaran di
mana hormon itu bertindak.
Hormon akan mengawal atur segala aktiviti yang
berlaku dalam tisu badan.

4. Pertumbuhan
haid Sekeluarga Contoh perkembangan seks sekunder
Sistem endokrin mengawal atur pelbagai proses fisiologi yang tidak boleh dikawal
atur oleh system saraf secara langsung. Sebagai contoh, pertumbuhan, pembiakan,
kitar haid, dan perkembangan ciri-ciri seks sekunder.

5. Sistem saraf menghasilkan gerak balas yang
amat pantas terhadap perubahan persekitaran
dan perlindungan
Sistem endokrin menghasilkan gerak balas yang lebih
perlahan tetapi memberi kesan yang lebih lama. Oleh itu,
ia menjadi pelengkap kepada system saraf untuk
menjalankan pelbagai proses yang berlaku pada badan.
Dengan itu, kedua-dua system saraf mengawal atur keseimbangan persekitaran dalam badan
dan koordinasi badan.

6. Sistem endokrin dan hormon
Sistem endokrin manusia terdiri daripada kelenjar-kelenjar endokrin seperti
kelenjar pituitary, kelenjar tiroid, kelenjar adrenal, pancreas dan ovari atau testis.

7. Kelenjar pituitari
Kelenjar tiroid
Pankreas
Kelenjar adrenal
Testis
Ovari
Hipotalamus
Menghubungkan sistem saraf dengan
system endokrin dan mengawal aktiviti
kelenjar pituitari
Mengawal atur proses fisiologi seperti
tekanan osmosis darah dan pertumbuhan
serta merembes hormone yang mengawal
atur akiviti kelenjar endokrin lain.
Merembes hormon tiroksina yang
mengawal atur metabolisme badan.
Merembes insulin dan glukagon yang
mengawal atur aras glukosa dalam darah.
Merembeskan adrenalina yang
menyebabkan badan bergerak balas
terhadap tekanan dan situasi cemas.
Kelenjar ini juga merembeskan
aldosterone untuk mengawal atur
penyerapan semula garam pada ginjal.
Merembeskan
testosteron
Merembes estrogen
dan progesteron

8. Fungsi hormon dan proses fisiologi
Kelenjar pituitari (Proses fisiologi)
Homeostasis Pembiakan
Hormon antidiuresis
(ADH)
Merangsang penyerapan
semula air di tubul ginjal.
Hormon perangsang tiroid
(TSH)
Merangsang sintesis dan
rembesan tiroksina dari
kelenjar tiroid.
Hormon perangsang folikel
(FSH)
Merangsang perkembangan
folikel dalam ovary dan
perkembangan sperma dalam
testis.
Hormon peluteinan
(LH)
Merangsang pengovulan dan
pembentukan korpus luteum
dalam ovari.
Pertumbuhan
Hormon pertumbuhan
Merangsang pengovulan dan pembentukan korpus
luteum dalam ovari.

9. Kelenjar tiroid (Proses fisiologi) Kelenjar adrenal (Proses fisiologi)
Homeostasis dan Pertumbuhan Homeostasis
Hormon tiroksina
• Mengawal atur kadar metabolism badan.
• Membantu perkembangan mental dan fizikal
pada kanak-kanak.
Adrenalina
Meningkat kadar denyutan
jantung, kadar penafasan,
tekanan darah, kadar
metabolism, pengaliran
darah ke otot, dan aras
glukosa dalam darah.
Aldosteron
Mengawal atur penyerapan
semula garam di ginjal.

10. Homeostasis
Pankreas/kelompok sel Langerhans (Proses fisiologi)
Insulin
• Merangsang pertukaran glukosa berlebihan
kepada glikogen yang disimpan dalam sel
hati dan otot.
• Menurunkan aras glukosa dalam darah.
Glukagon
• Merangsang pertukaran glikogen kepada
glukosa di hati.
• Meningkat aras glukosa dalam darah.

11. Testis (Proses fisiologi) Ovari (Proses fisiologi)
Pembiakan Pembiakan
Testosteron
• Merangsang pembentukan sperma dan
organ seks lelaki.
• Merangsangkan perkembangan ciri-ciri seks
sekunder pada lelaki.
Estrogen
• Membaiki dan
membina dinding
uterus dan
merangsangkan
perkembangan organ
seks perempuan.
• Merangsangkan
perkembangan ciri seks
sekunder pada
perempuan.
Progesteron
Mengekalkan penebalan
dinding uterus untuk
penempelan embrio.

12. Pengawalaturan Rembesan Hormon
1) Rembesan hormon yang dikawal atur oleh hormon lain
Aras hormon tiroksina yang rendah pula akan
merangsang rembesan hormone perangsang tiroid
yang seterusnya akan merangsang kelenjar tiroid untuk
lebih banyak merembes tiroksina.
Rembesan hormon tiroksina dikawal atur oleh hormon
perangsang tiroid.
Aras hormon tiroksina yang tinggi akan merencat
rembesan hormon perangsang tiroid.
Seterusnya menghentikan rembesan hormone
tiroksina yang berlebihan.

13. 2) Rembesan hormon yang dikawal atur oleh aras bahan tertentu dalam darah
Maka, aras glukosa di dalam darah akan meningkat.
Bahan seperti glukosa dalam darah dapat mengawal atur
perembesan hormon.
Aras glukosa yang tinggi di dalam darah merangsang pancreas untuk merembes
hormone insulin yang menukarkan glukosa berlebihan kepada glikogen.
Dengan ini, aras glukosa dapat diturunkan ke aras normal.
Aras glukosa yang rendah di dalam darah merangsang pancreas untuk
merembes hormone glucagon yang menukarkan glikogen kepada glukosa.

14. 3) Rembesan hormon yang dikawal atur oleh sistem saraf
Sesetengah kelenjar endokrin dikawal oleh system saraf.
Hipotalamus menerima impuls saraf dari reseptor dan seterusnya
merangsang kelenjar pituitary untuk merembeskan hormon.
Kelenjar adrenal juga dirangsang oleh system saraf untuk merembeskan
hormon.

15. Koordinasi dalam situasi cemas
Melibatkan kedua-dua system saraf dan sistem endokrin
Dalam situasi cemas seperti dalam keadaan terangsang atau takut, kelenjar adrenal
akan dirangsang untuk merembeskan hormon. Kedua-dua sistem saraf dan sistem
endokrin akan terlibat untuk menghasilkan gerak balas bagi melawan atau
melepaskan diri daripada keadaan cemas itu.

16. Dalam situasi seperti dikejar anjing, rangsangan takut timbul. Impuls saraf dihantar
dari reseptor ke otak. Maklumat ditafsirkan dan impuls saraf dihantar dari otak
kepada kelenjar adrenal. Kelenjar adrenal dirangsang untuk merembeskan hormon
adrenalina.
Impuls saraf di
reseptor
Otak mentafsir
Dihantar ke kelenjar
adrenal
Merembes hormon
adrenalina

17. Akibatnya, kadar denyutan jantung, tekanan darah dan pengaliran darah ke otot
meningkat. Hormon adrenalina juga meningkatkan kadar penafasan dan aras
glukosa dalam darah. Dengan ini, kadar metabolism akan turut meningkat lalu
banyak menghasilkan tenaga untuk melawan atau melarikan diri daripada anjing.

18. Kesan ketidakseimbangan hormon
Hormon tiroksina
Bahan diperlukan
untuk membina:
Iodin
Oleh itu, kekurangan
hormon ini akibat
kekurangan iodin.
Kesan kekurangan
seperti:
Unknown
Goiter
Kretinisme (kanak-kanak)
Hipotiroidisme (dewasa)

19. Hormon tiroksina
Bahan diperlukan
untuk membina:
Iodin
Walau bagaimanapun,
hormon tiroksina yang
berlebihan
menyebabkan keadaan
hipertiroidisme:
Kesan ketidakseimbangan hormon
Kelenjar tiroid membengkak
Gementar dan mata
membonjol
Kadar denyutan jantung
Tangan
menggeletar
Kurus

20. Kesan ketidakseimbangan hormon
Hormon
pertumbuhan
Sekiranya terdapat
hormon yang
berlebihan dan
kekurangan akan
menyebabkan masalah:
Kegergasian
(hormon berlebihan)
Kekerdilan
(kekurangan hormon)

21. Kesan ketidakseimbangan hormon
Hormon
antidiuresis
Kekurangan hormon ini
menyebabkan penyakit
diabetes insipidus yang
menyebabkan
penghasilan air kencing
yang banyak dan kerap
akibat kehilangan
banyak air daripada
badan. Air yang banyak
Air kencing
Kencing

22. Hormon
antidiuresis
Hormon antidiuresis
yang berlebihan
menyebabkan edema
iaitu pengumpulan air
yang berlebihan di
dalam badan.
Kesan ketidakseimbangan hormon
Bahagian tangan
Bahagian perut
banding
kaki

23. Kesan ketidakseimbangan hormon
Hormon insulin
Kekurangan hormon
tersebut menyebabkan
diabetes melitus akibat
aras glukosa dalam
darah yang tinggi.
Keadaan ini
menyebabkan glukosa
disingkirkan dalam air
kencing.

24. Hormon insulin
Hormon insulin
berlebihan
menyebabkan aras
glukosa dalam darah
menurun secara
mendadak dan
mengakibatkan kejutan
pada system dalam
badan dan
menyebabkan koma.
Kesan ketidakseimbangan hormon

25. Penggunaan Hormon dalam Perubatan
Hormon insulin digunakan untuk
merawat penyakit diabetes
melitus. Hormon insulin disuntik
ke dalam system peredaran darah
untuk mengawal atur aras
glukosa dalam darah pesakit.
Hormon ini boleh diestrak
daripada pancreas haiwan
lain. Namun, hormon
insulin kini dapat dihasilkan
daripada bakteria melalui
kejuruteraan genetic kini.

26. Penggunaan Hormon dalam Perubatan
Kanak-kanak yang menghidap
kretinisme atau kekerdilan boleh
dirawat melalui suntikan hormon
tiroksina atau hormon
pertumbuhan.
Kini, bakteria boleh
dikulturkan melalui
kejuruteraan genetic untuk
menghasilkan hormon
pertumbuhan.
Kanak-kanak dapat mengalami pertumbuhan yang normal
sekiranya masalah dalam pertumbuhan dikesan awal dan
mendapatkan rawatan suntikan hormon.
1.
2.
3.

27. Peranan hormon dalam manusia
Bab 3 – Koordinasi dan Gerak Balas